Professional Documents
Culture Documents
Wow A Skibidi
Wow A Skibidi
• Declaration of the Rights of Man and of the Brunswick-Lüneburg, Moldavia, Etrunia, Sweden-
REBOLUSYONG PRANSES (FRENCH REVOLUTION)
Citizen (Agosto 20 - Agosto 26, 1789) Finland, Bourboun Spain, at Hungary
Konteksto:
➢ “…all men are born and remain free and equal in
1. Nagkaroon ng malaking krisis pinansyal ang France
rights…” Mga Tagumpay ni Napoleon:
dahil sa resulta ng walang katuturang pagsali at
➢ “All citizens were equal before the law and were 1. Pinakabatang naging Brigadier-General (24)
pagtulong nito sa Rebolusyong Amerikano sa
to have the right to participate in legislation…” 2. Pinakabatang Konsul (30)
pamumuno ni Haring Louis XVI.
➢ Kalayaan sa pagpapahayag 3. Napoleonic Code
2. Labis at Hindi Makatarungang Pagbubuwis.
➢ Montesquieu at Rousseau 4. Mahusay na Estratehiyang Militar at Reporma sa
3. Kawalan ng Representasyon sa Estates General.
Pamahalaan
4. Marangyang pamumuhay ng nobility at ng Una at
• Paglawak ng Labanan (1789 – 1795) 5. Paglikha ng mga Departamento ng pamahalaan.
Ikalawang Estado.
➢ Austria at Prussia (nagpadala ng mga hukbo
5. Kawalan ng mahusay na pinuno.
upang tumulong supilin ang mga republikano) UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR I)
6. Hindi maayos na mga desisyong political ni Haring
➢ Georges Danton at Maximillien Robespierre Mga Dahilan ng Pagsiklab ng WW1
Louis XVI.
• Imperyalismo - tunggalian ng mga bansang
• Reign of Terror (September Massacres at Europeo sa pag-aangkin ng mga kolonya upang
Mga Kaganapan sa Pagsiklab ng Rebolusyong Guillotine) – (Extremism) ang malawakang pagbitay palawakin ang pambansang kapangyarihan at
Pranses sa pamamagitan ng guillotine sa ilalim ng pang-ekonomikong pag-unlad
pamumuno ni Robespierre • Militarismo - pagpapalaki ng hukbong
• Estates General (Pagbubuwis at mga Reporma) 1 ➢ Lumaganap ang kaguluhan at may 17,000 ang sandatahan at pagpaparami ng mga armas
Boto binitay sa pamamagitan ng guillotine habang • Nasyonalismo – pagpapakita mataas na
➢ 1st Estate (Mga pari at namumuno sa 20,000 naman ang namatay sa mga kulungan pagpapahalaga at pagmamahal sa bayang
Simbahan) ➢ Sa huli ay nagalit ang mga tao kay Danton at sinilangan
➢ 2nd Estate (Hari at mga dugong-bughaw) Robespierre kaya sila rin ay binitay gamit ang • Pagbuo ng mga Alyansa
➢ 3rd Estate (Mga pesante, bourgeosie, at guillotine. o Triple Entente – France, Great Britain, at
karaniwang tao) Russia
o Triple Alliance – Germany, Austria-Hungary,
SI NAPOLEON BONAPARTE
• Pambansang Asembleya (National at Italy
Konteksto:
Assembly/Assemblée Nationale Constituante) – o Central Powers – Germany, Austri-Hungary,
1. Napoleon I (1769 – 1821), Corsica
Junyo 17, 1789 Ottoman Empire at Soviet Russia
2. Unang Republikang Pranses
➢ Abbey Sieyes (Paring Pranses)
3. Labanan ng 1792-93
➢ Tennis Court Oath - June 20, 1789 Pagsisimula ng Unang Digmaang Pandaigdig
4. Coup d’etat /Kudeta noong 1799
• Pagpaslang kay Archduke Franz Ferdinand ng
5. Allied Nations: Unang Imperyo ng France, Spain,
• Pagsalakay sa Bastille - July 14, 1789 Austria-Hungary noong Hunyo 28, 1914 sa
Imperyong Ottoman, Prussia, Russia, Poland, Rhine,
• Bernard-René Jordan de Launay (warden ng kamay ni Gavrilo Princip sa Sarajevo, Bosnia
Austria, Italy, Bavaria, Naples, Denmark-Norway,
Bastille na pinugutan at inilagay sa sibat ang ulo) Herzegovina. Si Princip ay isang Bosnian Serb na
Saxony, Württemberg, Holland, Sicillies, Sardinia,
bahagi ng Young Bosnia sa ilalim ng Black
Hand isang lihim na organisasyong naglalayong 4. Pagbagsak ng 4 na Dinastiya sa Europe: ➢ Hindi sinunod ng mga kasaping bansa ang
palayain ang Bosnia sa kamay ng Austria- Hohenzollern ng Germany, Hapsburg ng paglilimita sa militar sa takot na mas mabilis
Hungary. Austria- Hungary, Romanov ng Russia at magagapi ng mga kalabang bansa.
Ottoman ng Turkey
Mga Kaganapan sa Unang Digmaang Pandaigdig 5. Pagkakalikha ng 6 na Malayang Bansa: Finland,
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
• Hunyo 28, 1914 – Pagpaslang kay Archduke Latvia, Lithuania, Estonia, Yugoslavia, at
(WORLD WAR II)
Franz Ferdinand at Sophie. Albania
• Hulyo 28, 1914 – Pormal na deklarasyon ng
Mga Salik sa Pagsiklab ng WW2 (Ekonomiko)
digmaan ng Austria-Hungary sa Serbia. Resulta ng Unang Digmaang Pandaigdig
• Agosto 1, 1914 – Nagdeklara ang Germany ng Mga Kasunduang Pangkapayapaan
• Wall Street Crash (Setyembre - Oktrubre 1929) at
digmaan sa Russia. ➢ Peace Conference (32 Bansa – Enero 18, 1919)
Black Thursday (Oktubre, 29, 1929)
• Marso 15, 1917 – Pagbagsak ng Imperyong ❑ Big Four (Pinamunuan ng 4 na nagwaging
bansa) • Great Depression – Krisis pang-ekonomiya sa
Romanov sa Russia at paglitaw ng Komunismo
1. Woodrow Wilson (Estados Unidos) Amerika.
sa ilalim ni Vladimir Lenin
2. David Lloyd George (Great Britain) ❑ Pagsasara ng mga Negosyo
• Pebrero 9, 1918 at Marso 3, 1918 – Paglagda sa
3. George Clemenceau (France) ❑ Kawalan ng hanapbuhay
Kasunduang Brest-Litovsk at pagsapi ng Russia
4. Vittorio Orlando (Italy) ❑ Paghina ng produksiyon at pagbaba ng pasahod
sa Central Powers
sa mga manggagawa
• Mayo 7, 1915 – Pagpapalubog ng German U- ❑ Paglaganap ng krisis pangekonomiya sa buong
Boat sa British na barkong Lusitania na may Treaty of Versailles (Nilagdaan Hunyo 20, 1919)
❑ Pagbalik sa France sa Alsace at Lorraine daigdig
lamang 155 na Amerikanong pasahero. Naging
dahilan sa pagpasok ng Amerika sa digmaan. ❑ Pagsuko ng Germany sa lahat ng kolonya nito sa
Asya at Afrika Mga Salik sa Pagsiklab ng WW2 (Politikal)
• Abril 2, 1917 – Nasawata ng Britain ang isang
telegrama mula Germany patungong Mexico. ❑ Pagbabayad ng Germany sa mga Allies 33 Bilyong
Dolyar sa loob ng 30 taon • Kahinaan ng League of Nations
Opisyal na sumali ang Amerika sa WW1 sa
❑ Lahat ng responsibilidad sa digmaan ay ipinataw ng • Hindi makatarungang nilalaman ng Treaty of
pamumuno ni Woodrow Wilson.
mga Allies sa Germany. Versailles
• Nobyembre 9, 1918 – bumaba sa puwesto si
• Pagsiklab ng mga maliliit ng labanan bago ang
Kaiser Wilhelm II
Liga ng mga Bansa (League of Nations) Ikalawang Digmaang Pandaigdig
• Nobyembre 11, 1918 – nilagdaan ang armistice
➢ Itinatag upang maiwasan ang mga digmaan. • Paglawak ng impluwensiya ng Ultranationalism
at opisyal na pagtigil ng mga labanan sa Le
➢ Nilayong ayusin ang hidwaan sa pagitan ng mga • Pagsikat ng mga Diktador
Francport sa Paris.
bansa sa mapayapang paraan, palakasin ang • Paglaganap ng Awtoritaryanismo
kooperasyon at pagtutulungan ng mga bansa sa • Pagusbong ng Sosyalismo (Socialism), Nazismo
Kabuuang Pinsala:
pamamagitan ng kalakalan. (Nazism), Komunismo (Communism), at Pasismo
1. 17 milyong katao ang nasawi sa labanan
➢ Namahala sa rehabilitasyon ng mga sundalo (Fascism)
2. 22 milyong katao ang lubhang nasugatan
matapos ang digmaan.
3. 200 bilyong dolyar ng ari-arian ang nawasak at
➢ Nabigo sa mga mithiin nito dahil sa pagtiwalag ng
nasira
Japan nang salakayin nito ang Manchuria.
Komunismo 2. Pagsalakay ng Italy sa Ethiopia (1935) – Nilabag ng • Hudyat ng pagsisimula ng Ikalawang Digmaang
• Ipinanukala nina Vladimir Lenin, Leon Trotsky at Italy ang Covenant of the League Pandaigdig
Josef Stalin. 3. Pagsalakay ng Germany sa Rhineland (1936) • Nagtulak upang pumasok ang Great Britain at
• Ayon sa mga prinsipyong isinulat ni Karl Marx at 4. Pagsalakay ng Japan sa China (1937) – Pagbagsak France sa isang digmaan sa Germany noon
Friedrich Engels sa kanilang Communist ng Nanjing at Beijing sa Japan Setyembre 3, 1939
Manifesto. 5. Pagkuha ng Germany sa Austria (1938) –
• Totalitarianismo Pagsasama ng Austria at Germany (Anschluss) Digmaan sa Europe
• Itinatag ang Union of Soviet Socialist Republics 6. Pagkuha ng Germany sa Czechoslovakia (1938) – • Phony War
(USSR) noong 1922 Sudentenland; Pagpupulong sa Munich • April 19, 1940 – Napabagsak ng Germany ang
• Belorussia, Transcaucasian at Ukraine 7. Paglusob ng Germany sa Poland (1939) – Paglabag Denmark, Norway, Netherlands, Belgium at
ng Germany sa Non-aggression Pact na Luxembourg
Pasismo (Fascism) Ribbentrop-Molotov • Hunyo 22, 1940 – Tuluyang nasakop ng Germany
• Mas mahalaga ang kapakanan ng • Hindi pagsali ng Russia sa krisis ng ang Paris
pamahalaan/estado kaysa sa mamamayan. Czechoslokavia
• Itinatag ni Benito Mussolini (Little Butterfly)noong • Pagkainis sa ipinadalang negosyador ng Great Digmaan sa Europe
1922. Britain • Nobyembre 1939 – Sinakop ng Soviet Union ang
• Il Duce (Pinuno) Finland, Latvia, Lithuania,Estonia, at Romania