Bảo tàng Quân khu 1 (Lực lượng vũ trang Việt Bắc) thành lập ngày

20/8/1984, trực thuộc Cục Chính trị/Quân khu 1. Bảo tàng Quân khu 1 xếp
hạng Hai theo quyết định xếp hạng Bảo tàng Việt Nam, thuộc loại hình lịch
sử quân sự có nhiệm vụ nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, trưng bày, tuyên
truyền giới thiệu các tài liệu hiện vật có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học,
phản ánh quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của lực lượng vũ
trang Quân khu 1.
Đến đây chúng em đã được tìm hiểu về vai trò của căn cứ địa Việt Bắc
trong cuộc kháng chiến chống Pháp 1946-1954
Ở trung tâm bên trong bảo tàng là câu nói của Bác :“Cách
mệnh đã do Việt Bắc mà thành công, thì kháng chiến sẽ do Việt Bắc mà
thắng lợi”. Đó là lời tiên đoán và khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh
trong thư gửi đồng bào Việt Bắc và nó càng thể hiện rõ vai trò quan trọng
của căn cứ địa Việt Bắc.

Việt Bắc là căn cứ địa cách mạng ra đời sớm nhất và lớn nhất trong
thời kỳ chuẩn bị Cách mạng tháng Tám 1945, trong kháng chiến chống
thực dân Pháp và can thiệp Mỹ (1946-1954). Quá trình củng cố, phát triển
của căn cứ địa Việt Bắc gắn liền với hoạt động lãnh đạo cách mạng của
Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng và Chính phủ.
Việt Bắc là một vùng núi hiểm trở gồm các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn,
Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang, trong đó các huyện Sơn
Dương, Chiêm Hóa, Na Hang, Định Hóa, Đại Từ, Phú Lương, Chợ Đồn,
Chợ Rã đã được chọn làm ATK. Việt Bắc có đủ các điều kiện thuận lợi về
địa lý, lịch sử, kinh tế, nhân dân để xây dựng căn cứ địa cách mạng. Về lịch
sử, “Việt Bắc là gốc tích tổ tiên Hùng Vương ta dựng nước, là nền tảng
chống ngoại xâm của ông cha ta, như Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo,
Nùng Trí Cao. Là căn cứ chống Pháp của tiên liệt ta như cụ Hoàng Hoa
Thám. Là căn cứ địa của cuộc dân tộc giải phóng, chống Pháp, chống Nhật.
Là quê hương của giải phóng quân ta, anh cả của Vệ quốc quân”.
Bên trong bảo tàng Trưng bày, giới thiệu các chiến dịch và trận đánh
tiêu biểu trên các chiến trường ở Việt Bắc như :
Chiến dịch Việt Bắc- Thu Đông 1947
Chiến dịch Biên giới năm 1950
Một số trận đánh đồn Phủ Thông, đèo Bông Lau, Lũng Phầy, Bố Củng,
Lũng Vài...
qua những tài liệu, hiện vật tiêu biểu, thể hiện vai trò của căn cứ địa Việt
Bắc góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp.