GLOBALIZACJA I REGIONALIZACJA

Marta Ulbrych
INFORMACJE ORGANIZACYJNE

Moodle:
GRwGŚ_MU_23

Hasło:
GATT_1947
 TREŚCI PROGRAMOWE
▪ Istota i powiązania globalizacji z regionalizacją. Podstawowe podmioty i
aktorzy globalizacji
▪ Regionalna integracja ekonomiczna a konkurencyjność. Regionalizm a
multilateralizm
▪ Globalizacja produkcji przemysłowej i handlu światowego
▪ Finansyzacja gospodarki
▪ W kierunku globalnego rynku pracy
▪ Globalne współzależności XXI wieku. Środowiskowe aspekty globalizacji
▪ Kryzys gospodarki globalnej
▪ Trendy regionalizacji w XX i XXI wieku
▪ Współpraca gospodarcza wewnątrz wybranych ugrupowań
LITERATURA

▪ Materiały zamieszczane na platformie

Moodle
INFORMACJE ORGANIZACYJNE

Na ocenę końcową z przedmiotu składają

się:
▪ Egzamin końcowy w formie testu
wielokrotnego wyboru = 30 punktów
▪ Zadania e-learningowe = 15

▪ Aktywność na zajęciach i w ramach kursu

(forum, tworzenie pytań oraz bieżące
dyskusje podczas wykładów)
▪ = 6 punktów
Kilka pytań na początek
▪ Co to jest globalizacja?
▪ Co to jest regionalizacja?
▪ Czy postęp globalizacji można zmierzyć?
▪ Kto/co stymuluję proces globalizacji i regionalizacji?
▪ Czy te procesy są współzależne?
▪ Kto zyskuje, kto traci?
Istota i powiązania globalizacji z regionalizacją
Podstawowe podmioty
GLOBALIZACJA- definicja

Ściślejsza integracja państw oraz ludzi na

świecie, spowodowana ogromną redukcją
kosztów transportu i telekomunikacji oraz
zniesieniem sztucznych barier w
przepływach dóbr, usług, kapitału,
wiedzy i (w mniejszym stopniu) ludzi z
kraju do kraju.

J.E. Stiglitz
 Periodyzacja globalizacji
10

Wielkie
odkrycia Po II wojnie
geograficzne światowej

Rewolucja
przemysłowa

„Długie szesnaste stulecie” i

początek systemu światowego
wg Wallersteina
HISTORIA
 1850-1913 - pierwsza fala
globalizacji

 1913-1950 - okres odwrotu od

globalizacji, spowodowanego
wojnami i Wielkim Kryzysem

 1950-1970 - druga fala

globalizacji

 1980- trzecia fala globalizacji

Fale globalizacji w liczbach
Pojęcie globalizacji

Pojęcie globalizacji po W 1959 roku „The

raz pierwszy pojawiło Economist” określa go
się w Niemczech w 1953 jako wzrost
roku w gazecie zglobalizowanej
„Frankfurter Allgemeine ilości importowych
Zeitung” samochodów
 Fazy globalizacji
sum of exports and imports as a percent of GDP

Slowbalisation?

Sources: IMF

15
KOF Globalisation Index

1970 2019
Trendy w globalizacji…

 Korporacje Transnarodowe
(KTN) stają się tak potężne
jak państwa
 Wzrastająca rola organizacji
międzynarodowych:
▪Globalnych (Bank
Światowy, MFW, WTO, ONZ)
▪Integracyjnych
(regionalnych ugrupowań,
preferencyjnych porozumień
handlowych
 SIŁY PROWADZĄCE DO GLOBALIZACJI

• Wzrost dochodów • Industrializacja

indywidualnych • Rewolucja transportowa
• Handel światowy • Rewolucja informacyjno-
• Światowe rynki finansowe komunikacyjna
• Siły rynkowe
• Konkurencja
Ekonomiczne Techniczne
Globalizacja
sektorów i rynków

Polityczne Społeczne

• Redukcja barier handlowych

• Prywatyzacja • Konsumpcja
• Tworzenie się bloków • Jednolicenie się upodobań
handlowych konsumentów
• Standardy techniczne • Edukacja i umiejętności
Wskaźniki kosztów transportu i komunikowania
się w latach 1920-2000

Źródło: UNDP (1999), Human Development Report 1999, s. 30.

Ewolucja
Gospodarka światowa
• Suma gospodarek narodowych
• Zbiorowość różnorodnych podmiotów prowadzących działalność
gospodarczą trwale powiązanych ze sobą w pewien całościowy
system poprzez sieć międzynarodowych stosunków gospodarczych

Gospodarka globalna
• Integracja gospodarek narodowych w jeden
organizm gospodarczy
• Proces tworzenia się jednolitego rynku towarów, usług i czynników
produkcji obejmującego wszystkie kraje i regiony geograficzne
CECHY GLOBALIZACJI

 Wielowymiarowość
 Integrowanie
 Współzależności
międzynarodowe
 Związek z postępem
nauki i techniki
 Kompresja czasu i
przestrzeni
 Dialektyczny charakter
 Podmioty gospodarki globalnej
22

Gospodarki narodowe

Ugrupowania integracyjne
NAJWAŻNIEJSZYCH PRZYCZYNY I PRZEJAWY
TRZECIEJ FAZY GLOBALIZACJI

 przyśpieszenie postępu
technicznego
 przewartościowanie
podejścia do roli państwa w
życiu gospodarczym
(odwrót od etatyzmu i
interwencjonizmu na rzecz
liberalizacji polityki państwa)
 intensyfikacja konkurencji w
efekcie umiędzynarodowienia
działalności przedsiębiorstw
oraz ekspansji KTN i BIZ
 ?
24

Czy wobec procesu globalizacji granice

państw stają się rzeczywiście iluzoryczne, a
suwerenność ulega systematycznej erozji?