Rola przyrody w „Panu Tadeuszu”

1. Adam Mickiewicz traktuje przyrodę jako towarzyszkę życia ludzi (element świata
przedstawionego)- jest jednym z bohaterów tego utworu.

2. Przyroda ukazana jest w wyidealizowany sposób podkreślający jej piękno i niepowtarzalność

litewskiej fauny i flory.

2. Przedstawia naturę jako żywą i czującą istotę, ponieważ reaguje na rozwój akcji i buduje atmosferę
odpowiednią do rozgrywających się wydarzeń, np. po bitwie z Moskalami nadchodzi burza.

3. Dla wiernego oddania piękna przyrody poeta stosuje wiele środków stylistycznych:

a) uosobienie (personifikację), np. chmura/stanie i grożąc twarzą, dech wiatrów zatrzyma/ Milczy,
obiega ziemię błyskawic oczyma

b) ożywienia (animizację), np. Jeden staw …/Modrą piersią jęk wydał cichy, uroczysty;/Drugi staw…/
Odpowiedział mu krzykiem żałośnie namiętnym

c) porównania (bogate i rozbudowane), np. Aż oboje , skrywszy się pod zasłoną ciemną jak
kochankowie wszczęli rozmowę tajemną

d) wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje), np.

- zaczął ją puszczyk jęcząc na poddaszu domu (nagromadzenie samogłosek nosowych )

- owadów wielki krąg się zbiera , kręci grając jako harmonijki sfera ( nagromadzenie spółgłosek r)

- już trzykroć wrzasnął derkacz../już mu z dal wtórują../już bekasy (powtarzanie tych samych
wyrazów)

e) kontrast w treści i budowie zdań, np. Ten fortissimo, tamten nuci z cicha, Ten zdaje się wyrzekać,
tamten tylko wzdycha