Professional Documents
Culture Documents
phật giáo
phật giáo
phật giáo
Laøng xaõ noâng thoân vuøng Ñoàng baèng soâng Hoàng (ÑBSH) phaàn lôùn laø caùc laøng xaõ truyeàn thoáng ñaõ ñöôïc hình
thaønh laâu ñôøi, aån chöùa nhieàu giaù trò vaên hoùa, lòch söû voâ cuøng phong phuù, ñaïi dieän cho vaên hoùa cuûa ngöôøi Vieät.
Trong ñoù noåi baät laø caùc giaù trò veà vaên hoùa ngheà truyeàn thoáng maây tre ñan (MTÑ). Nhöõng giaù trò laøng ngheà
truyeàn thoáng maây tre ñan (LNTT MTÑ) laø nhöõng tieàm naêng lôùn ñeå phaùt trieån kinh teá noâng thoân trong boái caûnh
ñoâ thò hoùa. Ñeå coù theå taïo ñöôïc söï chuyeån bieán veà phaùt trieån kinh teá du lòch LNTT MTÑ trong thôøi gian tôùi, caàn
coù giaûi phaùp toå chöùc khoâng gian quy hoaïch laøng ngheà truyeàn thoáng (LNTT) gaén vôùi hoaït ñoäng dòch vuï du lòch.
Treân cô sôû ñaùnh giaù thöïc traïng LNTT MTÑ vuøng ÑBSH, baøi baùo ñeà xuaát caùc giaûi phaùp quy hoaïch LNTT MTÑ
vuøng ÑBSH. Keát quaû cuûa baøi baùo goùp phaàn vaøo baûo toàn caùc giaù trò laøng ngheà, phaùt huy ñöôïc nhöõng tieàm naêng
saün coù, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ñòa phöông, baûo veä moâi tröôøng LNTT MTÑ.
Töø khoùa: Quy hoaïch, laøng ngheà truyeàn thoáng maây tre ñan, vuøng Ñoàng baèng soâng Hoàng
iii. Chöa thaáy söï khaùc bieät roõ giöõa phaùt trieån
LNTT MTÑ theo muïc tieâu phaùt trieån kinh teá
vôùi LNTT MTÑ coù muïc tieâu du lòch. Khoâng
phaûi LNTT MTÑ naøo raát phaùt trieån cuõng coù
theå khai thaùc du lòch vì hai höôùng naøy coù
nhöõng ñieåm chung nhöng cuõng coù raát nhieàu
ñieåm rieâng. Ví duï saûn xuaát coù hieäu quaû trong
kinh teá thò thöôøng ñoøi hoûi phaûi coù caùc ñôn
haøng lôùn, saûn xuaát haøng loaït, daân ñöa maùy
moùc vaøo. Trong khi thaêm quan du lòch chuù
troïng caùc saûn phaåm laøm tay, ñôn chieác,
mang daáu aán vaên hoùa cao cuûa saûn phaåm do
caùc ngheä nhaân laøm, tuy nhieân loaïi hình naøy
giaù trò kinh teá khoâng cao neân khoù khuyeán
khích phaùt trieån.
Caùc giaù trò aåm thöïc, trang phuïc, chuyeän coâng taùc phaùt trieån du lòch vaø baûo toàn giaù trò Quaù trình ñaùnh giaù do caùc tieâu chí coù caùc tyû
keå, truyeàn thuyeát... cuõng phaûi ñöôïc taäp hôïp laøng ngheà treân cô sôû tieàm naêng du lòch laøng troïng ñieåm soá khaùc nhau neân khi ñaùnh giaù
thaønh nhöõng boä saûn phaåm du lòch rieâng. ngheà hieän coù. caàn döïa vaøo phöông phaùp coäng ñieåm cho
töøng saûn phaåm. Döôùi ñaây laø coâng thöùc xaùc
v. Chöa thieát laäp ñöôïc chuoãi saûn phaåm giöõa iii) Quy hoaïch hoaït ñoäng du lòch LNTT MTÑ ñònh giaù trò toång hôïp ñaùnh giaù möùc ñoä ñieåm
caùc LNTT MTÑ, taïo neân heä thoáng saûn phaåm ñöôïc thieát laäp döïa treân heä thoáng saûn phaåm cuûa caùc nhoùm tieâu chí:
ñaëc saéc, traùnh truøng laëp saûn phaåm. Chính vì du lòch laøm chuû ñaïo.
chæ toå chöùc thaêm moät laøng, saûn phaåm coøn P = ∑x1÷10
ñôn ñieäu neân khoâng haáp daãn du khaùch. 2. Nguyeân taéc quy hoaïch Trong ñoù:
Ñeå phaùt trieån beàn vöõng du lòch LNTT MTÑ P: Toång soá ñieåm ñaùnh giaù möùc ñoä phuø hôïp
Töø nhöõng phaân tích treân cho thaáy, du lòch caàn thöïc hieän 05 nguyeân taéc chính sau: cuûa tieàm naêng du lòch;
LNTT MTÑ khoâng phaûi laø hoaït ñoäng aên i) Khoâi phuïc vaø baûo toàn caùc giaù trò LNTT x: Toång ñieåm cuûa töøng tieâu chí;
theo, hoaït ñoäng phuï trôï cuûa laøng ngheà MTÑ hieän coù vaø caùc laøng coù nguy cô bò mai Toång ñieåm toái ña tieàm naêng hoaït ñoäng du
hay cuûa muïc tieâu baûo toàn maø phaûi ñöôïc moät, thaát truyeàn; lòch LNTT MTÑ ñaït ñöôïc laø 100 ñieåm. Neáu
nhìn nhaän laøm moät muïc tieâu chính, ñöôïc toång soá ñieåm döôùi 40 ñieåm laø chöa ñaït, töø
thieát laäp moät caùch khoa hoïc môùi coù theå ñaït ii) Thieát laäp caùc saûn phaåm du lòch môùi cho 40 ñieåm trôû leân laø ñaït. Trong ñoù, töø 40-60
ñöôïc keát quaû. LNTT; ñieåm laø möùc thaáp, töø 60-80 ñieåm laø möùc ñoä
trung bình, treân 80 ñieåm laø möùc cao. Tuy
Khaùi nieäm laøng ngheà - du lòch chöa ñöôïc iii) Taïo laäp khoâng gian ñeå phaùt huy giaù trò nhieân, ñeå ñaùnh giaù laø ñaït khi tính tyû troïng
ñònh nghóa taïi Vieät Nam. Treân cô sôû khaùi LNTT; ñieåm soá ñaït 40 ñieåm trôû leân nhöng nhaát
nieäm LNTT, nhoùm taùc giaû ñeà xuaát caùc khaùi thieát phaûi ñaït ñöôïc moät trong caùc tieâu chí
nieäm laøng thuaàn ngheà, laøng ngheà coù hoaït iv) Thuùc ñaåy hoaøn thieän heä thoáng haï cuûa nhoùm tieâu chí soá 1.
ñoäng du lòch vaø laøng ngheà - du lòch nhö sau: taàng kyõ thuaät phuïc vuï phaùt trieån du lòch
n Laøng thuaàn ngheà (LNTT MTÑ-01): Laø moâ vaø giaûi quyeát vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng 4. Ñeà xuaát boä saûn phaåm hoaït ñoäng du lòch
hình LNTT thuaàn tuùy, chöa khai thaùc hoaït laøng ngheà; LNTT MTÑ vuøng ÑBSH
ñoäng dòch vuï du lòch vaên hoùa.
Baûng 2. Caùc tieâu chí ñaùnh giaù tieàm naêng hoaït ñoäng du lòch LNTT MTÑ vuøng ÑBSH
n Laøng ngheà coù hoaït ñoäng du lòch (LNTT
MTÑ-02): Laø moâ hình LNTT ñaõ coù khai
thaùc caùc hoaït ñoäng du lòch vaên hoùa gaén
vôùi tuyeán du lòch ñòa phöông, tuy nhieân giaù
trò saûn xuaát laøng ngheà laø chuû ñaïo, chöa
coù caùc coâng trình dòch vuï phuïc vuï khaùch
du lòch.
n Laøng ngheà - Du lòch (LNTT MTÑ-03): Moâ
hình phaùt trieån du lòch vaên hoùa song song
vôùi phaùt trieån ngheà truyeàn thoáng, ñaõ khai
thaùc hoaït ñoäng du lòch vaên hoùa hieäu quaû
gaén vôùi tuyeán du lòch cuûa ñòa phöông, giaù
trò dòch vuï du lòch vaên hoùa ñaët ngang vôùi
saûn xuaát laøng ngheà, ñaõ coù moät soá coâng trình
dòch vuï du lòch nhö baûo taøng, nhaø trieån laõm,
chôï du lòch, phoá ñi boä…
theå keát hôïp vôùi du lòch thaêm quan thaønh moät loaïi hình du lòch.
Caùc daïng cuûa du lòch vaên hoùa nhö:
n Toå chöùc hoaït ñoäng tín ngöôõng taïi ñình, chuøa, nhaø thôø toå
ngheà MTÑ;
Baûng 4. Ñeà xuaát moâ hình phaùt trieån
n Toå chöùc leã hoäi laøng, ngaøy gioã hoï vaø toå ngheà MTÑ.
iii) Saûn phaåm du lòch traûi nghieäm ngheà truyeàn thoáng: Toå
chöùc caùc dòch vuï traûi nghieäm laøng ngheà MTÑ cho khaùch du
lòch. Khaùch du lòch coù theå tham gia vaøo toaøn boä hoaëc moät
coâng ñoaïn cuûa daây chuyeàn saûn xuaát MTÑ. Khaùch du lòch seõ
ñöôïc nhaän saûn phaåm cuoái cuøng laø nhöõng ñoà löu nieäm nhö
tuùi, ñóa, hoäp, voøng tay... Ñoái vôùi daïng saûn phaåm naøy, khaùch
du lòch ñöôïc cung caáp “taøi lieäu höôùng daãn thöïc haønh ngheà
MTÑ” hay “caåm nang saûn xuaát ngheà MTÑ”.
iv) Saûn phaåm du lòch nghæ döôõng: Toå chöùc caùc ñieåm du lòch
nghæ döôõng ôû nhieàu daïng khaùch nhau cho khaùch du lòch löïa
choïn. Ñoái vôùi LNTT MTÑ coù caùc daïng nhö sau:
n Loaïi hình Camping: Khaùch du lòch ñöôïc caém traïi taïi khu
vöïc vöôøn tre, ven ao hoaëc saân boùng cuûa laøng. Ñaây laø moâ
hình phuø hôïp vôùi khaùch du lòch laø hoïc sinh vaø sinh vieân. Ñoái
vôùi moâ hình naøy, caàn ñaûm baûo tính an toaøn vaø khoâng laøm aûnh
höôûng ñeán sinh hoaït cuûa coäng ñoàng daân cö.
n Loaïi hình homestay: Khaùch du lòch seõ ôû vaø laøm vieäc cuøng
hoä saûn xuaát ngheà. Loaïi hình naøy töông ñoái phoå bieán taïi caùc
LNTT MTÑ hieän nay. Khaùch du lòch vöøa ñöôïc thaêm quan
khoâng gian nhaø ôû truyeàn thoáng vöøa ñöôïc traûi nghieäm nhöõng
hoaït ñoäng saûn xuaát ngheà truyeàn thoáng MTÑ.
n Loaïi hình khaùch saïn: Khaùch du lòch seõ ôû rieâng taïi caùc khaùch
saïn ñöôïc xaây döïng môùi hoaëc khaùch saïn mini ñöôïc chuyeån
ñoåi chöùc naêng töø nhaø ôû sang. Daïng toå chöùc naøy phuïc vuï cho
nhöõng khaùch du lòch caàn khoâng gian rieâng tö, nhu caàu dòch
vuï cao hôn so vôùi daïng homestay.
v) Saûn phaåm du lòch sinh thaùi noâng thoân: Toå chöùc dòch vuï
khai thaùc heä sinh thaùi noâng thoân nhö soâng hoà, saûn xuaát noâng
nghieäp, hoaït ñoäng aåm thöïc gaén vôùi saûn phaåm noâng nghieäp.
Caùc hoaït ñoäng dòch vuï naøy goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån saûn
phaåm MTÑ cho saûn xuaát nhö roï, ñoù... Moät soá loaïi hình du lòch
sinh thaùi noâng thoân nhö:
n Moät ngaøy laøm noâng daân;
n Caâu, ñaùnh baét caù;
n Dòch vuï aåm thöïc noâng thoân: Ngoâ, khoai, saén, caù kho...
vi) Saûn phaåm du lòch vui chôi giaûi trí: Toå chöùc hoaït ñoäng theå
thao, vui chôi giaûi trí vöøa giuùp du khaùch tìm hieåu theâm caùc
giaù trò LNTT MTÑ, vöøa taïo hoaït ñoäng thö giaõn cho khaùch du
lòch. Hoaït ñoäng vui chôi giaûi trí coù theå ôû caùc daïng sau:
n Xe ñaïp, xe traâu, xe caûi tieán... ñöôïc thieát keá töø tre hoaëc moät
phaàn töø caây tre, maây, giang;
n Tham gia troø chôi daân gian truyeàn thoáng nhö: Ñaùnh côø
töôùng, ñaäp nieâu, ñaùnh ñu, choïi gaø... Caùc hoaït ñoäng naøy thuùc
ñaåy söï khaùm phaù LNTT.
vii) Saûn phaåm du lòch ñaëc thuø cuûa caùc loaïi LNTT MTÑ: theå
hieän ôû Baûng 3.
5. Ñeà xuaát caùc moâ hình phaùt trieån LNTT nguyeân veïn, tuyeán du lòch thaêm quan baùm nhaø ôû keát hôïp ngheà vaø khu vöïc caûnh quan
MTÑ vuøng ÑBSH theo ñöôøng giao thoâng ñöôøng boä vaø ñöôøng ñaëc thuø laøng.
Qua toång quan phaân tích töø lyù luaän ñeán soâng laø chuû ñaïo. Caùc ñieåm du lòch laø di tích,
thöïc tieãn, taùc giaû nhaän thaáy tieàm naêng du Baûng 5. Ñeà xuaát khu vöïc dòch vuï du lòch
lòch cuûa moãi LNTT MTÑ khaùc nhau. Do
ñoù, nhoùm taùc giaû ñeà xuaát ba moâ hình phaùt
trieån LNTT MTÑ töông öùng vôùi tieàm naêng
du lòch nhö ôû baûng 4.
ii) Khu vöïc dòch vuï du lòch LNTT: Boå sung caùc khu vöïc nhaø dòch vuï
laøng ngheà nhö nhaø trieån laõm, löu nieäm, aåm thöïc… taïi caùc khu vöïc loái
tieáp caän vaøo laøng. Caùc coâng trình naøy coù theå xaây döïng môùi hoaëc keát
hôïp vôùi caùc coâng trình nhaø vaên hoùa xaõ, nhaø vaên hoùa thoân ñaõ coù.
iii) Khu vöïc phuï trôï cho caùc hoaït ñoäng du lòch LNTT: Boå sung caùc khu
vöïc baõi ñoã xe, beå xöû lyù nöôùc thaûi, nhaø veä sinh coâng coäng. Baõi ñoã xe,
nhaø veä sinh coâng coäng ñöôïc boá trí taïi khu vöïc loái tieáp caän. Beå xöû lyù
nöôùc thaûi phaân taùn beân ngoaøi laøng, coù theå söû duïng giaûi phaùp hoà ao ñaõ
coù ñeå xöû lyù nöôùc thaûi theo moâ hình xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoïc.
Keát luaän
Nghieân cöùu LNTT MTÑ vuøng ÑBSH laø raát caáp thieát, keát quaû nghieân
cöùu laø cô sôû khoa hoïc ñeå phaùt trieån caùc LNTT MTÑ theo höôùng beàn
vöõng. Töø thöïc traïng, baøi baùo ñaõ ñeà xuaát giaûi phaùp toå chöùc khoâng gian
LNTT MTÑ bao goàm giaûi phaùp thöïc hieän, phaïm vi aùp duïng, ñaùnh giaù
öu ñieåm, nhöôïc ñieåm vaø caáu truùc khoâng gian laøng ngheà gaén vôùi ba
loaïi hình laøng.
1. Khoa Kieán truùc vaø Quy hoaïch, Ñaïi hoïc Xaây döïng (Chuû nhieäm baøi baùo).
2. Khoa Kieán truùc vaø Quy hoaïch, Ñaïi hoïc Xaây döïng.
3. Boä moân Xaây Döïng nhaø vaø Coâng trình coâng nghieäp, Vieän Kyõ thuaät
Coâng trình ñaëc bieät, Hoïc vieän Kyõ thuaät Quaân söï.