Zakony, zgromadzenia religijne o charakterze

wspólnotowym, posiadające określone prawa i cele,

przeznaczone dla osób pragnących poświęcić się
realizowaniu owych celów.

W chrześcijaństwie cel życia zakonnego został określony

następująco:
1) dążenie do doskonałości,
2) zachowanie trzech ślubów - ubóstwa, czystości i
posłuszeństwa,
3) skrupulatne i ustawiczne przestrzeganie nakazów i
zakazów określonych w regule zakonnej.

Reguły te mają zwykle charakter ogólny, dlatego

uzupełniane są przepisami zawartymi w konstytucjach,
dyrektoriach ascetycznych, instrukcjach, księgach
zwyczajów, modlitewnikach, ceremoniałach itp.
Zakony dzieli się:
1) ze względu na śluby - na zakony ścisłe (ze ślubami
uroczystymi) i kongregacje zakonne (śluby proste),
2) ze względu na sposób zatwierdzenia - na zakony na
prawie papieskim i zakony na prawie diecezjalnym,
3) ze względu na jurysdykcję - na wyjęte i nie wyjęte
spod władzy biskupa (te pierwsze podlegają
bezpośrednio Stolicy Apostolskiej),
4) ze względu na święcenia - na zakony kleryckie
(znaczna część członków zakonów przyjmuje święcenia
kapłańskie) i laickie,
5) ze względu na sposób życia - na zakony
kontemplacyjne i zakony pełniące na różne sposoby
działalność apostolską,
6) ze względu na ubiór - na zakony habitowe i
bezhabitowe (ukryte).
W 1215 Stolica Apostolska zastrzegła, że żaden zakon nie
może powstać bez jej zatwierdzenia. Władzę w zakonie
sprawuje zwykle przełożony generalny wraz z radą, a w
porządku nadzwyczajnym kapituła generalna będąca
ogólnym zebraniem delegatów wszystkich domów lub
prowincji zgromadzenia. Kapituła dokonuje wyboru
przełożonego, stanowi też najwyższą władzę
ustawodawczą zgromadzenia.

Niektóre zakony katolickie: benedyktyni, cystersi,

kameduli, kartuzi, augustianie, zakony kanoników
regularnych, franciszkanie, karmelici, bernardyni,
paulini, jezuici, pijarzy, salezjanie.
Szczególnym rodzaj zakonów stanowiły zakony rycerskie
(ordines militares), których celem była przede
wszystkim obrona chrześcijaństwa z bronią w ręku, m.in.:
joannici, templariusze, krzyżacy. Zakony znane są w
wielu tradycjach religijnych - poza chrześcijaństwem
m.in. w buddyzmie i islamie.