Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 14

KPSS

2024
GENEL YETENEK
GENEL KÜLTÜR

VATANDAŞLIK
TAMAMI ÇÖZÜMLÜ

ÇIKMIŞ
SORULAR
SON

10
YIL
Komisyon

GYGK VATANDAŞLIK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR

ISBN 978-625-6764-53-8

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir. (Ög­reti Akademi
yayınları bir Pegem Akademi markasıdır.) Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, ka-
pak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz
ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü
olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.

1. Baskı: 2023, Ankara

Yayın-Proje: Şevval Aksoy


Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan
Kapak Tasarımı: Öğreti Akademi

Baskı: Vadi Grup Basım AŞ


Saray Mah. 126 Cad. No: 20/A
Kazan/ANKARA
Tel: (0312) 802 00 53-54

Yayıncı Sertifika No: 51818


Matbaa Sertifika No: 49180

İletişim
Shira Ticaret Merkezi, Macun Mahallesi 204 Cad.
No: 141/33, Yenimahalle/Ankara
Yayınevi: 0312 430 67 50
Dağıtım: 0312 434 54 24
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.öğreti.com
E-ileti: ogreti@ogreti.com.tr
WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40
Değerli KPSS Adayları,

KPSS’ye hazırlanan adaylarımız KPSS’de çıkan soruları incelemek, çözmek ve kendini geliştirmek,
eksiklerini fark edip tamamlamak amacıyla çalışmalarına dâhil etmektedir. Lisans mezunu adayların bu
yönde yaptıkları çalışmaların başarı oranları üzerindeki olumlu etkisi göz ardı edilemeyeceğinden kitabı­
mızda 2014-2023 yılları arasında yapılan KPSS Genel Kültür Vatandaşlık alanında yöneltilen tüm sorulara
yer verilmiştir.

Lisans mezunu adayların geleceğe umutla bakabilmelerine, eğitimini aldıkları alanda kendilerini ger­
çekleştirmelerine ve karşılarına çıkan engelleri aşmalarına yardımcı olması amacıyla hazırlanan KPSS Ta­
mamı Çözümlü Genel Yetenek-Genel Kültür Vatandaşlık Çıkmış Sorular kitabı ile sizlere faydalı olacağımızı
umuyor ve hepinize başarılar diliyoruz.

Öğreti Akademi Yayıncılık


İÇİNDEKİLER

2014 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������1

2015 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������6

2016 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 12

2017 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������17

2018 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������22

2019 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 28

2020 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������34

2021 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������41

2022 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������46

2023 GYGK Vatandaşlık Çıkmış Sorular�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������53

Cevap Anahtarı����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������59
GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR 2014

1. 4. 1982 Anayasası’na göre, Hâkimler ve


I. Yönetmelik Savcılar Yüksek Kurulu Başkanı aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
II. Kanun hükmünde kararname
A) Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı
III. Tüzük
B) Danıştay Başkanı
Hukukumuzda normlar hiyerarşisi
bakımından, numaralandırılmış norm- C) Yargıtay Başkanı
ların üstlük-astlık ilişkisine göre sıra- D) Adalet Bakanı
lanışı aşağıdakilerin hangisinde veril- E) Adalet Bakanlığı Müsteşarı
miştir?
A) II - I - III B) III - II - I C) II - III - I
D) I - III - II E) III - I - II
5. 1982 Anayasası’na göre, milletvekille-
rinin yasama dokunulmazlığını kaldır-
ma yetkisi aşağıdakilerden hangisine
aittir?
A) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı
B) Danıştay
2. Aşağıdakilerden hangisinin yargı de-
C) Yüksek Seçim Kurulu
netimi yaptığı alanda, kendisinden
başka ilk derece ve üst derece mah- D) Anayasa Mahkemesi
kemesi bulunmamaktadır? E) Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel
A) Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Kurulu
B) Askerî Yargıtay
C) Bölge adliye mahkemesi
D) Danıştay
6. Türkiye’de gizli oy-açık sayım ve dö-
E) Bölge idare mahkemesi
küm ilkesine uygun olarak ilk milletve-
kili seçimi hangi yıl yapılmıştır?
A) 1946 B) 1950 C) 1954
D) 1957 E) 1961

3. Bir kimsenin, bilerek sebep olmadığı 7. Türk idare hukukunda, merkezî idare-
bir tehlikeden kendisini veya bir baş- ye ait bazı yetkilerin taşradaki idareci
kasını kurtarmak için, bu tehlikeyle il- tarafından merkez adına kullanılabil-
gisi olmayan üçüncü bir kişinin malına mesine ne ad verilir?
zarar vermesi hâline ne ad verilir? A) Hiyerarşi
A) Meşru müdafaa B) İdarenin bütünlüğü
B) Iztırar hâli C) İdari vesayet
C) Haksız tahrik D) Yerinden yönetim
D) Nispi hak E) Yetki genişliği
E) Hakkın kötüye kullanılması

1
2014 GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR
8. Jandarma Genel Komutanlığı, idari 12. Mesnevî, Divan-ı Kebir adlı eserleriyle
kolluk görevleri bakımından aşağıda- tanınan, Mevleviliğin öncüsü olan mu-
kilerden hangisine bağlıdır? tasavvıf şair ve düşünce adamı aşağı-
A) İçişleri Bakanlığı dakilerden hangisidir?
B) Başbakanlık A) Hacı Bektaş-ı Velî

C) Genelkurmay Başkanlığı B) Yunus Emre

D) Millî Savunma Bakanlığı C) Mevlana

E) Adalet Bakanlığı D) Gazalî


E) Hacı Bayram-ı Velî

9. Bir yerleşim biriminde belediye kurula-


bilmesi için nüfusun en az kaç olması 13. “Evrenin merkezinin Dünya değil, Güneş
gerekir? olduğu” tezini geri çekmediği için en-
gizisyon mahkemesi tarafından 1633
A) 20.000 B) 10.000 C) 7.500
yılında hapse mahkûm edilen bilim in-
D) 5.000 E) 1.000
sanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nicolaus Copernicus
B) Jonhannes Kepler
C) Isaac Newton

10. İktisatın bir bilim hâline gelişinin ön- D) Galileo Galilei


cüsü olan, 1776 yılında yayımlanan E) Leonardo da Vinci
ve kısaca Ulusların Zenginliği adıyla
anılan eserin yazarı aşağıdakilerden
hangisidir?
14. 8 Mart 2014 tarihinde Malezya’nın
A) Adam Smith
başkenti Kuala Lumpur’dan havalan-
B) David Hume dıktan sonra içindeki 227 yolcu ve 12
C) John Locke mürettebatla kaybolan uçak aşağıdaki
şehirlerden hangisine gitmekteydi?
D) Jacques Turgot
A) Manila B) Seul C) Bangkok
E) François Quesnay
D) Tokyo E) Pekin

15. Yüzyıllık Yalnızlık romanıyla tanınan ve


11. Ortalama 4.900 metre rakımıyla Dün- 2014 yılı Nisan ayında hayatını kaybe-
ya’nın en yüksek bölgesi olan ve “Dün- den, Nobel ödüllü edebiyatçı aşağıda-
ya’nın Çatısı” olarak adlandırılan ülke kilerden hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gabriel Garcίa Márquez
A) Hindistan
B) Mario Vargas Llosa
B) Tibet
C) Umberto Eco
C) Çin
D) Dan Brown
D) D) Afganistan
E) Jorge Luis Borges
E) Nepal

2
ÇÖZÜMLER 2014

1. Normlar hiyerarşisi, hukuk normlarının 2. Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin


derecesini ve kuvvetini belirler. Hukuk yargı denetimi yaptığı alanda, kendisin-
düzeninde var olan norm çokluğu ge- den başka ilk derece ve üst derece mah-
nellikle piramide benzetilir. Piramit ise kemesi bulunmamaktadır. Askerî Yüksek
anayasa, kanun, kanun hükmünde ka- İdare Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti
rarname, uluslararası anlaşmalar, tüzük, Anayasası ile görevlendirilmiş bağımsız
yönetmelik ve genelgelerden (adsız dü- bir yüksek mahkemedir. Askerî Yüksek
zenleyici işlemlerden) oluşan birden çok İdare Mahkemesi, Türk Milleti adına,
normun varlığını tanımlar. Normlar hiye- askerî olmayan makamlarca tesis edil-
rarşisi, hukuk düzeni piramidi olarak da miş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren
tanımlanır. Hukuk düzenindeki normlar, ve askerî hizmete ilişkin idari işlem ve
altlık-üstlük ilişkisi içindedir. Alttaki norm eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve
üstteki normun işleyişini, hayata geçiril- son derece mahkemesi olarak yargı de-
mesini sağlar. Normlar hiyerarşisinin en netimini ve diğer kanunlarda gösterilen
üstünde anayasa yer almaktadır. Ana- görevleri yapar. Alt mahkemesi yoktur.
yasanın altında kanun, kanuna eş değer Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin ku-
kanun hükmünde kararname, kanuna ruluşu, işleyişi, yargılama usulleri, men-
eş değer olan uluslararası anlaşmalar suplarının disiplin ve özlük işleri; mahke-
yer alır. Kanundan sonra tüzük,ardından melerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı
yönetmelik ve adsız düzenleyici işlemler esaslarına göre kanunla düzenlenir.
(sirküler, tamim, genelge, yönerge gibi..)
_ 2017 Anayasa değişikliği ile Askerî
Kanunlar anayasaya, tüzükler kanuna,
Yüksek İdare Mahkemesi kaldırılmıştır.
yönetmelikler tüzüğe aykırı olamaz.
Cevap A

ANAYASA

Kanun = KHK = uluslar-


arası Anlaşma

Tüzük
Adsız düzenleyici işlemler
(Genelge, yörünge,
tamim, sirküler)

Cevap C

3
2014 ÇÖZÜMLER
3. Meşru müdafaa (haklı savunma), bir ki- 5. Yasama dokunulmazlığı, seçimden
şinin hayatına, özgürlüğüne, beden tam- önce veya sonra bir suç işlediği öne sü-
lığına, haysiyetine veya malına yönelik rülen milletvekilinin, TBMM Genel Kuru-
bir saldırıda, o kişiye belirli şartlar altında lunun kararı olmadıkça tutulamaması,
kuvvet kullanarak bu saldırıyı uzaklaştır- sorguya çekilememesi, tutuklanamaması
ma imkânı vermektedir. ve yargılanamamasıdır. 1982 Anayasa-
sı’na göre, milletvekillerinin yasama do-
Zaruret (ıztırar) hâli, bir kişinin kendisini
kunulmazlığını kaldırma yetkisi TBMM
veya başkasını açık ya da yakın bir zarar
Genel Kuruluna aittir. Yasama dokunul-
tehlikesinden korumak için diğer bir kişi-
mazlığı, mutlak ve sürekli değildir. Ya-
nin mallarına zarar vermesidir. Bir kimse-
sama dokunulmazlığının kaldırılmasının
nin, bilerek sebep olmadığı bir tehlikeden
iptali için ise 7 gün içinde Anaya Mahke-
kendisini veya bir başkasını kurtarmak
mesine başvurulur. Anayasa Mahkemesi
için, bu tehlikeyle ilgisi olmayan üçüncü
15 gün içinde karar verir.
bir kişinin malına zarar vermesi hâlidir.
Böyle bir durumda hâkim, ortaya çıkan Cevap E
zararı tazmin yükümlülüğünü hakkaniye-
te göre belirleyecektir. 6. Gizli oy ilkesi, yani oyun gizli olarak ve-
rilmesi ilkesi, seçmenin iradesini serbest-
Hakkın kötüye kullanılması; bir hakkın çe ve her türlü baskıdan uzak biçimde
dürüstlük kurallarına açıkça aykırı şekil- ortaya koymasını sağlar. Türkiye’de gizli
de ve özellikle amacı dışında kullanılmış oy ilkesi ilk defa 1950 seçimlerinde uy-
ve bundan da başkalarının zarar görmüş gulanmıştır.
veya zarar görme tehlikesiyle karşılaşmış
olmaları demektir. Cevap B
Haksız tahrik, ceza sorumluluğunu azal- 7. Yetki genişliği, bir yerin veya bir hizme-
tan neden olarak öngörülmüştür. Huku- tin başında bulunan amire, aslında mer-
ken cezada indirim sebebi niteliği taşıyan keze ait olan karar alma ve uygulama gibi
ve kişi üzerinde büyük elem ve ızdırap kamu gücünden kaynaklanan yetkilerin
yaratması sonucu kişiyi suça iten karşı tanınması durumudur. Yani, taşradaki
taraf eylemidir. amirin merkeze danışmadan karar ala-
Nispi hak, herkese karşı ileri sürüleme- bilmesidir.
yen sadece bazı kişilere karşı ileri sürülen Hiyerarşi, başkent ve taşra arasında bü-
haklardır. Alacak hakkı vb… tünlüğü sağlamak için oluşturan hukuki
bağdır. Başkent teşkilatının taşra örgüt-
Cevap B
leri üzerindeki denetim aracıdır.
İdarenin bütünlüğü ilkesine göre, ida-
re, teşkilat ve görevleriyle bir bütündür ve
4. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, kanuna dayanır. İdari teşkilat, tekçi (üni-
yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkelerini ter) devlet ilkesi gereğince bir uyum ve
esas alarak yargı hizmetlerinin adil, hızlı bütünlük içinde çalışmalıdır.
ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağla-
Yerinden yönetim, merkezin üstlenme-
mak amacıyla; hâkim ve savcılarla ilgili iş
diği kimi kamu hizmetlerinin merkezden
ve işlemlerin; adalet, tarafsızlık, doğruluk,
ayrı ve özerk kamu idareleri tarafından
dürüstlük, tutarlılık, eşitlik, ehliyet ve liya-
yürütülmesidir.
kat ilkeleri çerçevesinde yürütülmesini
temin etmek amaçlı kurulmuştur. Kurulun İdari vesayet, merkezî idarenin yerinden
başkanı Adalet bakanı olup müsteşar ku- yönetim kuruluşları üzerinde sahip oldu-
rulun tabii üyesidir. ğu denetim yetkisidir.
Cevap D Cevap E

4
ÇÖZÜMLER 2014

8. Jandarma, idari ve kolluk yetkileri yö- 13. Güneş merkezli evren kuramı, güneşin
nüyle İçişleri Bakanlığına bağlıdır. İçişleri merkezde olduğunu ve diğer gezegen-
Bakanı gerektiğinde Bakanlar Kurulu ka- lerin onun etrafında döndüğünün görü-
rarı ile ordu birliklerinden istifade edebilir. şüdür. Aristarchus, evrenin merkezinde
Dünya’nın değil de güneşin olduğunu sa-
Cevap A vunan ilk kişidir. Galileo Galilei de güneş
merkezli evren kuramını benimsemiştir.
Dünya-Evren teorisi Katolik Kilisesinin
9. Belediye, belde sakinlerinin mahallî müş- benimsemediği bir görüş olduğundan
terek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak iki kez 1600’lü yıllarda Engizisyon mah-
üzere kurulan ve karar organı seçmenler kemesinde yargılanmıştır. İşkenceyle
tarafından seçilerek oluşturulan, idari ve tehdit edilince, “Görmedim, duymadım
mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişidir. ve bilmiyorum.” diyerek söylediğini inkâr
Nüfusu 5.000 ve üzerinde olan yerleşim etmiş ve ev hapsine mahkûm edilmiştir.
birimlerinde belediye kurulabilir. İl ve ilçe Medicilerle arasının iyi olması sayesinde
merkezlerinde belediye kurulması zorun- ömrünün kalan yıllarını Floransa yakınla-
ludur. rındaki lüks bir villada geçirmiştir. Katolik
Kilisesi ise 1992 yılında, 8 Ocak 1642’de
Cevap D
ölen Galileo Galilei’nin itibarını iade et-
miştir.
Cevap D

10. Ulusların Zenginliği, ekonomi disiplinin


oluşumunda ve aynı zamanda özerk ve
sistematik hâle gelinmesi konusunda
önemli bir yere bir sahiptir. 1776’da ya-
zılmıştır ve merkantilizme yönelik klasik
bir bildirgeye dönüşmüştür. İktisatın bir
bilim hâline gelişinin öncüsü olan” İkti-
satın Açılış Kitabı” olarak da kabul edilen
kitabın yazarı Adam Smith’tir. 14. Malezya Kuala Lumpur’dan Pekin’e git-
mek üzere havalanan 12 mürettebat ve
Cevap A 227 yolcusu bulunan Boeing 777-200 tipi
uçak havada kaybolmuştur.
Cevap E

11. Soru iptal edilmiştir.

12. Mevlânâ Celâleddin–i Rumi, Tasavvufta


Mevlevî yolunun öncüsüdür. Eserleri;
– Mesnevi,
15. Yüzyıllık Yalnızlık, 1982 Nobel Edebiyat
– Büyük Divan (Divan–ı Kebir) Ödüllü, Kolombiyalı yazar Gabriel García
– Mecalis–i Seb’a Márquez’in 1967 yılında Meksika’da ka-
leme aldığı başyapıtı olarak kabul edilen
– Mektubat’tır. eserdir.
Cevap C Cevap A

5
2015 GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 4. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdaki-
91: “Borcun ifası için bir ayın başlangıcı lerden hangisi milletvekili seçilebilme
veya sonu belirlenmişse, bundan ayın şartlarından biri değildir?
birinci ve sonuncu günü; ayın ortası be- A) Türk vatandaşı olmak
lirlenmişse, bundan da ayın on beşinci
B) Kısıtlı olmamak
günü anlaşılır.”
C) Kamu hizmetlerinden yasaklı olma-
Bu kural, niteliğine göre aşağıdakiler-
mak
den hangisine örnek olarak verilebilir?
D) Yükümlü olduğu askerlik hizmetini
A) Emredici hukuk kuralı
yapmış olmak
B) Yasaklayıcı hukuk kuralı
E) On sekiz yaşını doldurmuş olmak
C) Tamamlayıcı hukuk kuralı
D) Yorumlayıcı hukuk kuralı
E) Tanımlayıcı hukuk kuralı

5. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakiler-


den hangisi siyasi haklar ve ödevler
başlığı altında düzenlenmemiştir?
2. Bir otel işletmecisinin, müşterisinin
A) Türk vatandaşlığı
kendisine bıraktığı eşya üzerinde
ödenmeyen otel ücreti nedeniyle ala- B) Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette
cağını güvence altına almak için hapis bulunma hakları
hakkına sahip olması durumu aşağı- C) Kamu hizmetlerine girme hakkı
dakilerden hangisiyle ifade edilir? D) Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denet-
A) Haklı savunma çisine başvurma hakkı
B) Zorunluluk hâli E) İspat hakkı
C) Kendi hakkını kendi gücüyle koruma
D) Kısas
E) Diyet usulü

6. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdaki


yüksek mahkemelerden hangisinin
üyelerinin tamamı Hâkimler ve Savcı-
3. Adli yargı kolundaki üst derece mah-
lar Yüksek Kurulu tarafından seçilir?
kemesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yargıtay
A) Danıştay
B) Danıştay
B) Yargıtay
C) Askerî Yargıtay
C) Uyuşmazlık Mahkemesi
D) Askerî Yüksek İdare Mahkemesi
D) Anayasa Mahkemesi
E) Uyuşmazlık Mahkemesi
E) Askerî Yüksek İdare Mahkemesi

6
GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR 2015

7. İllerin kurulması, kaldırılması ve ad- 11. 10 Şubat 2015 tarihinde yapılan top-
larının değiştirilmesi aşağıdakilerden lantıda Anayasa Mahkemesi Başkan-
hangisiyle gerçekleşir? lığına aşağıdakilerden hangisi seçil-
A) Kanun miştir?
B) Tüzük A) İsmail Rüştü Cirit

C) Yönetmelik B) Kenan İpek

D) Bakanlar Kurulu kararı C) Ömer Cihad Vardan

E) Müşterek kararname D) Vacit Öktem


E) Zühtü Arslan

8. Devlet kamu hizmetleri görevlerine


girmek, sınıflar içerisinde ilerlemek ve 12. Türkiye’de sokağa çıkma yasağının
yükselmek açısından bireylerin bilgi ve uygulandığı son nüfus sayımı, aşağı-
yeteneklerini esas alan temel ilke aşa- daki yılların hangisinde gerçekleştiril-
ğıdakilerden hangisidir? miştir?
A) Derecelendirme A) 1980 B) 1985 C) 1990
B) Kademelendirme D) 2000 E) 2009

C) Sınıflandırma
D) Kariyer
13. Bilim adamlarının “Kızıl Gezegen” ola-
E) Liyakat
rak isimlendirdiği ve Dünya’dan yak-
laşık iki kat daha küçük olan gezegen
9. Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi aşağıdakilerden hangisidir?
kapsamındaki kamu idareleri ve sos- A) Neptün B) Merkür C) Venüs
yal güvenlik kurumlarının bütün gelir
D) Mars E) Jüpiter
ve giderleri ile mallarını aşağıdakiler-
den hangisi adına denetler?
A) Cumhurbaşkanı
14. Türkiye’nin İstiklal Madalyası’na sahip
B) Türkiye Büyük Millet Meclisi
ilk ili aşağıdakilerden hangisidir?
C) Bakanlar Kurulu A) İzmir
D) Başbakan B) Şanlıurfa
E) Maliye Bakanlığı C) Kahramanmaraş
D) Gaziantep
10. 26 Nisan 2015 tarihinde yapılan seçim- E) Samsun
de Nursultan Nazarbayev’in %97’nin
üzerinde oyla yeniden devlet başkanı
seçildiği ülke aşağıdakilerden hangi- 15. Aşağıdakilerden hangisi Yaşar Ke-
sidir? mal’in eserlerinden biri değildir?
A) Tacikistan A) İnce Memed
B) Kazakistan B) Yer Demir Gök Bakır
C) Türkmenistan C) Ağrı Dağı Efsanesi
D) Özbekistan D) Esir Şehrin İnsanları
E) Kırgızistan E) Yılanı Öldürseler

7
2015 ÇÖZÜMLER
1. Emredici hukuk, mutlaka uyulması gere- 2. Haklı savunma (meşru müdafaa), bir kim-
ken, kesinlik ifade eden kurallardır. senin kendi şahsına veya malına yapılan
hukuka aykırı ve hâlen devam eden bir
Tamamlayıcı hukuk, aksi kararlaştırılma-
saldırıyı önlemek için yaptığı ölçülü karşı
dıkları taktirde tarafların iradeleri ile uygu-
saldırıya denir.
lanan kurallardır.
Zorunluluk hâli (Iztırar hali), kendisini ve
Tanımlayıcı hukuk kuralları; bir hukuki
başkasını bilerek sebebiyet vermediği
kavramın, bir müessesenin, normun han-
zarardan veya derhâl oluşabilecek bir
gi anlama geldiğini açıklayan kurallardır.
tehlikeden kurtarmak için başkalarının
Aynı zamanda emredici hukuk kuralları-
mallarına zarar vermektir.
dır.
Kısas, bir suç işleyenin aynı cinsten bir
Yorumlayıcı hukuk, birden fazla anlamı
ceza ile cezalandırılmasıdır, İslam huku-
olan eylem ve beyanların yorumudur.
kunda yer almaktadır.
Sözleşme hükümlerini açıklığa kavuştu-
ran kurallardır. 6098 sayılı Türk Borçlar Diyet usulü, modern para cezasının te-
Kanunu’ndaki 91. maddede yer alan melini oluşturmaktadır. Öç alma veya
“Borcun ifası için bir ayın başlangıcı veya kısas hakkına sahip olan kişi, aile veya
sonu belirlenmişse, bundan ayın birinci klan, belli bir mal veya para karşılığında
ve sonuncu günü; ayın ortası belirlenmiş- bu hakkından vazgeçmektedir. Ayrıca
se bundan da ayın on beşinci gününün “diyet” usulü, tarihsel açıdan fail ile mağ-
anlaşılması” ifadesi de yorumlayıcı hukuk dur arasındaki ihtilafın çözümü yolların-
kurallarına dairdir. Tarafların hukuki bir dan biri olarak da değerlendirilmektedir.
işlemde kullandıkları ve ne anlama gel-
Kendi hakkını kendi gücüyle koruma
diğini açıklamadıkları hususlara dair bir
(kuvvet kullanma), hakkın kaybolması
hüküm kanunda öngörülmüşse o hüküm
tehlikesi mevcutken ve o anda hükûmet
de yorumlayıcıdır.
güçlerine başvurmanın imkânsız bulun-
Cevap D ması durumunda bir kimsenin hakkını
bizzat kuvvete başvurarak koruması-
dır. Bir otel işletmecisinin, müşterisinin
kendisine bıraktığı eşya üzerinde öden-
meyen otel ücreti nedeniyle alacağını
güvence altına almak için hapis hakkına
sahip olması durumu da kendi hakkını
kendi gücüyle korumadır. Kişi, kendi ala-
cağını hakkını kendi eliyle korumuştur.
Cevap C

3. Adli yargı, olağan ve genel yargıdır. Yani


diğer yargı kollarının görevine girmeyen
davalara adli yargıda bakılır. Adli yargı
kolunun üst derece (kontrol) mahkemesi
Yargıtaydır.
Cevap B

8
ÇÖZÜMLER 2015

4. 1982 Anayasası’na göre, milletvekili se- 5. 1982 Anayasası’na göre siyasi haklar
çilebilme şartları; ve ödevler siyasi haklar ve ödevler, ka-
tılım haklarıdır. Aktif statü hak­ları olarak
Yirmi beş yaşını dolduran her Türk vatan-
da adlandırılır. Kişilerin devlet yönetimine
daşı milletvekili seçilebilir. (2006 Anayasa
dahil olma araçlarıdır. Bunlar:
Değişikliği)
• Türk vatandaşlığı
• Seçilebilmek için en az ilkokul me-
zunu olmak. • Seçme ve seçilme hakkı
• Kısıtlı olmamak, yükümlü olduğu • Siyasi faaliyette bulunma hakkı
askerlik hizmetini yapmış olmak.
• Parti kurma, partilere girme ve par-
• Kamu hizmetinden yasaklı olma- tilerden çıkma
mak.
• Kamu hizmetine girme
• Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir
• Mal bildirimi
yıl ve daha fazla hapis cezası alma-
mış olmak. • Vatan hizmeti
• Affa uğramış olsa bile zimmet, ihti- • Vergi ödevi
las, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolan-
• Dilekçe hakkı
dırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye
kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kı- • Bilgi edinme ve kamu denetçisine
zartıcı suçlar ile kaçakçılık, ihale- başvurma hakkı (2010)
ye fesat karıştırma, Devlet sırlarını _ İspat hakkı ise kişi hak ve hürriyetleri
açığa vurma, terör (2002 değişikliği arasında yer alır.
öncesinde “ideolojik ve anarşik”
ifadesi vardı.) eylemlerine katılma Cevap E
ve bu eylemleri tahrik ve teşvik gibi
suçlardan hüküm giymemiş olmak
gerekir.
_ 2017 Anayasa değişikliği ile milletve-
kili seçilme yaşı 18’e düşürülmüştür. 6. Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen
Askerlik hizmetini yapmış olmak veya karar ve hükümlerin son inceleme (tem-
bundan muaf olmak koşulu, askerlikle yiz) mercisi olup, ayrıca belli davalara
ilişiği olmamak şeklinde değiştirilmiştir. da ilk ve son derece mahkemesi olarak
Cevap E bakar. 1982 Anayasası’na göre, üyeleri-
nin tamamı Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu tarafından seçilir.
Cevap A

7. Türkiye, merkezî idare kuruluşu bakımın-


dan coğrafya durumuna, iktisadi şartlara
ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre
illere; iller ilçelere ve ilçeler de bucaklara
bölünmüştür. İllerin kurulması, kaldırılma-
sı ve adlarının değiştirilmesi “kanun” ile
gerçekleşir.
Cevap A

9
2015 ÇÖZÜMLER
8. Liyakat, devlet kamu hizmetleri görevleri- 13. Bilim insanlarının “Kızıl Gezegen” olarak
ne girmek, sınıflar içerisinde ilerlemek ve isimlendirdiği ve Dünya’dan yaklaşık iki
yükselmek açısından bireylerin bilgi ve kat daha küçük olan gezegen Mars’tır.
yeteneklerini esas alan temel ilkedir. Li- Güneş Sistemi’nin Güneş’ten itibaren
yakat ilkesi, memurluk mesleğine girişte dördüncü gezegeni olup Roma mitoloji-
ve bu meslek içinde yükselişte kayırıcılığı sindeki savaş tanrısı Mars’a ithafen ad-
ve partizanlığı önleyen ve memurların ta- landırılmıştır.
rafsızlığını sağlayan bir ilkedir.
Cevap D
Cevap E

9. Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi kap-


samındaki kamu idareleri ve sosyal
güvenlik kurumlarının bütün gelir ve gi-
derleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet
Meclisi adına denetler. Sayıştay, idari
görevlerinin yanında, sorumluların hesap 14. İstiklâl Madalyası, Kurtuluş Savaşı’nda
ve işlemlerini kesin hükme bağlayarak yararlılık gösteren askerlere ve sivillere,
yargısal görevler de yerine getirir. o dönemde milletvekili olanlara, savaşa
Cevap B katılan alayların sancaklarına, Erzurum
ve Sivas kongrelerine katılanlara, İstiklâl
Madalyası Kanunu adlı özel bir yasaya
göre verilen madalyadır. 1 Kasım 1926
tarihine kadar Türkiye Büyük Millet Mec-
lisince verilmiş olan İstiklâl Madalyalarını,
bu tarihten sonra müracaat edenlere Millî
10. 26 Nisan 2015 tarihinde yapılan seçimde
Savunma Bakanlığı vermektedir. Türki-
Nursultan Nazarbayev’in %97’nin üzerin-
ye’de İstiklâl Madalyası sahibi üç şehir
de oyla yeniden devlet başkanı seçildiği
ve bir ilçe bulunmaktadır. Bunlar Kahra-
ülke, Kazakistan’dır.
manmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa ve İne-
Cevap B bolu’dur. Gaziantep 2008 yılında İstiklal
madalyasını alırken Şanlıurfa ise 2016
yılında almıştır. Türkiye’de İstiklal ma-
dalyasına sahip ilk il, Kahramanmaraştır.
11. Prof. Dr Zühtü Arslan, 10 Şubat 2015 Kahramanmaraş, 21 Ocak 1920 – 11 Şu-
tarihinde yapılan toplantıda, üyeler ta- bat 1920 arasında kurtuluş mücadelesi
rafından 4 yıllığına Anayasa Mahke­mesi vererek şehri Fransız işgalinden kurtaran
başkanlığına seçilmiştir. halkın kahramanlığı nedeniyle, 5 Nisan
1925’te kırmızı şeritli İstiklal madalyası ile
Cevap E ödüllendirilmiştir. Kurtuluş Savaşı sonra-
sında meclisten gelen “şehirde Kurtuluş
Savaşı’na katılanların bildirilmesi” şek-
lindeki yazı üzerine toplanan şehrin ileri
12. Türkiye’de sokağa çıkma yasağının uy- gelenlerinin “Maraş’ta Millî Mücadele’ye
gulandığı son nüfus sayımı, 2000 yılında katılmayan tek bir fert bile yoktur.” cevabı
yapılmıştır. 2007 yılında da ilk kez adrese üzerine TBMM, madalyayı fertlere değil,
dayalı nüfus sayımı yapılmıştır. bütün şehir halkına verme kararı almıştır.
Cevap D Cevap C

10

You might also like