Professional Documents
Culture Documents
Vatandaşlık Çıkmış Sorular
Vatandaşlık Çıkmış Sorular
2024
GENEL YETENEK
GENEL KÜLTÜR
VATANDAŞLIK
TAMAMI ÇÖZÜMLÜ
ÇIKMIŞ
SORULAR
SON
10
YIL
Komisyon
ISBN 978-625-6764-53-8
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir. (Ögreti Akademi
yayınları bir Pegem Akademi markasıdır.) Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, ka-
pak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz
ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü
olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.
İletişim
Shira Ticaret Merkezi, Macun Mahallesi 204 Cad.
No: 141/33, Yenimahalle/Ankara
Yayınevi: 0312 430 67 50
Dağıtım: 0312 434 54 24
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.öğreti.com
E-ileti: ogreti@ogreti.com.tr
WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40
Değerli KPSS Adayları,
KPSS’ye hazırlanan adaylarımız KPSS’de çıkan soruları incelemek, çözmek ve kendini geliştirmek,
eksiklerini fark edip tamamlamak amacıyla çalışmalarına dâhil etmektedir. Lisans mezunu adayların bu
yönde yaptıkları çalışmaların başarı oranları üzerindeki olumlu etkisi göz ardı edilemeyeceğinden kitabı
mızda 2014-2023 yılları arasında yapılan KPSS Genel Kültür Vatandaşlık alanında yöneltilen tüm sorulara
yer verilmiştir.
Lisans mezunu adayların geleceğe umutla bakabilmelerine, eğitimini aldıkları alanda kendilerini ger
çekleştirmelerine ve karşılarına çıkan engelleri aşmalarına yardımcı olması amacıyla hazırlanan KPSS Ta
mamı Çözümlü Genel Yetenek-Genel Kültür Vatandaşlık Çıkmış Sorular kitabı ile sizlere faydalı olacağımızı
umuyor ve hepinize başarılar diliyoruz.
Cevap Anahtarı����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������59
GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR 2014
3. Bir kimsenin, bilerek sebep olmadığı 7. Türk idare hukukunda, merkezî idare-
bir tehlikeden kendisini veya bir baş- ye ait bazı yetkilerin taşradaki idareci
kasını kurtarmak için, bu tehlikeyle il- tarafından merkez adına kullanılabil-
gisi olmayan üçüncü bir kişinin malına mesine ne ad verilir?
zarar vermesi hâline ne ad verilir? A) Hiyerarşi
A) Meşru müdafaa B) İdarenin bütünlüğü
B) Iztırar hâli C) İdari vesayet
C) Haksız tahrik D) Yerinden yönetim
D) Nispi hak E) Yetki genişliği
E) Hakkın kötüye kullanılması
1
2014 GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR
8. Jandarma Genel Komutanlığı, idari 12. Mesnevî, Divan-ı Kebir adlı eserleriyle
kolluk görevleri bakımından aşağıda- tanınan, Mevleviliğin öncüsü olan mu-
kilerden hangisine bağlıdır? tasavvıf şair ve düşünce adamı aşağı-
A) İçişleri Bakanlığı dakilerden hangisidir?
B) Başbakanlık A) Hacı Bektaş-ı Velî
2
ÇÖZÜMLER 2014
ANAYASA
Tüzük
Adsız düzenleyici işlemler
(Genelge, yörünge,
tamim, sirküler)
Cevap C
3
2014 ÇÖZÜMLER
3. Meşru müdafaa (haklı savunma), bir ki- 5. Yasama dokunulmazlığı, seçimden
şinin hayatına, özgürlüğüne, beden tam- önce veya sonra bir suç işlediği öne sü-
lığına, haysiyetine veya malına yönelik rülen milletvekilinin, TBMM Genel Kuru-
bir saldırıda, o kişiye belirli şartlar altında lunun kararı olmadıkça tutulamaması,
kuvvet kullanarak bu saldırıyı uzaklaştır- sorguya çekilememesi, tutuklanamaması
ma imkânı vermektedir. ve yargılanamamasıdır. 1982 Anayasa-
sı’na göre, milletvekillerinin yasama do-
Zaruret (ıztırar) hâli, bir kişinin kendisini
kunulmazlığını kaldırma yetkisi TBMM
veya başkasını açık ya da yakın bir zarar
Genel Kuruluna aittir. Yasama dokunul-
tehlikesinden korumak için diğer bir kişi-
mazlığı, mutlak ve sürekli değildir. Ya-
nin mallarına zarar vermesidir. Bir kimse-
sama dokunulmazlığının kaldırılmasının
nin, bilerek sebep olmadığı bir tehlikeden
iptali için ise 7 gün içinde Anaya Mahke-
kendisini veya bir başkasını kurtarmak
mesine başvurulur. Anayasa Mahkemesi
için, bu tehlikeyle ilgisi olmayan üçüncü
15 gün içinde karar verir.
bir kişinin malına zarar vermesi hâlidir.
Böyle bir durumda hâkim, ortaya çıkan Cevap E
zararı tazmin yükümlülüğünü hakkaniye-
te göre belirleyecektir. 6. Gizli oy ilkesi, yani oyun gizli olarak ve-
rilmesi ilkesi, seçmenin iradesini serbest-
Hakkın kötüye kullanılması; bir hakkın çe ve her türlü baskıdan uzak biçimde
dürüstlük kurallarına açıkça aykırı şekil- ortaya koymasını sağlar. Türkiye’de gizli
de ve özellikle amacı dışında kullanılmış oy ilkesi ilk defa 1950 seçimlerinde uy-
ve bundan da başkalarının zarar görmüş gulanmıştır.
veya zarar görme tehlikesiyle karşılaşmış
olmaları demektir. Cevap B
Haksız tahrik, ceza sorumluluğunu azal- 7. Yetki genişliği, bir yerin veya bir hizme-
tan neden olarak öngörülmüştür. Huku- tin başında bulunan amire, aslında mer-
ken cezada indirim sebebi niteliği taşıyan keze ait olan karar alma ve uygulama gibi
ve kişi üzerinde büyük elem ve ızdırap kamu gücünden kaynaklanan yetkilerin
yaratması sonucu kişiyi suça iten karşı tanınması durumudur. Yani, taşradaki
taraf eylemidir. amirin merkeze danışmadan karar ala-
Nispi hak, herkese karşı ileri sürüleme- bilmesidir.
yen sadece bazı kişilere karşı ileri sürülen Hiyerarşi, başkent ve taşra arasında bü-
haklardır. Alacak hakkı vb… tünlüğü sağlamak için oluşturan hukuki
bağdır. Başkent teşkilatının taşra örgüt-
Cevap B
leri üzerindeki denetim aracıdır.
İdarenin bütünlüğü ilkesine göre, ida-
re, teşkilat ve görevleriyle bir bütündür ve
4. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, kanuna dayanır. İdari teşkilat, tekçi (üni-
yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkelerini ter) devlet ilkesi gereğince bir uyum ve
esas alarak yargı hizmetlerinin adil, hızlı bütünlük içinde çalışmalıdır.
ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağla-
Yerinden yönetim, merkezin üstlenme-
mak amacıyla; hâkim ve savcılarla ilgili iş
diği kimi kamu hizmetlerinin merkezden
ve işlemlerin; adalet, tarafsızlık, doğruluk,
ayrı ve özerk kamu idareleri tarafından
dürüstlük, tutarlılık, eşitlik, ehliyet ve liya-
yürütülmesidir.
kat ilkeleri çerçevesinde yürütülmesini
temin etmek amaçlı kurulmuştur. Kurulun İdari vesayet, merkezî idarenin yerinden
başkanı Adalet bakanı olup müsteşar ku- yönetim kuruluşları üzerinde sahip oldu-
rulun tabii üyesidir. ğu denetim yetkisidir.
Cevap D Cevap E
4
ÇÖZÜMLER 2014
8. Jandarma, idari ve kolluk yetkileri yö- 13. Güneş merkezli evren kuramı, güneşin
nüyle İçişleri Bakanlığına bağlıdır. İçişleri merkezde olduğunu ve diğer gezegen-
Bakanı gerektiğinde Bakanlar Kurulu ka- lerin onun etrafında döndüğünün görü-
rarı ile ordu birliklerinden istifade edebilir. şüdür. Aristarchus, evrenin merkezinde
Dünya’nın değil de güneşin olduğunu sa-
Cevap A vunan ilk kişidir. Galileo Galilei de güneş
merkezli evren kuramını benimsemiştir.
Dünya-Evren teorisi Katolik Kilisesinin
9. Belediye, belde sakinlerinin mahallî müş- benimsemediği bir görüş olduğundan
terek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak iki kez 1600’lü yıllarda Engizisyon mah-
üzere kurulan ve karar organı seçmenler kemesinde yargılanmıştır. İşkenceyle
tarafından seçilerek oluşturulan, idari ve tehdit edilince, “Görmedim, duymadım
mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişidir. ve bilmiyorum.” diyerek söylediğini inkâr
Nüfusu 5.000 ve üzerinde olan yerleşim etmiş ve ev hapsine mahkûm edilmiştir.
birimlerinde belediye kurulabilir. İl ve ilçe Medicilerle arasının iyi olması sayesinde
merkezlerinde belediye kurulması zorun- ömrünün kalan yıllarını Floransa yakınla-
ludur. rındaki lüks bir villada geçirmiştir. Katolik
Kilisesi ise 1992 yılında, 8 Ocak 1642’de
Cevap D
ölen Galileo Galilei’nin itibarını iade et-
miştir.
Cevap D
5
2015 GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 4. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdaki-
91: “Borcun ifası için bir ayın başlangıcı lerden hangisi milletvekili seçilebilme
veya sonu belirlenmişse, bundan ayın şartlarından biri değildir?
birinci ve sonuncu günü; ayın ortası be- A) Türk vatandaşı olmak
lirlenmişse, bundan da ayın on beşinci
B) Kısıtlı olmamak
günü anlaşılır.”
C) Kamu hizmetlerinden yasaklı olma-
Bu kural, niteliğine göre aşağıdakiler-
mak
den hangisine örnek olarak verilebilir?
D) Yükümlü olduğu askerlik hizmetini
A) Emredici hukuk kuralı
yapmış olmak
B) Yasaklayıcı hukuk kuralı
E) On sekiz yaşını doldurmuş olmak
C) Tamamlayıcı hukuk kuralı
D) Yorumlayıcı hukuk kuralı
E) Tanımlayıcı hukuk kuralı
6
GYGK VATANDAŞLIK ÇIKMIŞ SORULAR 2015
7. İllerin kurulması, kaldırılması ve ad- 11. 10 Şubat 2015 tarihinde yapılan top-
larının değiştirilmesi aşağıdakilerden lantıda Anayasa Mahkemesi Başkan-
hangisiyle gerçekleşir? lığına aşağıdakilerden hangisi seçil-
A) Kanun miştir?
B) Tüzük A) İsmail Rüştü Cirit
C) Sınıflandırma
D) Kariyer
13. Bilim adamlarının “Kızıl Gezegen” ola-
E) Liyakat
rak isimlendirdiği ve Dünya’dan yak-
laşık iki kat daha küçük olan gezegen
9. Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi aşağıdakilerden hangisidir?
kapsamındaki kamu idareleri ve sos- A) Neptün B) Merkür C) Venüs
yal güvenlik kurumlarının bütün gelir
D) Mars E) Jüpiter
ve giderleri ile mallarını aşağıdakiler-
den hangisi adına denetler?
A) Cumhurbaşkanı
14. Türkiye’nin İstiklal Madalyası’na sahip
B) Türkiye Büyük Millet Meclisi
ilk ili aşağıdakilerden hangisidir?
C) Bakanlar Kurulu A) İzmir
D) Başbakan B) Şanlıurfa
E) Maliye Bakanlığı C) Kahramanmaraş
D) Gaziantep
10. 26 Nisan 2015 tarihinde yapılan seçim- E) Samsun
de Nursultan Nazarbayev’in %97’nin
üzerinde oyla yeniden devlet başkanı
seçildiği ülke aşağıdakilerden hangi- 15. Aşağıdakilerden hangisi Yaşar Ke-
sidir? mal’in eserlerinden biri değildir?
A) Tacikistan A) İnce Memed
B) Kazakistan B) Yer Demir Gök Bakır
C) Türkmenistan C) Ağrı Dağı Efsanesi
D) Özbekistan D) Esir Şehrin İnsanları
E) Kırgızistan E) Yılanı Öldürseler
7
2015 ÇÖZÜMLER
1. Emredici hukuk, mutlaka uyulması gere- 2. Haklı savunma (meşru müdafaa), bir kim-
ken, kesinlik ifade eden kurallardır. senin kendi şahsına veya malına yapılan
hukuka aykırı ve hâlen devam eden bir
Tamamlayıcı hukuk, aksi kararlaştırılma-
saldırıyı önlemek için yaptığı ölçülü karşı
dıkları taktirde tarafların iradeleri ile uygu-
saldırıya denir.
lanan kurallardır.
Zorunluluk hâli (Iztırar hali), kendisini ve
Tanımlayıcı hukuk kuralları; bir hukuki
başkasını bilerek sebebiyet vermediği
kavramın, bir müessesenin, normun han-
zarardan veya derhâl oluşabilecek bir
gi anlama geldiğini açıklayan kurallardır.
tehlikeden kurtarmak için başkalarının
Aynı zamanda emredici hukuk kuralları-
mallarına zarar vermektir.
dır.
Kısas, bir suç işleyenin aynı cinsten bir
Yorumlayıcı hukuk, birden fazla anlamı
ceza ile cezalandırılmasıdır, İslam huku-
olan eylem ve beyanların yorumudur.
kunda yer almaktadır.
Sözleşme hükümlerini açıklığa kavuştu-
ran kurallardır. 6098 sayılı Türk Borçlar Diyet usulü, modern para cezasının te-
Kanunu’ndaki 91. maddede yer alan melini oluşturmaktadır. Öç alma veya
“Borcun ifası için bir ayın başlangıcı veya kısas hakkına sahip olan kişi, aile veya
sonu belirlenmişse, bundan ayın birinci klan, belli bir mal veya para karşılığında
ve sonuncu günü; ayın ortası belirlenmiş- bu hakkından vazgeçmektedir. Ayrıca
se bundan da ayın on beşinci gününün “diyet” usulü, tarihsel açıdan fail ile mağ-
anlaşılması” ifadesi de yorumlayıcı hukuk dur arasındaki ihtilafın çözümü yolların-
kurallarına dairdir. Tarafların hukuki bir dan biri olarak da değerlendirilmektedir.
işlemde kullandıkları ve ne anlama gel-
Kendi hakkını kendi gücüyle koruma
diğini açıklamadıkları hususlara dair bir
(kuvvet kullanma), hakkın kaybolması
hüküm kanunda öngörülmüşse o hüküm
tehlikesi mevcutken ve o anda hükûmet
de yorumlayıcıdır.
güçlerine başvurmanın imkânsız bulun-
Cevap D ması durumunda bir kimsenin hakkını
bizzat kuvvete başvurarak koruması-
dır. Bir otel işletmecisinin, müşterisinin
kendisine bıraktığı eşya üzerinde öden-
meyen otel ücreti nedeniyle alacağını
güvence altına almak için hapis hakkına
sahip olması durumu da kendi hakkını
kendi gücüyle korumadır. Kişi, kendi ala-
cağını hakkını kendi eliyle korumuştur.
Cevap C
8
ÇÖZÜMLER 2015
4. 1982 Anayasası’na göre, milletvekili se- 5. 1982 Anayasası’na göre siyasi haklar
çilebilme şartları; ve ödevler siyasi haklar ve ödevler, ka-
tılım haklarıdır. Aktif statü hakları olarak
Yirmi beş yaşını dolduran her Türk vatan-
da adlandırılır. Kişilerin devlet yönetimine
daşı milletvekili seçilebilir. (2006 Anayasa
dahil olma araçlarıdır. Bunlar:
Değişikliği)
• Türk vatandaşlığı
• Seçilebilmek için en az ilkokul me-
zunu olmak. • Seçme ve seçilme hakkı
• Kısıtlı olmamak, yükümlü olduğu • Siyasi faaliyette bulunma hakkı
askerlik hizmetini yapmış olmak.
• Parti kurma, partilere girme ve par-
• Kamu hizmetinden yasaklı olma- tilerden çıkma
mak.
• Kamu hizmetine girme
• Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir
• Mal bildirimi
yıl ve daha fazla hapis cezası alma-
mış olmak. • Vatan hizmeti
• Affa uğramış olsa bile zimmet, ihti- • Vergi ödevi
las, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolan-
• Dilekçe hakkı
dırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye
kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kı- • Bilgi edinme ve kamu denetçisine
zartıcı suçlar ile kaçakçılık, ihale- başvurma hakkı (2010)
ye fesat karıştırma, Devlet sırlarını _ İspat hakkı ise kişi hak ve hürriyetleri
açığa vurma, terör (2002 değişikliği arasında yer alır.
öncesinde “ideolojik ve anarşik”
ifadesi vardı.) eylemlerine katılma Cevap E
ve bu eylemleri tahrik ve teşvik gibi
suçlardan hüküm giymemiş olmak
gerekir.
_ 2017 Anayasa değişikliği ile milletve-
kili seçilme yaşı 18’e düşürülmüştür. 6. Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen
Askerlik hizmetini yapmış olmak veya karar ve hükümlerin son inceleme (tem-
bundan muaf olmak koşulu, askerlikle yiz) mercisi olup, ayrıca belli davalara
ilişiği olmamak şeklinde değiştirilmiştir. da ilk ve son derece mahkemesi olarak
Cevap E bakar. 1982 Anayasası’na göre, üyeleri-
nin tamamı Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu tarafından seçilir.
Cevap A
9
2015 ÇÖZÜMLER
8. Liyakat, devlet kamu hizmetleri görevleri- 13. Bilim insanlarının “Kızıl Gezegen” olarak
ne girmek, sınıflar içerisinde ilerlemek ve isimlendirdiği ve Dünya’dan yaklaşık iki
yükselmek açısından bireylerin bilgi ve kat daha küçük olan gezegen Mars’tır.
yeteneklerini esas alan temel ilkedir. Li- Güneş Sistemi’nin Güneş’ten itibaren
yakat ilkesi, memurluk mesleğine girişte dördüncü gezegeni olup Roma mitoloji-
ve bu meslek içinde yükselişte kayırıcılığı sindeki savaş tanrısı Mars’a ithafen ad-
ve partizanlığı önleyen ve memurların ta- landırılmıştır.
rafsızlığını sağlayan bir ilkedir.
Cevap D
Cevap E
10