DAILY School Lucena West I Elementary School Grade Level Five

LESSON Teacher RACHELLE D. MONZONES Learning Area Araling Panlipunan

PLAN Date/Time Quarter Ikatlo
WEEK 1 DAY 1-2
I.LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa mga pagbabago sa lipunan ng
Pangnilalaman sinaunang Pilipino kabilang ang pagpupunyagi ng ilang pangkat na mapanatili ang
kalayaan sa Kolonyalismong Espanyol at ang impluwensya nito sa kasalukuyang
panahon.
B. Pamantayan sa Nakakapagpakita ng pagpapahalaga at pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap Pilipino sa panahon ng kolonyalismong Espanyol.
C. Mga Kasanayan Naipaliliwanag ang mga paraan ng pagtugon ng mga Pilipino sa kolonyalismong
sa Pagkatuto Espanyol (Hal. Pag-aalsa, pagtanggap sa kapangyarihang kolonyal/ kooperasyon).
MELC 12

*Natutukoy ang mga paraan ng pagtugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong

Espanyol.
II. NILALAMAN
A.Paksang Aralin Mga paraan ng pagtugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanyol
B.Sanggunian AP5 Pilipinas Bilang Isang Bansang Malaya. ph 178-181
Araling Panlipunan – Ikalimang Baitang Alternative Delivery Mode Ikatlong
Markahan – Modyul 1: Tugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanyol Unang
Edisyon, 2020.
LeaP (Learner’s Packet)
C. Kagamitan charts, larawan, cue cards, meta cards, kagamitang pangsining, Power Point
Presentation
https://www.youtube.com/watch?v=O_0DH0Vog7w
III. PAMAMARAAN
A. PANIMULANG ASSaKAPABa Technique
GAWAIN  Ano  Kailan
1. Balitaan  Sino  Paano
 Saan  Bakit
2. Balik Aral Sabihin:
 Magandang umaga/ hapon mga bata!
 Handa na ba kayo sa ating bagong aralin sa araw na ito?

Panuto: Tukuyin ang mga salitang inilalarawan sa bawat bilang. Gamitin ang mga
letra sa loob ng kahon bilang clue.
1. Lahat ng kalalakihang edad 16-60 taong gulang ay nagtrabaho ng malayo
sa kanilang pamilya at walang bayad na tinanggap.

2. Kinolekta ito sa mga katutubong Pilipino nang sapilitan.

3. Tanging sa pamahalaan lamang magbebenta ng produkto na may

takdangdami ang mga Pilipino.

4. Paglilipat sa mga Pilipino sa bagong panirahan na tinawag na pueblo.

5. Sa mga piling lalawigan sa Luzon ay isang uri ng pananim lamang ang

ipinatanim ng pamahalaang kolonyal sa mga magsasaka at tanging sa
pamahalaan lamang ito ibebenta.
 3. Pagganyak Pagsunod – sunurin ang mga salita upang mabuo ang diwang ipinahahayag nito.

Mga paraan Kolonyalismong Espanyol ng pagtugon ng mga Pilipino sa

B. PANLINANG NA GAWAIN
1. Paglalahad Tatlong daan at tatlumpu’t tatlong (333) taong nananatili ang mga Pilipino
sa animo’y hawla ng walang sapat na naaaninag na liwanag ng pag-asang
makawala sa kamay ng mga dayuhang Espanyol. Iba’t iba ang naging paraan ng
pagtugon nila sa sitwasyong mailalarawan sa pagkakaroon ng tibay at lakas ng
loob… matira ang matibay!

Narito ang mga naging Paraan ng Pagtugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong

Espanyol:

Tugon sa kolonyalismo Dahilan

Nanahimik at nagtiis Likas na matiisin at sanay sa hirap ang mga
katutubo. Mas pinili nilang manahimik at sumunod
sa patakarang Espanyol para sa kanilang
kaligtasan.
Tumakas at namundok Marami ring mga katutubo na mas piniling takasan
ang mga pagpapahirap ng mga dayuhan.
Namuhay sila sa bundok at naging kalaban ng
pamahalaan. Tinawag silang mga tulisan.
Nakipagsabwatan sa mga Mga katutubo na kung tawagin ay mga balimbing
dayuhan / mersenaryo o taksil. Ipinagpapalit ang dangal para sa
pansariling kapakanan.
Yumakap sa Simula’t sapul mayroon ng mga katutubo na ang
kapangyarihan ng iniisip ay ang kung ano ang meron sila. Ang
mga dayuhan mahalaga sa kanila ay katahimikan sa buhay at
kung paano maproteksyonan ang kabuhayan.
Lumaban at nag-alsa Mga katutubo mula sa iba’t ibang rehiyon at sektor
ng lipunan. Mga pangkat na lumaban at nag-alsa
na binubuo ng mga magsasaka, mangangalakal,
at propesyonal. May mga kababaihan din na
sumapi at hindi naging hadlang ang kanilang
kasarian.
Ginamit ang lakas ng Ang mga kabataang nakapag-aral sa kolehiyo sa
panulat Pilipinas man o sa Espanya ay hindi rin
nagsawalang-kibo, sila ang mga ilustrado. Ginamit
nila ang lakas ng panulat sa pagsisiwalat sa
kalupitan ng pamahalaang Espanyol.
2. Pagtatalakayan Pamprosesong mga tanong:
1. Ano-ano ang naging tugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong Espanyol?
2. Sa palagay mo, alin sa mga paraan na ito ang higit na nakatulong para
lumaya ang bansa sa mga Espanyol?
3. Paglalahat Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng paglalahat.

Ano ang inyong natutunan sa araw na ito?

Ang mga paraan ng pagtugon ng mga Pilipino sa Kolonyalismong
Espanyol ay ang sumusunod:
a. Nanahimik at nagtiis
b. Tumakas at namundok
c. Nakipagsabwatan sa mgadayuhan / mersenaryo
d. Yumakap sa kapangyarihan ng mga dayuhan
e. Lumaban at nag-alsa
f. Ginamit ang lakas ng panulat

C. PANGWAKAS NA
 GAWAIN
1. Pinatnubayang Pamantayan sa Pagganap
Pagsasanay Ang lahat ng sagot o pahayag ay tama, lahat ay nakiisa
(Guided Practice) 20 pts. at may disiplina.
Ang lahat ng sagot o pahayag ay tama ngunit may isa o
17-19 pts.
mahigit pang miyembro ang hindi nakiisa.
May mga maling kasagutan o pahayag at may mga
13-16 pts.
miyembrong hindi nakiisa.

PANGKATANG GAWAIN
Una at Ikatlong Pangkat – PILIIN MO
Panuto: Punan ng angkop na tugon ng mga Pilipino ang sumusunod na talata.
Pumili ng letra sa ibaba.
A. mersenaryo
B. yumakap / tinanggap
C. nag-alsa
D. nanahimik
E. namundok

Ayon sa kasaysayan, maraming mga Pilipino ang tumutol at ______________

laban sa pamahalaang Espanyol. Hindi rin maikakaila na mayroong nagsilbing mga
_____________ sa mga dayuhan upang maisulong ang pansariling kapakanan.

Ang iba ay ____________ sa kapangyarihan ng mga dayuhan dahil gustong

proteksyonan ang kanilang kabuhayan. Likas din sa mga Pilipino ang pagiging
matiisin at masunurin kaya sila ay _____________ na lamang. Kung may nagtiis
mayroon ding sumuway sa mga patakarang Espanyol kaya ang ginawa nila ay
___________ na lamang at mamuhay malayo sa mga dayuhan.

Pangalawa at Pangatlong Pangkat – HANAPIN MO

Panuto: HANAP-SALITA. Hanapin ang mga tugon ng mga Pilipino sa

kolonyalismong Espanyol mula sa kahon ng mga letra. Isulat sa sagutang
papel ang mga salitang iyong mahahanap. (5 SALITA)

2. Malayang Pagsasanay Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag na tumutukoy sa mga paraan ng
(Independent Practice) pagtugon ng mga Pilipino sa kolonyalismo at MALI naman kung hindi. Isulat ang
iyong sagot sa patlang.

____1. Mas pinili ng mga katutubong manahimik at sumunod sa patakarang

Espanyol para sa kanilang kaligtasan.
____ 2. Ang mga kabataang nakapag-aral sa kolehiyo ay ginamit ang lakas ng
panulat.
____ 3. Nanirahan sa mga lungsod at ibang bansa ang mga katutubo.
____ 4. Nag-alaga na lamang sila ng mga hayop sa kanilang bakuran.
____ 5. Lumaban at nag –alsa ang mga Pilipino sa mga Espanyol.

3. Paglalapat  Bilang isang Pilipino, may naisip ka pa bang ibang paraan para tumugon sa
Kolonyalismong Espanyol? Ilahad ang iyong sagot.
IV. PAGTATAYA Panuto: Iguhit ang masayang mukha sa pahayag na tumutukoy sa mga paraan
ng pagtugon ng mga Pilipino sa kolonyalismo at malungkot na mukha naman
 kung hindi. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.
____1. Ginamit ng mga ilustrado ang dunong upang gisingin ang diwang
makabansa ng mga katutubo.
____2. Nagtanim ng mga gulay ang mga katutubo sa bakuran nila.
____3. Tinanggap ang pamahalaang kolonyal sa pamamagitan ng pagsasawalang-
kibo sa nagaganap na kalupitan ng mga dayuhan.
____4. Nagalit ang mga prayle sa mga Pilipino.
____5. May mga katutubong mas piniling takasan ang mga pagpapahirap ng mga
dayuhan.

V. TAKDANG ARALIN Panuto: Isulat sa graphic organizer ang mga paraan ng pagtugon ng mga Pilipino
(Assignment) sa kolonyalismo.

_____

_____ _____
Tugon ng mga
Pilipino sa
Kolonyalismo
____ _____

_____

VI. TALA Proficiency Level:

5 - ____ 5 - ____ 5 - ____
4 - ____ 4 - ____ 4 - ____
3 - ____ 3 - ____ 3 - ____
2 - ____ 2 - ____ 2 - ____
1 - ____ 1 - ____ 1 - ____
0 - ____ 0 - ____ 0 - ____

GMELINA
5 - ____ 5 - ____
4 - ____ 4 - ____
3 - ____ 3 - ____
2 - ____ 2 - ____
1 - ____ 1 - ____
0 - ____ 0 - ____