MEDENİ HUKUK-II

AİLE HUKUKU
OLAY VE TEST SORULARI
 EDİTÖRLER
Prof. Dr. Metin İKİZLER & Doç. Dr. Özlem TÜZÜNER

MEDENİ HUKUK-II

AİLE HUKUKU
OLAY VE TEST SORULARI

ADALET YAYINEVİ
Ankara - 2023
ADALET BASIM YAYIM DAĞITIM SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.

MEDENİ HUKUK - II
Aile Hukuku Olay ve Test Soruları
Ahmet Kalender - Ayşenur Şahin Caner - Dursun Ali Demirboğa
Hatice Karacan Çetin - Hayriye Şen Doğramacı - Metin İkizler - Özkan Özyakışır -
Özlem Tüzüner - Pınar Aktaş Avci - Seda Gayretli Aydın - Senar Çağırgan Tuncer
Semih Yünlü - Sinan Sami Akkurt - Zeynep Özcan

Hukuk Yayınları Dizisi – 3345

Birinci Baskı : Şubat, 2023

ISBN : 978 – 605 – 264 – 134 – 7

ADALET YAYINEVİ
Merkez İstanbul Şube
Strazburg Caddesi No: 10/B Sıhhiye-Ankara Mustafa Kemal Caddesi No: 60/C
Tel : (0312) 231 17 00 (Anadolu Adliyesi Karşısı) Kartal-İstanbul
Fax : (0312) 231 17 10 Tel : (0216) 305 72 81
Dağıtım Bursa Şube
Strazburg Caddesi No: 17/B Sıhhiye-Ankara Bursa Adliye Sarayı Zemin Kat Bursa
: adalet.com.tr – adaletyayinevi.com : facebook.com/adaletyayinevi
: adalety@adaletyayinevi.com : twitter.com/adaletyayinevi

Sayfa Tasarımı: Kapak Tasarımı:

Nimet Yıldız Yasin Özbudak

Baskı:
Salmat Basım Yayım Ambalaj San. Tic. Ltd. Şti.
Sertifika No: 47771
Tel: (0312) 341 10 24 - Ankara
 İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 5
İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 7
KISALTMALAR........................................................................................................... 9
TEMEL KAYNAKLAR ................................................................................................ 11

§1. OLAY SORULARI ......................................................................................14

I. EVLİLİK HUKUKU ..................................................................................... 14
A. AİLE HUKUKUNA GİRİŞ VE NİŞANLANMA ........................................ 15
B. EVLENMENİN MADDÎ VE ŞEKLÎ KOŞULLARI...................................... 32
C. EVLENMENİN MADDÎ VE ŞEKLÎ KOŞULLARINA AYKIRILIĞIN
SONUÇLARI ...................................................................................... 37
D. BOŞANMA ve BOŞANMANIN SEBEPLERİ ......................................... 50
E. BOŞANMA DAVASI VE HUKUKÎ SONUÇLARI .................................... 65
F. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ ......................................................... 79
G. EŞLER ARASINDAKİ MAL REJİMİ VE SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ ........ 89
H. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ ......................................... 100
II. HISIMLIK ............................................................................................... 117
A. SOYBAĞININ KURULMASI: GENEL HÜKÜMLER VE TANIMA .......... 118
B. SOYBAĞININ KURULMASI: BABALIK HÜKMÜ VE EVLÂT
EDİNME ......................................................................................... 133
C. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ: GENEL HÜKÜMLER VE VELÂYET ......... 145
D. AİLE TOPLULUĞU .......................................................................... 157
III. VESAYET................................................................................................ 175
A. VESAYET DÜZENİ ........................................................................... 176
B. VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ VE SONA ERMESİ ................................ 183
8 İçindekiler

§ 2. TEST SORULARI..................................................................................... 190

I. EVLİLİK HUKUKU................................................................................... 190
A. AİLE HUKUKUNA GİRİŞ VE NİŞANLANMA ..................................... 191
B. EVLENMENİN MADDÎ VE ŞEKLÎ KOŞULLARI .................................. 196
C. EVLENMENİN MADDÎ VE ŞEKLÎ KOŞULLARINA AYKIRILIĞIN
SONUÇLARI ................................................................................... 200
D. BOŞANMA ve BOŞANMANIN SEBEPLERİ ...................................... 204
E. BOŞANMA DAVASI VE HUKUKÎ SONUÇLARI ................................. 209
F. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ ...................................................... 214
G. EŞLER ARASINDAKİ MAL REJİMİ VE SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ ..... 220
H. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ ......................................... 225
II. HISIMLIK ............................................................................................... 229
A. SOYBAĞININ KURULMASI: GENEL HÜKÜMLER VE TANIMA ......... 230
B. SOYBAĞININ KURULMASI: BABALIK HÜKMÜ VE EVLÂT
EDİNME ......................................................................................... 236
C. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ: GENEL HÜKÜMLER VE VELÂYET ......... 242
D. AİLE TOPLULUĞU .......................................................................... 247
III. VESAYET ............................................................................................... 252
A. VESAYET DÜZENİ ........................................................................... 253
B. VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ VE SONA ERMESİ ............................... 256
TEST SORULARININ YANITLARI.................................................................... 262
50 Evlilik Hukuku

D. BOŞANMA ve BOŞANMANIN SEBEPLERİ ∗

OLAY I

Ahmet ve Ayşe, birbirlerine âşık olup 2002’de evlenmiştir. Ah-

met görünürde kimyagerdir ve ilaç fabrikasında çalışmaktadır. Ay-
şe, Ahmet’in bazı akşamlar gece kulüplerine gidip sabaha karşı
dönmesine göz yummuştur. Çünkü Ahmet’in hobi olarak DJ’lik
yaptığını sanmaktadır. Ayşe, kocası Ahmet’in katıldığı veya tertip
ettiği partilerde herhangi hukuka aykırılıktan şüphelenmemiştir.
Öyle ki üç çocuk büyüten ve aynı zamanda devlet ilköğretim kuru-
munda sınıf öğretmenliği yapan Ayşe, eşi Ahmet’i sadık ve evine
bağlı zannetmiştir. 26.8.2016’da Ahmet ve Ayşe aniden tutuklanmış-
tır. Ayşe üç ay sonra salıverilmiştir ve kendisine atılı suçlamalardan
azat edilmiştir. Buna karşılık, tutuklu yargılanan Ahmet’in uyuştu-
rucu madde imal etmek ve bunların ticaretini yapmak suçlarından
yirmi yıl hapse mahkûm edilmesine dair mahkeme kararı 2019’da
kesinleşmiştir. Eroin ve kokain gibi yasak maddeleri fütursuzca imal
eden ve alıp satan Ahmet, söz konusu suçların daha ağır cezayı ge-
rektiren nitelikli hâllerini işlemiştir. Aynı yıl, Ahmet’e, eşi Ayşe vasi
atanmıştır.

2022’de Ayşe, Ahmet’ten boşanma talebiyle Av. Havva

Durubilir’e başvurmaktadır. Ayşe, eşinin de boşanmaya razı oldu-
ğunu ve anlaşmalı boşanmak istediklerini beyan etmektedir. Av.
Havva Durubilir ise, müvekkili Ayşe’nin talebine uygun anlaşmalı
boşanma protokolünü hazırlamayı ve bu protokolü Ahmet’in ceza-
sının infaz edildiği cezaevine iadeli taahhütlü posta marifetiyle gön-
dermeyi planlamaktadır.

∗
Doç. Dr. Özlem TÜZÜNER
56 Evlilik Hukuku

OLAY II

Her ikisi de aynı devlet üniversitesinin ilahiyat fakültesinden

mezun Ahmet ve Ayşe, 2015’te birbirlerini çok severek evlenmiştir.
Bu evliliğin temelinde iki öğrencinin dürüstlüğe ve samimiyete dayalı
dostluğu bulunmaktadır. Şöyle ki Ahmet, beş altı yaşlarından bu ya-
na erkeklerden hoşlandığının farkındadır. Muhafazakâr aile yapısın-
da dünyaya gelen ve kendisi de gönülden iman eden Ahmet, ilk
gençlik yıllarından itibaren, yaradılışından gelen bu yönünü dizgin-
lemek ve köreltmek konusunda uzmanlaşmıştır. Şehvete asla bulaş-
mamayı, kendisini ilme ve işine adamayı başarmıştır. Tahsilini biti-
rirken dostluğundan ve ahlâkından emin olduğu arkadaşı Ayşe’ye
durumunu açıklıkla anlatmıştır. Buna rağmen kendisiyle evlenirse,
evine sahip çıkma ve çocuklarına babalıkta sorumluluklarını yerine
getirme sözü vermiştir. Ayşe ise evliliğin uzun soluklu iletişim gerek-
tirdiği ve gönüllerin anlaşmasının yeterli olduğu düşünceleriyle Ah-
met’in teklifini kabul etmiştir. Ahmet, aileden kalma şirketin başına
geçmiştir. Ülkenin tanınan iş adamlarından biri hâline gelen Ahmet,
ev hanımı eşi ve çocuklarını İstanbul’un en lüks sitelerinde barındır-
mıştır. Ayşe’nin lükse kaçan tüm isteklerini ikiletmemiştir. Ayşe’nin
ilk gebeliği her nasılsa Ahmet’le cinsel ilişkiden meydana gelmiştir.
Zaman geçtikçe kendisini daha çok ibadete, hayırlara ve işlerine
odaklayan Ahmet, ikinci çocuğa gebelik adına gerekli cinsel organ
sertleşmesini sağlayamadığından, bu defa tıbbî destekle üreme sağ-
lanmıştır. Yıllar eşlerin fikrî gelişimini farklı etkilemiştir. 2022’de Ay-
şe, boşanmak arzusuyla Av. Havva Durubilir’e başvurmuştur. Av.
Havva Durubilir, Ayşe’yi ilk dinlediğinde müvekkil adayının neden
boşanmak istediğini anlayamamıştır. Zira tabiri caizse bir eli yağda
diğer eli balda Ayşe, eşi ve çocuklarıyla villada ihtişamlı yaşamın
keyfini sürmektedir. Sekreterinden kendilerine Türk kahvesi servis
etmesini isteyen meraklı Av. Havva Hanım, utangaç Ayşe’nin dilini
çözmüş ve hikâyenin gerçeğine vâkıf olmuştur. Ünlü boşanma avuka-
Boşanma ve Boşanmanın Sebepleri 57

tı, Yargıtay kararlarında, sağlıklı cinsel ilişki başlatma görevini yerine

getirmeyen kocanın tam kusurlu addedildiğini pekâlâ bilmektedir.
Emsal Yargıtay içtihatlarından aldığı güvenle, müvekkiline, “boşan-
ma sürecinin zorlu olacağını, lâkin neticede yüksek miktarda maddî-
manevî tazminat ve yoksulluk nafakasına hükmedileceğini” vaat et-
miştir. Avukatının bahsettiği Yüksek Mahkeme kararlarını evvelce
basından da duymuş Ayşe, evliliğini kârlı vaziyette sona erdirme
hususunda iyice heveslenmiştir. Diğer yandan, eşi Ahmet’in dostlu-
ğunu asla kaybetmek istemeyen Ayşe, onun itibarına halel gelmesin-
den çekinmektedir. Sonuçta Ahmet, yedi yıllık eşi ve çocuklarının
babasıdır. Kararını netleştiren Ayşe, kendisini temsilen çekişmeli bo-
şanma davası yürütmesi adına Av. Havva Durubilir’e vekâlet verir.

SORULAR

Soru 1. Av. Havva Durubilir, Ayşe’yi temsilen Ahmet’e yönel-

teceği boşanma davasında hangi boşanma sebebine dayanmayı
planlamıştır? Cevabınızı hukuken (kanun maddeleri ve ilgili medenî
hukuk terminolojileriyle) gerekçelendiriniz

Soru 2. Kocanın cinsel görevleriyle ilintili güncel Yargıtay ka-

rarlarını dikkate alarak, Ahmet’in boşanmadaki kusur durumu hak-
kında hukukî görüşünüzü gerekçeli açıklayınız.

Soru 3. Somut olayda, “Eşi Ahmet’in dostluğunu asla kaybet-

mek istemeyen Ayşe, onun itibarına halel gelmesinden çekinmekte-
dir. Sonuçta Ahmet, yedi yıllık eşi ve çocuklarının babasıdır” cümle-
leri geçmektedir. Ayşe’nin bu çekincesi karşısında Av. Havva
Durubilir nasıl tedbir alabilir?

Soru 4. Bu boşanma davasında eşinden boşanmak istemeyen

Ahmet’in avukatı olsaydınız, nasıl hukukî aksiyon alırdınız, hangi
gerekçelerle savunma yapardınız?
204 Evlilik Hukuku

D. BOŞANMA ve BOŞANMANIN SEBEPLERİ ∗

1- “İşbu davada davacı tanıklarının beyanlarında yer alan bazı olaylardan

sonra evlilik birliğinin devam ettiği, affedilen veya hoşgörü ile karşılanan
olayların ……… belirlemesinde dikkate alınamayacağı, kaldı ki tanık ifa-
delerinin birliğin temelinden sarsılma durumunu kabule elverişli olmadı-
ğı, sebep ve saikı açıklanmayan soyut ve inandırıcılıktan uzak olduğu gö-
rülmektedir. Bu hâliyle davalının boşanmaya sebebiyet verecek derecede
……….. davranışı ispatlanmamış olup, TMK’nın ………… uyarınca
evlilik birliğinin, ortak hayatı sürdürmeleri eşlerden beklenmeyecek dere-
cede temelinden sarsıldığı sabit olmadığından davanın ………… gerek-
mektedir.” (Y. HGK, 16.7.2020 T., E. 2017/2-2838, K. 2020/584;
www.kazanci.com.tr, ET. 22.8.2022).
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması gerekçeli boşanma
davasında Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun ifadesindeki
boşlukları en iyi dolduran şıkkı seçiniz.
a- Kusur- kusurlu-166/1-2-reddi
b- Kusursuzluk-kusurlu-166/1-2-kısmen reddi
c- Kusurluluk-kusursuz-166/1-2-kabulü
d- Kusursuzluk-kusurlu-166/3-kısmen kabulü
e- Kusurluluk-kusursuz-166/4-kısmen reddi

∗
Doç. Dr. Özlem TÜZÜNER
 TEST SORULARININ YANITLARI

I. A 1-a 2-c 3-d 4-a 5-b 6-e 7-e 8-c 9-d 10-d
I. B 1-d 2-c 3-b 4-e 5-d 6-d 7-c 8-c 9-a 10-e
I. C 1-d 2-e 3-b 4-c 5-a 6-b 7-c 8-d 9-e 10-a
I. D 1-a 2-b 3-d 4-e 5-d 6-e 7-e 8-a 9-b 10-b
I. E 1-b 2-d 3-d 4-e 5-b 6-d 7-c 8-c 9-d 10-e
I. F 1-a 2-b 3-d 4-e 5-c 6-e 7-c 8-d 9-e 10-d
I. G 1-d 2-b 3-e 4-a 5-a 6-d 7-a 8-c 9-d 10-b
I. H 1-e 2-c 3-c 4-d 5-c 6-a 7-d 8-d 9-c 10-a

II. A 1-a 2-e 3-b 4-e 5-d 6-c 7-b 8-a 9-d 10-a
II. B 1-c 2-e 3-a 4-d 5-b 6-b 7-d 8-a 9-c 10-e
II. C 1-b 2-e 3-c 4-e 5-a 6-b 7-d 8-a 9-e 10-a
II. D 1-b 2-c 3-a 4-d 5-a 6-c 7-b 8-d 9-e 10-e

III. A 1-a 2-c 3-b 4-d 5-a 6-b 7-e 8-c 9-d 10-a
III. B 1-a 2-d 3-b 4-d 5-c 6-c 7-a 8-e 9-c 10-e