Page 1

NORTHLINK
TECHNOLOGICAL COLLEGE
LEARNING MATERIALS 1.2
Session Title: Wika: Mga Panimulang Kaalaman

MENSAHE MULA SA TAGAPAGDALOY

Magandang araw.. Sa sesyon na ito, ay inyong matutuhan ang panimulang kaalaman ng wika.. Gabay ang mga
sumusunod na layunin.

Layunin:
Sa katapusang ng tsapter na ito, ikaw ay inaasahang:
1. maipaliwanag ang iba’t ibang katangian ng wika at katuturan nito;
2. makabuo ng sariling pagpapakahulugan sa wika; at
3. masuri ang paggana ng mga katangian ng wika sa iba’t ibang konteksto.

Mangyaring gumabay sa mga sumusunod:

1. Sa nilalaman 1.2
➢ Una, basahin ang Information Sheet 1.2
A.Wika,katuturan at katangian
B. Mga Teorya ng Pinagmulan ng Wika

2. Gawin ang mga gawain sa sesyon na ito at ipasa ang natapos na gawain sa google drive o sagutan ang modyul na
ibinigay.

Kung mayroon pang ibang katanungan maaaring magmensahe sa ating GROUP CHATBOX o magtext gamit ang numero
na ito 09100444252.

Information Sheet 1.2

Wika: Panimulang Kaalaman

References:
Reyes, Alvin R (2016). Komunikayon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bernales, Rolando, et al.,(2013). Wika at Komunikasyon Filipino 1 sa Kolehiyo batayan at sanayang-aklat
Northlink Technological College
Learning Materials on Filipino 1: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Developed by: JENELYN MALAGA-GOMAYAO
 Page 2

A. Wika,Katuturan at Katangian
Ang wika ang buhay ng tao. Ito ang pangunahin mong kasangkapan upang maipahayag ang iyong kaisipan at
saloobin. Kung may impormasyon ka mang nais sabihin sa iba, o may anumang pagtutol o reklamong nais ipahayag, o may
damdaming nais ipagtapat, o may pasalita o pasulat na pahayag na nais suriin, wika ang magsisilbi mong instrumento.
Ang wika ang pangunahing instrumento ng komunikasyong panlipunan, sa pamamagitan nito ay maaaring matamo
ng tao ang mga instrumental at sentimental niyang pangangailangan (Constantino, 1996).
Nabigyang-kahulugan na ang wika sa iba't ibang paraan. Pinakatampok sa mga ito ang sinabi ni
Gleason (1961) na ang wika ay isang masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang
arbitraryo upang magamit ng mga taong nabibilang sa isang kultura. Ayon naman kay Constantino (1996), ang wika ang
siyang pangunahing instrumento ng komunikasyong panlipunan; sa pamamagitan nito ay maaaring matamo ng tao ang
kaniyang instrumental at sentimental na mga pangangailangan. Ayon kay Salazar (1996), ang wika ang ekspresiyon, ang
imbakan-hanguan at agusan ng kultura ng isang grupo ng tao, maliit
man o malaki, na may sarili at likas na katangian.

Ang mga sumusunod ay mga katangian ng wika:

1. Ang WIka ay tunog. Unang natututuhan ang wika sa mga tunog na naririnig, hindi sa mga titik na nababasa. Mahalaga
ang nasabing tunog sa batang namumulat sa kaniyangunang wika o sa sinumang natututo ng pangalawang wika sa
anumang edad dahil narerehistro ito sa kaniyang isip, sa tinatawag na language acquisition device o LAD, na siya niyang
nagagaya at nabibigkas.
2. Ang wika ay arbitraryo. Hindi magkakatulad ang tuntuning sinusunod ng mga wika sa pagbuo ng salita at sa pagkakabit
ng kahulugan sa mga salitang iyon: Maaari itong mag-iba-iba, depende sa natatanging kalikasan ng bawat wika.
Halimbawa, sa Tagalog, nagkasundo ang mga nagsasalita nito na kapag sinabing “langgam," tumutukoy ito sa maliit na
insektong pula o itim. Sa mga Bisaya naman ang napagkasunduang kahulugan ng langgam ay ibon. Hindi masasabi ng una
na sila ang may tamang kahulugan at bise-bersa dahil may kani-kaniyang kayarian sa pagpapakahulugan sa mga salita
ang bawat lingguwistikong komunidad.
3. Ang WIka ay masistema. Ang wika ay may tiyak na ayos na sinusunod upang makabuo ng kahulugan at maunawaan.
Halimbawa, kung nais mabuo ang konsepto ng pook na tinitirhan, ang salitang "bahay" ay dapat ayusin sa eksaktong
paraan. Nauuna ang ponemang /b/ na susundan ng /a/, h, /a at /y/. Kapag nagulo ang ayos na ito, halimbawa’y naging
“baahy”,o “bhaay”, hindi mabubuo ang konseptog nais mabuo at maipaunawa ito sa kausap.Masistema rin ang wika dahil
bukod sa may tuntuning panggramatika ang bawat wika,may pagkakabaitang-baitang din itong sinusunod upang
mapalawak ang pagdidiskurso---nagsimula sa mga tunos, susundan ng titik, salita,parirala,pangungusap,sugnay,talata, at
iba pa.
4. Ang wika ay sinasalita. Ang pagsasalita ay isang mabilis na paraan upang makapagpahayag ng kaisipan o saloobin. Ito
rin ang pinakakaraniwang paraan sa pagsasalin ng impormasyon. Iba't ibang bahagi ng katawan ang responsable sa
pagpoprodyus ng tunog, gaya ng baga na pinanggagalingan ng hangin, vocal cords na nagpoproseso ng hanging iyon
upang maging tunog, at bibig o ilong na nagmomodipika ng tunog upang maging naiintindihang salita. Ang pinsala sa
alinman sa mga bahaging ito na gamit ng katawan sa pagsasalita, halimbawa ay ang pagkakaroon ng singaw, bungi o
bingol, ay makaaapekto rin sa kalidad ng pagsasalita.
5. Ang wika ay kabuhol ng kultura. Ayon kay Salazar (1996), ang wika ang "impukan-kuhanan ng isang kultura. Dito
natitipon ang pag-uugali, isip at damdamin ng isang grupo ng tao. Ang wika ang gamit ng tao sa pagpapangalan ng
anuman sa mundong kaniyang ginagalawan, hal., ang tawag niya sa kaniyang diyos; sa kaniyang mga magulang, kapatid,
at anak, at sa relasyon niya sa bawat isa; sa kaniyang ikinabubunay at sa bawat kasangkapang gamit doon; sa mga sakit at
gamot, sa kalagayan ng panahon o kalikasan; at iba pa.
6. Ang Wika ay nagbabago. Dahil dinamiko ang wika, nagbabago ito dahil sa impluwensya ng panahon at kasaysayan.
Malayo na sa dalisay na pananagalog nina Balagtas ang wikang Filipino sa kasalukuyan, na pinayaman ng mga salitang
References:
Reyes, Alvin R (2016). Komunikayon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bernales, Rolando, et al.,(2013). Wika at Komunikasyon Filipino 1 sa Kolehiyo batayan at sanayang-aklat
Northlink Technological College
Learning Materials on Filipino 1: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Developed by: JENELYN MALAGA-GOMAYAO
 Page 3

banyag at hango sa iba't ibang wika sa Pilipinas. May mga nadagdag at nawala na sa bokabularyo at kahit ang gramatika at
ortograpiya ay pana-panahon ding nababago.
7. Ang Wika ay may kapangyarihang lumikha. Ayon kay Ferdinand de Saussure (1983),ang isang ideya (sign) ay binubuo
ng salitang kumakatawan dito (signifier) at ng konseptong kaakibat nito (signified). Halimbawa, upang mabuo ang ideya ng
isang panulat na ang paglabas ng tinta ay kontrolado ng isang maliit na bolitas na umiikot sa dulo nito, nilikha ang salitang
“bolpen”. Ang “bolpen” ang signifier samantalang ang pagiging panulat nito ang signified. Dahil sa kakayahan ng wikang
bihagin ang isang konsepto at ilagay ito sa isang salitang magsisilbi nitong pananda, nagkakaroon ng kapangyarihan ang
wikang lumikha nang lumikha ng salita sa ioa no ibat-ibang antas, mapapormal o balbal. Malikhain din ang wika dahil
nagagamit ito sa paggawa ng iba’t ibang pahayag, diskurso, o panitikan, pasalita man o pasulat, gaya ng tula, maikling
kuwento,sanaysay. dula, nobela, talumpati, balita, batas, mga alituntunin, at marami pang iba.
8. Ang wika ay may kapangyarihang makaapekto sa kaisipan at pagkilos. Ang wika ang anyo at paraan ng kapangyarihan.
Ito ang gamit ng nasa itaas upang ipakilala ang kaniyang awtoridad at ipailalim ang mga taong nakabababa sa kaniya. Ito
rin ang gamit ng mga nasa ilalim upang ipahayag ang pagtutol o paglaban sa naghaharing-uri kapag umaabuso ito sa
kapangyarihan. Halimbawa, sa isang pamahalaan o organisasyon, ang isang Pinuno ay maaaring gumamit ng wikang
nagpapasiya, nag-uutos, o nagagalit upang ipakilalang siya ang may kapangyarihan.
B. Mga Teorya ng Pinagmulan ng Wika
Malinaw na ipinahahayag sa Bibliya na ang wika ay kaloob ng Diyos. Sa mga relihiyoso, walang duda ito.
Napakarami at napakasalimuot nga naman ng mga wika at halos kung hindi man perpekto ang pagkakaayos ng mga wika
sa daigdig. Walang makagagawa nito kung hindi ang Maylalang ng lahat. Sa Bibliya pa rin, isinasalaysay kung paanong
mula sa isang wika, ang mga tao sa daigdig ay nagkaroon ng iba't ibang wika.
May iba't ibang teorya na nagtatangkang ipaliwanag kung paano nagkaroon ng wika ang tao. Karamihan sa mga ito
ay may kakatwang katawagan na inimbento nina Muller at Romanes noong huling bahagi ikalabindalawang siglo.
Dinagdagan din ito ni Boeree ng ilang teorya. Pag-aralan natin ang mga teoryang ito.

1. Teoryang Bow-wow. Ayon sa teoryang ito, maaaring ang wika raw ng tao ay mula sa panggagaya sa mga tunog ng
kalikasan. Ang mga primitibong tao diumano ay kulang na kulang sa mga bokabularyon o
magagamit. Dahil dito, ang mga bagay-bagay sa kanilang paligid ay natutunan nilang tagurian sa pamamagitan ng mga
tunog na nalilikha ng mga ito. Marahil ito ang dahilan kung bakit ang tuko ay tinatawag ng tuko dahil sa tunog na nalilikha
ng nasabing insekto. Pansinin ang mga batang natututo pa lamang magsalita. Hindi ba't nagsisimula sila sa panggagaya ng
mga tunog, kung kaya't ang tawag nila sa aso ay aw-aw at sa pusa ay miyaw. Ngunit kung totoo ito, bakit iba-iba ang tawag
sa aso
halimbawa sa iba't ibang bansa gayong ang tunog na nalilikha ng aso sa
Amerika man o sa Tsina ay pareho lamang?
2. Teoryang Pooh-pooh. Unang natutong magsalita ang mga tao, ayon teoryang ito, nang hindi sinasadya ay napabulalas
sila bunga ng mga masisidhing damdamin tulad ng sakit, tuwa, sarap, kalungkutan,takot, pagkabigla at iba pa. Pansinin nga
naman ang isang Pilipinong napapabulalas sa sakit. Hindi ba't siya'y napapa-Aray!. Samantalang ang mga Amerikano ay
napapa-ouch! Ano'ng naibubulalas natin kung tayo'y nakadarama ng tuwa? Ng sarap? Ng takot?
3. Teoryang Yo-he-ho. Pinaniniwalaan ng lingguwistang si A.S. Diamond (sa Boeree, 2003) na ang tao ay natutong
magsalita burnga diumano ng kanyang puwersang pisikal, Hindi nga ba't tayo'y nakalilikha rin ng
tunog kapag tayo'y nag-eeksert ng puwersa. Halimbawa, ano' ng tunog ang nililikha natin kapag tayo'y nagbubuhat ng
mabibigat na bagay, kapag tayo'y sumusuntok o nangangarate o kapag ang mga ina ay
nanganganak?
4. Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay. Likas sa mga sinaunang tao ang mga ritwal. Sila ay may mga ritwal sa halos lahat ng
gawain tulad ng sa pakikidigma, pagtatanim, pag-aani, pangingisda, pagkakasal, pagpaparusa sa nagkasala,
panggagamot, maging sa paliligo at pagluluto. Kaakibat ng mga ritwal na iyon ay ang pagsasayaw, pagsigaw at incantation
References:
Reyes, Alvin R (2016). Komunikayon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bernales, Rolando, et al.,(2013). Wika at Komunikasyon Filipino 1 sa Kolehiyo batayan at sanayang-aklat
Northlink Technological College
Learning Materials on Filipino 1: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Developed by: JENELYN MALAGA-GOMAYAO
 Page 4

o mga bulong.
5. Teoryang Ta-ta. Ayon naman sa teoryang ito, ang kumpas o galaw ng kamay ng tao na kanyang ginagawa sa bawat
partikular na okasyon ay ginaya ng dila at naging sanhi ng pagkatuto ng taong lumikha ng tunog at kalauna'y magsalita.
Tinatawag itong ta-ta na sa wikang Pranses ay nangangahulugang paalam o goodbye sapagkat kapag ang isang tao nga
namang nagpapaalam ay kumakampay ang kamay nang pababa at pataas katulad ng pagbaba at pagtaas na galaw ng dila
kapag binibigkas ang salitang ta-ta.
6. Teoryang Ding-dong. Kahawig ng teoryang bow-wow, nagkaroon daw ng wika ang tao, ayon sa teoryang ito, sa
pamamagitan ng mga tunog na nalilikha ng mga bagay-bagay sa paligid. Ngunit ang teoryang ito ay hindi limitado sa mga
kalikasan lamang kung hindi maging sa mga bagay na likha ng tao.
7. Teoryang Mama. Ayon sa teoryang ito, nagmula ang wika sa mga pinakamadadaling pantig ng pinakamahahalagang
bagay. Pansinin nganaman ang mga bata. Sa una'y hindi niya masasabi ang salitang mother ngunit dahil ang unang pantig
ng nasabing salita ang pinakamahalaga di-umano, una niyang nasasabi ang mama bilang panumbas sa salitang mother.
8.Teoryang Sing-song. Iminungkahi ng lingguwistang si Jesperson na ang wika ay nagmula sa paglalaro, pagtawa,
pagbulong sa sarili, panliligaw at iba pang mga bulalas-emosyonal. Iiminungkahi pa niya na taliwas sa iba pang teorya, ang
mga unang salita ay sadyang mahahaba at musikal at hindi maiikling bulalas na pinaniniwalaan ng marami.
9. Teoryang Hey you! Hawig ito ng teoryang pooh-pooh. Iminungkahi ng lingguwistang si Revesz na bunga ng interpersonal
na kontak ng tao sa kanyang kapwa tao ang wikay. Ayon kay Revesz, nagmula ang wika sa mga tunog na nagbabadya ng
pagkakakilanlan (Ako!l) at pagkakabilang (Tayo!). Napapabulalas din tayo bilang pagbabadya ng takot, galit o sakit
(Saklolo!).
10. Teoryang Coo Coo. Ayon sa teoryang ito, ang wika ay nagmula sa mga tunog na nalilikha ng mga sanggol. Ang mga
tunog daw na ito ang ginaya ng mga matatanda bilang pagpapangalan sa mga bagay-bagay sa paligid, taliwas sa
paniniwala ng marami na ang mga bata ang nanggagaya ng tunog ng mga matatanda.
11. Teoryang Yum Yum. Katulad ng teoryang ta-ta, pinag-uugnay ng teoryang ito ang tunog at kilos ng pangangatawan.
Katulad halos ng teoryang ta-ta ang paliwanag ng mga proponent ng teoryang ito sa pinagmulan ng wika.
12. Teoryang Babble Lucky. Ayon sa teoryang ito, ang wika raw ay nagmula sa mga walang kahulugang bulalas ng tao. Sa
pagbubulalas ng tao sinuwerte lamang daw siya nang ang mga hindi sinasadya at walangkabuluhang tunog na kanyang
nalikha ay naiugnay sa mga bagay-bagay sa paligid na kalaunan ay naging pangalan ng mga iyon.
13. Teoryang Hocus Pocus. Ayon kay Boeree (2003), maaaring ang pinanggalingan ng wika ay tulad ng pinanggalingan ng
mga mahikal o relihiyosong aspeto ng pamumuhay ng ating mga ninuno. Maaari raw kasing noo'y tinatawag ng mga unang
tao ang mga hayop sa pamamagitan ng nga mahikal na tunog na kalaunan ay naging pangalan ng bawat hayop.
14. Teoryang Eureka. Sadyang inimbento ang wika ayon sa teoryang ito. Maaari raw na ang ating mga ninuno ay may
ideya ng pagtatakda ng mga arbitraryong tunog upang ipakahulugan sa mga tiyak na bagay. Nang ang mga ideyang iyon
ay nalikha, mabilis na iyong kumalat sa iba pang tao at naging kalakaran sa pagpapangalan ng mga bagay-bagay (Boeree,
2003).
Alin sa mga teoryang ito ang wasto? Hindi natin matutukoy. Kaya nga teorya ang tawag sa mga ito, mga haka-haka
lamang na mahirap patunayan at husgahan. Ang pagpipilit na ang isa ang tama ay tiyak na hahantong lamang sa walang
hanggang pagtatalo. Bawat teorya ay may sari-sariling kalakasan at kahinaan na maaaring maging batayan upang ating
paniwalaan o di kaya'y tanggihan. Magkagayon man, mahalaga ang bawat isa sa pagtalakay sa pinagmulan ng wika.

Course Activity 1.2

Panuto: 1.Basahin at unawaing mabuti ang bawat katanungan at mga panuto sa bawat bahagi.
References:
Reyes, Alvin R (2016). Komunikayon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bernales, Rolando, et al.,(2013). Wika at Komunikasyon Filipino 1 sa Kolehiyo batayan at sanayang-aklat
Northlink Technological College
Learning Materials on Filipino 1: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Developed by: JENELYN MALAGA-GOMAYAO
 Page 5

2. Iwasan ang pagbubura ng iyong kasagutan.

Pangalan:

Pangkat: Numero:

Panuto: Isulat ang sagot sa isang buong papel. Subukin ang Natutuhan.Sagutin ang mga
katanungan ng may kahusayan.

1. Paano binigyang-depinisyon ang wika ng mga eksperto?Ipaliwanag ang kanilang

pagpapakahulugan sa wika.
2. Para sa iyo, ano ang wika?Ipaliwanag.
3. Paano nagiging masistema ang wika? magbigay ng isang tuntuning panggramatika na alam
mo at talakayin kung paano nito ipinapakita ang pagiging masistema ng wika.
4. Gaano kahalaga ang tunog sa pagkatuto ng wika?
5. Bakit dapat maging maingat sa paggamit ng wika, lalo na kung ang taong nagsasalita ay
may katungkulan o kapangyarihan?

Rubriks :

5 4 3 2 1
Ang nilalaman ay Ang nilalaman ay Ang nilalaman ay Ang nilalaman ay Ang nilalaman ay
tumpak at wasto. maayos ngunit hindi maayos ngunit may hindi nailahad ng walang kaugnayan
gaanong nailahad kakulangan sa maayos at wasto ang sa katanungan.
ang ideya. paglalahad ng ideya. ideya.

References:
Reyes, Alvin R (2016). Komunikayon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bernales, Rolando, et al.,(2013). Wika at Komunikasyon Filipino 1 sa Kolehiyo batayan at sanayang-aklat
Northlink Technological College
Learning Materials on Filipino 1: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Developed by: JENELYN MALAGA-GOMAYAO