Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

DRIEFASIGE INDUCTIEMOTOR

ABB Motor 5000 kW 13,8kV

1
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Inhoud

• Herhaling elektromagnetisch draaiveld

• Principiële werking van de inductiemotor

- Principiële werking van de STATOR
- Principiële werking van de ROTOR (open kring en stilstand)
- Principiële werking van de ROTOR (kortgesloten kring en stilstand)
- Principiële werking van de ROTOR (kortgesloten kring en draaiend)

• Equivalent schema

2
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Inhoud
• Uiteindelijke equivalente schema’s
• Fasordiagram

• Vermogensverdeling in de inductiemotor
• Labotesten op de inductiemotor

• Koppel
• Koppelslipkarakteristiek

• Discrete snelheidsregeling met Dahlandermotor

3
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Herhaling elektromagnetisch draaiveld

2 fenomenen tegelijk

- Tijdsfenomeen
- 3 stromen elektrisch 120° verschoven

- Geometrisch fenomeen
- wikkelingen ruimtelijk 120° verschoven
(bij 1 poolpaar per wikkeling) /

ka ooh Zijn (N )
Polig
.
2 - s

4
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Draaiveldanimatie

• = er u it
↳ ✗ = ex in

Recht ethan
dreger

5
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Draaiveldanimatie

6
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Besluit statordraaiveld

(Indien de machine één poolpaar bezit) creëert een

driefasige stroom (met constante amplitude en
frequentie) in een driefasige wikkeling (waarbij elke fase
120% verschoven is t.o.v. een vorige) een draaiend
magnetisch veld met een constante grootte van 1,5
maal de amplitude van het veld per fase en die draait
met een mechanische hoeksnelheid die gelijk is aan de
pulsatie van de aangelegde spanning.

7
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Draaiveldanimatie met 1 poolpaar

(links) en 2 poolparen (rechts) bij
gelijke pulsatie

Stelling van Ferraris: algemeen is ns = f/p ! f = p.ns met ns in tps

!.#$
f= met ns in tpm
%&

8
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Toerental (tpm)

p 50 Hz 60 Hz
1 3000 3600
2 1500 1800
3 1000 1200
4 750 900
5 600 720
6 500 600

9
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Driehoekkoppeling of
sterkoppeling
Diriehoeh ster

L1 L2 L3 L1 L2 L3
V3 Leer meet spinning
3 x 230 V toegeldten di de ma"
y
3 x 400 V
spoelspanni.gg
-

Spoelspanning 230 V

Draaizin omkeren ! 2 fasen onderling verwisselen

10
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Principiële werking van de stator

werkelijke opstelling voor 1 fase principe/ model
(en 1 poolpaar) /e
" "
met Iusspiee
Verifelij Ling motor dis
transformation
.
v

edie
In
transf
Φ0
een

i0
.

Wilden we deze sweet

niet Voge hge flux)
Strom ,

lusspleet
.

: :
.

u1 g) (Andersde as
Schuur

met
behuizing )
¥ e1
\ \

- .

r - .

Σ bronspanningen = Σ spanningsvallen
momentele waarden u1_(t) = e_1 (t)
met vectoren U1 = E1

11
 nie Zander optelles
want is een
Project ie
n

;
'

r
:
-
- - - - - -
?
'
l
l

l
l l

i i

1 I
1 I
'
c
1
✗ ⑥ ✗ >I

Cancel each other out

Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Grootte van de e.m.k. e1(t)

Sinusoidal e
spanning a sinusoid .ve
flux Gie echt
,
gun beaddeiriy )

'() (+)
e1(t) = ws met Φ0(t)= Φ0M sin ωt
'+ -

= ws . Φ0M . ω . cos ωt Hide

.

= ws . Φ0M . 2 π f . cos ωt
-
= E1 maximum . sin ( ωt + )
.

¥1 4,4h
u
=

EMK 90°fasedraaiing !! voor

ijlend

12
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Effectieve waarde
E1maximum = 2 π . ws . f . Φ0M (transformatorformule)

2π
E1effectief = ---- . ws . f . Φ0M . ks
√2

correctiefactor
E1effectief ≈ U1 (zie later)

U1 = 4,44 . ws . f . Φ0M . ks ks < 1

algemene machineformule

13
Ks :

stain e)Lack
-

Windiyen nooit diametral

tegenover
0m
de correct
hrrijgen
te
flux .
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Fasordiagram

U0 E0

I43
Φ3

14
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Spanning - frequentieverhouding
Algemene machineformule:
U1 ≈ E1 = 4,44 . ws . f . Φ0M . ks

Ander toerental ! f aanpassen (want ns = f/p)

Maar koppel T ~ Φ0M (DC-machine: T = k2.Φ.Ia)

↳ anheistroom ( bij Ac testator strong

Wensen we T = constant ! Φ moet constant blijven

↳ torque
hopped

!U1/f (eigenlijk E1/f) moet constant blijven

f- =
§
F- =E

= taak frequentie-omvormer ten ooh u

iedriue Iaaf torrential Wijzigen
frequent aan Passes )
15
 Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Rotor open en stilstand

Zuivere onbelaste transformatorwerking
(mutuele inductie)
stator :
U1 E1
U1 ≈ E1 = 4,44 . ws . f . Φ0M . ks tinfoil
E20

Wihheruerhouding Rotor :

stator-
Kotor
→ E20 = 4,44 . wr . f . Φ0M . kr otor
bePddÑ Ez
I0
Φ0
‘0’ omdat de rotor
stil staat ! nr = 0 !

16
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Rotor kortgesloten en stilstand

Relative
Weirton Staat
er even
hiuisje? beweying
Get eider
still
stoat
{
fiuxbeweeg we
gebiiihen
Stadt stir & de Fechter hand
flux
=

Geieiderbeweegomgeleerd get

_ N
F
ex Worden Stromer

Rechterhandregel I geindoceert in de

guiders
dwarishracht [ hand
rig Piaf

Z Linkerhandregel
i
9 swoon 9 ducks track
berating
=
=

Steller rich
dwaxshiacht &
Aogdriach sames

17
 N"
Nt

ZD ND

Zt

ZH
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Behoud van m.m.k.

Magneto Motori sche Kracht

U1 ≈ E1 = 4,44 . ws . f . Φ0M . ks
! als U en f constant ! Φ constant
onafhankelijk van belasting !
! Φ0 = Φ1 maar Φ = B.S en B = µ.H en H.ℓ = w.I T T
onbelasf = beldst blijtren ooh constant

dis
heeding
constant
blijg
Φ0 ~ ws.I0 en Φ1 ~ ws.I1 – wr.I20
↳ " "

O = stadt stil & Belast

Vectorieel wordt dit:

_ _ _
! behoud van m.m.k.: ws I0 = ws I1 - wr I20

! I41 = I40 + I20 / k met k = ws / wr

18
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Rotor kortgesloten en draaiend

absolute slip s = nstatordraaiveld – nrotor
Ej Koaddrradien

:;<=<>?@?==ABCD@ F :?><>? E
relatieve slip sr =
:;<=<>?@?==ABCD@

:;<=<>?@?==ABCD@ F :?><>?
procentuele slip s% = . 100%
:;<=<>?@?==ABCD@
>
bij fond diaries
E2 ~ ns – nr fr ~ ns – nr

bij stir stand →

E20 ~ ns fr0 = fs ~ ns
& Lort ski tiny

E2 = E20 . sr fr = fs . sr

! geïnduceerde emk in rotor vermindert in grootte en frequentie

19
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Oefening 3.2
Een driefasige motor heeft 4 polen.
Op het kenplaatje staat geschreven 7500 W.
Deze motor wordt aangesloten op 3 x 400 V / 50 Hz.
Bij vollast is de arbeidsfactor 0,87 en het rendement 0,85.
De slip bij vollast bedraagt 5 %.

Bereken voor 50 Hz
1) de opgenomen stroomsterkte
2) de synchrone snelheid
3) de frequentie van de rotorstromen en de rotorspanningen
4) de rotorsnelheid
5) de slipsnelheid
6) welk koppel levert deze machine aan het werktuig?

20
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Werkingscondities
Overzicht
nstatordraaiveld - nrotor
sr = ------------------------
nstatordraaiveld
Stilstand sr = 1

Synchronisme sr = 0

Asynchrone motorwerking 0 < sr < 1

Asynchrone generatorwerking sr < 0

Tegenstroomremming 1 < sr

21
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Werkingscondities
Tegenstroomremming
ns
draaizin van het
statordraaiveld !! negatief !!
nr

nstatordraaiveld - nrotor
sr = ------------------------- > 1
nstatordraaiveld

zelfaandrijvende last !!

22
Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Werkingscondities
Schematisch overzicht

De snelheidsschaal is omgekeerd aan de slipschaal

23