Graad 12

Brongebaseerde Taak

LEWENSORIENTERING
WAT IS KORRUPSIE/BEDROG?
Korrupsie is die oneerlike of bedrieglike optrede deur die maghebbers wat tipiese omkopery
behels, die misbruik van toevertroude mag vir privaat gewin.
Word gedefinieer as die misbruik van toevertroude mag vir private gewin. Daar is verskeie
tipes korrupsie en kan dinge insluit soos die neem van omkoopgeld om 'n kontrak toe te ken,
begunstiging, nepotisme, viktimisasie en hulp aan verskaffers om bedrog te pleeg, ens.

Bedrog is die onregmatige of kriminele misleiding wat bedoel is om finansiële of persoonlike

gewin tot gevolg te hê.
In Suid-Afrikaanse regsoortredings word bedrog gedefinieer as “die onwettige en opsetlike
maak van ’n wanvoorstelling wat werklike en of potensiële benadeling vir ’n ander
veroorsaak”. Die term "bedrog" word ook in 'n wyer sin deur die algemene publiek gebruik.

Indien ’n persoon op enige van die volgende maniere optree of iemand anders beïnvloed om
op enige van die volgende maniere op te tree, is hy/sy skuldig aan korrupsie:
 Verkoop inligting of gebruik material wat op ’n onetiese, ongemagtigde, onvolledige,
verkeerde of onregverdige manier bekom is.
 Misbruik ’n gesagsposisie.
 Verbreek vertroue deur wetlike regulasies of ’n stel reëls te verontagsaam.
 Saboteur ’n situasie opsetlik om ’n onregverdige uitkoms te verseker.

Korrupsie erodeer vertroue, verswak Demokrasie, belemmer ekonomiese ontwikkeling en

vererger ongelykheid, armoede, sosiale verdeeldheid en die omgewingskrisis verder.
Redes Vir Korrupsie/Bedrog:
Histories het die impak van kolonialisme ongelukkig die omgewing vir swak bestuur gestel.
In die agtergrond van dit alles is die wydlopende korrupsie wat in Afrika-samelewings
bestaan. Hierdie institusionele korrupsie het drie hoofelemente: kultureel, ekonomies en
polities.
Dit het baie verskillende vorms sowel as baie verskillende effekte, beide op die ekonomie en
die samelewing in die algemeen. Van die mees algemene oorsake van korrupsie is:
 Die politieke en ekonomiese omgewing
 Professionele etiek
 Moraliteit
 Natuurlik gewoontes
 Gebruike
 Tradisie
 Demografie
 Geldgierigheid
 Begeertes
 Hoër vlakke van mark- en politieke monopolisering.
 Lae vlakke van demokrasie
 Swak burgerlike deelname
 Lae politieke deursigtigheid.
 Hoër vlakke van burokrasie en ondoeltreffende administratiewe strukture.
 Lae persvryheid.
 Lae ekonomiese vryheid.

Hoe Kan Ek Korrupsie Raaksien ?

Die volgende soorte gedrag word algemeen beskou as voorbeelde van korrupsie:
 Omkopery
 Nepotisme (begunstig familie of vriende)
 Verduistering (steel of wanbesteding van fondse wat aan jou toevertrou is of aan jou
werkgewer behoort)
 Bedrog
 Misbruik van vertroulike inligting
 Binnekringhandel (tot jou eie voordeel sake doen deur toegang te hê tot vertroulike
inligting)
 Weglating van pligte
 Botsing van belange
 Begunstiging
 Afpersing (die verkryging van iets van waarde deur geweld of dreigemente)
 Misbruik van mag
Verskeie Misbruik Van Mag:
Amptelike wangedrag het 'n meerfase-struktuur. Afhangend van die persoon wat sy posisie
geniet, gebeur korrupsie:
 Politieke (van party lede);
 Staat (in die geledere van amptenare op verskillende vlakke);
 Kommersieel (onder werknemers van regspersone).
As ons die inisiatiewe van korrupsie oorweeg, is daar twee opsies:
 Die indiener bied self 'n "geskenk" in ruil vir die diens aan;
 Die ontvanger vra waardes van die belanghebbende burger.
Omkoopgeld, volgens die tipe onderwerp wat 'n 'geskenk' gee:
 Ondernemerskap ('n amptelik geregistreerde maatskappy tree op as 'n indiener);
 Individu (deur 'n individu);
 Misdadiger (een van die deelnemers is byvoorbeeld die dwelmmafia).
Die vlak van sentralisering van verhoudings verdeel korrupsie in die volgende tipes:
 Gesentraliseer met die beginsel van 'onderaan' (klein geledere gee 'n deel van die
omkoping aan die bestuur);
 Gesentraliseer met die beginsel van "bo na onder" (senior amptenare deel gedeeltelik
met ondergeskiktes);
 Gedesentraliseer (elkeen het sy eie inisiatief).
Die vlak van verhoudings waarop 'wedersyds voordelige' verpligtinge ontstaan, dui op soorte
korrupsie soos:
 Internasionaal (vlak van interstaatlike oortredings;
 Apikale (groot politici en amptenare naby die leiers van die land);
 Voetsoolwortels (die kleinste posisies in die stad).
Die mate van reëlmatigheid van omkoperybande verdeel korrupsie soos volg:
 Kleptokrasie (amptelike wangedrag word 'n integrale deel van die verhoudinge tussen
magstrukture en hul inherente lobbyisme);
 Sistematiese;
 Episodiese.
Die vorm van die voordeel beïnvloed ook die soort omkoopgeld. Omkoping kan in geld
uitgevoer word (gewoonlik kontant, sodat dit onmoontlik is om die beweging van fondse op
te spoor) of soos 'n uitruil van sekere dienste (nepotisme of beskerming) te lyk.
Gevolge:
Die gevolge van korrupsie hulle is gewoonlik redelik verwoestend vir die verskillende
sektore van 'n land. Benewens die ekonomiese skade wat dit veroorsaak, gaan korrupsie ook
gepaard met sosiale skade wat moeilik is om te herstel as gevolg van die
verdedigingsmeganismes wat die korruptes moet gebruik om hulself te beskerm.
Korrupsie kan op verskillende terreine van die samelewing bestaan, hoewel dit gewoonlik 'n
term is wat nou verband hou met die ekonomie. Die korruptes benut hul posisie om onwettige
metodes tot hul eie voordeel toe te pas. Korrupsie sluit omkopery, afpersing, onwettige
voordele en onwettige aktiwiteite in.

1. Ekonomiese gevolge:
 Afname in beleggings
Korrupte lande is oor die algemeen baie onaantreklik vir die totale investering. Die
totale belegging sluit sowel buitelandse beleggers as plaaslike beleggers in. Wanneer
'n nasie hoë korrupsiekoerse begin hê, neem die aantal mense wat hul geld in die land
gebruik, aansienlik af.
Die rede waarom beleggings in die private sektor daal, is gewoonlik wat elke belegger
aanspoor om die verskillende owerhede en lede van die regering om te koop om hul
besigheid aan die gang te hou. Dit doen afbreuk aan u winsgewendheid, wat enige
kontantvloei afskrik.

 Skade aan die internasionale mark

Korrupsie in die internasionale mark kom gewoonlik redelik algemeen voor,
aangesien regerings 'n reeks verbodsbepalings (soos die invoer van dwelms en ander
verbode middels) instel wat deur amptelike agente opgelê word. Die aantal agente is
gewoonlik redelik groot en dit is onmoontlik om hul gedrag te beheer.
Dit lei daartoe dat dieselfde agente hindernisse plaas wanneer iemand goedere probeer
invoer, en sakelui begin afpers sodat hulle hul produkte kan uitvoer. Die herhaling van
hierdie feit is geneig om diegene wat betrokke wil raak by die internasionale
ekonomie van 'n land, af te skrik.

 Inkomste ongelykheid
Gebiede of lande met 'n hoë korrupsiekoers is geneig om ongelyk inkomste in
verskillende sosiale strata te hê. Dit is grotendeels omdat mense uit die laer klas
gewoonlik geen omkoopgeld betaal nie, wat 'n groot inkomstegaping skep tussen
diegene wat afpers en diegene wat dit nie doen nie.
Daarbenewens maak omkoopgeld dat die goedere wat nodig is om te oorleef, aan die
mense gerig wat bereid is om meer (onwettig) daarvoor te betaal. Dit versleg die
laagste klas van 'n land verder.

 Groei en ontwikkeling vertraag

As 'n regstreekse gevolg van die gebrek aan belegging, verloor nuwe bedrywe en
ondernemings die bereidwilligheid om na korrupte gebiede uit te brei. Dit vertraag of
stop selfs die groeiproses van 'n streek heeltemal.
Die gebrek aan funksionele infrastruktuur as gevolg van korrupsie beïnvloed ook die
ontwikkelingstoestand van 'n samelewing.
2. Politieke gevolge:
 Afname in staatsinvestering
Die owerhede wat die meeste korrupte aktiwiteite beoefen, probeer altyd om hul
inkomste te maksimeer. Dit word gewoonlik bereik deur die afleiding van fondse wat
bestem is vir openbare beleggings en deur omkoopgeld aan plaaslike ondernemings en
ondernemings.
Deur nie toe te laat dat die inkomste uit openbare besteding die nodige streke van die
land bereik nie, verloor die vlak van infrastruktuur, gesondheid en onderwys 'n hoë
gehalte. In lande met 'n lae korrupsiekoers is beide openbare en private onderwys
geneig om dieselfde gehalte te hê. Die hoeveelheid geld wat weerspieël word in
openbare besteding in 'n korrupte land is egter gewoonlik hoog, want 'n groot deel van
hierdie geld word in die sakke van die korruptes herlei.

 Verlies van respek en vertroue

In korrupte samelewings verloor burgers respek en vertroue vir die owerhede en lede
van politieke partye. Vertroue is die belangrikste maatstaf vir burgers wanneer hulle
stem uitbring vir 'n politieke kandidaat. Die gebrek aan deursigtigheid benadeel
hierdie vertroue en wek onveiligheid by die bevolking.
As u weet dat die owerhede korrup is, verloor u ook respek vir nasionale
beskermingsmagte soos die polisie en die weermag. Dit genereer haat binne die
samelewing, wat weerspieël word in die interaksie tussen burgerlikes en owerhede.

 Politieke afkeer
Hardwerkende en eerlike mense verag hulle dikwels om hul politieke amp in korrupte
gemeenskappe of lande aan te bied.
In hierdie samelewings word diegene in politieke ampte afgekeur, en daarom wil
eerlike mense nie op hierdie gebied betrokke raak nie. Dit beperk die korrupte tot
politieke posisies, wat weer die algemene vlak van die samelewing verswak.

3. Sosiale gevolge:
 Verswakking van die welstand van die bevolking
Of dit nou in 'n plaaslike, streeks- of landwye omgewing is, die teenwoordigheid van
korrupsie het 'n direkte invloed op die welstand van die burgers. Dit wek 'n konstante
gevoel van kommer in die bevolking, want korrupsie laat die owerhede die wette
dikwels ignoreer en optree soos hulle wil.
Om nie te weet hoe die owerhede of die politici self gaan optree nie, skep onnodige
bekommernis by die bevolking, aangesien 'n burger nie weet hoe benadeel hulle sal
word as gevolg van die onwettige besluite wat die mense in beheer van die beweerde
veiligheid van hul land of omgewing het nie.
 Toename in ongelukke
In lande met hoë korrupsievlakke is dit algemeen om lisensies te betaal sonder om
vooraf toetse te slaag. Dit kom veral voor in voertuigbestuurstoetse. In korrupte lande
kan mense wat geen bestuurstoets geslaag het nie, hul lisensie verwerf deur die
uitreiker te betaal.
Dit het tot gevolg dat 'n groot aantal mense sonder basiese kennis van verkeerswette
bestuurslisensies kry, wat die aantal ongelukke op straat verhoog. Daarbenewens kan
ander soorte lisensies 'gekoop' word sonder om hul eie kennis in die betrokke area te
hê, wat die algemene gehalte hiervan verminder.
 Die Gevolge: (Tabel)
Politieke Ekonomiese Sosiale

Die wet sal ophou om die hoogste Skerp toename in kommersiële en Die verhoging van die aantal
reguleerder te wees finansiële risiko's mense wat onder die armoede
leef, die kontras van ongelykheid
verhoog

Demokrasie sal ophou bestaan as Hulpbronne bestee en fondse Die regering is nie in staat om
'n staatstelsel toewys, sal ondoeltreffend wees burgerlike probleme op te los nie,
aangesien die begroting uitgeput
is deur ontelbare "terugslae"

Politiek in plaas van staats- Private wins sal belangriker wees Verhoogde misdaad teen die
ontwikkeling sal die oligargiese as die totale produksie agtergrond van volkome
magstruktuur ondersteun straffeloosheid vir regte
swendelaars

Vertroue in die land se leierskap Om sake te doen, sal van die Verhoogde invloed van mafia-
sal aansienlik afneem begin af misluk as gevolg van strukture
baie verhoogde beleggings- en
tydskoste

Die fase van die skeiding van die Onbeheerde inflasie en Die publiek verloor vertroue in
samelewing en vervreemding van prysstygings die wettige vermoëns van die land
lae van mekaar sal begin se leierskap

Geregtelike en politieke Aktiewe ontwikkeling van Verswak moraliteit

instellings sal ondoeltreffend wees skadukomponente van die
ekonomie, vermindering van
belastinginkomste tot die
begroting

Die prestige van die staat op Binnelandse investering sal Die opkoms van spanning in die
wêreldwye skaal sal aansienlik dramaties afneem, wat tot 'n samelewing, 'n toenemende aantal
daal verslegtende finansiële klimaat sal saamtrekke en massaprotes
lei

Gesonde wedywering op politieke Die uitroei van mededinging ten

gebied sal heeltemal verdwyn gunste van monopolisering

Ineenstorting van die huidige Stop die ontwikkeling van die

stelsel van die land staatsekonomie

Agteruitgang in die land

Om die resultaat van die wydverspreide penetrasie van omkopery tot die lae
van die samelewing op te som, sal ek drie areas van die openbare lewe
afsonderlik oorweeg.
Dit sal 'n duidelike begrip skep van die misbruik van die amp.

As die regering natuurlik nie sulke manifestasies dadelik onderdruk nie en

weier om 'n plan te ontwikkel om korrupsie te bekamp.

HOE KAN BEDROG EN KORRUPSIE VOORKOM WORD?

Voorkoming van bedrog is die beste strategie wat enige departement kan maak; ons weet
almal dat voorkoming beter is as genesing. Bedrog en korrupsie kan doeltreffend voorkom
word deur die volgende voorkomende strategieë in te stel:
1. Strukturele strategieë:

 Regte toon van bo af;

 Die Risikobestuurskomitee (RMK) om toesig te hou oor die instelling se benadering
tot bedrogvoorkoming, opsporingsreaksie en korrupsievoorvalle wat deur werknemers
of ander eksterne partye aangemeld is;
 Die toepaslike etiese kulture en risikobestuursfilosofie;
 Toewyding deur alle werknemers om bedrog en korrupsie uit te roei;
 Assessering van bedrog- en korrupsierisiko's en die ontwikkeling van toepaslike
reaksiestrategieë en
 Werknemersopleiding en -bewustheid
2. Operasionele strategieë:

 Doeltreffende interne beheermaatreëls, bv. stelselsekuriteitskontroles, rekonsiliasie

van bankstate en skeiding van pligte;
 Voorkomingstrategieë;
 Werknemersbewusmakingsveldtogte;
 Voor-indiensneming keurings;
 'n Sterk interne ouditplan wat fokus op die algemene hoë bedrog- en korrupsierisiko's;
 Voldoende bedrogvoorkomingsplan en
 Bekendmaking van belang
3. Opsporingstrategieë:

 Die toepassing van opsporingstegnieke

 Ad hoc bestuur resensies
 Voldoende opsporingstelsels
Waarteen Word Ek Beskerm?
Jy word beskerm teen die volgende onregverdige optrede deur die werkgewer, algemeen na
verwys as “beroepsbenadeling”:
 Dissiplinêre optrede
 Ontslag
 Skorsing
 Demovering
 Teistering of intimidasie
 Verplasing teen jou wil
 Weiering van versoek vir ‘n verplasing of bevordering
 Onregverdig onderwerp aan ‘n term of voorwaarde van indiensneming wat verander
word
 ‘n Getuigskrif geweier
 Aanstelling in enige beroep/amp geweier
 Op enige wyse met enige van bogenoemde aksies gedreig
Jy sal beskerm word! Werknemers kan slegs deur die Wet beskerm word indien hulle die
bekendmaking doen aan ‘n persoon wat in die Wet gelys word. Sodra die openbaarmaking
aan die regte persoon gedoen is, is die werknemer beskerm teen beroepsbenadeling.
Om korrupsie bloot te lê en die die korrupsie tot verantwoording te roep, kan slegs gebeur as
ons verstaan hoe korrupsie werk en die stelsels wat dit moontlik maak.
Gebruik van enige van hierdie kanale om korrupsie aan te meld:

 Nasionale anti-korrupsie blitslyn 0800 701 701

 Openbare beskermer 0800 11 20 40
 Suid-Afrikaanse Polisiediens 10111
 Spesiale Ondersoekeenheid 012 483 00 00 15
*Die wet op beskermende bekendmaking (wet 26 van 2000)
Redes hoekom Suid-Afrikaners nie korrupsie/bedrog aanmeld nie:

Hierdie bevinding onderstreep die belangrikheid van werksekerheid om mense se

bereidwilligheid om korrupsie aan te meld, te beïnvloed.
Die resultate dui ook daarop dat individue met 'n minimalistiese definisie van korrupsie, wat
dit uitsluitlik as 'n wettige oortreding beskou, meer huiwerig is om korrupsie aan te meld.

Die nuwe verslag wat deur Statistieke Suid-Afrika (StatsSA) vrygestel is, onthul dat meer as
twee derdes van Suid-Afrikaanse huishoudings glo dat korrupsie toegeneem het.
Gevra vir hul redes waarom hulle nie korrupsie aanmeld nie:
 43,1% van huishoudings dat dit vir hulle sinloos is om korrupsie aan te meld, want
niks word daaraan gedoen nie,gaan nie ‘n verskil maak nie.
 13,4% is bereid om die misdaad oor die hoof te sien weens die voordeel wat hulle uit
die omkoopgeld ontvang
 11,6% meen dit is algemene praktyk en hoef dus nie aangemeld te word nie.
 Vrees vir die gevolge (wetlik, finansieel, reputasie)
 Onsekerheid oor hoe, waar en aan wie om te rapporteer
WAAR OM TE RAPPORTEER:
Soos gewysig deur die Wysigingswet op die Suid-Afrikaanse Polisiediens, 2012 (Wet 10 van
2012) , moet verslag gedoen word aan die polisiebeampte in die Direktoraat vir
Prioriteitsmisdaadondersoek ingevolge Artikel 34(1) van die Voorkoming en Bekamping van
Korrupte Aktiwiteite Wet, 2004 (Wet 12 van 2004) .

Verantwoordelikheid van die rapporterende persoon/fluitjieblaser

 Gaan na of kontak die Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoek (“DPCI”) kantoor

deur die e-pos- of faksnommer wat op die webwerf verskaf word
 www.dpcijudge.gov.za
 'n Telefoniese kommunikasie moet as die laaste uitweg vir verslaggewing gebruik
word
 Verskaf die verpligte kritieke inligting aan die aangewese lid van die Sentrale
Verslagdoeningskantoor soos vervat in die voorgeskrewe vorm
 Identifikasie
 Kontakbesonderhede
 Posisie van gesag
 Bewering(e)
 Besonderhede van persoon(e) betrokke by die beweerde pleging van die misdryf(e).

Verantwoordelikheid van die Suid-Afrikaanse Polisiedienslede op

Gemeenskapsdienssentrumvlak

 'n Polisiebeampte by die polisiestasie kan die aanmeldende persoon/fluitjieblaser

wat 'n saak ingevolge Artikel 34 van die Wet op die Voorkoming en Bekamping
van Korrupte Aktiwiteite, 2004 (Wet 12 van 2004) wil aanmeld, na die
Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoekkantore verwys.
Vorms:

 Afhaal van verslag beoog in Artikel 34(3)(a) van die Wet op die
Voorkoming en Bestryding van Korrupte Bedrywighede, 2004
 Erkenning van ontvangs ingevolge Artikel 34(3)(a) van die Wet
op die Voorkoming en Bekamping van korrupte aktiwiteite,
2004

As jy 'n openbare beampte is, moet jy korrupsie aanmeld omdat jy 'n verpligte verpligting het
om dit te doen.
Selfs al het jy egter nie ’n verpligting deur die wet gehad nie, behoort ’n sin vir geregtigheid,
regverdigheid en integriteit jou te motiveer om hierdie tipe gedrag aan te meld.
As dit alles nie aanklank vind nie, moet jy dit doen, want dit is uiteindelik in jou eie belang
om dit te doen.
Om dit op te som, korrupsie is 'n groot euwel van die samelewing. Hierdie euwel moet vinnig uit
die samelewing uitgeskakel word. Korrupsie is die gif wat deesdae die gedagtes van baie
individue binnegedring het. Hopelik kan ons met konsekwente politieke en maatskaplike pogings
van korrupsie ontslae raak.

Doeanehuisgebou,
Heerengrachtstraat, Foreshore,
Kaapstad,
8001
Tel: (021) 422 3262

Organisasie In Suid-Afrika Vir Bekamping Van Korrupsie/Bedrog:

Die Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoek (Die Valke)

Die Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoek is gestig as 'n onafhanklike direktoraat binne

die Suid-Afrikaanse Polisiediens ingevolge Artikel 17C van die Suid-Afrikaanse
Polisiedienswet, 1995 soos gewysig deur die Wysigingswet op die Suid-Afrikaanse
Polisiediens, 2008 (Wet 57 van 2008) ).
Die Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoek is nou verantwoordelik vir die bekamping,
ondersoek en voorkoming van nasionale prioriteitsmisdade soos ernstige georganiseerde
misdaad, ernstige handelsmisdaad en ernstige korrupsie ingevolge Artikel 17B en 17D van
die Wet op die Suid-Afrikaanse Polisiediens, 1995 soos gewysig .
Die Wysigingswet op die Suid-Afrikaanse Polisiediens, 2012 (Wet 10 van 2012) het die
aanmeldingsprosedures ingestel soos bepaal in Artikel 34(1) van die Wet op die Voorkoming
en Bekamping van Korrupte Aktiwiteite, 2004 wat bepaal dat aanmelding aan enige
polisiebeampte gedoen moet word. Ingevolge die jongste wysiging moet alle sulke
oortredings nou by 'n lid van die Direktoraat van Prioriteitsmisdaadondersoek aangemeld
word.
1. Visie
 'n Gemeenskap te bereik wat vry is van misdaad en korrupsie deur die integriteit
van die ondersoeke wat deur die HAWKS uitgevoer word, te maksimeer;
 Verseker dat die integriteit van die ondersoeke wat deur die HAWKS uitgevoer
word, die waardes weerspieël wat in ons Grondwet vervat is
2. Missie
 Voer 'n oorsigrol uit ten opsigte van die ondersoeke wat deur die “HAWKS”
(VALKE) uitgevoer word op 'n effektiewe en doeltreffende wyse.
 Bevorder en beskerm die basiese menseregte van die lede van die publiek wat
voortspruit uit die ondersoeke wat deur die lede van die HAWKS uitgevoer is;
 Beveilig en beveilig lede van die HAWKS teen onbehoorlike invloed of
inmenging, hetsy polities of andersins, deur enige persoon of persone; en
 Skep 'n omgewing waarin lede van die HAWKS hul ondersoeke kan doen sonder
vrees, guns of vooroordeel.
3. Waardes
 Die waardes wat die Kantoor van die DPCI Regter onderskryf, is daardie waardes
wat in die Grondwet uiteengesit word en meer spesifiek die beginsels van
vryheid.gelykheid, menswaardigheid, aanspreeklikheid, deursigtigheid,
onpartydigheid, integriteit, professionaliteit, onafhanklikheid en korrupsievry.
4. Strategiese doelwitte
 Om toesighoudende rol uit te oefen oor die ondersoeke wat deur die HAWKS
uitgevoer word;
 Om die uitslag van die ondersoeke wat deur die Kantoor van die DPCI Regter
uitgevoer is, aan die Minister van Polisie te rapporteer;
  Om tendense wat uit die ondersoeke waargeneem is, aan die Minister van Polisie
te rapporteer,
 Om aanspreeklikheid en deursigtigheid van die ondersoeke wat deur die HAWKS
uitgevoer word, te verbeter.

5. Sukses
Openbare opdatering deur die nasionale hoof: Direktoraat vir
prioriteitsmisdaadondersoek, luitenant-generaal (dr/adv) Godfrey Lebeya (SOEG):
Eerste kwartaal van 2023/2024-boekjaar
As die DPCI wil ons graag aan die publiek voorstel dat ons lede hard aan die werk is
om nasionale prioriteitsmisdrywe te hanteer, wat gelei het tot die arrestasie van ten
minste seshonderd-en-elf (611) verdagtes wat suksesvol voor die verskillende howe
beveilig is. regoor die land. Twee-honderd nege-en-twintig (229) beskuldigdes is
skuldig bevind en gevonnis wat aan hulle 'n titel besorg het om 'n misdadiger te
wees. Sestien (16) van die tweehonderd nege-en-twintig (229) veroordeeldes is vir
geldwassery gevonnis.
Die meeste van die arrestasies hou verband met bedrog, wat verantwoordelik is vir
tweehonderd-en-drie (203) verdagtes, terwyl geldwassery agt-en-veertig (48)
verdagtes versamel het. Twee-en-sewentig (72) verdagtes is eweneens vir dwelms en
bedreigde spesies gearresteer. Die oorblywende tweehonderd-agt-en-tagtig (288)
verdagtes is gearresteer vir die ander sewentien (17) tipes nasionale
prioriteitsmisdade.
Tydens hierdie arrestasies het die DPCI ook beslag gelê op verskeie uitstallings,
insluitend edelmetale en diamante, bedreigde spesies, voertuie, kontant, vuurwapens,
ammunisie, vervalste goedere, plofstof en elektroniese toestelle ter waarde van
R 6 112 768 985.00.
Die DPCI gaan voort om gesamentlik te reageer op diegene wat misdade gepleeg het
wat verband hou met die Covid-19-hulpfonds soos gekoördineer by die Fusion
Centre, wat by die Financial Intelligence Centre (FIC) gehuisves word. Teen die einde
van Junie 2023 is 190 verdagtes voor die verskillende howe beveilig. Hiervan is vier-
en-sestig (64) beskuldigdes in nege-en-veertig (49) sake skuldig bevind.

6. Mislukkings
Sleep die Nasionale Vervolgingsgesag (NVG) en Valke hul voete oor sake van
staatskaping? Sosiale geregtigheid NRO Open Secrets dink so en lê sy argumente
uiteen in 'n oortuigende nuwe verslag wat in Augustus 2022 gepubliseer is. Daar is
baie wat sal saamstem.
Valke se ondersoeke het net tot 2 staatskaping skuldigbevindings gelei, albei met
opgeskorte vonnisse
 Twee mense is suksesvol van die Valke se ondersoeke na staatskaping vervolg.
 In beide gevalle het die beskuldigde skuld beken en opgeskorte vonnisse ontvang.
 Die Valke het vier staatskapingsake op die hofrol, en 20 mense is gearresteer.
 Nege jaar ná die Gupta-landing by Waterkloof-lugbasis is aanspreeklikheid vir die
oortreding nog nêrens te sien nie. Twee beamptes is aangekla, maar die sake is
teruggetrek, wat bevestig dat dit bloot sondebokke was. Die voorval het die steeds
voortslepende nasionale woede oor staatskaping ontketen – en Suid-Afrikaners wag
steeds op geregtigheid.

Sewe jaar nadat die Passasierspooragentskap van Suid-Afrika (Prasa) klagte by die
Valke gelê het in verband met onbehoorlikheid by die agentskap, is daar skrale
vordering onder die twyfelagtige leiding van generaal-majoor Alfred Khana. In 2017
het Prasa die Valke hof toe geneem om hulle te dwing om korrupsie binne die
agentskap te ondersoek, maar die gebrek aan opdaterings en arrestasies, sê Open
Secrets, dui daarop dat die Valke nêrens kom in hierdie ondersoeke nie, ondanks
Prasa se hofaksie.
Intussen het Eskom sedert 2018 110 sake na die polisie verwys, en die Spesiale
Ondersoekeenheid het 50 Eskom-sake na die NVG verwys. Maar net 65 mense het in
die hof verskyn oor staatskapingverwante misdade, en net 21 sake is by die hof
ingeskryf.
Die aantal skuldigbevindings deur staatskaping – NUL.

7. Doeltreffendheid: Ja/nee met redes

Teenstanders van die besluit om die Skerpioene in die Valke te hervorm, het hul
kommer uitgespreek dat die nuwe agentskap nie so effektief soos die Skerpioene sal
wees in die hantering van regeringskorrupsie nie. Die besluit om die Skerpioene met
Die Valke te vervang, is gedoen om " ANC-leiers en lede teen kriminele ondersoek en
moontlike vervolging te beskerm. "
In die tydperk ná die vervanging van die Skerpioene deur die Valke het vlakke van
korrupsie binne en buite die regering toegeneem. 'n Aantal studies het bevind die
gebrek aan politieke onafhanklikheid om korrupsie te ondersoek asook die
afhanklikheid daarvan van SAPD het 'n sterk negatiewe uitwerking op die organisasie

se doeltreffendheid gehad.
Die Direktoraat van Prioriteitsmisdaadondersoek of Valke-eenheid van die Suid-
Afrikaanse Polisiedienste (SAPD) doen goeie werk oor prioriteitsmisdaad. Dit doen
baie beperkte werk oor korrupsie in hoë plekke vanweë sy strukturele posisionering
en sy operasionele beperkings. As sodanig is dit nie 'n liggaam wat voldoende
onafhanklik is om die uitdagings van sistemiese en endemiese korrupsie in Suid-
Afrika vandag aan te pak nie. Die parlement weet dit. So ook die Konstitusionele Hof.
Die ondertekening van 'n nuwe memorandum van verstandhouding tussen die DPCI en die
Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) het samewerking en samewerking versterk wat
gesamentlike inisiatiewe en doeltreffende operasionele reëlings bevorder. Hierdie belangrike
ooreenkoms versterk die vermoë van die land se wetstoepassingsagentskappe om korrupsie,
oortredings van belastingwette, geldwassery en ander finansiële misdade te verbeter.
 OPSTEL
Inleiding
Korrupsie word gedefinieer as 'n daad wat die toevertroude mag vir private gewin misbruik.
Dit beteken dat dit die regte skend van individue wat mag, gesag en legitimiteit verleen het.
Korrupsie verskil in graad en aard na gelang van die vlak van die voorkoms daarvan, mense
betrokke en omstandighede wat individue motiveer om korrup te wees. Modernisering het
korrupsie verander, en mense neem nuwe en ingewikkelde maniere aan om hul bedrieglike
aktiwiteite te verberg. Hierdie artikel bied die oorsake en gevolge van korrupsie in die
openbare en private sektor aan.
Oorsake van korrupsie
Politiek is 'n effektiewe manier om te verseker dat mag en hulpbronne gelykop gedeel word
tussen alle individue van verskillende agtergronde binne 'n bepaalde jurisdiksie. Mense het
egter politieke aktiwiteite en ampte gebruik om hul winste te bevorder en verwaarloos die
behoefte om aanspreeklik en verantwoordelik teenoor die publiek te wees. Die opkoms van
politieke elites het ruimte geskep vir korrupsie om in openbare en private kantore te floreer
omdat mense nie meer die behoefte respekteer om nasionale programme te ontwikkel wat
burgers sal bevoordeel nie. Hulle het die hulpbronne van die publiek herlei om hul winste te
bereik sonder om die impak van hul optrede op ander burgers in ag te neem. Politiek het
korrupte beamptes toegelaat om verkiesings te wen en kragtige posisies in die regering in te
neem. Daarom bly burgers ly omdat hul belange nie aangespreek word deur diegene wat
hulle verwag het om hul probleme te verlig nie.
Ook het die bestaan van kunsmatige skaarste aan hulpbronne mense gedryf om goedkoop
maniere te soek om te kry wat hulle nodig het. Die skaarste aan werksgeleenthede en
beleggingsgeleenthede het byvoorbeeld gelei tot strawwe mededinging vir die beperkte
beskikbare hulpbronne. Daarom gebruik mense onortodokse maniere om diegene in beheer
van die goedkeuring van projekte te oorreed om hulle toe te laat om voort te gaan met hul
beleggingsprojekte. Mense met kwaadwillige bedoelings gaan voort om die ekonomie van
hul nasies te vernietig terwyl hulle valse indrukke skep van die skaarste aan hulpbronne. Die
bestaan van ongesonde kompetisies onder besighede dwing sommige van hulle om onetiese
maniere te gebruik om hul kliënte te oorreed om hul produkte te koop. Staatsamptenare in
beheer van kwaliteitstandaarde word gewoonlik omgekoop om die aktiwiteite van sulke
beleggers te dek, en dit bevorder korrupsie in besighede. Dit skend die regte van burgers om
toegang tot kwaliteit produkte en dienste te verkry.
Derdens het die etiese kwaliteite van mense in gesag afgeneem, en hul waardesisteem het
verswak as gevolg van 'n gebrek aan sterk morele leerstellings en verantwoordelikhede.
Mense het nie meer respek vir die ou ideale van morele en eerlike diensleweringsprosedures
nie, en die samelewing het ’n toevlugsoord geword vir individue wat menswaardigheid
verontagsaam. Dit is nodig om te verduidelik dat moderniteit die behoefte vertroebel het om
die posisies en individue wat geplaas is om ander te dien, te respekteer. Mense het min respek
vir sedes wat dienslewering rig en verseker dat ander voordeel trek uit hul dienste. Daarom is
korrupsie aangevuur deur swak morele waardes en gebrek aan respek vir menselewe.
Die huidige geslag is vol korrupte aktiwiteite omdat mense nie daarin slaag om hulle te
veroordeel nie. Daar is geen sterk burgerlike samelewings om korrupte leiers te berispe en teë
te staan nie, en dit bevorder die opbloei van hierdie gedrag in geslagte. Die Amerikaanse
openbare forum word oorheers deur debatte oor gay-huwelike, buitelandse beleid en
opgeblase gesondheidsrekeninge, maar dit lyk asof niemand aandag gee aan die eskalerende
gevalle van korrupsie in die openbare en private sektore nie. Die jonger generasies sien nie
die behoefte om korrupsie te beveg nie, want hul voorgangers ondersteun en kweek dit deur
moderne stelsels en aktiwiteite.

Laastens het wydverspreide armoede en ongeletterdheid bygedra tot endemiese korrupsie in

moderne samelewings. Daar is pogings om mense, veral die plattelandse mense, op te voed
om te verseker dat hulle hul regte en vryhede ken om korrupsie in hul samelewings te
verminder. Dit lyk egter of hierdie pogings geen vrugte dra nie, want armoede dryf hulle om
goedkoop en vinnige maniere te soek om toegang tot hul behoeftes te kry. Ook, armoede
maak mense desperaat, en daarom doen hulle enigiets wat sal verseker dat hulle kos op hul
tafels het. Daarom floreer korrupsie in die meeste samelewings omdat mense nie hul regte
ken nie en diegene wat wel beperkte hulpbronne het om toegang daartoe te verkry.
Gevolge van korrupsie
Korrupsie skend die regte en vryhede van individue om basiese dienste van openbare en
private kantore te kry. Dit beteken dat hierdie praktyk die gehalte van dienste wat deur
werknemers in die openbare en private sektor aangebied word, in gedrang bring en die
lewens van burgers in gevaar stel. Korrupte amptenare bied nie gelyke dienste aan kliënte nie
omdat hulle sommige met meer belange as ander behandel. Dit skend die bepalings van
gelykheid en die regte op geregtigheid in verskeie kwessies. Dit maak dat openbare
instellings en kantore onwettig word weens die misbruik van hul demokratiese mag vir
private gewin.
Ook belemmer korrupsie die effektiewe ontwikkeling van politieke stelsels in 'n land. Hierdie
ondeug bevorder patronaatskap wat ernstige bedreigings vir demokratiese prosesse inhou.
Die meeste korrupte nasies ervaar burgerlike ongehoorsaamheid en politieke onstabiliteit wat
ontwikkelingsprojekte belemmer. Die instelling van veelparty-demokratiese stelsels word
gewoonlik belemmer deur die korrupsie wat die legitimiteit van politieke partye en individue
in die gedrang bring. Burgerlike ongehoorsaamheid en gebrek aan vertroue in politieke
instellings dryf individue aan om te protesteer en te eis dat hul leiers uit die mag verwyder
word.
Boonop stuit hierdie vise ontwikkelingsprojekte en onderwerp burgers aan erge armoede
weens 'n gebrek aan deursigtigheid en aanspreeklikheid in openbare ampte. Korrupsie stel
min individue wat geld het in staat om hul sin te kry en te kry wat hulle wil hê, terwyl
diegene wat nie gedwing is om ander alternatiewe te soek nie. Armoede en werkloosheid is
algemene verskynsels in samelewings wat korrupsie goedpraat, en hulle kan nie ontwikkel as
gevolg van swak bestuurstelsels nie. Die behoefte om gehaltedienste aan te bied soos die
verbetering van infrastruktuur, mediese fasiliteite, skole en maatskaplike geriewe word in die
gedrang gebring deur die gebrek aan deursigtige prosesse om tenders toe te ken en
hulpbronne in 'n samelewing te versprei.
Laastens ontmoedig hierdie ondeug eenheid en samewerking in die samelewing omdat
sommige individue dink hulle is belangriker as ander. Ongelyke verspreiding van nasionale
hulpbronne en beperkte toegang tot openbare dienste lei tot frustrasie en apatie onder burgers,
en dit verswak die struktuur wat lede van die samelewing bind. Dit lei tot sosiale ongelykheid
en die ontstaan van klasseverskille wat die waardigheid en regte van individue skend.
Onbeheerde korrupsie vergroot die gaping tussen ryk en arm, en dit lei tot 'n swak burgerlike
samelewing.
Gevolgtrekking
Wat is die oorsake en gevolge van korrupsie?
Korrupsie word veroorsaak deur mensgemaakte faktore soos kapitalisme, gebrek aan
deursigtigheid en aanspreeklikheid, nepotisme, stamverwantskap, armoede, swak sosiale en
politieke strukture en armoede. Hierdie ondeug verlaag die pas van nasionale ontwikkeling,
verswak samelewings en verhoog armoede. Daarom moet mense hard werk om te verseker
dat hulle korrupsie beveg deur hul lede op te voed oor die belangrikheid van deursigtige
praktyke. Ook, regeringstelsels moet geprogrammeer word om hierdie ondeug op te spoor en
uit te skakel, en diegene wat gevind word om dit te bevorder, moet streng strawwe opgelê
word.

Verwysings
1. Korrupsie regoor die wêreld: oorsake, gevolge, omvang en genesing; Vito Tanzi, Mei
1998. Geneem uit imf.org
2. Oorsake en gevolge van korrupsie, Keulen Instituut vir Ekonomiese Ondersoek, 2017.
Geneem uit iwkoeln.de
3. Gevolge van korrupsie op sektorvlak en implikasies vir ekonomiese groei en
ontwikkeling, OESO, 2015. Geneem uit oecd.org
4. Die oorsake en gevolge van korrupsie, Omar Azfar, Young Lee, Anand Swamy, 2001.
Geneem uit sagepub.com
5. Oorsake en gevolge van korrupsie, Nikos Passa, (nd). Geneem uit amazonaws.com
6. Source: https://af.binaroption.com/stati/697-sut-corruption-v-sovremennom-
obshchestve
Bibliografie
Johnston, M., Syndromes of Corruption: Wealth, Power, and Democracy.
Cambridge:Cambridge University Press, 2009.
Turvey, B., Forensic Fraud: Evaluating Law Enforcement and Forensic ScienceCultures in
the Context of Examiner Misconduct. Massachussetts: Academic Press, 2013.