2 Á|üC„ nqTã+<Ûä+
(m|æ|æmdtdæ dæ\ãdt˝À XÊ‘·yêVü≤qT\ |ü]bÕ\q nH˚~
düŒwüº+>±qT eT]j·TT eTTK´ bÕsƒê´+X¯+>± ñ+~.
{Ïmdt|æmdtdæ dæ\ãdt˝À ≈£L&Ü XÊ‘·yêVü≤qT\
bÕsƒê´+X¯+ eTTK´yÓTÆq~. ø£qTø£ á bÕsƒê´+X¯+ b˛{°
|üØø£å\ <äècÕº´ #ê˝≤ $\TyÓ’q~. Ç|ü⁄&ÉT #·<äe&É+
Äs¡+_Û<ë›+!)
ÁoeTTKT&ç#˚ kÕú|æ+#·ã&çq XÊ‘·yêVü≤q kÕÁe÷»´+
düTe÷s¡T 450 dü+e‘·‡sê\T n$∫äqï+>± ø=qkÕ–+~.
M]≈£îqï düT$XÊ\ kÕÁe÷»´+ nH˚ø£ j·TT<ë∆\T`dü+<ÛäT\
Á|ü‹|òü\+>± \_Û+∫+~. Ä+Á<Ûä XÊ‘·yêVü≤qT\T ‘·eT
X¯Á‘·Te⁄˝…’q X¯≈£î\T, j·TeqT\T, |ü\¢e⁄\T yÓTT<ä˝…’q yê]‘√
n$ÁXÊ+‘·+>± b˛sê&ç düTdæús¡ sêC≤´ìï HÓ\ø=˝≤Œs¡T. M]
kÕÁe÷»´+˝Àì Á|ü»\T #ê˝≤ ø±\+ düTKdü+‘√cÕ\‘√
Jeq+ kÕ–+#ês¡T. $<˚oj·TT\‘√ düeTTÁ<ä yê´bÕs¡+
#˚j·T&É+ e\¢H˚ XÊ‘·yêVü≤qT\T dæ]dü+|ü<ä\‘√
‘·T\‘·÷>±s¡T.
esêíÁX¯eT <Ûäsêà\ s¡ø£åD
XÊ‘·yêVü≤qT\T Áu≤Vü≤àDT\T ø£qTø£ #ê˝≤ es¡≈£î
M] bÕ\q˝À Áu≤Vü≤àD‘·«+ ‘=+–#·÷dæ+~. kÕ<Ûë
s¡D+>± nsTT‘˚ Á|ü»\ <Ûäq, e÷q, ÁbÕD≤\ s¡ø£åD
sêE $~Û. ø±˙ XÊ‘·yêVü≤q sêE Á|ü<Ûëq $~Û
esêíÁX¯eT <Ûäsêà\ s¡ø£åD. X¯≈£î\ u≤]qT+&ç ‘·eT
Áu≤Vü≤àD esêZìï s¡øÏå+#·Tø√e{≤ìøÏ XÊ‘·yêVü≤qT\T
ø£]ƒq ìj·TeTìu+<Ûäq\T s¡÷bı+~+#·T≈£îHêïs¡T. @ø£
Áu≤Vü≤àD nH˚ _s¡T<äT\T ôd’‘·+ <Ûä]+#ês¡T.
ns¡∆XÊÅdüÔ+, eTqT<Ûäs¡àXÊÅkÕÔ\ ~XÊ ìπs›X¯q+
XÊ‘·yêVü≤qT\ bÕ\q≈£î e÷s¡Z<äs¡Ù≈£î\T eTÚs¡T´\T.
m+<äTø£+fÒ XÊ‘·yêVü≤qT\T ‘=\T‘· eTÚs¡T´\≈£î kÕeT+
‘·T\T>± J$‘êìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. XÊ‘·yêVü≤qT\T
bÕ\q≈£î ~XÊ ìπs›X¯q+ #˚j·T&ÜìøÏ n|üŒ{Ïπø ÁbÕ#·Ts¡´+
bı+~q Á>∑+<∏ë\T ¬s+&ÉT ñHêïsTT. ˇø£{Ï øö{Ï\T´&ç
ns¡∆XÊÅdüÔ+ ø±>±, ¬s+&√~ eTqTe⁄ eTqT<Ûäs¡àXÊÅdüÔ+.
øö{Ï\T´&ç ns¡∆XÊÅdüÔ+ Á>∑+<∏ëìï bÕ\q≈£î ñ|üjÓ÷
–+#·T≈£îqï XÊ‘·yêVü≤qT\T eTqTe⁄ eTqT<Ûäs¡àXÊÅkÕÔìï
kÕe÷õø£ e´edüú q&É|ü&ÜìøÏ $ìjÓ÷–+#ês¡T.
sêC≤´~Ûø±s¡+ yês¡dü‘·«+ ...Ä<äs¡Ù $<Ûëq+..
düeTø±©q ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·bÕ\q˝À sêEøÏ \_Û+#˚
n~Ûø±s¡+ <Ó’e<ä‘·Ô+ nì ù|s=ÿq>±, XÊ‘·yêVü≤q sêE
\˝À @ ˇø£ÿs¡÷ sê»´+ ‘·eT≈£î <Ó’e<ä‘·Ô+ nì Á|üø£{Ï+
#·˝Ò<äT. n˝≤H˚ sêC≤´~Ûø±s¡+ ø√dü+ yês¡dü‘·« ø£\
Vü‰\T, n+‘·s¡T´<ë∆\T ndü˝Ò »s¡>∑˝Ò<äT. sê»´+
yês¡dü‘·«+>± ô|<ä›≈£îe÷s¡T&çøÏ dü+Áø£$T+#˚~. m+‘·
˝Ò<äHêï sêE _s¡T<äT\T <Ûä]+#·&ÜìøÏ e÷Á‘·+ ÄdüøÏÔ
#·÷ù|yê&ÉT. >ö‘·MT|ü⁄Á‘· XÊ‘·ø£]íøÏ #Ó+~q XÊdüHê
\˝À sê»sêE nì ñ+~. yêdüÔyêìøÏ ªsêC≤µ ù|]≥
_s¡T<äT\T <Ûä]+#·&Üìï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ÁbÕs¡+_Û+∫q
qeT÷Hê Á|üX¯ï\T
1) ≈£î+‘·\ XÊ‘·ø£]í, n|æ\≈£î&ÉT, ø£èwüßí&ÉT, ¬s+&√
XÊ‘·ø£]í eT]j·TT j·T»„Áo XÊ‘·ø£]í ` á ◊<äT>∑Ts¡T
XÊ‘·yêVü≤q #·Áø£es¡TÔ\TqT yês¡T mìï dü+e‘·‡
s¡eTT\T bÕ*+∫Hês√, n‘·´~Ûø£ ø±\+ bÕ*+∫q
sêE\ qT+&ç n‘·´\Œ ø±\+ bÕ*+∫q sêE\qT
nes√Vü≤D Áø£eT+˝À() neTs¡Ã+&ç?
m) ≈£î+‘·\ XÊ‘·ø£]í, n|æ\≈£î&ÉT, ø£èwüßí&ÉT, ¬s+&√
XÊ‘·ø£]í eT]j·TT j·T»„Áo XÊ‘·ø£]í
_) ¬s+&√ XÊ‘·ø£]í, j·T»„Áo XÊ‘·ø£]í, ø£èwüßí&ÉT,
n|æ\≈£î&ÉT eT]j·TT ≈£î+‘·\ XÊ‘·ø£]í
dæ) j·T»„Áo XÊ‘·ø£]í, ø£èwüßí&ÉT, ≈£î+‘·\ XÊ‘·ø£]í,
n|æ\≈£î&ÉT eT]j·TT ¬s+&√ XÊ‘·ø£]í
&ç) n|æ\≈£î&ÉT, ø£èwüßí&ÉT, ¬s+&√ XÊ‘·ø£]í, j·T»„Áo
XÊ‘·ø£]í eT]j·TT ≈£î+‘·\ XÊ‘·ø£]í (_)
2) á ÁøÏ+~yê´U≤´Hê\˝À dü]ø±ì yê´U≤´Hêìï
>∑T]Ô+#·+&ç?
m) XÊ‘·yêVü≤qT\T Áu≤Vü≤àDT\T ø£qTø£
n~Ûø±]ø£+>± yÓ’~ø£eT‘êìï b˛wæ+#ês¡T.
_) XÊ‘·yêVü≤qT\T yÓ’~≈£î\sTTq|üŒ{Ïø°, C…’q+,
yÓTT<ä{Ïyês¡T ≈£îcÕDT\T. M] qqTdü]+∫ |ü•ÃeT
øå±Á‘·|ü⁄\T, yê]qqTdü]+∫ XÊ‘·yêVü≤qT\T sêC≤
_s¡T<äT\T <Ûä]+#·&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. XÊ‘·yêVü≤qT\~
sê#·]ø£ $<Ûëq+ nsTTq|üŒ{Ïø° @ ˇø£ÿsêp Á|üC≤
|”&ç‘·T\T>± ˝Òs¡T. XÊ‘·yêVü≤qT\≈£î #Ó+~q #ê˝≤
bÕ\Hê+XÊ\qT ñHêï|òüTsY XÊdüq+ ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~. á
XÊdüq+ Á|üø±s¡+ sê»´yês¡düT\T u≤\T¬s’q|ü⁄&ÉT
sê»´e÷‘· ˝Ò<ë y˚Tqe÷eT\T n‘·ìøÏ j·TTø£Ô ej·TdüT‡
e#˚Ães¡≈£î |ü]bÕ\q ø=qkÕ–kÕÔs¡T. ñ<ëVü≤s¡D≈£î
¬s+&√ XÊ‘·ø£]í eTs¡D≤q+‘·s¡+ n‘·ì ≈£îe÷s¡T˝…’q
y˚<äÁo, X¯øÏÔÁo\T u≤\Ts¡T ø±e&É+ e\¢ ‘·*¢ Hê>∑ìø£
ø=Hêïfi¯ófl sê»´e÷‘·>± bÕ*+∫+~.
eT‘· <Ûë]àø£ $wüj·T+˝À ÄdüøÏÔ
XÊ‘·yêVü≤q sêE\T eT‘· <Ûë]àø£ $wüj·T+˝À
m≈£îÿe>± ÄdüøÏÔ #·÷ù|yês¡T. düVü≤»dæ<ä∆+>±H˚ XÊ‘·
yêVü≤qT\T Áu≤Vü≤àDT\T ø±ã{Ϻ bÕ\q˝À Áu≤Vü≤àDT\≈£î
ÁbÕ<Ûëq´‘· e∫Ã+~. j·T»„j·÷>±~ ø£è‘·Te⁄\T u≤>±
ìs¡«Væ≤+#˚yês¡T. M{ÏøÏ sêE ÄodüT‡\T+&˚$.
j·TT<ë∆\ düeTj·T+˝À ôd’‘·+ sêE\T eTT+<äT+&ç
ôd’Hê´ìï q&çù|yês¡T. kÕ{Ï ôd’ì≈£î\˝À eTH√<ÛÓ’s¡´+
ì+ù|yês¡T. XÊ‘·yêVü≤qT\ ø±\+˝À dübÕÔ+>±\ Á|üø±
s¡y˚T bÕ\q »]–+~. øö{Ï\T´&ÉT ns¡∆XÊÅdüÔ+˝À #Ó|æŒq
dübÕÔ+>±\ Á|üø±s¡y˚T XÊ‘·yêVü≤qT\T bÕ\q #˚kÕs¡T.
Mì˝À sêE Á|ü<ÛëqyÓTÆqyê&ÉT. Ç+ø± sê»´+, eT+Á‹,
<äTs¡Z+, ø√X¯+, ôd’q´+, $TÁ‘·T\T nH˚$ dübÕÔ+>±\T.
uÖ<ä∆+, nJeø£+ eT‘ê\T n|üŒ{À¢
e]∆\T¢‘·Tqï+<äTq yê{Ï˙ nqTdü]+#ês¡T.
dæ) XÊ‘·yêVü≤q sêE\T yÓ’~ø£+‘√ bÕ≥T>±
C…’q+`uÖ<ä∆+, nJeø£+\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ês¡T.
Ç+<äT≈£î ø±s¡D+ ‘·eT uÛ≤s¡´\‘√ bÕ≥T s¡ø£s¡ø±\
eè‘·TÔ\yês¡T á eT÷&ÉT eT‘ê\ b˛wü≈£î\T
ø±e≥+.
&ç) XÊ‘·yêVü≤qT\ C…’q+`uÖ<ä∆ eT‘ê\ô|’ eTÚs¡T´\
Á|üuÛ≤e+ ñqï~. (_)
3) XÊ‘·yêVü≤qT\ ø±\+ Hê{Ï Åd”Ô\ dæú‹>∑‘·T\T
$wüj·T+˝À Ç~ ì»+ ø±<äT.
1) Åd”Ô\≈£î Åd”Ô <Ûäq+‘√ bÕ≥T>± dü«+‘· ÄdüTÔ\T+&˚$
2) dürdüVü≤>∑eTHêìï Åd”Ô\T bÕ{Ï+#ês¡T
3) nìï ‘·s¡>∑‘·T\ eTVæ≤fi¯˝À¢q÷ ãVüQuÛ≤s¡´‘·«+
ñ+~
4) Åd”Ô\ ù|s¡¢qT ‘·eT ù|s¡¢eTT+<äT sêE\T
ô|≥Tºø√e≥+ Åd”Ô\≈£î >ös¡e eTsê´<ä\T
Çe«&ÜìøÏ.
m) 1 eT]j·TT 4 (_) 3 eT]j·TT 4
(dæ) 3 e÷Á‘·y˚T (&ç) 4 eT]j·TT 2 (_)
(b˛{° |üØø£å˝À¢ dübÕÔ+>±\˝À ñqï<˚B? ˝Òì<˚~? nì
n&ÉT>∑T‘·THêïs¡T.ø£qTø£ dübÕÔ+>±\qT zkÕ] eT∞fl
eTqq+ #˚j·T+&ç)
eT+Á‹eT+&É* '
XÊ‘·yêVü≤qT\ ø±\+˝À eT+Á‹eT+&É*øÏ sêCÀ<√´
>∑T\T nìù|s¡T. uÖ<ä∆ yêvàj·T+ XÊ‘·yêVü≤q sêCÀ
<√´>∑T\ô|’ $X‚wü düe÷#êsêìï n+~k˛Ô+~. Ms¡T
sêE≈£î düìïVæ≤‘·T\T>± ñ+≥÷ sê»´ e´eVü‰sê˝À¢
dü\Vü‰\T Çdü÷Ô #·s¡Ã˝À¢ eTTì– ‘˚˝Òyês¡T. n˝≤H˚
sêC≤»„\q÷ neT\T |ü]#˚yês¡T. Ç˝≤+{Ï $<ÛäT\T
ìs¡«Væ≤+#˚ M]ì sêC≤e÷‘·T´\T nì |æ*#ês¡T. Ç+ø±
$XÊ«kÕe÷‘·T´\T, eTVü‰e÷‘·T´\T, ÁX¯eD eTVü‰e÷
‘·T´\T ñ+&˚yês¡T. ÁX¯eD≤ eTVü‰e÷‘·T´\T nq>±
πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î |üÁ‘ê\qT uÛÑÁ<ä|ü]#˚
yês¡T. ‘·sê«‘· ‘·sê«‘· M]ì ìã+<ÛäHê ø±s¡T\ì,
nø£å|ü≥*≈£î\T nì |æ*#ês¡T. Ç|ü⁄&ÉT eTq+ ø=+<äs¡T
eT+Á‘·T\T yês¡T #˚ùd $<ÛäT\qT ‘Ó\TdüT ≈£î+<ë+!
eT+Á‘·T\T yês¡T #˚ùd $<ÛäT\T
1. eTVü‰e÷‘·T´\T
eTVü‰e÷‘·T´\T nq>± Á|ü‘˚´ø£ ø±s¡´ìs¡«Vü≤D ø√dü+
ìj·T$T‘·T˝…’q eT+Á‘·T\T
2. ne÷‘·T´\T
ne÷‘·T´\T nq>± XÊ‘·yêVü≤qT\T sêÅcÕº\≈£î
(ÄVü‰sê\T) n~Û|ü‘·T\T>± ñ+&ç bÕ\q
#˚dæqyês¡T.
3. sêC≤e÷‘·T´\T
sêC≤e÷‘·T´\T nq>± sêE düeTø£å+˝À |üì#˚dü÷Ô
sêE≈£î dü\Vü‰*#˚à eT+Á‘·T\T.
4. $XÊ«kÕe÷‘·T´\T
$XÊ«kÕe÷‘·T´\T nq>± #·Áø£e]ÔøÏ #Ó+~q n~Ûø±s¡
nq~Ûø±s¡ s¡Vü≤kÕ´\qT ø±bÕ&˚yês¡T.
5. uÛ≤+&Ü >±]≈£î&ÉT
uÛ≤+&Ü >±]≈£î&ÉT n+fÒ edüTÔdü+#·j·÷ìï
uÛÑÁ<ä|ü]#˚yês¡T.
6. Væ≤s¡D´≈£î&ÉT
Væ≤s¡D´≈£î&ÉT nq>± Á<äe´s¡÷|ü Ä<ëj·÷ìï
uÛÑÁ<ä|ü]#˚yês¡T.
7. eTVü‰ùdHê|ü‹
eTVü‰ùdHê|ü‹ nq>± ôd’ìø£ e´eVü‰sê\≈£î Á|ü<ëq
n~Ûø±].
Ç|üð&ÉT eTq+ #Ó|üð≈£îqï eT+Á‘·T\‘√q÷,
n~Ûø±s¡T\‘√q÷ πø+Á<ä dü∫yê\j·T+ ñ+&ç+~.
sê»´ $uÛÑ»q '
XÊ‘·yêVü≤q kÕÁe÷»´+ ã\yÓTÆq πø+ÁBø£è‘·
sê#·]ø£+ ø±<äT. (á bÕsTT+{Ÿ >∑Ts¡TÔ ô|≥Tºø√+&ç) M]
sê»´+ ¬s+&ÉT s¡ø±\T>± $uÛÑõ+|üã&ç+~.
ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024
m) ˇø£{Ï kÕeT+‘· sêC≤´\T
_) ¬s+&Ée~ kÕeT+‘·sêC≤´\≈£î b˛q÷, $T–*q
XÊ‘·yêVü≤q sê»´+.
sê»´+ sêÅcÕº\T>± ˝Ò<ë ÄVü‰sê\T>± $uÛÑõ+|ü
ã&ç+~. ø√&É÷s¡TVü‰s¡, k˛bÕs¡Vü‰s¡, >√es¡∆HêVü‰s¡,
yÓTk˛*j·÷Vü‰s¡ nH˚$ ù|s¡T¢. ˇø√ÿ ÄVü‰s¡+˝À ˇø£
Á|ü<Ûëq q>∑s¡+ eT]j·TT nH˚ø£ Á>±e÷\T+&˚$. á
ÄVü‰sê\ bÕ\≈£î\T ne÷‘·T´\T. ne÷‘·T´\H˚$ yê]
|ü<äe⁄\T e+X¯bÕs¡+|üs¡´+ ø±<äT. H˚{Ï dæ$˝Ÿ düØ«düT
n~Ûø±s¡T˝≤¢>± M]ì ˇø£ ÄVü‰s¡+ qT+&ç eTs√
ÄVü‰sêìøÏ ‘·s¡#·T>± ã~© #˚düTÔ+&˚yês¡T. ÄVü‰s¡+
eTfi≤fl $wüj·÷\T>± $uÛÑõ+|üã&ç+~. $wüj·T|ü‘·T\T
Ms¡÷ Á|ü‹uÛÑ Ä<Ûës¡+>±H˚ ìj·T$T‘·T\j˚T´yês¡T.
Çø£ bÕ\Hê $uÛ≤>±\˝À $TøÏÿ* ∫qï~ Á>±eT+.
Á>±eT+ bÕ\Hê~Ûø±]ì Á>±$TDÏ nHêïs¡T. ˇø£ Á>±eTDÏ
ÄBÛq+˝À 5qT+&ç 10Á>±e÷\ es¡≈£î ñ+&˚$. eT‘·
e´eVü‰sê\T #·÷ùd Á>±eT bÕ\Hê~Ûø±]ì eTVü‰ Äs¡´ø£
nHêïs¡T.
ì>∑e÷\T '
ì>∑eT+ n+fÒ |ü≥ºD≤\T. XÊ‘·yêVü≤qT\ |ü≥ºD
bÕ\qqT ìs¡«Væ≤+#˚ düuÛÑ\qT ì>∑eT düuÛÑ\T nì
|æ*#ês¡T. á ì>∑eT düuÛÑ\ >∑T]+∫ ≈£îuÒs¡T&ÉT
y˚sTT+∫q uÛÑ{ϺÁb˛\T ù|{Ïø± XÊdüq+ #Ó|ü⁄‘·T+~.
πøe\+ á XÊdüq+ <ë«sêH˚ XÊ‘·yêVü≤qT\ |ü≥ºD
bÕ\q eTq≈£î ‘Ó\TdüTÔ+~. (á bÕsTT+{Ÿ u≤>±
>∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*) k˛bÕs¡, ãs¡Tø£#·Ã+, ø£H˚Ω], ø£fi≤´DÏ,
ô|’sƒêHé, ‘·>∑s¡, EHêï|òüTsY, ø±πs¢, <Ûäqø£≥ø£+
(neTsêe‹) eTTK´yÓTÆq |ü≥ºD≤\T.
|ü≥ºD≤\ bÕ\q #·÷ùd ì>∑eTdüuÛÑ˝À ≈£î\ô|<ä›\
sTTq >∑Vü≤|ü‘·T\T düuÛÑT´\T>± ñ+&˚yês¡T. <ë<ë|ü⁄
ì>∑eTdüuÛÑ\T dü«‘·+Á‘· bÕ\Hê~Ûø±sê\T ø£*– ñ+&˚$.
ˇø£s¡ø£+>± #ÓbÕŒ\+fÒ XÊ‘·yêVü≤qT\ kÕÔìø£ bÕ\q
dü«‘·+Á‘·yÓTÆq<˚. á dü«‘·+Á‘·+ nH˚ uÛ≤eqqT eTÚs¡T´\
qT+&ç XÊ‘·yêVü≤qT\T Á>∑Væ≤+#ês¡T.
me] ‘·s¡Tyê‘· mes¡T? (yÓ÷dtº Ç+bÕ¬sº+{Ÿ)
XÊ‘·yêVü≤qT\T bÕsƒ¡+ |üP]Ôø±>±H˚ eTq≈£î
Çø屫≈£î\T, ãèVü≤‘·Œ˝≤j·TqT\T, Äq+<ä>√Á‘·T\T,
XÊ\+ø±j·TqT\T, $wüßí≈£î+&çqT\T ø£ìŒkÕÔs¡T. ø±>±
M]˝À eTT+<äT eT]j·TT yÓqø±\ bÕ*+∫q yê]ì ˇø£
Áø√Hê˝≤õø£˝Ÿ Äs¡¶sY˝À ô|≥ºeTì Øôd+{Ÿ Á>∑÷|t`2˝À
ˇø£ Á|üX¯ï e∫Ã+~. ø£qTø£ M] ø±˝≤\qT eTq+
düŒwüº+>± es¡TdüÁø£eT+˝À >∑Ts¡TÔ+#·T≈£î+<ë+.
XÊ‘·yêVü≤qT\T ` Áø°düTÔ|üPs¡«+ 225 qT+&ç
Áø°düTÔX¯ø£+ 250
Çø屫≈£î\T ` Áø°düTÔX¯ø£+ 230 Áø°düTÔX¯ø£+ 321
XÊ\+ø±j·TqT\T ` Áø°düTÔX¯ø£+ 340 qT+&ç
Áø°düTÔX¯ø£+ 450
Äq+<ä>√Á‘·T\T ` Áø°düTÔX¯ø£+ 300 qT+&ç 400
ãèVü≤‘·Œ˝≤j·TqT\T ` Áø°düTÔX¯ø£+ 300 qT+&ç 400
es¡≈£î
$wüßí≈£î+&çqT\T ` Áø°düTÔX¯ø£+ 420 qT+&ç 600 es¡≈£î
ø£qTø£ M] bÕ\Hê es¡TdüÁø£e÷ìï Ç˝≤ >∑T]Ô+#ê*.
1. XÊ‘·yêVü≤qT\T, Çø屫≈£î\T, Äq+<ä>√Á‘·T\T,
ãèVü≤‘·Œ˝≤j·TqT\T, XÊ\+ø±j·TqT\T, $wüßí≈£î+
&çqT\T (˝Ò<ë) XÊ‘·yêVü≤qT\T, Çø屫≈£î\T,
ãèVü≤‘·Œ˝≤j·TqT\T, Äq+<ä>√Á‘·T\T, XÊ\+ø±j·T
qT\T, $wüßí≈£î+&çqT\T.
Ç+<äT≈£î dü+u+~Û+∫q
Á|üX¯ï e∫Ã+~. ø£qTø£ u≤>±
>∑Ts¡TÔ+#·Tø√+&ç. ˇø£{ÏøÏ
¬s+&ÉT kÕs¡T¢ sêdüTø=ì
#·<äe+&ç. eTT+<äT ‘Ó\¢{Ï
ù||üsY rdüTø√+&ç. zπøHê!
Væ≤düºØ s¡|ò” kÕsY,
ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY
ôd˝Ÿ: 9848827238
 ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ 3

1. Ç{°e\µµ ÁøÏ{Ïø£˝Ÿ $Tqs¡˝Ÿ‡ dü$Tà{Ÿ 2024 ªª mø£ÿ&É 1. >∑T»sê‘Y 2. πøs¡fi¯ 4. neT‘·<˚$ 16. Ç{°e\ uÛ≤s¡‘· <˚X¯|ü⁄ yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï ªªÄÁk˛º
»]–+~? 3. ñ‘·Ôs¡U≤+&é 4. |ü+C≤uŸ 13. Ç{°e\ $&ÉT<ä˝…’q OECD ìy˚~ø£ Á|üø±s¡+ ≥÷]»+ Á|ü#ês¡yÓTÆq ªª qø£åÁ‘· düuÛÑqT ªª@ sêÁwüº+
1. ôV’≤<äsêu≤<é 2. #ÓHÓ’ï 10. IQ Air Á|üø±s¡+µµ y˚T 2 2024 Hê{Ïø° 2024 -25 ˝À uÛ≤s¡‘· Ä]úø£ e´edüú n+#·Hê ÁbÕs¡+_Û+∫+~?
3. q÷´&Ûç©¢ 4. eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‘·´+‘· ø±\Twü´ q>∑s¡+ >±@ e~∆πs≥T m+‘·? 1. ñ‘·ÔsêK+&é 2. Vü≤sê´Hê
2. Ç{°e\µµ >√˝≤¶à´Hé mì«sêHÓà+≥˝Ÿ Áô|’CŸ 2024 øÏ q>∑sêìï >∑T]Ô+#·&É+ »]–+~? 1. 5.5% 2. 6.6% 3. Væ≤e÷#·˝Ÿ Á|ü<˚XŸ 4. sê»kÕúHé
m+|æ¬ø’q yês¡T mes¡T ? 1. U≤≥à+&ÉT 2. q÷´&Ûç©¢ 3. 7.2% 4. 7.8% 17. Äsêe[ |ü]~Û˝À ªªnÁø£eT yÓTÆì+>¥ qT
1. sêCÒ+Á<ädæ+>¥ 2. ‘·T\dæ>ö&É 3. ôV’≤<äsêu≤<é 4. eTT+u…’ 14. Ç{°e\ õjÓ÷˝≤õø£˝Ÿ düπs« Ä|òt Ç+&çj·÷ ì*|æy˚j·÷\ì düTÁ|”+ø√s¡Tº Ç{°e\ @ sêÁcÕºìï
3. n˝À≈£îÙø£¢ 4. s¡y˚Twtn>∑sê«˝Ÿ 11. Ç{°e\, UPI ˝≤+{Ï ‘·ø£åD #Ó*¢+|ü⁄ ùde\T (GSI) nH˚«wü≈£î\T y˚T|òü÷\j·÷˝À¢ì @ ø=+&É˝À¢ Ä<˚•+∫+~?
3. uÛ≤s¡rj·T Væ≤e÷\j·T q~ |ü]yêVü≤ø£ ÁbÕ+‘ê\˝À ø√dü+ NPCI @ÄÁ|òæø±H˚›X¯+‘√ˇ|üŒ+<ä+ |ü⁄sê‘·q •˝≤C≤\qT ø£qT>=Hêïs¡T? 1. >∑T»sê‘Y 2. Vü≤sê´Hê
>∑\ düs¡düT‡\ $düÔs¡D ô|’ Ç{°e\ @ dü+düú ≈£î<äTs¡TÃ≈£î+~? 1. <äøÏåD >±s√ ø=+&É\T 3. sê»kÕúHé 4. |ü+C≤uŸ
ñ|üÁ>∑Vü≤ &˚{≤ Ä<Ûë]‘· $X‚¢wüDqT $&ÉT<ä\ 1. q$T_j·÷ 2. {≤+»ìj·÷ 2. ‘·÷s¡TŒ U≤d” ø=+&É\T 18. á ÁøÏ+~ yê{Ï˝À dü¬s’q n+XÊ\qT >∑T]Ô+#·+&ç?
#˚dæ+~? 3. ¬øHê´ 4. HÓ’õ]j·÷ 3. |ü•ÃeT U≤d” ø=+&É\T 1. Á|ü|ü+#· qe⁄«\ ~H√‘·‡e+ qT Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+
1. ISRO 2. DRDO y˚T yÓTT<ä{Ï Ä~yês¡+ Hê&ÉT »s¡T|ü⁄≈£î+{≤s¡T.
3.CSIR 4.NDMA 2. Á|ü|ü+#· qe⁄«\ ~H√‘·‡e+qT ‘=*kÕ]>±
4. Ç{°e\ Ä]úø£ n_Ûe~∆ì ñ‘˚Ô»|ü]#˚+<äT≈£î yêVü≤q 1998 ˝Ày˚T10 q eTT+u…’˝À »s¡T|ü⁄≈£îHêïs¡T
~>∑TeT‹ |ü]$T‘·T\qT m‹Ôy˚j·÷\ì @ <˚X¯+ 3. 1998˝À Á|ü|ü+#·yê´|üÔ qe⁄«\ jÓ÷>∑
Ä˝À∫k˛Ô+~? ñ<ä´e÷ìï &Üø£ºsY eT<äHé ø£{≤]j·÷
1. ã+>±¢<˚XŸ 2. Áo\+ø£ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T
3. H˚bÕ˝Ÿ 4. eTj·÷HêàsY 4. ô|’e˙ï dü¬s’qy˚
5. dü«*+>∑ dü+ã+<Ûë\qT H˚s¡+>± |ü]>∑DÏ+#˚#·{≤ºìï 19. es¡˝Ÿ¶ Áô|dt Á|ò”&ÉyéT Ç+&Óø˘‡ 2024 ˝À uÛ≤s¡‘Y
@<˚X¯ bÕs¡¢yÓT+{Ÿ Ç{°e\ ÄyÓ÷~+∫+~? jÓTTø£ÿ kÕúq+?
1. ÇsêHé 2. Çsêø˘ 1. 159 2. 161
3. $j·T‘·ï+ 4. áJ|tº 3. 155 4.175
6. Ç{°e\ @ IIT ªªb˛s¡ºãT˝Ÿ |üesY f…ø±ï\J øÏ+<ä
n_Ûe~∆ #˚dæq ‘˚*ø£bÕ{Ï, ø£+bÕø˘º Çq«s¡ºsY ≈£î 20. Á|ü|ü+#·+˝À {≤|t-10 $T˝…¢{Ÿ ñ‘·Œ‹Ô #˚ùd <˚XÊ\
ù|f…+{ŸqT bı+~+~? C≤_‘ê (2024) dü+e‘·‡sêìøÏ>±qT @ <˚X¯+
1. IIT eTÁ<ëdt yÓTT<ä{Ï kÕúq+˝À ì*∫+~?
2. IIT bÕ{≤ï 1. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ 2. HÓ’õ]j·÷
3. IIT ø±qTŒsY 3. #Ó’Hê 4. dü÷&ÉHé
4. IIT u≤+uÒ
7. Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ @ s√EqTµµÁ|ü|ü+#· ≥÷´Hê&˚>± »yêãT\T :
ªª»s¡T|ü⁄≈£î+{≤s¡T?
1. 1 y˚T 2. 2 y˚T
Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‘·´+‘· ø±\Twü´ 1)3 2)3 3)1 4)2 5)2 6)2
7)2 8)2 9)3 10)1 11)1 12)2
3. 3 y˚T 4. 4 y˚T
8. Á|ü|ü+#·+˝À n‹ô|<ä› $e÷HêÁX¯j·T+ ªª n\à≈£îÔyéTµµ
n+‘·sê®rj·T $e÷HêÁX¯j·÷ìï @q>∑s¡+
q>∑s¡+>± @ q>∑sêìï >∑T]Ô+#ês¡T..? 13)2 14)1 15)2 16)1
17)3 18)4
ì]àdüTÔ+~? 19)1 20)1
1. u§+u≤sTT 2. <äTu≤jYT 12. Ç{°e\ ªªÁ^HéÄkÕÿØ«{Ï¢>√˝Ÿ¶µµ nyês¡T¶2024 qT 4. C…’+rj·TVæ≤˝Ÿ‡
3. \+&ÉHé 4. q÷´j·TsYÿ
9. n&É$ eT+≥\ ø±s¡D+>± Ç{°e\ yês¡Ô˝À¢
n+<äT≈£îqï eq´ÁbÕDÏ Je XÊÁdüÔy˚‘·Ô?
1. ‘·T\dæ>ö&É
15. C…πs$Tj·÷eTq˝Ò Ç{°e\ @ <˚XÊìøÏ ø=‘·Ô
Á|ü<ÛëqeT+Á‹>± ìj·T$T‘·T\j·÷´s¡T?
j·THé.»>∑Bwt,
ø£ì|æ+∫q ªª;ÛyéT ‘ê˝Ÿ düs¡düT‡ ªª@ sêÁwüº+˝À 2. |üP]íeT <˚$ ãs¡àHé 1. e÷©›e⁄\T 2. k˛\eT˙›«|ü+ bòÕ´ø£©º, S. V nø±&ÉMT,
ñ+~? 3. n©kÕZsYZ 3. e÷]wüdt 4. dæ+>∑|üPsY ‹s¡T|ü‹.

@|” Á{Ï|ü⁄˝Ÿ ◊{° Á|üy˚XÊ\T..
Ç+≥sY‘√ bÕ≥T 6 dü+e‘·‡sê\ Ç+{ÏÁπ>f…&é
Ç+»˙]+>¥ ø√s¡T‡\qT n+~+#˚+<ä≈£î sêJyé >±+BÛ $C≤„q
kÕ+πø‹ø£ $X¯«$<ë´\j·T+ 2024-25 $<ë´ dü+e‘·‡sêìøÏ
Á|üy˚XÊ\≈£î H√{Ï|òæπøwüHé $&ÉT<ä\
#˚dæ+~. HêD´yÓTÆq $<ä´≈£î
e÷s¡Tù|s¡T>± ì*∫q Á{Ï|ü⁄˝Ÿ
◊{°\T Á>±MTD $<ë´s¡T›\≈£î
es¡+>± ù|s=ÿqe#·TÃ.
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À sêJyé
>±+BÛ $C≤„q kÕ+πø‹ø£ $X¯«
$<ë´\j·T+ Hê\T>∑T Á{Ï|ü⁄˝Ÿ
◊{° ø±´+|üdt\qT Äπsÿ
yê´©, q÷õM&ÉT, Áoø±≈£îfi¯+,
ˇ+>√\T\˝À ìs¡«Væ≤k˛Ô+~.
2024-25 $<ë´ dü+e‘·‡sê
ìøÏ >±qT Ç+≥sY-;f…ø˘ (¬s+&˚fi¯ó¢ Ç+≥sY, Hê\Tπ>fi¯ó¢
;f…ø˘) Á|üy˚XÊ\≈£î dü+ã+~Û+∫q H√{Ï|òæπøwüHé
$&ÉT<ä\ #˚dæ+~. á HÓ\ 8e ‘˚B ñ<äj·T+ 11
>∑+≥\ qT+∫ <äs¡U≤düTÔ\T d”«ø£]+#·qTHêïs¡T.
pHé˝À Á|üy˚XÊ\ Á|üÁøÏj·TqT ÁbÕs¡+_Û+#·&ÜìøÏ
#·s¡´\T rdüT≈£î+≥T Hêïs¡T. E˝…’ HÓ\˝À ‘·s¡>∑‘·T\T
ÁbÕs¡+uÛÑeTj˚T´
\eø±X¯+ ñ+~.
nuÛÑ´s¡Tú\T $esê\qT
https://
www.rgukt.in
yÓuŸôd’{Ÿ <ë«sê
‘Ó\TdüTø√e#·TÃ.
yÓTT‘·Ô+ 4400 d”≥T¢ :
Hê\T>∑T Á{Ï|ü⁄˝Ÿ ◊{°
ø±´+|üdt\˝À yÓTT‘·Ô+
4,400 d”≥T¢ uÛÑØÔ
#˚kÕÔs¡T. M{Ï˝À Ä+Á<Ûä
Á|ü<˚XŸ sêÁwüº $<ë´s¡Tú\≈£î 85XÊ‘·+ d”≥T¢ πø{≤sTTkÕÔs¡T.
$T–*q 15 XÊ‘·+ d”≥¢≈£î Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+‘√
bÕ≥T ‘Ó\+>±D $<ë´s¡Tú\T b˛{°|ü&Ée#·TÃ. á d”≥¢qT
‘Ó\+>±D, @|” $<ë´s¡Tú\≈£î zô|Hé yÓT]{Ÿ øÏ+<ä
πø{≤sTTkÕÔs¡T.
ns¡Ω‘·:
>∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q uÀs¡T¶ qT+∫ |ü<√ ‘·s¡>∑‹ bÕôd’q
$<ë´s¡Tú\T e÷Á‘·y˚T Á|üy˚XÊ\≈£î ns¡TΩ\T. Á|üuÛÑT‘·«
bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ #·~$q $<ë´s¡Tú\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ ñ+≥T+~.
|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ |ü<√ ‘·s¡>∑‹ #·~$q $<ë´s¡Tú\≈£î à 2024-25 $<ë´dü+e‘·‡sêìøÏ kÕ+Á|ü<ëj·T
4 XÊ‘·+ &çÁ|æy˚wüHé k˛ÿsYqT CÀ&ç+∫ yÓT]{Ÿ Ä<Ûës¡+>±
$<ë´s¡Tú\qT m+|æø£ #˚kÕÔs¡T.
]»πs«wüHé $esê\T
yÓTT‘·Ô+ d”≥¢˝À md”‡\≈£î 15%,md”º\≈£î 6%,
;d”`m \≈£î 7%,;d”`;\≈£î 10%, ;d”`d” \≈£î
1%,;d”`&ç\≈£î 7%,;d”`Ç\≈£î 4%,$ø£˝≤+>∑T\T
(|”ôV≤#Y\≈£î) 5%,ôd’ìø√<√´>∑T\ |æ\¢\≈£î 2%,mHéd”d”
2%, Áø°&Üø±s¡T\T, kÂÿ{Ÿ‡≈£î #Ós√ ns¡ XÊ‘·+
]»πs«wüHé πø{≤sTT+#ês¡T.
u≤*ø£\≈£î nìï πø≥–Ø\˝À eT÷&√e+‘·T d”≥T¢
πø{≤sTT+#ês¡T.
eTTK´yÓTÆq ‘˚B\T:
à H√{Ï|òæπøwüHé $&ÉT<ä\ ‘˚B: y˚T 6, 2024
à ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ\T ÁbÕs¡+uÛÑ+: y˚T 8, 2024
à ‘·s¡>∑‘·T\ ÁbÕs¡+uÛÑ+: 2024 E˝…’˝À.
•\Œø£fi¯˝À &çbı¢e÷, dü]º|òæ¬ø{Ÿ ø√s¡T‡\T
Ädüø
{°{°&û Ä<Ûä«s¡´+˝À ìs¡«Væ≤düTÔqï ÁoyÓ+ø£fÒX¯«s¡
kÕ+Á|ü
ÏÔ
<ëj·T Ä\j·T •\Œ ø£fi≤XÊ\ •\Œø£fi¯ MT<ä
ñqï $<ë´s¡Tú\ qT+∫ Á|üy˚XÊ\≈£î <äs¡U≤düTÔ\
ÄVü ‰«ìk˛Ô + ~.
ø£fi¯+ø±] ø£fi¯\˝À &çbı¢e÷, dü]º|òæ¬ø{Ÿ ø√s¡T‡˝À¢
Á|üy˚XÊ\≈£î $<ë´s¡Tú\ qT+∫ n|æ¢πøwüqT¢
ÄVü‰«ìk˛Ô+~.
à 10e ‘·s¡>∑‹ bÕôd’q yêfi¯ó¢ á ø√s¡T‡\≈£î n|ü¢jYT
#˚düTø√e#·TÃ.
à &çbı¢e÷ ø√s¡T‡ e´e~Û Hê\Tπ>fi¯ó¢, dü]º|òæπø{Ÿ ø√s¡T‡
¬s+&˚fi¯¢ e´e~Û>± ìs¡ísTT+#ês¡T.
à <äs¡U≤düTÔ Á|üÁøÏj·T y˚T 1e ‘˚B qT+∫
ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. pHé 17e ‘˚B es¡≈£î ø±˝ÒJ˝À
n|æ¢πøwüqT¢ n+<äTu≤≥T˝À ñ+{≤sTT.
à |üP]+∫q <äs¡U≤düTÔ\qT pHé 17e ‘˚B
kÕj·T+Á‘·+˝À|ü⁄ ø£fi≤XÊ\˝À düeT]Œ+#ê*.
à ø√s¡T‡\≈£î dü+ã+~Û+∫q |üP]Ô $esê\ ø√dü+
https://www.tirumala.org/SVISTA.aspx
yÓuŸôd’{Ÿ ˝Ò<ë ø±˝ÒJ Ä|ò”dt q+ãs¡T¢ 0877-
2264637, 9866997290 dü+Á|ü~+#ê*.
4 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024

KVR Sir, Director, KVR English Academy

Dilsukh Nagar, Hyderabad Cell 9391057113

 ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ 5

1. BVæüÐèþ$… A¯èþV> 28. MæüÆæÿ×ý… A¯èþV>? 47. B…{«§æþ-Ðé-\ýÃÄæý$…ÌZ ÐðþðË$-çÐèþyìþ-¯èþ ™öÍ {Væü…£æþ… H¨? 65. "ÐéÅçÜ- ¿ê-Ææÿ™èþ…& ¯èþ¯èþ²Äæý$ ç³Ç-ÚëPÆæÿ…' ÑÐèþ$ÆæÿØ
& ÐèþÆ>~-«¨MæüÅ…. & «§æþÓ°° E^èþa-Ç…^èþ-sê°² MæüÆæÿ×ý… A…sêÆæÿ$. & B…{«§æþ- Ðèþ$-à-¿ê-Ææÿ™èþ…. {Væü…£æþ… MæüÆæÿ¢
2. MæüÆæÿÃ-«§é-Ææÿ-Äæý*-°Mìü Ðèþ$Æö-Mæ ü-õ³Ææÿ$? 29. Mæü…uø-ÚëtÅË$ A° Ðóþsìý-¯èþ…sêÆæÿ$? 48. "ÑÔèýÓ-{ÔóýÄæý$: M>ÐèþÅ…' A° H {Væü…£æþ…ÌZ E…¨? & gŸ¯èþ²-Ë-Væüyæþz Ðèþ$–™èþ$Å…f-Äæý$ -Æ>Ðèþ#.
& çÜÐèþ$-¯é-«þ-¨-Mæü-Ææÿ×ý…. & J, K, yú. & B…{«§æþ-Ôèýºª _…™é-Ðèþ$×ìý. 66. "¯èþ¯èþ²Äæý$ A„æüÆæÿ ÆæÿÐèþ$Å™èþ' ÑÐèþ$ÆæÿÛ {Væü…£æþ… Æ>íÜ…§ðþ-
3. MîüϺ… A¯èþV> 30. {§æþ$™èþ {ç³Mæü–-†-M>Ë$ M>° Ðésìý° HÐèþ$…sêÆæÿ$? 49. ¯èþ¯èþ²-Äæý$Mæü$ ç³NÆæÿÓ… Ðèþ_a¯èþ Ðèþ$à ¿ê-Ææÿ™èþ… H¨? ÐèþÆæÿ$?
& çÜç³#…çÜMæü Í…Væü…. & MæüâæýË$. & Væü§é -Äæý$$-§æþ®…. & Ñ.Ñ.-GÌŒý ¯èþÆæÿ-íÜ…à-Æ>Ðèþ#
4. B_eMæü… A¯èþV> 31. ç³#Ææÿ$-çÙ-Ðé-^èþ-M>-ÌñýO¯èþ ¯éÐèþ$ çÜÆæÿÓ-¯é-Ðèþ*Ë$ Ðé° ÑÔóý-çÙ- 50. B…{«§æþ-Ôèýºª _…™é-Ðèþ$×ìý ÐéRêůèþ… Ææÿ_…_-¯èþ-§ðþ-ÐèþÆæÿ$? 67. B¨ M>ÐèþÅ-Ðèþ$° {ç³íܨ® V>…_-¯èþ¨ H¨? ¬
& çÜ…çÜP-−–™èþ çÜÐóþ$-™èþ-Ææÿ-Ððþ$O¯èþ ¿êçÙ. ×ê-˯èþ$ HÐèþ$…sêÆæÿ$? & BçßZº-Ë-ç³…yìþ-™èþ$-yæþ$. & Æ>Ðèþ*-Äæý$×…
5. M>ÆæÿMæü… A¯èþV> & Ðèþ$çßý-§éÓ-^èþMæü…. 51. ¯èþ¯èþ²-Äæý$¯èþ$ {ç³£æþ-Ðèþ*-^é-Ææÿ$Å-°V> õ³ÆöP-¯èþ²-§ðþ-ÐèþÆæÿ$? 68. "ç³#Æ>×ý… ç³…^èþ-Ë-„æü-×ýÐŒþ$' A¯èþ²-§ðþ-ÐèþÆæÿ$?
& Ñ¿æýMìü¢. 32. ¿æý*™èþ, ¿æýÑçÙÅ §æþÓÆæÿ¢-Ðèþ*¯èþ M>Ìê-˯èþ$ ™ðþË-ç³Mæü {MìüÄæý*- & BçßZº-Ë-ç³-† & AÐèþ$ÆæÿíÜ…çßý$yæþ$
6. 糧éË çÜ…„óüç³ çÜÓÆæÿ*-´ë-°Mìü HÐèþ$° õ³Ææÿ$? «§æþ-ÆæÿÃ-Ðèþ*{™èþ… ™ðþË$-ç³# {MìüÄæý$Mæü$ HÐèþ$° õ³Ææÿ$? 52. ™ðþË$-Væü$ÌZ çܧøÅ-Äæý˜-Ðèþ-¯èþ…ÌZ ç³#sìýt¯èþ Ææÿ^èþ¯èþ H¨? 69. ç³#Æ>×ý… ç³…^èþ Ë„æü-×êË$ HÑ?
& çÜÐèþ*çÜ…. & ™èþ§æþ®-Æ>Ã-Ææÿ¦-Mæü…. & B…{«§æþ- Ðèþ$-à-¿ê-Ææÿ™èþ… & çÜÆæÿY, {糆çÜÆæÿY, Ðèþ…Ôèý…, Ðèþ$¯èþÓ…™èþÆæÿ…, Ðèþ…Ôé-¯èþ$-
7. çÜÐèþ$-ÆæÿÂ…º$-ËMæü$ 糧æþ…º$Ë$ HMæü 糧æþ…º-Væü$-r¯èþ$ 33. ѧæþ$Å-ËÏ™èþÌZ° çÜ…«¨ 53. ¯èþ¯èþ²Äæý$ ¿êÆæÿ-™èþ…ÌZ° Ðèþ^èþ¯èþ… H Ë„æü-×ê°² MæüÍW ^è-Ç™èþ….
HÐèþ$…sêÆæÿ$? & -ç³-Ææÿ-çÜ-Ðèþ-Ææÿ~- çÜ…«¨. Ðèþ#…¨? 70. ™ðþË$-Væü$-Ýë-íßý-™èþÅ…ÌZ ÐðþË$-Ðèþ-yìþ¯èþ Ððþ$$rt-Ððþ$$-§æþsìý
& çÜÐèþ*çÜ…. 34. ™èþ$¨ ÐèþÆæÿ~-Ðèþ$$-¯èþMæü$ Ðèþ$$…§æþ$¯èþ² ÐèþÆ>~°² HÐèþ$…sê-Ææÿ$? & Ðèþ–™èþ¢-çÜ…«¨ ç³#Æ>×ý… H¨?
8. E™èþ¢Ææÿ 糧éÆæÿ¦ {´ë«§é¯èþÅ… MæüÍY¯èþ çÜÐèþ*-Ýë-°Mìü HÐèþ$° & E糫§æþ 54. Mæü£é-¯èþ$-Ðé§æþ 糧æþ®-†Mìü ™ðþË$-Væü$ÌZ Ðèþ*ÆæÿY-§æþ-ÆæÿØ-Mæü$yæþ$ & ºçÜ-Ðè þ-ç³#-Æ>×ý…
õ³Ææÿ$? 35. AB,- E-F, JK, Ë$ Væü*yìþ¯èþ ^èþfË$ HÐèþ$…sêÆæÿ$? GÐèþÆæÿ$? 71. ™ðþË$-Væü$ÌZ A¯èþ$-Ðèþ-¨…ç³-º-yìþ¯èþ {ç³£æþÐèþ$ ç³#Æ>ÿ×ý…
& ™èþ™èþ$µÆæÿÛ çÜÐèþ*çÜ… & §æþ…™éÅË$. & ¯èþ¯èþ²Äæý$. H¨? & Ðèþ*ÆðÿP…yóþÄæý$ ç³#Æ>×ý…
9. ™èþ™èþ$µÆæÿ$çÙ çÜÐèþ*-Ýë-°Mìü HÐèþ$° õ³Ææÿ$ 72. Ðèþ*Ææÿ¯èþ Ðèþ*ÆðÿP…yóþÄæý$ ç³#Æ>×ý… GÐèþÇMìü A…Mìü™èþ…
& ÐèþÅ«©-Mæü-Ææÿ×ý…. CÐèþÓ-º-yìþ…¨?
10. "A¯èþÅç³-§éÆæÿ¦ {´ë«§é¯èþÅ… MæüÍY¯èþ' çÜÐèþ*-çÜÐèþ$$ & Væü¯èþ²-Äæý*-Ðèþ$-™èþ$Å-°Mìü
& ºçßý$-{Òíßý çÜÐèþ*çÜ…. 73. Ðèþ*ÆæÿP…yóþ-Äæý$ç³# ç³#Æ>-×ê°² Ðèþ^èþ¯èþ…ÌZ Æ>íÜ…§ðþ-ÐèþÆæÿ$
11. Ðèþ$$MæüP…sìý H çÜÐèþ*-çÜ…? & MæüË*ÏÇ Ðóþ…Mæür çÜ${º-Ðèþ$×ýÅ ©„ìü-™èþ$Ë$
& ºçßý$-{Òíßý çÜÐèþ*çÜ…. 74. ¯èþ¯èþ²Äæý$ Ðèþ$à-¿ê-Ææÿ™èþ… H Ðèþ–™èþ¢…ÌZ ´ëÆæÿ…À…^éyæþ$?
12. ™éÓÆæÿ¦… A¯èþ-V> & ÔéÆæÿ$ªË Ðèþ–™èþ¢…ÌZ
& ¿êÐèþ…. ¬75. ¯èþ¯èþ²Äæý$ B…{««©-Mæü-Ææÿ×ý Ñ«§é¯èþ… Gsìýt¨?
13. ÐèþÆæÿ¢-Ðèþ*¯èþ {MìüÄæý$ Ðèþ–†¢ AVæü$ «§é™èþ$-Ðèþ#-˯èþ$ ^óþÆóÿ & Mæü£é-¯èþ$-Ðé-§æþ-ç³-§æþ®†, çÜÓ™èþ…{™é-¯èþ$-Ðé§æþ 糧æþ®-†ý
{ç³™èþÅÄæý$… 76. ¯èþ¯èþ²Äæý$ Ææÿ^èþ-¯èþÌZ H 糧éË$ GMæü$P-ÐèþV> Mæü°-í³-
& ËsŒý. Ýë¢Æÿ$$?
14. {†Ë…Væü Ë„æü×ý ÔóýçÙ-Ðèþ$° §óþ°Mìü õ³Ææÿ$? &çÜ…çÜP-−–™èþ 糧éË$
& {¸ûÉæþ ÐéÅMæü-Ææÿ×ý…. 77. "¯èþ…§æþ…ç³N-yìþ-' Ôéçܯèþ Ææÿ^èþ-Æÿ$$™èþ GÐèþÆæÿ$?
15. {¸ûyæþ ÐéÅMæüÆæÿ¢ B…{«§æþ-¿ê-çÙMæü$ ^ðþí³µ¯èþ ÐèþÆ>~-Ìñý°² & ¯èþ¯èþ²Äæý$
& 55. 78. {ç³çܯèþ² Mæü£é MæüÑ™éÆæÿ¦Äæý$$Mìü¢ ò³O ÑÐèþ$ÆæÿØ {Væü…£æþ…
16. ÐéMæüÅ ç³Ç-^óþe-§é°² õ³ÆöP¯èþ² ÐéÅMæüÆæÿ¢ Æ>íÜ…§ðþ-Ðèþ-Ææÿ$
& {´ûÉæþ ÐéÅMæü-Ææÿ¢. & ÑÔèýÓ-¯é£æþ çÜ™èþÅ-¯é-Æ>-Äæý$×ý
17. B…{«§æþ-¿ê-çÙMæü$ ÐèþÆæÿ~-Ðèþ$$Ë$ G°²? 79. Ôèý»êª-Ë…M>-Æ>Ë$ {ç³Äñý*-W…^èþyæþ… §éÓÆ> ¯èþ¯èþ²Äæý$
&56 §óþ°° Ý뫨…^éyæþ$

uÛÑs¡‘·T&ÉT Hê≥´XÊÁdüÔ+˝À mìï s¡kÕ\T Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT..?

™ðþË$Væü$ ¿ê-çÙMæü$ ÐèþÆÿ~>Ìñý°²? 36. {†Í…Væü §óþÔèý ÐèþÅÐèþ-àÆæÿ íܧæþ®…ºVæü$ ¿êçÙ 55. ¯èþË-§æþ-Ðèþ$-Äæý$…™èþ$Ë E´ë-Rêůèþ… §óþ°ÌZ°¨? & A„æüÆæÿ ÆæÿÐèþ$Å™èþ
& 36. ¯óþÐèþ$…sêÆæÿ$? & ¯èþ¯èþ²Äæý$ B…{«§æþÐèþ$à-¿ê-Ææÿ-™èþ…ÌZ°-¨. 80. Eç³-M>-ÐèþÅÐèþ$$ A¯èþ$-¯èþ¨ §óþ°Mìü ¯éÐèþ*…™èþÆæÿÐèþ$° ^ðþç³µ-
18. {´ëMæü–™èþ ¿êçÙMæü$ ÐèþÆæÿ~-Ðèþ$$Ë$ G°² & §óþÔèýÅ…. 56. ¯èþ¯èþ²Äæý$Mæü$ Ðèþ$$…§æþ$¯èþ² MæüÐèþ#Ë$ GÐèþ-Ææÿ$? Ðèþ-^èþ$a¯èþ$ & „æü${§æþ-M>ÐèþÅ…
&40 37. Ë„æü-×ý ÑÆæÿ$-§æþ®…ºVæü$ ¿êçÙ & {Ö糆 ç³…yìþ-™èþ$yæþ$, AÄæý$Å-¯èþ-¿æýr$t, ^óþ™èþ-¯èþ-¿æýr$t. 81.{ç³-™é-ç³-Ææÿ$-{©Äæý$ ¯ér-Mæü…ÌZ Ñ«¨ Ðèþ…_-™èþ$-yðþO¯èþ ÒÆæÿ$-
çÜ…çÜP-−–™èþ ¿êçÙMæü$ ÐèþÆÿ~>Ìñý°² & {V>Ðèþ$Å…. 57. B…{«§æþ Ôèýºª _…™é-Ðèþ$-×ìýMìü sîýM> Æ>íܯèþ§ðþÐèþ-Ææÿ$? yìþV> GÐèþÆæÿ$ Mæü°-í³-Ýë¢Ææÿ$
& 50 38. »êË-ÐéÅ-Mæü-Ææÿ-×ý…ÌZ° VæüË Ñ¿ê-V>-ËMìü HÐèþ$° õ³Ææÿ$? & GË-Mæü*-_- »ê-Ë-çÜ-Ææÿ-çÜÓ†. & {ç³™é-ç³-Ææÿ$-{§æþ$yæþ$
19. Ðèþ{M>-ÌôýÑ? & ç³Ç-^óþe-§éË$. 58. ¯èþ¯èþ²Äæý$ MæüÑ-™èþÓ…ÌZ "E¿æý-Äæý$-Ðé-{MúµÉìþ'° {ç³Ôèý… 82. H Æ>-kË {ç³×ý-Äæý$-V>£æþ HMæü-ÒÆæÿ ¯èþÐèþ-ËÌZ° ¯óþç³-£æþÅ…
& G, H, -J, -K. 39. {§æþ$™é…™èþ-Ðèþ$$-Ë-Äñý$O¯èþ 糧éË$ íÜ…_¯èþ MæüÑ GÐèþÆæÿ$? & Ðèþ$«§æþ$-Ææÿ- ¯é-Äæý$-Mæü-Æ>-kË$
20. "Mæü' ¯èþ$…yìþ "Ðèþ$' ÐèþÆæÿMæü$ VæüË ÐèþÆ>~-ËMæü$ HÐèþ$° õ³Ææÿ$? & {§æþ$™èþ {ç³Mæü–-†Mæü…. & } ¯é£æþ$-yæþ$- (-M>Ö-Q…yæþ…) 83. ´ë…yæþÐø-§øÅVæü ¯ér-Mæü…ÌZ° {糫§é¯èþ… ÆæÿçÜ…
& çܵÆ>ØË$. 40. C, D, GH Ë… Væü*yìþ¯èþ ^èþfË$ 59. §óþ°-° Ææÿ_…^èþr… ÐèþËÏ ¯èþ¯èþ²-Äæý$ÅMæü$ "Ñç³#Ë Ôèýºª & ÒÆæÿ-ÆæÿçÜ…
21. A…™èþ-Ýë¦Ë$ HÑ? & ™éË-ÐéÅË$. ÔéçÜ-¯èþ$yæþ$' ¼Ææÿ$-§æþ$Ðèþ_a…¨? 84. §æþ…yìþ §óþ°° Ðèþ$çßý-M>-ÐèþÅ-Ðèþ$-° AÀ-Ðèþ-Ç~…^éyæþ$
& Äæý$, Ææÿ, Ë, Ðèþ. 41. "{ç³-çܯèþ² Mæü£é MæüÑ-™é-Ææÿ¦-Äæý$$-Mìü¢-'ò³O ÑÐèþ$ÆæÿØ {Væü…£æþ… & B…{«§æþ Ôèýºª _…™é-Ðèþ$×ìý & °º-§æþ®-M>ÐèþÅ…
22. ç³Ææÿ$-ÚëË$, çÜÆæÿ-âêË$ M>° Ðésìý¯óþÐèþ$…§æþ$Ææÿ$? Æ>íܯèþ ÐéÆæÿ$ GÐèþ-Ææÿ$? 60. ¯èþ¯èþ²-Äæý$Mæü$ Ðèþ$$…§æþ$ Mæü¯èþ²-yæþ…ÌZ Ðèþ_a-¯èþ- ¿êÆæÿ-™èþ… 85. Ôéç܈-Ðèþ$$-¯èþMæü$ Ðèþņ ÆóÿMæü-Ððþ$O-¯èþ§óþ M>ÐèþÅ-Ðèþ$° A¯èþ² ´ëÔéýa-
& íܦÆ>Ë$. & ÑÔèýÓ-¯é£æþ çÜ™èþÅ-¯é-Æ>-Äæý$-×ý õ³-ÆóÿÑ$? ™èþ$Å-yæþ$ & M>Í-ÇyŠþj
23. Ðèþ–-§æþ$®-«Ë° Ðóþsìý-¯èþ…sêÆæÿ$? 42. Ôèý»êª-Ë…M>-Æ>Ë {ç³Äñý*-W…^èþyæþ… §éÓÆ> ¯èþ¯èþ²Äæý$ & Ñ{MæüÐèþ*Ææÿ$j¯èþ Ñf-Äæý$… 86. ¿æýÆæÿ-™èþ$yæþ$ ¯érÅ-Ôé-ç܈…ÌZ G°² ÆæÿÝëË$ {糆-´ë-
& I,L. §óþ°° Ý뫨…^éyæþ$? 61. Ñ{MæüÐèþ*Ææÿ$j¯èþ Ñf-Äæý$… {Væü…£æþ MæüÆæÿ¢ GÐèþ-Ææÿ$? ¨…^éyæþ$
24. Ñ¿æý-Mæü$¢Ë$ G°²? & A„æüÆæÿ ÆæÿÐèþ$Å-™èþ & ç³…ç³yæþ$ & G°-Ñ$¨ ÆæÿÝëË$
& 8. 43. Vøyæþ A¯óþ¨ & çÜ…çÜP-−–™èþ ¿êÐèþ…. 62. Væü§é-Äæý$$§æþ®… Ææÿ^èþ-Æÿ$$™èþ GÐèþÆæÿ$? 87. ÐðþË$-™èþ$Ææÿ$ í³rtË$ A¯óþ Ðèþ^èþ¯èþ MæüÑ™èþ¯èþ$ Ææÿ_…_¯èþ
25. ¿êçÙ ¿êV>Ë$ G°²? 44. D {Mìü…¨ 糧éË$ A±² "§óþÔèýÅ…' 糧éË$ & Ææÿ¯èþ²yæþ$. ÐéÆæÿ$
& 5. & FÆæÿ$, õ³Ææÿ$, CË$Ï. 63. "¿êíÙ…™èþ$ ¯èþ¯èþ²Äæý$¿æýr$t Ðèþ*ÆæÿY…º$¯èþ ¯èþ$¿æýÄæý$ & MæüÑ Mö…yæþË Ððþ…Mæü-r-Æ>Ðèþ#
26. AÐèþÅ-Äæý*Ë$ HÑ? 45. {V>Ðèþ$Š糧éË$? Ðé{MúµÉìþ ¯öMöP-MæüP-Ðèþ*r' A¯èþ² MæüÑ GÐèþÆæÿ$? 88. Eç³-M>-ÐèþÅÐèþ$$ A¯èþ$-¯èþ¨ §óþ°Mìü ¯éÐèþ*…™èþÆæÿÐèþ$° ^ðþç³µ-
& Í…Væü, Ðèþ^èþ¯èþ, Ñ¿æýMìü¢ Ìôý°Ñ. & Ðèþ^óþa°, ™ðþ^óþa°, ™ðþÝë¢-yæþ$. & } ¯é£æþ$yæþ$ Ðèþ-^èþ$a¯èþ$ & „æü${§æþ-M>ÐèþÅ…
27. «§æþÓ° E™èþµ†¢ AÄôý$Å-^ø-r$¯èþ$ HÐèþ$…sêÆæÿ$? 46. çÜ…çÜP-−–-™èþ…ÌZ B¨-MæüÑ GÐèþ-Ææÿ$? 64. "ÝëÆæÿ-Ðèþ$† ¯èþ¯èþ²Äæý$' {Væü…£æþ MæüÆæÿ¢ 89. Eç³-M>-ÐèþÅÐèþ$$, ÐéÅçÜÐèþ$$ 糧æþ-Ðèþ$$-˯èþ$ çÜÐèþ*-¯é-Ææÿ¦-
& Ý릯èþ…. & -Ðé-ÎÃ-Mìü.-¬ & C…{§æþ-Væü…sìý çßý¯èþ$-Ðèþ$-Ôée-í܈ Ðèþ$$Ë$V> Ðéyìþ¯èþ MæüÑ & Mæü…§æþ$-Mæü*Ç ÒÆóÿ-Ôèý-Í…Væü…
6 Á|üC„ nqTã+<Ûä+
uÀ<Ûäq, |ü]XÀ<Ûäq s¡+>±\˝À Á|üy˚XÊ\¬ø’ j·TTJd”
<˚X¯yê´|üÔ+>± ìs¡«Væ≤+#˚ ns¡Ω‘· |üØø£å HÓ{Ÿ (H˚wüq˝Ÿ
m*õ_*{° f…dtº) 2024≈£î H√{Ï|òæπøwüHé $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. 4
dü+e‘·‡sê\ &çÁ^ ‘·sê«‘· j·T÷Jd” HÓ{Ÿ ns¡Ω‘·‘√ |”.ôV≤#Y&ç.,
Á|üy˚X¯+, zme÷àsY Ä<Ûë]‘· |üØø£å es{Ï ø=ìï ø°\ø£ e÷s¡TŒ\T
ªHÓ{Ÿµ˝À #˚|ü{≤ºs¡T. M{Ï $esê\‘√ bÕ≥T ªHÓ{Ÿµ H√{Ï|òæπøwüHé
eTTU≤´+XÊ\T, Á|æ|üπswüHé $<ÛëHê\qT ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+......
j·T÷ìe]‡{° Á>±+{Ÿ‡ ø£$TwüHé (j·T÷Jd”)H˚wüq˝Ÿ
m*õ_*{° f…dtº pHé 2024 |üØø£å≈£î H√{Ï|òæπøwüHé
$&ÉT<ä˝…’+~. pìj·TsY ]ôd]à ô|ò˝Àwæ|t, j·T÷ìe
]‡{°˝À¢ ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY b˛düTº\≈£î b˛{°|ü&˚+<äT≈£î,
|”ôV≤#Y&û Á|üy˚XÊ\≈£î >±qT á |üØø£åqT pHé 18q
ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. ákÕ] yÓTT‘·Ô+ 83 düu…®≈£îº\≈£î zme÷àsY
Ä<Ûë]‘· |üØø£å ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. >∑‘·+˝À ø£+|üP´≥sY
Ä<Ûë]‘· |ü]ø£å (dæ_{Ï) ñ+&˚~.
3 πø≥–]\T '
j·TTõdæ HÓ{Ÿ <äs¡U≤düTÔqT 3 πø≥–]\T>± $uÛÑõ+
∫+~. M{Ï˝À πø≥–]`1 C…ÄsYm|òt eT]j·TT ndæôdº+{Ÿ
Ábıô|òdüsY ø=s¡≈£î á nuÛÑ´s¡T∆\T C….ÄsY.m|òt., ndæôdº+{Ÿ
Ábıô|òdüsY‘√ bÕ≥T |æ.ôV≤#Y&ç≈£î ns¡TΩ\T. πø≥–]`2˝À
ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY, |æ.ôV≤#Y&ç., ø√s¡T‡\≈£î ¬s+&ç+{ÏøÏ
e÷Á‘·y˚T ns¡TΩ\T. πø≥–]`3˝À πøe\+ |æ.ôV≤#Y&ç.,≈£î
<äs¡U≤düTÔ #˚ùdyês¡T e÷Á‘·y˚T <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√yê*.
πø≥–]2,3\≈£î ns¡TΩ˝…’q nuÛÑ´s¡T∆\≈£î HÓ{Ÿ e÷s¡Tÿ\˝À
70% dü+ã+~Û‘· $X¯«$<ë´\j·T+ |æ.ôV≤#Y&ç.,
Ç+≥s¡÷´˝À e÷s¡Tÿ\≈£î 30% Ä<Ûës¡+>± d”≥T
πø{≤sTTkÕÔs¡T. á k˛ÿs¡T πøe\+ dü+e‘·‡s¡+ bÕ≥T
yê*&ç{° ø£*– ñ+≥T+~. $esê\T...
l uÛ≤s¡rj·T $X¯«$<ë´\j·÷\T, ø£fi≤XÊ\˝À
ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsYwæ|t, pìj·TsY ØôdsYÃ
ô|ò˝Àwæ|t ˝Ò<ë ¬s+&ç+{ÏøÏ nuÛÑ´s¡Tú\ ns¡Ω‘·qT
ìs¡ísTT+#·&ÜìøÏ H˚wüq˝Ÿ f…dæº+>¥ @C…˙‡ <ë«sê
UGC NET |üØø£åqT Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ pHé
eT]j·TT &çôd+ãsY HÓ\˝À¢ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢
ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T.
l H˚wüq˝Ÿ f…dæº+>¥ @C…˙‡ UGC NET
2024H√{Ï|òæπøwüHé‘√ bÕ≥T |üØø£å ]õÁùdºwüHé
‘˚B\T $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. CBT yÓ÷&é˝À 83
düu…®≈£îº\˝À ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY≈£î ns¡Ω‘· |üØø£å
ñ+≥T+~.
l Ç|üŒ{Ïes¡≈£î |”J ‘·sê«‘· HÓ{Ÿ ñrÔs¡í‘·‘√
|”.ôV≤#Y&ç., #˚ùd neø±X¯+ ñ+&˚~. Ç|ü⁄&ÉT
j·T÷Jd” ‘êC≤ Ä<˚XÊ\‘√ 4 dü+e‘·‡sê\ &çÁ^
‘·sê«‘· j·T÷Jd” HÓ{Ÿ ns¡Ω‘·‘√ |”.ôV≤#Y&ç.,
Á|üy˚X¯+ bı+<äe#·TÃ. 4 dü+e‘·‡sê\ &çÁ^˝À
ø£˙dü+ 75%e÷s¡Tÿ\T bı+~q yês¡T |”.ôV≤#Y&ç.
øÏ ns¡TΩ\T. ø√s¡T‡ ∫e] dü+e‘·‡s¡+ #·<äTe⁄‘·Tqï
yês¡T ≈£L&Ü <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√e#·TÃ.
l UGC NET 2024 |üØø£å pHé 18 q ìs¡«Væ≤
kÕÔs¡T. <äs¡U≤düTÔ bòÕs¡yéT UGC n~Ûø±]ø£
Paper-1 Topics
Unit-I Teaching Aptitude
Unit-II Research Aptitude
Unit-III Comprehension
Unit-IV Communication
Unit-VMathematical Reasoning and
Aptitude
Unit-VI Logical Reasoning
Unit-VII Data Interpretation
Unit-VIII Information and
Communication Technology (ICT)
Unit-IX People, Development and
Environment
Unit-X Higher Education System
yÓuŸôd’{Ÿ https://ugcnet.nta.nic.in˝À 10 y˚T
2024 es¡≈£î n+<äTu≤≥T˝À ñ+~.
<äs¡U≤düTÔ s¡TdüTeTT
l |üØø£å ø√dü+ <äs¡U≤düTÔ s¡TdüTeTT πø≥–Ø\ yêØ>±
ñ+≥T+~. Bìì Á¬ø&ç{Ÿ/ &Ó_{Ÿ ø±sY¶ <ë«sê
#Ó*¢+#·e#·TÃ. πø≥–Ø\ yêØ>± |ò”E $esê\T
ÁøÏ+<ä ù|s=ÿqã&ܶsTT:
es¡Z+ <äs¡U≤düTÔ s¡TdüTeTT
»qs¡˝Ÿ/nHé ]»sY«¶ s¡÷. 1100/-
»qs¡˝Ÿ-EWS/OBC-NCL s¡÷. 600/-
SC/ST/PwD/<∏äsY¶ C…+&ÉsY s¡÷. 325/-.
<äs¡U≤düTÔ s¡TdüTeTT ˇø£kÕ] #Ó*¢+∫q ‘·sê«‘·
‹]– #Ó*¢+#·ã&É<äT ˝Ò<ë ã~© #˚j·Tã&É<äT.
$<ë´s¡Ω‘·\T
l nuÛÑ´s¡Tú\T ‘·|üŒìdü]>± e÷düºsY‡ &çÁ^ì ø£*–
ñ+&Ü* ˝Ò<ë UGC >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q
$X¯«$<ë´\j·÷\T/dü+düú\ qT+&ç ‘·‘·‡e÷Hêìï
ø£*– ñ+&Ü*.
l e÷düºsY‡ &çÁ^˝ÀnuÛÑ´s¡Tú\T 55% e÷s¡Tÿ\T
eT]j·TT ]»πs«wüHé πø≥–Ø $<ë´s¡Tú\≈£î 50%
e÷s¡Tÿ\T ø£˙dü+ kÕ~Û+∫ ñ+&Ü*.
l e÷düºsY‡ &çÁ^ ∫e] ôd$TdüºsY≈£î Vü‰»¬s’q nuÛÑ´s¡Tú\T
≈£L&Ü <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√e#·TÃ.
l |”ôV≤#Y&û &çÁ^ ôVA\¶s¡¢≈£î yÓTT‘·Ô+ e÷s¡Tÿ˝À¢ 5%
dü&É*+|ü⁄ Çe«ã&ÉT‘·T+~. n≥Te+{Ï nuÛÑ´s¡Tú\T
e÷düºsY‡ &çÁ^ |üØø£åqT ø£*– ñ+&Ü*,
ejÓ÷|ü]$T‹:
CÒÄsYm|òt≈£î 01.06.2024 Hê{ÏøÏ 30 @fi¯ó¢
$T+#·≈£L&É<äT. ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY≈£î >∑]wü˜
ejÓ÷|ü]$T‹ ˝Ò<äT.
l OBC-NCL,SC, ST PwDesêZ\≈£î,eTVæ≤fi¯\≈£î
>∑]wüº ejÓ÷|ü]$T‹˝À 5 dü+e‘·‡sê\ dü&É*+|ü⁄
ñ+≥T+~.
l L.L.Mñqï nuÛÑ´s¡Tú\≈£î >∑]wüº ej·TdüT‡˝À
eT÷&˚fi¯¢ dü&É*+|ü⁄ ñ+~.
l dü+ã+~Û‘· UGC-NETìs¡«Væ≤+#·ã&˚ HÓ\
yÓTT<ä{Ï s√E es¡≈£î kÕj·TT<Ûä <äfi≤\˝À düØ«dt
jÓTTø£ÿ e´e~ÛøÏ ˝Àã&ç kÕj·TT<Ûä <äfi≤\˝À
|üì#˚dæq nuÛÑ´s¡Tú\≈£î 5 dü+e‘·‡sê\ es¡≈£î
dü&É*+|ü⁄ ñ+≥T+~.
l ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY ø√dü+, πøe\+ |æ.ôV≤#Y&ç.,≈£î
<äs¡U≤düTÔ #˚j·T&ÜìøÏ >∑]wüº ejÓ÷|ü]$T‹ ˝Ò<äT.
|üØø£å $<Ûëq+:
zme÷àsY Ä<Ûë]‘· |üØø£å $<Ûëq+ ñ+≥T+~.
|üØø£å˝À ¬s+&ÉT ù||üs¡T¢ ñ+{≤sTT. ¬s+&ÉT ù||üs¡¢˝À
Äu…®øϺyé f…Æ|t, eT*º|ü⁄˝Ÿ #ÛêsTTdt Á|üX¯ï\T ñ+{≤sTT.
ù||üsY-1˝À 50 Á|üX¯ï\T, 100 e÷s¡Tÿ\T, ù||üsY-2˝À
100 Á|üX¯ï\T.. 200 e÷s¡Tÿ\T πø{≤sTT+#ês¡T. |üØø£å≈£î
3 >∑+≥\ e´e~Û ñ+≥T+~. ¬s+&ÉT ù||üs¡¢ eT<Ûä´
$sêeT+ ñ+&É<äT.
ù||üsY`1qT nuÛÑ´s¡T∆\+<äs¡÷ sêj·÷*. Ç~ »qs¡˝Ÿ
ù||üsY. ¬s+&Ée ù||üsY nuÛÑ´s¡T∆\T |”J˝À ôdŒwü˝…’CÒwüHé
eTTK´yÓTÆq ‘˚B\T :
l ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ\T ÁbÕs¡+uÛÑ‘˚B: @Á|æ˝Ÿ
20, 2024
l ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ\≈£î ∫e] ‘˚B: y˚T 10,
2024
l |üØø£å |ò”E #Ó*¢+|ü⁄ ∫e] ‘˚B: y˚T 12,
2024
l <äs¡U≤düTÔ\≈£î dües¡D ‘˚B\T: y˚T 13 qT+∫
15 es¡≈£î
l n&çà{Ÿ ø±s¡T¶\T &ÍHé˝À&é ‘˚B\T: ‘·sê«‘·
Á|üø£{ÏkÕÔs¡T
l |üØø£å ‘˚B : pHé 18,
2024
|üP]Ô $esê\≈£î https://ugcnet.nta.nic.in
yÓuŸôd’{Ÿ #·÷&=#·TÃ.
Ä<Ûës¡+>± m+|æø£ #˚düTø√yê*. |üØø£å˝À Á|ü‹ Á|üX¯ï≈£î
2 e÷s¡Tÿ\T ñ+{≤sTT. HÓ–{Ïyé e÷s¡Tÿ\T ñ+&Ée⁄.
ù||üsY Á|üX¯ï\ dü+K´ e÷s¡Tÿ\T e´e~Û
ù||üsY 1 50 100 03 >∑+≥\T
(180
ù||üsY 2 100 200 ì$TcÕ\T)
<äs¡U≤düTÔ $<Ûëq+ '
ÄHé˝…’Hé $<Ûëq+˝À n|ü¢jYT #˚düTø√yê*‡
ñ+≥T+~. <äs¡U≤düTÔ bòÕs¡yéTqT ì+ù|≥|ü⁄Œ&ÉT MT |üÁ‘ê
\qT n|t&˚{Ÿ>± ñ+#·Tø√+&ç.
nuÛÑ´s¡T∆\T ÄHé˝…’Hé˝À <äs¡U≤düTÔ #˚ùd≥|ü⁄&ÉT á
ÁøÏ+~ k˛bÕHê\T bÕ{Ï+#ê*.
1. Ç yÓTsTT˝Ÿ, yÓTTu…’˝Ÿ HÓ+ãsY\qT ñ|üjÓ÷–+∫
nuÛÑ´s¡T∆\T ÄHé˝…’Hé˝À ]õwüºsY #˚düTø√yê*.
2. <äs¡U≤düTÔ˝À $esê\T |üP]+#ê*. n|æ¢πøwüHé
HÓ+ãsYqT H√{Ÿ #˚düTø√yê*. kÕÿHé #˚dæq
bò˛{ÀÁ>±|òt (10`200 ¬ø_ ôd’CŸ) dü+‘·ø£+ (4`30
¬ø_) n|t˝À&é #˚j·÷*.
3. |ò”E #Ó*¢+∫ <äs¡U≤düTÔ bòÕ+ Á|æ+≥e⁄{Ÿ
rdüTø√yê*.
m+|æø£ $<Ûëq+
l UGC NET 2024 Á|üy˚X¯ |üØø£å≈£î nuÛÑ´s¡Tú\T,
düu…®ø˘º yêØ>± eT]j·TT πø≥–Ø yêØ>± yÓT]{Ÿ
*dtº˝À m+|æø£ #˚j·Tã&É‘ês¡T. |üØø£å˝À ¬s+&ÉT
ù||üsY\≈£î Vü‰»¬s’q yÓTT‘·Ô+ $<ë´s¡Tú\˝À {≤|t
6% eT+~ Á|üy˚X¯ |üØø£å≈£î ns¡Ω‘· kÕ~Û+∫q≥T¢
|ü]>∑DÏ+#·ã&ÉT‘ês¡T. JRF ø√dü+ $$<Ûä
‘Ó\T>∑T sêÁcÕº˝À¢ |üØø£å πø+Á<ë\T:
ôV’≤<äsêu≤<é, dæøÏ+Á<ëu≤<é, Vü≤j·T‘Y
q>∑sY, »q>±eT, ø£Ø+q>∑sY, KeTà+,
ø=‘·Ô>∑÷&Ó+, eTVü≤ã÷u≤u≤<é, eTVü≤ã÷uŸ
q>∑sY, y˚T&ÉÃ˝Ÿ, q˝§Z+&É, ìC≤e÷u≤<é,
dü+>±¬s&ç¶, dæ~›ù|≥, dü÷sê´ù|≥, es¡+>∑˝Ÿ,
neTsêe‹, nq+‘· |ü⁄s¡+, ∫‘·÷Ôs¡T,
@\÷s¡T, ø±øÏHê&É, ø£s¡÷ï\T, eT∫©|ü≥ï+,
eT+>∑fi¯–], >∑T+≥÷s¡T, q+<ë´\, qs¡dü
sêe⁄ù|≥, HÓ\÷¢s¡T, sê»eTùV≤+Á<äes¡+,
Áoø±≈£îfi¯+, dü÷s¡+bÕ˝…+, ‹s¡T|ü‹,
$»j·Tyê&É, $XÊK|ü≥ï+, $»j·Tq>∑s¡+.
ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024
uÛ≤s¡rj·T $X¯«$<ë´\j·÷\T ˝Ò<ë dü+düú\˝À
Á|üy˚X¯+ yê] πø≥–Ø\ Á|üø±s¡+ ø£{Ÿ-Ä|òt k˛ÿsY
Ä<Ûës¡+>± m+|æø£ #˚j·Tã&ÉT‘·T+~. ndæôdº+{Ÿ
Ábıô|òdüsY ø√dü+ Á|ü‹ πø≥–Ø eT]j·TT düu…®ø˘º
qT+&ç {≤|t 15% nuÛÑ´s¡Tú\T m+|æø£
#˚j·Tã&É‘ês¡T eT]j·TT Ms¡T ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY
kÕúHêìøÏ e÷Á‘·y˚T ns¡TΩ\T>± Á|üø£{Ï+#·ã&É‘ês¡T.
nuÛÑ´s¡Tú\T |üP]Ô $esê\≈£î https://ugcnet.
nta.nic.in yÓuŸôd’{Ÿ #·÷&=#·TÃ.
ø£˙dü ns¡Ω‘· e÷s¡Tÿ\T
»qs¡˝Ÿ πø≥–] nuÛÑ´s¡T∆\T ¬s+&ÉT ù||üs¡¢˝À ø£*|æ
40% e÷s¡Tÿ\T, ]»s¡T«&ÉT πø≥–] nuÛÑ´s¡T∆\T 35%
e÷s¡Tÿ\T kÕ~Û+#ê*.
j·T÷Jd” HÓ{Ÿ 2024 düu…®≈£îº\T:
n&É˝Ÿº m&ÉT´πøwüHé, Ä+Á<∏√bÕ\J, ns¡uŸ ø£\ÃsY
n+&é ÇkÕ¢$Tø˘ düº&ûdt, ns¡_ø˘, Ä]ÿj·÷\J, nkÕ‡MT,
u…+>±©, uÀ&√, uÖ<ä∆, C…’q, #Ó’˙dt, ø±eTsY‡, ø£+|üP´≥sY
ôd’Hé‡ n+&é, ÁøÏ$THê\J, C≤Á>∑|ò”, mø£Hê$Tø˘‡, Ç+–¢wt,
ôVA+ ôd’Hé‡, Væ≤düºØ, bò˛¬sì‡ø˘ ôd’Hé‡, Ç+&çj·THé ø£\ÃsY,
˝…’ÁãØ n+&é ÇqŒ¤πsàwüHé ôd’Hé‡, *+–«dæºø˘‡, eT÷´õø˘,
ôd’ø±\J, ˝≤, ‘·~‘·s¡ 83 düu…®≈£îº˝À¢ |üØø£å ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T.
HÓ{Ÿ‘√ Á|üjÓ÷»Hê\T '`
l HÓ{Ÿ˝À ñrÔs¡Tí˝…’‘˚ ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY
ñ<√´>±\≈£î ns¡Ω‘· kÕ~ÛkÕÔs¡T.
l Væ≤.ôV≤#Y&ç., Á|üy˚XÊ\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉTqT.
l C….ÄsY.m|òt kÕ~ÛùdÔ kÕÿ\sYwæ|t‘√ |ü]XÀ<Ûäq
#˚j·Te#·TÃ.
l Á|üuÛÑT‘·«XÊK\T, $$<Ûä dü+düú\˝À ØôdsYÃ
kÕÿ\sY\T>± neø±X¯+ \_ÛdüTÔ+~.
Á|æ|üπswüHé bÕ¢Hé '
HÓ{Ÿ Á|æ|üπswüHé˝À á ÁøÏ+~ n+XÊ\T eTTK´yÓTÆq$.
m. dæ\ãdt $X‚¢wüD
m eTT+<äT>± ù||üsY 1,2 dæ\ãdtqT ≈£åîDí+>±
|ü]o*+#·+&ç. dæ\ãdtø£qT>∑TD+>± |ü⁄düÔø±\T
ùdø£]+#·+&ç.
_. düº&ûbÕ¢Hé s¡÷bı+~+#·Tø√+&ç.
m yÓTT‘·Ô+ dæ\ãdt˝À mìï n+XÊ\T ñHêïsTT,
yÓTT‘·Ô+ m+‘· düeTj·T+ ñ+~ n+#·Hê y˚dæ <ëì
ø£qT>∑TD+>± düº&ûbÕ¢Hé s¡÷bı+~+#·Tø√yê*.
dæ. H√{Ÿ‡ ‘·j·÷s¡T#˚düTø√+&ç.
m ÁbÕe÷DÏø£ |ü⁄düÔø±\ qT+&ç eTTU≤´+XÊ\T,
fÒãT˝Ÿ‡, bÕsTT+≥¢ yêØ>± H√{Ÿ‡ ‘·j·÷s¡T
#˚düTø√+&ç. Ç$ ]$»Hé≈£î ñ|üø£]kÕÔsTT.
eTTU≤´+XÊ\T yÓT{°]j·T˝Ÿ˝À n+&ÉsY˝…’Hé
#˚j·T+&ç. ‘êC≤ n+XÊ\T (ø£s¡+{Ÿ nô|ò’sY‡)
H√{Ÿ‡˝À dü+ã+~Û‘· n+X¯+ <ä>∑Zs¡ n|t&˚{Ÿ
#˚düTø√yê*.
&ç. >∑‘· Á|üXÊï|üÁ‘ê\qT #·÷&É+&ç.
m >∑‘· Á|üXÊï|üÁ‘ê\qT kÕ<Ûäq #˚j·T&É+ <ë«sê @@
n+XÊ\ qT+&ç m≈£îÿe>± Á|üX¯ï\T edüTÔHêïjÓ÷
‘Ó\TdüTÔ+~. |üØø£å˝À eTTK´yÓTÆq n+XÊ\T
‘Ó\TkÕÔsTT.
Ç. yÓ÷&É˝Ÿ Á|üXÊï|üÁ‘ê\qT ÁbÕø°ºdt #˚j·T+&ç.
m yÓ÷&É˝Ÿ Á|üXÊï|üÁ‘ê\qT ÁbÕø°ºdt #˚j·T≥+ <ë«sê
MT≈£î düeTj·TbÕ\q n\e&ÉT‘·T+~. Bì<ë«sê
$$<Ûä düu…®≈£îº\˝À MT u˝≤\T, ã\V”≤q‘·\T
‘Ó\TkÕÔsTT. <ëìø£qT>∑TD+>± MTs¡T |üØø£å≈£î
Á|æù|sY ø±e#·TÃ. ÄHé˝…’Hé˝À yÓ÷&É˝Ÿ ù||üs¡T¢
n+<äTu≤≥T˝À ñHêïsTT. M{Ïì ÁbÕø°ºdt
#˚j·T+&ç. M\T+fÒ
ø±¢dts¡÷+ / ÄHé˝…’Hé
ø√∫+>¥ rdüTø√+&ç.
m Á|üD≤[ø± ã<ä∆+>±
Á|æù|¬s’‘˚ HÓ{Ÿ˝À
$»j·T+ kÕ<Ûä´y˚T..!
Wish you all the best
` &Ü ˆˆ $.dürwt
 ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ 7

bÕsYº ` m dü¬s’q düe÷<Ûëq ∫Á‘êìï m+#·Tø√+&ç. qT+&ç |üØø£å≈£î Vü‰»¬s’q $<ë´s¡T∆\ dü>∑≥T dü+K´˝À »]|æ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î n+‘·sêj·T+ ø£*–+#˚+
»qs¡˝Ÿ yÓT+≥˝Ÿ m_*{Ï, n&çàìÅùdº{Ïyé eT]j·TT ôd’ø£˝≤õø£˝Ÿ <äT≈£î Á|üj·T‹ï+#ês¡T. n|ü⁄&ÉT MTs¡T @$T #˚kÕÔs¡T?
m_*{°dt 1. yÓ+≥H˚ b˛*+>¥qT Ä|æy˚dæ, dü+|òüT≥q >∑T]+∫
(>∑‘· yês¡+ ‘·s¡TyêsTT...) MT ñqï‘ê~Ûø±s¡T\≈£î ‘Ó*j·TCÒj·T&É+
48.á ÁøÏ+~ <ä‘êÔ+X¯ eT<Ûä´>∑‘êìï ø£qT>=q+&ç. 2. b˛©düT\qT n<äq|ü⁄ ã\>±\qT düeT≈£Ls¡TÃø=ì
(¬s+&ÉT <äXÊ+dü kÕúHê\≈£î düe]+#·+&ç). nø£ÿ&É ñqï e÷y√sTTdtº\qT Á|ü‹|òüT{Ï+#·eTì
y˚]j·TãT˝Ÿ‡ bÂq:|ü⁄q´+ ø√s¡&É+.
15`25 4 3. nø£ÿ&É ñqï b˛©düT ã\>±\≈£î ‘Ó*j·TCÒj·T&É+
25`35 11 eT]j·TT eTTK´yÓTÆq |üÁ‘ê\T eT]j·TT Ç$myéT\
35`45 19 uÛÑÁ<ä‘· ìsê∆]+#·eTì yê]ì ø√s¡&É+.
45`55 14 4. e÷y√sTTdüTº\≈£î e´‹πsø£+>± ‹s¡T>∑Tu≤≥T
55`65 0 #˚j·TeTì MTÁøÏ+~ kÕúsTT n~Ûø±s¡T\qT eT]j·TT
65`75 2 z≥s¡¢qT n&É>∑&É+.
1. 39.26 2. 40.26 57. r yê´kÕs¡∆+ >∑\ ˇø£ eè‘·Ô+ 2p #·T≥Tºø=\‘·
3. 41.56 4. 42.65 >∑\ ãVüQuÛÑTõ jÓTTø£ÿ nìï yÓ’|ü⁄\T nì ‘êøÏ‘˚,
49. á ÁøÏ+~ ∫Á‘·+˝À Á‹uÛÑTC≤\ dü+K´qT n|ü⁄&ÉT Ä ãVüQuÛÑTõ jÓTTø£ÿyÓ’XÊ\´+ m+‘·
ø£qT>=q+&ç : m+‘· XÊ‘·+? (es¡TdüÁø£eT+˝À) ne⁄‘·T+~?
1. 60% eT]j·TT 85% 1. p+n/2r
2. (p-n)r
3. (2p-n) r
Ç{°e\ ø±\+˝À APPSC,TSPSC Á|üXÊï|üÁ‘ê˝À ø±HÓ‡|tºuÒdt¶ Á|üX¯ï\T m≈£îÿe>± edüTÔHêïsTT. 17-3- 4. pr
2024q »]–q Group-I Á|üXÊï|üÁ‘·+˝Àì »qs¡˝Ÿ yÓT+≥˝Ÿ m_*{Ï,n&çàìÅùdº{Ïyé eT]j·TT ôd’ø£˝≤õø£˝Ÿ 58. ˇø£ ]ÁøÏj˚TwüHé ø£¢uŸ˝À kÕyéT, >ö‘·yéT, qπ>wt,
m_*{° Á|üX¯ï\qT, »yêãT\qT Á|ü»„ bÕsƒ¡≈£î\ ne>±Vü≤q ø=s¡≈£î n+~düTÔHêï+. B|üø˘ eT]j·TT nqT|t ù|ø±≥ Ä&ÉT‘·THêïs¡T. kÕyéT
>ö‘·yéT‘√ Ç˝≤ n+{≤&ÉT. qTe⁄« Hê≈£î eT÷&ÉT
ø±s¡T¶\T ÇùdÔ ˙ e<ä› nq÷|t ‘√ düe÷q+>±
eT]j·TT H˚qT ˙≈£î eT÷&ÉT ø±sY¶\T ÇùdÔ ˙ e<ä›
B|üø˘‘√ düe÷q+>± ø±s¡T¶\T ñ+{≤sTT. kÕyéT
eT]j·TT >ö‘·yéT Ç<ä›] <ä>∑Zs¡ ø±sY¶\T ø£*|æ‘˚ n$
B|üø˘ eT]j·TT nq÷|t Ç<ä›] <ä>∑Zs¡ ñqï ø±sY¶\T
ø£+fÒ 10 m≈£îÿe ñHêïsTT. qπ>wt <ä>∑Zs¡
ñqï<ëìø£+fÒ >ö‘·yéT <ä>∑Zs¡ ¬s+&ÉT ø±sY¶\T m≈£îÿe
ñ+fÒ eT]j·TT yÓTT‘·Ô+ ø±sY¶\ dü+K´ 133 nsTT‘˚,
1. 36 2. 32 >ö‘·yéT <ä>∑Zs¡ mìï ø±sY¶\T ñHêïsTT?
3. 48 4. 52 1. 35 2. 45
50.m,_,dæ,&ç.Ç,m|òt eT]j·TT õ nH˚ ù|s¡T‘√ ñqï 3. 20 4. 25
@&ÉT>∑Ts¡T nu≤“sTT\˝À Á|ü‹ ˇø£ÿ]øÏ yês¡+˝Àì 59. øÏ+~ Á|üX¯ï˝À ∫Á‘·+ (m), á ~>∑Teq ñqï
y˚πs«s¡T s√Eq |üØø£å ñ+≥T+~. Ä~yês¡+ qT+&ç Á|ü‘ê´e÷ïj·T |æ, ≈£L´, ÄsY, eT]j·TT j·Tdt
ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ n<˚ yês¡+˝Àì X¯ìyês¡+ eTT>∑TdüTÔ+~. ∫Á‘ê\˝À m+<äT˝À uÛ≤>∑+>± ñ+<√ MTs¡T
dæ eT]j·TT @ \≈£î eT<Ûä´ πøe\+ Ç<ä›s¡T e´≈£îÔ\≈£î ø£qT>=q+&ç.
e÷Á‘·y˚T yê] |üØø£å ø£\<äT. _ ‘·ø£åD eTT+<äT Ç 1. _ 2. &ç 2. 64% eT]j·TT 90%
≈£î |üØø£å ø£\<äT. dæ ‘·ø£åD eTT+<äT m|òt ≈£î |üØø£å 3. dæ 3. 65% eT]j·TT 75%
ø£\<äT. m ‘·sê«‘· õ ≈£î e÷Á‘·y˚T |üØø£å ñ+≥T+~. 4. ô|’ ∫Á‘ê\T @M e÷‘·èø£qT |üP]Ô #˚j·T˝Òe⁄. 4. 62% eT]j·TT 90%
á ÁøÏ+~ m+|æø£\˝À @~ nu≤“sTT jÓTTø£ÿ dü¬s’q 53. 63 øÏ.MT./>∑+ y˚>∑+‘√ Á|üj·÷DÏ+#˚ 55.á ÁøÏ+~ Ç∫Ãq Á|üø£≥q\qT eT]j·TT rsêàHê
»‘·qT eT]j·TT n‘·ì |üØø£å s√Eì dü÷∫düTÔ+~? e+<˚uÛ≤s¡‘Y mø˘‡Áô|dt 199.5 MT≥s¡¢ bı&Ée⁄ ñqï \qT #·<äe+&ç. Ç∫Ãq Á|üø£≥q\ qT+&ç
1. m ` >∑Ts¡Tyês¡+ $XÊK|ü≥ï+ ¬s’˝Ò« ùdºwüHé bÕ¢{ŸbòÕs¡yéTqT 21 ‘ê]ÿø£+>± nqTdü]+#˚ rsêàHê\qT m+#·Tø√+&ç.
2. õ ` X¯óÁø£yês¡+ ôdø£q¢˝À <ë≥>∑\<äT. 157 MT≥s¡¢ bı&Ée⁄ eT]j·TT Á|üø£≥q\T `
3. dæ ` eT+>∑fi¯yês¡+ e+<˚uÛ≤s¡‘Y mø˘‡Áô|dtøÏ e´‹πsø£ ~X¯˝À >∑+≥≈£î 54 Ábıô|òdüs¡¢+<äs¡÷ yÓ’<äT´\T
4. _ ` k˛eTyês¡+ øÏ.MT./>∑+ y˚>∑+‘√ Á|üj·÷DÏdüTÔqï <ä÷s¡+‘√ yÓ’<äT´\+<äs¡÷ Ç+»˙πs¢.
51. øÏ+~ <ÛäèMø£s¡D (m) eT]j·TT ø±s¡D+ mø˘‡Áô|dt |üP]Ô>± <ë≥&ÜìøÏ (yês¡T ø£*dæq ø£åD+ ø=+<äs¡T Ábıô|òdüs¡T¢ ˝≤j·Ts¡T¢. 1. P 2. Q
(ÄsY)\qT |ü]>∑DÏ+#·+&ç eT]j·TT dü¬s’q ø√&éqT qT+&ç) e+<˚uÛ≤s¡‘Y mø˘‡Áô|dt≈£î m+‘· düeTj·T+ rsêàHê\T ` 3. R 4. S
m+#·Tø√+&ç. |ü&ÉT‘·T+~? 1. Ábıô|òdüs¡¢+<äs¡÷ Ç+»˙s¡T¢ 60. ˇø£ ì]›wüº ø√&é uÛ≤wü˝À ;Vü‰sYqT
<ÛäèMø£s¡D (m) ` m_ bÕõ{Ïyé ã¢&é Á>∑÷|t ñqï 1. 8 ôdø£qT¢ 2. Ç+»˙s¡¢+<äs¡÷ ˝≤j·Ts¡T¢ ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ>±, ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸqT |ü+C≤uŸ>±,
e´øÏÔì j·T÷ìes¡‡˝Ÿ ]d”|æjÓT+{Ÿ n+{≤s¡T. 2. 10 ôdø£qT¢ 3. ø=+<äs¡T yÓ’<äT´\T ˝≤j·Ts¡T¢. |ü+C≤uŸqT nkÕ‡+>±, nkÕ‡+qT >√yê>±, >√yêqT
ø±s¡D+ (ÄsY) ` 3. 12 ôdø£qT¢ 1. rsêàq+ 1 e÷Á‘·y˚T nqTdü]düTÔ+~. u…+>∑Tfi¯Ss¡T>± eT]j·TT u…+>∑Tfi¯Ss¡TqT dæøÏÿ+>±
m_ bÕõ{Ïyé ã¢&é Á>∑÷|t ñqï e´øÏÔøÏ bÕ¢kÕà˝À m 4. 16 ôdø£qT¢ 2. rsêàHê\T 1 eT]j·TT 3 e÷Á‘·y˚T ø√&é #˚kÕÔs¡T. nsTT‘˚ uÛ≤s¡‘· Á|ü<Ûëì Ç{°e\ @
_ j·÷+{ÏC…Hé\T eT]j·TT j·÷+{°u≤&û\T 54.á ÁøÏ+~ u≤sY #êsYºì n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ ÁøÏ+<ä nqTdü]kÕÔsTT. sêÅwüº+˝À msTTyéT‡qT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T?
ñHêïsTT. Çe«ã&çq Á|üX¯ï≈£î düe÷<Ûëq+ Çe«+&ç. 2024˝À 3. rsêàHê\T 1 eT]j·TT 2 e÷Á‘·y˚T 1. >√yê
ø√&é ` $$<Ûä ◊◊{Ï \ qT+&ç _.f…ø˘. |üØø£å≈£î Vü‰»¬s’q nqTdü]kÕÔsTT. 2. nkÕ‡+
1. (m) eT]j·TT (ÄsY) dü¬s’q$ eT]j·TT (m) jÓTTø£ÿ eT]j·TT ñrÔs¡Tí˝…’q $<ë´s¡T∆\ dü+K´qT #êsYº 4. rsêàHê\T 2 eT]j·TT 3 e÷Á‘·y˚T 3. |ü+C≤uŸ
dü¬s’q $es¡D (ÄsY). #·÷|ü⁄‘·T+~. nqTdü]kÕÔsTT. 4. ;Vü‰sY
2. (m) eT]j·TT (ÄsY) dü¬s’q$, ø±ì (m) jÓTTø£ÿ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì $$<Ûä ◊◊{Ï\ qT+&ç _.f…ø˘. 56. MTs¡T kÕs¡«Á‹ø£ mìïø£\T 2024˝À ˇø£
dü¬s’q $es¡D (ÄsY) ø±<äT. |üØø£å≈£î Vü‰»¬s’q eT]j·TT ñrÔs¡Tí˝…’q $<ë´s¡T∆\ b˛*+>¥ ùdºwüHé≈£î b˛*+>¥ n~Ûø±] nì eT]j·TT
3. (m) ì»+, nsTT‘˚ (ÄsY) ‘·|üð dü+K´ e÷y√sTTdtº ÁbÕã\´+ m≈£îÿe>± ñqï ÁbÕ+‘·+˝À Ä »yêãT\T :
4. (m) eT]j·TT (ÄsY) ¬s+&É÷ ‘·|üð ◊◊{Ï ø±q÷ŒsY eT]j·TT ◊◊{Ï |üPDÒ qT+&ç b˛*+>¥ ã÷‘Y ñ+<äì uÛ≤$+#·+&ç. b˛*+>¥ 48)1 49)1 50)2 51)1 52)2
52.á ~>∑Te Á|üX¯ï˝À Çe«ã&çq Hê\T>∑T Á|ü‘ê´e÷ï |üØø£å˝À ñrÔs¡Tí˝…’q $<ë´s¡T∆\ dü+K´ ◊◊{Ï s√Eq e÷y√sTTdüTº\ uè+<ä+ e∫à z≥s¡¢qT 53)4 54)4 55)4 56)2 57)3
j·÷\T m,_,dæ eT]j·TT &ç˝À e÷‘·èø£qT |üP]Ô #˚ùd eTÁ<ëdt, ◊◊{Ï ‹s¡T|ü‹ eT]j·TT ◊◊{Ï u≤+uÒ uÛÑj·TÁuÛ≤+‘·T\≈£î >∑T]#˚dü÷Ô ‘·TbÕ≈£î\‘√ ø±\TŒ\T 58)3 59)4 60)3
8 Á|üC„ nqTã+<Ûä+
Add-ons
m An add-on (aka plug-in or extension) is
a software application that runs within
another program for the purpose of
changing or enhancing the programs
performance. Most web browsers sup-
port a variety of add-ons, with some of
the more common being Adblock Plus,
Google Translator, and Imagus.
Apps
m Short for application, an "app" is a pro-
gram designed to operate within a
mobile system. They can be consid-
ered "add-ons" for mobile devices like
smart phones and tablets.
Archives/Archiving
m Archiving internet data refers to the
collection of information, including
files, visit numbers or website "hits,"
and media files. Individual websites
and computers often have archives
collected over the life of the site or the
device. Larger organizations, such as
the Internet Archive, collect data from
across the internet to create an all
encompassing database of internet
activity and information.
Blog
m A blog is a website consisting of arti-
cles, or "posts," typically associated
with a single person or organization.
Blogs can address a wide range of top-
ics from politics to food culture to the
arts. They can be the work of a single
author or a group of contributors.
Broadband
m A high speed internet connection is
known as broadband. There are many
different types of broadband, but the
term is mostly used to distinguish fast
connections to the much slower dial-
up connections.
Browser
m A browser, or web browser, is a soft-
ware application that allows users to
access and browse the web. There are
many different browsers available,
each with their own design and fea-
tures. Some of the most popular
include Chrome, Firefox, and Internet
Explorer.
Cloud Computing
m Cloud computing refers to the use of a
network of remote servers hosted on
the internet to store, manage, and
process data. Cloud computing is an
alternative to the established practice
of storing and processing data on a
dedicated server or computing
machine.
CSS
m CSS is an acronym for Cascading
Style Sheets. It is a computer language
that tells HTML how a webpage
should look (as opposed to what infor-
mation is in it).
Download
m Downloading refers to copying data
from one computer system to another
via a computer network. In general, it
refers to copying a file from a remote
server onto a user's local machine. A
download can be anything from a text
file to a feature film.
Ecommerce
m Ecommerce refers to the buying and
selling of items on the internet.
Popular online retailers include
Amazon, Etsy, and Ebay.
Email
m Email, sometimes written as "e-mail,"
refers to electronic messages sent
between two or more parties. Email
normally requires the use of an email
service provider such as Gmail,
Outlook, or Yahoo.
Encryption and Authentication
m Encryption and authentication helps
ensure that data transmitted over the
internet remains secure and protected
from possible interception.
Authentication ensures that both par-
ties are legitimate, while encryption
encodes the data in such a way that it
can not be decoded by an unauthorized
third party.
Firewall
m A firewall is a piece of software that
blocks unwanted traffic a computer
and intranet. Most modern computers
come with a firewall already installed,
and there are numerous third party
firewall applications available online.
Graymail
m Graymail refers to unwanted email
messages that do not otherwise meet
the criteria of spam. Typically, gray-
mail consists of emails from entities
with whom the user has registered or
signed up for regular email notifica-
tions. Graymail often includes
newsletters, mailing lists and member-
ship announcements, and forum
updates.
Hashtag
m A hashtag (#) is used to label key-
words or phrases in a tweet or other
social media message. The use of the
tag converts these keywords and
phrases into active links to a dynamic
feed which is updated in real time to
list all recent post containing the cho-
sen hashtag. Hashtags are searchable,
making it easy for online users to find
and monitor trending topics.
HTML
m HTML is and acronym for HyperText
Markup Language. It is a kind of cod-
ing language used to design and create
websites. HTML can be considered
text-based building blocks, using dif-
ferent commands to tell a browser who
to display its data.
IP Address
m An IP address is a unique number that
identifies a piece of hardware on the
Internet. Each computer has a unique
IP address, and the IP address, like a
phone number, contains information
about the location of the computer on
the internet.
ISP
m ISP is the commonly used acronym for
Internet Service Provider, a company
that delivers internet access to sub-
scribing customers.
JavaScript
m Developed by Netscape, JavaScript is
a computer programming language
primarily used in the design and devel-
opment of websites and their content.
It is typically included as part of a larg-
er HTML file, where it will be inter-
preted by the user's browser.
Keywords
m Keywords are words or phrases that
describe the focus of webpages. They
are part of SEO.
LAMP
m LAMP is the commonly used acronym
for the four basic software technolo-
gies used to create a fully functional
website: Linux (operating system),
Apache (web server software),
MySQL (database management sys-
tem) and PHP (web scripting lan-
guage). Sometimes, Perl or Python is
indicated instead of PHP.
Link
m Links are typically pieces of text
embedded in larger bodies of content
which, when clicked, take the user to a
different web page or website. As a
general rule they are highlighted in
ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024
blue and underlined. However, they
can be any color and don't have to be
underlined. Images can also serve as
links to other pages or online destina-
tions.
Malware
m Malware is software specifically
designed to damage or disrupt a com-
puter system. There are many different
types of malware, but the most com-
mon are designed to access and collect
sensitive data or to force access into a
protected computer system.
Meta Tag
m A meta tag is an HTML tag that con-
tains specific information about a web
page. Meta tags typically contain an
abbreviated description of the page's
subject matter and other information.
Meta tags are used by search engines
to index web pages and filter online
content, and do not appear in the user's
browser display.
Name Server
m A fundamental part of the Domain
Name System (DNS), a name server is
used to translate a website's domain
name into an IP address. Put simply,
name servers convert human-readable
addresses into computer-readable
addresses. For example, when you
type in www.whoishostingthis.com a
request is sent to a name server, which
returns the IP address of the site itself.
Network Ports
m A network port is a way of telling a
computer what kind of process is
being used. For example, port 80 is
commonly used for HTML. Similarly,
port 21 is used for FTP.
Network Router
m A network router connects two or
more computers to an internet connec-
tion, allowing multiple users to access
the internet and move data between
connected computing devices.
P2P
m P2P stands for "peer-to-peer." A P2P
network allows two or more comput-
ers to communicate directly without
having to use a router or other central-
ized server.
Phishing
m Phishing refers to a type of online
scam where criminals pose as repre-
sentatives of legitimate businesses or
organizations in order to obtain sensi-
tive user information. Some of the
more common phishing scams involve
the imitation of popular websites
(Facebook, Amazon, PayPal, etc) by
slightly altering the spelling or struc-
ture of the original site's web address.
When a user lands on the false site,
either by accident or via an embedded
link, they will find a page carefully
constructed to resemble the authentic
website destination. Users are then
 ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ 9

‘Ó\+>±D <√dtÔ (DOST) H√{Ï|òæπøwüHé Çø£ pHé 18q d”≥¢qT πø{≤sTTkÕÔs¡T. d”≥T¢ bı+~q
sêÁwüº+˝Àì &çÁ^ ø±˝ÒJ˝À¢ yÓTT<ä{Ï dü+e‘·‡s¡+ $<ë´s¡Tú\T dü+ã+~Û‘· ø±˝ÒJ˝À¢ pHé 19 qT+∫ 24e
Á|üy˚XÊ\ ø√dü+ &çÁ^ ÄHé˝…’Hé düØ«dt ‘Ó\+>±D ‘˚B˝À|ü⁄ ôd˝ŸŒ¤ ]b˛sYº #˚j·÷*‡ ñ+≥T+~.
(DOST-2024) H√{Ï|òæπøwüHéqT $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. eT÷&√ $&ÉT‘· ]õÁùdºwüHé pHé 19q ÁbÕs¡+uÛÑ
Bì <ë«sê ñkÕàìj·÷, ø±ø£rj·T, ‘Ó\+>±D, eTVü‰‘êà eTe⁄‘·T+~. pHé 25 es¡≈£î nuÛÑ´s¡Tú\T ‘·eT ù|s¡¢qT
>±+BÛ, bÕ\eT÷s¡T, XÊ‘·yêVü≤q, eTVæ≤fi≤ j·T÷ì ]õdüºsY #˚düTø√e#·TÃ. n<˚ HÓ\ 19 qT+∫ 26 es¡≈£î
e]‡{°, CÒmHé{°j·T÷, bÕ*f…øÏïø˘˝À &û-bòÕsêà ø√s¡T‡˝À¢ yÓuŸ Ä|ü¸Hé‡ Çe«e#·TÃ. pHé 29q d”≥¢qT
Á|üy˚XÊ\T ø£*ŒkÕÔs¡T. á H√{Ï|òæπøwüHé øÏ+<ä ‘Ó\+>±D πø{≤sTTkÕÔs¡T. n<˚ s√E qT+∫ p˝…’ 3 es¡≈£î
sêÁwüº yê´|üÔ+>± ñqï yÓsTT´øÏô|’>± &çÁ^ ø±˝ÒJ\˝À $<ë´s¡Tú\T ôd˝ŸŒ¤ ]b˛sYº #˚j·÷*‡ ñ+≥T+~. ø±>±,
2024-25 $<ë´ dü+e‘·‡sêìøÏ >±q÷ $$<Ûä &çÁ^ eT÷&√ $&ÉT‘· ]õÁùdºwüq¢≈£î $<ë´s¡Tú\T s¡÷.400
ø√s¡T‡˝À¢ Á|üy˚XÊ\T ø£*Œ+#·qTHêïs¡T. á @&Ü~ #Ó*¢+#ê*‡ ñ+≥T+~.
<ë<ë|ü⁄ Hê\T>∑Tqïs¡ \ø£å\ d”≥T¢ n+<äTu≤≥T˝À p˝…’ 7 qT+∫ ‘·s¡>∑‘·T\T ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘êsTT.
ñHêïsTT. ÄHé˝…’Hé ]õÁùdºwüHé≈£î s¡÷.200 #Ó*¢+#ê*‡ @|” á@|”ôd{Ÿ Vü‰˝Ÿ{Ϭø≥T¢ $&ÉT<ä\..
ñ+≥T+~. Ç+»˙]+>¥ ø√s¡T‡˝À¢ Á|üy˚XÊ\≈£î ìs¡«Væ≤+#˚
y˚T 6 qT+N ]õÁùdºwüqT¢ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ùdº{Ÿ Ç+õ˙]+>¥, nÁ–ø£\ÃsY n+&é bòÕs¡àd”
yÓTT‘·Ô+ eT÷&ÉT $&ÉT‘·˝À¢ n&çàwüHé Á|üÁøÏj·TqT ø±eTHé m+Á≥Hé‡ f…dtº-2024 (á@|”ôd{Ÿ) n&çà{Ÿ
ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. yÓTT<ä{Ï ù|òdt ]õÁùdºwüqT¢ y˚T 6q ÁbÕs¡+uÛÑ ø±s¡T¶\T y˚T 7e ‘˚Bq $&ÉT<ä\ø±qTHêïsTT. á @&Ü~
eTe⁄‘êsTT. á HÓ\ 25 es¡≈£î $<ä´s¡Tú\T ]õÁùdºwüHé á@|”ôd{Ÿ 2024 |üØø£åqT »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA
#˚düTø√e#·TÃ. ]õÁùdºwüHé #˚düT≈£îqï $<ë´s¡Tú\T y˚T 15 f…ø£ï˝≤õø£˝Ÿ j·T÷ìe]‡{° ø±øÏHê&É (CÒmHé{°j·T÷πø)
qT+∫ 27 es¡≈£î yÓuŸ Ä|ü¸Hé‡ Ç#·TÃø√e#·TÃ. pHé 3q ìs¡«Væ≤düTÔqï dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. á @&Ü~ á@|”ôd{Ÿ
d”≥¢qT πø{≤sTTkÕÔs¡T. pHé 4 qT+∫ 10e ‘˚B es¡≈£î <äs¡U≤düTÔ\T uÛ≤Ø>± ô|]>±sTT. Ç|üŒ{Ï es¡≈£L <ë<ë|ü⁄
$<ä´s¡Tú\T dü+ã+~Û‘· ø±˝ÒJ˝À¢ ôd˝ŸŒ¤ ]b˛sYº #˚j·÷*‡ 3,54,235 eT+~ nuÛÑ´s¡T∆\T <äs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îHêïs¡T.
ñ+≥T+~. y˚T 12 es¡≈£î <äs¡U≤düTÔ≈£î neø±X¯+ ñ+&É≥+‘√
ôdø£+&é ù|òdt ]õÁùdºwüHé pHé 4q ÁbÕs¡+uÛÑeT <äs¡U≤düTÔ\ dü+K´ eT]+‘· ô|]π> neø±X¯+ ñ+~.
e⁄‘·T+~. 13e ‘˚Bes¡≈£î ]õÁùdºwüHé #˚düTø√e#·TÃ. s¡÷.5000 Ä\dü´ s¡TdüT+‘√ y˚T 10e ‘˚B es¡≈£î,
pHé 4 qT+∫ 14 es¡≈£î yÓuŸ Ä|ü¸Hé‡ #˚düTø√e#·TÃ. s¡÷.10 y˚\ Ä\dü´ s¡TdüT+‘√ y˚T 12 es¡≈£î <äs¡U≤düTÔ
j·T÷|”md”‡ 2025 |üØø£å\ ôw&É÷´˝Ÿ
#˚düTø√e&ÜìøÏ neø±X¯+ ñ+≥T+~. nÁ–ø£\ÃsY,
bòÕs¡àd” |üØø£å\T y˚T 16, 17 ‘˚B˝À¢ »s¡T>∑T‘êsTT.
Ç+õ˙]+>¥ ø√s¡T‡˝À¢ Á|üy˚X¯ |üØø£å\T y˚T 18 qT+∫
23e ‘˚B es¡≈£î »s¡T>∑qTHêïsTT.
á H√{Ï|òæπøwüHé <ë«sê 2024-25 $<ë´ dü+e‘·‡sêìøÏ
>±q÷ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì j·T÷ìe]‡{°\T, Áô|’y˚{Ÿ
nHémsTT&Ó&é, n|òæ*j˚Tf…&é Ábıô|òwüq˝Ÿ ø±˝ÒJ˝À¢..
;á, ;f…ø˘, nÁ–ø£\ÃsY, bòÕs¡àd” ø√s¡T‡˝À¢ Á|üy˚XÊ\T
ø£*ŒkÕÔs¡T.
‘Ó\+>±D f…{Ÿ |üØø£å\ ‘˚B\T....
‘Ó\+>±D {°#·sY m*õ_*{° f…dtº (f…{Ÿ 2024)
|üØø£å\ ôw&É÷´˝Ÿ $<ë´XÊK $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. f…{Ÿ
|üØø£å\T y˚T 20 qT+∫ pHé 2e ‘˚B es¡≈£î ÄHé˝…’Hé
$<Ûëq+˝À »s¡>∑qTHêïsTT. es¡+>∑˝Ÿ, q˝§Z+&É, KeTà+
õ˝≤¢˝À¢ y˚T 27e ‘˚Bq |ü≥ºuÛÑÁ<ä mìïø£\T
»s¡>∑qT+&É≥+‘√ á ‘˚Bq m˝≤+{Ï |üØø£å ˝Ò≈£î+&Ü
$<ë´XÊK ôw&É÷´˝ŸqT s¡÷bı+~+∫+~.
‘Ó\+>±D ùdº{Ÿ m*õ_*{° f…dtº ({°mdt ôd{Ÿ)-2024
‘Ó\+>±DsêÁwüº+˝Àì j·T÷ìe]‡{°\T, ø±˝ÒJ˝À¢
ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òdüsY, ˝…ø£Ãs¡sY b˛dtº\≈£î nuÛÑ´s¡Tú\qT
m+|æø£ #˚j·T&ÜìøÏ ‘Ó\+>±D sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ùdº{Ÿ
m*õ_*{° f…dtº (ôd{Ÿ) H√{Ï|òæπøwüHé $&ÉT<ä\ #˚dæ+~ .
y˚T 14 qT+∫ ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ\T ÁbÕs¡+uÛÑ+ ne⁄
‘êsTT. ÄdüøÏÔ ø£*–q nuÛÑ´s¡T∆\T á |üØø£å≈£î <äs¡U≤düTÔ
#˚düTø√e#·TÃ. <ë<ë|ü⁄ 29 düu…®≈£îº˝À¢ á |üØø£å
ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T.
ø£˙dü+ 55 XÊ‘·+ e÷s¡Tÿ\‘√ dü+ã+~Û düu…®≈£îº˝À
m+@, m+d”‡, m+ø±+, m+;@, m+m˝Ÿ◊md”‡,
m+á&û, m+|”á&û, m+d”CÒ, m˝Ÿm˝Ÿm+, m+d”@,
m+f…ø˘ (d”mdtá, ◊{°).. e+{Ï @<Ó’Hê e÷düºsY‡ &çÁ^˝À
ñrÔs¡Tí˝…’q yês¡T á |üØø£å sêùd+<äT≈£î ns¡TΩ\T.
ùdº{Ÿ m*õ_*{° f…dtº sêùd+<äT≈£î >∑]wü˜ ejÓ÷|ü]$T‹
n+≥÷ @MT ñ+&É<äT. @ ej·TdüT yê¬s’Hê á |üØø£å≈£î
<äs¡U≤düTÔ #˚düTø√e#·TÃ. ÄdüøÏÔ ø£*–q nuÛÑ´s¡Tú\T
ÄHé˝…’Hé˝À <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√yê*.
eTTK´yÓTÆq ‘˚B\T ..
ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ ÁbÕs¡+uÛÑ ‘˚B: y˚T 14, 2024.
ÄHé˝…’Hé <äs¡U≤düTÔ\≈£î ∫e] ‘˚B: E˝…’ 2, 2024.
Ä\dü´ s¡TdüT+‘√ <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√e&ÜìøÏ ∫e] ‘˚B:
E˝…’ 26, 2024.
Vü‰˝Ÿ {Ϭø≥T¢ &ÍHé˝À&é m|üŒ{Ï qT+#·+fÒ: Ä>∑düTº 20,
2024 qT+∫
‘Ó\+>±D ôd{Ÿ 2024 |üØø£å ‘˚B\T: Ä>∑düTº 28, 29,
30, 31 ‘˚B˝À¢ »s¡T>∑T‘·T+~
|üØø£å $<Ûëq+..
‘Ó\+>±D ôd{Ÿ 2024 |üØø£å |üP]Ô>± Äu…®øϺyé f…Æ|t
˝À ñ+≥T+~. yÓTT‘·Ô+ ¬s+&ÉT ù||üs¡¢≈£î |üØø£å ñ+≥T+~.
ù||üsY 1˝À 50 Á|üX¯ï\≈£î 100 e÷s¡Tÿ\T πø{≤sTTkÕÔs¡T.
ù||üsY 2˝À 100 Á|üX¯ï\≈£î >±q÷ 200 e÷s¡Tÿ\T
πø{≤sTTkÕÔs¡T. ÄHé˝…’Hé $<Ûëq+˝À »]π> á |üØø£åqT
yÓTT‘·Ô+ 3 >∑+≥˝À¢ ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T.
‘Ó\+>±D ª|ü~µ n&Ü«Hé‡&é dü|æ¢yÓT+≥Ø |üØø£å\ f…Æ+ fÒãT˝Ÿ
‘Ó\+>±D |ü<√ ‘·s¡>∑‹ |üØø£å˝À¢ ô|òsTT˝Ÿ nsTTq
$<ë´s¡T∆\ ø√dü+ bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´XÊK |ü<√ ‘·s¡>∑‹
n&Ü«Hé‡&é dü|æ¢yÓT+≥Ø |üØø£å\ ôw&É÷´\TqT y˚T 2q
$&ÉT<ä\ #˚dæ+~. Ä\dü´ s¡TdüT+ ˝Ò≈£î+&Ü y˚T 16e ‘˚B
es¡≈£î |üØø£å |ò”E #Ó*¢+#·e#·TÃ.
|ü<√ ‘·s¡>∑‹ dü|æ¢yÓT+≥Ø |üØø£å\T pHé 3 qT+∫
13 es¡≈£î »s¡T>∑T‘êsTT. ˇø£{Ï ˝Ò<ë ¬s+&ÉT ˝Ò<ë
eT÷&ÉT düu…®≈£îº\≈£î |üØø£å sêj·÷\qT≈£îH˚ $<ë´s¡T∆\T
s¡÷.110 #Ó*¢+#ê*, eT÷&ÉT n+‘· ø£+fÒ m≈£îÿe
düu…®≈£îº\≈£î s¡÷.125 |ò”E #Ó*¢+#ê*.
‘Ó\+>±D |ü<√ ‘·s¡>∑‹ 2024 n&Ü«Hé‡&é dü|æ¢yÓT+≥Ø
|üØø£å\ f…Æ+ fÒãT˝Ÿ ..
pHé 3e ‘˚B ` ‘Ó\T>∑T, |òüdtº ˝≤´+π>«CŸ˝À ø±+b˛õ{Ÿ
ø√s¡T‡-1, ø±+b˛õ{Ÿ ø√s¡T‡-2 |üØø£å\T
pHé 5e ‘˚B ` ôdø£+&é ˝≤´+π>«CŸ
pHé 6e ‘˚B `Ç+–¢wt
pHé 7e ‘˚B ` >∑DÏ‘·+,
pHé 8e ‘˚B ` uÛÖ‹ø£XÊÁdüÔ+,
pHé 10e ‘˚B ` JeXÊÁdüÔ+,
pHé 11e ‘˚B ` kÕ+|òæTø£XÊÁdüÔ+,
pHé 12e ‘˚Bq zmdtmdtd” Á|ü<Ûëq uÛ≤wü (dü+düÿ‘·+,
ns¡_ø˘) ù||üsY-1
pHé 13e ‘˚Bq zmdtmdtd” Á|ü<Ûëq uÛ≤wü (dü+düÿ‘·+,
ns¡_ø˘) ù||üsY-2 |üØø£å\T
nìï |üØø£å\T Äj·÷ ‘˚B˝À¢ ñ<äj·T+ 9.30 qT+∫
eT<Ûë´Vü≤ï+ 12.30 >∑+≥\ es¡≈£î ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. ôd’Hé‡
|üØø£å\T e÷Á‘·+ ñ<äj·T+ 9.30 qT+∫ 11 >∑+≥\
es¡≈£î »s¡T>∑T‘êsTT. |òüdtº ˝≤´+π>«CŸ ø±+b˛õ{Ÿ ø√s¡T‡\
|üØø£å\T ñ<äj·T+ 9.30 qT+∫ 12.50 >∑+≥\ es¡≈£î
»s¡T>∑T‘êsTT.
10e‘·s¡>∑‹ cÕsYº yÓTyÓ÷\T
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 10e‘·s¡>∑‹ |ü_¢ø˘ |üØø£å\
|òü*‘ê\qT @Á|æ˝Ÿ 22e ‘˚Bq $&ÉT<ä\ #˚dæq dü+>∑‹
‘Ó*dæ+<˚. ‘êC≤>± $<ë´s¡Tú\ e÷s¡Tÿ\≈£î dü+ã+~Û+∫q
cÕsYº yÓTyÓ÷\T ($<ë´s¡Tú\ bòı{À‘√ ≈£L&çq e÷s¡Tÿ\
yÓTyÓ÷\qT) mdtmdtd” uÀs¡T¶ n~Ûø±]ø£ yÓuŸôd’{Ÿ˝À
n+<äTu≤≥T˝À ñ+∫+~. $<ë´s¡Tú\T dü+ã+~Û‘·
bÕsƒ¡XÊ\\ <ë«sê yÓTyÓ÷\T bı+<äe#·TÃ. Ç+≥sY
Á|üy˚XÊ\ düeTj·T+˝À á cÕsYº yÓTyÓ÷\qT
ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e#·TÃ
bÕ*ôd{Ÿ ‘·T~ ø°...
@Á|æ˝Ÿ 30e ‘˚Bq bÕ*ôd{Ÿ ÁbÕ<∏ä$Tø£ ø° $&ÉTe\
#˚dæ Bìô|’ nuÛÑ´+‘·sê\qT ≈£L&Ü d”«ø£]+#ês¡T.
nq+‘·s¡+ ô|ò’q˝Ÿ ø°ì n~Ûø±]ø£ yÓuŸôd’{Ÿ˝À ñ+#ês¡T.
@|” bÕ*ôd{Ÿ |üØø£å @Á|æ˝Ÿ 27e ‘˚Bq »]–+~. á
|üØø£å |òü*‘ê\qT y˚T 10e ‘˚B˝À|ü⁄ Á|üø£{Ï+#˚+<äT≈£î
kÕ+πø‹ø£ $<ë´ XÊK ø£düs¡‘·TÔ #˚düTÔ+~.á @&Ü~ @|”
bÕ*ôd{Ÿ -2024 |üØø£å≈£î yÓTT‘·Ô+ 1,59,989 eT+~
$<ë´s¡Tú\T <äs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îHêïs¡T. @Á|æ˝Ÿ 27e ‘˚Bq
»]–q |üØø£å\≈£î 1,41,978 (88.74 XÊ‘·+) eT+~
$<ë´s¡Tú\T |üØø£å≈£î Vü‰»s¡j·÷´s¡T.
y˚T 24q ‘Ó\+>±D bÕ*ôd{Ÿ |üØø£å
‘Ó\+>±D bÕ*ôd{Ÿ Á|üy˚X¯ |üØø£å y˚T 24e ‘˚Bq
»s¡>∑qT+~. @Á|æ˝Ÿ 28e ‘˚B‘√ <äs¡U≤düTÔ\ >∑&ÉTe⁄
eTT–dæ+~. nsTT‘˚.. s¡÷.300 Ä\dü´ s¡TdüT+‘√ y˚T
20 es¡≈£î <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√e&ÜìøÏ neø±X¯+ ñ+~.
ÄdüøÏÔ>∑\ $<ë´s¡Tú\T https://polycet.sbtet.telan-
gana.gov.in yÓuŸôd’{Ÿ <ë«sê n|ü¢jYT #˚düTø√e#·TÃ
@|” ◊ôd{Ÿ Vü‰˝Ÿ{Ϭø≥T¢ $&ÉT<ä\..
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Ç+{ÏÁπ>f…&é ø±eTHé m+Á≥Hé‡ f…dtº-
2024 Vü‰˝Ÿ{Ϭø≥¢qT sêÁwüº ñqï‘· $<ë´eT+&É*
$&ÉT<ä\ #˚dæ+~. <äs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îqï nuÛÑ´s¡Tú\T
]õÁùdºwüHé q+ãsY, ø±«*|òüsTT+>¥ m>±®yéT Vü‰˝Ÿ{Ϭø{Ÿ
q+ãsY, |ü⁄{Ϻq ‘˚B $esê\‘√ Vü‰˝Ÿ{Ϭø{Ÿ &ÍHé˝À&é
#˚düTø√e#·TÃ. I CET 2024 |üØø£åqT nq+‘·|ü⁄s¡+˝Àì
Áoø£wüí<˚esêj·T $X¯«$<ë´\j·T+ ìs¡«Væ≤+#·qT+~.
◊ôd{Ÿ 2024 <ë«sê 2024-25 $<ë´ dü+e‘·‡sêìøÏ
@|” sêÁwüº+˝À $X¯«$<ë´\j·÷\T, nqTã+<Ûä
ø£fi≤XÊ\˝À¢ |òü⁄˝Ÿ f…Æ+ m+;@, m+d”@ ø√s¡T‡˝À¢
Á|üy˚XÊ\T ø£*ŒkÕÔs¡T. nuÛÑ´s¡Tú\≈£î y˚T 6, 7e ‘˚B˝À¢
◊ôd{Ÿ Á|üy˚X¯ |üØø£å ¬s+&ÉT wæ|òü⁄º˝À¢ ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. |üØø£å
nq+‘·s¡+ y˚T 8e ‘˚Bq Á|æ*$TqØ ø°.. pHé 20e
‘˚Bq |òü*‘ê\T $&ÉT<ä\ #˚j·TqTHêïs¡T. Áo
ø£wüí<˚esêj·T $X¯«$<ë´\j·T+ @|” ◊ôd{Ÿ 2024
|üØø£åqT ÄHé˝…’Hé yÓ÷&é˝À ìs¡«Væ≤düTÔ+~.
10 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024

1. Ä\à{Ϻ Äqø£≥º @ q~ô|’ ñ+~? 19. ‘·÷s¡TŒ qT+&ç |ü&ÉeTs¡ yÓ’|ü⁄ Á|üeVæ≤+#·T q~? 1) >√<ëe] 2) ø£ècÕí 3) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 4) ø£ècÕí
1) >√<ëe] 2) ø±y˚] 1) ‘·|ü‹ 2) ø±y˚] 3) X¯sêe‹ 4) eTVü‰q~ 44. ø√˝Ÿø£‘êÔ @ q~ ˇ&ÉT¶q ñ+~?
3) ø£ècÕí 4) eTVü‰q~ 3) ø£ècÕí 4) eTVü‰q~ 32. á ÁøÏ+~ Hê\T>∑T q<äT\˝À bı&Ée⁄˝À ∫qï~ 1) VüQ^¢ 2) >∑+>∑
2. Hêdæø˘ @ q~ ˇ&ÉT¶q ñ+~? 20. ∫Á‘êe‹ q~ <˚ìøÏ ñ|üq~? @~? 3) >√eT‹ 4) düs¡j·TT
1) >√eT‹ 2) >√<ëe] 1) ô|Hêï 2) >√<ëe] 1) >∑+>∑ 2) dæ+<ÛäT 45. ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· q~ m≈£îÿe>± @ sêÁwüº+ >∑T+&Ü
3) qs¡à<ä 4) ‘·|ü‹ 3) ø£ècÕí 4) eTVü‰q~ 3) y√˝≤Z 4) VüAj·÷+>¥VüA Á|üeVæ≤düTÔ+~?
3. kÕ+u≤sY düs¡düT‡ sê»kÕúHé˝Àì @ |ü≥ºD≤ìøÏ 21. eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ˝Àì |üHêï H˚wüq˝Ÿ bÕs¡Tÿ >∑T+&Ü 33. á ÁøÏ+~ yê{Ï˝À dü]>± »‘·|üs¡#·q~ @~? 1) |ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ 2) ;Vü‰sY
<ä>∑Zs¡˝À ñ+~? Á|üeVæ≤+#˚ q~? 1) ø±q÷ŒsY`>∑+>∑ 2) &Ûç©¢`j·TeTTq 3) ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ 4) nkÕ‡+
1) uÛÑs¡‘Y|üPsY 2) C…’|üPsY 1) qs¡à<ä 2) ‘·|ü‹ 3) \ø√ï`uÒ{≤« 4) »ã\÷ŒsY`qs¡à<ä 46. kÕ‘·÷Œsê |üs¡«‘· |ü+≈£îÔ\T @ q<äT\ eT<Ûä´
3) CÀ<∏é|üPsY 4) ñ<äjYT|üPsY 3) ¬øHé 4) düf…¢CŸ 34. ÁøÏ+~ q<äT\˝À mø£ÿ&É bı&ÉyÓ’q~? ñHêïsTT?
4. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì n‹ bı&ÉyÓ’q ñ|ü⁄Œ˙{Ï düs¡düT‡ @ 22. á ÁøÏ+~ q<äT\˝À Væ≤e÷\j·÷\ ø£Hêï 1) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 2) >∑+>± 1) qs¡à<ä eT]j·TT ‘·|ü‹
sêÁwüº+˝À ñ+~? ÁbÕNqyÓTÆq~ @~? 3) >√<ëe] 4) qs¡à<ä 2) qs¡à<ä eT]j·TT e÷Væ≤
1) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 2) nkÕ‡+ 1) >∑+>∑ 2) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 35. Äsêe[˝À Ä$s¡“¤$+∫ ø±+u… >∑˝ŸŒ¤˝ÀìøÏ 3) qs¡à<ä eT]j·TT k˛Hé
3) eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 4) ˇ&çXÊ 3) j·TeTTq 4) ø√dæ Á|üeVæ≤+#·T q~? 4) ‘ê|æ eT]j·TT >√<ëe]
5. Ç+&çj·÷, ã+>±¢<˚XŸ\˝À Á|üeVæ≤+#˚ q~? 23. @ sêÁwüº+˝À ø±y˚] n‘·´+‘· bı&ÉyÓ’q q~? 1) H˚Á‘êe‹ 2) \÷ì 47. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì á ÁøÏ+~ q<äT\˝À <˚ìøÏ &Ó˝≤º
1) >√<ëe] 2) >∑+>± 1) πøs¡fi¯ 2) ‘·$Tfi¯Hê&ÉT 3) düãs¡àr 4) kÕVæ≤_ ˝Ò<äT?
3) eTVü‰q~ 4) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 3) eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 4) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 36. >√<ëe]`eTVü‰q~ eT<Ûä´ ñqï ÁbÕ+‘êìøÏ 1) ø±y˚] 2) eTVü‰q~
6. ø£ècÕíq~ |ü⁄≥Tºø£? 3) qs¡à<ä 4) >√<ëe]
1) Hêdæø˘ 2) >∑+>√Á‹ 48. yÓ+u≤q&é eT]j·TT ˝Àø˘‘·ø˘ düs¡düT‡\Tqï
3) eTVü‰ã˝ÒX¯«sY 4) eTVü‰ã*|ü⁄s¡+ sêÁcÕº\T?
7. @ q~ |ü•ÃeT+ yÓ’|ü⁄ Á|üeVæ≤dü÷Ô nπs_j·÷ 1) ‘·$Tfi¯Hê&ÉT, sê»kÕúHé
düeTTÁ<ä+˝À ø£\TdüTÔ+~? 2) πøs¡fi¯, eTDÏ|üPsY
1) >∑+>∑ 2) qs¡à<ä 3) πøs¡fi¯, ˇ&çXÊ 4) ˇ&çXÊ, sê»kÕúHé
3) eTVü‰q~ 4) >√<ëe] 49. ÁøÏ+~ yêìì »‘·|üs¡T#·TeTT
8. <ë˝Ÿ düs¡düT‡ ñqï ÁbÕ+‘·+? bıs¡ dü]Vü≤<äT› @j˚T bıs¡\ eT<Ûä´
1) ñ‘·ÔsêK+&é 2) |ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ 1. Á{Àb˛ bÕdt m. <Ûäs√àdæŒj·TsY ` mø√‡
3) »eT÷à ø±oàsY 4) ns¡TD≤#·˝ŸÁ|ü<˚XŸ dæŒj·TsY
9. á ÁøÏ+~ yêì˝À @ q~ neTsY ø£+≥ø˘ qT+&ç 2. ÁkÕº{À bÕdt _. $Tk˛ dæŒj·TsY ` <Ûäs√à
dæŒj·TsY
yÓTT<ä\e⁄‘·T+~? 3. $Tk˛ bÕdt dæ. ÁkÕº{À dæŒj·TsY ` $Tk˛
1) <ëyÓ÷<äsY q~ 2) qs¡à<ä q~ dæŒj·TsY
3) eTVü‰q~ 4) ‘·|ü‹ 4. <Ûäs√àbÕdt &ç. Á{Àb˛ dæŒj·TsY `
10. >±+BÛkÕ>∑sY &ÜyéT ÁøÏ+~ yêì˝À <˚ì˝À uÛ≤>∑+? ÁkÕº{ÀdæŒj·TsY
1) #·+ã˝Ÿ ÁbÕC…≈£îº 2) ø√dæ ÁbÕC…≈£îº 1. 1`m, 2`_, 3`dæ, 4`&ç
3) <ëyÓ÷<äsY yê´© ÁbÕC…≈£îº 2. 1`&ç, 2`dæ, 3`_, 4`m

düs¡düT‡ n&ÉT>∑Tq ñqï >±* ãT&É>∑ ô|’øÏ ˝Ò∫q|ü⁄&ÉT @eTe⁄‘·T+~....?

4) uÛ≤Áø±q+>∑˝Ÿ ÁbÕC…≈£îº 24. ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· q~ì ÁøÏ+~ yê{Ï˝À @ ù|s¡T‘√ ù|s¡T? 3. 1`dæ, 2`&ç, 3`_, 4`m
11. dü÷s¡‘Y |ü≥ºD+ @ q~ ˇ&ÉT¶q ñ+~? |æ\TkÕÔs¡T? 1) ø√kÕÔ Ä+Á<Ûä 2) ø£[+>∑ 4. 1`_, 2`&ç, 3`m, 4`dæ
1) j·TeTTq 2) ‘·|ü‹ 1) n‹ ô|<ä› q~ 2) ∫qï q~ 3) Á‹*+>∑ 4) sêj·T\d”eT 50. yê‘êes¡D+ n<Ûä´j·THêìï @eTì |æ\TkÕÔs¡T?
3) >√<ëe] 4) eTVü‰q~ 3) nkÕ‡+ <äT:K<ëj·Tì 4) ‘·÷s¡TŒq~ 37. ø£≥ø˘ |ü≥ºD+ @ q~ ˇ&ÉT¶q ñ+~? 1. ¬ø¢ÌyÓ÷{≤\õ 2. yÓ<äsê\õ
12. düeTTÁ<ä rs¡ÁbÕ+‘·+ m≈£îÿe>± ñqï sêÁwüº+ 25. Ç+&çj·÷˝À n‘·´+‘· bı&ÉyÓ’q q~? 1) eTVü‰q~ 2) ‘·|ü‹ 3. yÓT≥jÓ÷sê\õ 4. dækÕà\õ
1) >∑T»sê‘Y 2) πøs¡fi¯ 1) ø√d” q~ 2) n\ø£q+<ä q~ 3) ø±y˚] 4) qs¡à<ä 51.ÁkÕº{À Äes¡DeTT ô|’q uÛ≤>∑eTT˝À ñc˛íÁ>∑‘·\T
3) ˇ&çXÊ 4) eTVü‰sêÁwüº 3) j·TeTTHê q~ 4) >∑+>±q~ 38. ˇ&çXÊ˝Àì ∫˝≤ÿ düs¡düT‡≈£î dü+ã+~Û+∫ yêdüÔe+ ø=~›>± ô|s¡>∑{≤ìøÏ >∑\ ø±s¡DeTT >∑T]Ô+#·+&ç.
13. <äøÏåD uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n‘·´+‘· bı&ÉyÓ’q q~? 26. á ÁøÏ+~ yêì˝À ˝≤>∑÷Hé (düs¡düT‡) ø±ì~? ø±ì~ á ÁøÏ+~ yêì˝À @~? 1.ñc˛íÁ>∑‘· ø°åD‘· Áø£eTeTT e\q
1) ø£ècÕí 2) ô|Hêï 1) nwüºeTT&ç düs¡düT‡ 2) ∫\Tø£ düs¡düT‡ 1) n~ ñ|ü⁄Œ˙{Ï düs¡düT‡ 2.y˚&ç >±*ì }s¡∆«eTTK+>± ã~© #˚ùd eVü≤q
3) >√<ëe] 4) eT+Js¡ 3) ô|]j·÷sY 4) |ü⁄*ø±{Ÿ 2) n~ eT+∫˙{Ï düs¡düT‡ Á|üÁøÏj·T
14. dü«s¡íeTTœ <˚ìøÏ ñ|üq~? 27. Á|ü|ü+#· Á|üdæ~∆ ∫˝≤ÿ düs¡düT‡ @ sêÁwüº+˝À 3) n~ ≈£îsê›, >∑+C≤+, |üPØ õ˝≤¢˝À¢ $düÔ]+∫ 3.zCÀHé yêj·TTe⁄ n‹ ˙\˝ÀVæ≤‘· øÏs¡D≤\qT
ñ+~ Á>∑Væ≤+#·+&ç.
1) Hê>±e[ 2) ø£ècÕí ñ+~? 4.yê‘êes¡DeTT zCÀHé bıs¡qT yêj·TTe⁄
3) >√<ëe] 4) y˚<äe‹ 1) |ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ 2) sê»kÕúHé 4) n~ 1200 #·.øÏ.MT.\˝À $düÔ]+∫ ñ+~ Á>∑Væ≤+|ü#˚j·T˝Òø£b˛e&É+.
15. CÀ>¥ »\bÕ‘·+ ñqï sêÁwüº+? 3) πøs¡fi¯ 4) ˇ&çXÊ 39. Ç+&çj·÷˝À n‹ ô|<ä› q~? düe÷<ÛëHê\T
1) ø£sêí≥ø£ 2) ˇ&çXÊ 28. düs¡düT‡ n&ÉT>∑Tq ñqï >±*ãT&É>∑ ô|’øÏ 1) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 2) >∑+>∑ 1.3 2.2 3.2 4.4 5.4
3) πøs¡fi¯ 4) dæøÏÿ+ ˝Ò∫q|ü⁄&ÉT? 3) j·TeTTq 4) ø±y˚] 6.3 7.2 8.3 9.2 10.1
16. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ä ãVüQfi≤s¡∆ kÕ<Ûäø£ ÁbÕC…≈£îº˝À @ ¬s+&ÉT 1) <ëì |ü]e÷D+ ô|s¡T>∑TqT 40. lq>∑sY @ q~ ˇ&ÉT¶q ñ+~? 11.2 12.1 13.3 14.1 15.1
sêÁcÕº\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ñ+~? 2) <ëì |ü]e÷D+ ‘·>∑TZqT 1) J\+ 2) düf…¢CŸ 16.3 17.2 18.2 19.1 20.1
1) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ`eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 3) n<˚ |ü]e÷D+ ñ+≥+ñ~. 3) >√eT‹ 4) n˝≤ÿq+<ä 21.3 22.2 23.2 24.3 25.4
2) ˇ&çXÊ`Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 4) –HÓï e˝… |ü\T#·q nsTTb˛‘·T+~ 41. ªb˛+>¥ &Ü´yéTµ @ q~ô|’ ì]à+#·ã&ç+~? 26.3 27.4 28.1 29.4 30.1
3) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ`ø£sêí≥ø£ 29. >∑+>±q~ bı&Ée⁄ <ë<ë|ü⁄ mìï øÏ˝ÀMT≥s¡T¢? 1) _j·÷dt 2) düf…¢CŸ 31.4 32.1 33.3 34.1 35.3
4) ‘·$Tfi¯Hê&ÉT`Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 1) 2710 øÏ.MT. 2) 2610 øÏ.MT. 3) sê$ 4) J\+ 36.2 37.1 38.2 39.2 40.1
17. sê»kÕúHé˝Àì kÕ+u≤sY düs¡düT‡ <˚ìøÏ 3) 2410 øÏ.MT. 4) 2510 øÏ.MT. 42. á ÁøÏ+~ yêì˝À dü]>± »‘· ≈£î~]+~ @~? 41.1 42.4 43.4 44.1 45.4
ñ<ëVü≤s¡D? 30. á ÁøÏ+~ q<äT\˝À <˚ìì ã+>±¢<˚XŸ˝À ª|ü<äൠ1) düsê∆sY düs√esY`#·+ã˝Ÿ 46.1 47.3 48.2
1) y˚T{ÏjÓTT]ø˘ düs¡düT‡ 2) uÀ\‡Hé nì |æ\TkÕÔs¡T? 2) EÁ<ë düs√esY`‘·|ü‹ 49.2 50.3 51.3
3) uÀ¢ ne⁄{Ÿ 4) Á¬>’\‡Hé 1) >∑+>∑ 2) ÁãVü≤à|ü⁄Á‘· 3) ø√j·THê`X¯sêe‹
18. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n‹ ô|<ä› eT+∫˙{Ï düs¡düT‡? 3) yÓTø±+>¥ 4) VüQ^¢ 4) Hêsêj·TD|üPsY`ø£èwüí
1) |ü⁄*ø±{Ÿ 2) ñ˝≤sY 31. á ÁøÏ+~ yêì˝À @ q~ |ü•ÃeT ø£qTeT\˝À 43. Væ≤e÷\j·T düeT÷Vü‰ìøÏ #Ó+<äì q~? bÕ<ä+ düT<Ûëø£sY
3) ø=˝Ò¢s¡T 4) yÓ+u≤Hê&é ñ<䓤$+#·˝Ò<äT? 1) Ç+&Édt (dæ+<ÛäT) 2) >∑+>∑ bòÕ´ø£©¢º, ôV’≤<äsêu≤<é.
 ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024 Á|üC„ nqTã+<Ûä+ 11

|ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£\T ñ<˚›XÊ\T @$? dæ. Hê\T>∑e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ »yêãT : 2

bÕø°ºdt _{Ÿ‡ : m. dü T dæ ús ¡ eè~∆ , Ä]∆ ø £ kÕ«e\+ãq, >∑ Ø ;Û Vü ≤ sƒ êy√ &ç. Äs¡e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ 10. Á|üD≤[ø± dü+|òü÷ìøÏ mø˘‡`n|òæwæjÓ÷ #ÛÓ’sY
1. á ÁøÏ+~ »‘·\qT >∑eTì+#·+&ç : _. dü $ Tà[‘· eè~∆ »yêãT : m |üs¡‡Hé mes¡T?
Á|üD≤[ø£ ø±\+ dæ . ÄVü ‰ s¡ < Ûë Hê´\ ñ‘· Œ ‹Ô ˝ À dü« j· T+ dü + eè~∆ 7. ÁøÏ+ ~ yê{Ïì »‘·|üs¡#·+&ç m. ÄsY_◊ >∑es¡ïsY _. sêÅwüº|ü‹
m. ¬s+&Ée |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ ` 1956`61 &ç . ñbÕ~Û ø£ \ Œq <ë«sê ù|<ä ] ø£ ìs¡ ÷ à\q m. yÓTT<ä{Ï Á|üD≤[ø£ 1. &ç.ÄsY. >±&çZ˝Ÿ dæ. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ &ç. πø+Á<ä Ä]∆ø£ eT+Á‹
_. eT÷&Ée |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ ` 1961`66 »yêãT : &ç _. eT÷&É e Á|üD≤[ø£ 2. Vü‰s¡&é ` &√eTsY »yêãT : dæ
dæ. Hê\Ze |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ ` 1966`71 4. 15 qT+&ç 20 ˝Ò < ë 25 dü + e‘· ‡sê\ ø±\ dæ. Hê\T>∑ e Á|üD≤[ø£ 3. Á|üDuŸ eTTKØ® 11. |üHÓï+&Ée Á|üD≤[ø£ (2012`17)˝À \ø£å´+>±
&ç. yÓTT<ä{Ï |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ ` 1951`56 |ü ] $T‹˝À kÕ~Û + #· e \dæ q \øå ± ´\qT ìπ s ∆• +#· Tø=ì &ç . mì$T<ä e Á|üD≤[ø£ 4. nXÀø˘ yÓTVü≤‘ê ô|≥Tº≈£îqï eT]j·TT yêdüÔe+>± kÕ~Û+∫q eè~∆πs≥T¢
ô|’ »‘·\˝À @~ düeTñJ®>± ñHêïsTT? Á|ü D ≤[ø£ ˝ À ø=qkÕ–+|ü ⁄ ñ+&˚ ≥ ≥T¢ #˚ ù d m. m`4, _`3, dæ`1, &ç`2 øÏ+~ yêì˝À
1. m,_ eT]j·TT dæ 2. _,dæ eT]j·TT &ç Á|ü D ≤[ø£ q T @eT+{≤s¡ T? _. m`1, _`2, dæ `3, &ç`4 m. 5% eT]j·TT 6%
3. m,dæ eT]j·TT &ç 4.m,_ eT]j·TT &ç m. πø +ÁBø£ è ‘· Á|ü D ≤[ø£ _. Á|ü C ≤kÕ«$Tø£ Á|ü D ≤[ø£ dæ. m`2, _`4, dæ` 1, &ç`3 _. 5.6% eT]j·TT 6.8%
»yêãT : 4 dæ . Bs¡ È< ä] Ù Á|ü D ≤[ø£ &ç . ìs¡ + ‘·s ¡ Á|ü D ≤[ø£ &ç . m`1, _`3, dæ `4, &ç`2 dæ. 8% eT]j·TT 6.7%
2. øÏ+~ »‘·\qT >∑eTì+#·+&ç : »yêãT : dæ »yêãT : dæ &ç. 4.5% eT]j·TT 4.1%
|ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ Á|ü<Ûëq\ø£å´+ 5. ìs¡+‘·s¡ Á|üD≤[ø£ dü+ã+~Û+∫ dü]ø±ì~? 8. ñbÕ<Ûä´≈£åî\≈£î dü+ã+~Û+∫ øÏ+~ yêì˝À ‘·|üð »yêãT : dæ
m. 11e Á|üD≤[ø£ 1 uÛ≤Ø |ü]ÁX¯eT\ n_Ûeè~∆ m. >∑ THêïsY $Tsê¶ ˝ Ÿ Á|ü y ˚X ¯ô |{≤º & ÉT n+X¯+ 12. 12e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£≈£î dü+ã+~Û+∫ øÏ+~
_. 8e Á|üD≤[ø£ 2. ù|<ä]ø£ ìs¡÷à\q _. Bì Á&Ü|ò tº ‘· j ·÷ s¡ T #˚ d æq e´øÏ Ô \ø±¶ y ê˝≤ m. 1e Á|üD≤[ø£ ` >∑T˝≤®Ø˝≤˝Ÿ q+<ë n+XÊ\˝À dü]ø±ì~ @~?
dæ. 5e Á|üD≤[ø£ 3. dü$Tà[‘· eè~∆ dæ . Ç+&ç j ·÷ ˝À »q‘ê Á|ü u ÛÑT‘· «+ Á|üy ˚X ¯ô|f… ºq T. _. 2e Á|üD≤[ø£ ` eTVü≤\H√_dt m. n‘·´~Ûø£ πø{≤sTT+|ü⁄\T kÕe÷õø£ ùde\ø√dü+
&ç. 2e Á|üD≤[ø£ 4 e÷qe eqs¡T\ n_Ûeè~∆ &ç . Ç+~sê>±+BÛ 1981 dü + e‘· ‡ s¡ + ˝À s¡ < ä T › dæ. 4e Á|üD≤[ø£ ` &ç.ÄsY. >±&çZ˝Ÿ #˚j·Tã&ç+~.
ô|’q ‘Ó*|æq $esê\‘√ yê{Ïì dü]>± »‘·#˚j·T+&ç #˚ d æ+ ~. &ç. 5e Á|üD≤[ø£ ` |æ.mHé. Vü≤ø£‡sY _. ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘·qT kÕ~Û+#·T≥≈£î ‘·–q #·s¡´\T
1. m`2, _`3, dæ`1, &ç`4 »yêãT : &ç »yêãT : _ rdüTø√˝Ò<äT.
2. m`3, _`4, dæ`2, &ç`1 6. @ |ü + #· e s¡ ¸ Á|ü D ≤[ø£ ø±\+˝À s¡ y êD≤, 9. 8 XÊ‘êìøÏ ô|’>± eè~∆ πs≥TqT kÕ~Û+∫q Á|üD≤[ø£ dæ. $TwüHé Ç+Á<Ûä<ÛäqTwt |ü<∏äø±ìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
3. m`4, _`2, dæ`3, &ç`1 ø£ e T÷´ìπ ø wü q ¢ s¡ + >±ìøÏ n~Û ø £ ì<Û ä T \qT 1. 10e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ &ç. dæÿ˝Ÿ Ç+&çj·÷ $TwüHé |ü<∏äø±ìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
4. m`1, _`2, dæ`4, &ç`3 πø{≤sTT+#ês¡ T ? 2. 11e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ »yêãT : _
»yêãT : 2 m. ¬s +&É e |ü + #·e s¡ ¸ Á|ü D ≤[ø£ 3. 7e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ 13. Ä]∆ø£eè~∆øÏ dü+ã+~Û+∫ øÏ+~ yêì˝À <˚ìì
3. Äs¡e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ kÕ~Û+#·<ä\∫q Á|ü<Ûëq _. ◊<ä e |ü + #· e s¡ ¸ Á|ü D ≤[ø£ 4 8e |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£ eè~∆>± uÛ≤$kÕÔs¡T?
m. Á<äe´s¡÷|ü+˝À >∑\ õmHé|æ eè~∆
|ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£\T : Á|ü<Ûëq \øå±´\T, eè~∆ |üìrs¡T _. Á<äe´s¡÷|ü+˝À >∑\ ‘·\dü] Ä<ëj·Teè~∆
Á|üD≤[ø£ ø±\+ Á|üD≤[ø±dü+|òüT+ ñbÕ<Ûä´≈£åî\T eP´Vü≤ø£s¡Ô qeT÷Hê Á|üD≤[ø£` eè~Û›πs≥T dæ. yêdüÔe s¡÷|ü+˝À >∑\ ‘·\dü] Ä<ëj·Teè~∆
&ç. yêdüÔe s¡÷|ü+˝À >∑\ õmHé|æ eè~∆
n<Ûä´≈£åî\T Á|ü<Ûëq\ø£å´+ ìπs›•‘· yêdüÔe »yêãT : dæ
1. 1951`56 »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA >∑T˝≤®Ø˝≤˝Ÿ q+<ä myéT. $X‚«X¯«s¡j·T´ Vü‰s¡&é`&√eTsY e´ekÕj·T+, 2.1 3.6 14. Ä]∆ø±_Ûeè~∆øÏ dü+ã+~Û+∫ á ÁøÏ+~ yêì˝À
˙{ÏbÕs¡T<ä\ n_Ûeè~∆ dü¬s’q~ ù|s=ÿqTeTT
2.1956`61 »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA ◊.{Ï. ø£èwüíe÷#ê] |æ.dæ. eTVü‰\H√_dt 4 s¡+>±\ uÛ≤Ø ‘·s¡Vü‰ |ü]ÁX¯eT\ m. eè~∆ eT]j·TT e´ekÕú|üPs¡«ø£yÓTÆq e÷s¡TŒ\T
_. Ç~ dü+≈£î∫‘·yÓTÆq uÛ≤eq
qeT÷Hê n_Ûeè~∆ 4.5 4.1 dæ. Ç~ Bs¡Èø±˝≤ìøÏ #Ó+~q~
3.1961`66 1. »eVü≤sY˝≤˝ŸHÓÁVüA 1. dæ.yéT.Á‹y˚~ 1. nXÀø˘ yÓTVü≤‘ê 4 s¡+>±\ ÄVü‰s¡<ÛëHê´\ 5.6 2.8 &ç. |ü]e÷D≤‘·àø£, >∑TD≤‘·àø£yÓTÆq uÛ≤eq
2. ˝≤˝ŸãVüQ<ä÷sY XÊÅdæÔ 2. nXÀø˘ yÓTVü≤‘ê 2. |”‘ê+ãsY |ü+‘Y qeT÷Hê ñ‘·Œ‹Ô˝À 1. m e÷Á‘·y˚T 2. _ eT]j·TT dæ
3. Ç+~sê>±+BÛ dü«j·T+ dü+eè~∆ 3. m eT]j·TT dæ 4. m,dæ &ç
»yêãT : 4
4.1969`74 Ç+~sê>±+BÛ &ç.ÄsY. >±&çZ˝Ÿ 1. nXÀø˘ s¡TÁ<ä 4 s¡+>±\ düTdæús¡eè~∆ 5.7 3.3 15.Ä]∆ø±_Ûeè~∆˝À qeø£\Œq\ ÁbÕ<Ûëq´‘·qT, e´e
2. n˝…Hé eTHêï qeT÷Hê Ä]∆ø£ kÕ«e\+ãq kÕú|ü≈£îì ÁbÕ<Ûëq´‘·qT H=øÏÿ #Ó|æŒq Ä]∆ø£y˚‘·Ô?
>∑Ø;Û Vü≤sƒêy√ m. C…._. ùd _. wüß+|”≥sY
5.1974`79 1.Ç+~sê>±+BÛ |æ.mHé. Vü≤q‡sY 1. dæ. düTÁãVü≤àD´+ 4 s¡+>±\ ù|<ä]ø£ ìs¡÷à\q 4.4 4.8 dæ. s¡>±ïsY qsYÿ ‡ &ç. >∑THêïsY $Tsê¶˝Ÿ
2. yÓTTsêØ® <˚XÊjYT 2. &ç.|æ. <ÛäsY qeT÷Hê kÕ«e\+ãq »yêãT : _
16. ˙‹ ÄjÓ÷>¥ nqT|ü<äeTT˝À ˙‹ (mHé◊{Ï◊)
6.1980`85 1. Ç+~sê>±+BÛ 1. mHé.&ç. ‹yêØ &ç.{Ï. \ø±¶yê˝≤ 4s¡+>±\ ñbÕ~Û ø£\Œq <ë«sê 5.2 5.7 n+fÒ
2. sêJyé >±+BÛ 2.j·Tdt._. #·yêHé qeT÷Hê ù|<ä]ø£ ìs¡÷à\q m.H˚wüq˝Ÿ ÇH√ïy˚wüHé f…ø±ï\J Ä|òt Ç+&çj·÷
7.1985`90 1. sêJyé>±+BÛ &Ü. eTH√àVü≤Hédæ+>¥ eTH√àVü≤Hédæ+>¥ 4s¡+>±\ ÄVü‰s¡<ÛëHê´\ ñ‘·Œ‹Ô 5.0 6.0 _. H˚wüq˝Ÿ ÇqŒ¤πsàwüHé f…ø±ï\J Çìdæº≥÷´wüHé
2. $.|æ. dæ+>¥ |üø°\T`ÁãVü‰àq+<ä+ qeT÷Hê ñ‘êŒ<äø£‘· ô|+|ü⁄<ä\ dæ. H˚wüq˝Ÿ Çìdæº≥÷´wüHé |òüsY Á{≤Hé‡bòÕ]à+>¥
Ç+&çj·÷
y˚‘·q edüTÔ qeT÷Hê &ç. H˚wüq˝Ÿ Çìdæº≥÷´{Ÿ Ä|òt f…ø±ï\J, Ç+&çj·÷
8.1992`97 1. |æ.$. qs¡dæ+Vü‰sêe⁄ Á|üDuŸeTTKØ® Á|üDuŸ eTTKØ® m˝Ÿ|æõ qeT÷Hê e÷qe eqs¡T\ 5.6 6.8 »yêãT : dæ
2. yêCŸù|sTT n_Ûeè~∆ 17.ÁøÏ+~ yêì˝À ˙‹ ÄjÓ÷>¥ dü]ø±ì~ @~?
3. <˚yÓ>ö&É m. |ü+#·es¡¸ Á|üD≤[ø£\≈£î ‘·T~ ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó\Œ&É+
_. C≤„q+, Ä$wüÿs¡D eT]j·TT e´ekÕú|üø£ eT<䛑·T
9.1997`2002 1. ◊.¬ø. >∑TÁC≤˝Ÿ eT<ÛäT <ä+&Üe‘˚ eT<ÛäT<ä+&Üe‘˚ m˝Ÿ|æõ qeT÷Hê düe÷q‘·«+, kÕe÷õø£ 6.5 5.4 e´edüúqT düèwæº+#·&É+
2. yêCŸù|sTT Hê´j·T+‘√ ≈£L&çq dæ. C≤rj·T n_Ûeè~∆ ÁbÕ<Ûëq´‘·\ s¡+>±\T
Ä]∆ø£ eè~∆ eT]j·TT eP´Vü‰\ uÛ≤>∑kÕ«eT´ <äèwæºì s¡÷bı+
10. 2002`07 1. yêCŸù|sTT ¬ø.dæ.|ü+‘Y ¬ø.dæ. |ü+‘Y m˝Ÿ|æõ qeT÷Hê düe÷q‘·«+, kÕe÷õø£ 8.0 7.5 ~+#·&É+.
&ç.düVü≤ø±s¡ düe÷K´
2. eTH√àVü≤Hédæ+>¥ Hê´j·T+,HêD´yÓTÆq q÷‘·q yê<ëìï ô|+bı+~+#·T≥.
eqs¡T\ ô|+|ü⁄ »yêãT : m
11.2007`2012eTH√àVü≤Hédæ+>¥ e÷+f…>¥dæ+>¥ e÷+f…>¥dæ+>¥ m˝Ÿ|æõ qeT÷Hê dü$Tà[‘· eè~∆ 9.0 8.3
nVüA¢yê*j·÷ nVüA¢yê*j·÷ m+.nHêï¬s&ç¶
12. 2012`17 1. eTH√àVü≤Hédæ+>¥ e÷+f…>¥dæ+>¥ e÷+f…>¥dæ+>¥ m˝Ÿ|æõ qeT÷Hê dü‘·«s¡, düTdæús¡ 8.0 6.7 d”ìj·TsY bòÕ´ø£©º
2. qπs+Á<äyÓ÷&û nVüA¢yê*j·÷ nVüA¢yê*j·÷ eT]+‘· dü$Tà[‘·eè~∆ Vü≤qTeTø=+&É.
12 Á|üC„ nqTã+<Ûä+
@Á|æ˝Ÿ 29- y˚T 5
[ 25 øÏ˝À\ ã+>±sêìï nÁø£eT+>± ‘·s¡*dü÷Ô eTT+u…’
$e÷HêÁX¯j·T n~Ûø±s¡T\≈£î <=]øÏb˛sTTq Ä|òüÈì
kÕúHé ø±qT‡˝Ÿ »qs¡˝Ÿ C≤øÏj·÷ yês¡›ø˘ ‘·q |ü<ä$øÏ
sêJHêe÷ #˚XÊs¡T.
[ ø£Á‹eT y˚T<Ûä(@◊) Ä<Ûë]‘· m|òt-16 j·TT<ä∆
$e÷Hêìï nyÓT]ø± ‘·q m&É«sY¶‡ msTTsYbò˛sY‡
uÒdt˝À |üØøÏå+∫+~. á j·TT<ä∆ $e÷Hêìï e÷qe
ô|’\{Ÿ ø±≈£î+&Ü @◊ Ä<Ûës¡+‘√ q&çbÕs¡T.
[ #·+Á<äT&ç ñ|ü]‘·\+ qT+∫ •\\T, eT{Ϻ
qeT÷Hê\T ùdø£]+#˚+<äT≈£î #Ó’Hê Á|üjÓ÷–+∫q
#ê+π>-6 $TwüHé $»j·Te+‘·yÓTÆ+~.
[ K*kÕÔ˙ ñÁ>∑yê~ ìC≤®sY Vü≤‘·´ πødüT‘√ dü+ã+<Ûä+
ñ+<äì eTT>∑TZs¡T uÛ≤s¡rj·TT*ï ¬øq&Ü b˛©düT\T
n¬sdüTº #˚XÊs¡T. ◊‘˚ K*kÕú˙ ñÁ>∑yê~ ì»®sY Vü≤‘·´
πødüT˝À ¬øq&Ü b˛©düT\T n¬sdüTº #˚dæq eTT>∑TZs¡T
ì+~‘·T\≈£î bÕøÏkÕúHé ◊mdt◊‘√ dü+ã+<Ûë\T
ñqï≥Tº ‘Ó\TdüTÔqï~.
[ nyÓT]ø± n<Ûä´≈£åî&ÉT CÀ u…’&ÓHé uÛ≤s¡‘Y, #Ó’Hê, »bÕHé,
s¡cÕ´\qT ªC…H√bò˛_ø˘µ ($<˚oj·TT\ |ü≥¢ $<˚«wü+,
uÛÑj·T+) <˚XÊ\ì $eT]Ù+#ês¡T. uÛ≤s¡‘Y düVü‰ Ä
<˚XÊ˝ÒM e\dü<ës¡T\qT ÄyÓ÷~+#·≥+ ˝Ò<äì,
B+‘√ Ä <˚XÊ\ Ä]úø£ n_Ûe~∆ì ªC…H√bò˛_j·÷µ
n&ÉT¶≈£î+≥Tqï<äì nHêïs¡T. e\dü<ës¡T\‘√H˚ <˚X¯+
eT]+‘· ã˝Àù|‘·eTe⁄‘·T+~µ nì u…’&ÓHé #ÓbÕŒs¡T.
ªnyÓT]ø± e\dü<ës¡T\≈£î ÄVü‰«q+ |ü\T≈£î‘·Tqï~
ø±ãfÒº, Ä]úø£+>± e~∆ kÕ~ÛdüTÔqï~µ nHêïs¡T.
[ nyÓT]ø±˝Àì |ü\T j·T÷ìe]‡{°˝À¢ bÕ\d”ÔHê≈£î
nqT ≈£L\+>± »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q\T Væ≤+kÕ‘·à
ø£+>± e÷sêsTT.
[ ø=$&é-19 {°ø± n_Ûe~∆˝À bÕ\T|ü+#·T≈£îqï {≤|t
ôd’+{Ïdtº j·÷+>¥ cÕy√$T+>¥qT #Ó’Hê n$˙‹
Äs√|üD\ô|’ bÕs¡¢yÓT+≥T qT+∫ ãVæ≤wüÿ]+∫+~.
#Ó’Hê H˚wüq˝Ÿ bòÕsêàdü÷´{Ïø£˝Ÿ Á>∑÷|t yê´øχHé dü_‡
&ÉØ nsTTq #Ó’Hê H˚wüq˝Ÿ ãjÓ÷f…ø˘ Á>∑÷|t (d”mHé
;J)øÏ Äj·Tq #Ó’s¡àHé>± e´eVü≤]düTÔHêïs¡T.
Áø£eT•ø£åD, #·≥º ñ\¢+|òüTq≈£î dü+ã+~Û+∫ rÁeyÓTÆq
n_ÛjÓ÷>±\ H˚|ü<∏ä´+˝À H˚wü˝Ÿ |”|ü⁄˝Ÿ‡ ø±+Á¬>dt
bÕغ Äj·Tq düuÛÑ´‘ê«ìï s¡<äT› #˚dæ+~.
[ 140 $T*j·Tq¢ yÓTÆfi¯¢ <ä÷s¡+ qT+∫ uÛÑ÷$TøÏ ˝Ò»sY
dü+<˚X¯+ #˚]+~. ôd’ø° 16 ùdŒdtÁø±|òtº qT+∫ Ä
dü+πø‘·+ n+~q≥T¢ HêkÕ ù|s=ÿ+~. ÄdüºsêsTT&é
\ø£å´+>± >∑‘· @&Ü~ nø√ºãsY ˝À ôd’ø° 16 ùdŒdt
Áø±|òtºqT HêkÕ Á|üjÓ÷–+∫+~. e÷sY‡ , p|æ≥sY
Á>∑Vü‰\ eT<Ûä´ Ä Á>∑Vü≤X¯ø£\+ ñqï≥T¢ XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T
#ÓãT‘·THêïs¡T. ôd’ø° ùdŒdtÁø±|òtº˝À &û|t ùdŒdt Ä|æºø£˝Ÿ
ø£eT÷´ìπøwüHé‡ dædüºyéT <ë«sê ˝Ò»sY ø£eT÷´ìπøwüHé‡
#˚|ü&ÉT‘ês¡T. Á|üdüTÔ‘·+ ñqï πs&çjÓ÷ ‘·s¡+>±\
ø£Hêï á ˝Ò»sY ø£eT÷´ìπøwüHé y˚>∑e+‘·+>±
yÓfi¯óÔ+<äì XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T #ÓãT‘·THêïs¡T. ôd’ø°
ùdŒdtÁø±|òtº˝À ñqï ˝Ò»sY ø£eT÷´ìπøwüHé‡ düTe÷s¡T
140 $T*j·Tq¢ yÓTÆfi¯¢ <ä÷s¡+ qT+∫ &˚{≤qT Á{≤Hé‡
[ |ü<äø=+&˚+&É¢πø >ös¡e &Üø£ºπs{Ÿ≈£î m+|æ¬ø’ ø£\X¯
Hêj·TT&ÉT ns¡T<Ó’q >ös¡yêìï <äøÏÿ+#·T≈£î+~. ø£\X¯
kÕe÷õø£ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\qT >∑T]Ô+∫q
j·T÷HÓ’f…&é H˚wüHé‡ >√¢ã˝Ÿ |”dt øöì‡˝Ÿ Ç{°e˝Ò
>ös¡e &Üø£ºπs{ŸqT Á|üø£{Ï+∫+~.
[ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À ‘·T~ z≥s¡¢ C≤_‘ê Á|üø±s¡+
3,32,16,348 eT+~ z≥s¡T¢ ñHêïs¡T. Ç+<äT˝À
|ü⁄s¡Twüß\T 1,65,28,366,
eTVæ≤fi¯\T 1,67,01,192, <∏äsY¶
C…+&ÉsY yês¡T 2,760 eT+~
ñHêïs¡T. ~yê´+>∑T\T 5,27,486
z≥s¡T¢ ñHêïs¡T. M] ø√dü+
sêÁwüºyê´|üÔ+>± 35,809 b˛*+>¥
$T{Ÿ #˚dæ+~. uÛÑ÷$TøÏ, dü÷s¡T´&ç eT<Ûä´ ñqï
<ä÷sêìøÏ Ç~ 1.5 ¬s≥T¢ m≈£îÿe.
[ ñÁ¬øsTTHé˝À Vü‰´Øb˛≥sY ø√≥ô|’ s¡cÕ´ øÏå|üDÏ <ë&ç
#˚dæ+~. b˛s¡Tº dæ{°>± ù|s=+~q ˇ&ÓkÕ‡˝Àì á
ø√≥ yêdüÔyêìøÏ ˇø£ $<ë´ dü+düú nsTTq|üŒ{Ïø°
<ëìì Vü‰´Øb˛≥sY ø√≥>± e´eVü≤]kÕÔs¡T. kÕÿ{Ïwt
ìsêàD XË’*˝À ñqï á uÛÑeq+ \ø£å´+>± s¡cÕ´
»]|æq á <ë&ç˝À ◊<äT>∑Ts¡T eT‹ #Ó+<ä>±, 32
eT+~ >±j·T|ü&ܶs¡T
[ uÛ≤s¡‘Y uÛÑ÷uÛ≤>±\‘√ Hê\Tπ>fi¯¢ øÏ+<ä≥ H˚bÕ˝Ÿ ø=‘·Ô
e÷´|tqT s¡÷bı+~+#·&É+ $yê<ëdüŒ<äeTsTT´+~.
‘êC≤>±, ‘·eT <˚X¯ ø£¬s˙‡ H√≥Tô|’ Ä $yê<ëdüŒ<ä
e÷´|tqT eTTÁ~+#ê\ì H˚bÕ˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡íj·T+
rdüTø√e&É+ #·s¡Ã˙j·÷+X¯+>± e÷]+~. sêC≤´+>∑
dües¡D <ë«sê 2020 pHé 18q H˚bÕ˝Ÿ ‘·q
sê»ø°j·T e÷´|t˝À *|ü⁄˝ÒUŸ, *+|æj·÷<ÛäTs¡, ø±˝≤
bÕì ÁbÕ+‘ê\qT #˚]Ã+~. uÛ≤s¡‘Y˝Àì dæøÏÿyéT,
|ü•Ã u…+>±˝Ÿ, _Vü‰sY, ñ‘·ÔsY Á|ü<˚XŸ, ñ‘·ÔsêK+&é
sêÁcÕº\‘√ H˚bÕ˝Ÿ 1,850 øÏ.MT. dü]Vü≤<äT›qT
|ü+#·T≈£î+{À+~. Ç{°e\ ø±\+˝À #Ó’Hê≈£î <ä>∑Z¬s’
uÛ≤s¡‘Y‘√ ø£j·÷´ìøÏ ø±\T<äTe⁄«‘√+~.
[ #Ó’Hê‘√ |ü\T ˇ|üŒ+<ë\T #˚düT≈£îì, #Ó’Hê
eT<䛑·T‘√ uÛ≤s¡‘· <˚«wæ>± e÷]q e÷©›e⁄\
n<Ûä´≈£åî&ÉT eTVü≤à<é eTTsTTp® õHé|æ+>¥≈£î |üP]Ô>±
düVü≤ø±s¡+ n+~düTÔHêïs¡T. á Áø£eT+˝ÀH˚ ‘·eT <˚X¯
uÛÑ÷uÛ≤>∑+ô|’ @ <˚X¯ ôd’ì≈£î\T ñ+&É≈£L&É<äì
ù|s=ÿ+≥÷ uÛ≤s¡‘· ôd’Hê´ìï yÓqøÏÿ |ü+|æ+∫q
eTVü≤à<é eTTsTTp® #Ó’Hê $wüj·T+˝À e÷Á‘·+ Ä
yÓ’K]ì nqTdü]+#·&É+ ˝Ò<äT. ‘êC≤>± e÷©›e⁄\T
düeTTÁ<ä »˝≤˝À¢øÏ #Ó’Hê |ü]XÀ<Ûäø£ HÍø£
Á|üy˚•+#·&É+ rÁe #·s¡Ã≈£î <ë] rk˛Ô+~. #Ó’Hê≈£î
#Ó+~q ØôdsYà wæ|t wæj·÷+>¥ j·÷+>¥ Vü‰+>¥-03..
‹˝≤|òü⁄w” Ç+&ÉÁdæºj·T˝Ÿ Vü‰s¡“sY˝À \+>∑sY y˚dæq≥T¢
kÕúìø£ MT&çj·÷ yÓ\¢&ç+∫+~.
[ K‘êsY <˚XÊìøÏ #Ó+~q Á|üeTTK n+‘·sê®rj·T
MT&çj·÷ dü+düú n˝Ÿ »Jsêô|’ ÇÁC≤jÓT˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·«+
ìùw<Ûä+ $~Û+∫+~.
[ nyÓT]ø±˝À ÇqT‡*Hé &√düT ô|+∫ 17 eT+~
eTs¡D≤ìøÏ ø±s¡DyÓTÆq qs¡T‡ V”≤<∏äsY Áô|dæ‡&û(41)øÏ
ô|ì‡˝Ò«ìj·÷ ø√s¡Tº 700 @fi¯¢ C…’\T •ø£å $~Û+∫+~.
πø+Á<ë\qT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. mìïø£\ ø£$TwüHé
n~Ûø±]ø£ ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ ‘Ó\+>±D˝À 30-39
dü+e‘·‡sê\ ej·TdüTqï yês¡T n‘·´~Ûø£+>± 91
\ø£å\ eT+~ z≥s¡T¢ ñ+&É>±, 18, 19 dü+e‘·‡sê\
ej·TdüTqï ø=‘·Ô z≥s¡T¢ 9.20 \ø£å\ eT+~
ñHêïs¡T.
[ ìyéT‡ &Ó’¬sø£ºsY Ábıô|òdüsY q>∑] ;s¡|üŒ≈£î sêj·T˝Ÿ
ø±˝ÒCŸ Ä|òt |òæJwæj·THé‡ n+&é düs¡®Hé Ä|òt >±¢k˛Z
ª&çbı¢e÷ Ä|òt ô|ò˝À¢wæ|t m|òtÄsYd”mdtµ≈£î m+|æø£
#˚dæ+~.
[ >√<ëe] q~ô|’ eTT\T>∑T õ˝≤¢˝À ì]àdüTÔqï
‘·TbÕ≈£î\>∑÷&Ó+ ãsêCŸ (düeTàø£ kÕ>∑sY) øÏ+<ä
eTT+|ü⁄q≈£î >∑Ts¡j˚T´ uÛÑ÷eTT\≈£î |ü]Vü‰s¡+
#Ó*¢+#˚+<äT≈£î nedüs¡yÓTÆq @sêŒ≥T¢ #˚XÊs¡T.
[ @|”˝Àì Á|üeTTK |ü⁄D´πøåÁ‘·yÓTÆq ‹s¡T|ü‹ qT+∫
#ÓHÓ’ï q>∑sê\ eT<Ûä´ e+<˚ yÓTÁ{À Á≥j·T˝Ÿ s¡Hé
ìs¡«Væ≤+#·qTHêïs¡T. á ¬s’\T˝À 12 uÀ^\T+{≤sTT
@Á|æ˝Ÿ 29- y˚T 5
[ »eTTàø£oàsY˝Àì |üP+#Y õ˝≤¢˝À uÛ≤s¡‘· yÓ’e÷ìø£
<äfi¯+ ø±Hê«jYTô|’ ñÁ>∑yê<äT\T <ë&çøÏ bÕ\Œ&ܶs¡T.
á <ë&ç˝À yêj·TTùdq≈£î #Ó+~q ôd’ì≈£î˝À¢ ˇø£s¡T
ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒj·÷s¡T. ◊<äT>∑Ts¡T ôd’ì≈£î\T
rÁe+>± >±j·T|ü&ܶs¡T.
[ ñ*¢ m>∑TeT‘·T\ô|’ ñqï ìùw<Ûëìï m‹Ôy˚dü÷Ô
πø+Á<ä+ ìs¡íj·T+ rdüT≈£î+~. ø£˙dü m>∑TeT‹ <Ûäs¡
≥qTï≈£î 550 &Ü\s¡T¢>± ìs¡ísTT+∫+~.
[ Á|ü|ü+#·+˝À n‘·´+‘· ô|<ä› Áø£‘·Te⁄ ˝Àø˘düuÛÑ
mìïø£\ |ü]o\q≈£î 23 <˚XÊ\≈£î #Ó+~q mìïø£\
dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T &Ûç©¢ #˚s¡T≈£îHêïs¡T. s¡cÕ´,
ÄÁùdº*j·÷, Áo\+ø£, ã+>±¢<˚XŸ ‘·~‘·s¡ <˚XÊ\≈£î
#Ó+~q 75 eT+~ Á|ü‹ì<ÛäT\T ∫qï ∫qï
ã+<ë\T>± >√yê, eTVü‰sêÁwüº, >∑T»sê‘Y, ø£sêí≥ø£,
eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ, ñ‘·ÔsY Á|ü<˚XŸ˝À¢ì $$<Ûä ìjÓ÷»ø£
esêZ\˝À »]π> mìïø£\ @sêŒ≥T¢, b˛*+>¥ düs¡[,
neT\e⁄‘·Tqï kÕ+πø‹ø£‘· ‘·~‘·s¡yÓTÆq$
|ü]o*kÕÔs¡T.
[ uÛ≤s¡‘Y˝Àì ÇkÕ¢$Tø˘ ]|ü_¢ø˘ Ä|òt Ä|òüÈìkÕúHé
ø±qT‡˝Ÿ »qs¡˝Ÿ »øÏj·÷ yês¡›ø˘ (Zakia
Wardak). eTT+u…’ $e÷HêÁX¯j·T ‘·ìF˝À¢ ÄyÓT
<Ûä]+∫q C≤¬ø{Ÿ, ˝…–ZHé, yÓ÷ø±* ø±´|t˝À @ø£+>±
25 ã+>±s¡T ø£&û¶\T ãj·T≥|ü&ܶsTT. B+‘√ ÄbòÕÈHé
<Í‘·´y˚‘·Ôô|’ ø£düºyéT‡ #·≥º+, 1962 øÏ+<ä ã+>±s¡+
düà–¢+>¥ πødüT qyÓ÷<äT #˚XÊs¡T. ø±˙, yêsê›ø˘≈£î
<Í‘·´|üs¡yÓTÆq s¡ø£åD ñ+&É≥+‘√ ÄyÓTqT b˛©düT\T
n¬sdtº #˚j·T≈£î+&Ü e~˝ÒXÊs¡T.
[ j·T÷ìôd|òt (j·TTHÓ’f…&éH˚wüHé‡ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ ∫Á\¶Hé‡
meT¬s®˙‡ |òü+&é) Ç+&çj·÷ H˚wüq˝Ÿ n+u≤dæ&ÉsY>±
u≤©e⁄&é q{Ï ø£ØHê ø£|üPsYqT ìj·T$T+∫+~.
[ Áo XÊs¡<ä eTsƒ¡+, sêeTø£wüí XÊs¡<ä $TwüHé
n<Ûä´≈£åîsê\T Á|üÁyêõø£ Äq+<äÁbÕD e÷‘êJ(98)
ø√˝Ÿø£‘ê˝À ø£qTïeT÷XÊs¡T.
[ sêÁwüº|ü‹ Á<Í|ü~ eTTs¡Tà ‘=*kÕ]>± njÓ÷<Ûä´
[ Á|ü|ü+#· y˚<ä $C≤„q πø+Á<ä+>± md”« y˚<ä
$X¯«$<ë´\j·T+ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£î+≥T+<äì {°{°&û
áy√ @$.<Ûäsêà¬s&ç¶ yÓ\¢&ç+#ês¡T.
[ @|” &ûJ|” sêCÒ+Á<äHê<∏é ¬s&ç¶ì ‘·ø£åDy˚T ã~©
#˚j·÷\ì Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·« Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù
»eVü≤sY ¬s&ç¶øÏ mìïø£\ dü+|òüT+ Ä<˚XÊ\T C≤Ø
#˚dæ+~. Äj·Tq≈£î m˝≤+{Ï mìïø£\ $<ÛäT\T
n|üŒ–+#·e<ä›ì düŒwüº+ #˚dæ+~. n~Ûø±s¡ bÕغøÏ
nqT≈£L\+>± e´eVü≤]düTÔHêïs¡ì mìïø£\ ø√&é
neT\T˝ÀøÏ e∫Ãq|üŒ{Ïø° |üø£åbÕ‘· <Û√s¡DÏ‘√
e´eVü≤]düTÔHêïs¡ì d”mdt »eVü≤sY¬s&綑√ bÕ≥T
&ûJ|” sêCÒ+Á<äHê<∏é ¬s&ç¶ô|’ sêÁwüº mìïø£\ Á|ü<Ûëq
n~Ûø±] eTTUÒXŸ≈£îe÷sY MTHê‘√ bÕ≥T πø+Á<ä
mìïø£\ dü+|òü÷ìøÏ ≈£L&Ü |òæsê´<äT #˚XÊsTT.
[ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ q÷‘·q &ûJ|”>± Vü≤Øwt >∑TbÕÔ
u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]+#ês¡T.
ãT<Ûäyês¡+ 8 y˚T 2024
sêe÷\j·÷ìï <ä]Ù+#·T
≈£îHêïs¡T.
[ #Û·rÔdt>∑&Ûé ñ<ä´eTø±s¡T&ÉT,
n&Ée⁄\T, –]»q Vü≤≈£îÿ\
ø±s¡´ø£s¡Ô n˝Àø˘ X¯óø±¢ á
@&Ü~øÏ >±qT Á|ü‹cÕ˜‘·àø£
>√˝Ÿ¶e÷´Hé mì«sêHéyÓT+≥˝Ÿ
|ü⁄s¡kÕÿsêìøÏ (ªÁ^Hé H√u…˝Ÿµ) m+|æø£j·÷´s¡T.
[ <˚X¯+˝ÀH˚ ‘=*kÕ]>± ôw&É÷´˝Ÿ¶ ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q
kÕ«MTJ ª»>∑<äTZs¡Tµ _s¡T<äT bı+<ës¡T. <˚X¯+˝Àì
13 nU≤&Ü˝À¢ ˇø£f…Æq EHê nU≤&Ü.. eTVü‰
eT+&É˝ÒX¯«sY eTùV≤+Á<ëq+<ä–]øÏ á _s¡T<äTqT
Á|ü<ëq+ #˚dæ+~. eTùV≤+Á<ëq+<ä •wüß´&ÉT
¬ø’˝≤XÊq+<ä–]øÏ eTVü‰eT+&É˝ÒX¯«sY, sê+–]øÏ
ÁoeTVü≤+‘Y _s¡T<äT Á|ü<ëq+ #˚dæ+~. M]<ä›s¡÷
md”‡ kÕe÷õø£ esêZìøÏ #Ó+~qyêπs.
[ uÛ≤s¡´‘√ ndüVü≤» X¯+>±sêìï n‘ê´#ês¡+>±
|ü]>∑DÏ+#·˝ÒeTì, e÷]≥˝Ÿ πs|t nq&ÜìøÏ
ÄkÕÿs¡+ ˝Ò<äì eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ ôV’≤ø√s¡Tº düŒwüº+
#˚dæ+~.
[ ‘·«s¡˝À ÁbÕs¡+_Û+#·qTqï e+<˚ yÓTÁ{À e+<ä qT+∫
250 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À ñqï q>∑sê\ eT<Ûä´
sêø£b˛ø£\T kÕ–+#·qTHêïsTT. q>∑s¡ Á|üj·÷DÏ≈£î
\qT <äwæº˝À ñ+#·Tø=ì M{Ïì s¡÷bı+~düTÔHêïs¡T.
e+<˚ yÓTÁ{À˝À Hê\Tπ>dæ uÀ^\T ˇø£ j·T÷ì{Ÿ>±
ˇø£ ¬s’\T˝À ø£˙dü+ 12 uÀ^\T+{≤sTT. ‹s¡T|ü‹
qT+∫ #ÓHÓ’ï, ÄÁ>±-eT<ÛäTs¡, \ø√ï-ø±q÷ŒsY
e÷sêZ\qT m+|æø£ #˚XÊs¡T.
[ Ç+&çj·THé dü÷|üsY ©>¥(◊mdtm˝Ÿ)˝À eTT+u…’ dæ{°
m|òtd” f…Æ{Ï˝Ÿ $CÒ‘·>± ì*∫+~.
[ @wæj·THé j·T÷‘Y u≤øχ+>¥ #ê+|æj·THéwæ|t˝À
uÛ≤s¡‘· u≤ø£‡s¡T¢ y˚πs«s¡T $uÛ≤>±˝À¢ ô|ò’q˝Ÿ‡≈£î #˚]
]ø±s¡T¶ kÕúsTT˝À 43 |ü‘·ø±\T Ksês¡T #˚XÊs¡T.
[ ≈£îø£ÿ\≈£L Ä<ÛësY ø±sY¶‡ ÇdüTÔHêïs¡T. Ç|üŒ{Ïπø <˚X¯
sê»<Ûëì &Ûç©¢˝À.. 100 ≈£îø£ÿ\≈£î á ø±sY¶\qT
C≤Ø #˚j·T&É+ »]–+~.
[]e\÷´wüqØ >±sY¶‡ >∑‘· HÓ\ 13q kÕ«BÛq+
#˚düT≈£îqï ø±s√Z wæ|t˝Àì yÓTT‘·Ô+ 25 eT+~
dæã“+~ì $&ÉT<ä\ #˚dæq≥Tº X¯óÁø£yês¡+ ÇsêHé
Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫+~.
[ >∑‘˚&Ü~ »qe]-qe+ãs¡T eT<Ûä´ø±\+˝À
uÛ≤s¡‘Y˝À <ë<ë|ü⁄ 7 ø√≥¢ U≤‘ê\qT ìùw~Û+∫q≥Tº
yê{≤‡|t ‘·q HÓ\yêØ ìy˚~ø£˝À yÓ\¢&ç+∫+~.
[ |ü+C≤uŸ≈£î #Ó+~q >±´+>¥düºsY, ìùw~Û‘· K*kÕú˙
y˚sêŒ≥T dü+düú ãã“sY K˝≤‡ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ≈£î
#Ó+~q ñÁ>∑yê~ >√©¶Áu≤sY ã‹πø ñqï≥T¢ nyÓT]ø±
b˛©düT\T yÓ\¢&ç+#ês¡T.
[ »q‘ê<äfiŸ ôd≈£î´\sY m+|” Á|ü»«˝Ÿ πseDíô|’ ˝…’+–ø£
y˚~Û+|ü⁄\ Äs√|üD\ô|’ \Tø˘ ne⁄{Ÿ H√{°düT\T C≤Ø
nj·÷´sTT.
[ ˝Àø˘düuÛÑ mìïø£˝À¢ uÛ≤>∑+>± ìs¡«Væ≤+∫q yÓTT<ä{Ï
$&É‘·˝À 66.14 XÊ‘·+, ¬s+&√ $&É‘·˝À 66.71
XÊ‘·+ b˛*+>¥ qyÓ÷<Ó’q≥Tº ád” ù|s=ÿ+~. ‘=*
$&É‘· b˛*+>¥ @Á|æ˝Ÿ 19q »]–+~.
66.22% eT+~ |ü⁄s¡Twüß\T, 66.07% eT+~
eTVæ≤fi¯\T, 31.32% eT+~ <∏äsY¶ C…+&És¡T¢ ‘·eT
z≥T Vü≤≈£îÿqT $ìjÓ÷–+#·T≈£îHêïs¡T.
˙{Ÿ ≈£î 23 \ø£å\ eT+~ $<ë´s¡Tú\T Vü‰»s¡T
[ m+;;mdt‘·~‘·s¡ yÓ’<ä´ $<ë´ ø√s¡T‡\ Á|üy˚XÊ\
ø√dü+ ìs¡«Væ≤+∫q C≤rj·T ns¡Ω‘· Á|üy˚X¯ |üØø£å
(˙{Ÿ) ≈£î <˚X¯yê´|üÔ+>± 23 \ø£å\ eT+~ ô|’∫\T≈£î
$<ë´s¡Tú\T Vü‰»¬s’Hês¡T. ákÕ] Á|üX¯ï|üÁ‘·+ #ê˝≤
ø£]ƒq+>± ñ+<äì, eTTK´+>± |òæõø˘‡˝À ø£]ƒqyÓTÆq
Á|üX¯ï\T Ç∫Ãq≥T¢ $<ë´s¡T›\T #ÓãT‘·THêïs¡T.
|òü*‘ê\T pHé 14q yÓ\¢&çkÕÔeTì C≤rj·T |üØø£å
dü+düú Á|üø£{Ï+∫+~. á HÓ˝≤Ks¡T˝À>± ˙{Ÿ ªø°µ
$&ÉT<ä\j˚T´ neø±X¯+ ñ+~. <˚X¯yê´|üÔ+>± 704
yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝ÒJ˝À¢ 1,07,948 m+;;dt
d”≥T¢HêïsTT. ˇø√ÿ d”≥T≈£î dü>∑≥Tq 21 eT+~ b˛{°
|ü&ÉT‘·T Hêïs¡T.
ø£˙«qsY ø√{≤˝À
d”≥T <äø±ÿ\+fÒ
ø£˙dü+ 440
e÷s¡Tÿ\T sêyê*.