Rok akademicki 2016/17

ŁACIŃSKIE SENTENCJE PRAWNICZE OBOWIĄZUJĄCE NA KOLOKWIUM

ZALICZENIOWYM Z PRZEDMIOTU
„ŁACIŃSKA TERMINOLOGIA PRAWNICZA”

Literatura obowiązująca: M. KURYŁOWICZ, Słownik terminów, zwrotów i sentencji prawniczych

łacińskich oraz pochodzenia łacińskiego, wyd. Zakamycze 2002 (wyd. III).

Numery sentencji podane zostały zgodnie ze wskazanym wydaniem. Sentencje nieopatrzone

numerem znaleźć można w: M. KURYŁOWICZ, A. WILIŃSKI, Rzymskie prawo prywatne. Zarys
wykładu (wykaz paremii znajduje się na końcu podręcznika; tłumaczenia paremii 40, 46, 47, 49
znajdują się w treści podręcznika)

1. Accessio cedit principali (6)

2. Actor sequitur forum rei (11)
3. Actori incumbit probatio (12)
4. Adoptio naturam imitatur (14)
5. Audiatur et altera pars (24)
6. Bis de aedem re agere non licet (25)
7. Bis de aedem re ne sit actio (26)
8. Clara non sunt interpretanda (32)
9. Cogitationis poenam nemo patitur (34)
10. Confessio est regina probationum (36)
11. Confessus pro iudicato est
12. Diei adiectio pro reo est, non pro stipulatore
13. Dies interpellat pro homine (54)
14. Dolus semper praestatur (56)
15. Dura lex, sed lex (60)
16. Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat (61)
17. Exceptiones non sunt extentendae (75)
18. Falsa causa non nocet (81)
19. Genus perire non censetur (90)
20. Ignorantia iuris nocet (95)
21. Impossibilium nulla obligatio (98)
22. In conventionibus contrahentium voluntatem potius quam verba spectari placuit (102)
23. Iura novit curia (125)
24. Ius est ars boni et aequi (131)
25. Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi (133)
26. Lex posterior derogat legi priori (144)
27. Lex retro non agit (146)
28. Lex specialis derogat legi generali (147)
29. Libera matrimonia esse antiquitus placuit (148)
30. Magna culpa dolus est (152)
31. Mala fides superveniens non nocet (154)
32. Mater semper certa est (160)
33. Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem
(165)
34. Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur (166)
35. Nemo iudex in causa sua (180)
36. Nemo iudex sine actore (181)
37. Nemo plus commodi heredi suo relinquit, quam ipse habuit (182)
38. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet (183)
39. Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest
40. Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
41. Nomina ipso iure divisa (190)
42. Non omne quod licet honestum est (194)
43. Nulla poena sine lege (197)
44. Nulli res sua servit (198)
45. Nullum crimen sine lege (199)
46. Nuptiae autem sive matrimonium est viri et mulieris coniunctio, individuam
consuetudinem vitae continens
47. Nuptiae sunt coniunctio maris et feminae et consortium omnis vitae, divini et humani
iuris communicatio
48. Nuptias non concubitus, sed consensus facit (205)
49. Obligatio est iuris vinculum, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei,
secundum nostrae civitatis iura
50. Omnis definitio in iure civili periculosa est; prum est enim, ut non subverti potest
(210)
51. Pacta sunt servanda (211)
52. Pater is est, quem nuptiae demonstrant (212)
53. Postumus rumpit testamentum
54. Prior tempore, potior iure (224)
55. Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere (237)
56. Qout generationes, tot gradus (241)
57. Res iudicata ius facit inter partes (248)
58. Res iudicata pro veritate accipitur (249)
59. Res nullius cedit primo occupandi (250)
60. Reus excipiendo fit actor (252)
61. Salus rei publicae suprema lex (253)
62. Semel heres, semper heres (260)
63. Separata esse debet possessio a proprietate (263)
64. Servitus in faciendo consistere nequit (264)
65. Servitus servitutis esse non potest (265)
66. Servitutibus civiliter utendum est (266)
67. Servitutis causa perpetua esse debet (267)
68. Si quid universitati debetur, singulis non debetur, nec quod debet universitas, singuli
debent (269)
69. Species perit ei, cui debetur (273)
70. Superficies solo cedit (276)
71. Tres faciunt collegium (281)
72. Vim vi repellere licet (298)
73. Volenti non fit iniuria (300)