Klasa VII – Karta pracy: Pokarm, witaminy, sole mineralne, woda i układ pokarmowy 25.11.

2022

1. Uzupełnij tabelę dotyczącą podstawowych substancji odżywczych.

Składniki pożywienia Białka Cukry Tłuszcze

Funkcje jakie pełnią • • •

• •

Rodzaje pożywienia
bogate w określone
substancje odżywcze
Dodatkowe cechy
(wybierz kilka z pośród
poniższych zdań i wpisz
w kratce odpowiednią
literę)

A. Te związki dzielimy na proste i złożone, do prostych należy glukoza, a do złożonych glikogen

(u zwierząt) i skrobia (u roślin).
B. Do tej kategorii związków należy błonnik pokarmowy, czyli celuloza, która buduje ściany
komórek roślinnych. Występuje w owocach, warzywach i zbożach.
C. Te związki dzielimy na roślinne i zwierzęce. Zaleca się ograniczanie tych pochodzenia
zwierzęcego ze względu na duże ilości złego cholesterolu, które przyczyniają się do chorób
serca. Te pochodzenia roślinnego natomiast poprawiają pamięć i odporność.
D. Te związki powstają przez połączenie setek lub tysięcy prostszych cząsteczek nazywanych
aminokwasami. Niektóre aminokwasy powstają w organizmie człowieka, inne (nazywane
aminokwasami egzogennymi) nasz organizm pobiera z pożywienia. Pokarmy
pełnowartościowe zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne. Przykładem takiego pokarmu
są produkty odzwierzęce: mięso, jaja, sery.
E. Gdy organizm otrzymuje zbyt dużo związków tego typu, przekształca je w tłuszcze, co może
powadzić do otyłości.

2. Uczeń z innej klasy skarży się na częste krwotoki z nosa. Zauważył też, że w przypadku zranienia z
rany bardzo długo cieknie krew zanim utworzy się strup. Z niedoborem jakiej witaminy związane
są powyższe objawy? Spożywanie jakich produktów poleciłbyś/poleciłabyś koledze?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………….…………………………………………………………………………………………………………………..……
………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………..
3. Określ czy dane zdania są prawdziwe czy fałszywe.

Witaminy muszą być dostarczone z pożywieniem, ponieważ nasz organizm

 Prawda  Fałsz
nie potrafi ich wytwarzać.
Witaminy jako składniki enzymów biorą udział w regulowaniu pracy
 Prawda  Fałsz
organizmu.
Makroelementy to pierwiastki występujące w organizmie w małej ilości.  Prawda  Fałsz

Mikroelementy to pierwiastki występujące w organizmie w dużej ilości.  Prawda  Fałsz

Woda stanowi środowisko reakcji chemicznych w organizmach żywych.  Prawda  Fałsz

Woda uczestniczy w termoregulacji i umożliwia usuwanie zbędnych
 Prawda  Fałsz
substancji.
Woda stanowi ok. 25% naszego organizmu.  Prawda  Fałsz
Wszystkie witaminy rozpuszczają się w wodzie.  Prawda  Fałsz
Witamin A, D, E i K nie da się przedawkować.  Prawda  Fałsz
Osteoporoza, krzywica i zmniejszona odporność są skutkami niedoboru
 Prawda  Fałsz
witaminy D
Dziennie należy spożywać około 2 litry wody, lecz w upalny dzień należy
 Prawda  Fałsz
spożywać jej więcej.

4. Uzupełnij zdania.

Zadaniem układu pokarmowego jest ……………………. pokarmu, trawienie i ……………………….. produktów

trawienia oraz usuwanie ……………………………………………………………………………………………..
W układzie pokarmowym zachodzi rozkład składników pokarmowych na cząstki tak małe, że mogą
zostać wchłonięte do ………………..
Zęby służą do mechanicznej obróbki pokarmu. W dzieciństwie człowiek ma
…….. zębów mlecznych, które z czasem wypadają, a na ich miejscu rosną 32
zęby ………………………. Na rysunku kolorem niebieskim zaznaczono
……………………………., które służą do odgryzania kawałków jedzenia;
pomarańczowym …………………………., które pomagają w ich rozgryzaniu;
zielonym – zęby ………………….….., a różowym zęby ……………………………., które
rozcierają pokarm.

5. Wymień elementy przewodu pokarmowego w kolejności jaką przechodzi pożywienie.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………….…………………………………………………………………………………………………………………..……

6. Przyporządkuj enzymy trawienne do miejsca w którym działają.

Pepsyna   Jama ustna

Trypsyna   Żołądek
Amylaza ślinowa   Dwunastnica (początkowy odcinek
Amylaza trzustkowa i lipaza trzustkowa  jelita cienkiego)