Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 45

CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

1. DIODE COÂNG SUAÁT

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN


1. DIODE COÂNG SUAÁT: ĐẶC ĐIỂM

• Linh kieän khoâng ñieàu khieån


• Coù caáu taïo goàm moät lôùp chuyeån tieáp p-n, 2 ñieän cöïc ngoaøi
• Phöông phaùp cheá taïo : Khuyeách taùn nguyeân töû taïp chaát
loaïi p vaøo moät maët cuûa phieán tinh theå Si loaïi n
• Cöïc Anode noái vôùi lôùp p, Cathode noái vôùi lôùp n
• Quaù trình ñoùng ngaét : Neáu VAK > 0 (ñieän aùp Anode döông
hôn ñieän aùp Cathode) thì diode daãn (ñoùng), ngöôïc laïi diode
ngaét

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN


1. DIODE COÂNG SUAÁT: ĐẶC ĐIỂM

+ Khaû naêng ñieàu khieån


doøng ñieän (vaøi A →
vaøi kA )

+ Khaû naêng khoùa ñieän


aùp (vaøi chuïc V →
vaøi kV )

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN


1. DIODE COÂNG SUAÁT : ĐẶC TUYẾN VOLT-AMPÈRE

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

1. DIODE COÂNG SUAÁT: THỜI GIAN PHỤC HỒI TÍNH NGHỊCH

Thôøi gian caàn thieát ñeå diode phuïc


hoài khaû naêng chòu aùp khoaù khi quaù
trình daãn thuaän chaám döùt

– phuïc hoài nhanh


- phuïc hoài chaäm

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

1. DIODE COÂNG SUAÁT: THỜI GIAN PHỤC HỒI TÍNH NGHỊCH

Tính toán trr để đánh giá khả năng


đóng ngắt với tần số phù hợp.
(Example 2.1 – PE Handbook)

Bài tập : Xem Tutorial 2.1 p.19, 20 PE Handbook

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

1. DIODE COÂNG SUAÁT: BẢO VỆ LINH KIỆN

Giá trị dv/dt tra từ thông số kỹ thuật


của linh kiện.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

1. DIODE COÂNG SUAÁT: ĐỊNH MỨC LINH KIỆN

Xem ví dụ 2.2 p.18 PE Handbook

Định mức áp : VRRM – giá trị áp ngược tức thời lớn nhất trên diode
Định mức dòng : IAV – giá trị trung bình dòng qua diode

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR COÂNG SUAÁT

- Linh kieän ñieàu khieån baèng doøng vaø coù ba cöïc


ngoaøi: Collector (C) , Emitter (E) vaø coång
ñieàu khieån Base (B).
+ Maïch coâng suaát noái giöõa 2 cöïc C vaø E
+ Xung ñieàu khieån caáp vaøo giöõa 2 cöïc B vaø E

- Transistor vaän haønh nhö moät khoùa ñoùng caét


baùn daãn
- BJT coâng suaát ñöôïc ñònh möùc ñeán 1200V vaø
400A. Chuùng thöôøng ñöôïc söû duïng trong caùc
boä bieán ñoåi vaän haønh ñeán 10kHz.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR COÂNG SUAÁT :ĐẶC TUYẾN VOLT-AMPÈRE

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR COÂNG SUAÁT : ĐẶC TÍNH ĐỘNG

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR COÂNG SUAÁT : MẠCH BẢO VỆ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR COÂNG SUAÁT : MẠCH KÍCH

VCC

3 CHỨC NĂNG :
-CÁCH LY ĐIỆN
2
R5 R6 C
D2

- KHUẾCH ĐẠI
2

1
D1
Q4
R4
TX1
1

C2 R7 - TẠO DẠNG XUNG ĐIỀU


KHIỂN TỐI ƯU
C1 C3

Q1

R1
Q2
E

A
R2

R8 Q3

GND R3

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

2. TRANSISTOR DARLINGTON

Điều khiển dòng công suất IC bằng dòng


điều khiển IB trị số thấp.

hFE= IC/IB

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT- ĐẶC ĐIỂM

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT- ĐẶC ĐIỂM

Sử dụng trong các bộ nguồn, bộ biến đổi DC-


DC, bộ điều khiển động cơ...

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT- ĐẶC ĐIỂM

+ Linh kieän ñieàu khieån baèng


aùp. Ñieän aùp gate-source VGS
ñuû lôùn seõ ñoùng MOSFET.
+ VDS > 0 và VGS > 0 ⇒ ON
VGS≤ 0 ⇒ OFF

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT - ĐẶC ĐIỂM

+ MOSFET coù caáu truùc diode


ngöôïc kyù sinh .

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT- ĐẶC ĐIỂM

+ Coâng suaát toån hao nhieät ôû


traïng thaùi ñoùng cuûa MOSFET
cao hơn BJT. MOSFET ñieän
aùp thaáp seõ coù ñieän trôû luùc daãn
RDS(on) nhoû hôn 0.1Ω, tuy
nhieân caùc MOSFET cao aùp coù
ñieän trôû daãn leân ñeán vaøi Ω.

+ Ñònh möùc MOSFET khoaûng


1000V vaø 50A.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT - Đặc tuyến Volt- Ampere

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT - Đặc tính động

MOSFET ñoùng caét nhanh vaø


ñöôïc söû duïng trong caùc boä bieán
ñoåi vaän haønh vôùi taàn soá ñeán
100kHz vaø hôn.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

3. MOSFET COÂNG SUAÁT - Mạch kích

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

4. TRANSISTOR IGBT

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

4. TRANSISTOR IGBT

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

4. TRANSISTOR IGBT

- VCE > 0 và VGE > 0 ⇒ ON


VGE≤ 0 ⇒ OFF
-Khoâng coù khaû naêng khoùa aùp ngöôïc
giaù trò lôùn hôn 10V
-Ñònh möùc IGBT aùp U <= 1200 V,
doøng I <= 1 KA
-Taàn soá ñoùng ngaét cao hôn so vôùi BJT
nhöng thaáp hôn MOSFET
-IJBT coù theå laøm vieäc vôùi taàn soá ñoùng
caét leân ñeán 20kHz

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

4. TRANSISTOR IGBT

+ Gioáng MOSFET , khaùc ôû ñieän trôû


luùc IGBT ñoùng RCE ( ON ) nhoû hôn
nhieàu so vôùi RDS(ON) MOSFET vì caáu
truùc IGBT coù lôùp chuyeån tieáp pn ⇒
coù söï daãn ñieän baèng haït daãn khoâng
cô baûn ⇒ doøng I ñieàu khieån ñöôïc ñoái
vôùi IGBT lôùn hôn 5, 10 laàn so vôùi
MOSFET
+ Coù tín hieäu aùp ñieàu khieån VGE ⇒
doøng qua lôùp pn phaân cöïc thuaän töø
cöïc C ⇒ E.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

- duøng cho maïch coâng suaát lôùn;


- boán lôùp p, n vôùi 3 cöïc ngoaøi Anode (A), Cathode (K) vaø Gate (G);
- maïch ñieàu khieån ñöôïc noái giöõa cöïc G & K . Maïch coâng suaát ñöôïc noái giöõa A
&K;
- linh kieän ñieàu khieån baèng doøng. Xung doøng IG kích ñoùng SCR;
- khoâng kích ngaét, doøng qua SCR ñang daãn if bò ngaét khi giaù trò doøng naøy thaáp
hôn doøng duy trì If < Ih ≈ 0
- ñònh möùc SCR : aùp vaøi kV, doøng vaøi kA

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

Ba traïng thaùi cuûa SCR:


a. Traïng thaùi khoùa aùp ngöôïc ( SCR ngaét )

K
G
V

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

Ba traïng thaùi cuûa SCR:


b. Traïng thaùi khoùa aùp thuận ( SCR ngaét )

A
V

G K

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

Ba traïng thaùi cuûa SCR:


c. Traïng thaùi dẫn ( SCR đóng )

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

Quaù trình ñoùng ngaét


a. Hieän töôïng ñoùng maïch xaûy ra ( chuyeån töø ngaét ⇒ ñoùng ) khi

- SCR ñöôïc ñaët ôû traïng thaùi khoùa aùp thuaän


- Xung doøng IG > 0 ñöa vaøo coång GK

Maïch töông ñöông cuûa SCR goàm 2 transistor maéc ñoái Collector vaø Base vôùi
nhau, xung IG laøm 2 transistor nhanh choùng daãn baõo hoøa. Luùc SCR daãn,
traïng thaùi cuûa noù gioáng diode neân doøng IG khoâng coøn caàn thieát nöõa ñeå duy trì
traïng thaùi ñoùng SCR.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR

Quaù trình ñoùng ngaét

b. Hieän töôïng ngaét maïch goàm 2 giai ñoaïn; Chuyeån töø ñoùng ⇒ ngaét

Giai ñoaïn 1: Giai ñoaïn laøm doøng thuaän bò trieät tieâu baèng caùch thay ñoåi ñieän

trôû hoaëc ñieän aùp giöõa anode vaø cathode ( ñaët aùp ngöôïc )

Giai ñoaïn 2: khoâi phuïc khaû naêng khoùa cuûa SCR Sau khi doøng thuaän bò trieät

tieâu SCR caàn coù 1 thôøi gian ngaét an toaøn (tq) ñeå SCR coù theå chuyeån sang

traïng thaùi khoùa aùp thuaän an toaøn.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR - ĐẶC TUYẾN VOLT-AMPERE

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR - ĐẶC TUYẾN VOLT-AMPERE

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR - THỜI GIAN NGẮT AN TOÀN tq

tq : sau khi phuïc hoài lôùp ñieän trôû nghòch cuûa J1 vaø J3 quaù trình ngaét vaãn
chöa chaám döùt, caàn coù theâm moät thôøi gian nöõa ñeå khoâi phuïc khaû naêng khoùa
aùp thuaän töùc laø khoâi phuïc ñieän trôû nghòch cuûa lôùp J2 . Thôøi gian ngaét an
toaøn vì vaäy seõ ñöôïc ñònh nghóa : tq- Noù baét ñaàu khi doøng thuaän trôû veà
khoâng cho ñeán khi xuaát hieän ñieän aùp khoùa thuaän maø SCR vaãn khoâng bò
ñoùng trôû laïi khi chöa coù xung doøng ñieàu khieån IG.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR - MẠCH KÍCH SCR

VCC

R4

Q1 A

R3

D1 R2 G X1
TX1
R6

A Q2 D2 R1
R5

K
-

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

5. THYRISTOR - MẠCH BẢO VỆ

dV/dt
dV/dt
di/dt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

6. GTO – Gate turn off thyristor

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

6. GTO – Gate turn off thyristor

- Thyritor GTO cuõng gioáng nhö SCR, ñöôïc ñoùng baèng xung doøng coång Gate
neáu ñieän aùp anode- cathode döông.
- GTO coù khaû naêng ñieàu khieån ngaét baèng doøng coång Gate giaù trò aâm.
- Doøng aâm ngaét GTO caàn phaûi ngaén (vaøi µs), nhöng bieân ñoä phaûi raát lôùn so vôùi
doøng ñoùng GTO vaø thoâng thöôøng doøng kích ngaét GTO khoaûn 1/3 doøng anode ôû
traïng thaùi daãn.
- Ñaëc tuyeán V-A cho GTO gioáng cuûa SCR.
- Ñònh möùc GTO : doøng vaøi kA , aùp vaøi kV: Duøng cho maïch coâng suaát lôùn

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

6. GTO – Gate Turn Off Thyristor

+VGG

+ PS1 A

Q2A
C1 R5
R3

R1 U1
G X1
ON
R6

Xung ñoùng Q1

OFF
K
Q4A

R4
R7 Q5
R2 U2

Xung ngaét
Q3
PS2
-

-VGG

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

6. TriAc

- Linh kieän ñieàu khieån doøng xoay chieàu vaø coù 1 coång ñieàu khieån.
- Kích ñoùng baèng xung doøng ñieàu khieån gioáng SCR
- Ngaét töï nhieân baèng aùp ngöôïc

A1

G
A2

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CHÖÔNG 1

CAÙC LINH KIEÄN BAÙN DAÃN

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like