Şasi Türleri

Merdiven tipi şasi (Ladder Frame)

Bir merdivene olan benzerliği için adlandırılan merdiven çerçevesi, tüm tasarımların en basit
ve en eskilerinden biridir. Merdiven tipi (Ladder Frame) olarak bilinen bu şasi tipi otomobilin
gövdesinden ayrıdır. 1930’lu yıllara kadar tüm araçlarda bu sistem kullanılmıştır. Teknik ve
teknolojik olarak yetersiz olması sebebiyle günümüzde pek tercih edilmemektedir.
Günümüzde sadece kamyon, otobüs gibi büyük araçlarda kullanılır. Aracın yüksekliği bu şasi
tipinde daha yüksektir çünkü vücut şasinin üzerindedir.

Backbone tipi şasi

Merdiven tipi şisiye çok benzer bir tiptir, farklı olarak 2 boyutlu sabit yapı yerine genellikle
dikdörtgen kesitli güçlü tüplerden oluşan bir yapı kullanılır. Bu yapılar aracın hareket ekseni
boyunca doğrusal olmak yerine orta kısımda çaprazlanarak kemik benzeri bir yapı oluşturur.
Bu yapı ön ve arka süspansiyon alanlarını birbirine bağlar. Gövde ise bu yapının üzerine
oturtulur. Bu şasi tipi de merdiven tipi şasiye benzer olarak günümüz modern araçlarda tercih
edilmemektedir.

Monocoque (Unibody) Şasi

Bu Şasi tipi dış yüzeylerin de yapısal yükü taşıdığı bir tasarımdır. Başka bir deyişle yaşam
alanı yani gövde ve şasi bir bütün olarak elde edilir. Geleneksel merdiven tipi şasi mimarisi,
günümüzde çoğu otomobilde kullanılan unibody şasi yapısına doğru kaymıştır. Birleşik
Krallık’da merdiven tipi şasi ile üretilen son araç 1971’de Triumph Herald idi. Gelecekte
unibody şasi daha sık kullanılacaktır. Hatta yakın zamanda tanıtılan Tesla Cybertruck
kamyonetinde unibody şasi kullanılmıştır. 30x (SAE Grade) soğuk hadde çelikten yapılan bu
unibody gövdenin 9mm kurşun geçirmeyeceği iddia edildi. Şaside kullanılan çelik ile
Starship’in çelik gövdesinin aynı çelikten yapılıyor olması beni inanılmaz etkiledi. Şahsen
hayranlıkla izledim sunumu. Cybertruck otomotiv endüstrisinin gelmiş geçmiş en ilginç
tasarımlarından birisi bence. Bu tip tasarımlar havacılıkta başlamış ve otomotiv endüstrisine
de yansımıştır. Gelecekte daha da fazla karşımıza çıkacaktır.

Space Frame Şasi

Bu şasi tipinde genelde her yönde aynı mukavemet göstermesi nedeniyle dairesel kesitli
profiller kullanılır. Bu profiller kaynak yardımı ile kompleks bir şekilde birbirine bağlanarak
kafes benzeri bir yapı oluşturulur. Günümüzde gelişen üretim teknolojileri sayesinde, bu şasi
tipinde montaj kolaylığı sağlayan dikdörtgen kesitli profiller ya da pres ile elde edilen
geometriler kullanılmaktadır. Bu şasi tipi her yönde yüksek mukavemet sağlamakla birlikte
üretimi maliyetli ve zahmetlidir.

Küvet Tipi Şasi (Tub Frame)

Backbone ve Ladder Frame Şasi tipine benzer bir tip olmasının yanında günümüz modern
tasarım ve üretim felsefesine uygun olarak üretilen bir şasi tipidir. Bu tasarımda sürücü ve
yolculara küvet diye tabir edilebilecek bir yaşam alanı sağlanarak bu ana kısıma ek olarak
aracın yürüyen aksamını taşıyan ön ve arka bağlantılar montaj edilerek aracın ana iskeleti elde
edilmiş olur. Genellikle bu şasi tipinde alüminyum alaşımlar ya da karbon fiber gibi
malzemeler kullanılır.