1001 Linux Commands

‫‪ 1001‬دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺴﯽ‬ ‫‪2‬‬
‫ﻫﺰار و ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ‬
‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﮐﺘﺎب‬
‫ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ از ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‬
‫وﯾﺮاﯾﺶ اول ‪1397‬‬
‫ﻧﺸﺮ آزاد‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺸﺮآزاد‬
‫ﻧﺎم ﮐﺘﺎب ‪ :‬ﻫﺰاروﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ‪ :‬ﺣﺴﯿﻦ ﺳﯿﻼﻧﯽ‬
‫وﯾﺮاﺳﺘﺎر و ﻃﺮاح ﺟﻠﺪ‪ :‬ا ‪ .‬ﻗﺎﺳﻤﯽ ﻧﮋاد‬
‫ﻧﺎﺷﺮ ‪ :‬ﻧﺸﺮ آزاد‬
‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﺎپ ‪ :‬اول‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﻧﺸﺮ‪1397 :‬‬
‫ﺷﻤﺎرﮔﺎن ‪ 20000:‬ﻧﺴﺨﻪ‬
‫ﻗﯿﻤﺖ ‪ 10000 :‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫ﺷﺎﺑﮏ ‪975-756-6987-88-3 :‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭼﯿﺴﺖ؟ ‪12 ............................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﭼﯿﺴﺖ؟ ‪12 ............................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪12 ..................................................... ................................ ................................ A Typical Modern Terminal‬‬
‫‪14 ....................................................... ................................ ................................ Modern Power Terminals‬‬
‫ﻣﯿﺎﻧﺒﺮﻫﺎي ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪18 .......................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺑﺎزﮐﺮدن ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪18 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﺴﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ ‪19 ........................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﭼﯿﺴﺖ؟ ‪19 ............................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫اﻧﻮاع ﭘﻮﺳﺘﻪ ‪19 .................................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪20 .................................... ................................ ................................ ................................ linux system file‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ ‪20 ........................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ‪22 ........................... ................................ ................................ ................................ system‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ Ext2‬ﺑﻪ‪23 ...................................... ................................ ................................ ................................ Ext3‬‬
‫ژورﻧﺎﻟﯿﻨﮓ ‪23 ................................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪23 .................................................. ................................ ................................ ................................ ReiserFS‬‬
‫‪23 ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ XFS‬‬
‫‪23 ....................................................... ................................ ................................ ................................ Btrfs‬‬
‫ﻓﺮﻣﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮﺷﻪ اي ‪23 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪23 ....................................................... ................................ ................................ ................................ swap‬‬
‫‪24 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ pwd‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪26 ......................... ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪26 ................................. ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﻧﻬﺎ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده آﻧﻬﺎ ‪28 ................................... ................................ ................................‬‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪30 ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ ‪31 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ‪32 ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ :‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه راﻫﻨﻤﺎي دﺳﺘﻮرات ‪33 ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه راﻫﻨﻤﺎ ‪33 .............................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫روش ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﯾﻨﺮي و ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪33 ................................................... ................................‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ دﺳﺘﻮرات ﺟﺪﯾﺪ در ‪33 .......................... ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻧﻮع ﻓﺮﻣﺎن ‪35 ................................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪35 ............................................. ................................ ................................ ................................ which‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﺳﺘﻮرات ‪35 ........................... ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪36 ................................................ ................................ ................................ ................................ man‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه و وﯾﺮاﯾﺶ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ‪36 ................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪36 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ cat‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ Cat Command Basic‬در ‪37 ..................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﻤﺎره ﺧﻂ در ﻓﺎﯾﻞ ‪37 ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ $‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ ‪38 ................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﺐ از ﺧﻄﻮط ﺟﺪا ﺷﺪه در ﻓﺎﯾﻞ ‪38 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ‪38 ...................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ ‪38 .......................................... ................................ ................................‬‬
‫ﺿﻤﯿﻤﻪ ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ ‪38 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫‪5‬‬
‫‪.‬اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺘﺎﻧﺪارد ورودي ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ ‪39 .............................................. ................................ ................................‬‬

‫‪.‬ﻣﺴﯿﺮ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪39 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪39 ................................. ................................ ................................‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪39 .............................................. ................................ ................................ ................................ chgrp‬‬
‫ﻣﺠﻮزﻫﺎ ‪40 ...................................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪40 ............................................. ................................ ................................ ................................ chmod‬‬
‫ﻣﺠﻮزﻫﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪41 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪42 ............................................ ................................ ................................ ................................ chown‬‬
‫ﺣﺬف ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ‪43 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮔﺮوه ‪43 ............................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‪43 ..................................... ................................ ................................ ................................ passwd‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﮐﺎرﺑﺮ ‪43 ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ‪ SETGID‬در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪44 ...................................................... ................................ ................................‬‬
‫اﻓﺰودن ‪ Setgid‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪44 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص ‪45 ............................... ................................ ................................ ................................ Linux‬‬
‫دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ‪ root‬و اﺳﺘﻔﺎده از‪45 ........................................... ................................ ................................ sudo‬‬
‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﭘﻼﮔﯿﻦ ‪48 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪50 ............................................. ................................ ................................ ................................ cksum‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪50 ................................................ ................................ ................................ ................................ clear‬‬
‫‪50 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ cmp‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪50 ....................................... ................................ ................................ ................................ command‬‬
‫‪50 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ CP‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن‪51 ............................................. ................................ ................................ Advacned-Copy‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺗﺎرﯾﺦ ‪53 ................................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪53 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ DD‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪53 ................................................... ................................ ................................ ................................ DF‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ "‪ "DF‬ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ در ‪53 ........................ ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪54 ............................................ ................................ ................................ ................................ DF‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ‪54 ......................... ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ ‪54 ........................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system /‬ﻓﺎﯾﻞ ‪55 ............................................... ................................ ................................ home‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪55 .............................................. ................................ ................................ Bytes‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪55 ................................................. ................................ ................................ MB‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪56 .................................................. ................................ ................................ GB‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪56 .......................... ................................ ................................ ................................ Inodes‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻮع ‪56 ................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻮع ﺧﺎص ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را وارد ﮐﻨﯿﺪ ‪56 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫‪.‬اﻧﻮاع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﺧﺎص را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ ‪57 .............................................. ................................ ................................‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻓﺮﻣﺎن‪57 ............................. ................................ ................................ ................................ DF.‬‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺎﯾﻞ ‪59 ................................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪59 ................................................. ................................ ................................ ................................ diff‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ Meld Visual Diff‬و‪59 ..................................... ................................ ................................ Merge Tool‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن داﯾﺮﮐﺘﻮري در ‪62 ................................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫‪ syntax‬ﻓﺮﻣﺎن ‪62 ........................................ ................................ ................................ ................................ dir‬‬
‫‪6‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ ‪63 .......................... ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺸﻬﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺤﺘﻮا ‪63 ...................................................... ................................ ................................‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﻤﺎره ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ‪64 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻌﺪاد ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪64 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎ ‪65 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎ ‪65 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﻣﺎﻟﮏ ﯾﺎ ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺮوه ‪66 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﻣﺎﻟﮏ ‪66 ................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮔﺮوه ﻫﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﺎﯾﻞ ‪67 ....................................................... ................................ ................................‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﺷﻨﺎﺳﻪ ‪68 ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ‪68 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪69 ............................................. ................................ ................................ ................................ Dmidecode‬‬
‫‪.1‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري در ‪69 ........................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫‪. 2‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻧﻮاع‪70 ............................... ................................ ................................ ................................ DMI‬‬
‫‪. 3‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪71 .................................................... ................................ ................................ memory‬‬
‫‪ 4‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ اﻃﻼﻋﺎت ‪ BIOS‬درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻢ؟ ‪71 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬و ﺳﺨﺖ اﻓﺰار در ‪72 ................................. ................................ ................................ linux‬‬
‫‪ 2‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪73 ................................ ................................ ................................ linux system‬‬
‫‪.3‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت‪74 .................................................... ................................ ................................ CPU linux‬‬
‫‪.4‬ﻧﺤﻮه ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ‪74 ............................... ................................ ................................ linux‬‬
‫‪ 5‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ ‪ USB Controllers‬اﻃﻼﻋﺎت ‪75 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫‪. 6‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي‪76 ................................................ ................................ ................................ PCI‬‬
‫‪. 7‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ SCSI‬دﺳﺘﮕﺎه ‪76 ..................................................... ................................ ................................‬‬
‫‪. 8‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي‪77 ................................... ................................ ................................ SATA‬‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻪ ‪77 ....................................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪. 9‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪77 ........................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪78 ................................................... ................................ ................................ ................................ du‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪) du‬اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ( دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎي دﯾﺴﮏ ‪78 .....................................................‬‬
‫‪82 ....................................................... ................................ ................................ ................................ echo‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪84 .................................................. ................................ ................................ ................................ env‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن "‪ "find‬ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ )ﭘﺴﻮﻧﺪ( در ‪84 .......................... ................................ linux‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ‪85 ................................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪86 ................................................. ................................ ................................ ................................ find‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﯾﺎﻓﺘﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ و ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﺑﺎﻻ )ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ( در ‪91 .......................... ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ در ‪91 ..................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ در ‪91 ................................................. ................................ ................................ linux‬‬
‫‪ find‬اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﻻ در ‪93 ............................ ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪94 ................................................ ................................ ................................ ................................ free‬‬
‫‪1.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪94 ......................... ................................ ................................ ................................ system memory‬‬
‫‪2.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در‪94 ........................ ................................ ................................ ................................ Bytes‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در‪94 ..................................................... ................................ ................................ Kilo Bytes‬‬
‫‪4.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ ‪95 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪5.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ ‪95 ...................................................... ................................ ................................‬‬
‫‪6.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﻞ ﺧﻂ ‪95 ......................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪7‬‬
‫‪7.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺎﻓﺮ را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ ‪95 .............................................. ................................ ................................‬‬

‫‪8.‬وﺿﻌﯿﺖ ‪ memory‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ ‪95 ................................. ................................ ................................‬‬
‫‪9.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﮐﻢ و زﯾﺎد ‪95 .................................................... ................................ ................................ memory‬‬
‫‪10.‬ﻧﺴﺨﻪ ‪ free‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪96 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ Swap Space‬در ‪linux‬؟ ‪96 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ‪ hostsystem‬در ‪97 ..................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮدازﻧﺪه ‪99 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪100 ................................................ ................................ ................................ ................................ Inxi Tool‬‬
‫‪100 ............................................... ................................ ................................ ................................ hardinfo‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪101 ............................... ................................ ................................ ................................ linux system‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪103 ............................... ................................ ................................ ................................ linux system‬‬
‫‪103 .................................................... ................................ ................................ ................................ nproc‬‬
‫‪104 ..................................................... ................................ ................................ ................................ Cpustat‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ CPU‬را ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا در ‪104 ................................. ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﻧﺼﺐ ‪105 ................................. ................................ ................................ ................................ CoreFreq‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ‪ memory‬و ‪ CPU‬در ‪106 ............................... ................................ linux‬‬
‫‪107 ..................................................... ................................ ................................ ................................ I-Nex‬‬
‫ﯾﮏ اﺑﺰار ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ‪ / system‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰار در ‪107 ........................................ ................................ linux‬‬
‫‪install I-Nex‬در ﻣﺸﺘﻘﺎت ‪107 ................................................ ................................ ................................ ubuntu‬‬
‫ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪111 ......................................... ................................ ................................ . lshw Tool‬‬
‫‪114 .................................................. ................................ ................................ ................................ hwinfo‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪114 .................................................. ................................ ................................ ................................ id‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ﻣﻔﯿﺪ ‪115 ............................... ................................ ................................ ................................ ifconfig‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺷﺒﮑﻪ ‪115 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪. Shred‬ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺮاي ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ﻣﺤﺘﻮا ‪119 ............................... ................................ ................................‬‬
‫ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ -‬اﯾﻤﻦ ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪120 ...................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺣﺬف اﻣﻦ ﺑﺮاي ‪120 ....................................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫‪121 ........................................... ................................ ................................ ................................ Sfill-Secure‬‬
‫‪122 ................................................. ................................ ................................ ................................ sdmem‬‬
‫ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ ‪123 ................................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪125 ................................................. ................................ ................................ ................................ iw‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪125 ............................................. ................................ ................................ ................................ iwlist‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪126 ................................................ ................................ ................................ ................................ kill‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪128 ................................................ ................................ ................................ ................................ last‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ورود ‪128 ................................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ lsof‬ﻧﻤﻮﻧﻪ در ‪128 ............................ ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪129 ................................ ................................ ................................ ................................ lsof linux‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺗﻮﺳﻂ‪131 ...................................... ................................ ................................ ................................ PID‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ‪ Netstat‬ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﺒﮑﻪ ‪132 ...................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪132 ........................................ ................................ ................................ ................................ Netstat‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪135 .......................................... ................................ ................................ ................................ tar‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 ........................................... ................................ ................................ ................................ pstree‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 .............................................. ................................ ................................ ................................ pwd‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 ........................................... ................................ ................................ ................................ pstree‬‬
‫‪8‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 .............................................. ................................ ................................ ................................ pwd‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 .................................. ................................ ................................ ................................ rdiff-backup‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪142 .......................................... ................................ ................................ ................................ restart‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم دﺳﺘﻮر ‪142 ........................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 ................................................. ................................ ................................ ................................ rm‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺎ!‪143 .................................... ................................ ................................ ................................ RM‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‪143 .................................... ................................ ................................ ................................ rmdir‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪143 ..................................... ................................ ................................ ................................ shutdown‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪143 ............................................... ................................ ................................ ................................ stat‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪144 .................................................. ................................ ................................ ................................ su‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪144 ............................................. ................................ ................................ ................................ sudo‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪144 ............................................ ................................ ................................ ................................ touch‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪144 ............................................... ................................ ................................ ................................ wall‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ‪145 .............................................. ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ ‪145 ............................. ................................ ................................ ................................ linux‬‬
‫زﻣﺎن و آﻣﺎر اﺟﺮاي ‪149 ........................... ................................ ................................ ................................ system‬‬
‫‪tuptime‬ﭼﯿﺴﺖ؟ ‪149 ...................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫اﺑﺰار ‪150 ................................. ................................ ................................ ................................ Clone tuptime‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ آﺧﺮﯾﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ‪153 .................................................... ................................ ................................ linux‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ WC‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﮐﻠﻤﺎت‪ ،‬ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻫﺎ در ‪155 ..................................... ................................ linux‬‬
‫‪157 ..................................................... ................................ ................................ ................................ wget‬‬
‫اﯾﺠﺎد و ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ‪159 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ‪160 ........................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪160 ..................................................... ................................ ................................ ................................ clear‬‬
‫‪161 ..................................................... ................................ ................................ ................................ ncdu‬‬
‫‪161 ..................................................... ................................ ................................ ................................ htop‬‬
‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ‪161 ......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ‪162 ................................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﭘﯿﻨﮓ ‪162 ................................... ................................ ................................ ................................ wget / curl /‬‬
‫‪163 ......................... ................................ ................................ ................................ apt / gunzip / tar / gzip‬‬
‫ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻬﺎ از ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪163 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺴﺘﻪ اﺑﺰار ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ )‪ (APT‬در ‪ / ubuntu‬دﺑﯿﺎن ‪164 ........................................ ................................‬‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ‪165 ......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻪ ‪166......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ‪ APT-GET‬و ‪171 ............................................... ................................ ................................ APT-CACHE‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪175 ............................................... ................................ ................................ ................................ ATQ‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪175 .............................................. ................................ ................................ ................................ atrm‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‪175 ............................. ................................ ................................ ................................ basename‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ‪175 ......................... ................................ ................................ ................................ bzip2 :‬‬
‫ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ bzip2‬در ‪176 ................................. ................................ ................................ linux‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺎرﺑﺮ و ﮔﺮوه ‪177 ..................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ‪177 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺣﺬف ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ‪177 ........................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪177 ...................................................... ................................ ................................ adduser / addgroup‬‬
‫‪9‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪185 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪185 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ‪186 ....................................................... ................................ ................................‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮔﺮوه اوﻟﯿﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪187 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ ‪189 ......................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﻣﻔﻬﻮم‪190 .................................................. ................................ ................................ ................................ TLDR‬‬
‫‪10‬‬
‫ﺗﻘﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ‬
‫ﯾﮕﺎﻧﻪ ﻓﺮزاﻧﻪ دﻟﻢ‬
‫‪11‬‬
‫ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﺳﺎده‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻪ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺘﻮرات را از ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫ﺗﺎ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬در روزﻫﺎي ﮔﺬﺷ ﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺮوزه ﻣﺎ‬
‫راﺑﻄﻬﺎي ﮐﺎرﺑﺮي ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ )‪ (GUI‬را ﻋﻼوه ﺑﺮ راﺑﻄﻬﺎي ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن )‪ (CLI‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻮﺳﺘﻪ دارﯾﻢ‪.‬‬
‫در اﮐﺜﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم( ‪ bash‬ﮐﻪ ﺑﺮاي ‪ Bourne Again Sheell‬ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﭘﻮﺳﺘﻪ اﺻﻠﯽ ‪ sh‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Steve Bourne‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ‪ ، bash‬دﯾﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﻮﺳﺘﻪ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ‬
‫ﻧﺼﺐ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪tcsh ،: ksh‬و‪zsh.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫اﯾﻦ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎز ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﻨﺠﺮه را ﺑﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫ﺑﺎ ﭘﻮﺳﺘﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزﻫﺎي ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬اﮐﺜﺮ ﺗﻮزﯾﻌﻬﺎي‬
‫ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﭼﻨﺪﯾﻦ را ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪nxterm . ،kvt ،rxvt ،xterm ،konsole ،: gnome-terminal‬‬
‫‪A Typical Modern Terminal‬‬
‫‪xterm‬‬
‫‪12‬‬
‫‪rxvt‬‬
‫‪13‬‬
‫ دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺴﯽ‬1001 14
Modern Power Terminals
terminator
14
gnome-terminal
Connectbot
15
‫‪Connectbot‬ﯾﮏ ﭘﻮﺳﺘﻪ اﻣﻦ ﺑﺮاي آﻧﺪروﯾﺪ اﺳﺖ ‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﺮور ‪ SSH‬را راه‬
‫اﻧﺪازي ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ وارد ﺷﻮﯾﺪ ‪.‬ﺑﺮاي ﺳﯿﺴﺘﻢ از راه دور‪Connectbot ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮع‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪ Screen GNU‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪Termux‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Termux‬ﺑﺮاي ‪ Android‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﯿﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه اي ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﯿﺰ اﺳﺖ ‪.‬اﯾﻦ ﻓﺮاﺗـﺮ از ﯾـﮏ ‪ SSH‬اﺳـﺖ؛ اﯾـﻦ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﮐﺎﻣﻞ را در ‪ Android‬ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ رﯾﺸﻪ ﮐﻦ ﮐﺮدن دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﭘـﺲ از ﻧﺼـﺐ‪،‬‬
‫ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺎﯾﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﭘﻮﺳﺘﻪ )‪ (bash‬و ﺑﺴﯿﺎري از اﺑﺰارﻫﺎي راﯾﺞ وﺟﻮد دارد ‪.‬در اﺑﺘﺪا اﯾﻦ اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ در ‪ busybox‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‬
‫‪16‬‬
xterm:
xterm on Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Xterm
Homepage for the current maintainer of xterm, Thomas Dickey: http://invisible-
island.net/xterm/
Tektronix 4014:
Tektronix 4014 on Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Tektronix_4010
Some background on the 4014 at Chilton Computing: http://www.chilton-
computing.org.uk/acd/icf/terminals/p005.htm
rxvt:
Home page for rxvt: http://rxvt.sourceforge.net/
urxvt (rxvt-Unicode):
Home page for the rxvt-Unicode project: http://software.schmorp.de/pkg/rxvt-
unicode.html
gnome-terminal:
Help pages for gnome-terminal: https://help.gnome.org/users/gnome-terminal/stable/
konsole:
The Konsole Manual at the KDE Project:
https://docs.kde.org/stable5/en/applications/konsole/index.html
guake:
The home page for the guake project: http://guake-project.org/
The Arch Wiki entry for guake (contains a lot of useful information but some is Arch
Linux specific): https://wiki.archlinux.org/index.php/Guake
terminator:
The home page for the terminator project:
http://gnometerminator.blogspot.com/p/introduction.html
Connectbot:
Connectbot at the Google Play Store:
https://play.google.com/store/apps/details?id=org.connectbot&hl=en
17
Hacker's Keyboard:
Hacker's Keyboard at the Google Play Store:
https://play.google.com/store/apps/details?id=org.pocketworkstation.pckeyboard&hl=
en
Termux:
Termux at the Google Play Store:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.termux&hl=en
‫ﻣﯿﺎﻧﺒﺮﻫﺎي ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‬
Shortcut Action
Ctrl-Shift-N New Window
Ctrl-Shift-W Close Window
F11 View terminal full screen
Shift-PgUp Scroll up
Shift-PgDn Scroll down
Shift-Home Scroll to the beginning
Shift-End Scroll to the end
Ctrl-Shift-T New Tab
Ctrl-Shift-Q Close Tab
Ctrl-PgUp Next Tab
Ctrl-PgDn Previous Tab
Alt-n Where n is a number in the range of 1 to 9, go to
‫ﺑﺎزﮐﺮدن ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‬
‫ از ﻃﺮﯾﻖ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ‬.‫ﻣﺪﯾﺮ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻤﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﯾﮏ راه ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل از ﻣﻨﻮ دارد‬
‫" ﻧﺎم‬konsole" ‫ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺑﻪ ﻧﺎم‬،‫ ﻫﺴﺘﯿﺪ‬KDE ‫ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‬.‫ﭼﯿﺰي ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮏ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎز ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل اﺳﺖ‬
‫ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺪادي از ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزﻫﺎي‬. ‫" ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬gnome-terminal" ‫ آن را‬Gnome ‫ در‬،‫دارد‬
.‫ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ دارﻧﺪ‬.‫ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎن ﮐﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‬،‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل وﺟﻮد دارد‬
18
‫ﺗﺴﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ‬

‫ﺧﻮب‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﻢ ﭘﻨﺠﺮه ي ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل را ﺑﺎزﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﭘﺮس و ﺟﻮ ﭘﻮﺳﺘﻪ را ﮐﻪ ﺣﺎوي ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﺷﻤﺎ‬
‫و ﻧﺎم دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ و ﯾﮏ ﻋﻼﻣﺖ دﻻر را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ‪ .‬ﭼﯿﺰي ﻣﺜﻞ اﯾﻦ‪:‬‬
‫‪$‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫دﺳﺘﻮرات ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮑﯽ از ‪ 4‬ﻧﻮع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮاﯾﯽ ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻓﺎﯾﻠﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ‪ / usr / bin‬دﯾﺪه اﯾﻢ ‪ ،.‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﻨﺮي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ‪ C‬و‪ ، C ++‬ﯾﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در زﺑﺎن ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﭘﺮل‪،‬‬
‫ﭘﺎﯾﺘﻮن‪ ،‬روﺑﯽ و ﻏﯿﺮه را ﮐﺎﻣﭙﺎﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﯾﮏ دﺳﺘﻮر درون ‪ bash‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ‪:‬اﯾﻦ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﻫﺎي ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﺤﯿﻂ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪. .‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر دﺳﺘﻮراﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺧﻮدﺗﺎن را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬از دﺳﺘﻮرات دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫اﻧﻮاع ﭘﻮﺳﺘﻪ‬
‫ﯾﮑﯽ از اﻧﻮاع راﯾﺞ ‪ Login shells‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﻮرات را ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ Shells‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ورودي و ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ‪ ،‬ﻏﯿﺮ ورودي و ﻏﯿﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ‪ ،‬و ﯾﺎ ﻫﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﺎﯾﻞ ‪ ، bashrc.‬ﭼﻨﺪﯾﻦ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﮐﺎر ﻫﻨﮕﺎم ورود و ﺑﺎﻻ‬
‫آﻣﺪن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﯾﺎ ﺧﺮوج از ‪ system‬ﺗﻐﯿﺮات در اﻧﻬﺎ ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪/etc / profile‬‬
‫‪ . / ~bash_profile‬‬
‫‪ . / ~bash_login‬‬
‫‪ . / ~profile‬‬
‫‪ . / ~bash_logout‬‬
‫‪ /etc/bash.bash_logout‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد راﯾﺞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪ fish ، csh ، zsh‬و ﻏﯿﺮه‪.‬‬
‫‪linux system file‬‬

‫در ﯾﮏ راﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﺷﯿﻮه اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﺮاي ذﺧﯿﺮه‪ ،‬ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و ﺑﻪ‬
‫روز رﺳﺎﻧﯽ داده ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻀﺎي در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در دو ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪User Data and Metadata‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺳﻌﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ‬
‫ﻧﺤﻮه اﯾﺠﺎد و ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ linux‬و ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ در ‪ system‬ﻫﺎي ‪Ext3 ،Ext2‬و ‪Ext4‬را‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ‬

‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ در ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ‪.‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫در ﯾﮏ اﻟﮕﻮي درﺧﺘﯽ داﯾﺮﮐﺘﻮري )ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪه در ﺳﺎﯾﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎ( ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺣﺎوي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬اوﻟﯿﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ داﯾﺮﮐﺘﻮري رﯾﺸﻪ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري رﯾﺸﻪ ﺣﺎوي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎوي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ و ﻏﯿﺮه و ﻏﯿﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬اﮐﺜﺮ‬
‫ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ اﻣﺮوز ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه و دﺳﺘﮑﺎري ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬اﻏﻠﺐ ﺷﻤﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﯿﺪ‪:‬‬
‫‪20‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﻣﻔﻬﻮم ﺣﺮوف دراﯾﻮ را اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺣﺮوف دراﯾﻮ ﻓﺎﯾﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺮي درﺧﺖ‬
‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﯾﮑﯽ ﺑﺮاي ﻫﺮ دراﯾﻮ(‪ ،‬ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ درﺧﺖ ﺗﻨﻬﺎ دارد ‪.‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ درﺧﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ درﺧﺖ ﺗﻨﻬﺎ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪Ext2 -‬‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ Ext2‬در ﺳﺎل ‪ 1993‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ و ‪Ext2‬ﺗﻮﺳﻂ ‪Remy Card‬ﺗﻮﺳﻌﻪ داده‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺷﺪ‪.‬اﯾﻦ اوﻟﯿﻦ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض در ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬ﺑﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ RedHat‬و دﺑﯿﺎن‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺑﺮاي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ‪system Ext file‬ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ‪16‬ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ اﺳﺖ‬ ‫‪.3‬‬
‫اﯾﻦ ﺑﺮاي رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻓﻠﺶ ﻣﺎﻧﻨﺪ دراﯾﻮ ‪ USB‬ﻓﻠﺶ ‪ ،‬ﮐﺎرت‪ SD‬و ﻏﯿﺮه‬ ‫‪.4‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪Ext3 -‬‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ Ext3‬در ﺳﺎل ‪ 2001‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر در ‪Kernel 2.4.15‬ﺑﺎ وﯾﮋﮔﯽ‬ ‫‪.1‬‬
‫‪journaling‬ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن و ﺣﺬف ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ‪system‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﭘﺲ از ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ‪16GB - 2TB .‬‬ ‫‪.2‬‬
‫اراﺋﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎ از ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ Ext2‬ﺑﻪ ‪ Ext3‬ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﮔﯿﺮي و‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن داده ﻫﺎ‪.‬‬
‫‪21‬‬
‫‪Ext4 -‬‬
‫‪ ،Ext4‬ﭘﯿﺸﮕﺎم‪ Ext3‬ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫در اﮐﺘﺒﺮ ‪Ext4 ،2008‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺪ ﭘﺎﯾﺪار در ‪Kernel 2.6.28‬ادﻏﺎم ﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪system‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪ext4‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ‪16GB‬ﺗﺎ ‪TB 16‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ ext4‬ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن وﯾﮋﮔﯽ ‪ journaling‬را دارد‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﯿﺎس ﭘﺬﯾﺮي زﯾﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص ﭼﻨﺪ ﺑﻼك ‪ ،‬ﺗﺨﺼﯿﺺ ﺗﺎﺧﯿﺮ ‪،‬‬ ‫‪.5‬‬
‫‪FSCK‬ﺳﺮﯾﻊ و ﻏﯿﺮه‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ‪system‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻮع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ ،linux‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ root‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫"‪# df -hT | grep "^ / dev‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫‪/ dev / sda3 ext3 /‬‬
‫‪/ dev / sda1 ext3 / boot‬‬
‫اﯾﺠﺎد ‪ Ext2‬ﯾﺎ ‪ Ext3‬ﯾﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Ext4‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪fdisk‬ﯾﺎ ‪parted‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬از دﺳﺘﻮر ‪mke2fs‬ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد‬
‫ﻫﺮ ﯾﮏ از ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ ‪hdxx‬را ﺑﺎ ﻧﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮد ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Ext2‬‬
‫‪# mke2fs‬‬ ‫‪/dev /hdXX‬‬
‫‪# mke2fs -j / dev/ hdXX‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪# mkfs.ext3 /dev/ hdXX‬‬
‫‪-j‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮاي ‪ journaling‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# mke2fs -t ext4 /dev /hdXX‬‬
‫‪22‬‬
‫ﻋﺪد‪ xx‬ﺷﻤﺎره دراﯾﻮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫از ﺳﻮﯾﭻ ‪ –t‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﻧﻮع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪.‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ Ext2‬ﯾﺎ ‪ Ext3‬ﯾﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Ext4‬‬

‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راه ﺑﺮاي ﺟﺪا ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ‪ system‬و ﺗﺒﺪﯾﻞ آن اﺳﺖ‪.‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺪون ‪ install‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪..‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ Ext2‬ﺑﻪ‪Ext3‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ext2‬ﺑﻪ ‪ext3‬ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن وﯾﮋﮔﯽ ﻣﺠﻠﻪ‪ ،‬از دﺳﺘﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# tune2fs -j /dev/ hdXX‬‬
‫ژورﻧﺎﻟﯿﻨﮓ‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ژورﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ) ‪( JFS‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ IBM‬ﺑﺮاي ‪ AIX‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﺗﻮﺳﻌﻪ داده ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‬
‫ﺑﺮاي ‪system ext‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.JFS .‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺮاي ‪ext4‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ‬
‫در آن ﺛﺒﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬وﻗﺘﯽ ﻗﺪرت ‪ CPU‬ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪. ،‬‬
‫‪ReiserFS‬‬
‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺑﺮاي ‪ext3‬ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﻓﺘﻪ و وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ‪.‬زﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮوﻧﺪه ‪ SuSE linux‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ‪ReiserFS‬ﺑﻮد اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از آن ‪ reiser‬از ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺧﺎرج ﺷﺪ و ‪SuSe‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ‪ext3‬ﻧﺪاﺷﺖ ‪ ReiserFS .‬از ﻓﺎﯾﻞ ‪system Extension‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻮﯾﺎ‬
‫ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﯾﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻓﺎﻗﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺨﺼﯽ از ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪XFS‬‬
‫‪XFS‬ﯾﮏ ‪JFS‬ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﭘﺮدازش ﻫﻤﺰﻣﺎن ‪I / O‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬ﻧﺎﺳﺎ اﯾﻦ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را در ﺳﺮور‬
‫‪ 300‬ﺗﺮاﺑﺎﯾﺘﯽ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪Btrfs‬‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ) ‪ B-Tree ( Btrfs‬ﺑﺮ ﺗﺤﻤﻞ ﮔﺴﻞ‪ ،‬اداره ﺳﺮﮔﺮﻣﯽ‪ system ،‬ﺗﻌﻤﯿﺮ‪ ،‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي‬
‫ﺑﺰرگ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﺮده و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮﺷﻪ اي‬

‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮﺷﻪ اي ﺑﺮاي ﺑﻮت ﺷﺪن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﻧﻘﻄﻪ ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻓﺮم اﺷﺘﺮاك‬
‫ﻣﺸﺘﺮك ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫‪swap‬‬
‫‪Swap‬ﺑﺮاي ﺻﻔﺤﺎت ‪ memory‬در ‪ linux‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در ﺣﯿﻦ ﮐﺎرﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻓﻌﻠﯽ ‪ system‬ﺑﻪ ‪ Swap‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ‪ system‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه ) ‪ ( Hibernate‬در ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ‪ system‬ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺧﻮاب زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽ رود‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﻀﺎي ‪ swap‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اﻧﺪازه ‪RAM‬دارد‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫‪pwd‬‬
‫از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ راﺑﻂ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﻧﻤﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ را اراﺋﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ روش دﯾﮕﺮي‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﺧﺖ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﭘﯿﭻ و ﺧﻢ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و در آن اﯾﺴﺘﺎده‬
‫اﯾﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ اي ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﺷﻤﺎ در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﯾﺪ‪ .‬در داﺧﻞ آن داﯾﺮﮐﺘﻮري‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و‬
‫ﻣﺴﯿﺮ آن را ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺻﻠﯽ ﺧﻮد و ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﯾﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ اﯾﺴﺘﺎده اﯾﺪ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﻪ در آن اﯾﺴﺘﺎده اﯾﺪ‪ ،‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﻧﺎم داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر‪ ،‬از‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ pwd‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫‪/home/me‬‬
‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر‪ ،‬از دﺳﺘﻮر ‪ ls‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ ls‬‬
‫‪Desktop Xrootenv.0 linuxcmd‬‬
‫‪GNUstep bin‬‬ ‫‪nedit.rpm‬‬
‫‪GUILG00.GZ hitni123.jpg nsma‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر )ﮐﻪ در آن ﺷﻤﺎ در ﭘﯿﭻ و ﺧﻢ اﯾﺴﺘﺎده( ﺷﻤﺎ از دﺳﺘﻮر ‪ cd‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬
‫اﯾﻦ ﮐﺎر‪cd ،‬را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ و ﭘﺲ از ﻧﺎم ﻣﺴﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﻧﺎم راه ﻣﺴﯿﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ در ﻃﻮل‬
‫ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي درﺧﺖ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﭘﺘﺎﻧﺎم ﻫﺎ را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﯾﮑﯽ از‬
‫دو روش ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮد‪ .‬راه ﺣﻞ ﻫﺎي ﻣﻄﻠﻖ ﯾﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻧﺴﺒﯽ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪24‬‬
‫ﻧﺎم ﻣﺤﻠﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري رﯾﺸﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد و ﭘﺲ از ﺷﺎﺧﻪ درﺧﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺎﺧﻪ ﺗﺎ ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫دﻟﺨﻮاه ﯾﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﺼﺐ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﭘﻮﺷﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ /usr/ bin‬اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از داﯾﺮﮐﺘﻮري رﯾﺸﻪ )ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬
‫اﺳﻠﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﻧﺎم راه( ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ﻧﺎم "‪ "usr‬وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺣﺎوي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ﻧﺎم "‪ "bin‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ cd /usr/bin‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫‪/usr/bin‬‬
‫‪$ ls‬‬
‫‪lwp-request‬‬
‫‪2to3‬‬ ‫‪lwp-rget‬‬
‫‪2to3-2.6‬‬ ‫‪lxterm‬‬
‫‪a2p‬‬ ‫‪lz‬‬
‫‪aalib-config‬‬ ‫‪lzcat‬‬
‫‪aconnect‬‬ ‫‪lzma‬‬
‫‪acpi_fakekey‬‬ ‫‪lzmadec‬‬
‫‪acpi_listen‬‬ ‫‪lzmainfo‬‬
‫‪add-apt-repository m17n-db‬‬
‫‪addpart‬‬ ‫‪magnifier‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖ "‪ ".‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر ﺧﻮد اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻋﻼﻣﺖ "‪ "..‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺻﻠﯽ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ‬
‫اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﮐﺎرﮐﺮد آن ﻣﯽ ﭘﺮدازﯾﻢ‪ .‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري را دوﺑﺎره ﺑﻪ ‪ / usr / bin‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ‪:‬‬
‫‪$ cd /usr/bin‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫‪/usr/bin‬‬
‫‪$ cd ..‬‬
‫‪[me@linuxbox usr]$ pwd‬‬
‫‪/us‬‬
‫‪25‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪linux‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻤﻮدار و ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪linux‬‬

‫ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺑﺎﻻ )ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ در وﻫﻠﻪ اول اﺳﺖ( ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﻮت ﺷﺪن ﺑﻪ دراﯾﻮر‬
‫دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي و ﻏﯿﺮه ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪/ bin :‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﻨﺮي اﺟﺮاﯾﯽ )ﻓﺎﯾﻞ( ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮت ﺷﺪن‪ ،‬ﺗﻌﻤﯿﺮ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﮏ ﮐﺎرﺑﺮ و ﺳﺎﯾﺮ دﺳﺘﻮرات ﻣﻬﻢ ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‪ ،history،wc ،rpm ،tar ،df ،du ،cat ،.‬و ﻏﯿﺮه‬
‫‪/ boot :‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻣﻬﻤﯽ را در ﻃﻮل ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﻮت ﺷﺪن‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺴﺘﻪ ‪ linux‬ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪26‬‬
‫‪/ dev :‬ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪cpu ،cdrom‬و‬ ‫‪.3‬‬
‫ﻏﯿﺮه اﺳﺖ‬
‫‪/ etc :‬ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬راه اﻧﺪازي ‪ ،‬ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ‪ ،‬ﺷﺮوع ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻒ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ‬ ‫‪.4‬‬
‫‪/ home :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮان‪.‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮ در‬ ‫‪.5‬‬
‫ﭘﻮﺷﻪ ‪ home‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺣﺎوي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﮑﺘﺎپ ‪download ،‬ﻫﺎ ‪ ،‬اﺳﻨﺎد و ‪ ...‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪/ lib :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ Lib‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻫﺴﺘﻪ اي و ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﮐﺘﺎب‪ home‬اي ﻣﺸﺘﺮك ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي راه‬ ‫‪.6‬‬
‫اﻧﺪازي ‪ system‬و اﺟﺮاي دﺳﺘﻮرات در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ root‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪/ lost + found :‬اﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري در ﻫﻨﮕﺎم ‪ install linux install‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫‪.7‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﻮدن ﻏﯿﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه ﺧﺮاب ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪/ media :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪media / cdrom‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪/ mnt :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮاي ‪ system install‬ﻓﺎﯾﻞ‪.‬‬ ‫‪.9‬‬
‫‪/ opt :‬اﺧﺘﯿﺎري ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺨﺘﺼﺮ اﺳﺘﺸﺎﻣﻞ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﺮم اﻓﺰار ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ‪ ،.VIZ‬ﺟﺎواو ﻏﯿﺮه‬ ‫‪.10‬‬
‫‪ / proc : system‬ﻣﺠﺎزي و ﺷﺒﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﮐﻪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد ﻓﺮآﯾﻨﺪ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﺎ ﺧﺎص‬ ‫‪.11‬‬
‫‪Process-id aka pid‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪/ root :‬اﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ home‬ﮐﺎرﺑﺮ ‪ root‬اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ' ‪'/‬اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.12‬‬
‫‪/ run :‬اﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺗﻨﻬﺎ راه ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﻣﺸﮑﻞ زودﻫﻨﮕﺎم دراﯾﻮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.13‬‬
‫‪/ sbin :‬ﺣﺎوي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺎﯾﻨﺮي‪ ،‬ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﯾﺮ ‪ ، system‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاري ‪.viz.‬‬ ‫‪.14‬‬
‫‪ iptablesfdiskifconfig swapon restart‬و ﻏﯿﺮه‬
‫‪/ srv :‬ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﻪ ﺻﻮرت " ‪ " srv‬ﻣﺨﻔﻒ اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﭘﻮﺷﻪ ﺣﺎوي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮوﯾﺲ دﻫﻨﺪه و‬ ‫‪.15‬‬
‫ﺳﺮوﯾﺲ ﺧﺎص اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪/ sys :‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﻣﺪرن ‪ linux‬ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪/ sys‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺠﺎزي اﺳﺖ‬ ‫‪.16‬‬
‫ﮐﻪ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ‪ system‬را اﺻﻼح ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪/ tmp :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻮﻗﺖ ‪ ،system‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮان و ‪root.‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻮﻗﺖ را ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮ‬ ‫‪.17‬‬
‫و ‪ system‬ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻮت ﺑﻌﺪي‪.‬‬
‫‪/ usr :‬ﺣﺎوي ﻣﺴﺘﻨﺪات ‪ ،‬ﮐﺪ ﻣﻨﺒﻊ ‪ ،‬ﮐﺘﺎب‪ home‬ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻄﺢ دوم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.18‬‬
‫‪/ var :‬ﻣﺨﻔﻒ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺘﺎﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ رﺷﺪ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﭘﻮﺷﻪ ﺣﺎوي ﭘﺮوﻧﺪﻫﻬﺎي‬ ‫‪.19‬‬
‫ورودي ‪ ،‬ﻗﻔﻞ ‪temp ،‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪27‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﻧﻬﺎ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده آﻧﻬﺎ‬

‫‪ linux‬ﯾﮏ ‪ system‬ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ راه ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺮ و ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﺮاي ﺷﺮوع ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﺮدن ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاري و‬
‫‪ system restart‬ﺑﺮ ﺧﻼف وﯾﻨﺪوز اﺳﺖ‪.‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﺪوﺗﺎﯾﯽ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎت‬
‫‪ ، man‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎت و ﻏﯿﺮه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭘﺮدازش در ‪ linux‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪/ boot / vmlinuz :‬ﻓﺎﯾﻞ ﮐﺮﻧﻞ ‪linux.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪/ dev / hda :‬ﻓﺎﯾﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ( ‪IDE HDD‬ﻫﺎرد دﯾﺴﮏ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪/ dev / hdc :‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﺮاي ‪ ،IDE Cdrom‬ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫‪.3‬‬
‫‪/ dev / null :‬دﺳﺘﮕﺎه ﺷﺒﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارددر ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺧﺮوج زﺑﺎﻟﻪ ﺑﻪ ‪/ dev / null‬ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫‪.4‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ رود‪.‬‬
‫‪/ etc / bashrc :‬ﺣﺎوي ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﻫﺎي ‪ system‬و ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﺴﺘﻌﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‪shell bash.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫‪/ etc / crontab :‬ﯾﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﭘﻮﺳﺘﻬﺒﺮاي اﺟﺮاي دﺳﺘﻮرات ﻣﺸﺨﺺ در ﯾﮏ زﻣﺎن از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫‪/ etc / exports :‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﺒﮑﻪ‪.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫‪/ etc / fstab :‬اﻃﻼﻋﺎت دﯾﺴﮏ دراﯾﻮ و ﻧﻘﻄﻪ اﺗﺼﺎل آﻧﻬﺎ‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪/ etc / group :‬اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮوه اﻣﻨﯿﺘﯽ‪.‬‬ ‫‪.9‬‬
‫‪/etc/grub.conf :‬ﻓﺎﯾﻞ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ‪bootloader‬ﮔﺮاب‪.‬‬ ‫‪.10‬‬
‫‪/etc/init.d :‬ﺳﺮوﯾﺲ ﺷﺮوع اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ‪.‬‬ ‫‪.11‬‬
‫‪/etc/lilo.conf :‬ﭘﺮوﻧﺪه ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي‪lilo bootloader .‬‬ ‫‪.12‬‬
‫‪/ etc / hosts :‬اﻃﻼﻋﺎت آدرس آي ﭘﯽ و ﻧﺎم ‪host‬ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‪.‬‬ ‫‪.13‬‬
‫‪/etc/hosts.allow :‬ﻟﯿﺴﺘﯽ از ‪host‬ﻫﺎ ﻣﺠﺎز ﺑﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت در دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﻠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.14‬‬
‫‪/etc/host.deny :‬ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت در دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺤﻠﯽ را رد ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.15‬‬
‫‪/ etc / inittab :‬روﻧﺪ ‪ INIT‬و ﺗﻌﺎﻣﻞ آﻧﻬﺎ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺮا‪.‬‬ ‫‪.16‬‬
‫‪/ etc / issue :‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﭘﯿﺎم ﭘﯿﺶ از ورود را وﯾﺮاﯾﺶ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.17‬‬
‫‪/etc/modules.conf :‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺑﺮاي ﻣﺎژول ﻫﺎي ‪system.‬‬ ‫‪.18‬‬
‫‪/ etc / motd : motd‬ﻣﺨﻔﻒ ﭘﯿﺎم روز اﺳﺖ ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮان ﭘﯿﺎم ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.19‬‬
‫‪/ etc / mtab :‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻠﻮك اﻃﻼﻋﺎت را ‪ install‬ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.20‬‬
‫‪/ etc / passwd :‬ﺣﺎوي رﻣﺰ ﻋﺒﻮر از ﮐﺎرﺑﺮان ‪ system‬در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺳﺎﯾﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي اﻣﻨﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.21‬‬
‫‪/ etc / printcap :‬اﻃﻼﻋﺎت ﭼﺎﭘﮕﺮ‬ ‫‪.22‬‬
‫‪/ etc / profile :‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‬ ‫‪.23‬‬
‫‪/etc/profile.d :‬اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﮐﺎرﺑﺮدي‪ ،‬اﺟﺮا ﺷﺪه ﭘﺲ از ورود‪.‬‬ ‫‪.24‬‬
‫‪/etc/rc.d :‬اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﻣﺸﺨﺼﯽ در ﺳﻄﺢ اﺟﺮا‪.‬‬ ‫‪.25‬‬
‫‪28‬‬
‫‪/etc/rc.d/init.d :‬اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ اوﻟﯿﻪ راه اﻧﺪازي ﺳﻄﺢ اﺟﺮا‪.‬‬ ‫‪.26‬‬

‫‪/etc/resolv.conf :‬ﺳﺮورﻫﺎي ﻧﺎم داﻣﻨﻪ ) ‪ ( DNS‬ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.27‬‬
‫‪/ etc / securetty :‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‪ ،‬ﮐﻪ در آن ورود ﺑﻪ ‪ root system‬اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.28‬‬
‫‪/ etc / skel :‬اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﮐﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺪﯾﺪ ﮐﺎرﺑﺮ را وارد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.29‬‬
‫‪/ etc / termcap :‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪ASCII‬ﮐﻪ رﻓﺘﺎر ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪ ،‬ﮐﻨﺴﻮل و ﭼﺎﭘﮕﺮ را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.30‬‬
‫‪/ etc / X11 :‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ‪X-window . system‬‬ ‫‪.31‬‬
‫‪/ usr / bin :‬دﺳﺘﻮرات اﺟﺮاﯾﯽ ﮐﺎرﺑﺮ ﻧﺮﻣﺎل‪.‬‬ ‫‪.32‬‬
‫‪/ usr / bin / X11 :‬دوﭼﺮﺧﻪ از ‪ Xsystem‬وﯾﻨﺪوز‪.‬‬ ‫‪.33‬‬
‫‪/ usr / include :‬ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪C‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.34‬‬
‫‪/ usr / share :‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺮد ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎت و ﻏﯿﺮه‬ ‫‪.35‬‬
‫‪/ usr / lib :‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﮐﺘﺎب‪ home‬اي ﮐﻪ در ﻃﻮل ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.36‬‬
‫‪/ usr / sbin :‬دﺳﺘﻮرات ﺳﻮﭘﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ‪system.‬‬ ‫‪.37‬‬
‫‪/ proc / cpuinfo :‬اﻃﻼﻋﺎت ‪CPU‬‬ ‫‪.38‬‬
‫‪/ proc / filesystems :‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.39‬‬
‫‪/ proc / interrupts :‬درﻣﻮرد وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﻓﻌﻠﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪.40‬‬
‫‪/ proc / ioports :‬ﺗﻤﺎم آدرس ﻫﺎي ورودي ‪/‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ در ﺳﺮور اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.41‬‬
‫‪/ proc / meminfo :‬اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده از ‪memory.‬‬ ‫‪.42‬‬
‫‪/ proc / modules :‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎژول ﻫﺴﺘﻪ‪.‬‬ ‫‪.43‬‬
‫‪/ proc / mount :‬اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮوﻧﺪه ‪system.‬‬ ‫‪.44‬‬
‫‪/ proc / stat :‬آﻣﺎر دﻗﯿﻘﯽ از ‪ system‬ﮐﻨﻮﻧﯽ‪.‬‬ ‫‪.45‬‬
‫‪/ proc / swaps :‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺒﺎدﻟﻪ اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬ ‫‪.46‬‬
‫‪/‬ﻧﺴﺨﻪ ‪:‬اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺴﺨﻪ ‪linux.‬‬ ‫‪.47‬‬
‫‪/ var / log / lastlog :‬ورود از آﺧﺮﯾﻦ روﻧﺪ ﺑﻮت ﺷﺪن‪.‬‬ ‫‪.48‬‬
‫‪/ var / log / messages : log‬از ﭘﯿﺎم ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ‪daemon syslog‬در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮت ﺷﺪن‪.‬‬ ‫‪.49‬‬
‫‪/ var / log / wtmp :‬ﻟﯿﺴﺖ زﻣﺎن ورود و ﻣﺪت زﻣﺎن ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ در ‪ system‬را وارد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.50‬‬
‫‪29‬‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‬
‫‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺪرن درﺧﺖ ﻫﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري )ﭘﻮﺷﻪ اي( دارﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪root‬‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ آن را "‪ "parent‬ﻣﯽ ﻧﺎﻣﯿﻢ‪ system .‬ﻫﺎي ‪ Unix‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ root‬اي ﺑﺎ ﻧﺎم \ دارﻧﺪ ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ﭘﯿﻤﺎﯾﺶ ‪pwd / ls / cd‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎر در ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮ ﻫﻤﯿﺸﻪ در داﺧﻞ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ آن را داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ‬
‫ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻣﯽ ﻧﺎﻣﯿﻢ ‪ .‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺎري ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ ‪ pwd‬ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫‪/home / hossein‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت اﯾﻦ ﭘﻮﺷﻪ )ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ‪ /‬ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي ﻓﺮزﻧﺪ و ﻏﯿﺮه( را ﺑﺎ ‪: ls‬‬
‫‪$ ls‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪") cache‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻄﻪ"(‬
‫‪$ ls -a‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻓﺎﯾﻞ‬
‫‪$ ls -l‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﻮﯾﭻ‬
‫‪ls –l -a‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ ls‬ﺑﺮاي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻓﺮﻣﺎن ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﯾﻦ را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﺗﻌﺪادي از روش ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از دﺳﺘﻮر‪ls‬‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫‪ls‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در ﭘﻮﺷﻪ‪ / bin‬ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫‪ls / bin‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري را در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻮع دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫‪ls -l‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﭘﻮﺷﻪ ‪ / bin‬و داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ / etc‬در ﻓﺮﻣﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫‪ls -l / etc / bin‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ )ﺣﺘﯽ آﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺳﺎﻣﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺷﺨﺼﯿﺖ دوره اي ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫‪ls -la ..‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ( در واﻟﺪﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻧﺸﺎن داده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫‪30‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ‬

‫اﮔﺮ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-l‬ﺑﺎ ‪ls‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ اي را ﮐﻪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻓﺮاواﻧﯽ در ﻣﻮرد ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻟﯿﺴﺖ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬درﯾﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮد ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﻣﺜﺎل اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪-rw -- -- --- 1 bshotts bshotts 576 Apr 17 1998 weather.txt‬‬

‫‪ web_page‬اﮐﺘﺒﺮ ‪drwxr-xr-x 6 bshotts bshotts 1024 9 1999‬‬
‫‪ web_site.tar‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪-rw-rw-r -- 1 bshotts bshotts 276480 11 20:41‬‬
‫‪-rw‬‬ ‫‪-- -- --- 1 bshotts bshotts 5743 Dec 16 1998 xmas_file.txt‬‬
‫‪-- -- -- -- -- -- -- --- -- -- --- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --‬‬

‫‪-- -- -- -- ---‬‬
‫| | | | | |‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ | | | | |‬
‫| | | | |‬
‫زﻣﺎن اﺻﻼح ‪| | | | + ---‬‬
‫| | | |‬
‫)اﻧﺪازه )در ﺑﺎﯾﺖ ‪| | | + -- -- -- -- -- ---‬‬
‫| | |‬
‫ﮔﺮوه ‪| | + -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- ---‬‬
‫| |‬
‫ﻣﺎﻟﮏ ‪| + -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --‬‬
‫|‬
‫‪+ -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --‬‬
‫ﻣﺠﻮزﻫﺎي ﭘﺮوﻧﺪه ‪--‬‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪.‬‬
‫زﻣﺎن اﺻﻼح‬
‫آﺧﺮﯾﻦ ﺑﺎر ﻓﺎﯾﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮد اﮔﺮ آﺧﺮﯾﻦ اﺻﻼح ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﯿﺶ از ﺷﺶ ﻣﺎه رخ داده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ و ﺳﺎل ﻧﻤﺎﯾﺶ‬
‫داده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬زﻣﺎن روز ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﻧﺪازه‬
‫اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ در ﺑﺎﯾﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺮوه‬
‫ﻧﺎم ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﻮزﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺮوﻧﺪه دارد ‪.‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫‪31‬‬
‫ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ دارد ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻮزﻫﺎي ﭘﺮوﻧﺪه‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ از ﻣﺠﻮزﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ‪.‬اوﻟﯿﻦ ﮐﺎراﮐﺘﺮ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ "‪. "-‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻨﻈﻢ )ﻋﺎدي( را‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ "‪. "d‬ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دوم از ﺳﻪ ﮐﺎراﮐﺘﺮ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﻮاﻧﺪن‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫و اﺟﺮاي ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ ‪.‬ﺳﻪ ﻧﻔﺮ دﯾﮕﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺣﻘﻮق ﮔﺮوه ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺣﻘﻮق را‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي واﮔﺬار ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬ﻣﻦ در درس ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺮداﺧﺖ ‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻪ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ‪)cd‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺗﻐﯿﯿﺮ(‪:‬‬

‫‪cd TEST‬‬
‫‪cd A‬‬
‫‪pwd‬‬
‫‪A‬‬
‫‪cd ..‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ "parent‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪cd..‬‬
‫‪/home / hossein / TEST‬‬
‫‪ ~ cd‬ﯾﺎ ﻓﻘﻂ ‪ cd‬ﺑﺮاي " ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻪ ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺻﻠﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫~‪cd‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ‪:‬‬
‫‪ ~ cd‬ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي " ‪ cd‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭼﻨﺪ ﭘﻮﺷﻪ را ﺑﺎ ‪.. /.. cd‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‬
‫‪cd ../..‬‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ آﺧﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﺎ ‪-cd‬‬
‫‪cd -‬‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ در ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن وارد ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ و آﻧﻬﺎ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺪ ﻣﺎﺷﯿﻦ را ﮐﻪ در‬
‫ﺟﺎﯾﯽ از راﯾﺎﻧﻪ ﺷﻤﺎ ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه اﻧﺪ اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت اﯾﻦ ﮐﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ‪ linux‬داﺧﻠﯽ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .،‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﯾﮏ دﺳﺘﻮر را درﺳﺖ ﺑﻌﺪ از دﯾﮕﺮي اﺟﺮا ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬
‫اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از ؛ )ﺳﻤﯿﮑﺎﻟﻦ( اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪pwd‬؛ ‪| hossein @ pc01 | ~ ls‬‬
‫‪32‬‬
‫‪Git TEST jdoctest.filetest‬‬

‫‪/home / hossein‬‬
‫در ﺑﺎﻻ‪ semicolon ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ) ‪ ( ls‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر را ﻟﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ ) ‪ ( pwd‬ﻣﺤﻞ ﺳﮑﻮﻧﺖ ﺧﻮد را ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ‪ .:‬ﺑﺮاي دﯾﺪن ﮐﺎرﻫﺎي ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬از دﺳﺘﻮر ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬‬
‫‪$ jobs‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه راﻫﻨﻤﺎي دﺳﺘﻮرات‬
‫ﺳﻮﯾﭻ ‪ h-‬ﯾﺎ ‪ help--‬ﭘﺲ از ﻫﺮ دﺳﺘﻮر را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﻮ ﮐﻤﮑﯽ ﺑﺮاي آن دﺳﺘﻮرﺑﺎز ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‪:‬‬
‫‪du‬‬ ‫‪--help‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه راﻫﻨﻤﺎ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪apropos‬ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت دﺳﺘﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ apropos adduser‬‬
‫روش ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﯾﻨﺮي و ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‬
‫داﻧﺴﺘﻦ ﺟﺰﺋﯿﺎت دﺳﺘﻮرات ‪ linux‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ linux‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﻮرات ﻣﺘﻌﺪد را ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ را ﻧﯿﺰ ﻗﺎدر ﻣﯽﺳﺎزد ﮐﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ system‬را از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﺎ ﯾﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﮐﺸﻒ دﺳﺘﻮرات ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮ روي ‪ system‬ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻤﺎم داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ در ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺤﯿﻄﯽ ‪PATH‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻤﺎم دﺳﺘﻮرات ‪ /‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪ install‬ﺷﺪه در ‪ system‬را ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻧﺎم ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺎﻟﺐ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد آن اﺣﺘﻤﺎﻻ در ﺻﻔﺤﻪ ‪ man‬ﺑﭙﺮدازﯾﺪ‪ ،‬ﺳﻌﯽ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺰﺋﯽ درﺑﺎره آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺟﻤﻊ آوري ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ دﺳﺘﻮرات ﺟﺪﯾﺪ در ‪linux‬‬

‫اﮐﻨﻮن ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت و ﻣﮑﺎن ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ‪ linux‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪whatis‬‬
‫‪whatis‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﯾﮏ ﺧﻂ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ‪ argument‬وارد ﻣﯽ ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫‪33‬‬
‫اﮔﺮ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬از ﭘﺮﭼﻢ ‪-l‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﺷﺮح ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ whatis fswatch‬‬
‫‪$ whatis -l fswatch‬‬
‫دﺳﺘﻮر‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ راﻫﻨﻤﺎي ﮐﺎرﺑﺮ و ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪي )در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺧﻄﯽ ﮐﻪ ﻧﺎم ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺖ( اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-l‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻮﺻﯿﻒ رﻗﺎﺑﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ apropos fswatch‬‬
‫‪$ apropos -l fswatch‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪apropos linux‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪apropos ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﻤﺎم ﺧﻄﻮط ﻫﻤﮕﺮا را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪:.‬‬
‫‪$ apropos fmt‬‬
‫‪$ apropos –e fmt‬‬
‫‪34‬‬
‫ﻧﻮع ﻓﺮﻣﺎن‬
‫دﺳﺘﻮر ‪type‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم ﮐﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن داده ﺷﺪه ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺷﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪.1‬‬
‫ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻠﯿﺪي ﺷﻞ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﻧﺎم ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻌﺎر اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ‪ system‬ﺧﻮد از دﺳﺘﻮر ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر در ‪linux‬‬

‫دﺳﺘﻮر ‪which‬‬
‫ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻄﻠﻖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﺳﺘﻮرات ‪linux‬‬

‫ﺑﻌﻀﯽ از ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي دوﺗﺎﯾﯽ را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ﺗﺤﺖ ‪PATH‬ذﺧﯿﺮه ﮐﺮد ‪ ،‬از ﭘﺮﭼﻢ ‪-a‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن‬
‫ﻫﻤﻪ ﭘﻼﮔﯿﻦ ﻫﺎي ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ whereis‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﻨﺮي‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ و ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ دﺳﺘﯽ را ﺑﺮاي ﻧﺎم ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪35‬‬
‫‪$ whereis mkdir‬‬

‫‪$ whereis rm‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪man‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ man‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ دﺳﺘﻮر ‪ manual‬آن را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫‪man ls‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه و وﯾﺮاﯾﺶ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‬
‫‪head / tail / cat / less‬‬
‫‪ head‬ﭼﻨﺪ ﺧﻂ اول ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‪ .‬ﺳﻮﯾﭻ ‪ n-‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ‪10‬‬
‫اﺳﺖ( ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪# prints the first three lines‬‬
‫‪12:05 | hossein@pc01 ~ | head-n 3 c‬‬
‫‪this‬‬
‫‪file‬‬
‫‪has‬‬
‫‪tail‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺧﻂ آﺧﺮ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# prints the end of the file, beginning with the 4th line‬‬
‫‪12:05 | hossein@pc01 ~ | tail-n +4 c‬‬
‫‪exactly‬‬
‫‪six‬‬
‫‪lines‬‬
‫‪cat‬‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﯽ )ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل( ﻣﯽ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد و‬
‫اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ آﻧﻬﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪12:05 | hossein@pc01 ~ | cat a‬‬
‫‪file a‬‬
‫‪12:05 | hossein@pc01 ~ | cat a b‬‬

‫‪file a‬‬
‫‪file b‬‬
‫‪36‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ Cat Command Basic‬در ‪linux‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ‪) cat‬ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ )" ‪ " concatenate‬ﯾﮑﯽ از ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎي اﻏﻠﺐ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ‪ / linux‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬دﺳﺘﻮر ‪ cat‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺗﮏ و ﯾﺎ ﭼﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﭘﯿﻮﻧﺪ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﻫﺪاﯾﺖ ﺧﺮوﺟﯽ در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل و ﯾﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‬
‫‪cat‬‬ ‫]‪[FILE‬‬
‫در ﻣﺜﺎل زﯾﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ‪ / etc / passwd‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# cat / etc / passwd‬‬
‫‪root: x: 0: 0: root: / root: / bin / bash‬‬

‫‪bin: x: 1: 1: bin: / bin: / sbin / nologin‬‬
‫‪narad: x: 500: 500 :: / home / narad: / bin / bash‬‬
‫‪ .2‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‬
‫در ﻣﺜﺎل زﯾﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ‪test‬و ‪test1‬در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# cat test test1‬‬
‫‪ 3.‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن ‪ cat‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻣﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﻧﺎم ‪test2‬را ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ اﯾﺠﺎد ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪# cat > test2‬‬
‫در اﻧﺘﻈﺎر ورودي از ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮده و ‪CTRL + D‬را ﻓﺸﺎر دﻫﯿﺪ ‪ .‬ﻣﺘﻦ در ﻓﺎﯾﻞ ‪ test2‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪cat‬زﯾﺮ دﻧﺒﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# cat test2‬‬
‫از ﻓﺮﻣﺎن ‪ Cat‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ اﮔﺮ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻣﺤﺘﻮا ﮐﻪ در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ و ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺮﯾﻊ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪cat‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪# cat song.txt |more‬‬
‫‪# cat song.txt |less‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﻤﺎره ﺧﻂ در ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-n‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺷﻤﺎره ﺧﻂ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪song.txt‬را در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# cat -n song.txt‬‬
‫‪37‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ $‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ‬

‫در اداﻣﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ –e‬ﻋﻼﻣﺖ " ‪ " $‬در اﻧﺘﻬﺎي ﺧﻂ ﻗﺮاردﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# cat -e test‬‬
‫‪ $‬ﺳﻼم ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ؟‬
‫‪$‬‬
‫‪ $‬ﺳﻼم‪ ،‬ﻣﻦ ﺧﻮﺑﻢ‬
‫‪ $‬ﭼﮕﻮﻧﻪ آﻣﻮزش ﺧﻮد را اداﻣﻪ ﻣﯽ دﻫﯽ؟‬
‫‪$‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﺐ از ﺧﻄﻮط ﺟﺪا ﺷﺪه در ﻓﺎﯾﻞ‬
‫در ﺧﺮوﺟﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻔﻬﻤﯿﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪TAB‬ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ ' ‪ ' ^ I‬ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# cat –T test‬‬
‫ﺳﻼم ^ﻣﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭼﻄﻮر؟‬
‫ﺳﻼم ^ﻣﻦ ﺧﻮﺑﻢ‬
‫^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^‬
‫ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﻢ ^ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻣﺎﻧﺪه را‪.‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ‬

‫در ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﻣﺎ داراي ‪ 2‬ﻓﺎﯾﻞ ‪test1‬و ‪test2‬ﻫﺴﺘﯿﻢ و ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت آن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺴﺘﯿﻢ‬
‫‪ cat tset 2‬؛ ‪cat test1‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ‪ test1‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ‪ test2‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﭘﺮوﻧﺪه را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺟﺪﯾﺪ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ' > '‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ‪.‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺗﺴﺖ ‪ ، 1‬ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﺗﺴﺖ‪ ،‬روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪# cat test > test1‬‬
‫ﺿﻤﯿﻤﻪ ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ‬
‫در ﻓﺎﯾﻞ ﺟﺎري ﺑﺎ ﻧﻤﺎد » >> « ﻣﻘﺎدﯾﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ داده ﺷﺪه ﻣﯿﺸﻮد‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﺗﺴﺖ در ﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪ test1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# cat test >> test1‬‬
‫‪38‬‬
‫‪.‬اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺘﺎﻧﺪارد ورودي ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬از ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ‪test2‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎ ورودي اﺳﺘﺎﻧﺪارد <‬
‫ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺧﺮوﺟﯽ در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻧﺸﺎن داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# cat < test2‬‬
‫‪.‬ﻣﺴﯿﺮ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫اﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪test3‬اﯾﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﺗﻤﺎم ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# cat test test1 test2 > test3‬‬
‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﯾﮏ ﺗﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ‪ 4‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﻮر ‪ cat‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺮﺗﺐ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺗﺎزه اﯾﺠﺎد ﺷﺪه‬
‫ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# cat test test1 test2 test3 | ordered > test4‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪chgrp‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪chgrp‬ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﮔﺮوﻫﯽ ﯾﮏ ﭘﺮوﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻧﺎم ﮔﺮوه ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ آرﮔﻮﻣﺎن‬
‫ﺧﻮد و ﻧﺎم ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آرﮔﻮﻣﺎن دوم ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻗﺮار دﻫﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ chgrp hosein users.txt‬‬
‫‪39‬‬
‫ﻣﺠﻮزﻫﺎ‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮي ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ وﻇﯿﻔﻪ ﺑﻠﮑﻪ ﭼﻨﺪ ﮐﺎرﺑﺮه ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﯾﮏ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫را اداره ﮐﻨﺪ ‪.‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻨﻬﺎ داراي ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ و ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﺶ‬
‫از ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﮔﺮ راﯾﺎﻧﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﯾﺎ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮان از راه دور ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ( ‪ssh‬ﭘﻮﺳﺘﻪ اﻣﻦ( وارد ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺷﻮﯾﺪ و ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ را اداره ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬در واﻗﻊ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮان از راه دور ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ را اﺟﺮا ﮐﻨﻨﺪ و ﺧﺮوﺟﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪه در ﯾﮏ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ از راه دور ‪.‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ X Window‬از‬
‫اﯾﻦ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت‪ ،‬ﯾﮏ روش ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﮐﺎرﺑﺮان از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪chmod‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪chmod‬ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺠﻮز ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن‪ ،‬ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﻣﺠﺎز‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬دو راه ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﻣﺠﻮز‬
‫وﺟﻮد دارد ‪.‬از ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﻣﺠﻮز ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﺮي از ﺑﯿﺖ ﻫﺎ )ﮐﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ( آﺳﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪rwx rwx = 111 111 111‬‬
‫‪rw- rw- rw- = 110 110 110‬‬
‫‪rwx --- --- = 111 000 000‬‬
‫‪40‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪= 7‬در دودوﯾﯽ ‪rwx = 111‬‬
‫‪= 6‬در دودوﯾﯽ ‪rw- = 110‬‬
‫‪= 5‬در دودوﯾﯽ ‪rx = 101‬‬
‫‪= 4‬در دودوﯾﯽ ‪r -- = 100‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﺟﺪول اﻋﺪاد اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت راﯾﺞ را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫)‪(rwxrwxrwx‬ﻫﯿﭻ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ در ﻣﺠﻮزﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد ‪.‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎري اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﯾﮏ‬
‫‪777‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﯿﺴﺖ‬
‫)‪(rwxr-xr-x‬ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺮوﻧﺪه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺖ و اﺟﺮا ﮐﻨﺪ ‪.‬ﻫﻤﻪ دﯾﮕﺮان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را‬
‫‪755‬‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و اﺟﺮا ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ راﯾﺞ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫‪(rwx‬ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺮوﻧﺪه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ و اﺟﺮا ﮐﻨﺪ ‪.‬ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻫﯿﭻ ﺣﻘﻮق ﻧﺪارد‬ ‫)‪-- -- --‬‬
‫‪700‬‬
‫اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﯾﺪ از دﯾﮕﺮان ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪(rw-rw-rw-‬ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪666‬‬
‫)‪(rw-r-r --‬ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻧﻮﺷﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﻓﻘﻂ ﻓﺎﯾﻞ را ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻨﺪ ‪.‬ﯾﮏ‬
‫‪644‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ راﯾﺞ ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي داده اي ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪(rw‬ﻣﺎﻟﮏ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻧﻮﺷﺖ ‪.‬ﻫﻤﻪ دﯾﮕﺮان ﺣﻘﻮق ﻧﺪارﻧﺪ ‪.‬ﯾﮏ ﺗﻨﻈﯿﻢ راﯾﺞ ﺑﺮاي‬ ‫)‪-- -- ---‬‬
‫‪600‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي داده اي ﮐﻪ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬
‫ﻣﺠﻮزﻫﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫دﺳﺘﻮر ‪chmod‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺠﻮزﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﺮاي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،.‬اﻣﺎ ﻣﻌﻨﺎي‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي‪w ، r‬و ‪ x‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪R -‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮري در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺻﻔﺖ ‪ x‬ﻧﯿﺰ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪W -‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ درون داﯾﺮﮐﺘﻮري اﯾﺠﺎد‪ ،‬ﺣﺬف و ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم داده ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ وﯾﮋﮔﯽ ‪ x‬ﻧﯿﺰ ﺗﻨﻈﯿﻢ‬
‫ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪x -‬ﺑﻪ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪41‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮاي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ وﺟﻮد دارد ‪:‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﻟﯿﺴﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ‪.‬ﻫﯿﭻ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ در ﻣﺠﻮزﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد )‪(rwxrwxrwx‬‬
‫‪ 777‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﻮب ‪.‬ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ را در داﯾﺮﮐﺘﻮري اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ و ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺣﺬف ﮐﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﻪ دﯾﮕﺮان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ داﯾﺮﮐﺘﻮري را ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪.‬ﻣﺎﻟﮏ ﭘﻮﺷﻪ داراي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ )‪(rwxr-xr-x‬‬
‫‪ 755‬اﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺮاي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ‪.‬ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را اﯾﺠﺎد ﯾﺎ ﺣﺬف ﮐﻨﻨﺪ‬
‫‪.‬ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺎرﺑﺮان ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ ،‬راﯾﺞ اﺳﺖ‬
‫‪(rwx‬‬ ‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻫﯿﭻ ﺣﻘﻮق ﻧﺪارد اﯾﻦ ‪.‬ﻣﺎﻟﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري داراي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ )‪-- -- --‬‬
‫‪ 700‬ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺑﺮاي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎﯾﯽ ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﯾﺪ از دﯾﮕﺮان ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫‪.‬ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮد‬
‫دﺳﺘﻮر ‪chmod‬ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪ /‬ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﻣﺠﻮزﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ chmod + x sysinfo.sh‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪chown‬‬
‫‪chown command‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ‪ /‬ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﮐﺎرﺑﺮ و ﮔﺮوه ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪ /‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ‪.‬‬
‫‪$ chmod -R‬‬ ‫‪/ var / www / html‬‬
‫‪42‬‬
‫ﺣﺬف ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب )ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻪ ‪ home‬ﺧﻮد‪ ،‬اﮔﺮ آن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬و ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺳﺎﮐﻦ در آن( را‬
‫را ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪userdel‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪--remove‬‬
‫‪# userdel‬‬ ‫]ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي[ ‪--remove‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮔﺮوه‬
‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ‪ system‬اﻓﺰوده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﺮوﻫﯽ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﺎم ﺑﺎ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻋﻀﻮ آن اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬دﯾﮕﺮ ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻌﺪا ﺑﻪ ﮔﺮوه اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﯾﮑﯽ از اﻫﺪاف ﮔﺮوه ﻫﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺳﺎده ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ‪ system‬را ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺠﻮز ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮ روي اﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‪passwd‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎﯾﺪ اﺟﺎزه اﺟﺮاي ‪/ bin / passwd‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ‪ root‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﯾﮏ‬
‫ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬ﮐﺎرﺑﺮان دﯾﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﮐﺎرﺑﺮ‬

‫وﻗﺘﯽ ﺑﯿﺖ ‪setgid‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪GID ،‬ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻌﯽ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﮔﺮوه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺮوﻧﺪه ﺗﺤﺖ اﻣﺘﯿﺎزات اﻋﻄﺎ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺮوﻫﯽ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺎﯾﻞ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑﻪ ﺑﯿﺖ ‪ setgid‬ﺑﺮ روي ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﻫﻤﺎن ﮔﺮوه را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ارث ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ bitz of setgid‬را از داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ارث ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫]ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ[ ‪# chmod g + s‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ‪ ،setgid‬ﺷﻤﺎره ‪2‬را ﺑﻪ ﻣﺠﻮزﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ ﻓﻌﻠﯽ )ﯾﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ( اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫]داﯾﺮﮐﺘﻮري[ ‪# chmod 2755‬‬
‫‪43‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ‪ SETGID‬در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫اﻓﺰودن ‪ Setgid‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ " ﺑﯿﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪه "در ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ linux ،‬آن را ﻧﺎدﯾﺪه ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ آن را ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮان از ﺣﺬف ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آن‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ داراي ﭘﻮﺷﻪ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ‪ root‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫]داﯾﺮﮐﺘﻮري[ ‪# chmod o + t‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﯿﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪه در ﻓﺮم ﻫﺸﺘﻞ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪1‬را ﺑﻪ ﻣﺠﻮزﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ ﻓﻌﻠﯽ )ﯾﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ( اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫]داﯾﺮﮐﺘﻮري[ ‪# chmod 1755‬‬
‫ﺑﺪون ﺑﯿﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪه‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ را ﺣﺬف ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل در داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪/ tmp‬ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻮﺷﺘﻦ در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ Stickybit‬را ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪44‬‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص ‪Linux‬‬

‫ﺻﻔﺎت دﯾﮕﺮي وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮي را در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺠﺎز در ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل‪ ،‬ﺣﺬف‪ ،‬ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺮوﻧﺪه‪.‬‬
‫‪# chattr + i file1‬‬
‫‪# chattr + file2‬‬
‫ﭘﺲ از اﺟﺮاي اﯾﻦ دو دﺳﺘﻮر‪file1 ،‬ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد )ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان آن را ﻧﻘﻞ ﻣﮑﺎن ﮐﺮد‪،‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم‪ ،‬اﺻﻼح ﯾﺎ ﺣﺬف ﮐﺮد( در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ‪file2‬ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﻟﺖ ‪ add-only‬را وارد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﻓﻘﻂ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺣﺎﻟﺖ‬
‫آﭘﻠﻮد ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺎز ﺷﻮد‪).‬‬
‫دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ‪ root‬و اﺳﺘﻔﺎده از‪sudo‬‬

‫ﯾﮑﯽ از راه ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ‪ root‬دﺳﺘﺮﺳﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮدن دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ su‬‬
‫و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ‪ root‬وارد ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ root‬ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻓﻌﻠﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮه ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻮد‪ ،‬وارد ‪system‬‬
‫ﺷﻮﯾﺪ‪.‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي آن در داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ root home‬ﻗﺮار دﻫﯿﺪ‪ ،‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ su -‬‬
‫و ﺳﭙﺲ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ‪ root‬را وارد ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬دﺳﺘﺮﺳﯽ ‪ Sudo‬ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان را ﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪45‬‬
‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ‪ ، sudo‬ﻣﺪﯾﺮ ‪ system‬ﺑﺎﯾﺪ ﻓﺎﯾﻞ ‪/ etc / sudoers‬را وﯾﺮاﯾﺶ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ visudo‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﺎز ﮐﺮدن آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﯾﮏ وﯾﺮاﯾﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ وﯾﺮاﯾﺶ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# visudo‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻓﺎﯾﻞ ‪/ etc / sudoers‬را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪vim‬ﺑﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در اداﻣﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫"‪secure_path = "/ usr / sbin: / usr / bin: / sbin‬‬
‫‪root ALL = (ALL) ALL‬‬
‫‪hosein ALL = / bin / yum update‬‬
‫‪gacanepa ALL = NOPASSWD: / bin / updatedb‬‬
‫‪٪admin ALL = (ALL) ALL‬‬
‫ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫"‪secure_path = "/ usr / sbin: / usr / bin: / sbin: / usr / local / bin‬‬
‫اﯾﻦ ﺧﻂ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮاي ‪sudo‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺮاي‬
‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﺳﺘﻔﺎده از داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي ﺧﺎص ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ‪ system‬آﺳﯿﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺑﻌﺪي ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺠﻮز اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪root ALL = (ALL) ALL‬‬
‫اوﻟﯿﻦ ﮐﻠﯿﺪ ‪ALL‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﻬﺎ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫دوم ‪ALL‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ در ﺳﺘﻮن اول ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ دﺳﺘﻮرات را ﺑﺎ اﻣﺘﯿﺎزات ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ اﺟﺮا‬ ‫‪.2‬‬
‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دوم ‪ALL‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻫﺮ دﺳﺘﻮر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪hosein ALL = / bin / yum update‬‬
‫‪46‬‬
‫اﮔﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﭘﺲ از ﻋﻼﻣﺖ =ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪sudo ،‬ﻓﺮض ﮐﺎرﺑﺮ ‪ root‬را دارد‪.‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪ hosein‬ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ‪ yum‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ root‬اﺟﺮا ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪gacanepa ALL = NOPASSWD: / bin / updatedb‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪NOPASSWD‬ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ وارد ﮐﺮدن ﮐﻠﻤﻪ ﻋﺒﻮر ﺧﻮد‪ ،‬دﺳﺘﻮر ‪/ bin /‬‬
‫‪updatedb‬را اﺟﺮا ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪٪admin ALL = (ALL) ALL‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ‪ ٪‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻂ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﻧﺎم " ‪ " admin‬اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻣﻌﻨﺎي ﺑﻘﯿﻪ ﺧﻂ ﻫﻤﺎن ﯾﮏ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه " ‪ " admin‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم دﺳﺘﻮرات را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺮ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ در ﺗﻤﺎم ‪host‬اﺟﺮا ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﯾﺪن اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻪ اﻣﺘﯿﺎز ﻫﺎﯾﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ sudo‬ﺷﻤﺎ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪" -l‬‬
‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﮐﺮدن آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪47‬‬
‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﭘﻼﮔﯿﻦ‬

‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ اﻧﻄﺒﺎق ﭘﺬﯾﺮ )‪(PAM‬اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﮏ ﻃﺮح ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﺧﺎص را ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﮏ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺑﺮدي و ﯾﺎ ﻫﺮ ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺎژول ﻫﺎ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﻤﺎم ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﻣﺪرن ‪linux‬‬
‫ﻣﺸﮑﻠﯽ را ﮐﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪﮔﺎن در روزﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ‪ linux‬ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻃﺮف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﮐﻪ اﺣﺘﯿﺎج ﺑﻪ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم ﺑﺪﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺎ‪ ، PAM‬ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ ﮔﺬرواژه ﺷﻤﺎ در ‪/ etc / shadow‬ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﺷﻮد ﯾﺎ در ﯾﮏ ﺳﺮور‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ در داﺧﻞ ﺷﺒﮑﻪ ﺷﻤﺎ ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺄﯾﯿﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‪،‬‬
‫‪PAM‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻮﯾﺎ ﮐﺘﺎب‪ home‬اي را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺎوي ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮاي ﻃﺮح اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ درﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﯿﻮه ﺗﺄﯾﯿﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ورود ) و ﯾﺎ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از )‪ PAM‬آﺳﺎن اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا‬
‫ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ وﯾﺮاﯾﺶ ﻓﺎﯾﻞ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي )ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد‪ ،‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻧﺎم ﭘﺲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬در داﺧﻞ ‪/ /etc/pam.d /‬‬
‫‪/etc/pam.d‬و ﮐﻤﺘﺮ اﺣﺘﻤﺎﻻ در ‪/etc/pam.conf ).‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ داﺧﻞ ‪ /etc/pam.d‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي از ‪ PAM‬ﺑﻮﻣﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ‪libpam‬ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ system‬دﺧﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺑﺎﻻ اﯾﻨﻄﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي‬
‫‪PAM‬ﺑﺮاي ‪passwd‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻠﻪ‪ ،‬اﺑﺰار ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰﻫﺎي ﻋﺒﻮر ﮐﺎرﺑﺮ‪.‬اﯾﻦ در‬
‫‪/etc/pam.d/passwd‬ﻗﺮار دارد‪:‬‬
‫‪# cat / etc / passwd‬‬
‫ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻓﺎﯾﻞ ‪ PAM‬ﺑﺮاي ‪ linux‬رﻣﺰ ﻋﺒﻮر‬
‫‪48‬‬
‫ﺳﺘﻮن اول ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ‪type‬اﻋﺘﺒﺎر ﺳﻨﺠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ( ‪module-path‬ﺳﺘﻮن ﺳﻮم( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬
‫ﮔﯿﺮد‪.‬وﻗﺘﯽ ﯾﮏ ﺧﻄﺎ ﻗﺒﻞ از ﻧﻮع ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪PAM ،‬ﺑﻪ ورود ﺑﻪ ‪ system‬وارد ﻧﻤﯽ ﺷﻮد اﮔﺮ ﻣﺎژول را ﻧﻤﯽ‬
‫ﺗﻮان ﺑﺎرﮔﺬاري ﮐﺮد‪ ،‬زﯾﺮا ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ‪ system‬ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻧﻮاع اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ زﯾﺮ در دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫‪account :‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺎژول ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ ﮐﺎرﺑﺮ ﯾﺎ ﺳﺮوﯾﺲ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻌﺘﺒﺮ را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪auth :‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺎژول ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﺎرﺑﺮ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ادﻋﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز را ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪password :‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺎژول اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﮐﺎرﺑﺮ ﯾﺎ ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺧﻮد را‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪session :‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺎژول ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ و ‪ /‬ﯾﺎ ﭘﺲ از اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪control‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻣﯽ اﻓﺘﺪ اﮔﺮ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺎژول ﻧﺘﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪:‬‬ ‫ﺳﺘﻮن دوم )ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫‪requisite :‬اﮔﺮ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﻦ ﻣﺎژول ﻧﺘﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ ﮐﻠﯽ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﮑﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪required‬اﺳﺖ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ اﻟﺰاﻣﺎت اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎژول ﻫﺎي ذﮐﺮ ﺷﺪه دﯾﮕﺮ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﺮوﯾﺲ ﻗﺒﻞ از‬ ‫‪.2‬‬
‫رد ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪sufficient :‬اﮔﺮ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﻦ ﻣﺎژول ﻧﺘﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪PAM ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ را ﺗﺄﯾﯿﺪ‬ ‫‪.3‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﯾﺪ‪.‬‬
‫‪optional :‬اﮔﺮ اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﻦ ﻣﺎژول ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﯾﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﯿﭻ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ‬ ‫‪.4‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎ واﺣﺪ از ﻧﻮع آن ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪include‬اﯾﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺧﻄﻮط ﻧﻮع داده ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ از ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ دﯾﮕﺮ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫‪substack‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻫﺎي اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ ﯾﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺮوج از ﻣﺎژول ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫‪.6‬‬
‫ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻓﻘﻂ از زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺘﻮن ﭼﻬﺎرم‪ ،‬اﮔﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎژول ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻪ ﺧﻂ اول در ( ‪/etc/pam.d/passwd‬در ﺑﺎﻻ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ(‪ ،‬ﻣﺎژول ‪system-auth‬را ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻌﺘﺒﺮي را )ﺣﺴﺎب( اراﺋﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ او را ﺑﺎ‬
‫اﺟﺎزه دادن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ) ‪ passwd ( auth‬ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر اﺣﺮاز ﻫﻮﯾﺖ )رﻣﺰ ﻋﺒﻮر‪).‬‬
‫‪49‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪cksum‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪cksum‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ‪ CRC‬و ﺷﻤﺎرش ﺑﺎﯾﺖ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ورودي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ cksum README.txt‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪clear‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺎك ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل را ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ clear‬‬
‫‪cmp‬‬
‫‪cmp‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎﯾﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﯾﺖ دو ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ cmp file1 file2‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪command‬‬
‫‪command‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ دو ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ commnd file1 file2‬‬
‫‪CP‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪cp‬ﺑﺮاي ﮐﭙﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ از ﯾﮏ ﻣﮑﺎن ﺑﻪ ﻣﮑﺎن دﯾﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ cp‬‬ ‫‪/ home/ hosein /file1‬‬ ‫‪/home/ hosein‬‬
‫در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ‪ ،linux‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮاي ﺗﺎزه ﮐﺎرﻫﺎ ﻋﺎدي اﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺘﻮرات ﻣﺘﻌﺪدي را ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﮐﺎر‬
‫ﺳﺎده اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ ﺑﻪ وﯾﮋه ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻋﺎدت ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ‪ linux‬دﺳﺘﻮر‪ cp‬ﺑﺮاي ﮐﭙﯽ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ از ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ ﻧﺤﻮ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫آن ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻣﻘﺼﺪ ﻣﻨﺒﻊ )ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ﻓﻬﺮﺳﺖ( ‪# cp‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از دﺳﺘﻮر ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﮐﭙﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪﮐﻪ ﻧﻮار ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ را در ﻫﻨﮕﺎم ﮐﭙﯽ ﮐﺮدن ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎ ‪/‬‬
‫ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ در ‪ linux‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ‪ .‬ﺳﻌﯽ ﮐﻨﯿﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻔﺤﺎت ‪ man‬از دﺳﺘﻮرات ‪echo ،cp‬و‬
‫‪xargs‬ﺑﺮاي ‪ find‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ man cp‬‬
‫‪$ man echo‬‬
‫‪$ man xargs‬‬
‫‪50‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن‪Advacned-Copy‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ﻫﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻨﻬﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪ " -g‬ﯾﺎ " ‪ " -progress-bar‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪cp‬اﺳﺖ‪.‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪" -R‬‬
‫"ﺑﺮاي ﮐﭙﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻋﮑﺲ ﻫﺎي ﯾﮏ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﭙﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن ﮐﭙﯽ‬
‫ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# cp -gR / hosein .com/ / data /‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪# cp -R - / hosein /‬‬ ‫‪/ data /ali‬‬
‫‪51‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از دﺳﺘﻮر ‪mv‬ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# mv‬‬ ‫‪--progress-bar mp3 /‬‬ ‫‪/ data /‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪# mv –g‬‬ ‫‪/mp3‬‬ ‫‪/data /‬‬
‫‪52‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ‪ system‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ /‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ ‪ system‬و زﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ‪.‬‬
‫‪$ date‬‬
‫‪DD‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪DD‬ﺑﺮاي ﮐﭙﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺒﺪﯾﻞ و ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎ را اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻫﺎﯾﯽ از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دودوﯾﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﻨﺪ و ﻏﯿﺮه‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ دﺳﺘﮕﺎه ‪ USB‬ﺑﻮت ﻗﺎدر اﺳﺖ‪:‬‬
‫؛ ‪$ dd if = /home/hosein/kali-linux-1.0.4-i386.iso of =/dev/sdc1 bs = 512M‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪DF‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ DF‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻓﻀﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي ‪ system‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ df -h‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ "‪ "DF‬ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ در ‪linux‬‬
‫در اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺷﻤﺎ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ در ‪ linux‬ﭘﯿﺪا ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮد‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪،‬‬
‫‪ linux‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻧﺎم ' ‪ ' DF‬ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " DF‬ﺑﺮاي‪ " system‬ﻓﺎﯾﻞ دﯾﺴﮏ "‬
‫اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺧﻼص ﺷﺪن ﮐﺎﻣﻞ از در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن و اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ ‪ system‬در‬
‫‪53‬‬
‫‪ linux system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎراﻣﺘﺮ » ‪ « -h‬ﺑﺎ ) ‪ ( df -h‬آﻣﺎر ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﻓﺎﯾﻠﯽ را در ﻓﺮﻣﺖ‬
‫«اﻧﺴﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن »ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺟﺰﺋﯿﺎت در ﺑﺎﯾﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﯾﺖ و ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ را ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪DF‬‬
‫دﺳﺘﻮر " ‪ " df‬اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺎم دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ﮐﻞ‪ ،‬ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﮐﻞ‪ ،‬ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ‬
‫در دﺳﺘﺮس و ﻧﻘﺎط ﺳﻮﭘﺎپ در ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df‬‬
‫‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻠﯽ ‪K 1‬ﺑﻠﻮك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪Mounted on٪‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 78361192 23185840 51130588 32 ٪/‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p5 24797380 22273432 1243972 95 ٪/ home‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p3 29753588 25503792 2713984 91 ٪/ data‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p1 295561 21531 258770 8 ٪/ boot‬‬
‫‪tmpfs 257476 0 257476 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ ذﮐﺮ ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ‬
‫‪ system‬و اﺳﺘﻔﺎده از ‪ memory‬آن را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -a‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 78361192 23186116 51130312 32 ٪/‬‬
‫‪proc 0 0 0 - / proc‬‬
‫‪sysfs 0 0 0 - / sys‬‬
‫‪devpts 0 0 0 - / dev / pts‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﯾﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﻮرات ﺑﺎﻻ اﻃﻼﻋﺎت را در ﺑﺎﯾﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﺎ در‬
‫ﻋﺎدت ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺪازه ﻫﺎ در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‪ ،‬ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ و ﻏﯿﺮه ﻫﺴﺘﯿﻢ زﯾﺮا ﺑﺴﯿﺎر آﺳﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ آن را درك ﮐﻨﯿﻢ و‬
‫ﺑﻪ ﯾﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ‪.‬دﺳﺘﻮر ‪DF‬ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻧﺪازه در ﻓﺮﻣﺖ ﻫﺎي ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه اﻧﺴﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از( '‪ '-h‬ﭼﺎپ ﻧﺘﺎﯾﺞ در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪K 2M 3G)).1 ،‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -h‬‬
‫‪54‬‬
‫ﺣﺠﻢ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪Mounted on٪‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 75G 23G 49G 32 ٪/‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p5 24G 22G 1.2G 95 ٪/ home‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p3 29G 25G 2.6G 91 ٪/ data‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p1 289M 22M 253M 8 ٪/ boot‬‬
‫‪tmpfs 252M 0 252M 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system /‬ﻓﺎﯾﻞ ‪home‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻨﻬﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ دﺳﺘﮕﺎه ‪ / home‬در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -hT / home‬‬
‫ﺣﺠﻢ ﻓﺎﯾﻞ ‪ system‬ﻧﻮع اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‪٪‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه درﻣﻮﻧﺘﺎژ‬

‫‪/dev/cciss/c0d0p5 ext3 24G 22G 1.2G 95 ٪home‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪Bytes‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ و اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ‪1024‬ﺑﺎﯾﺖ ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ( ' ‪ ' -k‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪-‬‬
‫)‪block-size = 1K‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -k‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 78361192 23187212 51129216 32 ٪/‬‬
‫‪tmpfs 257476 0 257476 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪MB‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در ( ‪MB‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﯾﺖ )از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان " ‪ " -m‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -m‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪M 1 system‬ﺑﻠﻮك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪٪‬ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 76525 22644 49931 32 ٪/‬‬
‫‪55‬‬

‫‪tmpfs 252 0 252 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در‪GB‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم آﻣﺎر ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ در ( ‪GB‬ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ )از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ' ‪ ' df -h‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -h‬‬
‫ﺣﺠﻢ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪Mounted on٪‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 75G 23G 49G 32 ٪/‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p5 24G 22G 1.2G 95 ٪/ home‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p3 29G 25G 2.6G 91 ٪/ data‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p1 289M 22M 253M 8 ٪/ boot‬‬
‫‪tmpfs 252M 0 252M 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Inodes‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﺋﯿﭻ " ‪ " -i‬اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ از ﺗﻌﺪاد ‪ inode‬ﻫﺎ و درﺻﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -i‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻮع‬
‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﺎي دﺳﺘﻮرات ﺑﺎﻻ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﯿﺪ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻧﻮع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫ﮐﻪ در ﻧﺘﺎﯾﺞ ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ‪ system‬ﺧﻮد از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' T‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﯾﻦ ﻧﻮع ‪system‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -T‬‬
‫ﻧﻮع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪K-1 system‬ﺑﻠﻮك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده از‪٪‬ﻣﻮﻧﺘﺎژﺷﺪﻫﺎﺳﺖ‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 ext3 78361192 23188812 51127616 32 ٪/‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p5 ext3 24797380 22273432 1243972 95 ٪home‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p3 ext3 29753588 25503792 2713984 91 ٪/ data‬‬
‫‪/ dev / cciss / c0d0p1 ext3 295561 21531 258770 8 ٪/ boot‬‬
‫ﻧﻮع ﺧﺎص ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را وارد ﮐﻨﯿﺪ‬

‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﯽ از ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -t‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر‬
‫زﯾﺮ ﻓﻘﻂ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ext3‬را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -t ext3‬‬
‫‪56‬‬

‫‪/ dev / cciss / c0d0p2 78361192 23190072 51126356 32 ٪/‬‬
‫‪.‬اﻧﻮاع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﺧﺎص را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻧﻮع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ‪ext3‬ﺗﻌﻠﻖ ﻧﺪارد‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان " ‪ " -x‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻓﻘﻂ ﺳﺎﯾﺮ اﻧﻮاع ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ‪ext3‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df -x ext3‬‬

‫‪tmpfs 257476 0 257476 0 ٪/ dev / shm‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻓﺮﻣﺎن‪DF.‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﺋﯿﭻ ' ‪ ' -help‬ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪DF‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # df‬‬ ‫‪--help‬‬
‫‪: DF [OPTION] ... [FILE] ...‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻓﺎﯾﻞ در آن ﻗﺮار دارد ﯾﺎ ﻫﻤﻪ ‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ‬
‫ﻓﺮض‪ .‬اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎي اﺟﺒﺎري ﺑﺮاي ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺮاي ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه ﻧﯿﺰ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪- ، -a‬ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ اﺳﺖ‬
‫‪block-size = SIZE --‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ‪ SIZE‬ﺑﺎﯾﺖ‬ ‫‪، -B‬‬
‫‪- ، -h‬اﻧﺪازه ﭼﺎپ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن در اﻧﺴﺎن در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪K 234M 2G)1 ،‬‬
‫‪si --‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬اﻣﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺪرت ‪ 1000‬ﻧﻪ ‪1024‬‬ ‫‪، -H‬‬
‫‪inodes --‬ﻟﯿﺴﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪ inode‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻠﻮك‬ ‫‪، -i‬‬
‫‪ -k‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪--block-size = 1K‬‬
‫‪- ، -l‬ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﻣﺤﺪوده ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺤﻠﯽ‬
‫‪ -no-sync‬ﭘﯿﺶ از ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده )ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض)‬
‫‪portability --‬از ﻓﺮﻣﺖ ﺧﺮوﺟﯽ ‪ POSIX‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫‪، -P‬‬
‫‪ - sync‬ﻫﻤﮕﺎم ﺳﺎزي را ﻗﺒﻞ از درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫‪type = TYPE --‬ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﻟﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ‪ system‬ﻫﺎي ﻧﻮع‪TYPE‬‬ ‫‪، -t‬‬
‫‪57‬‬
‫‪- ، -T‬ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ﭼﺎپ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ﭼﺎپ ﺷﺪه‬

‫‪exclude-type = --‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ‪ TYPE‬ﺑﻪ ‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻧﻮع‪TYPE‬‬ ‫‪، -x‬‬
‫‪ -v‬ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﯾﻦ ﮐﻤﮏ و ﺧﺮوج‬ ‫‪--help‬‬
‫‪ -‬ﻧﺴﺨﻪ ﺧﺮوﺟﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺴﺨﻪ و ﺧﺮوج‬
‫‪ SIZE‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ )ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ ﻋﺪد ﺻﺤﯿﺢ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺧﺘﯿﺎري ﺑﺎﺷﺪ( ﯾﮑﯽ از ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ ، G ،T ،P ،E ،Z ،Y.‬و ﻏﯿﺮه ﺑﺮاي‪KB 1000 ،K 1024 ،MB 1000 * 1000 ،M 1024 * 1024‬‬
‫‪58‬‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ دو ﻓﺎﯾﻞ در ‪ ،linux‬از ‪diff‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﺳﺎده و‬
‫اﺻﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ دو ﻓﺎﯾﻞ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮي را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و از آن‬
‫آﺳﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎري از ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ‪ install linux‬ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻮال اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﯿﻦ دو داﯾﺮﮐﺘﻮري در ‪ linux‬ﺗﻔﺎوت اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ؟در اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬
‫ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﮐﺪام ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ‪ /‬زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ در دو داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺸﺘﺮك ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻪ در داﯾﺮﮐﺘﻮري‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪diff‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻣﺘﻌﺎرف ﺑﺮاي اﺟﺮاي ‪ diff‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪$ diff [OPTION] ... FILES‬‬
‫‪$ diff dir1 dir2‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬ﺧﺮوﺟﯽ آن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺮوف اﻟﻔﺒﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ‪ /‬زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺗﺼﻮﯾﺮ زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬در اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﮐﻠﯿﺪ ‪-q‬ﮔﺰارش را ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﮔﺰارش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ diff -q directory-1 / directory-2 /‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ دو داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫دﺳﺘﻮر ‪ diff‬ﺑﻪ ‪ subdirectories‬ﻋﻤﻞ ﻧﻤﯿﮑﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از ﺳﻮﯾﭻ ‪-r‬ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن ‪ subdirectories‬ﻫﺎ‬
‫ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪$ diff -qr directory-1 / directory-2 /‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ Meld Visual Diff‬و‪Merge Tool‬‬

‫ﯾﮏ اﺑﺰار ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ ‪ meld‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﺑﺼﺮي و ادﻏﺎم ﺑﺮاي ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ‪install‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬داﺧﻠﺶ ﮐﺮوﺷﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ و ﺟﺰ دﺳﺘﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫]‪ ubuntu‬ﻫﺎي دﺑﯿﺎن ‪$ sudo apt install meld [system /‬‬
‫‪$ sudo yum install meld‬‬ ‫]‪ RHEL / CentOS‬ﻫﺎي‪[system‬‬
‫]‪+‬ﻓﺪورا ‪$ sudo dnf install meld [22‬‬
‫‪59‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ راﺑﻂ ‪Meld‬زﯾﺮ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺴﺨﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﺪ‪.‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﻪ راﺑﻂ ﺑﻌﺪي ﺑﺮوﯾﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺰار ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ‪Meld‬‬

‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﺪ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪60‬‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮ روي " ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ "ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪61‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن داﯾﺮﮐﺘﻮري در ‪linux‬‬

‫ﻧﺤﻮ ﮐﻠﯽ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫]‪# dir [OPTION] [FILE‬‬
‫‪ syntax‬ﻓﺮﻣﺎن ‪dir‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ ﺳﺎده دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‬
‫‪# dir /‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﻮر ‪dir‬ﺑﺎ ﻓﺎﯾﻞ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪/etc‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ از ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪/ etc‬ﻟﯿﺴﺖ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# dir / etc‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ‪ etc /‬داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ در ﻫﺮ ﺧﻂ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-1‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir‬‬
‫‪# dir -1‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﻫﺮ ﺧﻂ‬
‫‪62‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ‬

‫ﺑﺮاي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري از ﺟﻤﻠﻪ ‪ (.(cache‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-a‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-l‬را ﺑﺮاي ﻓﺮﻣﺖ ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -a‬‬
‫‪# dir -al‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺻﻔﺤﺎت ‪ cache‬ﻓﺎﯾﻞ‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺸﻬﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺤﺘﻮا‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮري داﯾﺮﮐﺘﻮري را وارد ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-d‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬در ﺧﺮوﺟﯽ زﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-d‬ﻟﯿﺴﺖ ورودي ﻫﺎ را ﺑﺮاي داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪/ etc‬ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -d / etc‬‬
‫‪# dir -dl / etc‬‬
‫‪ /‬داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫‪63‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﻤﺎره ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ‬

‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﻤﺎره ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺮ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-i‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬از ﺧﺮوﺟﯽ زﯾﺮ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﺘﻮن اول ﺷﻤﺎره ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬اﯾﻦ اﻋﺪاد ﺑﻪ ﻧﺎم ‪inodes‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ اوﻗﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﮔﺮه ﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ ﯾﺎ ﻋﺪد ﺷﺎﺧﺺ اﺷﺎره ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪Inode‬در ‪ system‬ﻫﺎي ‪ linux‬ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي داده ﻫﺎ در ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫را ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ و داده ﻫﺎي واﻗﻌﯽ آن‪.‬‬
‫‪# dir -il‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻌﺪاد ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و اﻧﺪازه ﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه آﻧﻬﺎ را در ﺑﻠﻮك ﻫﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-s‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺐ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازه‪ ،‬ﭘﺲ از اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪2 -S‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﯾﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-h‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -shl‬‬
‫‪64‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎ‬

‫در ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺳﺘﻮن اول ﺣﺠﻢ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬ﺧﺮوﺟﯽ زﯾﺮ ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه از ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-S‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -ashlS / home / ali‬‬
‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﺑﺮ اﺳﺎس زﻣﺎن اﺻﻼح‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ اﺻﻼح ﺷﺪه ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد در اﺑﺘﺪا‬
‫در ﻟﯿﺴﺖ‪.‬اﯾﻦ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-t‬اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬
‫‪# dir -shlt / home / ali‬‬
‫‪65‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﻣﺎﻟﮏ ﯾﺎ ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺮوه‬

‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﺻﺎﺣﺒﺎن آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-g‬ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-l‬ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻓﻘﻂ از آن اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺎﯾﻞ را ﭼﺎپ ﻧﮑﻨﺪ‪.‬و ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺮوه از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-G‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪# dir -ahgG / home / ali‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﻣﺎﻟﮏ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﻻ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ ﻧﺎم ﻣﺎﻟﮏ ﻓﺎﯾﻞ و ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺮوه ﭼﺎپ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﭼﻢ ‪-author‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -al‬‬ ‫‪--author / home / ali‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ‬

‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻗﺒﻞ از ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ و اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﭼﻢ‬
‫‪group-directories-first‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -l‬‬ ‫‪--group-directories-first‬‬
‫‪66‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮔﺮوه ﻫﺎي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﺎﯾﻞ‬

‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ زﯾﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺗﻤﺎم زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ‬
‫ﻫﺎي دﯾﮕﺮ در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-R‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# dir -R‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا در ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ )‪(.‬ﯾﻌﻨﯽ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪Ali‬داراي ﺳﻪ زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪dir ،Backup‬و ‪Docs‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫زﯾﺮﮔﺮوه‪Backup‬داراي دو زﯾﺮﺷﺎﺧﻪ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪mariadb‬و ‪mysql‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ زﯾﺮدرﯾﺎﯾﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ‪ dir‬ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ زﯾﺮ ﻧﺪارد‪.‬و ‪ Subdirectory Docs‬داراي دو زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ‪Books and‬‬
‫‪Tuts‬ﮐﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي زﯾﺮ را ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﻤﻬﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮي و ﮔﺮوه را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮي و ﮔﺮوه‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-‬‬
‫‪n‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ دو ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻌﺪي را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺪون ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-n .‬‬
‫‪# dir -l‬‬ ‫‪--author‬‬
‫‪67‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﺑﺪون ﺷﻨﺎﺳﻪ‬

‫ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-n .‬‬
‫‪# dir -nl‬‬ ‫‪--author‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺟﺪا ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-m‬ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# dir -am‬‬
‫‪68‬‬
‫‪Dmidecode‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان از دﺳﺘﻮر ‪Dmidecode‬ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﻫﺮ ‪ linux system‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﺮد‪.‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﯾﮏ ‪ system‬را ﮐﻪ ﻧﯿﺎز دارﯾﻢ ﺟﻤﻊ آوري ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ، memory‬ﺑﺎﯾﻮس‬
‫و ﭘﺮدازﻧﺪه و ﻏﯿﺮه ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ ،Dmidecode‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺟﺰﺋﯿﺎت را ﺑﺪون ﺑﺎز ﮐﺮدن ‪system‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﯿﻢ‪.‬دﺳﺘﻮر ‪Dmidecode‬ﺑﺮاي ‪RHEL / CentOS / Fedora / Ubuntu Linux‬ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.1‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري در ‪linux‬‬

‫ﺑﻪ اﺑﺰار ‪DmidecodeDMI‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ) ‪(SMBIOS‬‬
‫ﺟﺪول ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري داده ﻫﺎ و ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ ‪ system‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ﺳﺮﯾﺎل و‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ‪ ،BIOS‬ﭘﺮدازﻧﺪه و ﻏﯿﺮه در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از دﺳﺘﻮر ‪ root‬ﺑﺮاي اﺟﺮاي‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪ dmidecode‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫در زﯾﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﻮر دﺳﺘﻮر ‪ Demidecode‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# dmidecode 2.11‬‬
‫اﺻﻼح ﻧﺴﺨﻪ‪SMBIOS (2.31 -> 2.3).‬‬
‫‪ SMBIOS 2.3‬ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‬
‫‪ 45‬ﺳﺎزه اﺷﻐﺎل ‪ 1642‬ﺑﺎﯾﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول در ‪x000E0010.0‬‬
‫دﺳﺘﻪ ‪ ،x00000‬ﻧﻮع‪20 ، DMI 0‬ﺑﺎﯾﺖ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت‪BIOS‬‬
‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‪ :‬ﻓﻮﻧﯿﮑﺲ ﻓﻦ آوري ﻫﺎي ﻣﺤﺪود‬
‫ﻧﺴﺨﻪ‪6.00 :‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر‪2006/06/12 :‬‬
‫‪69‬‬
‫آدرس‪xE78A00 :‬‬
‫ﺣﺠﻢ اﺟﺮا‪ 100192 :‬ﺑﺎﯾﺖ‬
‫‪ ROM‬ﺣﺠﻢ‪ 64 :‬ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت‪:‬‬
‫‪ ISA‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪ PCI‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫)‪ PC Card (PCMCIA‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪ PNP‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪ APM‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﯾﻮس ﻗﺎﺑﻞ ارﺗﻘﺎ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺎﯾﻪ ‪ BIOS‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‬
‫ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ‪ ESCD‬در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺮاث ‪ USB‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﺗﺮي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﻮت ‪ BIOS‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪. 2‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻧﻮاع‪DMI‬‬

‫‪DMI Id‬ﺑﻪ ﻣﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﺧﺎص ‪ system‬اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.Dmidecode‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ' ‪ ' -t‬ﯾﺎ‪' -‬‬
‫' ‪type‬و ' ‪ ' Id‬ﺑﻪ ﻣﺎ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.Id 6‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎژول ‪ memory‬را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # dmidecode -t 6‬‬
‫اﺻﻼح ﻧﺴﺨﻪ‪SMBIOS (2.31 -> 2.3).‬‬

‫‪ SMBIOS 2.3‬ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‬
‫دﺳﺘﻪ ‪ ،x00090‬ﻧﻮع‪12 ، DMI 6‬ﺑﺎﯾﺖ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎژول ‪memory‬‬
‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳﻮﮐﺖ‪ :‬ﺳﻮﮐﺖ ‪ RAM‬ﺷﻤﺎره ‪0‬‬
‫اﺗﺼﺎﻻت ﺑﺎﻧﮑﯽ‪1 0 :‬‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻓﻌﻠﯽ‪ :‬ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻧﻮع‪: EDO DIMM‬‬
‫‪70‬‬
‫اﻧﺪازه ‪ install‬ﺷﺪه‪ 1024 :‬ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ )اﺗﺼﺎل ﺗﮏ ﺑﺎﻧﮑﯽ)‬
‫در زﯾﺮ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻧﻮع ‪DMI‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺶ در ‪ ،system‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ Id 7‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # dmidecode -t cache‬‬
‫‪. 3‬ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪memory‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎت ‪ memory‬در ‪ system‬را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ و ﭼﻘﺪر ‪ memory‬از ‪ system‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ‪ system‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ‪4‬ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ ‪RAM‬را ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # dmidecode -t 16‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ‪:‬از ﻟﯿﺴﺖ ﮐﻠﯿﺪ واژه ﻫﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪16 ،6 ،memory5‬و ‪17‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ اﻃﻼﻋﺎت ‪ BIOS‬درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻢ؟‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪ ،BIOSsystem‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ '‪'-t‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # dmidecode -t BIOS‬‬
‫‪ PNP‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪ APM‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﯾﻮس ﻗﺎﺑﻞ ارﺗﻘﺎ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺎﯾﻪ ‪ BIOS‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‬
‫ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ‪ ESCD‬در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺮاث ‪ USB‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﺗﺮي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﻮت ‪ BIOS‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪5.‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻣﺪل و ﺷﻤﺎره ﺳﺮﯾﺎل را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻢ؟‬
‫‪71‬‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ‪ ،‬ﻣﺪل و ﺷﻤﺎره ﺳﺮﯾﺎل ‪ ،system‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ‬
‫در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # dmidecode -t system‬‬
‫ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬و ﺳﺨﺖ اﻓﺰار در ‪linux‬‬

‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮب ﺑﺮاي داﻧﺴﺘﻦ اﺟﺰاي ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪ linux system‬ﺷﻤ ﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﺳﺎزﮔﺎري در ﻫﻨﮕﺎم ‪ install‬ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬دراﯾﻮرﻫﺎي ‪ system‬ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫در اﯾﻦ ﻧﮑﺎت و ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از دﺳﺘﻮرات ﻣﻔﯿﺪ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ در اﺳﺘﺨﺮاج اﻃﻼﻋﺎت در‬
‫ﻣﻮرد ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ linux‬و اﺟﺰاي ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 1‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪linux system‬‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻧﺎم ‪ system‬ﻓﻘﻂ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از دﺳﺘﻮر ‪uname‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﺳﻮﺋﯿﭻ اﻃﻼﻋﺎت ‪system‬‬
‫را ﭼﺎپ ﮐﻨﺪ ﯾﺎ دﺳﺘﻮر ‪uname -s‬ﻧﺎم‪ kernel system‬ﺷﻤﺎ را ﭼﺎپ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname‬‬
‫‪ linux‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺎم ‪host‬ﺷﺒﮑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬از ﮐﻠﯿﺪ "‪"-n‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ uname‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname -n‬‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬از ﮐﻠﯿﺪ '‪'-v‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname -v‬‬
‫‪# 64-ubuntu SMP Mon Sep 22 21:28:38 UTC 2014‬‬

‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد اﻧﺘﺸﺎر ﻫﺴﺘﻪ ﺧﻮد‪ ،‬از ﮐﻠﯿﺪ '‪'-r‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname -r‬‬
‫‪3.13.0-37 public‬‬
‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻧﺎم ﺳﺨﺖ اﻓﺰار دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮد‪ ،‬از ﮐﻠﯿﺪ "‪"-m‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname-m‬‬
‫‪x86_64‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺎ اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر ‪uname -a‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ uname -a‬‬
‫‪linux hosein .com 3.13.0-37- public -64 # ubuntu SMP monday 22 november21:28:38‬‬
‫‪UTC 2014 x86_64 x86_64 x86_64 gnu / linux‬‬
‫‪72‬‬
‫‪ 2‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪linux system‬‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از اﺑﺰار‪ lshw‬ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت وﺳﯿﻊ در ﻣﻮرد اﺟﺰاي ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪه ‪ ،‬دﯾﺴﮏ ‪ ، memory ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي‪ USB‬و ﻏﯿﺮه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪lshw‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ و ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ آن در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﺨﺮاج اﻃﻼﻋﺎت‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﻃﻼﻋﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪lshw‬ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪/ proc‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ‪:‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﻮر ‪lshw‬ﺗﻮﺳﻂ ) ‪ superuser ( root‬ﯾﺎ ‪sudo‬ﮐﺎرﺑﺮ اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺧﻼﺻﻪ اي از اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﺧﻮد را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-short‬ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~sudo lshw -short‬‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﮐﻼس دﺳﺘﮕﺎه‪H / W‬‬

‫=== ==================================================‬
‫)‪system20354 (LENOVO_MT_20354_BU_idea_FM_Lenovo Z50-70‬‬
‫‪/ 0 bus Lancer 5A5‬‬
‫‪/ 0/0 memory128 KiB BIOS‬‬
‫‪ (TM) i5-4210U CPU @ 1.70GHz‬ﻫﺴﺘﻪ )‪ (R‬ﭘﺮدازﻧﺪه اﯾﻨﺘﻞ ‪/ 0/4‬‬
‫‪/ 0/4 / b memory32 KiB L1 memory cache‬‬
‫‪/ 0/4 / c memory256 KiB L2 memory‬‬
‫‪/ 0/4 / d memory3 MiB L3 memory cache‬‬
‫‪/ 0 / memory memory32 KiB L1‬‬
‫‪/ 0/12 memory8 GiB memory system‬‬
‫]‪/ 0/12/0 memory DIMM [empty‬‬
‫)‪ ns‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ‪ 1600‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ )‪/ 0/12/2 memory8 GiB SODIMM DDR3 0.6‬‬
‫‪ Haswell-ULT DRAM‬ﮐﻨﺘﺮل ﭘﻠﯿﺮ ‪/ 0/100‬‬
‫‪ Haswell-ULT‬ﻣﺠﺘﻤﻊ‪VGA‬ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺮ ‪/ 0/100/2‬‬
‫ﺻﻮﺗﯽ ‪ Haswell-ULT HD‬ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪ اي ﮐﻨﺘﺮل ‪/ 0/100/3‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺧﺮوﺟﯽ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪ HTML‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪hhtml‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ sudo lshw -html> lshw.html‬‬
‫‪73‬‬
‫‪.3‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت‪CPU linux‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ CPU‬ﺧﻮد‪ ،‬از دﺳﺘﻮر ‪ lscpu‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ﭼﻮن اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪architect‬‬
‫‪CPU‬ﺷﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﺪاد ‪ CPU‬ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪل ‪ memory ،CPU family‬ﻫﺎي‪ ، CPU‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و ﻏﯿﺮه را از‬
‫‪sysfs‬و ‪/ proc / cpuinfo‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lscpu‬‬
‫‪architect: x86_64‬‬
‫‪bit 64 ،protocolCPU: 32 bit‬‬
‫‪Order Byte: Little Endian‬‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪه )ﻫﺎ(‪4 :‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي‪CPU: 0-3‬‬
‫‪.4‬ﻧﺤﻮه ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ‪linux‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺎرد دﯾﺴﮏ‪ ،‬دراﯾﻮﻫﺎي ﻓﻠﺶ و ﻏﯿﺮه اﺳﺖ ‪.‬دﺳﺘﻮر‪ lsblk‬ﺑﺮاي‬
‫ﮔﺰارش اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﻠﻮك ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lsblk‬‬
‫‪74‬‬
NAME MAJ: MIN MIN SIZE type RO MOUNTPOINT

sda 8: 0 0 931.5G 0
├─sda1 8: 1 0 1000M 0
├─sda2 8: 2 0 260M 0 part / boot / efi
├─sda3 8: 3 0 1000M 0
├─sda4 8: 4 0 128M 0
├─sda5 8: 5 0 557.1G 0
├─sda6 8: 6 0 25G 0
├─sda7 8: 7 0 14.7G 0
├─sda8 8: 8 0 1M 0
├─sda9 8: 9 0 324.5G 0 /
└─sda10 8:10 0 7.9G 0 [SWAP]
sr0 0 1 1024M 0 rom
.‫را وارد ﮐﻨﯿﺪ‬-a ‫ ﮔﺰﯾﻨﻪ‬، ‫ ﺧﻮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‬system ‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺗﻤﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﻠﻮك را در‬
hosein @ hosein ~ $ lsblk -a
NAME MAJ: MIN MIN SIZE ‫ ﻧﻮع‬RO MOUNTPOINT

sda 8: 0 0 931.5G 0
├─sda1 8: 1 0 1000M 0
├─sda2 8: 2 0 260M 0 part / boot / efi
├─sda3 8: 3 0 1000M 0
├─sda4 8: 4 0 128M 0
├─sda5 8: 5 0 557.1G 0
├─sda6 8: 6 0 25G 0
├─sda7 8: 7 0 14.7G 0
├─sda8 8: 8 0 1M 0
├─sda9 8: 9 0 324.5G 0 /
‫ اﻃﻼﻋﺎت‬USB Controllers ‫ ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ‬5
‫ و ﺗﻤﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﺼﻞ‬USB ‫ﺑﺮاي ﮔﺰارش اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي‬lsusb ‫دﺳﺘﻮر‬
.‫اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‬
hosein @ hosein ~ $ lsusb
bus 001 device002 : ID 8087: 8000 ‫ اﯾﻨﺘﻞ‬Corp.

bus 001 device001 : ID 1d6b: 0002 linux2.0 ‫ ﺑﻨﯿﺎد‬hub root
bus 003 device001 : ID 1d6b: 0003 linux3.0 ‫ ﺑﻨﯿﺎد‬hub root
Bus 002 device005 : ID 0bda: b728 Realtek Semiconductor Corp.
75
‫اﯾﺴﺮ‪ ،‬وارز ‪bus 002 device004 : ID 5986: 0249‬‬

‫‪bus 002 device002 : ID 045e: 00cb Microsoft Corp. Basic Optical Mouse v2.0‬‬
‫‪ 2.0 root‬ﭘﺎﯾﻪ ‪bus 002 device001 : ID 1d6b: 0002 linux‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-v‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ در ﻣﻮرد ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ‪ USB‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lsusb -v‬‬
‫‪. 6‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي‪PCI‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ‪ PCI‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻮرت ﻫﺎي‪ ، USB‬ﮐﺎرت ﮔﺮاﻓﯿﮏ‪ ،‬آداﭘﺘﻮرﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ و ﻏﯿﺮه ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬اﺑﺰار‬
‫‪lspci‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ‪ PCI‬در ‪ system‬ﺷﻤﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ‪ PCI‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lspci‬‬
‫از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-t‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺧﺮوﺟﯽ در ﻓﺮﻣﺖ درﺧﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lspci -t‬‬
‫‪- [0000: 00] - + - 00.0‬‬

‫‪+0.0.0‬‬
‫‪+0.0.0‬‬
‫‪+ -14.0‬‬
‫‪+ -16.0‬‬
‫از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-v‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ در ﻣﻮرد ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ lspci -v‬‬
‫)‪ Intel (rev 0b‬ﺷﺮﮐﺖ ‪ Haswell-ULT‬ﻫﺎي ‪ DRAM‬ﭘﻞ ﻣﯿﺰﺑﺎن‪ :‬ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ‪00: 00.0‬‬
‫‪ : Lenovo 3978‬دﺳﺘﮕﺎه‪system‬زﯾﺮ‬
‫‪: bus master ،devsel fast ،latency 0‬ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎ‬
‫‪:‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎ‬
‫‪. 7‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ SCSI‬دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ‪ scsi / sata‬ﺧﻮد‪ ،‬از دﺳﺘﻮر ‪lsscsi‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﮔﺮ اﺑﺰار ‪lsscsi‬را‬
‫‪ install‬ﻧﮑﻨﯿﺪ ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ آن را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﮐﺮوﺷﻪ ﺟﺰ دﺳﺘﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get install lsscsi‬‬ ‫]در ﻣﺸﺘﻘﺎت دﺑﯿﺎن[‬
‫‪76‬‬
‫‪# yum install lsscsi‬‬ ‫] ﺑﺮ روي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮردﻫﺖ[‬

‫‪# dnf install lsscsi‬‬ ‫]در ﻓﺪورا ‪ + 21‬ﺑﻌﺪ[‬
‫ﭘﺲ از ‪ ،install‬دﺳﺘﻮر ‪lsscsi‬را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪hosein @ hosein ~ $ lsscsi‬‬
‫‪[0: 0: 0: 0] disk ATA ST1000LM024 HN-M 2BA3 / dev / sda‬‬

‫‪[1: 0: 0: 0] cd /dvd PLDS DVD-RW DA8A5SH RL61 / dev / sr0‬‬
‫‪[4: 0: 0: 0] disk Generic- xD / SD / MS 1.00 / dev / sdb‬‬
‫از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-s‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن اﻧﺪازه دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪hosein @ hosein ~ $ lsscsi -s‬‬
‫‪ ATA ST1000LM024 HN-M 2BA3 / dev / sda 1.00TB‬دﯾﺴﮏ ]‪[0: 0: 0: 0‬‬

‫‪ PLDS DVD-RW DA8A5SH RL61 / dev / sr0 -‬ﺳﯽ دي ‪ /‬دي وي دي ]‪[1: 0: 0: 0‬‬
‫‪ Generic- xD / SD / MS 1.00 / dev / sdb -‬دﯾﺴﮏ ]‪[4: 0: 0: 0‬‬
‫‪. 8‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي‪SATA‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ‪hdparm‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﺎﺗﺎ در ‪ system‬ﺧﻮد ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬در ﻣﺜﺎل‬
‫زﯾﺮ‪ ،‬از دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻮك ‪/ dev / sda1‬ﮐﻪ ﻫﺎرد دﯾﺴﮏ در ‪ system‬ﻣﻦ اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ sudo hdparm / dev / sda1‬‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﻫﻨﺪﺳﻪ دﺳﺘﮕﺎه ‪ interms‬از ﺳﯿﻠﻨﺪر‪ ،‬ﺳﺮ‪ ،‬ﺑﺨﺶ‪ ،‬اﻧﺪازه و ‪ offset‬ﺷﺮوع دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-g‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ sudo hdparm -g / dev / sda1‬‬
‫‪. 9‬ﻧﺤﻮه ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪linux‬‬

‫ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎي ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از دﺳﺘﻮر ‪fdisk‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﮔﺮ‬
‫ﭼﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺻﻠﯽ ﻓﺮﻣﺎن ‪fdisk‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎي ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪77‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﻓﻮق ﮐﺎرﺑﺮ اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﺷﻤﺎ ﻫﯿﭻ ﺧﺮوﺟﯽ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮑﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪hosein @ hosein ~ $ sudo fdisk -l‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪du‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪) du‬اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ( دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎي دﯾﺴﮏ‬
‫) ‪linux " du " ( Disk Usage‬ﯾﮏ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ‪ linux /‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫اﺳﺘﻔﺎده دﯾﺴﮏ از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ در ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬دﺳﺘﻮر ‪du‬داراي ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﺑﺴﯿﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻧﺘﺎﯾﺞ در ﺑﺴﯿﺎري از ﻓﺮﻣﺖ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬دﺳﺘﻮر ‪du‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و اﻧﺪازه ﻫﺎي‬
‫ﭘﻮﺷﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ] # du / home / hosein‬‬
‫‪40 / home / hosein / downloads‬‬

‫‪4 /home/ hosein /.mozilla/plugins‬‬
‫‪4 /home/ hosein /.mozilla/extensions‬‬
‫‪12 /home/ hosein /.mozilla‬‬
‫‪12 /home/ hosein /.ssh‬‬
‫‪689112 /home/ hosein /Ubuntu-12.10‬‬
‫‪689360 / home / hosein‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻻ ﺗﻌﺪاد ﺑﻠﻮك ﻫﺎي دﯾﺴﮏ را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ / home / hosein‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي آن‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪ " -h‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر " ‪ " du‬در "ﻓﺮم ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ "ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻧﺪازه ﻫﺎي ‪Gigabytes ،Megabytes ،Kilobytes ،Bytes‬و ﻏﯿﺮه را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬
‫‪[ root@ hosein ] # du -h / home / hosein‬‬
‫‪40K / home / hosein / downloads‬‬

‫‪4.0K /home/ hosein /.mozilla/plugins‬‬
‫‪4.0K /home/ hosein /.mozilla/extensions‬‬
‫‪12K /home/ hosein /.mozilla‬‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ ﺧﻼﺻﻪ اي از ﺣﺠﻢ ﮐﻞ ﺣﺠﻢ دﯾﺴﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري از ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪ " -s‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ] # du -sh / home / hosein‬‬
‫‪674M / home / hosein‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﭼﻢ " ‪ " -a‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر " ‪ " du‬اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ از ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪78‬‬
[ root@ hosein ] # du-a / home / hosein
4 /home/ hosein /.bash_logout

12 /home/ hosein /downloads/uploadprogress-1.0.3.1.tgz
24 /home/ hosein /downloads/Phpfiles-org.tar.bz2
40 / home / hosein / downloads
12 /home/ hosein /uploadprogress-1.0.3.1.tgz
4 /home/ hosein /.mozilla/plugins
4 /home/ hosein /.mozilla/extensions
12 /home/ hosein /.mozilla
4 /home/ hosein /.bashrc
689108 /home/ hosein /Ubuntu-12.10/ubuntu-12.10-server-i386.iso
689112 /home/ hosein /Ubuntu-12.10
689360 / home / hosein
‫ " اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ از ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎ را در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺨﺶ‬-h " ‫ " ﭘﺮﭼﻢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬-a " ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
.‫ ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ و ﻏﯿﺮه ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬، ‫ﺧﺮوﺟﯽ زﯾﺮ آﺳﺎن ﺗﺮ اﺳﺖ زﯾﺮا ﻓﺎﯾﻠﯽ را در ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ‬.‫ﻣﺠﺪد اﻧﺴﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‬
[ root@ hosein ] # du -ah / home / hosein
4.0K /home/ hosein /.bash_logout

12K /home/ hosein /downloads/uploadprogress-1.0.3.1.tgz
24K /home/ hosein /downloads/Phpfiles-org.tar.bz2
40K / home / hosein / downloads
12K /home/ hosein /uploadprogress-1.0.3.1.tgz
4.0K /home/ hosein /.mozilla/plugins
4.0K /home/ hosein /.mozilla/extensions
12K /home/ hosein /.mozilla
4.0K /home/ hosein /.bashrc
673M /home/ hosein /Ubuntu-12.10/ubuntu-12.10-server-i386.iso
673M /home/ hosein /Ubuntu-12.10
674M / home / hosein
‫ " اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ )ﻧﻤﺎﯾﺶ‬-k " ‫از‬.‫ اﺳﺘﻔﺎده از دراﯾﻮ ﯾﮏ درﺧﺖ ﭘﻮﺷﻪ ﺑﺎ زﯾﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آن در ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ‬find
‫ﺑﺎﯾﺖ‬1024 ‫اﻧﺪازه در واﺣﺪ‬
[ root@ hosein ] # du-k / home / hosein

40 / home / hosein / downloads
4 /home/ hosein /.mozilla/plugins
4 /home/ hosein /.mozilla/extensions
12 /home/ hosein /.mozilla
12 /home/ hosein /.ssh
79
689112 /home/ hosein /Ubuntu-12.10

689360 / home / hosein
‫از‬.‫ (ﺗﻨﻬﺎ‬MB ) ‫ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺧﻼﺻﻪ اﺳﺘﻔﺎده از دراﯾﻮ درﺧﺖ ﭘﻮﺷﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي آن در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫را ﺷﻤﺎرش‬MB ‫ " ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در واﺣﺪ‬-m " ‫ﭘﺮﭼﻢ‬.‫ " ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬-mh " ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ‬
.‫ " ﺑﺮاي ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‬-h " ‫و‬
[ root@ hosein ] # du-mh / home / hosein

12K /home/ hosein /.ssh
674 ‫اﮔﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺷﻤﺎ ﻓﻀﺎي‬.‫ " ﯾﮏ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﮐﻞ اﺳﺘﻔﺎده در آﺧﺮﯾﻦ ﺧﻂ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬-c " ‫ﭘﺮﭼﻢ‬
.‫ آﺧﺮﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ دو ﺧﻂ از ﺧﺮوﺟﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬،‫ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
[ root@ hosein ] # du -ch / home / hosein

12K /home/ hosein /.ssh
‫ ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‬674 ‫ﻣﺠﻤﻮع‬
‫ اﻣﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ اﻟﮕﻮي داده‬،‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻠﯿﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‬
.‫ " را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬.txt " ‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ زﯾﺮ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي‬.‫ ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬،‫ﺷﺪه ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد‬
[ root@ hosein ] # du -ah -exclude = "* .txt"
/ home / hosein 4.0K /home/ hosein /.bash_logout 12K /home/ hosein

/downloads/uploadprogress-1.0.3.1.tgz 24K / home / hosein /downloads/Phpfiles-
org.tar.bz2 40K / home / hosein / downloads 12K /home/ hosein /uploadprogress-
1.0.3.1.tgz 4.0K /home/ hosein /.bash_history 4.0K /home/ hosein /.bash_profile 4.0K
80
‫ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در زﯾﺮ‬،‫ " اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬-time " ‫ از ﭘﺮﭼﻢ‬،‫اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ را ﺑﺮ اﺳﺎس اﺻﻼح زﻣﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‬
.‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‬
[ root@ hosein ] # du -ha -time / home / hosein
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.bash_logout

12K 2013-01-19 18:48 /home/ hosein /downloads/uploadprogress-1.0.3.1.tgz
24K 2013-01-19 18:48 /home/ hosein /downloads/Phpfiles-org.tar.bz2
40K 2013-01-19 18:48 / home / hosein / downloads
12K 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /uploadprogress-1.0.3.1.tgz
4.0K 2012-10-13 00:11 /home/ hosein /.bash_history
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.bash_profile
0 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /xyz.txt
0 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /abc.txt
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.mozilla/plugins
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.mozilla/extensions
12K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.mozilla
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.bashrc
24K 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /Phpfiles-org.tar.bz2
4.0K 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /geoipupdate.sh
4.0K 2012-10-12 22:32 /home/ hosein /.zshrc
120K 2013-01-19 18:32 /home/ hosein /goaccess-0.4.2.tar.gz.1
673M 2013-01-19 18:51 /home/ hosein /Ubuntu-12.10/ubuntu-12.10-server-i386.iso
673M 2013-01-19 18:51 /home/ hosein /Ubuntu-12.10
674M 2013-01-19 18:52 / home / hosein
81
‫‪echo‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﻤﻮل ﺗﺮﯾﻦ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده اي از ﻓﺮﻣﺎن داﺧﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻫﺎي ‪linux bash‬و ‪ C‬اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ در زﺑﺎن اﺳﮑﺮﯾﭙﺘﯽ و ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﺳﺘﻪ اي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﯾﮏ ﺧﻂ ﻣﺘﻦ ‪ /‬رﺷﺘﻪ در ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﺎ‬
‫ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻓﺮﻣﺎن ‪echo‬‬

‫ﻧﺤﻮ ﺑﺮاي ‪ echo‬ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬
‫])ﮔﺰﯾﻨﻪ )ﻫﺎ([ ]رﺷﺘﻪ )ﻫﺎ[ ‪echo‬‬
‫ﯾﮏ ﺧﻂ از ﻣﺘﻦ را وارد ﮐﻨﯿﺪ و در ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﻮد‬

‫‪$ echo hosein and linux‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﺘﻦ زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪hosein and linux‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﻘﺪار آن را ‪ echo‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻋﻼم ﯾﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮ از ‪x‬و اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻘﺪار آن ‪10‬‬
‫‪.‬‬
‫‪$ x = 10‬‬
‫‪ echo‬ارزش آن‪:‬‬
‫‪ x = $ x‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪$ echo‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﯿﺮ‪x = 10‬‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ‪:‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -e‬در ‪ linux‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻫﺎي ﻓﺮار ﺷﺪه ﮐﻪ در ﭘﺸﺖ ﺧﻂ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ b ' - backspace‬ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ' ‪ backslash ' -e‬ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﯿﻦ آن را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫"‪$ echo -e " hosein \ bis \ ba \ bcommunity \ bof \ bLinux \ bNerds‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ n ' -‬ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪ را از ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد ﭘﺮدازش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫"‪$ echo -e " hosein \ nis \ na \ ncommunity \ nof \ n linux \ n‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ t ' -‬زﺑﺎﻧﻪ اﻓﻘﯽ ﺑﺎ ﺗﻔﮑﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺑﺮاي ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺗﺐ اﻓﻘﯽ‪.‬‬
‫"‪$ echo -e " hosein \ tis \ ta \ tcommunity \ tof \ tLinux \ tNerds‬‬
‫‪82‬‬
‫در ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺧﻂ ' ‪ ' \ n‬و ﺑﺮﮔﻪ اﻓﻘﯽ ' ‪ ' \ t‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن‪.‬‬
‫\ ‪$ echo -e "\ n \ t hosein \ n \ tis \ n \ ta \ n \ tcommunity \ n \ tof \ n \ t linux \ n‬‬
‫"‪tNerds‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ v ' -‬ﺑﺮﮔﻪ ﻋﻤﻮدي ﺑﺎ ﺗﻔﮑﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺑﺮاي ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﺮﮔﻪ ﻋﻤﻮدي‪.‬‬
‫"‪$ echo -e "\ v hosein \ vis \ va \ vcommunity \ vof \ vLinux \ vNerds‬‬
‫در ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺧﻂ ' ‪ ' \ n‬و ﺑﺮﮔﻪ ﻋﻤﻮدي ' ‪ ' \ v‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن‪.‬‬
‫\ ‪$ echo -e "\ n \ v hosein \ n \ vis \ n \ va \ n \ vcommunity \ n \ vof \ n \ vLinux \ n‬‬
‫"‪vNerds‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪:‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ زﺑﺎﻧﻪ ﻋﻤﻮدي‪ ،‬ﺗﺐ اﻓﻘﯽ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ دو ﺑﺎر ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ‬
‫دو ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ r ' - return carriage‬ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺑﺮاي ﺑﺎزده ﻣﻮردﻧﻈﺮ در ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫"‪$ echo -e " hosein \ Community of Nerds Linux‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' \ c‬ﺳﺮﺑﺮگ ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪي را ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﻧﺘﺸﺎر ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪ‬
‫اداﻣﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫"اﺳﺖ ‪$ echo -e " hosein Community / cof Linux Nerds‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ' \ a ' -‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻫﺸﺪار ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ' ‪ backspace ' -e‬ﺑﺮاي ﻫﺸﺪار ﺻﺪا‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ‪:‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻨﮑﻪ ﺷﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻠﯿﺪ ‪ Volume‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ‪ /‬ﭘﻮﺷﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر )‪ echo (ls command alternative‬ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫* ‪$ echo‬‬
‫‪103.odt 103.pdf 104.odt 104.pdf 105.odt 105.pdf 106.odt 106.pdf 107.odt 107.pdf‬‬
‫‪108a.odt 108.odt 108.pdf 109.odt 109.pdf 110b.odt 110. odt 110.pdf 111.odt 111.pdf‬‬
‫‪112.odt 112.pdf 113.odt linux-headers-3.16.0-customkernel_1_amd64.deb linux-image-‬‬
‫‪3.16.0-customkernel_1_amd64.deb network.jpeg‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﯾﮏ ﻧﻮع ﺧﺎص را ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ‪.jpeg‬را ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪،‬‬
‫از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪83‬‬
‫‪$ echo * .jpeg‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ eject‬ﺑﺮاي از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ DVD / CD ROM‬ﯾﺎ ﻓﻼﭘﯽ دﯾﺴﮏ از ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ eject / dev / cdrom‬‬
‫‪$ eject / mnt / cdrom /‬‬
‫‪$ eject / dev / sda‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪env‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ env‬ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻂ ﻓﻌﻠﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ env‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن "‪ "find‬ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ )ﭘﺴﻮﻧﺪ( در ‪linux‬‬
‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﻣﺎ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﻗﺮار دارﯾﻢ ﮐﻪ در آن ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ linux‬ﺧﺼﻮﺻﺎ در داﺧﻞ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل رخ داده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪﯾﻦ اﺑﺰار ‪ linux‬وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﯿﻢ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﯾﺎ ‪ find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ‪ find‬ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد و ﯾﺎ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﻫﺎي ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات ﺧﺎص‪.‬‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ را در ‪ linux‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﯾﮑﯽ از ﺑﺴﯿﺎري از اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ linux‬اﺑﺰار ‪find‬اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎي ﻧﺤﻮه‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﺳﺘﻔﺎده از ‪find‬ﺑﺮاي ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﻣﺎ در ‪ find‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ در ﯾﮏ زﻣﺎن ﭘﯿﺎده روي ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ و ‪ public‬ﻧﺤﻮي اﺑﺰار ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪.‬ﺑﺎ ﻓﺮض اﯾﻨﮑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ را ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪.sh‬و ‪.txt‬ﮐﻨﯿﺪ‪،‬‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﺎ اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪:‬‬
‫)\ "‪# find . -type f \ (-name "* .sh" -o -name "* .txt‬‬
‫‪84‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻓﺮﻣﺖ ‪ ext‬و ‪ sh.‬را در ‪ linux‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ‪:‬‬
‫‪.‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ اﺳﺖ‬ ‫‪.1‬‬
‫‪-type option‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد و در اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﻪ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺻﻮرت ‪f‬‬
‫‪-name option‬ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻟﮕﻮي ﺟﺴﺘﺠﻮ در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫‪.3‬‬
‫‪-o‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ"‪"OR‬‬ ‫‪.4‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻓﺎﯾﻞ را در ﯾﮏ ﺑﺮاﮐﺖ ﻗﺮار دﻫﯿﺪ و از ﮐﺎراﮐﺘﺮ ﻓﺮار ( \ﭘﺸﺖ اﺳﻠﺶ )ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﻣﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪2.‬ﺑﺮاي ‪ find‬ﺳﻪ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ‪.txt ،.sh‬و ‪ ،.c extensions‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ‪.c‬ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫)\ "‪# find . -type f \ (-name "* .sh" -o -name "* .txt" -o -name "* .c‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻓﺎﯾﻞ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ در ‪linux‬‬

‫‪3.‬در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎ ‪.deb ،.jpg ،.png‬و ‪.pdf extensions‬ﻫﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ / -type f \ (-name "* .png" -o -name "* .jpg" -o -name‬اﺳﻨﺎد ‪# find / home / aaronkilik /‬‬
‫)\ "‪"* .deb" -o -name ".pdf‬‬
‫‪85‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪find‬‬
‫‪ linux‬ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﻮرات ‪ linux‬اﺳﺖ‪.‬دﺳﺘﻮر ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﻗﺮار دادن ﻟﯿﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ‬
‫دارﻧﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ .find‬را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺠﻮز ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮان ‪ ،‬ﮔﺮوه ﻫﺎ‬
‫‪ ،‬ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ ‪ ،‬اﻧﺪازه و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﻤﮑﻦ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻣﺜﺎل‬
‫ﻗﺴﻤﺖ اول ‪ -‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﻧﺎم‬
‫‪ 1. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺎم آن ‪hosein .txt‬را در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻓﻌﻠﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find .-name hosein .txt‬‬
‫‪./ hosein .txt‬‬

‫‪2.‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪ home‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home‬ﺑﺎ ﻧﺎم ‪hosein .txt‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find / home-name hosein .txt‬‬
‫‪/home/ hosein .txt‬‬
‫‪86‬‬
‫‪ 3. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم و ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮرد‬

‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺳﻢ ‪hosein .txt‬را ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﻧﺪ را ﭘﯿﺪا ﮐﺮده و ﺣﺎوي ﺣﺮوف ﺑﺰرگ و ﮐﻮﭼﮏ در داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫‪/ home‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# find / home-name hosein .txt‬‬

‫‪4.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻫﻤﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺎم آن ‪ hosein‬در ‪/‬داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# find / -type d -name hosein‬‬
‫‪/ hosein‬‬
‫‪ 5. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ PHP‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم‬

‫‪ find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪php‬ﮐﻪ ﻧﺎم آن ‪hosein .php‬در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻓﻌﻠﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# find .-type f -name hosein .php‬‬
‫‪./ hosein .php‬‬
‫‪ 6. find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ PHP‬در داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪php‬را در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫"‪# find .-type f -name "* .php‬‬
‫‪./ hosein .php‬‬
‫‪./login.php‬‬
‫‪./index.php‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ دوم ‪ -‬ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺠﻮزﻫﺎي آﻧﻬﺎ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺠﻮز ‪7. find777‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﻮزﻫﺎ ‪777‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find .-type f -perm 0777 -print‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺪون ﻣﺠﻮز ‪8. find777‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﺪون اﺟﺎزه ‪777‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻤﭗ ‪# find / -type f!777‬‬
‫‪ 9. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ SGID‬ﺑﺎ ‪ 644‬ﻣﺠﻮز‬
‫‪87‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ‪bit SGID‬ﮐﻪ ﻣﺠﻮزﻫﺎ آﻧﻬﺎ ‪644‬اﺳﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -perm 2644‬‬
‫‪10.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ bit‬ﺑﺎ ‪ 551‬ﻣﺠﻮز‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪Sticky Bit‬را ﮐﻪ اﺟﺎزه دارﻧﺪ ‪551‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -perm 1551‬‬
‫‪11.‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ SUID‬را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪SUID‬را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -perm / u = s‬‬
‫‪ 12. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي‪SGID‬‬
‫‪ find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪SGID .‬‬
‫‪# find / -perm / g = s‬‬
‫‪13.‬ﻓﻘﻂ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪# find / -perm / u = r‬‬
‫‪14.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي اﺟﺮاﯾﯽ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪# find / -perm / a = x‬‬
‫‪15.‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﺎ ‪ 777‬ﻣﺠﻮز و ‪ Chmod‬ﺑﻪ ‪ 644‬ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪ find‬ﺗﻤﺎم ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ‪777‬اﺟﺎزه و اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪chmod‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺠﻮز ﻫﺎ ﺑﻪ ‪644 .‬‬
‫؛\ }{ ‪# find / -type f -perm 0777 -print -exec chmod 644‬‬
‫‪16.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺠﻮز ‪ 777‬و ‪ Chmod‬ﺑﻪ ‪755‬‬
‫‪ find‬ﺗﻤﺎم ‪777‬اﺟﺎزه داﯾﺮﮐﺘﻮري و اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪chmod‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺠﻮز ﺑﻪ ‪755 .‬‬
‫؛\ }{ ‪# find / -type d -perm 777 -print -exec chmod 755‬‬
‫‪ 17. find‬و ﺣﺬف ﺗﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪hosein .txt‬و ﺣﺬف آن‪.‬‬
‫؛\ }{ ‪# find .-type f -name " hosein .txt" -exec rm -f‬‬
‫‪18.‬ﻓﺎﯾﻞ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ و ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬و ﺣﺬف ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪.mp3‬ﯾﺎ ‪ ،.txt‬ﺳﭙﺲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫؛\ }{ ‪# find .-type f -name "* .txt" -exec rm -f‬‬
‫‪88‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫؛\ }{ ‪# find .-type f -name "* .mp3" -exec rm -f‬‬

‫‪19.‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ empty‬را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ‪ empty‬ﺗﺤﺖ ﻣﺴﯿﺮ ﺧﺎص‬
‫‪# find / tmp -type f -type‬‬
‫‪20.‬ﻫﻤﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎي ‪ empty‬را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ارﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎي ‪ empty‬ﺗﺤﺖ ﻣﺴﯿﺮ ﺧﺎص‬
‫‪# find / tmp -type d-empty‬‬
‫‪21.‬ﻓﺎﯾﻞ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ را ‪ download‬ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﯽ‪ ،‬از ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫"* ‪# find / tmp -type f -name ".‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ‪ -‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺻﺎﺣﺒﺎن و ﮔﺮوه ﻫﺎ‬
‫‪22.‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺎرﺑﺮ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﯾﺎ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺗﮏ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪hosein .txt‬زﯾﺮ ‪ /root‬ﭘﻮﺷﻪ ‪ root‬ﻣﺎﻟﮏ‪.‬‬
‫‪# find / -user root -name hosein .txt‬‬
‫‪ 23. find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ‪ hosein‬ﮐﺎرﺑﺮ زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# find / home -user hosein‬‬
‫‪24.‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺮوه را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﺗﻮﺳﻌﻪ در زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# find / home -group developer‬‬
‫‪ 25. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ از ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪.txt‬از ﮐﺎرﺑﺮ ‪ hosein‬زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home.‬‬
‫"‪# find / home -user hosein -name "* .txt‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﭼﻬﺎرم ‪ find -‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺎرﯾﺦ و زﻣﺎن‬
‫‪26.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﺻﻼح ﺷﺪه ‪ 50‬روزه‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ‪50‬روز ﻗﺒﻞ اﺻﻼح ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -time 50‬‬
‫‪89‬‬
‫‪27.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﯽ ‪ 50‬روزه‬

‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪50‬روز ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# find / -atme 50‬‬
‫‪ 28. find‬آﺧﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﺻﻼح ﺷﺪه ‪ 100-50‬روز‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪50‬روز ﻗﺒﻞ و ﮐﻤﺘﺮ از ‪100‬روز ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -mtime +50 -mtime -100‬‬
‫‪ 29. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ در ‪ 1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ‪1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -cmin -60‬‬
‫‪ 30. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﺻﻼح ﺷﺪه در ‪ 1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ‪1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺻﻼح ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -mmin -60‬‬
‫‪ 31. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﯽ در ‪ 1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ‪1‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -amin -60‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ V -find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازه‬
‫‪ 32. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪ 50‬ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺘﯽ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪50‬ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺘﯽ ‪ ،‬از‬
‫‪# find / -size 50M‬‬
‫‪ 33. find‬اﻧﺪازه ﺑﯿﻦ ‪MB - 100MB50‬‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪50‬ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ و ﮐﻤﺘﺮ از ‪100MB‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# find / -size + 50M-size -100M‬‬
‫‪34.‬ﯾﺎﻓﺘﻦ و ﺣﺬف ‪MB 100‬ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪100MB‬و ﺣﺬف آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻨﻬﺎ‪.‬‬
‫؛\ }{ ‪# find / -size + 100M -exec rm -rf‬‬
‫‪ 35. find‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺧﺎص و ﺣﺬف‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪.mp3‬را ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از ‪10‬ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫؛\ }{ ‪# find / -type f -name * .mp3 -size + 10M -exec rm‬‬
‫‪90‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﯾﺎﻓﺘﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ و ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﺑﺎﻻ )ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ( در ‪linux‬‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ‪ ،linux‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دوره اي ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ junks‬ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺿﺮوري را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ و آﻧﻬﺎ را از ﻫﺎرد دﯾﺴﮏ ﺧﻮد‬
‫آزاد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ در ‪linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺮاي ‪ find‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري زﯾﺮ ‪/home‬ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪/home .‬‬
‫‪# du -a / home | sort -n -r | head -n 5‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ در ‪linux‬‬

‫دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻻ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ‪ 5‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻣﻦ ‪ / home‬را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ در ‪linux‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪ ،‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# du -a | sort -n -r |head -n 5‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬

‫اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ دﺳﺘﻮر را ﺑﺸﮑﻨﯿﻢ و ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰي ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫‪du command:‬ﺑﺮآورد اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي ﻓﺎﯾﻞ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪a :‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪sort‬ﺑﺮ ‪sort‬دﺳﺘﻮر‪ :‬ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﺧﻄﻮط ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪-n :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي رﺷﺘﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪-r :‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ را ﻣﻌﮑﻮس ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫‪head :‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻗﺴﻤﺖ اول ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫‪-n :‬اوﻟﯿﻦ ﺧﻂ "‪ "n‬را ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ(‪.‬در ﻣﻮرد ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ‪ 5‬ﺧﻂ اول را ﻧﻤﺎﯾﺶ دادﯾﻢ‪).‬‬ ‫‪.7‬‬
‫‪91‬‬
‫از ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﻮق را در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪.‬ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در ‪MB ،KB‬ﯾﺎ ‪GB‬ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# du -hs * | sort -rh |head 5‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻻ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎي ﺑﺎﻻ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬اﮔﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﭼﻨﺪ زﯾﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري را ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﮐﻞ ﭘﻮﺷﻪ را ﺑﺮاي آزاد ﮐﺮدن‬
‫ﻓﻀﺎي ‪ empty‬ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎ ‪ /‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# du -Sh | sort -rh |head 5‬‬
‫در ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ از ﻣﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪du command:‬ﺑﺮآورد اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي ﻓﺎﯾﻞ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪-h :‬اﻧﺪازه ﭼﺎپ در ﻗﺎﻟﺐ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎﻧﯽ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪MB).10 ،‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪-S :‬اﻧﺪازه زﯾﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪-s :‬ﺑﺮاي ﻫﺮ اﺳﺘﺪﻻل ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪sort‬دﺳﺘﻮر‪ :‬ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي ﺧﻄﻮط ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﯽ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫‪-r :‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ را ﻣﻌﮑﻮس ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫‪-h :‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻋﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪G).1 ،K2 ،‬‬ ‫‪.7‬‬
‫‪head :‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻗﺴﻤﺖ اول ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪92‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# find-type f -exec du -Sh {} + | sort -rh |head -n 5‬‬
‫‪ find‬اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﻻ در ‪linux‬‬

‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﻣﮑﺎن ﺧﺎص‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﺴﯿﺮ را در ﮐﻨﺎر دﺳﺘﻮر ‪find :‬‬
‫‪ -n 5‬ﺳﺮ| ‪# find / home / hosein / downloads / -type f -exec du -Sh {} + | sort -rh‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪ -n 5‬ﺳﺮ| ‪# find / home / hosein / Downloads / -type f -printf "٪s٪p \ n" | sort-rn‬‬
‫‪93‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪free‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ ،free) system memory‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي‪ ،‬و ﻏﯿﺮه( در ‪ system‬ﺷﺎﻣﻞ ﻓﻀﺎي‬
‫‪swap‬اﺳﺖ‪.‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-h‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﺮوﺟﯽ در ﻓﺮﻣﺖ دوﺳﺘﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ free -h‬‬
‫‪ linux‬ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﺒﻮب ﺗﺮﯾﻦ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﻨﺒﻊ ﺑﺎز اﺳﺖ و داراي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از دﺳﺘﻮرات اﺳﺖ‪.‬ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ و‬
‫ﺗﻨﻬﺎ روش ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻓﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ memory‬ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ‪ memory‬ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " free‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ " free " linux‬اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد ﻓﻀﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده و ﻓﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﻓﻀﺎي ‪ memory‬و ﻣﺒﺎدﻟﻪ‬
‫‪ memory‬را ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ در ‪ / linux‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ دارﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻣﺜﺎل ‪Linux Command Prompt‬‬

‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪي از دﺳﺘﻮرات "‪ " free‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﺘﺮ از ‪ memory‬اي ﮐﻪ دارﯾﺪ دارﯾﺪ‪.‬‬
‫‪1.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪system memory‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪ free‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻀﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده و در دﺳﺘﺮس از ‪ memory‬ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ‪ memory‬ﻣﺒﺎدﻟﻪ در ‪KB‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را در زﯾﺮ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# free‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻓﺮ ﻫﺎي ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪cached‬‬

‫‪Mem: 1021628 912548 109080 0 120368 655548‬‬
‫ﺑﺎﻓﺮ ‪ /‬ﮐﺶ‪- / + 884996 136632 :‬‬
‫ﺗﻌﻮﯾﺾ‪4194296 0 4194296 :‬‬
‫‪2.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در‪Bytes‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن آزاد ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-b‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻧﺪازه ‪ memory‬در ‪Bytes .‬‬
‫‪# free -b‬‬
‫‪ cached‬ﻣﺠﻤﻮع اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻓﺮ ﻫﺎي ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در‪Kilo Bytes‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن آزاد ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ،-k‬اﻧﺪازه ‪ memory‬را در ‪KB‬ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# free-k‬‬
‫‪94‬‬

‫‪4.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻧﺪازه ‪ memory‬در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ (ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ )از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪-m‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# free -m‬‬
‫‪5.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ memory‬در ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-g‬ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن آزاد‪ ،‬اﻧﺪازه ‪ memory‬در ( ‪GB‬ﮔﯿﮕﺎﺑﺎﯾﺖ )ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# free -g‬‬
‫‪6.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﻞ ﺧﻂ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن آزاد ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ،-t‬ﮐﻞ ﺧﻂ در اﻧﺘﻬﺎي ﻟﯿﺴﺖ را ﻟﯿﺴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# free -t‬‬
‫‪7.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺎﻓﺮ را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن آزاد ﻧﻤﺎﯾﺶ " ‪ " buffer adjusted‬ﺧﻂ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺧﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‪-o.‬‬
‫‪# free -o‬‬
‫‪8.‬وﺿﻌﯿﺖ ‪ memory‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ‬

‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-s‬ﺑﺎ ﺷﻤﺎره‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﺑﺮوزرﺳﺎﻧﯽ ﻓﺮﻣﺎن آزاد در ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﻨﻈﻢ اﺳﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻓﺮﻣﺎن‬
‫آزاد ﻫﺮ ‪5‬ﺛﺎﻧﯿﻪ را ﺑﻪ روز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# free -s 5‬‬
‫‪ cached‬ﻣﺠﻤﻮع اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻓﺮ ﻫﺎي ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫‪9.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﮐﻢ و زﯾﺎد ‪memory‬‬
‫ﺳﻮﺋﯿﭻ ‪-l‬اﻃﻼﻋﺎت آﻣﺎر ﮐﻢ ﺣﺠﻢ ‪ memory‬ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# free -l‬‬
‫‪95‬‬
‫‪10.‬ﻧﺴﺨﻪ ‪ free‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ ،-V‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺴﺨﻪ ﻓﺮﻣﺎن آزاد را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# free -V‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ دﯾﮕﺮ‪ linux / gnu ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ‪ memory‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﺛﺮ و ﺣﺘﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن اﺟﺮا‬
‫ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ‪ memory‬ﺧﻮد را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮد و ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ آن را ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ‪ linux ،‬راﻫﯽ ﺑﺮاي ﭘﺎك‬
‫ﮐﺮدن ﯾﺎ ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ memory‬ﮐﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ Swap Space‬در ‪linux‬؟‬

‫اﮔﺮ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ Swap‬را ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# swapoff -a && swapon -a‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺴﺖ ﻫﺮ دو دﺳﺘﻮر ﻓﻮق‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " free -h‬را ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد و ‪ cache‬را‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪96‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ‪ hostsystem‬در ‪linux‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﯾﺎ ﻧﺎم ‪ hostsystem‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ دﺳﺘﮕﺎه را در ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﺪ‪.‬ﺟﺎي ﺗﻌﺠﺐ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ‪ ،linux system‬ﻧﺎم ‪host‬را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن ﺳﺎده‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان " ﻧﺎم ﻣﯿﺰﺑﺎن "ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪.‬‬
‫ﻧﺎم ‪host‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﭘﺎراﻣﺘﺮي‪ ،‬ﻧﺎم ‪ hostsystem‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ linux‬ﺧﻮد را ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ‬
‫دﻫﺪ‪:‬‬
‫‪$ hostname‬‬
‫‪hosein‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻧﺎم ‪ linux hostsystem‬ﺧﻮد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ ﯾﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ hostname NEW_HOSTNAME‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ "‪"NEW_HOSTNAME‬را ﺑﺎ ﻧﺎم ‪host‬واﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﯾﻦ‬
‫ﻧﺎم ‪ hostsystem‬ﺷﻤﺎ را ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﯾﮏ ﻣﺸﮑﻞ وﺟﻮد دارد ‪ -‬ﻧﺎم اﺻﻠﯽ اﺻﻠﯽ ﺑﻌﺪ از ‪restart‬‬
‫دوﺑﺎره ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫راه دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ‪ hostsystem‬ﺷﻤﺎ وﺟﻮد دارد ‪ -‬ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻤﯽ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺒﻼ آن را ﮐﺸﻒ ﮐﺮده‬
‫ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ دارد و ﺷﻤﺎ درﺳﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎم ‪ hostsystem‬داﺋﻤﯽ در ‪linux‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ ﺗﻮزﯾﻌﻬﺎي ‪ linux‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺧﺮﯾﻦ ‪RedHat ،Fedora ،CentOS ،Debian ،Ubuntu‬و ﻏﯿﺮه ﺑﺎ‬
‫‪ ،SystemD‬ﯾﮏ ‪ system‬و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺮوﯾﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺘﻮر ‪commandnamectl‬را ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﺎم‬
‫‪host‬در ‪ linux‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻧﺎم ‪ hostsystem‬در ﺗﻮزﯾﻌﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ ،SystemD‬از دﺳﺘﻮر ‪hostnamectl‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪:‬‬
‫‪$ sudo hostnamectl‬‬ ‫‪host NEW_HOSTNAME‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮ ‪ linux‬ﮐﻪ ‪SysVinit‬را در ‪init short‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺎم ﻫﺎي‬
‫‪host‬ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ دادن ﻧﺎم ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ‪host‬در ﺳﺎﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# vi / etc / hostname‬‬
‫ﭘﺲ از آن ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ رﮐﻮرد دﯾﮕﺮ ﺑﺮاي ﻧﺎم ‪host‬را وارد ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# vi / etc / hosts‬‬
‫‪127.0.0.1 hosein‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# /etc/init.d/hostname restart‬‬
‫‪97‬‬
:‫ﺑﺎ اﺻﻼح ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬host ‫ ﻧﺎم‬،‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬init ‫ﮐﻪ از‬RHEL / CentOS ‫ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ‬system ‫در‬
# vi / etc / sysconfig / network
:‫در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ از آن ﻓﺎﯾﻞ وﺟﻮد دارد‬
/ etc / sysconfig / network
NETWORKING = yes
HOSTNAME = " hosein .com"
GATEWAY = "192.168.0.1"
GATEWAYDEV = "eth0"
FORWARD_IPV4 = "yes"
.‫ﺧﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‬host ‫"ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻧﺎم‬HOSTNAME" ‫ ﻣﻘﺪار در ﮐﻨﺎر‬،‫داﺋﻤﯽ‬host ‫ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻧﺎم‬
98
‫درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮدازﻧﺪه‬

‫‪1.‬درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪ CPU‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪cat‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‪ CPU system‬ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ‪/ proc /‬‬
‫‪cpuinfo‬ﺑﺎ ﮐﻤﮏ دﺳﺘﻮر‪ cat‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ cat / proc / cpuinfo‬‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺷﺨﺼﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪$ cat / proc / cpuinfo | grep 'core id' #‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪architect CPU‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪lscpu‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪lscpu‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ architect‬ﭘﺮدازﻧﺪه را از ‪sysfs‬و ‪/ proc / cpuinfo‬ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در زﯾﺮ‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪$ lscpu‬‬
‫‪ architect‬ﭘﺮدازﻧﺪه ‪linux‬‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪه ‪ x86‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪cpuid‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪cpuid‬اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎﻣﻠﯽ از( ‪ CPU‬ﻫﺎ( ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه از دﺳﺘﻮر ‪ CPUID‬را ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﺪل دﻗﯿﻖ ﭘﺮدازﻧﺪه ﻫﺎي ‪ x86‬از آن اﻃﻼﻋﺎت را ﮐﺸﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي آن ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt install cpuid‬‬
‫‪$ sudo yum install cpuid‬‬
‫‪$ sudo dnf install cpuid‬‬
‫ﭘﺲ از ‪cpuid ،install‬را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮدازﻧﺪه ‪ x86‬را ﺟﻤﻊ آوري ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ cpuid‬‬
‫‪.‬دﺳﺘﻮر ‪ dmidecode -‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ linux‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰار را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪dmidecode‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﻫﺮ ‪ linux system‬اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺟﺪول ‪DMI‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ )‪ SMBIOS‬را در ﻓﺮﻣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن اﻧﺴﺎن ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ آﺳﺎن ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫‪SMBIOS‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ DMI‬را ﺑﺮاي ﭘﺮدازﻧﺪه ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و از ﭘﺮدازﻧﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ $ sudo dmidecode -‬ﻧﻮع ﭘﺮدازﻧﺪه‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪ linux‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪99‬‬
‫‪Inxi Tool‬‬
‫‪ Inxi‬ﯾﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ‪ system‬ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﮐﻨﺴﻮل و ‪IRC (Chat‬‬
‫)‪Relay Relay‬اﺳﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از آن ﺑﺮاي ﻓﻮرا ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt install inxi‬‬
‫‪$ sudo yum install inxi‬‬
‫‪$ sudo dnf install inxi‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن اﻃﻼﻋﺎت ‪ CPU‬ﮐﺎﻣﻞ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ در ﻫﺮ ﺳﺮﻋﺖ ‪ CPU‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪاﮐﺜﺮ( ‪ CPU‬در ﺻﻮرت‬
‫ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮدن(‪ ،‬از ﭘﺮﭼﻢ ‪-C‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ inxi -C‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ linux system‬را ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪه‪ :‬دو ﻫﺴﺘﻪ اي‪Intel Core i5-4210U (-HT-MCP-) cache: 3072 KB‬‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺳﺎﻋﺖ‪ :‬ﺣﺪاﮐﺜﺮ‪ 2700 :‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ ‪ 1958 :1‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ ‪ 1993 :2‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ ‪ 1775 :3‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ ‪ 1714 :4‬ﻣﮕﺎﻫﺮﺗﺰ‬
‫‪6. lshw Tool -‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫‪lshw‬اﺑﺰار ﮐﻤﮑﯽ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﯿﻖ در ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-C‬ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻼس ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‪CPU ،‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo lshw -C CPU‬‬
‫‪hardinfo‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري در ‪ GTK + Window‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪hardinfo‬اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري را در ﯾﮏ ﭘﻨﺠﺮه ‪ GTK +‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ‬
‫‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt install hardinfo‬‬
‫‪$ sudo yum install hardinfo‬‬
‫‪$ sudo dnf install hardinfo‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آن را ‪ install‬ﮐﺮده اﯾﺪ‪ ،‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ hardinfo‬‬
‫‪100‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪linux system‬‬

‫اﯾﻦ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﻤﺎ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﮔﺰارش ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ‪ system‬ﺑﺎ ﮐﻠﯿﮏ ﺑﺮ روي " اﯾﺠﺎد‬
‫ﮔﺰارش "را ﻓﺸﺎر دﻫﯿﺪ‪.‬از راﺑﻂ زﯾﺮ‪ ،‬روي " ‪ " Generate‬ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ اداﻣﻪ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪101‬‬
‫ﮔﺰارش ﮔﺰارش ‪ system‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﺰارش را در ﻗﺎﻟﺐ ‪ HTML‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را از ﯾﮏ ﻣﺮورﮔﺮ وب ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫‪102‬‬

‫‪8. hwinfo -‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮرد ﺳﺨﺖ اﻓﺰار را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪hwinfo‬ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ‪ linux system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ CPU‬ﺧﻮد از ‪ cpu‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪$ hwinfo - cpu‬‬
‫‪nproc‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪nproc‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺗﻌﺪاد ﭘﺮدازﻧﺪه ﻣﻮﺟﻮد در راﯾﺎﻧﻪ ﺷﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪$ nproc‬‬
‫ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺮداﻧﻪ اﯾﻦ دﺳﺘﻮرات ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ را ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ man commandname‬‬
‫‪103‬‬
‫‪Cpustat‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ CPU‬را ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا در ‪linux‬‬
‫‪Cpustat‬ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻋﻤﻠﮑﺮد ‪ system‬ﺑﺮاي ‪ linux‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﯽ‪ Go‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻼش ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن اﺳﺘﻔﺎده از ‪ CPU‬و اﺷﺒﺎع در ﯾﮏ روش ﻣﻮﺛﺮ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫روش اﺷﺒﺎع و ﺧﻄﺎﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده( )‪ (USE‬روش ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺮ ‪system).‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻫﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪي ﮐﻪ در ‪ system‬اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد را اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺳﭙﺲ اﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﻫﺎ را ﺑﺎ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ را ﻫﺮ ‪200ms‬اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﮐﻨﺪ و ﻫﺮ‬
‫‪5‬ﺛﺎﻧﯿﻪ اﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ را ﺧﻼﺻﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪ min / average / max‬ﺑﺮاي ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﺧﺎص‪.‬‬
‫داده ﻫﺎي ﺧﺮوﺟﯽ ‪Cpustat‬را ﺑﻪ دو روش ﻣﻤﮑﻦ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ :‬ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﺘﻦ از ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻼﺻﻪ و داﺷﺒﻮرد‬
‫ﭘﯿﻤﺎﯾﺶ رﻧﮕﯽ ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ‪install Cpustat‬در ‪ linux‬ﺑﻪ ادرس زﯾﺮ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬
‫‪github.com/uber-common/cpustat‬‬
‫‪Cpustat -‬ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ‪linux CPU‬‬
‫‪104‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﻧﺼﺐ ‪CoreFreq‬‬

‫ﺑﺮاي ‪CoreFreq install‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎزﻫﺎ ( اﺑﺰار ﺗﻮﺳﻌﻪ )را ﺑﺮاي ﮐﺎﻣﭙﺎﯾﻞ و ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫'‪$ sudo dnf group install 'Tools Development‬‬
‫‪# sudo apt install‬‬
‫‪dkms git libpthread-stubs0-dev‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪CoreFreq‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ‪:‬ﮐﺎرﺑﺮان ‪ Arch Linux‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪corefreq-git‬رااز‪ AUR install‬ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ دﺳﺘﻮرات زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﺎژول ﻫﺴﺘﻪ ‪ linux‬را از داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺠﺎي دﯾﻤﻮن ﺑﺎرﮔﺬاري ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo insmod corefreqk.ko‬‬
‫‪$ sudo ./corefreqd‬‬
‫ﺳﭙﺲ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺷﺮوع ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli‬‬
‫ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ‪ CPU‬ﺑﺎ ‪CoreFreq‬‬
‫از راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﺎﻻ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮐﻠﯿﺪ ﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﺒﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪F2‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﯾﮏ ﻣﻨﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان در ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻ از ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪Right‬و ‪Left‬ﻓﻠﺶ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در زﺑﺎﻧﻪ ﻣﻨﻮ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻓﻠﺶ ﻫﺎي ‪Up‬و ‪Down‬ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﯾﮏ آﯾﺘﻢ ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﺳﭙﺲ روي ] ‪ [ Enter‬ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪F4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺮﺟﻊ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli -h‬‬
‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﻫﺴﺘﻪ‪ ،‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli -k‬‬
‫ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﺮدازﻧﺪه‪:‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli -u‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ دﺳﺘﻮرات ‪ CPU‬را در زﻣﺎن واﻗﻌﯽ ﻧﻈﺎرت ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli -i‬‬
‫ردﯾﺎﺑﯽ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ ./corefreq-cli -c‬‬
‫‪105‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ‪ memory‬و ‪ CPU‬در ‪linux‬‬

‫ﻣﻦ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺧﻮاﻧﺪم ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ‪ system‬ﮐﺎرآﻣﺪ‪ ،‬اﻓﺮاد ﺗﻨﺒﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﮐﺎرﺷﺎن را اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽ‬
‫دﻫﻨﺪ و ﯾﺎ وﻗﺖ ﺧﻮد را ﻫﺪر ﻧﻤﯽ دﻫﻨﺪ ‪ -‬اﯾﻦ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺧﻮب از وﻇﺎﯾﻒ روزﻣﺮه‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﮐﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺳﺮورﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎرور ﮐﻨﻨﺪ و از وﻗﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮاي ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ و ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺑﺎﻻي ﺑﺎزي ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺸﯽ از ﺧﻮدﮐﺎر ﺳﺎزي وﻇﺎﯾﻒ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻧﺤﻮه درﯾﺎﻓﺖ ﯾﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﻏﯿﺮ‬
‫اﯾﻦ ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن دﺳﺘﻮرات ﺑﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎه داﻧﺶ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﺎ ﯾﮏ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺑﺮاي ‪ ،find‬ﮐﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي از ‪ memory‬و اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﭘﺮدازﻧﺪه در ‪ linux‬را ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ find‬ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ‪ linux‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ RAM‬و ‪CPU‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ‪ RAM‬ﯾﺎ ‪ CPU Usage‬در ‪linux‬‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﺎﻻ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ RAM‬و ‪ CPU‬در ﻧﺴﻞ ﺑﻌﺪي ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ )اﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﻟﯿﺴﺖ ﮐﺎﻣﻞ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ و ﺳﺮ را ﺑﺮدارﯾﺪ‪):‬‬
‫‪# ps -eo pid ،ppid ،cmd٪،mem٪،cpu‬‬ ‫‪--sort = -٪mem |head‬‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ RAM‬و ‪CPU‬‬
‫‪106‬‬
‫ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻓﻮق اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ( ‪-o‬ﯾﺎ ‪-format ) ps‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﻣﺖ ﺧﺮوﺟﯽ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﯾﮑﯽ از دﻻﯾﻞ ﻣﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽ دﻫﺪ ) ‪ ،PPIDs ( pid ) ،PIDs ( pid‬ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ) ‪ ( cmd‬و اﺳﺘﻔﺎده از ‪ RAM‬و‬
‫‪CPU ( %mem‬و ‪%cpu‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪).‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﻣﻦ از ﻣﺮﺗﺐ ﮐﺮدن ﺑﺮاﺳﺎس ‪%mem‬ﯾﺎ ‪%cpu .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺸﻔﺮض‪ ،‬ﺧﺮوﺟﯽ در ﺷﮑﻞ ﺻﻌﻮدي ﻃﺒﻘﻪ‬
‫ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻦ ﺷﺨﺼﺎ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻈﻢ را ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻔﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﺮﺗﺐ‬
‫ﺳﺎزي ﻣﻌﮑﻮس ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫‪I-Nex‬‬
‫ﯾﮏ اﺑﺰار ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ‪ / system‬ﺳﺨﺖ اﻓﺰار در ‪linux‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﮔﺰارش ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ اي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﻢ و ﺻﻔﺤﻪ اي از ﻫﺮ ﺑﺮگ را ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬اﺑﺰار ‪I-‬‬
‫‪Nex‬ﺟﺰﺋﯿﺎت را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ زﻣﺎن واﻗﻌﯽ ‪ CPU‬و اﺳﺘﻔﺎده از ‪ memory‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي‪I-Nex‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮدازﻧﺪه‬ ‫‪.1‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻣﺎدرﺑﺮد‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺟﺰﺋﯿﺎت ‪memory‬‬ ‫‪.4‬‬
‫ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ‬ ‫‪.5‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮزﯾﻊ ‪ system linux‬ﻋﺎﻣﻞ ‪linux‬‬ ‫‪.6‬‬
‫ﮔﺰارش ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫‪.7‬‬
‫اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﮑﺲ از ﻫﺮ ﺗﺐ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺑﺮدي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫ﻧﺎم ‪hostsystem‬‬ ‫‪.9‬‬
‫‪install I-Nex‬در ﻣﺸﺘﻘﺎت ‪ubuntu‬‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ‪Gambas3 PP A‬را ﺑﺮاي ‪I-Nex install‬در ‪ ubuntu‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﻢ " ‪." Gambas‬ﻣﺨﻔﻒ ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ‬
‫ﺑﺮاي ‪ " Gambas‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﺎﯾﻪ "اﺳﺖ‪.‬از دﺳﺘﻮرات زﯾﺮ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻫﺮ دو ‪ PPA‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ و‪I-‬‬
‫‪Nex‬را در ﻣﺸﺘﻘﺎت ‪ install ubuntu‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo add-apt-repository ppa: i-nex-development-team / stable‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo add-apt-repository ppa: nemh / gambas3‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo apt-get update‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo apt-get install i-nex‬‬
‫‪107‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﺼﺎوﯾﺮ‪I-Nex.‬‬
‫ﺷﺮوع‪I-Nex‬‬
‫ﺷﺮوع ‪I-Nex Tool‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮدازﻧﺪه‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮدازﻧﺪه‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪linux‬‬
‫‪108‬‬
‫‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ linux‬اﻃﻼﻋﺎت‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻫﺴﺘﻪ اي‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻫﺴﺘﻪ ‪linux‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ‪memory‬‬
‫‪109‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪linux memory‬‬

‫ﮔﺰارش را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪110‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰارش ﺳﻔﺎرﺷﯽ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﮑﺲ‬
‫ﻋﮑﺲ ﺑﻌﺪي ‪I-Next‬‬

‫ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪. lshw Tool‬‬
‫‪lshw‬اﺑﺰار ﮐﻤﮑﯽ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﯿﻖ در ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-C‬ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻼس ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‪CPU ،‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo lshw -C CPU‬‬
‫‪. hardinfo -‬اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري در ‪ GTK + Window‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪hardinfo‬اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري را در ﯾﮏ ﭘﻨﺠﺮه ‪ GTK +‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ‬
‫‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt install hardinfo #‬‬ ‫دﺑﯿﺎن ‪/‬‬
‫‪$ sudo yum install hardinfo # RHEL / CentOS‬‬
‫‪$ sudo dnf install hardinfo #Fedora‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آن را ‪ install‬ﮐﺮده اﯾﺪ‪ ،‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ hardinfo‬‬
‫‪111‬‬
‫‪112‬‬
‫ﮔﺰارش ﮔﺰارش ‪ system‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﺰارش را در ﻗﺎﻟﺐ ‪ HTML‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را از ﯾﮏ ﻣﺮورﮔﺮ وب ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫‪113‬‬
‫‪hwinfo‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮرد ﺳﺨﺖ اﻓﺰار را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪hwinfo‬ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ‪ linux system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ CPU‬ﺧﻮد از ‪ cpu‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪$ hwinfo - cpu‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪id‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ id‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎرﺑﺮ و ﮔﺮوه ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮ ﻓﻌﻠﯽ ﯾﺎ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن‬
‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ id hosein‬‬
‫‪114‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ﻣﻔﯿﺪ ‪ifconfig‬‬

‫ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ‪: ifconfig‬ﻓﺮﻣﺎن ﺷﺒﮑﻪ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻮر‪ ip‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ (ﯾﺎدﮔﯿﺮي ‪ 10‬ﻣﺜﺎل از‬
‫دﺳﺘﻮرات)‪ IP‬در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ‪linux.‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺷﺒﮑﻪ‬

‫دﺳﺘﻮر‪ ifconfig‬ﺑﺪون ﻫﯿﭻ اﺳﺘﺪﻻﻟﯽ ﺗﻤﺎم ﺟﺰﺋﯿﺎت اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﻓﻌﺎل ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬دﺳﺘﻮر‬
‫‪ifconfig‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ آدرس ‪ IP‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه ﺳﺮور اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig‬‬
‫‪ HWaddr 00: 0B: CD: 1C: 18: 5A‬اﺗﺮﻧﺖ ‪eth0 Link encap:‬‬
‫‪inet addr: 172.16.25.126 Bcast: 172.16.25.63255.255.255.224 :‬‬
‫‪inet6 addr: fe80 :: 20b: cdff: fe1c: 185a / 64‬‬
‫‪UP BROADCAST RUNNING MULTICAST MTU: 1500‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‬

‫دﺳﺘﻮر‪ ifconfig‬زﯾﺮ ﺑﺎ آرﮔﻮﻣﺎن ‪-a‬اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ ﻓﻌﺎل ﯾﺎ ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل در ﺳﺮور را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ‬
‫دﻫﺪ‪.‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ را ﺑﺮاي ‪sit0 ،lo ،eth0‬و ‪tun0‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig -a‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﯾﮏ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ‬

‫ﭘﺮﭼﻢ " ‪ " up‬ﯾﺎ " ‪ " ifup‬ﺑﺎ ﻧﺎم راﺑﻂ ) ‪ ( eth0‬ﯾﮏ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ را ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ در ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻌﺎل ﻧﯿﺴﺖ و اﺟﺎزه‬
‫ارﺳﺎل و درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت را ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪" ifconfig eth0 up " ،‬ﯾﺎ " ‪ " ifup eth0‬راﺑﻂ ‪eth0‬را‬
‫ﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifup eth0‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﯾﮏ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ‬

‫ﭘﺮﭼﻢ " ‪ " down‬ﯾﺎ " ‪ " ifdown‬ﺑﺎ ﻧﺎم راﺑﻂ ) ‪ ( eth0‬راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﮔﺮ " ‪ " ifconfig eth0 down‬ﯾﺎ " ‪ " ifdown eth0‬راﺑﻂ ‪eth0‬را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ در وﺿﻌﯿﺖ ﻓﻌﺎل‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪115‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0 down‬‬

‫ﯾﺎ‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifdown eth0‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺧﺘﺼﺎص ﯾﮏ آدرس ‪ IP‬ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﺑﺮاي اﺧﺘﺼﺎص ﯾﮏ آدرس ‪ IP‬ﺑﻪ ﯾﮏ راﺑﻂ ﺧﺎص‪ ،‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﺎ ﻧﺎم راﺑﻂ ) ‪ ( eth0‬و آدرس ‪ IP‬ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪" ifconfig eth0 172.16.25.125 " ،‬آدرس ‪ IP‬را ﺑﻪ راﺑﻂ ‪eth0‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺧﺘﺼﺎص ﯾﮏ ﻣﺎﺳﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ ifconfig‬ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل " ‪ " netmask‬و ﻧﺎم راﺑﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان) ‪ ، ( eth0‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ‬
‫‪mask‬را ﺑﻪ ﯾﮏ راﺑﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪" ifconfig eth0 netmask 255.255.255.224 ،‬‬
‫"ﻣﺎﺳﮏ ﺷﺒﮑﻪ را ﺑﻪ ﯾﮏ راﺑﻂ داده ‪eth0‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﻧﺘﻘﺎل ﯾﮏ ﭘﺨﺶ ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺪﻻل " ﭘﺨﺶ "ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﺎم راﺑﻂ‪ ،‬آدرس ﭘﺨﺶ ﺑﺮاي راﺑﻂ داده ﺷﺪه را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫دﺳﺘﻮر " ‪" ifconfig eth0 broadcast 172.16.25.63‬ﻓﺮﻣﺎن آدرس ﭘﺨﺶ را ﺑﻪ راﺑﻂ ‪eth0‬ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺧﺘﺼﺎص‪ ، IP‬ﺷﺒﮑﻪ و ﭘﺨﺶ ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﺑﺮاي اﺧﺘﺼﺎص ﯾﮏ آدرس‪ ، IP‬آدرس ﺷﺒﮑﻪ ﻧﺖ و آدرس ﭘﺨﺶ در ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ ifconfig‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم‬
‫اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در زﯾﺮ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪ MTU‬ﺑﺮاي ﯾﮏ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫اﺳﺘﺪﻻل " ‪ " mtu‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﻧﺘﻘﺎل را ﺑﻪ ﯾﮏ راﺑﻂ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.MTU‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ اﻧﺪازه‬
‫ﻣﺤﺪود ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﯾﮏ راﺑﻂ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.MTU‬ﻗﺎدر ﺑﻪ اداره ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻌﺪاد اﮐﺘﯿﭗ ﻫﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫راﺑﻂ در ﯾﮏ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ واﺣﺪ اﺳﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪" ifconfig eth0 mtu 1000 " ،‬ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺪار اﻧﺘﻘﺎل را ﺑﻪ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داده ﺷﺪه )ﯾﻌﻨﯽ ) ‪1000‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺗﻤﺎم اﺗﺼﺎﻻت ﺷﺒﮑﻪ از ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ‪MTU‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0 mtu 1000‬‬
‫‪.‬ﻧﺤﻮه ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﺣﺎﻟﺖ ﭼﺎﺑﮏ‬
‫ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرت ﺷﺒﮑﻪ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬آن را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻣﺘﻌﻠﻖ اﺳﺖ‪.‬اﮔﺮ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ در ﺣﺎﻟﺖ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺬﯾﺮش ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎرت ﺷﺒﮑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮐﺜﺮ اﺑﺰارﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ اﻣﺮوز از ﺣﺎﻟﺖ ﭘﯿﺸﻔﺮض ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪116‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0 promisc‬‬

‫‪.‬ﻧﺤﻮه ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﺣﺎﻟﺖ ﭼﺎﺑﮏ‬
‫ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﺣﺎﻟﺖ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬از ﮐﻠﯿﺪ " ‪ " -promisc‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ را در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي‬
‫ﺑﺮﻣﯿﮕﺮداﻧﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0 -proromisc‬‬
‫‪.‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫اﺑﺰار ‪ifconfig‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﻣﮑﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ اي ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮي ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ‪ ،eth0‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻟﻄﻔﺎ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫آدرس ﺷﺒﮑﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر در ﻫﻤﺎن ﻣﺎﺳﮏ زﯾﺮ ﺷﺒﮑﻪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﮔﺮ آدرس ‪ ip‬آدرس ‪eth0‬ﺷﻤﺎ‬
‫‪172.16.25.125‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬آدرس ‪ IP‬ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺑﺎﯾﺪ ‪172.16.25.127‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0: 0 172.16.25.127‬‬
‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ ، ifconfig eth0: 0‬آدرس راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺗﺎزه اﯾﺠﺎد ﺷﺪه را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0: 0‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺣﺬف ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬

‫اﮔﺮ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﺎم ﺷﺒﮑﻪ ي ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﻧﺒﺎﺷﯿﺪ ﯾﺎ آن را ﻧﺎدرﺳﺖ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0: 0 down‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ آدرس ‪ MAC‬اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ آدرس ( ‪MAC‬دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل رﺳﺎﻧﻪ )ﯾﮏ راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ ‪ ،eth0‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل ‪« hw‬‬
‫» ‪ether‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬زﯾﺮ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬
‫‪ AA: BB: CC: DD: EE: FF‬اﺗﺮ ‪[ root@ hosein ~] # ifconfig eth0 hw‬‬
‫دﯾﮕﺮ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري‬

‫‪Tcmpdump -‬اﺑﺰار ﺿﺒﻂ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺷﺒﮑﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪Netstat -‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺷﺒﮑﻪ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي‬ ‫‪.2‬‬
‫ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ را ﻧﻈﺎرت ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪Wireshark -‬ﯾﮏ ﺗﺤﻠﯿﻠﮕﺮ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﺑﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ‬ ‫‪.3‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪117‬‬
‫‪Munin -‬ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺷﺒﮑﻪ و ‪ system‬وب اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﺘﺎﯾﺞ در ﻧﻤﻮدار ﺑﺎ‬ ‫‪.4‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ rrdtool‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪Cacti -‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻈﺎرت و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﺎﻣﻞ وب ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺷﺒﮑﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت و ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﯾﮏ از اﺑﺰارﻫﺎي ﻓﻮق‪ ،‬ﺑﺎ وارد ﮐﺮدن »ﻧﺎم اﺑﺰار ﻣﺮد »در ﺧﻂ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪manapages ،‬را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮاي اﺑﺰار ‪ ،netstat‬از دﺳﺘﻮر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪" net‬‬
‫" ‪netstat‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪118‬‬
‫‪. Shred‬ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺮاي ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ﻣﺤﺘﻮا‬

‫ﻓﺮض ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﺣﺎوي ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﯾﺎ ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﮐﺎرﺑﺮي و رﻣﺰﻫﺎي ﻋﺒﻮر ﯾﮏ ‪system‬‬
‫اﻣﻨﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎ داﻧﺶ و ﻣﻬﺎرت ﻻزم ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﮐﭙﯽ ﭘﺎك ﺷﺪه ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺪو ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫اﻋﺘﺒﺎرﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ )و اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻌﺪ از آن را ﺣﺪس ﺑﺰﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻨﺎرﯾﻮ)‬
‫در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻣﺎ ﺗﻌﺪادي از اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻠﯽ داﺋﻤﯽ و اﯾﻤﻦ در ‪ linux‬ﺣﺬف ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪Shred‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺮاي ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ﻣﺤﺘﻮاي آن روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ آن را ﻧﯿﺰ ﺣﺬف ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ shred-zvu -n 5 passwords.list‬‬
‫در ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫‪-z -‬ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﻧﻬﺎﯾﯽ را ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﺑﺮاي ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ‪-z‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫‪.1‬‬
‫‪-v -‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻤﻠﯽ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد‬ ‫‪.2‬‬
‫‪-u -‬ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﻌﺪ از روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻓﺎﯾﻞ را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫‪.3‬‬
‫‪-n -‬ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎﺗﯽ را ﺑﺮاي ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﺎﯾﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ‪ 3‬اﺳﺖ)‬ ‫‪.4‬‬
‫ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ ﺷﺪه ‪ -‬ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺮاي ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮدن ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت آن ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪119‬‬
‫ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ -‬اﯾﻤﻦ ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪linux‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ linux‬اﯾﻤﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را از ‪ memory‬ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﭘﺎك ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻣﮑﺎن ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺣﺬف ﺷﺪه ﯾﺎ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﭘﻮﺷﻬﺮا ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫اول‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ‪ install‬اﺑﺰار ﭘﺎك ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ آن را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt install wipe‬‬
‫‪$ sudo yum install wipe‬‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را در ﭘﻮﺷﻪ ‪ private‬ﭘﺎك ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫* ‪$ wipe -rfi private /‬‬
‫ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪-r -‬ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﭘﺎك ﮐﺮدن ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ‪subdirectories‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪-f -‬اﻣﮑﺎن ﺣﺬف اﺟﺒﺎري را ﻓﻌﺎل ﮐﺮده و درﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎﯾﯿﺪ را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪-i -‬روﻧﺪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺣﺬف را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬ ‫‪.3‬‬
‫ﭘﺎك ﮐﺮدن ‪ -‬ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪linux‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ‪:‬ﭘﺎك ﮐﺮدن ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﺮ روي ‪ memory‬ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ از روش‬
‫ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺑﺮاي دﯾﺴﮏ ﻫﺎي ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻣﺪ )‪ (memory‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺣﺬف اﻣﻦ ﺑﺮاي ‪linux‬‬

‫‪Secure-delete‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از اﺑﺰار ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ اﻣﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎوي اﺑﺰار )‪srm (secure_deletion‬اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﯾﻤﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt-get install secure-delete‬‬
‫‪$ sudo yum install secure-delete‬‬
‫ﭘﺲ از ‪ ،install‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از اﺑﺰار ‪SRM‬ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﯾﻤﻦ ﺑﺮ روي ﯾﮏ‬
‫‪ linux system‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫* ‪$ srm -vz private /‬‬
‫ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‪:‬‬
‫‪120‬‬
‫‪-v -‬ﺣﺎﻟﺖ اﻓﻌﺎل را ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫‪.1‬‬

‫‪-z -‬آﺧﺮﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻦ را ﺑﻪ ﺟﺎي داده ﻫﺎي ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﭘﺎك ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪srm -‬اﻣﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در ‪ linux‬ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ و اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬از ﺻﻔﺤﻪ‪ man srm‬ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ man srm‬‬
‫‪Sfill-Secure‬‬
‫‪Sfill‬ﺑﺨﺸﯽ از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار اﻣﻦ ﺣﺬف اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ دﯾﺴﮏ اﻣﻦ و دﯾﺴﮏ ﭘﺎك ﮐﻨﻨﺪه ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ و ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﺮ روي‬
‫ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ آزاد در ﯾﮏ روش اﻣﻦ ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.Sfill‬ﻓﻀﺎي آزاد در ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻫﺮا ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و‬
‫آن را ﺑﺎ داده ﻫﺎي ﺗﺼﺎدﻓﯽ از‪ / dev / urandom‬ﭘﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪ root‬ﻣﻦ ‪sfill‬را اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺳﻮﺋﯿﭻ ‪-v‬ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺘﻨﯽ‪:‬‬
‫‪$ sudo sfill -v / home / aaronkilik / tmp /‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﺮض اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮏ ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎي ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ system‬ﻋﺎدي‪ ،‬ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ داﯾﺮﮐﺘﻮري را در آن ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ درﺧﻮاﺳﺖ آن را اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo sfill -v / home / username‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ در ﺻﻔﺤﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ‬
‫ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ man spfill‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ‪:‬اﯾﻦ دو اﺑﺰار زﯾﺮ‪ ( sswap‬و ) ‪sdmem‬در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﭘﺎك ﺳﺎزي اﯾﻤﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮاي ﻣﺤﺪوده اﯾﻦ‬
‫راﻫﻨﻤﺎ ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻫﺪف داﻧﺶ و اﺳﺘﻔﺎده در آﯾﻨﺪه ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪.‬‬
‫‪5. sswap -‬ﺗﻤﯿﺰ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻌﻮﯾﺾ اﻣﻦ‬
‫اﯾﻦ ﯾﮏ ﭘﺎك ﮐﻨﻨﺪه ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ اﻣﻦ اﺳﺖ‪sswap ،‬داده ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪ swap‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﯿﻮه اي اﻣﻦ ﺣﺬف‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺣﺘﯿﺎط ‪:‬ﺑﻪ ﯾﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از ‪ ،sswap‬ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪swap‬ﺧﻮد را ﺟﺪا ﮐﻨﯿﺪ!در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت‬
‫‪ system‬ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻘﻮط ﮐﻨﺪ!‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪ swap‬را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ )و ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ swapon‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي و ﻣﺒﺎدﻟﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ‪ /‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ swapon‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ(‪ ،‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭘﯿﻨﮓ ﺑﻨﺪي و ﺗﻐﯿﯿﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ‪ /‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪swapoff‬را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪121‬‬
‫ﺳﭙﺲ دﺳﺘﻮر ‪sswap‬را روي ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ‪ swap‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪$‬‬ ‫‪cat / proc / swaps‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪swapon‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo swapoff / dev / sda6‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪sudo sswap / dev / sda6‬‬
‫اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻤﯽ ﻃﻮل ﺑﮑﺸﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ‪ 38‬ﮔﺬر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﻮد‬
‫‪sswap -‬ﭘﺎك ﮐﻦ ﺗﻌﻮﯾﺾ اﻣﻦ‬
‫‪sdmem‬‬
‫‪sdmem‬ﭘﺎك ﮐﻨﻨﺪه ‪ memory‬اﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ داده ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد در )‪memory (RAM‬ﺷﻤﺎ را‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻣﻦ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا آن را ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ،smem‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ‪ system‬ﻫﺎي ‪ ،Debain‬ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺼﺮف ‪ memory‬ﮔﺰارش‬
‫ﺷﺪه در ﻫﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺎرﺑﺮ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪه ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ آن را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم دﻫﺪ ‪sdmem .‬‬
‫‪$ sudo sdmem -f -v‬‬
‫ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻔﺤﻪ ‪ man sdmem‬ﺧﻮاﻧﺪن‪:‬‬
‫‪$ man sdmem‬‬
‫‪122‬‬
‫ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺮي ﻣﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮا از دﺳﺘﻮرات و ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ ﻋﻤﻠﮑﺮد در ‪ linux‬اﺳﺖ‪.‬ﻫﺮ دو دﺳﺘﻮر ‪Vmstat‬و ‪Iostat‬در‬
‫ﮐﻠﯿﻪ ي ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ) ‪( Linux / Unix / FreeBSD / Solaris‬ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﺳﺘﻮرات ‪vmstat‬و ‪iostat‬در ﺟﻌﺒﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻟﻄﻔﺎ ﺑﺴﺘﻪ ‪sysstat‬را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬دﺳﺘﻮرات‬
‫‪sysstat‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪-‬اﺑﺰار ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ‬ ‫‪sar ،vmstat‬و ‪iostat‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در‬
‫‪system.Iostat‬ﮔﺰارﺷﺎت ‪CPU‬و ﺗﻤﺎم آﻣﺎر دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ‪sysstat‬را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪sourcot source‬از ‪sysstat‬ﻟﯿﻨﮏ ‪ download‬و ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ از ﻃﺮﯾﻖ دﺳﺘﻮر‬
‫‪ YUMinstall‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ ﻋﻤﻠﮑﺮد ‪ linux‬ﺑﺎ ‪Vmstat‬‬
‫‪Sysstat‬را در ‪ install linux‬ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪# yum-sysstat‬را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪vmstat -‬ﺧﻼﺻﻪ اﻃﻼﻋﺎت ‪ ، memory‬ﭘﺮدازش ‪ ،‬ﭘﯿﻤﺎﯾﺶ و ﻏﯿﺮه‬ ‫‪.1‬‬
‫‪IOSTAT -‬آﻣﺎر ﭘﺮدازش ﻣﺮﮐﺰي ) ‪ ( CPU‬و آﻣﺎر ورودي ‪ /‬ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻫﺎ‪.‬‬
‫‪ 6‬ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ Vmstat‬در ‪linux‬‬
‫‪. 1‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪ memory‬ﻓﻌﺎل و ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل‬
‫در ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﺷﺶ ﺳﺘﻮن وﺟﻮد دارد‪.‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺮد ‪vmstat‬در ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ‪ memory‬و ﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در زﯾﺮ ﺳﺘﻮن ﻣﺒﺎدﻟﻪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # vmstat -a‬‬
‫‪procs‬‬ ‫‪ ---‬ﻣﺒﺎدﻟﻪ‪-- -- -- -- --- memory‬‬ ‫‪-- -- -- -- --‬‬ ‫‪-- --‬‬ ‫‪-- -- io‬‬ ‫‪--‬‬
‫‪-- --system -- -- --- CPU -- ---‬‬
‫‪ cs us sy id wa st‬در ‪ si so bi bo‬ﻓﻌﺎل ‪rb swpd free inactive‬‬
‫‪1 0 0 810420 97380 70628 0 0 115 4 89 79 1 6 90 3 0‬‬
‫‪2.‬اﺟﺮاي '‪ vmstat 'X‬ﺛﺎﻧﯿﻪ و ‪ ('N'number‬ﺑﺎر)‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ دﺳﺘﻮر‪vmstat ،‬ﻫﺮ دو ﺛﺎﻧﯿﻪ اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد و ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﺷﺶ ﻓﻮاﺻﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﮐﺎر ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # vmstat 2 6‬‬
‫‪123‬‬
‫‪3. Vmstat‬ﺑﺎ ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﯽ‬

‫دﺳﺘﻮر ‪vmstat‬ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪-t‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي ‪timestamps‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺧﻄﯽ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ hosein @ hosein ~] $ vmstat -t 1 5‬‬
‫‪procs‬‬ ‫‪ ---‬ﻣﺒﺎدﻟﻪ‪-- -- -- -- --- memory‬‬ ‫‪-- -- -- -- --‬‬ ‫‪-- --‬‬ ‫‪-- -- io‬‬ ‫‪--‬‬
‫‪--‬‬ ‫‪--system --‬‬ ‫‪-- --- CPU‬‬ ‫‪-- -- -- -‬‬
‫آﻣﺎر ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪vmstat‬و ‪-s‬ﺳﻮﺋﯿﭻ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻼﺻﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎي روﯾﺪاد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و آﻣﺎر ‪ memory‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ hosein @ hosein ~] $ vmstat -s‬‬
‫آﻣﺎر دﯾﺴﮏ‬
‫‪[ hosein @ hosein ~] $ vmstat -d‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ‬

‫‪vmstat‬در ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪-S‬و ( ‪M‬ﻣﺠﻠﻪ و ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ( ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ‪vmstat‬آﻣﺎر‬
‫در ﮐﯿﻼﺑﺎﯾﺖ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # vmstat -SM 1 5‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ CPU‬و آﻣﺎر‪I / O‬‬
‫‪Iostat‬ﺑﺪون اﺳﺘﺪﻻل ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭘﺮدازﻧﺪه و ‪I / O‬آﻣﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat‬‬
‫)‪linux279-2.6.32 .el6.i686 ( hosein .com) 09/03/2012 _i686_ (1 CPU‬‬
‫ﻓﻘﻂ آﻣﺎر ‪ CPU‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬

‫‪iostat‬ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل ‪-c‬ﻓﻘﻂ آﻣﺎر ‪CPU‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat -c‬‬
‫‪124‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎ دﯾﺴﮏ ﻫﺎي ‪ I / O Statistics‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬

‫‪Iostat‬ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎي ‪-d‬ﻓﻘﻂ دﯾﺴﮏ ﻫﺎي ‪I / O‬آﻣﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat -d‬‬
‫‪.‬آﻣﺎر ‪ I / O‬را ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﯾﮏ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺸﻔﺮض آن آﻣﺎر ﺗﻤﺎم ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻫﺎي ‪-p‬و دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻨﻬﺎ دﯾﺴﮏ ﻫﺎ‬
‫‪I / O‬آﻣﺎر ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺧﺎص ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat -p sda‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ LVM‬آﻣﺎر‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ )‪-N (Uppercase‬ﺗﻨﻬﺎ آﻣﺎر ‪LVM‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat -N‬‬
‫‪.‬ﻧﺴﺨﻪ‪Iostat.‬‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ )‪-V (Uppercase‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪iostat‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # iostat -V‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ‪sysstat 9.0.4‬‬

‫ﻧﮑﺘﻪ‪: vmstat‬و ‪iostat‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪاد ﺳﺘﻮن ﻫﺎ و ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﻮد‪.‬اﮔﺮ‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد آن ﺑﺪاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﺨﺼﯽ ‪vmstat‬و ‪iostat‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻟﻄﻔﺎ اﮔﺮ اﯾﻦ‬
‫ﮐﺘﺎب را از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﻌﺒﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد در زﯾﺮ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ iw‬ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﯽ ﺳﯿﻢ و ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ iw l‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪iwlist‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ iwlist‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯽ ﺳﯿﻢ دﻗﯿﻖ از ﯾﮏ راﺑﻂ ﺑﯽ ﺳﯿﻢ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺷﻤﺎ را ﻗﺎدر ﻣﯿﺴﺎزد‬
‫اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ در ﻣﻮرد راﺑﻂ ‪wlp1s0‬درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ iwlist wlp1s0 scan‬‬
‫‪125‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪kill‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از آن ﺧﻼص ﺷﻮﯾﺪ؟ ﺷﻤﺎ اﻟﺒﺘﻪ از دﺳﺘﻮر ‪kill‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ اﯾﻦ را در ‪ xload‬اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﯿﻢ ‪.‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﻫﺮ ﻣﺸﮑﻠﯽ ﯾﺎ ‪ps‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ‪ .‬ﺑﺎ ‪ps‬ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ )‪ (PID‬داده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬ﻣﺎ ﻫﺮ دو روش را اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪:‬‬
‫& ‪me@hossein]$ xload‬‬

‫‪[1] 1292‬‬
‫‪$ jobs‬‬
‫& ‪[1]+ Running xload‬‬
‫‪$ kill %1‬‬
‫& ‪$ xload‬‬
‫‪[2] 1293‬‬
‫‪[1] Terminated xload‬‬
‫‪$ ps‬‬
‫‪PID TTY TIME CMD‬‬
‫‪1280 pts/5 00:00:00 bash‬‬
‫‪1293 pts/5 00:00:00 xload‬‬
‫‪1294 pts/5 00:00:00 ps‬‬
‫‪$ kill 1293‬‬
‫‪[2]+ Terminated xload‬‬
‫‪$‬‬
‫در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ kill‬ﺑﺮاي "‪ "kill‬ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻫﺪف واﻗﻌﯽ آن ارﺳﺎل ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ اﺳﺖ ‪ .‬اﻏﻠﺐ زﻣﺎن ﺳﯿﮕﻨﺎل در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻓﺮاﯾﻨﺪ را ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن اﺳﺖ ‪.‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻫﺎ )اﮔﺮ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ( ﺑﺮاي ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﮔﻮش ﻓﺮا ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽ‬
‫دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻏﻠﺐ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯽ از روش ﻫﺎي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﻗﻄﻊ ﺷﻮد ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﯾﮏ وﯾﺮاﯾﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ورود ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﻮش دﻫﺪ ‪.‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺧﺮوج‪ ،‬ﮐﺎر را اداﻣﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.‬دﺳﺘﻮر‬
‫‪kill‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺑﺮاي ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ ارﺳﺎل ﮐﻨﺪ ‪.‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮدن ‪:‬‬
‫‪kill -l‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ از ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي آن را ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬اﮐﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﺒﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﻔﯿﺪ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪126‬‬
‫ﺳﯿﮕﻨﺎل‬
‫ﻧﺎم ﺷﺮح‬
‫‪#‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ‪.‬ﻗﻄﻊ ﮐﺮدن ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﮔﻮش دﻫﻨﺪ و ﺑﺮ آن ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫‪SIGHUP‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪.‬ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل را ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا در ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ارﺳﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﯾﻦ ‪.‬ﺳﯿﮕﻨﺎل وﻗﻔﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ داده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﻗﻄﻊ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ‪.‬ﺳﯿﮕﻨﺎل را ﭘﺮدازش ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮ آن ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫‪SIGINT‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪.‬در ﭘﻨﺠﺮه ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﮐﻪ در آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد را ﺻﺎدر ﮐﻨﯿﺪ ‪ Ctrl-c‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮدن‬
‫دوﺑﺎره ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ‪.‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺧﺎﺗﻤﻪ دادن اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ داده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﺧﺎﺗﻤﻪ دﻫﺪ‬
‫‪ SIGTERM‬اﮔﺮ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ ‪.‬ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل را ﭘﺮدازش ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮ آن ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫‪15‬‬
‫‪.‬ارﺳﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد ‪kill‬ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻮر‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻤﯽ ‪.‬ﺳﯿﮕﻨﺎل را ﺑﮑﺸﯿﺪ اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻓﺴﺦ ﻓﻮري روﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺴﺘﻪ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫‪SIGKILL‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪.‬ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﮔﻮش ﮐﻨﻨﺪ‬
‫اﮐﻨﻮن ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي دارﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎاﻣﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ از ﺷﺮ آن ﺧﻼص ﺷﻮﯾﺪ ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ‬
‫ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﯿﺪ ‪:‬‬
‫از ﻓﺮﻣﺎن ‪ps‬ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ )‪ (PID‬ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﭘﺎﯾﺎن دﻫﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫‪.1‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ‪kill‬ﺑﺮاي آن ‪ PID‬ﺻﺎدر ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫اﮔﺮ روﻧﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﻮد )ﯾﻌﻨﯽ ﺳﯿﮕﻨﺎل را ﻧﺎدﯾﺪه ﻣﯽ ﮔﯿﺮد(‪ ،‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻓﺰاﯾﻨﺪه اي را ارﺳﺎل ﻣﯽ‬ ‫‪.3‬‬
‫ﮐﻨﺪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎﺑﺪ ‪.‬‬
‫‪$ ps x | grep bad_program‬‬
‫‪PID TTY STAT TIME COMMAND‬‬
‫‪2931 pts/5 SN 0:00 bad_program‬‬
‫‪$ kill -SIGTERM 2931‬‬

‫‪$ kill -SIGKILL 2931‬‬
‫‪ kill‬ﯾﮏ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ PID‬ﺧﻮد ﺑﺎ ارﺳﺎل ﯾﮏ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ آن )ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﺮاي ‪ kill‬اﺳﺖ‬
‫)‪TERM‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ kill -p 2300‬‬
‫‪$ kill -SIGTERM -p 2300‬‬
‫‪ killall‬ﻓﺮﻣﺎن‬
‫دﺳﺘﻮر‪ killall‬ﺑﺮاي ‪ kill‬ﯾﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﺎ ﻧﺎم آن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪$ killall firefox‬‬
‫‪127‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪last‬‬
‫آﺧﺮﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﻟﯿﺴﺘﯽ از آﺧﺮﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮان وارد ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ last‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ LN‬ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻟﯿﻨﮏ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﯿﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪ flag -s‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ ln -s / usr / bin / lscpu cpuinfo‬‬
‫‪find‬‬
‫‪locate command‬ﺑﺮاي ‪ find‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﺑﺰار ‪ Locate‬ﺑﻬﺘﺮ و ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﺘﺎي ﺧﻮد را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ ﻧﺎم دﻗﯿﻖ آن )ﻧﻪ * ﻧﺎم *( ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫'‪$ locate -b '\ domain-list.txt‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ورود‬
‫دﺳﺘﻮر ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺎ ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬از ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي و ﮔﺬرواژه ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﯾﺮ وارد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo login‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ ls‬ﺑﺮاي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮر ‪ dir‬اﻧﺠﺎم ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-l‬ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﻣﺖ ﻟﯿﺴﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ را ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ ls -l file1‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪ lsof‬ﻧﻤﻮﻧﻪ در ‪linux‬‬

‫اﯾﻦ ﺳﺮي از دﺳﺘﻮرات ‪ linux‬ﻣﺎ اﺳﺖ و در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻗﺼﺪ دارﯾﻢ دﺳﺘﻮر ‪lsof‬را ﺑﺎ ﻣﺜﺎﻟﻬﺎي ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪.lsof‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ "ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﺑﺎز ﺷﺪه از"‪ LiSt Open‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﮐﺪام ﭘﺮوﻧﺪه‬
‫ﭼﻪ ﭘﺮوﺳﻪ اي ﺑﺎز اﺳﺖ‪.‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ‪ / linux‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ( ﻟﻮﻟﻬﻬﺎ ‪،‬‬
‫ﺳﻮﮐﺖ ﻫﺎ ‪ ،‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﻏﯿﺮه( در ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬ﯾﮑﯽ از دﻻﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪lsof‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ دﯾﺴﮏ را ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﺪون ‪ install‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺎ ﮐﻤﮏ اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده را ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪128‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪lsof linux‬‬

‫‪1.‬ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن‪lsof‬‬
‫در ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ﺑﺎز را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺘﻮن ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪TYPE ،FD ،USER ،PID ،‬و ﻏﯿﺮه را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# lsof‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎ و ﻣﻘﺎدﯾﺮ آن ﺧﻮد ﺗﻮﺿﯿﺤﯽ اﺳﺖ‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‪ ،‬ﺳﺘﻮن ‪FD & TYPE‬را دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪FD -‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﻮﺻﯿﻔﮕﺮ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻘﺎدﯾﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‪:‬‬
‫‪cwd‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎر ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫‪.1‬‬
‫‪ root‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪rtd‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻣﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ( ‪txt‬ﮐﺪ و داده ﻫﺎ)‬ ‫‪.3‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪memory memory memory‬‬ ‫‪.4‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﻋﺪاد ﺳﺘﻮن ‪FD‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪1u‬ﺗﻮﺻﯿﻔﮕﺮ ﻓﺎﯾﻞ واﻗﻌﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺷﻤﺎ‪w ،r ،‬از آن ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‪:‬‬
‫‪r‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪W‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻧﻮﺷﺘﺎري‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪TYPE -‬از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آن‪.‬‬
‫‪DIR -‬داﯾﺮﮐﺘﻮري‬ ‫‪.1‬‬
‫‪REG -‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻨﻈﻢ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪CHR -‬ﻓﺎﯾﻞ ﺧﺎص ﮐﺎراﮐﺘﺮ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪FIFO -‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در اﺑﺘﺪا‬ ‫‪.4‬‬
‫‪2.‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎز ﺷﺪه ﻣﺨﺼﻮص ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪hosein‬را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎز ﺷﺪه ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪# lsof -u hosein‬‬
‫‪COMMAND PID USER FD TYPE DEVICE SIZE / OFF NAME NAME‬‬

‫‪sshd 1838 hosein cwd DIR 253،0 4096 2 /‬‬
‫‪sshd 1838 hosein rtd DIR 253،0 4096 2 /‬‬
‫‪sshd 1838 hosein txt REG 253،0 532336 188129 / usr / sbin / sshd‬‬
‫‪sshd 1838 hosein mem reg 253،0 19784 190237 /lib/libdl-2.12.so‬‬
‫‪129‬‬
‫ ﺧﺎص‬port ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا در‬

‫ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﺗﻤﺎم‬.‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬-i ‫ ﻓﻘﻂ از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ‬،‫ ﺗﻤﺎم ﻓﺮآﯾﻨﺪ در ﺣﺎل اﺟﺮا از ﭘﻮرت ﺧﺎص‬find ‫ﺑﺮاي‬
.‫را ﻟﯿﺴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬22 ‫ﭘﺮوﺳﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﭘﻮرت‬
# lsof -i TCP: 22
COMMAND PID USER FD TYPE DEVICE SIZE / OFF NAME NAME

sshd 1471 root 3u IPv4 12683 0t0 TCP *: ssh (listen)
‫ را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‬1024-1 ‫ داﻣﻨﻪ‬TCP ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ﭘﻮرت‬5.
.‫اﺳﺖ‬1-1024 ‫ﭘﻮرت ﻣﺤﺪوده از‬TCP ‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم روﻧﺪ در ﺣﺎل اﺟﺮا از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎز از‬
# lsof -i TCP: 1-1024

rpcbind 1203 rpc 11u IPv6 11336 0t0 TCP *: sunrpc (listen)
cupsd 1346 root 7u IPv4 12113 0t0 TCP localhost: ipp (listen)
master 1551 root 13u IPv6 12898 0t0 TCP localhost: smtp (listen)
sshd 1834 root 3r IPv4 15101 0t0 TCP 192.168.0.2:ssh-> 192.168.0.1:conclave-cpp
(ESTABLISHED)
sshd 1838 hosein 3u IPv4 15101 0t0 TCP 192.168.0.2:ssh-> 192.168.0.1:conclave-
cpp (ESTABLISHED)
sshd 1871 root 3r IPv4 15842 0t0 TCP 192.168.0.2:ssh-> 192.168.0.1:groove
(ESTABLISHED)
httpd 1918 root 5u IPv6 15991 0t0 TCP *: http (LISTEN)
httpd 1918 root 7u IPv6 15995 0t0 TCP *: https (LISTEN)
‫ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ '^' رد ﮐﻨﯿﺪ‬6.
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺧﺎص را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از '^'ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ‬.‫ را رد ﮐﺮدﯾﻢ‬root ‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮ‬
.‫ ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‬،‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ‬
# lsof -i -u ^ root

rpcbind 1203 rpc 6u IPv4 11326 0t0 UDP *: sunrpc
rpcbind 1203 rpc 7u IPv4 11330 0t0 UDP *: 954
rpcbind 1203 rpc 8u IPv4 11331 0t0 TCP *: sunrpc (listen)
130
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن اﻓﺮادي ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و دﺳﺘﻮرات را دﻧﺒﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟‬

‫در زﯾﺮ ﻣﺜﺎل ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ hosein‬از ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﯿﻨﮓ و ‪/ etc‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# lsof -i -u hosein‬‬

‫‪bash 1839 hosein cwd DIR 253،0 12288 15 / etc‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم اﺗﺼﺎﻻت ﺷﺒﮑﻪ‬

‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ '‪'-i‬ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم اﺗﺼﺎﻻت ﺷﺒﮑﻪ را '‪ ' LISTENING & ESTABLISHED‬را ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# lsof -i‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺗﻮﺳﻂ‪PID‬‬
‫ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﻓﻘﻂ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ [ ‪PID1‬ﯾﮏ ]اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# lsof -p 1‬‬

‫‪init 1 root cwd DIR 253،0 4096 2 /‬‬
‫‪init 1 root rtd DIR 253،0 4096 2 /‬‬
‫‪init 1 root txt REG 253،0 145180 147164 / sbin / init‬‬
‫‪ /lib/libc-2.12.so‬ﻣﺠﻠﻪ ‪init 1 root190149 1889704 253،0‬‬
‫‪INIT 1 ROME MEM REG 253،0 142472 189970 /lib/ld-2.12.so‬‬
‫‪.‬ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮ ﺧﺎص را ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ‬
‫ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮاي ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺧﺎص ‪ kill‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﺗﻤﺎم ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎي‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ ‪ hosein‬را ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‪.‬‬
‫` ‪# kill -9 `lsof -t -u hosein‬‬
‫‪nc / netcat command‬‬
‫‪131‬‬
‫)‪netcat‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻫﺮ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‪UDP ، TCP‬ﯾﺎ ﺳﻮﮐﺖ ﻫﺎي داﻣﻨﻪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ دو ‪ IPv4‬و ‪ IPv6‬را ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن اﺗﺼﺎﻻت‪ ، TCP‬ارﺳﺎل ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي‪ listen ، UDP‬ﺑﻪ ﭘﻮرت ﻫﺎي‬
‫دﻟﺨﻮاه ‪ TCP‬و‪ ، UDP‬اﻧﺠﺎم ‪ scan‬ﭘﻮرت‪ ،‬اداره ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﭘﻮرت ‪ 22‬در ‪ 192.168.56.5host‬ﺑﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ nc-zv 192.168.1.5 22‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ‪ Netstat‬ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﺒﮑﻪ ‪linux‬‬

‫‪netstat‬آﻣﺎر ﺷﺒﮑﻪ )ﯾﮏ اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺷﺒﮑﻪ در ﻫﺮ دو ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺟﺪاول ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬آﻣﺎر راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮي و ﻏﯿﺮه اﺳﺖ‪. netstat‬در ﺗﻤﺎم ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ وﯾﻨﺪوز ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪.‬از ﻧﻈﺮ ﻋﯿﺐ ﯾﺎﺑﯽ ﺷﺒﮑﻪ و اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪.netstat‬ﯾﮑﯽ از ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ اﺑﺰارﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ اﺷﮑﺎل زداﯾﯽ ﺷﺒﮑﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﭘﻮرت ﻫﺎ‬
‫ﺑﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ و آﯾﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ در ﺣﺎل ‪ listen‬ﺑﻪ ﭘﻮرت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪Netstat‬‬
‫اﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮان ﺷﺒﮑﻪ ‪ linux‬و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮان ‪ system‬ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت و رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﺧﻮد و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺷﺒﮑﻪ اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪netstat‬را ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي آن‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻋﻤﻠﯿﺎت روزاﻧﻪ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت ﻫﺎي ﻣﺘﺼﺎل ‪ TCP‬و‪UDP‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت ﻫﺎ )ﻫﺮ دو ‪ TCP‬و )‪ UDP‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪netstat -a.‬‬
‫‪# netstat-a |more‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ اﺗﺼﺎﻻت ﭘﻮرت ) ‪TCP ( Transmission Control Protocol‬را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪netstat -at .‬‬
‫‪# netstat -at‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ اﺗﺼﺎﻻت‪UDP Ports‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ( ‪ UDP‬ﭘﺮوﺗﮑﻞ دﯾﺘﺎﮔﺮام ﮐﺎرﺑﺮ )را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪netstat -au‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# netstat –au‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ارﺗﺒﺎﻃﺎت ‪listen‬‬

‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم اﺗﺼﺎﻻت ﭘﻮرت ﻓﻌﺎل ‪ listen‬ﺑﺎ ‪netstat -l .‬‬
‫‪132‬‬
‫‪# netstat -l‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت ﻫﺎي ‪listen TCP‬‬

‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت‪ TCP listen‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪netstat -lt‬ﮔﺰﯾﻨﻪ‪.‬‬
‫‪# netstat -lt‬‬
‫اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻓﻌﺎل )ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺮور‬
‫‪ Proto Recv-Q‬ارﺳﺎل ‪-Q‬آدرس ﻣﺤﻠﯽ آدرس دوﻟﺖ ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫‪tcp 0 0 *: dctp *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: mysql *: * LISTEN‬‬
‫‪tcp 0 0 *: sunrpc *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: munin *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: ftp *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 localhost.localdomain: ipp *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 localhost.localdomain: smtp *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: http *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: ssh *: * listen‬‬
‫‪tcp 0 0 *: https *: * listen‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم‪ UDP listen‬ﭘﻮرت ﻫﺎ‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت ﻫﺎي‪ UDP listen‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪netstat -lu .‬‬
‫‪# netstat -lu‬‬
‫‪ 7.‬ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻫﺎي ‪listen‬‬
‫ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﭘﻮرت ﻫﺎي ‪ listen‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻓﻌﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪netstat –lx‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬آﻣﺎر ﺑﺮاي‪ ،ICMP ،UDP ، TCP‬و ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي ‪ IP‬ﻧﻤﺎﯾﺶ داده‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ -s‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪# netstat -s‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ‪TCP‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﻓﻘﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ‪ TCP‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪netstat -st .‬‬
‫‪# netstat -st‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ آﻣﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﺗﮑﻞ‪UDP‬‬

‫‪# netstat -su‬‬
‫‪133‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﺎ‪PID‬‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﺎم ﺳﺮوﯾﺲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎره ‪ PID‬ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪netstat -tp‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ "PID /‬ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ" را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# netstat -tp‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺣﺎﻟﺖ‪Promiscuous‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺸﮑﻮك ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺪ‪netstat ، -AC‬ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﯾﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﺎزه ﮐﺮدن ﻫﺮ ﭘﻨﺞ‬
‫ﺛﺎﻧﯿﻪ‪.‬ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺻﻔﺤﻪ در ﻫﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ‪.‬‬
‫‪# netstat -ac 5 |grep TCP‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺮﻧﻞ‪IP‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺟﺪول ﮐﺮﻧﻞ ‪ IP‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ netstat‬و‪route.‬‬
‫‪# netstat -r‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﺮاﮐﻨﺶ ﻫﺎي اﯾﻨﺘﺮﻓﯿﺲ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ اي از ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل و درﯾﺎﻓﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ اﻧﺪازه‪MTU.‬‬
‫‪# netstat –i‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺟﺪول راﺑﻂ ﻫﺴﺘﻪ‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺟﺪول راﺑﻂ‪ ، kernel‬ﻣﺸﺎﺑﻪ دﺳﺘﻮر ‪ ifconfig‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# netstat -ie‬‬
‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ‪ IPv4‬و‪IPv6‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻀﻮﯾﺖ ﮔﺮوه ﭼﻨﺪﭘﺨﺸﯽ را ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ‪ IPv4‬و ‪ IPv6‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# netstat -g‬‬
‫‪.‬ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ Netstat‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم‬
‫ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت ‪ netstat‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ netstat‬را ﺑﺼﻮرت‬
‫ﻣﺪاوم ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫‪# netstat -c‬‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن آدرس ﻏﯿﺮ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ‬
‫‪ family find‬ﻫﺎي ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻫﯽ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ‪.‬‬

‫‪# netstat – verbose‬‬
‫‪134‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪listen‬‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ listen‬ﮐﻪ در ﯾﮏ ﭘﻮرت اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪# netstat -ap |grep http‬‬
‫" ‪linux " tar‬ﺑﺮاي آرﺷﯿﻮ ﻧﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﺪﯾﺮان ‪ / linux system‬ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﯿﻪ‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬دﺳﺘﻮر ‪ tar‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻤﻌﺂوري ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ و داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎ در ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ﻓﺸﺮده ﺑﺎ ﻧﺎم‬
‫ﺗﺠﺎري ‪tarball‬ﯾﺎ ‪gzip ،tar‬و ‪bzip‬در ‪ linux‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.tar‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده اي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ‬
‫ﮔﯿﺮد ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي آرﺷﯿﻮ ﻓﺸﺮده و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ از ﯾﮏ دﯾﺴﮏ ﺑﻪ دﯾﺴﮏ دﯾﮕﺮ ﯾﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ‬
‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪tar‬‬
‫در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﺎ ﻗﺼﺪ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺑﺤﺚ در ﻣﻮرد ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﻮر ‪ tar‬را از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺤﻮه اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪tar.gz ، ( tar‬و ) ‪tar.bz2‬ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‪ ،‬اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﺎﯾﻞ ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺮآورد اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬
‫‪tar‬و ﻏﯿﺮه‬
‫ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ‪ ،‬اراﺋﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﻮر ‪ tar‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن در دﺳﺘﮑﺎري آرﺷﯿﻮ ‪ tar‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫‪1.‬اﯾﺠﺎد آرﺷﯿﻮ ﻓﺎﯾﻞ‪tar‬‬

‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ‪tar‬را ﺑﺮاي ‪hosein -14-09-12.tar‬ﺑﺮاي ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home / hosein‬‬
‫در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻓﻌﻠﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬دﺳﺘﻮر ﻣﺜﺎل در ﻋﻤﻞ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬
‫‪# tar -cvf hosein -14-09-12.tar / home / hosein /‬‬
‫‪/ home / hosein /‬‬

‫‪/home/ hosein /cleanfiles.sh‬‬
‫‪/home/ hosein /openvpn-2.1.4.tar.gz‬‬
‫‪/home/ hosein / hosein -14-09-12.tar‬‬
‫‪/home/ hosein /phpmyadmin-2.11.11.3-1.el5.rf.noarch.rpm‬‬
‫‪/home/ hosein /rpmforge-release-0.5.2-2.el5.rf.i386.rpm‬‬
‫ﺑﮕﺬارﯾﺪ در ﻣﻮرد ﻫﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ﮐﻪ ﻣﺎ در ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ‪ tar‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﺤﺚ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪c -‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ﺟﺪﯾﺪ ‪ .tar‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪v - Verbosely‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻓﺎﯾﻞ ‪ .tar‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪f -‬ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫‪.3‬‬
‫‪135‬‬
‫ را اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‬tar.gz ‫ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﯾﮏ‬.‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‬z ‫ﻣﺎ از اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬gzip ‫ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ﻓﺸﺮده‬
: ‫ﺗﻮﺟﻪ‬.( ‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬/ home / MyImages ‫ﻓﺸﺮده ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﻪ‬MyImages-14-09-12.tar.gz ‫ﻓﺎﯾﻞ‬
).‫ ﻫﺮ دو ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬tgz ‫و‬tar.gz
# tar cvzf MyImages-14-09-12.tar.gz / home / MyImages
‫ﯾﺎ‬
# tar cvzf MyImages-14-09-12.tgz / home / MyImages
/ home / MyImages /
/home/MyImages/Sara-Khan-and-model-Priyanka-Shah.jpg
/home/MyImages/RobertKristenviolent101201.jpg
/home/MyImages/Justintimerlake101125.jpg
/home/MyImages/Mileyphoto101203.jpg
/home/MyImages/JenniferRobert101130.jpg
/home/MyImages/katrinabarbiedoll231110.jpg
/home/MyImages/the-japanese-wife-press-conference.jpg
/home/MyImages/ReesewitherspoonCIA101202.jpg
/home/MyImages/yanaguptabaresf231110.jpg
tar.bz2‫اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬
‫زﻣﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮي را‬bz2 ‫ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي‬.‫را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬gzip ‫ﻓﺸﺮده ﺷﺪه و ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﮐﻤﺘﺮ از اﻧﺪازه‬bz2 ‫وﯾﮋﮔﯽ‬
‫ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ‬.‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ زﻣﺎن ﮐﻤﺘﺮي را ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‬gzip ‫ﺑﺮاي ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي و ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ‬
‫را ﺑﺮاي‬phpfiles-org.tar.bz2 ‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﻓﺎﯾﻞ‬.‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‬j ‫ ﮐﺎﻣﻼ ﻓﺸﺮده ﻣﺎ از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬tar ‫ﻓﺎﯾﻞ‬
).‫ اﺳﺖ‬tb2 ‫ ﺷﺒﯿﻪ‬tbz ‫و‬: tar.bz2 ‫ﺗﻮﺟﻪ‬.( ‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬/ home / php ‫ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ‬
# tar cvfj Phpfiles-org.tar.bz2 / home / php
‫ﯾﺎ‬
# tar cvfj Phpfiles-org.tar.tbz / home / php
‫ﯾﺎ‬
# tar cvfj Phpfiles-org.tar.tb2 / home / php
/ home / php /
/home/php/iframe_ew.php
/home/php/videos_all.php
/home/php/rss.php
/home/php/index.php
136
/home/php/vendor.php
/home/php/video_title.php
/home/php/report.php
/home/php/object.html
/home/php/video.php
Untar tar‫ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﻪ‬.‫ﺻﺎدر ﮐﻨﯿﺪ‬x ( extract ) ‫ ﻓﻘﻂ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬، tar‫ﺑﺮاي ﺟﺪا ﮐﺮدن ﯾﺎ اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫اﮔﺮ ﻣﯽ‬.‫را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻓﻌﻠﯽ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‬public_html-14-09-12.tar ‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه )اﺳﺘﻔﺎده‬-C ( ‫ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬،‫ﺧﻮاﻫﯿﺪ در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺎزﻧﺸﺎﻧﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫اﮔﺮ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ در داﯾﺮﮐﺘﻮرﯾﻬﺎي‬.‫ ﻓﻘﻂ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‬،tar.gz ‫ ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬.‫ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ ﻧﺸﺎن‬،‫و ﻣﺴﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬-C ‫ ﻓﻘﻂ از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬،‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺠﺪدا اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬
.‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ‬
# tar -xvf thumbnails-14-09-12.tar.gz
/ home / public_html / videos / thumbnails /

/home/public_html/videos/thumbnails/katdeepika231110.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/katrinabarbiedoll231110.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/onceuponatime101125.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/playbutton.png
/home/public_html/videos/thumbnails/ReesewitherspoonCIA101202.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/snagItNarration.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/Minissha-Lamba.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/Lindsaydance101201.jpg
/home/public_html/videos/thumbnails/Mileyphoto101203.jpg
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻣﺜﺎل زﯾﺮ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ‬.‫ ﻓﻘﻂ از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬،‫ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺸﺮده‬tar.bz2 ‫ﺑﺮاي ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ‬
.‫را از ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ﺟﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬.flv ‫ﻫﺎي‬
# tar -xvf videos-14-09-12.tar.bz2
/home/public_html/videos/flv/katrinabarbiedoll231110.flv
/home/public_html/videos/flv/BrookmuellerCIA101125.flv
/home/public_html/videos/flv/dollybackinbb4101125.flv
/home/public_html/videos/flv/JenniferRobert101130.flv
/home/public_html/videos/flv/JustinAwardmovie101125.flv
137
/home/public_html/videos/flv/Lakme-Fashion-Week.flv
/home/public_html/videos/flv/Mileyphoto101203.flv
/home/public_html/videos/flv/Minissha-Lamba.flv
tar‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻣﺤﺘﻮي‬.‫ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺘﻮا )اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‬t ( ‫ ﻓﻘﻂ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ‬، tar‫ﺑﺮاي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬
.‫را ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬uploadprogress.tar ‫ﻓﺎﯾﻞ‬
# tar -tvf uploadprogress.tar
-rw-r - r -- chregu / staff 2276 2011-08-15 18:51:10 package2.xml

-rw-r - r -- chregu / 18:51:10 15-08-2011 7877 ‫ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬uploadprogress / examples /
index.php
-rw-r - r -- chregu / staff 1685 2011-08-15 18:51:10 uploadprogress / examples /
server.php
-rw-r - r -- chregu / staff 1697 2011-08-15 18:51:10 uploadprogress / examples /
info.php
-rw-r - r -- chregu / 18:51:10 15-08-2011 367 ‫ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬uploadprogress / config.m4
-rw-r - r -- chregu / 18:51:10 15-08-2011 303 ‫ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬uploadprogress / config.w32
-rw-r - r -- chregu / 18:51:10 15-08-2011 3563 ‫ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬uploadprogress /
php_uploadprogress.h
-rw-r - r -- chregu / staff 15433 2011-08-15 18:51:10 uploadprogress /
uploadprogress.c
-rw-r - r -- chregu / staff 1433 2011-08-15 18:51:10 package.xml
‫ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻓﺎﯾﻞ‬tar.gz ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮا‬
.‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬tar.gz ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ زﯾﺮ را ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ‬
# tar -tvf staging. hosein .com.tar.gz
-rw-r - r -- root / root 0 2012-08-30 04:03:57 staging. hosein .com-access_log

-rw-r - r -- root / root 587 2012-08-29 18:35:12 staging. hosein .com-access_log.1
-rw-r - r -- root / root 156 2011-12-21 30:56 staging. hosein .com-access_log.3
-rw-r - r -- root / root 0 2012-08-30 04:03:57 staging. hosein .com-error_log
-rw-r - r -- root / root 3981 2012-08-29 18:35:12 staging. hosein .com-error_log.1
-rw-r - r -- root / root 211 2011-12-21 30:56 staging. hosein .com-error_log.3
138

‫ آرﺷﯿﻮ‬tar.bz2 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮاي‬.
.‫ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺻﺎدر ﮐﻨﯿﺪ‬،tar.bz2 ‫ﺑﺮاي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻓﺎﯾﻞ‬
# tar -tvf Phpfiles-org.tar.bz2
drwxr-xr-x root / root 0 2012-09-15 03:06:08 / home / php /
-rw-r - r -- root / root 1751 2012-09-15 03:06:08 /home/php/iframe_ew.php
-rw-r - r -- root / root 11220 2012-09-15 03:06:08 /home/php/videos_all.php
-rw-r - r -- root / root 2152 2012-09-15 03:06:08 /home/php/rss.php
-rw-r - r -- root / root 3021 2012-09-15 03:06:08 /home/php/index.php
-rw-r - r -- root / root 2554 2012-09-15 03:06:08 /home/php/vendor.php
-rw-r - r -- root / root 406 2012-09-15 03:06:08 /home/php/video_title.php
-rw-r - r -- root / root 4116 2012-09-15 03:06:08 /home/php/report.php
-rw-r - r -- root / root 1273 2012-09-15 03:06:08 /home/php/object.html
.‫از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬cleanfiles.sh.tar ‫از‬cleanfiles.sh ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم‬
# tar -xvf cleanfiles.sh.tar cleanfiles.sh
‫ﯾﺎ‬
# tar --extract --file = cleanfiles.sh.tar cleanfiles.sh
cleanfiles.sh
‫ از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ‬،hosein backup.tar.gz ‫از ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬hosein backup.xml ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
.‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬
# tar -zxvf hosein backup.tar.gz hosein backup.xml
‫ﯾﺎ‬
# tar --extract --file = hosein backup.tar.gz hosein backup.xml
hosein backup.xml
.‫از ﮔﺰﯾﻨﻪ زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬Phpfiles-org.tar.bz2 ‫از ﻓﺎﯾﻞ‬index.php ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم‬
# tar -jxvf Phpfiles-org.tar.bz2 home / php / index.php
‫ﯾﺎ‬
# tar --extract --file = Phpfiles-org.tar.bz2 /home/php/index.php
/home/php/index.php
139
" 1 ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻓﺎﯾﻞ‬tar.bz2 . ‫و‬tar.gz ،tar ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج ﯾﺎ ﺟﺪا ﮐﺮدن ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ از ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬
.‫را از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬file 2 "
# tar -xvf hosein -14-09-12.tar " file 1 " " file 2 "
# tar -zxvf MyImages-14-09-12.tar.gz " file 1" " file2 "
# tar -jxvf Phpfiles-org.tar.bz2 " file1 " " file2"

‫ ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج‬،‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬.‫ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮوﻫﯽ از ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻣﺎ از اﺳﺘﺨﺮاج ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﻠﻤﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‬
tar.bz2 .‫و‬tar.gz ،tar ‫آﻏﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد از ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬php ‫ﮔﺮوﻫﯽ از ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻟﮕﻮي آﻧﻬﺎ ﺑﺎ‬
# tar -xvf Phpfiles-org.tar - wildcards '* .php'
# tar -zxvf Phpfiles-org.tar.gz - wildcards '* .php'
# tar -jxvf Phpfiles-org.tar.bz2 - wildcards '* .php'
/home/php/iframe_ew.php
/home/php/videos_all.php
/home/php/rss.php
/home/php/index.php
/home/php/vendor.php
/home/php/video_title.php
/home/php/report.php
/home/php/video.php
‫اﺳﺘﻔﺎده‬r ( append ) ‫ از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬،‫ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي آرﺷﯿﻮ ﺷﺪه ﻣﻮﺟﻮد‬
‫اﺿﺎﻓﻪ‬hosein -14-09-12.tar ‫را ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ‬php ‫و داﯾﺮﮐﺘﻮري‬xyz.txt ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﺎ ﻓﺎﯾﻞ‬.‫ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‬
.‫ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‬
# tar -rvf hosein - 14-09-12.tar xyz.txt
# tar -rvf hosein -14-09-12.tar php
140
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ را ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ‪ tar.gz‬و ‪ tar.bz2‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫دﺳﺘﻮر ‪ tar‬ﺑﻪ ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ ‪tar.gz‬و ‪tar.bz2‬ﻓﺸﺮده‬
‫ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪.‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺳﻌﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﺧﻄﺎي زﯾﺮ را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪# tar -rvf MyImages- 14-09-12.tar.gz xyz.txt‬‬
‫‪# tar -rvf Phpfiles-org.tar.bz2 xyz.txt‬‬

‫‪.‬اﻧﺪازه ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي آرﺷﯿﻮ‪tar.gz ، tar‬و ‪ tar.bz2‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﺠﻢ ﻓﺎﯾﻞ ‪tar.gz ،tar‬و ‪tar.bz2‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺣﺠﻢ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ را در ﮐﯿﻠﻮﺑﺎﯾﺖ ) ‪ ( KB‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# tar -czf - hosein -14-09-12.tar |WC-C‬‬
‫‪12820480‬‬
‫‪# tar -czf - MyImages-14-09-12.tar.gz |WC-C‬‬
‫‪112640‬‬
‫‪# tar -czf - Phpfiles-org.tar.bz2 |WC-C‬‬
‫‪20480‬‬
‫ﻃﺮز اﺳﺘﻔﺎده و ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‬
‫‪c -‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ آرﺷﯿﻮ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫‪.1‬‬
‫‪x -‬اﺳﺘﺨﺮاج ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪v -‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪f -‬ﻧﺎم ﭘﺮوﻧﺪه ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫‪.4‬‬
‫‪T -‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫‪.5‬‬
‫‪j -‬ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﺘﺮ از ﻃﺮﯾﻖ‪bzip2.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫‪z -‬آرﺷﯿﻮ ﻓﯿﻠﺘﺮ از ﻃﺮﯾﻖ‪gzip.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫‪R -‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﺎ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﻮد‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪W -‬ﺗﺄﯾﯿﺪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫‪.9‬‬
‫‪wildcards -‬ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن اﻟﮕﻮﻫﺎي دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‪unix tar.‬‬ ‫‪.10‬‬
‫‪141‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪pstree‬‬
‫‪pstree‬ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ درﺧﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ در ‪ PID‬ﯾﺎ‪ init root‬دارد اﮔﺮ ‪PID‬‬
‫ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ pstree‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪pwd‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ pwd‬ﻧﺎم ﭘﻮﺷﻪ ﻓﻌﻠﯽ ‪ /‬ﮐﺎر را در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪pstree‬‬
‫‪pstree‬ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ درﺧﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ در ‪ PID‬ﯾﺎ‪ init root‬دارد اﮔﺮ ‪PID‬‬
‫ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ pstree‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪pwd‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ pwd‬ﻧﺎم ﭘﻮﺷﻪ ﻓﻌﻠﯽ ‪ /‬ﮐﺎر را در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ pwd‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪rdiff-backup‬‬
‫‪rdiff-backup‬ﯾﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن اﻓﺰارﯾﺎﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻣﺤﻠﯽ ‪ /‬از راه دور اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﺎﯾﺘﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ‬
‫در ﻫﺮ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ POSIX‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،linux‬ﻣﮏ ‪ OS X‬ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﮔﯿﺮي از راه دور‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺨﻪ از ردﯾﻒ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن را ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻫﺎي ﻣﺤﻠﯽ و از راه دور ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬در زﯾﺮ ﯾﮏ ﻣﺜﺎل از ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﺗﻬﯿﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪$ sudo rdiff-backup / etc /media/ hosein /Backup/server_etc.backup‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪restart‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ reboot‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻒ‪ ،‬ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﯾﺎ ‪system restart‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ restart‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم دﺳﺘﻮر‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ﺑﺴﯿﺎري از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎ‬
‫ﭘﺴﻮﻧﺪ " ‪" .html‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ و ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ " ‪ " .php‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم دﻫﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ‬
‫را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ rename / \. html $ / \. php / '* .html‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪rm‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ rm‬ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪142‬‬
‫‪$ rm file1‬‬
‫‪$ rm -rf my-files‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺎ !‪RM‬‬
‫ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ‪ undelete‬ﻧﺪارد ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي را ﺑﺎ ‪rm‬ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬اﮔﺮ دﻗﺖ‬
‫ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺎ ﮐﻠﻤﺎت ﺳﺮﭼﺸﻤﯽ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺧﺴﺎرت ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺧﻮد اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از ‪rm‬ﺑﺎ‪ ، wildcards‬اﯾﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﻣﻔﯿﺪ را اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ls‬‬
‫ﺑﺴﺎزﯾﺪ ‪.‬ﺑﺎ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻗﺒﻞ از ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ‪.‬ﭘﺲ از اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ ‪ls‬ﺗﺴﺖ ﮐﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺪ ﻓﻠﺶ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﯿﺎورﯾﺪ و ﺳﭙﺲ ‪RM‬را ﺑﺮاي ‪ls‬در ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‪rmdir‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ rmdir‬ﺑﻪ ﺣﺬف ‪ /‬ﺣﺬف ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎي ‪ empty‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ rmdir / backup / all‬‬
‫دﺳﺘﻮر‬
‫دﺳﺘﻮر‪ scp‬ﺷﻤﺎ را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي اﯾﻤﻦ را در ﺑﯿﻦ ‪host‬ﻫﺎ در ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﮐﭙﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ scp ~ / names.txt root@192.168.56.10 : /root/names.txt‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪shutdown‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ shutdown‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮاي ‪ system‬را ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻒ‪ ،‬ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﯾﺎ‬
‫‪ restart‬دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ shutdown - power up‬‬
‫ﯾﺎد ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﯾﮏ ﭘﯿﺎم ﺳﻔﺎرﺷﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ﻗﺒﻞ از ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﺳﺮور ‪linux .‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ sleep‬ﺑﺮاي ﺗﺄﺧﯿﺮ ﯾﺎ ﻣﮑﺚ )ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص اﻋﺪام ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن( ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻣﻘﺪار ﻣﺸﺨﺺ از زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪5 sudo apt update‬؛‪sleep‬؛ ‪$ check.sh‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪stat‬‬
‫‪stat‬ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن وﺿﻌﯿﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ( -f‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﯾﮏ‬
‫‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪).‬‬
‫‪$ stat file1‬‬
‫‪143‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪su‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ su‬ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﯾﺎ در ﻃﻮل ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪ ورود‪ root ،‬ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ‪su‬ﺑﺪون ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺑﻪ ‪ root‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ su‬‬
‫‪$ su hosein‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪sudo‬‬
‫دﺳﺘﻮر‪ sudo‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﺠﺎز ‪ system‬ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ root‬ﯾﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ دﯾﮕﺮ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﯿﺎﺳﺖ اﻣﻨﯿﺘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ sudoers‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮي واﻗﻌﯽ )ﻧﻪ ﻣﻮﺛﺮ( ﮐﺎرﺑﺮ ﮐﻪ ‪sudo‬اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﮐﻪ ﺑﺎ آن ﺑﻪ ﭘﺮس‬
‫و ﺟﻮ از ﺳﯿﺎﺳﺖ اﻣﻨﯿﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ sudo apt update‬‬
‫‪$ sudo useradd hosein‬‬
‫‪$ sudo passwd hosein‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪touch‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪touch‬زﻣﺎﻧﺒﻨﺪﯾﻬﺎي ﻓﺎﯾﻞ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ touch file.txt‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪wall‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪ wall‬ﺑﺮاي ارﺳﺎل ‪ /‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭘﯿﺎم ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺎرﺑﺮان ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ wall‬‬
‫"اﯾﻦ ‪ hosein‬اﺳﺖ ‪ linux -‬ﭼﮕﻮﻧﻪ"‪Tos‬‬
‫‪144‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ‪linux‬‬
‫ﭼﻨﺪ راه ﺑﺮاي داﻧﺴﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪ ‪ linux‬ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻤﺎ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺎم ﺗﻮزﯾﻊ ﺷﻤﺎ و‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ و ﺑﺮﺧﯽ اﻃﻼﻋﺎت اﺿﺎﻓﯽ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ در ذﻫﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﯾﺎ در ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺘﺎن ﺧﻮد داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﯿﺪ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎي ﺳﺎده اﻣﺎ ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮان ‪ linux‬ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻢ داد ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر را‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪.‬اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻧﺴﺒﺘﺎ آﺳﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬داﺷﺘﻦ داﻧﺶ ﺧﻮب از‬
‫‪ system‬ﺷﻤﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از دﻻﯾﻞ از ﺟﻤﻠﻪ ‪ install‬و راه اﻧﺪازي ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺴﺨﻪ ‪ linux‬ﺧﻮد را‪ ،‬ﺑﺮاي ﮔﺰارش آﺳﺎن از اﺷﮑﺎﻻت ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎري از ﺑﯿﺸﺘﺮ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن‪ 5:‬راه ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ‪ bit 32 linux system‬ﯾﺎ ‪ bit 64‬اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬ﺷﻤﺎ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ ‪linux‬‬
‫ﻣﺎ از دﺳﺘﻮر ‪uname‬اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ‪ linux system‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ و ﻧﺎم‬
‫آزﻣﺎﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻧﺎم ‪host‬ﺷﺒﮑﻪ‪ ،‬ﻧﺎم ﺳﺨﺖ اﻓﺰار دﺳﺘﮕﺎه‪ architect ،‬ﭘﺮدازﻧﺪه‪ ،‬ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﺳﺨﺖ اﻓﺰار و ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﮐﺪام ﻧﺴﺨﻪ از ﻫﺴﺘﻪ ‪ linux‬ﮐﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫ﯾﺎ ‪$ uname‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ ‪ linux‬را در ‪ system‬اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬

‫در ﻓﺮﻣﺎن ﻗﺒﻠﯽ‪ ،‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-o‬ﭼﺎپ ﻧﺎم ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ و ‪-r‬ﻧﺴﺨﻪ آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﮐﺮﻧﻞ را ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-a‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪uname‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪145‬‬
‫‪$ uname -a‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ linux system‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬

‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺎ از ﭘﺮوﻧﺪه ‪ system‬ﭘﺮوﻧﺪه‪ / proc‬اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫‪ system‬را ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ ‪/proc‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در زﻣﺎن ﺑﻮت ﺷﺪن ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺮﺧﯽ از اﻃﻼﻋﺎت ‪ system‬ﺧﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ ‪ linux‬ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ cat / proc / version‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ linux system‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪146‬‬
‫از ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪:‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ‪) linux‬ﮐﺮﻧﻞ( ﮐﻪ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﻫﺴﺘﯿﺪ ‪:‬ﻧﺴﺨﻪ ‪.fc24.x86_64300-4.5.5 linux‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﺷﻤﺎ را ﮐﺎﻣﭙﺎﯾﻞ ﮐﺮد ‪:‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪mockbuild@bkernel01.phx2.fedoraproject.org‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺎﻣﭙﺎﯾﻠﺮ ‪ GCC‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺴﺘﻪ‪: gcc version 6.1.1 20160510‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻪ( ‪: # 1 SMP‬ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺘﻘﺎرن )‪ MultiProcessing‬اﯾﻦ ‪ system‬ﻫﺎ را ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ‬ ‫‪.4‬‬
‫ﮐﻨﺪ ﺑﺎ ‪ system‬ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﭘﺮدازﻧﺪه ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﭘﺮدازﻧﺪه ﻣﺮﮐﺰي‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ و زﻣﺎن زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ‪:‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ 19‬ﻣﻪ ‪UTC 201613:05:32‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ﻧﺎم ‪ linux‬ﺗﻮزﯾﻊ و ﻧﺴﺨﻪ اﻧﺘﺸﺎر را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راه ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺎم ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬و اﻧﺘﺸﺎر اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺴﺨﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪cat /etc/os-release‬ﮐﻪ در‬
‫ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﻤﺎم ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ linux‬ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ Linux Red Hat‬در ‪-- -- -- -- --‬‬ ‫‪-- -- -- -- --‬‬
‫‪$ cat / etc / redhat-release‬‬
‫‪ CentOS Linux‬در ‪-- -- -- -- --‬‬ ‫‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ cat / etc / centos-release‬‬
‫‪linux -- -- -- -- --‬در ﻓﺪورا ‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ cat / etc / fedora release‬‬
‫دﺑﯿﺎن‪linux‬در ‪-- -- -- -- --‬‬ ‫‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ cat / etc / debian_version‬‬
‫‪ ubuntu -- -- -- -- --‬و ‪linux linux‬در ‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ cat / etc / lsb-release‬‬
‫‪ Gentoo linux -- -- -- -- --‬در ‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ cat / etc / gentoo-release‬‬
‫‪ SuSE linux -- -- -- -- --‬در ‪-- -- -- -- --‬‬

‫‪$ Cat / etc / SuSE-release‬‬
‫‪147‬‬
‫‪148‬‬
‫زﻣﺎن و آﻣﺎر اﺟﺮاي ‪system‬‬

‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ‪ system‬ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺴﯿﺎري از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﻧﻈﺎرت و ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﺪت ‪system‬‬
‫‪ linux‬ﺷﻤﺎ اﺟﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎر اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي ‪ system‬ﺑﺪون وﻗﻔﻪ را ﺑﺮاي ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ‪system‬ي دﻧﺒﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪tuptime -‬زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ و آﻣﺎري ‪ linux‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ اﺑﺰار ‪ linux‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪tuptime‬ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮان ‪ system‬ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﯾﮏ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ‪ linux‬در ﺣﺎل اﺟﺮا و اﺟﺮا ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪tuptime‬ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫‪tuptime‬اﺑﺰاري اﺳﺖ ﺑﺮاي ﮔﺰارش زﻣﺎﻧﯽ زﻣﺎﻧﯽ ( زﻣﺎن آﭘﺪﯾﺖ )ﺗﺎرﯾﺨﯽ و آﻣﺎري ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ‪ ، Linux‬ﮐﻪ آن‬
‫را ﺑﯿﻦ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد‪.‬اﯾﻦ اﺑﺰار ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮر ‪uptime‬ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﮔﺮﭼﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮ را‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‪:‬‬
‫ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﻫﺴﺘﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫‪.1‬‬
‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﻮت را ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ‪ system‬ﻫﺎي راه اﻧﺪازي‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺷﻤﺎر ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﺧﺎﻣﻮش و ﺑﺪ‬ ‫‪.4‬‬
‫از زﻣﺎن اوﻟﯿﻦ ﺑﻮت ﺷﺪن‪ ،‬درﺻﺪ زﻣﺎن آﭘﺪﯾﺖ و ﺧﺮاﺑﯽ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ‪ ،‬ﮐﻮﺗﺎه ﺗﺮﯾﻦ و ﻣﺘﻮﺳﻂ زﻣﺎﻧﺒﻮﺗﻮﺧﺮاﺑﯽ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن اﻧﺒﺴﺎط ‪ ،system‬ﺧﺮاﺑﯽ و ﮐﻞ‪.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫ﭼﺎپ زﻣﺎن ﻓﻌﻠﯽ ﭼﺎپ‬ ‫‪.8‬‬
‫ﭼﺎپ ﺟﺪول ﻓﺮﻣﺖ ﺷﺪه ﯾﺎ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻗﺒﻠﯽ ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.9‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫‪ linux‬ﯾﺎ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ‪FreeBSD.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ﭘﺎﯾﺘﻮن ‪ 2.7‬ﯾﺎ ‪ .x install3‬ﺷﺪه اﻣﺎ آﺧﺮﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﭘﺎﯾﺘﻮن‪،platform ،locale ،datetime ،sqlite3 ،optparse ،os ، (sys‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪time). ،subprocess‬‬
‫ﻧﺤﻮه ‪install tuptime‬در ‪linux‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﻪ ‪ clone‬ﮐﺮدن ﻣﺨﺰن ﺑﭙﺮدازﯾﺪ‪:‬‬
‫‪git clone https://github.com/rfrail3/tuptime.git‬‬
‫‪149‬‬
‫اﺑﺰار ‪Clone tuptime‬‬

‫‪tuptime‬ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ‪tuptime‬را داﺧﻞ آﺧﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﺧﺮﯾﻦ داﯾﺮﮐﺘﻮري داﺧﻞ ﭘﻮﺷﻪ‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﻪ ‪ / usr / bin‬ﮐﭙﯽ ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﺠﻮز اﺟﺮاﯾﯽ را ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ cd tuptime / last‬‬
‫‪$ sudo cp tuptime / usr / bin / tuptime‬‬
‫‪$ sudo chmod ugo + x / usr / bin / tuptime‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از ‪ tuptime‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻢ؟‬

‫ﺑﻌﺪا ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ اﺑﺰار را ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺧﺎص ‪ system‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻤﺘﺎز ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬
‫‪1.‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﮔﺰﯾﻨﻪ اي ‪tuptime‬را اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از زﯾﺮ درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# tuptime‬‬
‫‪150‬‬
‫‪ tuptime‬در ﻋﻤﻞ‬
‫‪2.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺧﺮوﺟﯽ را ﺑﺎ ﺗﺎرﯾﺦ و زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫'‪# tuptime - date = '٪H:٪M:٪S٪d-٪m-٪Y‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ و زﻣﺎن ‪tuptime‬‬

‫‪3.‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ زﻧﺪﮔﯽ ‪ system‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﯾﻦ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# tuptime - list‬‬
‫‪151‬‬
‫‪4.‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﭘﺎﯾﮕﺎه داده ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﭘﺎﯾﮕﺎه داده در ﻓﺮﻣﺖ ‪ SQLite‬اﯾﺠﺎد‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪# tuptime‬‬ ‫‪--filedb /tmp/tuptime_testdb.db‬‬
‫ﭘﺎﯾﮕﺎه داده ‪tuptime‬‬

‫‪5.‬ﺑﺮاي ﺳﻔﺎرش اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺎن ‪ poweroff‬اﯾﻦ دﺳﺘﻮر را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# tuptime‬‬ ‫‪--end‬‬ ‫‪--table‬‬
‫‪152‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ آﺧﺮﯾﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ‪linux‬‬

‫ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﺑﺎ اﺑﺰار ‪tuptime‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻧﺴﺨﻪ ﮐﺮﻧﻞ ‪ system‬در ﺧﺮوﺟﯽ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ kernel‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪gracefully--‬اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫‪ ،gracefully--‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬ ‫‪gracefullysystem--‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺛﺒﺖ ﻧﺎم‬ ‫‪.2‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﯾﻦ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ‪ system‬ﺧﻮب ﺑﻮد ﯾﺎ ﺧﯿﺮ‪.‬‬
‫‪seconds--‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺧﺮوﺟﯽ ﭘﺲ از ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﯿﻨﯽ از ﺛﺎﻧﯿﻪ و دوره‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ -offtime‬اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺮوﺟﯽ را ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﻮدن ﯾﺎ ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫‪.4‬‬
‫‪time--‬ﯾﺎ ‪list .--‬‬ ‫ﺳﻔﺎرش دﻫﯿﺪ‪.‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎ‬
‫‪verbose--‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻔﺼﻞ در ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ‬ ‫‪.5‬‬
‫‪version--‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻧﺴﺨﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻤﮏ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪help--‬و‬ ‫‪.6‬‬
‫‪tuptime‬ﮐﻪ ﺷﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪153‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ‪ system‬اﻏﻠﺐ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ در ﯾﮏ دوره زﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎص اﺟﺮا ﮐﻨﺪ‪.‬اﻏﻠﺐ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﯽ ﺑﺎ دﺳﺘﻮراﺗﺴﺎده ‪cron‬ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﮐﻮﺗﺎه ﺗﺮﯾﻦ دوره ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ دﺳﺘﻮر ‪ cron‬را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﻫﺮ ‪ 1‬دﻗﯿﻘﻪ اﺳﺖ‪.‬ﺑﺎور ﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ ،‬در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻮارد اﯾﻦ ﺧﯿﻠﯽ آﻫﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ آﻣﻮزش‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﺗﮑﻨﯿﮏ اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ ﺳﺎده ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺎص در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم‬
‫در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ )ﭘﯿﮕﯿﺮي روﻧﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از )‪memory‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ 3‬ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﯾﺎد‬
‫ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺑﺤﺚ در ﻣﻮرد دﻻﯾﻞ‪ ،‬ﭼﺮا ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﻏﻠﺐ دﺳﺘﻮرات را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺲ‬
‫دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در ﮐﺎرﻫﺎي روزاﻧﻪ ﺧﻮد و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ در راﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺷﺨﺼﯽ و ﻟﭗ ﺗﺎپ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﮕﯽ دارد‪.‬‬
‫‪1.‬از ‪ Watch‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪Watch‬ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن ‪ linux‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﻣﮑﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﯾﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت دوره اي اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﺮوﺟﯽ را روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬اﯾﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را‬
‫در زﻣﺎن ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺳﺎﻋﺖ اﺟﺮا ﻓﺮﻣﺎن ‪ /‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺮ ‪ 2‬ﺛﺎﻧﯿﻪ‪.‬ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ داد ﺗﺎ‬
‫ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺑﺮآورده ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده از ‪memory‬‬
‫‪ ""watch‬ﺑﺴﯿﺎر آﺳﺎن اﺳﺖ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن‪ ،‬ﺑﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ آن‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪ linux‬را‬
‫آﺗﺶ ﺑﺰﻧﯿﺪ و دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪# watch free -m‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻻ ‪ memory‬آزاد ‪ system‬ﺷﻤﺎ را ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻓﺮﻣﺎن آزادﻫﺮ دو ﺛﺎﻧﯿﻪ را ﺑﻪ روز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪154‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ WC‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﮐﻠﻤﺎت‪ ،‬ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻫﺎ در ‪linux‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ) ‪wc ( word count‬در ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ‪ linux /‬ﺑﺮاي ‪ find‬ﺗﻌﺪاد ﺷﻤﺎرة ﺧﻂ ﺟﺪﯾﺪ ‪،‬‬
‫ﺷﻤﺎرش ﮐﻠﻤﻪ ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺖ و ﺷﻤﺎرش ﮐﺎراﮐﺘﺮ در ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻧﺤﻮ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪wc‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ]‪# wc [options‬‬
‫زﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ و اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪wc -l :‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط را در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪wc -w :‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻠﻤﺎت را در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪wc -c :‬ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﯾﺖ ﻫﺎ را در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪wc -m :‬ﺗﻌﺪاد ﮐﺎراﮐﺘﺮﻫﺎي ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪wc -L :‬ﻓﻘﻂ ﻃﻮل ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺧﻂ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از دﺳﺘﻮر ‪wc‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﭼﻨﺪ اﺳﺘﺪﻻل و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در‬
‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‪.‬ﻣﺎ از ﻓﺎﯾﻞ ‪hosein .txt‬ﺑﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ دﺳﺘﻮرات اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده اﯾﻢ‪.‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫دﺳﺘﻮر‪ cat‬ﺑﻪ زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # cat hosein .txt‬‬
‫‪ 1.‬ﻣﺜﺎل اﺻﻠﯽ از ﻓﺮﻣﺎن‪WC‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ' ‪ ' wc‬ﺑﺪون ﻋﺒﻮر از ﻫﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮي ﯾﮏ ﻧﺘﯿﺠﻪ اوﻟﯿﻪ از ﻓﺎﯾﻞ ‪hosein .txt‬را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬ﺳﻪ ﺷﻤﺎره زﯾﺮ‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در زﯾﺮ ( ‪12‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط)‪16 ( ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻠﻤﺎت )و ( ‪112‬ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﯾﺖ )ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc hosein .txt‬‬
‫‪1216112 hosein .txt‬‬

‫‪2.‬ﺗﻌﺪاد ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط ﺟﺪﯾﺪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -l‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط را از ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ داده‬
‫ﺷﺪه ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﮕﻮ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط ﺟﺪﯾﺪ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬در ﺧﺮوﺟﯽ اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺷﻤﺎرش اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه و ﻓﯿﻠﺪ دوم ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc -l hosein .txt‬‬
‫‪12 hosein .txt‬‬
‫‪155‬‬
‫‪3.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻌﺪاد واژﮔﺎن‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آرﮔﻮﻣﺎن " ‪ " -w‬ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " wc‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻠﻤﺎت را در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻤﺎرش ﮐﻠﻤﺎت در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc -w hosein .txt‬‬
‫‪4.‬ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﯾﺖ ﻫﺎ و ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻫﺎ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ' ‪ ' -c‬و ' ‪ ' -m‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ ،wc‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﺑﺎﯾﺖ ﻫﺎ و ﮐﺎراﮐﺘﺮ ﻫﺎ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc -c hosein .txt‬‬

‫‪[ root@ hosein ~] # wc-m hosein .txt‬‬

‫‪5.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺧﻂ‬
‫دﺳﺘﻮر ‪wc‬ﺑﻪ اﺳﺘﺪﻻل " ‪ " -L‬اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ‪ ،‬آن را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻃﻮل ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ( ﺗﻌﺪاد ﮐﺎراﮐﺘﺮ )ﺧﻂ‬
‫در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻣﺎ داراي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺧﻂ ﺷﺨﺼﯿﺖ '( ﻋﻠﻤﯽ )'‪linux‬در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc -L hosein .txt‬‬

‫‪6.‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ ‪ WC‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﮐﻤﮏ در دﺳﺘﻮر ‪ ،wc‬ﺳﺎده ' ‪ ' wc -help‬ﯾﺎ ' ‪ ' man wc‬را از ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # wc‬‬ ‫‪--help‬‬
‫‪: wc [OPTION] ... [FILE] ...‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪: wc [OPTION] ...‬ﯾﺎ‬ ‫‪--files0-from = F‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﮐﻠﻤﻪ و ﺑﺎﯾﺖ را ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ FILE‬ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬و اﮔﺮ ﮐﻞ ﺧﻂ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺪون ‪ FILE‬ﯾﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ‪ FILE‬اﺳﺖ‪، -‬‬
‫‪156‬‬
‫‪wget‬‬
‫ﻗﺼﺪ دارﯾﻢ اﺑﺰار ‪wget‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را از وب ﺳﺎﯾﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ) ‪( WWW‬ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪HTTPS ،HTTP‬و ‪FTP .‬اﺑﺰار ‪Wget‬ﺑﺴﺘﻪ آزاداﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ و ﻣﺠﻮز ﺗﺤﺖ‬
‫ﻣﺠﻮز ‪ GNU GPL‬اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪Windows‬و ‪MAC OS‬را‬
‫‪ install‬ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﯾﮏ اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﻏﯿﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ اﺳﺖ‪.‬وﯾﮋﮔﯽ اﺻﻠﯽ ‪Wget‬آن اﺳﺘﺤﮑﺎم اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﻃﻮري‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺗﺼﺎﻻت ﺷﺒﮑﻪ آﻫﺴﺘﻪ ﯾﺎ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ ‪.Wget‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﮐﺎر ﺷﺮوع ﺑﻪ‬
‫‪ download‬ﻣﯿﮑﻨﺪ و در ﺻﻮرت ﻣﺸﮑﻠﯽ در ﺷﺒﮑﻪ‪ ،‬آن را ﺗﺮك ﮐﺮد‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ﺑﺎرﮔﯿﺮي‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﺗﻼش را اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داد ﺗﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪Wget linux‬‬

‫اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ اﺑﺰار ‪wget‬ﻗﺒﻼ ‪ install‬ﺷﺪه اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ در ﺟﻌﺒﻪ ‪ linux‬ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ‪.‬‬
‫‪# rpm -qa wget‬‬
‫‪wget-1.12-1.4.el6.i686‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ YUMinstall‬ﮐﻨﯿﺪ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ‪wget‬ﻗﺒﻼ ‪ install‬ﻧﺸﺪه ﯾﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﯾﻨﺮي را در ‪ http://ftp.gnu.org/gnu/wget/download‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# yum - install wget‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-y‬ﮐﻪ در اﯾﻨﺠﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ‪ install‬ﻫﺮ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺗﺄﯾﯿﺪ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي اﺳﺖ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ و ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﻮر ‪YUM‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ 20‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪YUM‬ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ‪ linux‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪.‬داﻧﻠﻮد ﻓﺎﯾﻞ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ و ﻓﺮوﺷﮕﺎه را در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺎري ‪ download‬ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺣﺎل ﺑﺎرﮔﯿﺮي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ‪،‬‬
‫اﻧﺪازه ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ و زﻣﺎن ‪ download‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪# wget http://ftp.gnu.org/gnu/wget/wget-1.5.3.tar.gz‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﺘﻔﺎوت ‪ download‬ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ( ‪-O‬ﺑﺰرگ)‪ ،‬ﺑﺎرﮔﯿﺮي ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ‪wget.zip‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در زﯾﺮ آورده اﯾﻢ‪.‬‬
‫‪# wget -O wget.zip http://ftp.gnu.org/gnu/wget/wget-1.5.3.tar.gz‬‬
‫‪157‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ را ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ‪ http‬و‪ ftp download‬ﮐﻨﯿﺪ‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ‪HTTP‬و ‪FTP‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر‪ wget‬در آن ﻫﺎ‬
‫ﺑﺎرﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪# wget http://ftp.gnu.org/gnu/wget/wget-1.5.3.tar.gz ftp://ftp.gnu.org/gnu/wget/wget-‬‬
‫‪1.10.1.tar.gz.sig‬‬ ‫‪http://ftp.gnu.org/gnu/wget/wget-1.5.3.tar.gz‬‬
‫ﯾﮏ ‪ URL‬ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺗﻌﺪادي ‪URL‬را در ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺘﻨﯽ ذﺧﯿﺮه ﮐﺮده و آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ -idownload‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﺎ‬
‫‪tmp.txt‬را در داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ wget‬اﯾﺠﺎد ﮐﺮدﯾﻢ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ‪URL‬ﻫﺎ را ﺑﺮاي ‪ download‬ﻗﺮار ﻣﯽ‬
‫دﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫‪# wget -i / wget / tmp.txt‬‬
‫‪.‬ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ ‪ download‬ﻧﺎﺗﻤﺎم‬
‫در ﺻﻮرت ‪ download‬ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ‪ download‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺗﻔﺎق‬
‫ﺑﯿﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را ﮐﻪ در آن ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-c‬ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ download ،‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺷﺮوع ﺑﻪ ‪ download‬ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺪون ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ‪-c‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪wget‬اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪.1‬ﭘﺴﻮﻧﺪ در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ download‬ﺗﺎزه‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ‪-c‬ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎرﮔﯿﺮي ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# wget -c http://mirrors.hns.net.in/centos/6.3/isos/x86_64/CentOS-6.3-x86_64-‬‬
‫‪LiveDVD.iso‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ را ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ‪ 1.‬در ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ‪ download‬ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﺮوع ﺑﻪ ‪ download‬ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺪون ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-c‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪wget‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.1‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ و ﺑﺎ‬
‫‪ download‬ﺗﺎزه ﺷﺮوع ﮐﻨﯿﺪ‪.‬اﮔﺮ ‪.1‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ وﺟﻮد دارد ‪.2‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# wget http://mirrors.hns.net.in/centos/6.3/isos/x86_64/CentOS-6.3-x86_64-‬‬
‫‪LiveDVD.iso‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را در ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ ‪ download‬ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-b‬ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ‪ download download‬در ﭘﺴﺰﻣﯿﻨﻪ ارﺳﺎل ﮐﻨﯿﺪ و ﺳﯿﺎﻫﻬﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪/wget/log.txt‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# wget -b /wget/log.txt ftp://ftp.iinet.net.au/debian/debian-cd/6.0.5/i386/iso-dvd/debian-‬‬
‫‪6.0.5-i386-DVD-1. iso‬‬
‫اداﻣﻪ در ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ‪pid 3550 . ،‬‬
‫‪158‬‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺳﺮﻋﺖ ‪ download‬را ﻣﺤﺪود ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﺑﺎ‪ ، Option -limit-rate = 100k‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺳﺮﻋﺖ ‪ download‬ﺑﻪ ‪k 100‬ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺳﯿﺎﻫﻬﻬﺎي‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﯾﺮ ‪/wget/log.txt‬اﯾﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# wget -c --limit-rate = 100k /wget/log.txt ftp://ftp.iinet.net.au/debian/debian-‬‬
‫‪cd/6.0.5/i386/iso-dvd/debian-6.0.5 -i386-DVD-1.iso‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺴﺨﻪ ‪ wget‬و ﮐﻤﮏ‬

‫ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ‪-version‬و ‪-help‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻧﺴﺨﻪ و ﮐﻤﮏ را در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# wget‬‬ ‫‪--version‬‬
‫‪# wget –help‬‬

‫اﯾﺠﺎد و ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ‬
‫‪touch‬‬
‫‪touch ali‬‬
‫‪touch ahmad reza javad‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان آن را ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﺳﺮﯾﻊ ﻓﺎﯾﻞ ‪ empty‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺎ ﺑﺎز ﮐﺮدن آن ﺑﺎ ﯾﮏ وﯾﺮاﯾﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ nano‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬‬
‫‪12:17 | hossein@pc01 ex | nano a‬‬
‫‪mkdir / rm / rmdir‬‬
‫‪ mkdir‬ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺪﯾﺪ و ‪ empty‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪mkdir c‬‬
‫ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ‪ empty‬را ﺑﺎ ‪ rmdir‬ﺣﺬف ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪rm a‬‬
‫ﺣﺬف ﭘﻮﺷﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﺳﻮال‬
‫‪rm-i b‬‬
‫ﺣﺬف ﭘﻮﺷﻪ اي ﮐﻪ ‪ empty‬ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﺳﻮﯾﭻ ‪f‬‬

‫‪rm –rf test‬‬
‫‪159‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل و ﮐﭙﯽ ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ دﺳﺘﻮر‬
‫‪mv / cp / ln‬‬
‫‪mv‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ ﻓﻬﺮﺳﺖ را اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪mv /ali/a.txt /bahram/‬‬
‫ﮐﭙﯽ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﮑﺎن دﯾﮕﺮ‬

‫‪cp /ali/a.txt /bahram/‬‬
‫‪ LN‬اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻟﯿﻨﮏ ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‪:‬‬

‫‪ln /var/strace.log /ali/‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬
‫‪ bash‬داراي دو وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ دﺳﺘﻮرات ﮐﺎﻣﻞ و دوﺑﺎره اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫اول ﯾﮏ دﺳﺘﻮر را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﮐﻠﯿﺪ >‪ <tab‬را ﺑﺰﻧﯿﺪ و ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﺣﺪس ﻣﯿﺰﻧﺪ ﭼﻪ ﮐﺎري اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫>‪ls<ENTER‬‬
‫>‪ls t <TAB‬‬
‫ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ tab‬دﺳﺘﻮر ﺷﻤﺎ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ bash‬ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﮐﻮﺗﺎه از دﺳﺘﻮرات را ﮐﻪ ﻗﺒﻼ وارد ﮐﺮده اﯾﺪ ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد و اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ از ﻃﺮﯾﻖ آن‬
‫دﺳﺘﻮرات را ﺑﺎ ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮدن‬
‫‪ (Ctrl + r‬ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫درﺧﺘﺎن راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺴﮏ‪ ،‬و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ‬
‫‪tree‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎي ‪ empty‬در ﺧﺮوﺟﯽ درﺧﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪tree‬‬
‫‪clear‬‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﻓﻀﺎي ﮐﺎري ﺷﻤﺎ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ .‬ﯾﺎ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﯿﺎﻧﺒﺮ ‪ctrl +l‬‬
‫‪$ clear‬‬
‫دﯾﺴﮏ‪ memory ،‬و اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮدازﻧﺪه‬
‫‪160‬‬
‫‪ncdu‬‬
‫‪) ncdu‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪ (Disk Usage NCurses‬ﯾﮏ ﻣﺮور ﮐﻠﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي ﻓﺎﯾﻞ را ﻓﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫‪| hossein@pc01 ~ | ncdu‬‬
‫‪htop‬‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﺣﺎل اﺟﺮا و ﺻﺎﺣﺒﺎن آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪ memory‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫‪hossein@pc01 ~ | htop‬‬
‫[ ‪1‬‬ ‫[ ‪0.0%] 9‬‬ ‫[ ‪0.0%] 17‬‬ ‫[ ‪0.0%] 25‬‬ ‫]‪0.0%‬‬

‫[ ‪2‬‬ ‫[ ‪0.0%] 10‬‬ ‫[ ‪0.0%] 18‬‬ ‫[ ‪0.0%] 26‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫[ ‪3‬‬ ‫[ ‪0.0%] 11‬‬ ‫[ ‪0.0%] 19‬‬ ‫[ ‪0.0%] 27‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫[ ‪4‬‬ ‫[ ‪0.0%] 12‬‬ ‫[ ‪0.0%] 20‬‬ ‫[ ‪0.0%] 28‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫[ ‪5‬‬ ‫[ ‪0.0%] 13‬‬ ‫|[ ‪0.0%] 21‬‬ ‫[ ‪1.3%] 29‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫[ ‪6‬‬ ‫[ ‪0.0%] 14‬‬ ‫[ ‪0.0%] 22‬‬ ‫|[ ‪0.0%] 30‬‬ ‫]‪0.6%‬‬
‫[ ‪7‬‬ ‫[ ‪0.0%] 15‬‬ ‫[ ‪0.0%] 23‬‬ ‫[ ‪0.0%] 31‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫[ ‪8‬‬ ‫[ ‪0.0%] 16‬‬ ‫[ ‪0.0%] 24‬‬ ‫[ ‪0.0%] 32‬‬ ‫]‪0.0%‬‬
‫‪Mem[||||||||||||||||||||1.42G/252G] Tasks: 188, 366 thr; 1 running‬‬
‫|[‪Swp‬‬ ‫‪2.47G/256G] Load average: 0.00 0.00 0.00‬‬
‫‪Uptime: 432 days(!), 00:03:55‬‬
‫‪PID USER‬‬ ‫‪PRI NI VIRT RES SHR S CPU% MEM% TIME+ Command‬‬
‫‪9389 hossein 20 0 23344 3848 2848 R 1.3 0.0 0:00.10 htop‬‬
‫‪10103 root‬‬ ‫‪20 0 3216M 17896 2444 S 0.7 0.0 5h48:56 /usr/bin/dockerd‬‬
‫‪1 root‬‬ ‫‪20 0 181M 4604 2972 S 0.0 0.0 15:29.66 /lib/systemd/syst‬‬
‫‪533 root‬‬ ‫‪20 0 44676 6908 6716 S 0.0 0.0 19.77 /lib/systemd/syst‬‬
‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر‬
‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ )ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺑﻪ "‪ "env vars‬ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ( ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﭘﺎﯾﺪار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﭘﻮﺳﺘﻪ‬
‫‪ bash‬ﺷﻤﺎ اﯾﺠﺎد و اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ) = ( ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ دﻻر ) ‪ ( $‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﻓﻌﻠﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه را ﺑﺎ ‪ printenv‬ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬
‫‪14:33 | hossein@pc01 ~ | printenv‬‬
‫‪SPARK_HOME=/usr/local/spark‬‬
‫‪TERM=xterm‬‬
‫‪161‬‬
‫ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر‬
‫ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ‪ -‬ﺑﺮاي ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‬
‫دﺳﺘﻮرات ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﮐﻮﺗﺎه ﺗﺮ‬
‫‪14:44 | hossein@pc01 apidocs | ls-l-a-h-t‬‬
‫‪total 220K‬‬
‫‪drwxr-xr-x 5 hossein hossein 4.0K Dec 21 12:37 .‬‬
‫‪-rw-r --r -- 1 hossein hossein 9.9K Dec 21 12:37 help-doc.html‬‬
‫‪-rw-r --r -- 1 hossein hossein 4.5K Dec 21 12:37 script.js‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﮐﻮﺗﺎه ﺷﺪه‬
‫"‪14:44 | hossein@pc01 apidocs | alias lc="ls -l -a -h -t‬‬
‫‪$ lc‬‬
‫ﻟﻐﻮ دﺳﺘﻮر‬
‫‪unalias lc‬‬
‫ﭘﯿﻨﮓ ‪wget / curl /‬‬

‫ﭘﯿﻨﮓ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺧﻂ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ‪host‬ﺷﺒﮑﻪ ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺎ اﺗﺼﺎل اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ‪.‬‬
‫‪12:30 | hossein@pc01 ~ | ping google.com‬‬
‫‪PING google.com (74.125.193.100) 56(84) bytes of data.‬‬
‫‪Pinging 74.125.193.100 with 32 bytes of data:‬‬
‫‪Reply from 74.125.193.100: bytes=32 time<1ms TTL=64‬‬
‫‪ Curl‬و ‪ wget‬ﻧﻘﺎط ﻗﻮت و ﺿﻌﻒ ﺧﻮد را دارﻧﺪ‪ Curl .‬ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ wget‬در‬
‫دﺳﺘﺮس اﺳﺖ ‪ curl .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ داده ﻫﺎ را ارﺳﺎل ﮐﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ‪ wget‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻘﻂ داده ﻫﺎ را درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‪ wget .‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ‪ download‬ﮐﻨﺪ‬
‫‪wget http://releases.ubuntu.com/18.10/ubuntu-18.10-desktop-amd64.iso‬‬
‫‪curl http://releases.ubuntu.com/18.10/ubuntu-18.10-desktop-amd64.iso‬‬
‫‪162‬‬
‫‪apt / gunzip / tar / gzip‬‬

‫ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬دﺑﯿﺎن داراي ﯾﮏ اﺑﺰار ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻮق اﻟﻌﺎده ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ apt‬اﺳﺖ ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ‪،install‬‬
‫ارﺗﻘﺎء ﯾﺎ ﺣﺬف ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮي ‪ apt‬ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﺧﺎص از ﻧﺮم اﻓﺰار‪ ،‬از‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮي ‪ apt‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ و آن را ﺑﺎ ‪ install apt install‬ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬‬
‫ﺑﺎزﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ زﯾﭗ‬
‫‪14:18 | hossein@pc01 ~ | gunzip atom-amd64.tar.gz‬‬
‫ﺑﺎزﮐﺮدن ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪TAR‬‬
‫‪tar-xf atom-amd64.tar‬‬
‫ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻬﺎ از ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل‬

‫‪apt-get install packagename‬‬
‫‪apt-get remove packagename‬‬
‫‪apt-get update; apt-get upgrade‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﻪ ﻓﺪورت و ردﻫﺖ‬
‫‪yum install packagename‬‬

‫‪yum remove packagename‬‬
‫‪yum update‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﻪ آرچ‬

‫‪pacman -S package_name‬‬
‫‪pacman -R package_name‬‬
‫‪163‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺴﺘﻪ اﺑﺰار ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ )‪ (APT‬در ‪ / ubuntu‬دﺑﯿﺎن‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ‪ / system linux‬ﺳﺮور اداره ﻣﯽ ﺷﻮد ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ linux‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي را در ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺎﯾﻨﺮي‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي‬
‫ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ install ،‬ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺰار ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮان ‪ / system‬ﺳﺮور ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬
‫‪ download‬و ‪ install‬ﻧﺮم اﻓﺰار‬ ‫‪.1‬‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰار را از ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﭘﯿﮕﯿﺮي ﺗﻤﺎم ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ install‬ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ و ارﺗﻘﺎء آن‬ ‫‪.3‬‬
‫واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اداره‬ ‫‪.4‬‬
‫و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت دﯾﮕﺮ در ﻣﻮرد ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ install‬ﺷﺪه و ﺑﺴﯿﺎري دﯾﮕﺮ‬ ‫‪.5‬‬
‫در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ‪15‬ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ‪APT‬ﺟﺪﯾﺪ )‪ (Package Tool Advanced‬را در ‪ system‬ﻫﺎي‬
‫‪ ubuntu linux‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪.‬‬
‫‪APT‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ در ‪ system‬ﻫﺎي ‪ linux‬ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ‪ubuntu‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﯾﮏ راﺑﻂ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ در ‪ system‬ﺷﻤﺎ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ 1. install‬ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎم ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ واﺣﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي زﯾﺎدي را‬
‫ﺑﺎ ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﻧﺎم ﺗﻤﺎم اﺳﺎﻣﯽ آﻧﻬﺎ ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt install glances‬‬
‫‪164‬‬
‫ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‬

‫ﻣﺤﻞ ﺳﮑﻮي ﺑﺴﺘﻪ ‪ install‬ﺷﺪه را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺑﺴﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪glances‬وﺟﻮد دارد‬
‫)ﭘﯿﺸﺮوي اﺑﺰار ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﯾﻨﮓ )‪linux‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺤﺘﻮاي‪sudo apt‬‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه‬

‫ﻫﻤﻪ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺎم درﺑﺎره واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص ﺑﺴﺘﻪ اي ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ sudo apt‬‬
‫‪165‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ‬

‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﻧﺎم ﺑﺴﺘﻪ داده ﺷﺪه ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt search apache2‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن‬
‫ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت را ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪ ،‬اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt show firefox‬‬
‫‪166‬‬
‫ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺷﮑﺴﺘﻪ‬

‫ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت در ﻃﻮل ‪ install‬ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ را ﺑﺪﺳﺖ‬
‫آورﯾﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت را اﺟﺮا ﻧﮑﺮدﯾﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ ﻧﺎم ﭘﮑﯿﺞ وارد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي را ﺑﺮاي واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي ﺷﮑﺴﺖ ﺑﮑﺸﯿﺪ‬

‫ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه را اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫‪$ sudo apt recommends apache2‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﺸﺪه ﮔﻤﺸﺪه‬
‫‪167‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ 'ﻧﺴﺨﻪ'ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺨﻪ ‪ install‬ﺷﺪه ﺑﺴﺘﻪ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪$ sudo apt version firefox‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺴﺘﻪ ‪ install‬ﺷﺪه را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪system‬‬

‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺎزن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺟﻮد در ‪ system‬ﺧﻮد را ﺑﺎرﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﺪ و آﻧﻬﺎ‬
‫را ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ و واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪system‬ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي‬
‫‪168‬‬
‫ارﺗﻘﺎ ‪system‬‬
‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪي از ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ system‬ﺧﻮد را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ارﺗﻘﺎ ‪system‬‬
‫ﺣﺬف ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﺪه‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ‪ install‬ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺟﺪﯾﺪ در ‪ system‬ﺧﻮد‪ ،‬واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ‪ install‬ﺷﺪه اﻧﺪ و از ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺘﺎب‪home‬‬
‫ﻫﺎي ‪ system‬ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﭘﺲ از ﺣﺬف اﯾﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﺎص‪ ،‬واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎ در ‪ system‬ﺑﺎﻗﯽ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻧﻬﺎ از ‪ autoremove‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪$ sudo apt autoremove‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ را ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‬

‫‪12.‬ﭘﺎك ﮐﺮدن ﻣﺨﺰن ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪ download‬ﺷﺪه‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ '‪ 'clean‬ﯾﺎ '‪ 'autoclean‬ﺗﻤﺎم ﻣﺨﺰن ﻣﺤﻠﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ‪ download‬را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo autoclean‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪$ sudo apt clean‬‬
‫‪169‬‬
‫ﺣﺬف ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي آن‬

‫ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺣﺬف ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﺑﺴﺘﻪ را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺑﺮ روي ‪ system‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ و ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي آن ﺑﺎﯾﺪ از ﭘﺎك ﮐﺮدن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﺑﺴﺘﻪ‬

‫ﻧﺼﺐ ﺑﺴﺘﻪ‪.deb‬‬
‫ﺑﺮاي ‪ install‬ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪ ،.deb‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺑﺎ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ sudo apt deb atom-amd64.deb‬‬
‫‪ install‬ﺑﺴﺘﻪ ‪Deb‬‬
‫‪170‬‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن راﻫﻨﻤﺎ در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از‪APT‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﺗﻤﺎم ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺑﺎ ﺷﺮح آن در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ‪APT‬در ‪ system‬ﺷﻤﺎ ﻟﯿﺴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮرات ‪ APT-GET‬و ‪APT-CACHE‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮﯾﻊ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ‪ ، install‬ﺣﺬف ‪ ،‬ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ و ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮرات‬
‫‪apt-get‬و ‪apt-cache‬از ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﺎد ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪.‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮﺧﯽ از دﺳﺘﻮرات ﻣﻔﯿﺪ را اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ در‬
‫اداره ﮐﺮدن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ در ‪ system‬ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ دﺑﯿﺎن ‪ ubuntu /‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪apt-get‬ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫اﺑﺰار ‪apt-get‬ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ و ‪ free‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﮐﺎر ﺑﺎ ﮐﺘﺎب‪APT Ubuntu ( home‬‬
‫) ‪Advanced Packaging Tool‬ﺑﺮاي ‪ install‬ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺣﺬف ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري‬
‫ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ارﺗﻘﺎء ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ ي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻮﺟﻮد و ﺣﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎي ﮐﻞ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪apt-cache‬ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫اﺑﺰار ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ‪apt-cache‬ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺴﺘﻪ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬
‫ﺳﺎده‪ ،‬اﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ را ﺟﻤﻊ آوري ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي ‪ install‬در ‪ system‬ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ دﺑﯿﺎن ﯾﺎ ‪ubuntu‬‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫‪171‬‬
‫‪1.‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد را ﻟﯿﺴﺖ ﮐﻨﻢ؟‬

‫ﺑﺮاي ﻟﯿﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ apt-cache pkgnames‬‬
‫‪esseract-ocr-epo‬‬
‫‪pipenightdreams‬‬
‫‪mumudvb‬‬
‫‪libsvm-java‬‬
‫‪libmrpt-hmtslam0.9‬‬
‫‪libboost-timer1.50-dev‬‬
‫‪kcm-touchpad‬‬
‫‪g ++ - 4.5-multilib‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﻧﺎم ﺑﺴﺘﻪ و ﺷﺮح ﻧﺮم اﻓﺰار را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻢ؟‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬ﻧﺎم ﺑﺴﺘﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﻗﺒﻞ از ‪ ،install‬از ﭘﺮﭼﻢ ﺟﺴﺘﺠﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از « ﺟﺴﺘﺠﻮ »ﺑﺎ‬
‫‪apt-cache‬ﻟﯿﺴﺘﯽ از ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﮐﻮﺗﺎه ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﺷﻤﺎ دوﺳﺖ‬
‫دارﯾﺪ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﺴﺘﻪ ‪vsftpd‬را ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ دﺳﺘﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ apt-cache search vsftpd‬‬
‫‪ vsftpd -‬ﺳﺮور ‪ FTP‬ﮐﺎرآﻣﺪ و ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﺮاي اﻣﻨﯿﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫‪ ccze -‬ﻗﻮي‪ ،‬ﻣﺪوﻻر ورود ﺑﻪ ‪ system‬رﻧﮓ ﺳﻨﺞ‬
‫‪ ftpd -‬ﭘﺮوﺗﮑﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺮوﻧﺪه )‪ (FTP‬ﺳﺮور‬
‫ﯾﺎﺳﺎت ‪ -‬اﺑﺰار ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ اﺣﻤﻘﺎﻧﻪ ﺳﺎده‬
‫ﺑﺮاي ‪ find‬و ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺮدن ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ‪vsftpd‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ apt-cache pkgnames vsftpd‬‬
‫‪vsttpd‬‬
‫‪5.‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ آﻣﺎر ‪ Cache‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﻢ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن "ﻓﺮﻣﺎن "آﻣﺎر ﮐﻠﯽ آﻣﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ cache memory‬را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬
‫داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ Packets‬ﻣﺠﻤﻮع ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪$ apt-cache stats‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪system‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ' ‪ ' update‬ﺑﺮاي ‪ resynchronize‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺑﺴﺘﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮد ﮐﻪ در ﻓﺎﯾﻞ‬
‫‪/etc/apt/sources.list‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻬﺮوزرﺳﺎﻧﯽ ﺑﺴﺘﻬﻬﺎ را از ﻣﮑﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮد درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﮐﺮد و ﺑﺴﺘﻬﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ ارﺗﻘﺎ داد‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get update‬‬
‫‪172‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري را ارﺗﻘﺎ دﻫﯿﺪ‬

‫ﻓﺮﻣﺎن ' ‪ ' upgrade‬ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎء ﺗﻤﺎم ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪ install‬ﺷﺪه در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ‪ install‬ﺷﺪه در ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺗﺤﺖ ﻫﯿﭻ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪ install‬ﺷﺪه در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺬف ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ‪ install‬ﻧﺸﺪه اﻧﺪ و ﯾﺎ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ و ‪ install‬ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮآورده ﺷﺪن واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎي ارﺗﻘﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ارﺗﻘﺎ دﻫﯿﺪ‪ ،‬از اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﺮاي ﺗﮑﻤﯿﻞ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﯾﺎ ﺣﺬف ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از "دﺳﺘﻮر ‪" dist-upgrade‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get dist-upgrade‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ را ‪ install‬ﯾﺎ ارﺗﻘﺎ دﻫﻢ؟‬

‫ﻓﺮﻣﺎن "‪ " install‬زﯾﺮ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮاي ‪ install‬و ﯾﺎ ارﺗﻘﺎء ردﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ $ sudo apt-get netcat‬را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪.‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ را ‪ install‬ﮐﻨﻢ؟‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻧﺎم ﺑﺴﺘﻪ را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ دﺳﺘﻮر اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺴﺘﻪ را در ﯾﮏ زﻣﺎن ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي " ‪ " nethogs‬و " ‪ " goaccess‬را ‪ install‬ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get install nethogs goaccess‬‬
‫ﻧﺤﻮه ‪ install‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪Wildcard‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﺒﺎرت ﻣﻨﻈﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ رﺷﺘﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪﯾﻦ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ي ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ رﺷﺘﻪ " * ‪ " * name‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ از* ‪ wildcard‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻧﺎم "‪"package-name‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫'* ‪$ sudo apt-get install '* name‬‬
‫ﻧﺤﻮه ‪ install‬ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺪون ارﺗﻘﺎء‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ' ‪ ' -no-upgrade‬ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي از ﻗﺒﻞ ‪ install‬ﺷﺪه از ارﺗﻘﺎء ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get install packageName‬‬ ‫‪--no-upgrade‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص را ارﺗﻘﺎ دﻫﯿﺪ‬

‫ﻓﺮﻣﺎن " ﻓﻘﻂ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ "ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪي را ‪ install‬ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪ install‬ﺷﺪه را ارﺗﻘﺎ ﻣﯽ‬
‫دﻫﺪ و ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ را ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get install packageName -only-upgrade‬‬
‫‪173‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺧﺎص ﺑﺴﺘﻪ را ‪ install‬ﮐﻨﻢ؟‬

‫ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﺎﯾﻠﯿﺪ ﻓﻘﻂ ﻧﺴﺨﻪ ﺧﺎﺻﯽ از ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ را ‪ install‬ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ' = ' ﺑﺎ ﻧﺎم ﭘﮑﯿﺞ‬
‫و اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻧﺴﺨﻪ دﻟﺨﻮاه‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get install vsftpd = 2.3.5-3ubuntu1‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ را ﮐﺎﻣﻼ ﺣﺬف ﮐﻨﻢ‬

‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي آن‪ ،‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﭘﺎك ﮐﺮدن زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get purge vsftpd‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ را ﭘﺎك ﮐﻨﻢ‬

‫ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " clean‬ﺑﺮاي آزاد ﺳﺎزي ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ ﺑﺎ ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ )‪download) .deb‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ )ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ( از‬
‫ﻣﺨﺰن ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get clean‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﮐﺪ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﺴﺘﻪ را ‪ download‬ﮐﻨﻢ‬

‫ﺑﺮاي ‪ download‬ﻓﻘﻂ ﮐﺪ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﺎص‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -download-only source‬ﺑﺎ ﻧﺎم‪'package-‬‬
‫'‪name‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get -download-only source vsftpd‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ را ‪ download‬و ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ ﮐﻨﻢ‬

‫ﺑﺮاي ‪ download‬و ﺑﺎز ﮐﺮدن ﮐﺪ ﻣﻨﺒﻊ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎص‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get source vsftpd‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺪون ‪ install‬را ‪ download‬ﮐﻨﻢ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ"‪ ، " download‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻫﺮ ﺑﺴﺘﻪ داده ﺷﺪه ﺑﺪون ‪ install‬آن را ‪download‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ‪nethogs‬را ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎري ﻓﻌﻠﯽ ‪ download‬ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt-get nethogs download‬‬
‫‪174‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪ATQ‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪atq‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺸﺎﻏﻞ در ﺻﻒ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪$ atq‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪atrm‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪atrm‬ﺑﺮاي ﺣﺬف ‪ /‬ﺣﺬف ﺷﻐﻞ )ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻤﺎره ﺷﻐﻞ ﺧﻮد( از در ﺻﻒ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪$ atrm 2‬‬
‫دﺳﺘﻪ اي ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي وﻇﺎﯾﻒ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﯾﮏ زﻣﺎن آﯾﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎن‪basename‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪basename‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﺳﻨﺪ ﺳﺎزي داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻫﺎ را در ﻣﺴﯿﺮ ﻣﻄﻠﻖ ﭼﺎپ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ basename bin / findhosts.sh‬‬
‫در اﯾﻦ آﻣﻮزش‪ ،‬ﻣﺎ در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي و ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪.bz2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ‪ bzip2‬در ‪linux‬‬
‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ دﯾﺪ‪.‬‬
‫‪Bzip2‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﯾﺎ ﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ‪ linux‬ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ از‬
‫دﺳﺘﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﻮزﯾﻊ ﺧﻮد ﺑﺮاي ‪ install‬آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪$ sudo apt install bzip2‬‬
‫‪$ sudo yum install bzip2‬‬
‫‪$ sudo dnf install bzip2‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ‪bzip2 :‬‬
‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ‪ bzip2‬ﺑﺮاي ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪linux‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻓﺎﯾﻞ زﯾﺮ را ﻓﺸﺮده ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﭼﻢ ‪-z‬ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ را ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪$ bzip2 filename‬‬
‫ﯾﺎ‬
‫‪$ bzip2 -z myfoldername‬‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ‪.tar‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎن‪:‬‬
‫‪$ bzip2-z backup.tar‬‬
‫ﻣﻬﻢ ‪:‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪bzip2 ،‬ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي ورودي را در ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﯾﺎ ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫‪keep--‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻔﻆ ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ورودي‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-k‬ﯾﺎ‬
‫‪force force bzip2 --‬را ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﭘﺮﭼﻢ ‪-f‬ﯾﺎ‬
‫ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ورودي ‪-- -- --‬‬ ‫‪-- -- --‬‬
‫‪175‬‬
‫‪$ bzip2-zk myfile‬‬

‫‪$ bzip2-zk backup.tar‬‬
‫‪fast to -9 --fast--‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر‬ ‫‪ ،fast--‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪-1‬ﯾﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ اﻧﺪازه ﺑﻠﻮك را ﺗﺎ ‪100k‬ﺗﺎ‬
‫ﮐﻪ در ﻣﺜﺎل ﻫﺎي زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪bzip2-k1 Etcher-linux-x64.AppImage‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪ls -lh Etcher-linux-x64.AppImage.bz2‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪bzip2 -k9 Etcher-linux-x64.AppImage‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪bzip2-kf9 Etcher-linux-x64.AppImage‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪ls -lh Etcher-linux-x64.AppImage.bz2‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ زﯾﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻓﺎﯾﻞ ورودي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪force bzip2 ،‬‬
‫را ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺧﺮوﺟﯽ و ﺗﻨﻈﯿﻢ اﻧﺪازه ﺑﻠﻮك در ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي‪.‬‬
‫ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ bzip2‬در ‪linux‬‬

‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ‪ bzip2‬ﺑﻪ ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎ در ‪linux‬‬
‫‪decompress--‬ﻣﺎﻧﻨﺪ زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬ ‫‪decompress--‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-d‬ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺮاي ﻓﺸﺮده ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫‪$ bzip2 -d filename.bz2‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ‪:‬ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺖ ‪.bz2‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻻ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪$ bzip2 -vd Etcher-linux-x64.AppImage.bz2‬‬
‫‪$ bzip2 -vfd Etcher-linux-x64.AppImage.bz2‬‬
‫‪$ ls -l Etcher-linux-x64.AppImage‬‬
‫‪176‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺻﻔﺤﻪ راﻫﻨﻤﺎي راﻫﻨﻤﺎ ‪bzip2‬و ﺻﻔﺤﻪ‪ ، man‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪$ bzip2 -h‬‬
‫‪$ man bzip2‬‬
‫در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺳﺎده ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﮐﻪ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي و ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي ‪.bz2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ‪bzip2‬در ‪ linux‬ﻫﺴﺘﯿﺪ‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻮال و ﯾﺎ ﺑﺎزﺧﻮرد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﺑﺨﺶ ﻧﻈﺮات زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﭙﯿﻮﻧﺪﯾﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر ‪cal‬دﺳﺘﻮرات ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﻘﻮﯾﻢ ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﺪ‪.‬‬

‫‪$ cal‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺎرﺑﺮ و ﮔﺮوه‬

‫ﮐﺎرﺑﺮان ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﺑﺮان در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ وارد ‪ system‬ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر وارد ‪ system‬ﺷﻮﯾﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي دﯾﺪن ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﺑﺮان )ﺣﺘﯽ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ وارد ﻧﺸﺪه اﯾﺪ(‪ etc / passwd / ،‬را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪ ) .‬ﻫﺸﺪار ‪ :‬اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ را‬
‫اﺻﻼح ﻧﮑﻨﯿﺪ! ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي ﺧﻮد را ﺧﺮاب ﮐﺮده و ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﺧﻮد را ﻏﯿﺮ ﻣﻤﮑﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪(.‬‬
‫‪17:40 | hossein@pc01 ~ | users‬‬
‫‪hossein colin colin colin colin colin krishna krishna‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪17:52 | hossein@pc01 ~ | sudo useradd aardvark && au_apt‬‬
‫ﺣﺬف ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫‪17:53 | hossein@pc01 ~ | sudo userdel aardvark && au_apt‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‪adduser / addgroup‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻣﺎ در ﻣﻮرد ﻣﺤﺒﻮب ﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ' ‪ ' useradd‬ﯾﺎ ' ‪ ' adduser‬در ‪ linux‬آﮔﺎﻫﯿﻢ ‪.‬زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ‬
‫‪ linux system‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي در ‪ linux‬ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص‪ ،‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺎ و ﯾﺎ ﻧﻈﺮات‬
‫اﺳﺖ ‪.‬‬
‫در ‪ linux‬ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ‪useradd‬ﯾﮏ اﺑﺰار ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ‪ /‬اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي در‬
‫‪ linux‬و ﺳﺎﯾﺮ ‪ system‬ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪. adduser‬ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ‪useradd‬‬
‫اﺳﺖ ‪ ،‬زﯾﺮا ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻟﯿﻨﮏ ﻧﻤﺎدﯾﻦ ﺑﻪ آن اﺳﺖ‬
‫‪177‬‬
‫ر ﺑﻌﻀﯽ ﺗﻮزﯾﻊ ﻫﺎي ‪ linux‬دﯾﮕﺮ‪ ،‬دﺳﺘﻮر ‪useradd‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﭘﯿﺶ از‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي ﺟﺪﯾﺪ در ‪ ، linux‬ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﻨﺎد‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " useradd‬در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ‪ ،linux‬ﻣﻮارد زﯾﺮ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ ‪:‬‬
‫اﯾﻦ وﯾﺮاﯾﺶ‪/ etc / group ،/ etc / shadow ، / etc / passwd‬و ‪ / etc / gshadow‬ﻓﺎﯾﻞ‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺗﺎزه اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ‪ home‬ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮ ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻣﺠﻮز ﻫﺎ و ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻫﺎ را ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪ useradd [ .4‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ[ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪adduser‬و ‪addgroup‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ و ﮔﺮوه ﺑﻪ ‪ system‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي‬
‫ﭘﯿﺶ ﻓﺮض در ﻓﺎﯾﻞ ‪/etc/adduser.conf‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪$ sudo adduser hosein‬‬
‫ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ، hosein‬از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd hosein‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺟﺪﯾﺪ را در ‪ linux‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪useradd‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬آن را در ﺣﺎﻟﺖ ﻗﻔﻞ‬
‫ﺷﺪه اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ و ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن ﻗﻔﻞ آن ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺑﺮاي آن ﺣﺴﺎب ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن "‬
‫" ‪passwd‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # passwd hosein‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺑﺮاي ‪ hosein‬ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫رﻣﺰ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﺟﺪﯾﺪ‪:‬‬
‫دوﺑﺎره رﻣﺰ ﺟﺪﯾﺪ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ را ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪ passwd:‬ﺗﻤﺎم ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﺗﺄﯾﯿﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﺑﻪ روز ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ورودي ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻮدﮐﺎر ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ‪ / etc / passwd‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﭘﺮوﻧﺪه‬
‫ﺑﺮاي ذﺧﯿﺮه اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎرﺑﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎﯾﺪ وارد ﺷﻮد‬
‫‪hosein : x: 504: 504: hosein : / home / hosein : / bin / bash‬‬
‫ورودي ﺑﺎﻻ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻫﻔﺖ ردﯾﻒ ﺟﺪا ﺷﺪه از روده اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺮ ﻓﯿﻠﺪ داراي ﻣﻌﻨﺎي ﺧﺎﺻﯽ اﺳﺖ‪.‬ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﺪﻫﺎ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ‪:‬ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ ‪ system‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬اﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﻦ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 32‬ﭼﻬﺮه ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ‪:‬رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﮐﺎرﺑﺮ )ﯾﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ )‪ x‬ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه در ﻓﺎﯾﻞ ‪ / etc / shadow‬در ﻗﺎﻟﺐ رﻣﺰﮔﺬاري ﺷﺪه‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫‪178‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ (UID) :‬ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺷﻨﺎﺳﻪ )‪ (UID‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ‪ UID 0‬ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮ‬ ‫‪.3‬‬
‫‪ root‬ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ و ﻣﺤﺪوده ‪ UID 1-99‬ﺑﺮاي ﺳﺎﯾﺮ ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه رزرو ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.UID‬ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪999-100‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ‪ system‬و ﮔﺮوه ﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه ‪ (GID) :‬ﺷﻤﺎره ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺮوه ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ )‪ (GID‬ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه در ﻓﺎﯾﻞ ‪ / etc / group‬ذﺧﯿﺮه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎرﺑﺮ ‪:‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﺪ اﺧﺘﯿﺎري اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﻣﮑﺎن ﺗﻌﺮﯾﻒ اﻃﻼﻋﺎت اﺿﺎﻓﯽ در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮ را ﻣﯿﺪﻫﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻧﺎم ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫‪.5‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ‪.‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن "اﻧﮕﺸﺖ" ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺻﻠﯽ ‪:‬ﻣﺤﻞ ﻣﻄﻠﻮب داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫ﺷﻞ ‪:‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﯾﻌﻨﯽ‪/ bin / bash.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض دﺳﺘﻮر ‪useradd‬ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ‪ home‬ﮐﺎرﺑﺮ را در زﯾﺮ ﭘﻮﺷﻪ ‪/ home directory‬ﺑﺎ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﺎ در ﺑﺎﻻ ي ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺑﺮاي ‪user ' hosein ' ' /‬‬
‫' ‪home / hosein‬دﯾﺪه اﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﻤﻞ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪ " -d‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﻞ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺟﺪﯾﺪ )ﯾﻌﻨﯽ ‪/‬داده ﻫﺎ ‪/‬‬
‫ﭘﺮوژه ﻫﺎ )ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﯾﮏ‪ user anusha‬را ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ‪home / data / projects‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -d / data / projects anusha‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎرﺑﺮ و ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻪ و ﻧﻈﺮات را‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # cat / etc / passwd | grep anušha‬‬
‫‪anusha : x: 505: 505 :: / data / projects : / bin / bash‬‬

‫اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺧﺎص‬
‫در ‪ ،linux‬ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ داراي ‪UID‬ﺧﻮد ( ﺷﻤﺎره ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد )اﺳﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺸﻔﺮض‪ ،‬ﻫﺮ زﻣﺎن ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺟﺪﯾﺪ در ‪ linux‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ‪502 ،501 ،userid 500 ،‬و ‪ ...‬را اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﺪ‪...‬‬
‫اﻣﺎ ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ custom‬را ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -u‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﯾﮏ ' ‪user‬‬
‫' ‪navin‬را ﺑﺎ ‪ userid custom 999‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -u 999 navin‬‬
‫ﺣﺎﻻ اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ UserID‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ) ‪ ( 999‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # cat / etc / passwd | grep hosein‬‬
‫‪navin: x: 999 : 999 :: / home / hosein : / bin / bash‬‬
‫‪179‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪:‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ ارزش ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎﯾﺪ از ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ‪ system‬اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه ﺧﺎص‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ داراي ‪GID‬ﺧﻮدش ( ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه )اﺳﺖ‪.‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﮐﺎرﺑﺮان را ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه ﺧﺎص و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-g‬اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﯾﮏ ' ‪ user ' tarunika‬را ﺑﺎ ﯾﮏ ‪UID‬و ‪GID‬ﺧﺎص ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي '‬
‫' ‪-u‬و ' ‪ ' -g‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -u 1000 -g 500 tarunika‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه و ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮔﺮوه در ﻓﺎﯾﻞ‪ / etc / passwd‬را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # cat / etc / passwd | grep tarunika‬‬
‫‪tarunika : x: 1000 : 500 :: / home / tarunika: / bin / bash‬‬

‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﮔﺮوه اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -G‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻫﺮ ﻧﺎم ﮔﺮوه ﺑﺎ ﮐﺎﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺪون ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﺪاﺧﻠﻪ‪ ،‬ﺟﺪا ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ' ‪ ' hosein‬را ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪webadmin ،admins‬و‬
‫‪developer‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -G admins ،webadmin ،developers hosein‬‬
‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ id‬داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # id hosein‬‬
‫) ‪uid = 1001 ( hosein ) gid = 1001 ( hosein‬‬

‫)ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪﮔﺎن ( ‪)501 ، ( webadmin )502 ،‬ﻣﺪﯾﺮان ( ‪ ( hosein )500 ،‬ﮔﺮوه ﻫﺎ = ‪1001‬‬
‫‪context = root: system_r: unconfined_t: SystemLow-System High‬‬
‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺪون ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ اﺧﺘﺼﺎص دﻫﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﯾﻞ‬
‫اﻣﻨﯿﺘﯽ‪.‬در ﭼﻨﯿﻦ وﺿﻌﯿﺘﯽ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ وارد ‪ system‬ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﺎزه راه اﻧﺪازي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫اﺻﻠﯽ آن ‪ root‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬وﻗﺘﯽ ﮐﺎرﺑﺮ ﭼﻨﯿﻦ دﺳﺘﻮرات ‪ su‬رااﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ورود آن داﯾﺮﮐﺘﻮري‬
‫ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺪون داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺧﻮد‪" -M " ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ "‬
‫" ‪shilpi‬را ﺑﺪون ﯾﮏ ﭘﻮﺷﻪ ﺧﺎﻧﮕﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪180‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -M shilpi‬‬

‫اﮐﻨﻮن‪ ،‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺪون داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‪ls.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # ls -l / home / shilpi‬‬
‫‪ ls: can not access / home / shilpi :‬اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ ﯾﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎي ﺣﺴﺎب‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺸﻔﺮض ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪useradd‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﻤﯽ رﺳﺪ‪،‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎي آن ﺑﻪ ( ‪0‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻨﻘﻀﯽ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪).‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -e‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺦ را در ﻗﺎﻟﺐ‪YYYY-‬‬
‫‪MM-DD‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮاي ﯾﮏ دوره زﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎص ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ‪aparna‬ﺑﺎ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ ﺣﺴﺎب ﯾﻌﻨﯽ ‪27‬آورﯾﻞ ‪ 2014‬در ﻗﺎﻟﺐ‪YYYY-MM-‬‬
‫‪DD‬اﯾﺠﺎد ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -e 2014-03-27 ali‬‬
‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎي ﺣﺴﺎب‪ ،‬ﺳﻦ ﮐﺎرﺑﺮي ﺣﺴﺎب و رﻣﺰ ﻋﺒﻮر را ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ' ‪' chage‬ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮ ‪aparna‬‬
‫ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # chage -l ali‬‬
‫اﺳﺘﺪﻻل ' ‪ ' -f‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎي ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن رﻣﺰ ﻋﺒﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻣﻘﺪار ‪0‬ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬
‫در اﺳﺮع وﻗﺖ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﻣﻨﻘﻀﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﻧﻘﻀﺎي رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺑﻪ ‪-1‬ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ‬
‫ﻣﻨﻘﻀﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎي ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي را ﺑﺮاي ‪45‬روز در ' ‪ user ' hosein‬ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ' ‪ ' -e‬و ' ‪ ' -f‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -e 2014-04-27 -f 45 hosein‬‬
‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ ﻧﻈﺮات ﺳﻔﺎرﺷﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -c‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻋﺒﺎرات ﺳﻔﺎرﺷﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬ﺷﻤﺎره ﺗﻠﻔﻦ و ﻏﯿﺮه را ﺑﻪ ﻓﺎﯾﻞ ‪/ etc /‬‬
‫‪passwd‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬ﻧﻈﺮ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺧﻂ ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ‪mansi‬ﮐﺎرﺑﺮ را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻧﺎم ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ali ،‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻈﺮ وارد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -c ali‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را در ﻓﺎﯾﻞ " ‪ " / etc / passwd‬در ﺑﺨﺶ ﻧﻈﺮات ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # tail -1 / etc / passwd‬‬
‫‪ali : x: 1006: 1008:‬‬ ‫‪: / home / mansi: / bin / sh‬‬
‫‪181‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭘﻮﺳﺘﻪ‪:‬‬

‫ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت‪ ،‬ﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮان را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ‪ shell login‬ﻧﺪارد و ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎص‬
‫ﭘﻮﺳﺘﻬﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮاﻧﻤﺎن دارﯾﻢ‪.‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻫﺎي ورودي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪' -s‬‬
‫اﺧﺘﺼﺎص دﻫﯿﻢ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻦ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮ " ‪ " hosein‬را ﺑﺪون ﭘﻮﺳﺘﻪ ‪ login‬ﯾﻌﻨﯽ ' ‪' / sbin / nologin‬‬
‫‪shell‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -s / sbin / nologin hosein‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ در ﻓﺎﯾﻞ‪ / etc / passwd‬ﭼﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # tail -1 / etc / passwd‬‬
‫‪hosein : x: 1002: 1002 :: / home / hosein : / sbin / nologin‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ دوم ‪ -‬اﺳﺘﻔﺎده ﭘﯿﺸﺮو از دﺳﺘﻮرات ‪useradd‬‬

‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎص ﺧﺎص‪Shell ،‬ﭘﯿﺶ ﻓﺮض و ﻧﻈﺮ ﺳﻔﺎرﺷﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫دﺳﺘﻮر زﯾﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ' ‪ ' ravi‬را ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻪ‪default shell / bin / bash ، home / var / www / hosein‬اﯾﺠﺎد‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و اﻃﻼﻋﺎت اﺿﺎﻓﯽ در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮ را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -m -d / var / www / ravi -s / bin / bash -c " hosein‬‬
‫‪Owner" -U‬‬
‫در ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎﻻ ‪-m -d‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﻣﺸﺨﺺ را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -s‬ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض‬
‫ﮐﺎرﺑﺮ ﯾﻌﻨﯽ ‪/ bin / bash‬را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -c‬اﻃﻼﻋﺎت اﺿﺎﻓﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺤﺚ '‬
‫' ‪-U‬اﯾﺠﺎد ‪ /‬اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮوﻫﯽ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.‬ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﯽ‪ ،‬ﺳﻔﺎرﺷﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﺳﻔﺎرﺷﯽ و ‪ UID / GID‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺎ ﭘﻮﺳﺘﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان " ‪ " / bin / zsh‬و ‪UID‬ﺳﻔﺎرﺷﯽ و ‪GID‬را ﺑﻪ‬
‫" ‪user " tarunika‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ‪ " -u " UID‬ﮐﺎرﺑﺮ ﺟﺪﯾﺪ را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﯾﻌﻨﯽ ) ‪1000‬و در‬
‫ﻋﻮض‪" -g " GID‬را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )ﯾﻌﻨﯽ ‪1000 ).‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -m -d / var / www / tarunika -s / bin / zsh -c " hosein‬‬
‫‪Technical Writer" -u 1000 -g 1000 tarunika‬‬
‫ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ‪ ،‬ﺑﺪون‪ ، Shell‬ﻧﻈﺮ ﺳﻔﺎرﺷﯽ و ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻮر ﻓﻮق اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﺗﻨﻬﺎ اﯾﻨﺠﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎ ﭘﻮﺳﺘﻪ ورود ﺑﻪ ‪ system‬را ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﺎم‬
‫‪avishek‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﺳﻔﺎرﺷﯽ )ﯾﻌﻨﯽ ) ‪1019‬ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪' s ' default shell / bin /‬‬
‫‪bash‬را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻣﺎ ورود ﺑﻪ ' ‪ ' / usr / sbin / nologin‬را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪avishek‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ورود ﺑﻪ ‪ system‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪182‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -m -d / var / www / avishek -s / usr / sbin / nologin -‬‬
‫‪c " hosein Sr. Technical Writer" -u 1019 avishek‬‬
‫‪.‬ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ‪Custom Skell / Comment ،Shell ،‬و ‪ User ID‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ در اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺎ از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-k‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺳﻔﺎرﺷﯽ ‪skettle‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪/etc/custom.skell‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﯾﻢ ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺸﻔﺮض ‪/ etc / skel .‬ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از ﮔﺰﯾﻨﻪ " ‪ " -s‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ ‪ie /‬‬
‫‪bin / tcsh‬ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ " ‪ " navin‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫‪[ root@ hosein ~] # useradd -m -d / var / www / navin -k /etc/custom.skell -s /‬‬
‫‪bin / tcsh -c " hosein " -u 1027 navin‬‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ usermod‬ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " useradd‬ﯾﺎ " ‪ " adduser‬ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي در ‪ system‬ﻫﺎي ‪ linux‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي‬
‫ﮐﺴﺐ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه اﯾﺠﺎد ﮐﺎرﺑﺮان ‪ ،system‬راﻫﻨﻤﺎي ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺎ را در‪:‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮاي ‪ "useradd" Command‬در ‪linux‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬در ﺑﺮﺧﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻪ در آن ﻣﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺧﺎﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻪ ورود‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر‪ ،‬و ﻏﯿﺮه‪ ،‬در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت‬
‫دﺳﺘﻮر '‪'usermod‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ دﺳﺘﻮر '‪ 'usermod‬را در ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺎي زﯾﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده و ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪/ etc / passwd -‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬ ‫‪.1‬‬
‫‪/ etc / shadow -‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎب اﻣﻦ‬ ‫‪.2‬‬
‫‪/ etc / group -‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎب ﮔﺮوﻫﯽ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪/ etc / gshadow -‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎب اﻣﻦ ﮔﺮوه‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪/etc/login.defs -‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫‪.5‬‬
‫ﻧﺤﻮ ﭘﺎﯾﻪ ﻓﺮﻣﺎن‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ[ ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي[ ‪usermod‬‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر ‪ usermod‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﮐﺎرﺑﺮ ﻓﻮق )‪ (root‬اﺟﺎزه اﺟﺮاي دﺳﺘﻮر ‪ usermod‬را ﻣﯿﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ‪ usermod‬را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻫﺮ ﺗﻮزﯾﻊ ‪ linux‬اﺟﺮا ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺶ ﭘﺎﯾﻪ اي از ﻓﺮﻣﺎن ‪ usermod‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫‪.4‬‬
‫‪183‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي‪Usermod‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎن " ‪ " usermod‬ﺳﺎده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي زﯾﺎدي ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن ‪ usermod‬را ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻌﺒﻪ‬
‫‪ linux‬ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي زﯾﺮ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫= ‪-c‬ﻣﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﻢ ﻓﯿﻠﺪ ‪ comment‬را ﺑﺮاي ‪ useraccount‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫= ‪-d‬ﺗﻐﯿﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫= ‪-e‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي را ﻟﻐﻮ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫= ‪-g‬ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ را ﺑﺮاي ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫= ‪-G‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮔﺮوه ﻣﮑﻤﻞ‬ ‫‪.5‬‬
‫= ‪-a‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻫﺮ ﮔﺮوه از ﮔﺮوه ﺑﻪ ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫= ‪-l‬ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ورود از ‪ hosein‬ﺑﻪ‪hosein _admin.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫= ‪-L‬ﺑﺮاي ﻗﻔﻞ ﮐﺮدن ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮﯾﺎﯾﻦ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر را ﻗﻔﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از ﺣﺴﺎب اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫= ‪-m‬اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﭘﻮﺷﻪ ﺧﺎﻧﮕﯽ از ‪ home‬ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﭘﻮﺷﻪ ﺟﺪﯾﺪ‪.‬‬ ‫‪.9‬‬
‫= ‪-p‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از رﻣﺰ ﻋﺒﻮر رﻣﺰﮔﺬاري ﻧﺸﺪه ﺑﺮاي رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﺟﺪﯾﺪ(‪.‬ﻏﯿﺮ اﻣﻦ‪).‬‬ ‫‪.10‬‬
‫= ‪-s‬ﯾﮏ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺮاي ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪.11‬‬
‫= ‪-u‬ﺑﻪ ‪ UID‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﯿﻦ ‪ 0‬ﺗﺎ ‪.999‬‬ ‫‪.12‬‬
‫= ‪-U‬ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮي‪.‬اﯾﻦ ﻗﻔﻞ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ از ﺣﺴﺎب‬ ‫‪.13‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -c‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﮏ ﻧﻈﺮ ﻣﺨﺘﺼﺮ )اﻃﻼﻋﺎت( در ﻣﻮرد ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ را در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮ ‪ hosein‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر زﯾﺮ‪.‬‬
‫‪# usermod -c‬‬ ‫‪hosein‬‬
‫ﭘﺲ از اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﻫﻤﺎن را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻓﺎﯾﻞ ‪ / etc / passwd‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪# grep -E‬‬ ‫‪--color ' hosein ' / etc / passwd‬‬
‫‪ hosein : / home / hosein : / bin / sh‬اﯾﻦ ‪hosein : x: 500: 500:‬‬
‫‪184‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﮐﺎرﺑﺮ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﻮق ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ home‬ﻣﺎ زﯾﺮ ‪/ home / hosein /‬اﺳﺖ ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ آن را ﺑﻪ‬
‫داﯾﺮﮐﺘﻮري دﯾﮕﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪-d‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ usermod‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ home‬را ﺑﻪ ‪/ var / www /‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺒﻞ از ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ‬
‫ﮐﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ home‬ﻓﻌﻠﯽ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن زﯾﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪# grep -E-color '/ home / hosein ' / etc / passwd‬‬
‫‪ hosein : / home / hosein : / bin / sh‬اﯾﻦ ‪hosein : x: 500: 500:‬‬

‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪ home‬را از ‪ / home / hosein‬ﺑﻪ ‪/ var / www /‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ و ﭘﺲ از ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ ﺳﺎﯾﺖ را‬
‫ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# usermod -d / var / www / hosein‬‬
‫‪# grep -E-color '/ var / www /' / etc / passwd‬‬
‫‪hosein : x: 500: 500:‬‬ ‫‪hosein : / var / www : / bin / sh‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‬

‫ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -e‬ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎء در ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺖ ﺗﺎرﯾﺦ ‪YYYY-MM-DD‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬ﻗﺒﻞ از ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎء ﺑﺮ روي ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬اﺑﺘﺪا اﺑﺘﺪا وﺿﻌﯿﺖ اﻧﻘﻀﺎ ﺣﺴﺎب ﺟﺎري را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‬
‫( ‪chage‬ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻃﻼﻋﺎت اﻧﻘﻀﺎي ﮐﺎرﺑﺮ( ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# chage -l hosein‬‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﻘﻀﯽ از ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ‪ " hosein " 2014‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ 1‬اﺳﺖ ‪ ،‬اﺟﺎزه دﻫﯿﺪ آن را ﺑﻪ ‪2014 1 november‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' usermod -e‬ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ و ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ را ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ' ‪' chage‬ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪185‬‬
‫‪# usermod -e 2014-11-01 hosein‬‬

‫‪# chage -l hosein‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮔﺮوه اوﻟﯿﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﮏ ﮔﺮوه اوﻟﯿﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬از ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -g‬ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎن ‪ usermod‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﻗﺒﻞ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮔﺮوه‬
‫اوﻟﯿﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‪ ،‬اﺑﺘﺪا اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﮔﺮوه ﻓﻌﻠﯽ ﺑﺮاي ‪hosein _test‬ﮐﺎرﺑﺮ‪.‬‬
‫‪# id hosein _test‬‬
‫)‪uid = 501 ( hosein _test) gid = 502 ( hosein _test ) groups = 502 ( hosein _test‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﮔﺮوه ‪babin‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ‪ user hosein _test‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ و ﺗﻐﯿﯿﺮات را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# usermod-g babin hosein _test‬‬
‫‪# id hosein _test‬‬
‫)‪ ( hosein _test‬ﮔﺮوه = ‪uid = 501 ( hosein _test) gid = 502 ( babin ) 502‬‬
‫‪186‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮔﺮوه اوﻟﯿﻪ ﮐﺎرﺑﺮ‬

‫اﻓﺰودن ﮔﺮوه ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد‬
‫اﮔﺮ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﺪ ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ' ‪ ' hosein _test0‬ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ' ‪ ' hosein‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ از ﮔﺰﯾﻨﻪ‪' -‬‬
‫' ‪G‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ usermod‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# usermod-g hosein _test0 hosein‬‬
‫‪# id hosein‬‬
‫ﻗﻔﻞ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺑﺮاي ﻗﻔﻞ ﮐﺮدن ﻫﺮ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮ ‪ ،system‬ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از ﮔﺰﯾﻨﻪ( ' ‪ ' -L‬ﻗﻔﻞ( اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﮑﻪ ﺣﺴﺎب‬
‫ﻗﻔﻞ ﺷﺪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﻣﺰ ﻋﺒﻮر وارد ﺷﻮﯾﺪ و ﺷﻤﺎ ﯾﮏ !ﻗﺒﻞ از رﻣﺰ ﻋﺒﻮر رﻣﺰ ﺷﺪه در ﻓﺎﯾﻞ ‪/ etc /‬‬
‫‪shadow‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪# usermod-l babin‬‬
‫ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﻗﻔﻞ ﺷﺪه را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# grep -E‬‬ ‫‪--color 'babin' cat / etc / shadow‬‬
‫‪187‬‬
‫ﻗﻔﻞ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ' ‪ ' -U‬ﺑﺮاي ﺑﺎز ﮐﺮدن ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮ ﻗﻔﻞ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ را ﺣﺬف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ !ﻗﺒﻞ از ﮔﺬرواژه رﻣﺰﮔﺬاري‬
‫ﺷﺪه‬
‫‪# grep -E --color 'babin' / etc / shadow‬‬
‫‪# usermod -U babin‬‬
‫ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﺎرﺑﺮ ﭘﺲ از ﺑﺎزﮐﺮدن ﻗﻔﻞ‬

‫‪# grep -E‬‬ ‫‪--color 'babin' / etc / shadow‬‬
‫ﺑﺎز ﮐﺮدن ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪ UID‬و ‪ GID‬ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ‪ UID‬و ‪ GID‬ﯾﮏ ﮐﺎرﺑﺮ ﻓﻌﻠﯽ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﻢ‪.‬ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻪ ‪ GID‬ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﮔﺮوه ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﻫﺴﺘﯿﻢ‪.‬در اﯾﻨﺠﺎ در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﺑﺎ ‪ GID‬از ‪777‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي ﺟﮏ ﻣﻦ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺎ ‪ UID‬از ‪666‬و ‪ GID‬ﻧﺎرﻧﺠﯽ ) ‪ ( 777‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از اﺻﻼح‪UID ،‬و ‪ GID‬ﻓﻌﻠﯽ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪188‬‬
‫‪# id ali‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪ UID‬و‪GID‬‬
‫‪# usermod -u 666 -g 777 ali‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮات را ﭼﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪# id ali‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪ UID‬ﮐﺎرﺑﺮ و ‪GID‬‬

‫دﺳﺘﻮرات ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ‬
‫دﺳﺘﻮرات ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن را اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ را ﺧﺮاب‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬از ﺷﻤﺎ درﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ اﯾﻦ دﺳﺘﻮرات را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﻮﺧﯽ ﺗﻮﺻﯿﻪ‬
‫ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪rm -rf /‬‬

‫‪mkfs.ext4 /dev/sda1‬‬ ‫‪– Formats a Hard Drive‬‬
‫‪command > /dev/sda‬‬ ‫‪– Writes Directly to a Hard Drive‬‬
‫‪dd if=/dev/random of=/dev/sda‬‬ ‫‪– Writes Junk Onto a Hard Drive‬‬
‫‪mv ~ /dev/null‬‬ ‫‪– Moves Your Home Directory to a Black Hole‬‬
‫‪189‬‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ‪TLDR‬‬
‫‪Easy to Understand Man Pages for Every Linux User‬‬
‫ﯾﮑﯽ از روﺷﻬﺎي راﯾﺞ ﺗﺮﯾﻦ و ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻤﮏ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎي‬
‫ﺷﺨﺼﯽ اﺳﺖ ‪.‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ Man‬ﻣﺴﺘﻨﺪات اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﻫﺮ ﯾﻮﻧﯿﮑﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ ﻫﺎي‬
‫آﻧﻼﯾﻦ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ‪ ،‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻤﺎس ﻫﺎي ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي رﺳﻤﯽ و ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺖ ﻫﺎي‬
‫ﻓﺎﯾﻞ و ﻏﯿﺮه ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد ‪.‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺮد رﻧﺞ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ از ﺑﺴﯿﺎري از ﻧﻘﺺ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ‬
‫ﻃﻮﻻﻧﯽ اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺮدم ﻓﻘﻂ دوﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ ﻣﺘﻦ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ در ﺻﻔﺤﻪ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﺎت( ‪ TLDR‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي "ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻃﻮﻻﻧﯽ؛ ﺧﻮاﻧﺪن" ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ( ﺧﻼﺻﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از دﺳﺘﻮرات در‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ اﺳﺖ ‪.‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﯽ ﺳﺎده ﺻﻔﺤﺎت اﻧﺴﺎن را ﺳﺎده ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬دﻓﻌﺎت ﺑﺎزدﯾﺪ‪ 5 :‬اﺑﺰار ﻣﻔﯿﺪ ﺑﻪ ﯾﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ دﺳﺘﻮرات ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻟﻄﻔﺎ ﺑﺮاي ‪TLDR‬ﯾﮏ‬
‫ﻋﺎدت اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﯾﺎ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ راﻫﻨﻤﺎي ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﯿﺶ‬
‫از ﺣﺪ ﻃﻮل ﻣﯽ ﮐﺸﺪ و ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از ﻋﺒﺎرت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ آن دﻟﯿﻞ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﻧﺪ ‪.‬ﻣﺤﺘﻮاي ﺻﻔﺤﺎت ‪TLDR‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر آﺷﮑﺎر ﺗﺤﺖ ﻣﺠﻮز ‪ MIT‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪Install TLDR‬‬
‫‪$ sudo npm install -g tldr‬‬
‫‪$ sudo snap install tldr‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫‪$ tldr ls‬‬
‫‪190‬‬
‫‪191‬‬

1001 Linux Commands

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

1001 Linux Commands

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1001 Linux Commands

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫‪ 1001‬دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺴﯽ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻫﺰار و ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ‬

‫ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ از ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‬

‫وﯾﺮاﯾﺶ اول ‪1397‬‬

‫‪.‬اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺘﺎﻧﺪارد ورودي ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ ‪39 .............................................. ................................ ................................‬‬

‫‪7.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺎﻓﺮ را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻨﯿﺪ ‪95 .............................................. ................................ ................................‬‬

‫ﻓﺮﻣﺎن‪142 .............................................. ................................ ................................ ................................ pwd‬‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ‪185 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﯾﮕﺎﻧﻪ ﻓﺮزاﻧﻪ دﻟﻢ‬

‫‪A Typical Modern Terminal‬‬

Modern Power Terminals

‫ﺗﺴﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ‬

‫‪linux system file‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﯾﻞ‬

‫ﻧﺤﻮه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع ﻓﺎﯾﻞ ‪system‬‬

‫اﯾﺠﺎد ‪ Ext2‬ﯾﺎ ‪ Ext3‬ﯾﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Ext4‬‬

‫‪# mke2fs -j / dev/ hdXX‬‬

‫ﻋﺪد‪ xx‬ﺷﻤﺎره دراﯾﻮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ Ext2‬ﯾﺎ ‪ Ext3‬ﯾﺎ ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ‪Ext4‬‬

‫ﻓﺮﻣﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﺧﻮﺷﻪ اي‬

‫ﻧﻤﻮدار ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪linux‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﺎر داﯾﺮﮐﺘﻮري ‪linux‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﻧﻬﺎ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده آﻧﻬﺎ‬

‫‪/etc/rc.d/init.d :‬اﺳﮑﺮﯾﭙﺖ اوﻟﯿﻪ راه اﻧﺪازي ﺳﻄﺢ اﺟﺮا‪.‬‬ ‫‪.26‬‬

‫ﻧﮕﺎﻫﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ‬

‫‪-rw -- -- --- 1 bshotts bshotts 576 Apr 17 1998 weather.txt‬‬

‫‪-- -- -- -- -- -- -- --- -- -- --- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --‬‬

‫ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮي ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ دارد ‪.‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻪ ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ‪)cd‬داﯾﺮﮐﺘﻮري ﺗﻐﯿﯿﺮ(‪:‬‬

‫‪ ~ cd‬ﯾﺎ ﻓﻘﻂ ‪ cd‬ﺑﺮاي " ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻪ ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺻﻠﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Git TEST jdoctest.filetest‬‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻦ دﺳﺘﻮرات ﺟﺪﯾﺪ در ‪linux‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪apropos linux‬‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم ﻧﺎم ﻣﺴﺘﻌﺎر در ‪linux‬‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﺳﺘﻮرات ‪linux‬‬

‫‪$ whereis mkdir‬‬

‫‪12:05 | hossein@pc01 ~ | cat a b‬‬

‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ‪ Cat Command Basic‬در ‪linux‬‬

‫‪root: x: 0: 0: root: / root: / bin / bash‬‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ $‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺎﯾﻞ‬

‫‪.‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺮوﺟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ‬

‫‪.‬اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺘﺎﻧﺪارد ورودي ﺑﺎ اﭘﺮاﺗﻮر ﻫﺪاﯾﺘﮕﺮ‬

‫ﺣﺬف ﺣﺴﺎب ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻣﺰ ﻋﺒﻮر ﮐﺎرﺑﺮ‬

‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ‪ SETGID‬در ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫اﻓﺰودن ‪ Setgid‬ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري‬

‫‪ Stickybit‬را ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮري اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬

‫وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص ‪Linux‬‬

‫دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ‪ root‬و اﺳﺘﻔﺎده از‪sudo‬‬

‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﭘﻼﮔﯿﻦ‬

‫ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻓﺎﯾﻞ ‪ PAM‬ﺑﺮاي ‪ linux‬رﻣﺰ ﻋﺒﻮر‬

‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﺎن‪Advacned-Copy‬‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از دﺳﺘﻮر ‪mv‬ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪# mv‬‬ ‫‪--progress-bar mp3 /‬‬ ‫‪/ data /‬‬

‫‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻠﯽ ‪K 1‬ﺑﻠﻮك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪Mounted on٪‬‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم ‪ system‬ﻓﺎﯾﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي دﯾﺴﮏ‬

‫‪ system‬ﻫﺎي ﻓﺎﯾﻠﯽ ‪K 1‬ﺑﻠﻮك ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪Mounted on٪‬‬