FORM 4 PHYSICS

SIR AMEERUL HAZEEQ

Bab 6 Cahaya dan Optik
6.1 Pembiasan Cahaya

6.2 Pantulan Dalam Penuh

6.3 Pembentukan Imej oleh Kanta

6.4 Formula Kanta Nipis

6.5 Peralatan Optik

6.6 Pembentukan Imej oleh Cermin Sfera

CHAPTER 6 Light and Optics

6.1 Refraction of Light

6.2 Total Internal Reflection

6.3 Image Formation by Lenses

6.4 Thin Lens Formula

6.5 Optical Instruments

6.6 Image Formation by Spherical Mirrors

2
 6.1 Pembiasan / Refraction
 Disebabkan perubahan halaju cahaya apabila merambat melalui medium yang mempunyai ketumpatan optik
yang berbeza.

 ketumpatan optik ≠ ketumpatan

 Due to change in velocity of light when travelling through medium of different optical densities.

 Optical density ≠ density.

Glass

Air

3
 Rumus bagi indeks biasan, n

Formula for refractive index, n

i ° = sudut tuju, incident angle
r ° = sudut pembiasan, refracted angle
nr = indeks pembiasan medium terbias
�� sin �
= refractive index of a refracted medium
�� sin � ni = indeks pembiasan medium tuju
refractive index of an incident medium
1
n = sin �
c ° = sudut genting, critical angle
� D = dalam nyata, real depth
n=�
d = dalam ketara, apparent depth
c = laju cahaya dalam vakum , speed
� of light in vacuum (3 × 108 ms-1)
n=�
v = laju cahaya dalam medium,
velocity of light in a medium

3. Merujuk pada rajah di sebelah kanan

Hitung indeks biasan cecair-X.
Referring to the diagram on the right,
Calculate the refractive index of liquid-X.

4. Merujuk pada rajah di sebelah kanan

Hitung indeks biasan cecair-X.
Referring to the diagram on the right,
Calculate the refractive index of liquid-X.

5. Kira indeks biasan dan laju cahaya dalam cecair tersebut.

Calculate the refractive index and speed of light in of the liquid.

4
 6.2 Pantulan Dalam Penuh
Total Internal Reflection

Given the critical angle is 42o

42o

air

glass

42o

6. Rajah menunjukkan alur cahaya memasuki prisma pada sudut tegak. Sudut genting prisma ialah 39°.

Diagram below shows a ray of light entering a prism perpendicular to the surface. The critical angle of the prism is 39°.

a. Kira indeks biasan, Calculate its refractive index.

b. Lakar alur cahaya yang menunjukkan cahaya di dalam prisma dan semasa keluar dari prisma.

Sketch the ray of light as it enters and exit the prism.

5
 Aplikasi Pantulan Dalam Penuh dalam Kehidupan Harian

Applications of Total Internal Reflection in Daily Life

Gentian optik Pemantul mata jalan Periskop berprisma

Optical fibre Cat’s eye reflector Prism periscope

 Digunakan dalam telekomunikasi
dan perubatan.
 Diperbuat daripada gentian plastik
atau kaca tulen.
 Indeks biasan teras dalaman
adalah lebih tinggi daripada
lapisan luar.
 Used in telecommunication
and medicine.
 Made from pure glass or plastic
fibres.
 Digunakan untuk
 Untuk keselamatan pengguna jalan
melihat objek di
raya pada waktu malam.
belakang halangan
 Cahaya dari lampu kereta akan
 Sudut tuju adalah 45°,
masuk dan mengalami pantulan dalam
lebih besar daripada
penuh pada permukaan belakang
sudut genting 42°.
pematul.
 Pantulan dalam penuh berlaku.
 Imej yang terbentuk adalah
 For safety of road user at night. tegak dan sama saiz dengan
objek.
 Light from cars’ headlight enters and
reflected back by the reflector.  Used to see objects behind
barriers

 Refractive index of inner core is  Angle of incidence is 45°

higher than outer cladding. which is bigger than critical
angle of 42°.
Pembentukan Logamaya
 Total internal reflection occurs.
Pembentukan Pelangi
Mirage Formation
 Image formed is upright and
Rainbow Formation same size of object.

6
6.3 Pembentukan Imej oleh Kanta
Image Formation by Lenses

Pusat optik, O: Titik di pusat kanta. Cahaya tidak dibiaskan.

Paksi utama: Garis lurus melalui O dan pusat kelengkungan kedua-
dua permukaan kanta.
Paksi kanta: Garis lurus melalui O dan bersudut tepat dengan paksi
utama.
Titik fokus, F: Titk pada paksi utama. Untuk cembung, cahaya akan
menumpu. Untuk cekung, cahaya mencapah dari titik ini.
Jarak objek, u: Jarak antara objek dan O.
jarak imej, v: Jarak antara imej dan O.
Panjang fokus, f: Jarak antara F dan O.
Optical centre, O: Point at centre of lens. Light passing O is not
refracted.
Principal axis: Straight line through O and centre of curvature of
both surfaces of lens.
Axis of lens: Straight line through O and perpendicular to principal
axis.
Focal point, F: Point on principal axis. For convex, light convergeat
this point after passes lens. For concave, light appears to diverge
from this point.
Object distance, u: Distance between object and O.
Image distance, v: Distance between image and O.
Focal length, f: Distance between F and O.

7
 Cara menentukan imej yang terhasil:

Ways to determine the image formed:

Gambar rajah sinar untuk kanta cembung (Ciri-ciri imej kanta cembung = imej cermin cekung)

Ray diagrams for convex lens (Characteristics of image = image of concave mirror)
u <f u=f

Ciri-ciri imej: Ciri-ciri imej:

Characteristics
2f> u> f of image: Characteristics
u = 2f of image:

Ciri-ciri imej: Ciri-ciri imej:

Characteristics
u> 2f of image: Characteristics
u> 2f (infiniti) of image:

Ciri-ciri imej: Ciri-ciri imej:

Characteristics of image: Characteristics of image:

8
 Gambar rajah sinar untuk kanta cekung (Ciri-ciri imej kanta cekung = imej cermin cembung)

Ray diagrams for concave lens (Characteristics of image = image of convexmirror)

Ciri-ciri imej: Ciri-ciri imej:

Characteristics of image: Characteristics of image:

Untuk kanta cembung, convex lens: Ciri-ciri imej, Characteristics of image

Sifat
Maya, virtual Nyata, real
Feature
Kedudukan Songsang, Tegak
Inverted
Position Upright
Saiz imej Diperbesar Sama saiz Diperkecil

Image size Diminished Same size Magnified

9
NOTES :

10