Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 40

OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002001


1-10 topshiriqlar Ona tili (majburiy) (1.1)
11-20 topshiriqlar Matematika (majburiy) (1.1)
21-30 topshiriqlar O`zb. tarixi (majburiy) (1.1)
31-60 topshiriqlar Ingliz tili (3.1)
61-90 topshiriqlar Ona tili va adabiyoti (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2001 ILM-U ZIYO
A) sakkiz, uchalasi, qirqta
B) beshtadan, yettita, minglab
ONA TILI (MAJBURIY) C) beshdan ikki, chorak, yarim
D) yuzlab, mingtacha, to`qqiz
1. Qaysi qatordagi otlashgan so’z sifat bilan ifodalangan?
A) Ilg`orlarga mukofotlar topshirildi. MATEMATIKA (MAJBURIY)
B) Ustimizdan yozganlar endi nima qilarkan?
C) Yugurgannikimas – buyurganniki.
D) Tarbiyali bola ota-onasini uyatga qo’ymaydi. 11. 1-shahar aholisi ikki million yetmish besh ming bo`lib
u ikkinchi shahar aholisidan besh yuz oltmish yetti
2. Qaysi javobda paronim bilan bog`liq xatolik bor? ming uch yuz yigirma sakkizta ortiq bo`lsa, ikkinchi
A) Qal`a mustahkam, beklar sadoqatli, shuning uchun shahar aholisini toping.
dushmanga aslo bo`yin egmaymiz. A) 2642328 B) 1507672
B) Do`stim ko`proq ilmiy ish bilan shug`ullanishni C) 2182672 D) 1440172
afzal ko`radi.
C) Konstitutsiya 6 bo`lim, 26 bob, 128 moddadan 12. 8781-6275 ayirma qiymatini toping.
iborat. A) 2406 B) 2500 C) 2506 D) 2501
D) Ularning tup maqsadini bilib olishimiz kerak.
13.  3658  650   1875  870  ning qiymatini toping.
3. ot+ot shaklidagi so’z berilgan qatorni toping?
A) 1008 B) 2003 C) 1003 D) 2008
A) oqqush B) otboqar
C) karnaygul D) achchiqtosh
14. 787-251 ayirmani aniqlang.
A) 536 B) 546 C) 561 D) 526
4. Qaysi qatorda shaxs oti qatnashgan?
A) Olimtoy yana eski ishini boshladi.
15. 486-214 ayirma javobini toping.
B) Toshkent va Samarqandda bo’lgan Alisher oshib-
A) 372 B) 271 C) 242 D) 272
toshib gapirar edi.
C) Qorovultog’dan hamma narsa kichik ko’rinadi.
D) Yigit va qiz bu haqida bilishmas edi. 16. raqamlar yordamida hosil qilish
mumkin bo`lgan eng katta va eng kichik 5 xonali
5. O`zaro zid ma`noli so`zlar juftligini aniqlang. sonlar ayirmasini toping.
A) boy – kambag`al B) moziy – o`tmish A) 61821 B) 66951 C) 62471 D) 62451
C) mushkul – dushvor D) uquvsiz – noshud
17. Yig`indining 5 barobarini toping.
6. Yoshlarning halol va haromni farqlab olishlari,
shubhasiz, jinoyatchilar olamining kamayishiga olib
keladi. A) 45350 B) 45643 C) 45300 D) 45305
Ushbu gapda ostiga chizilgan so`zning tasviriy ifodasi
qaysi qatorda to`g`ri berilgan? 18. 5592-2869 ayirma qiymatini toping.
A) taraqqiyot kushandasi B) yomonliklar kaliti A) 2723 B) 2473 C) 2733 D) 2724
C) jamiyatga tushgan qurtlar D) oq ajal
19. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
7. Faqat tobe qismi yasama so`z bilan ifodalangan otli
so`z birikmalarini aniqlang.
A) sarflangan vaqt, diyonatli inson
B) quvonchli xabar, baxtli bolalik
A) 2 B) 3 C) 1 D) 4
C) befoyda mashg`ulot, behuda urinmoq
D) donishmand ustoz, o`zlikni anglamoq
20. Fermadagi jonivorlarning boshlari soni oyoqlari
sonidan 300 ta kam bo`lsa bu fermada nechta jonivor
8. Ergash bu xabarni eshitib dami chiqmadi.
bor.
Ushbu gapda ajratib ko`rsatilgan iboraning ma`nosi
A) 100 B) 150 C) 200 D) 300
qaysi qatorda to`g`ri berilgan?
A) qo`rquv aralash hech narsa deyolmay lol bo`lib
qoldi. O`ZB. TARIXI (MAJBURIY)
B) hech narsa demadi, indamadi.
C) oshkor bo`lishdan qo`rqib gapirmadi.
D) bir so`z ham ayta olmay qoldi. 21. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan
hududni toping.
9. Qaysi javobda shaxsi (egasi) ma`lum gap berilgan? A) Samarqand B) Farg‘ona
A) Oyni etak bilan yopib bo`lmaydi. C) Xorazm D) Buxoro
B) Boshingga qilich kelsa ham, to`g`ri gapir.
C) Qachongacha faqat o`z nafsingni o`ylab yashaysan, 22. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat
uka. qozongan allomani toping.
D) Ilm hayo bilan kibr orasida yo`q bo`lib ketadi. A) Muhammad al-Xorazmiy B) Abu Rayhon Beruniy
C) Abu Nasr Farobiy D) Abu Ali ibn Sino
10. Qaysi javobda miqdor sonning bir ma`noviy turiga
mansub so`zlar qatori berilgan? 23. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini
DTM 1/6
2001 ILM-U ZIYO
toping. more.
A) Ahriman B) Mitra A) yourselves B) me C) mine D) its
C) Anahita D) Ahuramazda
35. Choose the correct answer.
24. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general- I’ve lost my mobile phone. Have you seen it ...?
gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan? A) anywhere B) somewhere
A) M.Skobelev B) S.M.Duxovskoy C) everywhere D) nowhere
C) A.Vrevskiy D) K.P.Kaufman
36. Choose the correct answer.
25. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston There are three cars parked outside: One is Mercedes,
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy another is Jaguar and . . . is Fiat.
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) the other B) another
A) O‘zbekiston kommunistik partiyasi C) the others D) other
B) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi
C) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi 37. Choose the correct answer.
D) Erk demokratik partiyasi I have liked football ever since I first watched
Liverpool . . . when I was eight years old.
26. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik A) played B) was playing
qilgan? C) to play D) play
A) shayboniylar B) qo‘ng‘irotlar
C) ashtarxoniylar D) mang‘itlar 38. Choose the correct answer.
Let’s go on a trip to the mountains this summer,. . . ?
27. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni A) isn’t it B) shall we
bildiradi? C) don’t you D) will you
A) "mustamlakachilik" B) "davlat"
C) "yangi" D) "ozodlik" 39. Choose the correct answer.
He's an awful driver. He . . . four accidents in the last
28. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul three months.
bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon A) has B) has had C) had D) is having
ko‘rsatilgan?
A) Abu Muslim qo‘zg‘oloni 40. Choose the correct answer.
B) Muqanna qo‘zg‘oloni In most countries, children start the primary school . . .
C) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni the age of six.
D) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni A) of B) on C) in D) at

29. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb 41. Choose the correct answer.
atalgan? Such stories make me . . . there is true love in the world.
A) Behistun bitiklarida B) Qadimgi yunon A) believed B) to believe
manbalarida C) believe D) believing
C) Xitoy manbalarida D) Avestoda
42. From the marked areas 1, 2, 3 and 4, identify the
30. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan? one that is wrong.
A) 991-1048-yillarda. B) 973-1048-yillarda. I see that you have no (1) time to clean the house on
C) 970-1011-yillarda. D) 980-1037-yillarda. your (2) own so you had better (3) get somebody do (4)
it for you.
A) 2 B) 4 C) 1 D) 3
INGLIZ TILI
43. Choose the correct answer.
31. Choose the correct answer. I didn't know the correct spelling so I had to look it . . .
. . . how much money the gangsters offered him, the in the dictionary.
judge refused to take a bribe. A) for B) after C) up D) down
A) No matter B) Owing to
C) Whereas D) Although 44. Choose the correct answer.
The internet has become . . . tool in the present century
32. Choose the correct answer. because of its numerous benefits.
He was . . . angry with the waiter that he demanded to A) more useful B) as useful as
speak to the hotel manager. C) useful D) the most useful
A) too B) such C) enough D) so
45. Choose the correct answer.
33. Choose the correct answer. - Luckily, my husband is not very keen on playing
I'm too shy to speak in public. I get so . . . in front of an football.
audience. - ....
A) nervous B) nervousness A) So do I B) So is mine
C) nerves D) nervously C) Neither is mine D) Nor do I

34. Choose the correct answer. 46. Choose the correct answer according to the
Help . . . to the sandwiches, everyone! There are plenty picture.
DTM 2/6
2001 ILM-U ZIYO
What kind of physical activity is the boy in the picture more in men) sleep less than 6 hours per night.
below doing? Another important fact is that sleep time decreases
with age.
52. In accordance with the passage, the popular
assumption that eight hours of sleep per night is
essential . . . .
A) has been supported by scientific evidence
B) is only true for the elderly
C) is actually a fallacy
D) is only true for 20 percent of the population

53. The survey referred to in the passage signifies


that as people get older and older . . . .
A) their sleep time varies between 7 and 8 hours
A) He is doing pull-ups. B) they sleep less and less
B) He is doing push-ups. C) they require more sleep than formerly
C) He is measuring his height. D) they rarely sleep less than 7 hours
D) He is eating.
54. It is implied in the passage that a sleep time
47. Choose the correct answer. under 8 hours . . . .
Generally speaking, people in the countryside ... A) invariably leads to noticeable inefficiency
friendlier than people in big cities. B) is not recommended in the survey
A) was B) has been C) is D) are C) does not necessarily reduce a person's efficiency
D) causes a number of complications in old people
48. Choose the correct answer.
We went on . . . trip to Scotland. Read the text and answer the questions
A) three - week B) three weeks according to it 55-57.
C) a three weeks D) a three - week Although the cheetah is considered an efficient hunter,
only about half of its attempts to take prey are
Read the text and answer the questions successful. The most common reason for this failure is
according to it 49-51. early detection by the prey. Cheetahs do not take wind
When we go to the theatre we expect to find some direction into account when stalking, and unlike
excitement on the stage. We also hope not to be bored hyenas, cheetahs do not attempt to single out
by a lack of a good plot or movement. We want our play handicapped or sick individuals.
to be somewhat close to real life, with characters whom 55. We can conclude from the text that . . . .
we can recognize as having a 'psychology' like our own. A) animals suffering from a physical disability make
We want them to entertain us and convey ideas and easy prey for a cheetah
information which we did not have before. B) hyenas never prefer to kill and eat sick prey
49. Good plot and movement . . . . C) efficiency in hunting may not mean killing all the
A) can easily be found in every play prey an animal is after
B) must not be boring for the audience D) a cheetah may not find any food on windy days
C) are the main elements which are not often found in a
play 56. Which of the following is Not true?
D) are among the elements we expect to find in a good A) It is impossible for prey to run away once a cheetah
play decides to hunt it.\
B) When it sees its prey, the cheetah approaches it with
50. To the author, . . . . slow stiff strides.
A) characters in a play must relate to real people C) The cheetah is easily noticed by most of its prey.
B) everybody shouldn't expect to find himself in a play D) Cheetahs do not try to attack an animal suffering
C) we want to interpret the experiences of the players from an illness.
D) nobody wants to see real life depicted in a play
57. "Cheetahs do not take wind direction into
51. In the passage the writer thinks that a play . . . . account .... “refers to … .
A) must emphasize psychological rather than social A) it is difficult to find prey oh windy days
reality B) wind probably slows down cheetah's speed
B) contains a number of unusual characters C) wind probably carries cheetahs' smell to their prey
C) must offer us new ideas and experiences and so they easily become aware of cheetahs' presence
D) should appeal to our senses only D) wind helps prey to escape more easily

Read the text and answer the questions Read the text and answer the questions
according to it 52-54. according to it 58-60.
The effects of sleep loss are subject to a number of The famous American detective Thomas Osbourne was
popular misconceptions. The belief that everyone must actually a great lover of music; he often played the
sleep 8 hours a night is a myth. According to the violin and even composed some music. He would
results of a recent survey on the subject adults average sometimes spend a whole afternoon, listening to music,
about 7 to 7.5 hours of sleep per night, and many and this would make him extremely happy. On such
individuals function effectively with 5 to 6 hours of occasions he grew gentle and dreamy, quite unlike the
sleep. In fact, 20 percent of the population (slightly sharp, clever and rather frightening detective that
DTM 3/6
2001 ILM-U ZIYO
everybody knew him to be. But such a mood rarely qatnashgan?
lasted long; and when it left him he was more alert and A) 2 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 6 ta
businesslike than ever.
58. The writer describes a side of Detective 66. Ustida taka turkman gilami to`shalgan shohsupaning
Ousborne's character which . . . . o`rtasida qo`yilgan xontaxta yonida ikki kishi sekin
A) was little known by the general public gaplashib o`tirar, kichik piyolalarda oz-ozdan may
B) had a bad effect upon his work no`sh qilib, gazagiga g`alvirak bodomni barmoqlari
C) is referred to as a major defect bilan sindirib og`izlariga tashlar edilar.
D) he thinks is unsuitable for a detective Yuqoridagi parcha qaysi asardan olingan?
A) “Yulduzli tunlar” B) “Navoiy”
59. The writer points out that, after a quiet C) “Zulmat ichra nur” D) “Ulug`bek xazinasi”
afternoon spent in listening to music,
Ousborne . . . . 67. Men ham sening quyoshingda o`sib-ulg`aydim,
A) would lose interest in his professional work Qarzdorman, tuprog`ingda qoldirdim izlar,
B) found himself behaving in an aggressive manner Ammo ayting, qayda qoldi u yoshlik paytim,
C) went back to his detective work with greater Qayda qoldi men ishongan u o`zga hislar. ( A.
efficiency Oripov. )
D) wished he didn't have to work as a detective Ushbu to`rtlikda sodda yasama so`zlar haqidagi qaysi
fikrlar to`g`ri emas?
60. We can understand from the passage that A) bitta yasama so`z tarkibida fonetik hodisa
Ousborne was generally regarded as . . . . kuzatilgan
A) rather a cruel person, even a wicked one B) yasovchi qo`shimchalarning barchasi shakldosh
B) a man of many and varied talents C) bitta yasama so`z tarkibida qator undosh ishtirok
C) an extremely intelligent detective, and one to be etgan
feared D) yasovchi qo`shimchalarning barchasi uch
D) being rather unreliable as a detective tovushdan iborat

68. Qaysi gapda hol vazifasida kelgan bo`lishsizlik olmoshi


ONA TILI VA ADABIYOTI qatnashgan?
A) Shunda birdan allaqayerdan oyim paydo bodib
61. Navoiyning qaysi qit`asi shoirning faxriyalaridan bir qoldi.
hisoblanadi? B) Hunarli odam hech qachon kam bo`lmaydi.
A) “ Haq taolo xoni in`omi-yu karami…” C) Ovozi har qachongidan ham ta’sirliroq edi.
B) “ Ul bobdakim jahon ahli…” D) U haqda hech qanaqa xat-xabar yo`q.
C) ” Shoni ajdahoga nisbat qilib tururkim…”
D) “ Navoiy she`ri to`qquz bayt-u, o`n bir bayt ” 69. Muqimiy uchun asosiy tirikchilik manbayi bo`lib
xizmat qilgan kasb?
62. Qaysi gapdagi ajratib ko‘rsatilgan so‘zda metafora A) xattotlik B) pattachilik
usulida ma’no ko`chishi yuz bergan? C) shoirlik D) mirzalik
A) Bu ishimizni kolrgan ko`zlar xursand bodadi,
rahmatlar aytadi. 70. Quyidagi qaysi gaplarda paronim bilan bog`liq
B) Oybekni o`qishni yaxshi ko`raman, “Navoiy” xatolikka yo‘l qo‘yilmagan?
romanini kecha topdim. 1) “Toza havo - tanga davo”, - deydi dono xalqimiz.
C) Quyosh etaklarini qishloq ustidan yig`shtirib oldi. 2) Men bo‘sh vaqtlarimda sher mutolaa qilishni yaxshi
D) Ular torlarining quloqlarini burab. sozini ko‘raman.
to‘g‘rilashardi. 3) Uning otasi ganchdan ajoyib naqshlar yasardi.
4) Adolat she’rni ravon o‘qidi.
63. Lutfiyning “Xoh inon, xoh inonma” radifli g`azali 5) Qizcha onasining sur’atini hech qo‘lidan qo‘ymas edi.
haqidagi qaysi fikr(lar) to`g`ri emas. A) 1, 3, 4 B) 2, 3, 4 C) 2, 5 D) 1, 5
A) g`azal an`anaviy yetti baytdan iborat.
B) g`azal aruzning hazaji musammani axrabi makfufi 71. Nodiraning qaysi g`azali zimdan qaralganda umr
mahzuf (yoki maqsur) vaznida bitilgan. yo`ldoshi Amir Umarxonga bag`ishlangan?
C) g`azal radifi sevarim – jigarim – saharim – guzarim A) “Etib ket” radifli g'azalida
– xabarim – basarim – nazarim – siymbarim kabi B) “Oqibat” radifli g'azalida
so`zlardan iborat. C) "Na gul sayr ayla, na fikri bahor et..."
D) taqte`si: – – V / V – – V / V – – V/ V – – / D) "Eshit" radifli g'azalida

64. “Rustamxon” dostonida qo`llangan o`tovning chetan 72. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini
(to`qima devori)ga o`xshatib ishlangan devori aniqlang.
ma`nosini anglatuvchi so`z qaysi? 1) injener-mayor 2)injener-mexanik 3) injener-
A) to`shanch B) keraga C) murt D) mazgil polkovnik 4) injener-texnik 5) insi-jinsi 6) ins-jins 7)
inon-ixtiyor
65. Sizga qarsaklarda chiniqdi ilgim A) 1, 2, 3, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
Istiqbol sizniki, baringizniki. C) 1, 2, 3, 4, 5, 7 D) 1, 3, 5, 6, 7
Olamning egasi siz bo`lmayin kim?
Shundayin olamki, kelmagan tengi. 73. Gaplarning qaysi birida yuklama ishtirok etmagan?
Berilgan she`riy parchada olmoshning necha turi A) Taraqqiyot tasodif emas, balki zaruratdir.
B) Haykal ham qo’yingiz bamisli xayol.
DTM 4/6
2001 ILM-U ZIYO
C) U o’z ishini sira vaqtida qilmaydi qo‘llanadi?
D) Toki odamlar meni ko’rmasin, faqat mehnatimni A) Bizning jamiyatimiz… ayollar... og‘ir yuk ko‘tarib
ko’rishsin. yurishi erkaklar uchun uyat… holdir.
B) Ma'lumki, Amir Temur hukmron… qilgan yillar…
74. “O`rtamizda birgina olma ” asarining muallifi? Movarounnahr… chet ellardan ko‘p… sayyoh…, elchi…
A) Shavkat Rahmon B) H.Xudoyberdiyeva tashrif buyurgan.
C) Abdulla Oripov D) Omon Matjon C) Kunlar… birida o‘zga yurtlik mehmon… bir
ko‘chadan o‘tib ket…, har bir darvoza tagidagi bo‘sh
75. A. Qahhorning 1932-yil chop etilgan dastlabki idishlarni ko‘rib hayron bo‘lib…
asarining janri nima edi? D) Ko‘cha… o‘tib ket… har bir erkak ushbu idishlar…
A) hikoya B) qissa C) roman D) komediya suv bilan to‘ldirib qo‘y…ni o‘zi… burchi deb biladi.

76. “ Kecha va kunduz ” asarida “ovini yiqitgan mergan” 83. Quyida berilgan gaplardan qaysi birida moslashuvli
iborasi qaysi obrazga nisbatan qo`llangan? so`z birikmasi uchraydi?
A) mingboshi B) Miryoqub A) Mehri qo`shnisini hech qachon sevmagan, yaxshi
C) Zebi D) Qurvonbibi ko`rmagan.
B) U hayotini sarbadorlar e`tiqodi bilan bog`lagan.
77. E. Tompson qaysi asari uchun “Alanga medali” oltin C) Odina kuyladi, jo`shqin she`rlar aytdi va yana
mukofotini olgan? o`ynadi.
A) “Mitti yovvoyilar” D) Hovlilarni suv sepib supurdi.
B) “Shimoliy hayvonlar hayoti”
C) “Jonivorlar haqida hikoyalar” 84. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini
D) “Yovvoyi hayvonlar hayoti” aniqlang.
A) issiq-bardoshlik B) istehzoosiz
78. Qaysi javobda ko‘tarinkilik, tantanavorlik bo‘yog`ini C) issiqsovuq D) issiqsovuqchi
ifodalagan, uslubiy xoslangan hozirgi zamon
qo‘shimchalari qodlangan? 85. Tarkibida sifatdan yasalgan sodda yasama ravish
A) Silqib oqayotir ko`kragimdan qon. Qalbim qatnashgan gapni aniqlang.
o‘rtanmoqda so‘ngsiz armonim... Yurak qonim bilan A) So`nggi vaqtlarda shaharda ijobiy siljishlar ko`zga
bitgan dostonim Sizga bag'ishladim, Otajon! tashlanayotganligini qayd etib o‘tish lozim.
B) Eshit, chorlayapti Ona Yer, B) Dushmaningiz bilan tortishayotganingizda ham
Ko‘ksida olovli oh-faryod. ochiq va mardlarcha so'zlang.
Asrdosh birodar, qodni ber, Kel, C) Ravshan voqeadan qisman xabardor bo`lganidan
Yergа qilaylik qasamyod... Hodiqul akaning kelish sababini payqadi.
C) Nido bergil, qaydasan, sharpangga quloq tutdim, D) Yarim tunda ko`zi ilingan ayol tong saharlab
Sirli tushlar ko`rib men bor dunyoni unutdim. junjikib uyg`onib ketdi, osmon oqarib kelardi.
D) Ko‘zimda yosh bilan kularman men ham, Tilasam,
muhabbat tilarman men ham. Ishq bilan dunyoni 86. Qaysi gapda ochiq so‘zi o‘z ma’nosida qo‘llangan?
olarman men ham, Muhabbat bor edi, muhabbat A) Yig‘ilishda aytilgan anchagina muammolar ochiq
mavjud. qoldi.
B) Nafisa o‘z fikrlarini ko‘pchilik oldida ham ochiq
79. Bir tup kessang, o‘n tup ek. (Maqol) ifoda qila olardi.
Yuqoridagi maqolda qatnashgan so`zlar haqidagi C) Haftaning dushanba kuni ochiq eshiklar kuni deb
qaysi fikr noto`g`ri? e’lon qilindi.
A) fe`llar bir xil nisbat shaklida. D) Ismat ota ochiq derazadan boshini chiqarib, o‘g‘lini
B) dona son qatnashgan chaqirdi.
C) fe`llar sof fe`l shaklida
D) fe`llar bir xil mayl shaklida 87. Quyida berilganlardan so‘z tarkibi ot + so‘z yasovchi
qo`shimcha + lug‘aviy shakl yasovchi qo`chimcha
80. Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko‘rsatilgan + sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha tartibida
so‘zlar tarkibidagi qo‘shimchalar soni har ikkala so‘zda joylashmagan so‘zlar ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
bir xil? 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg‘urishdi;
A) Onaxon bu moyni idishchalarga solib yillab saqlar 4) bostirmada; 5) tushirtirmoq;
edi. // Shamolda eshik taraqlab ochilib ketdi. 6) ranjitdi.
B) Bu daraxt, balki, kelgusi yil meva bog`lar. // A) 3, 5, 6 B) 1, 3, 5
Ehtimol, uyiga yaqinligi uchun shu korxonada ishlar. C) 2, 4, 5 D) 1, 2, 4
C) Qizcha har kuni gullar tergani bog`ga borar edi. //
O`sha bazmda uning she’r o`qigani esidan chiqmaydi. Matnni o'qing va ushbu matn asosida tuzilgan
D) Bu jannatmakon о`lkа - bizning yurtimiz. // topshiriqlarni bajaring 88-90.
Do`stim, biz shu jasur bobolar avlodimiz. Zaruriyat tufayli majlisda qabul qilingan qarordan
ko‘chirmalar rasmiylashtiriladi. Bayonnomadan
81. Mirmuhsinning “Me’mor” romanida “har to’kisda bir ko‘chirma ham imzo bilan tasdiqlanadi. Ba’zan
ayb” maqoli qaysi obraz tomonidan aytilgan? bayonnomadan ko‘chirmalarda tadbirda
A) Ma’suma beka B) Najmiddin Buxoriy qatnashuvchilarning ro‘yxati yoki soni, shuningdek,
C) Xorunbek D) Zulfiqor ko‘rilgan masala haqida muhokamada ishtirok
etganlarning familiyasi ham qayt qilinadi.
82. Qaysi gapda nuqtalar o‘rnida so‘z yasovchi, lug‘aviy 88. Ushbu matndagi yasovchi qo`shimchalar miqdori
shakl yasovchi va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha nechta?
DTM 5/6
2001 ILM-U ZIYO
A) 7 ta B) 8 ta C) 6 ta D) 9 ta

89. Matn tarkibida qanday xatolik kuzatilgan?


A) qo`shimcha qo`llash bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
B) imlo bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
C) tinish belgisi bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
D) paronim bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.

90. Berilgan matnda ishtirok etgan qo`shma yasama


so`zlar soni nechta?
A) 3 ta B) 2 ta C) 5 ta D) 4 ta

DTM 6/6
2001 Ing#Ona
ADCDACABCCBCBADBAAAACCBACACCCCADBAAADBBDCBCDCADDDACCBCCACACCD
CCBBCDBAADBADBDBADBABBDBDCADC 90
2002 Huq#Ing
DDBDAABDACCDAADBCBBDBDABBDAACDDCBDCDCADCDBBBABDACCBACBCACACDA
CBDCAAACACCBCBDADBADABDADDCBA 90
2003 Tar#Geo
DBBBDDBDDBBDBABBBBDDDADDCDBACBDBCDACAAAADCBDCBCCDACCDDBAABBBD
CACDCCBAADCACCBACADCADDCCDBAA 90
2004 Mat#Fiz
DADADADBDCABDCCADBBDACCDBABBCABCBDBBDACCDCBAADBDACBBDCCCADCCC
CDCDDAAAADBDDBABADBDDACCBADBD 90
2005 Rus#Ona
BBBBABBCBBDCDBBABCABCBDBAACBDCBDBADBDBCBACCDACDADCDDABCACBDADA
BACDCCABADDCABDABBDDBDBACADD 90
2006 Kim#Bio
AAACBABCDAADDCCAADBCBACDADDCDBBCBBBBCCADBCAAAADBBCCBCDBADCDCA
ABCDDCDBDDCBBCCADABDCDACABABB 90

DTM
OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002002


1-10 topshiriqlar Ona tili (majburiy) (1.1)
11-20 topshiriqlar Matematika (majburiy) (1.1)
21-30 topshiriqlar O`zb. tarixi (majburiy) (1.1)
31-60 topshiriqlar Huquq (3.1)
61-90 topshiriqlar Ingliz tili (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2002 ILM-U ZIYO
C) sarflangan vaqt, diyonatli inson
D) quvonchli xabar, baxtli bolalik
ONA TILI (MAJBURIY)

MATEMATIKA (MAJBURIY)
1. Qaysi javobda shaxsi (egasi) ma`lum gap berilgan?
A) Oyni etak bilan yopib bo`lmaydi.
B) Ilm hayo bilan kibr orasida yo`q bo`lib ketadi. 11. 5592-2869 ayirma qiymatini toping.
C) Boshingga qilich kelsa ham, to`g`ri gapir. A) 2473 B) 2733 C) 2723 D) 2724
D) Qachongacha faqat o`z nafsingni o`ylab yashaysan,
uka. 12. 1-shahar aholisi ikki million yetmish besh ming bo`lib
u ikkinchi shahar aholisidan besh yuz oltmish yetti
2. Qaysi javobda miqdor sonning bir ma`noviy turiga ming uch yuz yigirma sakkizta ortiq bo`lsa, ikkinchi
mansub so`zlar qatori berilgan? shahar aholisini toping.
A) yuzlab, mingtacha, to`qqiz A) 2182672 B) 1440172
B) sakkiz, uchalasi, qirqta C) 2642328 D) 1507672
C) beshtadan, yettita, minglab
D) beshdan ikki, chorak, yarim 13.  3658  650   1875  870  ning qiymatini toping.
A) 2003 B) 1003 C) 2008 D) 1008
3. Ergash bu xabarni eshitib dami chiqmadi.
Ushbu gapda ajratib ko`rsatilgan iboraning ma`nosi
14. 9639+8527+7418 yig`indi qiymatini toping.
qaysi qatorda to`g`ri berilgan?
A) 25584 B) 25884 C) 25468 D) 25883
A) oshkor bo`lishdan qo`rqib gapirmadi.
B) hech narsa demadi, indamadi.
15. Quyidagi sonlarning qaysi biri 162 dan eng ko`p marta
C) bir so`z ham ayta olmay qoldi.
katta?
D) qo`rquv aralash hech narsa deyolmay lol bo`lib
A) 2430 B) 1782 C) 2916 D) 3726
qoldi.
16. 8781-6275 ayirma qiymatini toping.
4. Qaysi qatorda shaxs oti qatnashgan?
A) 2406 B) 2506 C) 2500 D) 2501
A) Toshkent va Samarqandda bo’lgan Alisher oshib-
toshib gapirar edi.
17. 787-251 ayirmani aniqlang.
B) Olimtoy yana eski ishini boshladi.
A) 526 B) 546 C) 536 D) 561
C) Qorovultog’dan hamma narsa kichik ko’rinadi.
D) Yigit va qiz bu haqida bilishmas edi.
18. Fermadagi jonivorlarning boshlari soni oyoqlari
sonidan 300 ta kam bo`lsa bu fermada nechta jonivor
5. ot+ot shaklidagi so’z berilgan qatorni toping?
bor.
A) karnaygul B) otboqar
A) 300 B) 100 C) 150 D) 200
C) oqqush D) achchiqtosh
19. 94  5ko`paytma qiymatini topish uchun to`g`ri
6. Qaysi javobda paronim bilan bog`liq xatolik bor?
tasdiqni toping.
A) Ularning tup maqsadini bilib olishimiz kerak.
A) 90 ni 5 ga ko`paytirib 25 ni qo`shish kerak
B) Konstitutsiya 6 bo`lim, 26 bob, 128 moddadan
B) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni qo`shish kerak
iborat.
C) 90 ni 5 ga ko`paytirib 15 ni ayirish kerak
C) Qal`a mustahkam, beklar sadoqatli, shuning uchun
D) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni ayirish kerak
dushmanga aslo bo`yin egmaymiz.
D) Do`stim ko`proq ilmiy ish bilan shug`ullanishni
20. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
afzal ko`radi.

7. Bevaqt so`zining turkumini toping?


A) ot B) ravish C) sifat D) olmosh
A) 1 B) 3 C) 4 D) 2
8. Faqat yopiq bo’g’indan iborat sodda yasama so’zni
toping. O`ZB. TARIXI (MAJBURIY)
A) vatanparvar B) fidoyi
C) bolalarga D) vijdonsiz
21. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul
9. Qaysi javobda imloviy xatolik kuzatiladi? bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon
A) Allanarsa eshikga gup etib urilganday bo`ldi. ko‘rsatilgan?
B) Ona tabiat insonga turli-tuman ne`matlarni in`om A) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni
etib, unga hayot bag`ishlab turadi. B) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni
C) Mehnatsevarlik bizni porloq kelajak sari olib boradi. C) Muqanna qo‘zg‘oloni
D) Men suygan suyukli shunchalar go`zal, Oydan-da D) Abu Muslim qo‘zg‘oloni
go`zaldir, kundan-da go`zal!
22. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general-
10. Faqat tobe qismi yasama so`z bilan ifodalangan otli gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan?
so`z birikmalarini aniqlang. A) S.M.Duxovskoy B) A.Vrevskiy
A) befoyda mashg`ulot, behuda urinmoq C) K.P.Kaufman D) M.Skobelev
B) donishmand ustoz, o`zlikni anglamoq
DTM 1/5
2002 ILM-U ZIYO
23. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat mustaqilligini;
qozongan allomani toping. D) Davlatning boshqa davlatlar tarkibida ekanligi
A) Abu Nasr Farobiy B) Abu Rayhon Beruniy
C) Abu Ali ibn Sino D) Muhammad al-Xorazmiy 34. Norvogiya va Daniya davlatlari qanday boshqaruv
shakliga mansub ?
24. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini A) mutloq monarxiya
toping. B) parlamentar respublikasi
A) Anahita B) Mitra C) prezidenlik respublikasi
C) Ahriman D) Ahuramazda D) cheklangan monarxiya

25. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik 35. O‘zbekiston Respublikasi mustaqil davlat sifatida
qilgan? quyidagi qanday huquqga ega emas ?
A) mang‘itlar B) shayboniylar A) o‘z xazinasi va pul birligi – milliy valutasini joriy
C) qo‘ng‘irotlar D) ashtarxoniylar qilish huquqi
B) o‘z gerbi, bayrog‘I, madhiyasi va poytaxtiga ega
26. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan? bo‘lish huquqi
A) 973-1048-yillarda. B) 991-1048-yillarda. C) Markaziy Osiyo davlatlarinning ma’muriy
C) 980-1037-yillarda. D) 970-1011-yillarda. tuzilishini belgilash huquqi
D) davlat tiliga egalik huquqi
27. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb
atalgan? 36. Harakatar strategiyasining 2-yo’nalishi qanday
A) Xitoy manbalarida B) Qadimgi yunon nomlanadi ?
manbalarida A) “Iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirish”
C) Avestoda D) Behistun bitiklarida B) “Davlat va jamiyat qurilishini takomillashtirish”
C) “Ijtimoiy sohani rivojlantirish”
28. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni D) “Qonun ustuvorligini ta’minlash va sud-huquq
bildiradi? tizimini yanada isloh qilish”
A) "yangi" B) "davlat"
C) "ozodlik" D) "mustamlakachilik" 37. Agar monarx o‘z davlatini boshqarishda uning
boshqaruvi boshqa biron bir idora bilan cheklanmasa,
29. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan bunday monarxiya nima deb ataladi ?
hududni toping. A) demokratik B) nodemokratik
A) Samarqand B) Farg‘ona C) mutloq D) konstitutsiyaviy
C) Xorazm D) Buxoro
38. Quyidagilardan qaysi biri parlamentar respublikasiga
30. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston misol bo’la oladi ?
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy A) Irlandiya va Germaniya
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? B) Braziliya va Meksika
A) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi C) Italiya va Fransiya
B) O‘zbekiston kommunistik partiyasi D) Daniya, Getsiya
C) Erk demokratik partiyasi
D) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi 39. Quyidagilardan qaysi biri prezidentlik respublikasiga
misol bo’la oladi ?
A) Meksika va Norvegiya
HUQUQ B) Argentina, Daniya
C) AQSH va Buyuk Britaniya
31. Quyidagi davlatlardan qaysi biri respublika boshqaruv D) Braziliya va Meksika
shakliga misol bo’la oladi ?
A) Ispaniya B) Buyuj Britaniya 40. Quyidagi qaysi javobda cheklangan monarxiya
C) Shvetsiya D) Braziliya shaklidagi davlat xato berilgan ?
A) Daniya B) Buyuk Britaniya
32. Dunyoda birinchi sivilizatsiyalashgan davlatlarning C) Fransiya D) Norvegiya
paydo bo‘lishi qayerda va qaysi davrlarga to’g’ri keladi?
A) Apennin yarim orolida miloddan avvalgi II ming 41. Shaxsga berilgan to’g’ri ta’rifni toping.
yilliklar A) shaxs deganda o‘ziga xos xususiyatlar,
B) Krit orolida miloddan avvalgi III-II ming yilliklar xohishistaklar, orzu va intilishlar, bilim, ko‘nikma,
C) Qadimgi Sharqda miloddan avvalgi IV—III ming malakalarga ega, ma’naviy dunyosi tor bo‘lgan inson
yilliklar tushuniladi.
D) Qadimgi Sharqda miloddan avvalgi V—IV ming B) shaxs deganda o‘ziga xos xususiyatlar,
yilliklar xohishistaklar, orzu va intilishlar, bilim, ko‘nikma,
malakalarga ega bo’lmagan, ma’naviy dunyosi boy
33. “Suverenitet” so‘zi qanday ma’noni anglatadi? bo‘lgan inson tushuniladi.
A) Davlatning o‘z ichki hayotida va boshqa davlatlar C) shaxs deganda o‘ziga xos xususiyatlar,
bilan munosabatida qaramligini; xohishistaklar, orzu va intilishlar, bilim, ko‘nikma,
B) Davlatning o‘z ichki hayotida va tashqi malakalarga ega, moddiy dunyosi boy bo‘lgan inson
Munosabatida boshqa davlatlardan mustaqilligini; tushuniladi.
C) Davlatning o‘z ichki hayotida boshqa davlatlardan D) shaxs deganda o‘ziga xos xususiyatlar,
DTM 2/5
2002 ILM-U ZIYO
xohishistaklar, orzu va intilishlar, bilim, ko‘nikma, A) 2, 3, 5 B) 1, 2, 3
malakalarga ega, ma’naviy dunyosi boy bo‘lgan inson C) 1, 3, 5 D) 1, 2, 3, 4, 5
tushuniladi.
51. Unitar davlat belgilari to’g’ri ko’rsatilgan javobni
42. Hozirgi kunda jahonda nechta federative davlat toping.
mavjud ? 1) umumiy hudud; 2) oliy sud; 3) yagona hudud; 4)
A) 30 dan ortiq B) 20 dan ortiq federatsiya konstitutsiyasi; 5) ikki palatali parlament;
C) 20 ga yaqin D) 15 dan ortiq 6) mustahkam bo’lmagan tuzilma; 7) yagona
konstitutsiya; 8) yagona hudud mavju emas
43. Suvereniteti va mustaqilligini saqlab qolgan holda A) 6, 8 B) 3, 7 C) 2, 4, 7 D) 1, 2, 4, 5
biror-bir maqsadga erishish uchun birlashgan
davlatlar ittifoqi nima deb ataladi? 52. Bir necha davlatlarning birlashuvidan hosil bo‘l gan
A) federativ B) konfederatsiya murakkab, ittifoqdosh davlat nima deb ataladi ?
C) unitary D) totatlitar A) federativ B) konfederatsiya
C) totatlitar D) unitary
44. Monarxiyaning asosiy belgilari xato berilgan javobni
aniqlang. 53. Davlatning ichki funksi ya la ri ga oid vazifalar
1) monarx o‘z faoliyatida mustaqildir; 2) umrbod nimalardan iborat ?
boshqaruv; 3) monarx davlatni yakka o‘zi boshqaradi; 1. Iqtisodiy vazifalar; 2. Ijtimoiy vazifalar; 3. Siyosiy-
4) monarx o‘z boshqaruvining natijasi uchun yuridik huquqiy vazifalar; 4.madaniy-ma’rifiy; 5. moliyaviy; 6.
jihatdan javobgar; 5) hokimiyatni o‘rnatish, qabul xavfsizlik va himoyalash borasidagi vazifalar;
qilishning alohida tartibi mavjud emas; A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 4, 5, 6
A) 1, 2, 3 B) 4, 5 C) 2, 5 D) 1, 3 C) 1, 2, 3, 4, 5, 6 D) 1, 3, 4, 5

45. “Pluralizm” qanday ma’noni bildiradi ? 54. Jamiyatning ilk, eng soda ko’rinishi nima deb ataladi ?
A) “fikrlar xilma-xilligi” A) guruh B) kishilar jamoasi
B) “burch”, “majburiyat” C) qabila D) qabillar ittifoqi
C) “tenglik”, “ozodlik”
D) “majlis”, “kengash” 55. Davlat funksiyalari ijtimoiy jihatdan muhimligi
bo’yicha ….
46. “Monarxiya” so’zi qaysi tildan olingan? A) ichki va tashqi
A) arabcha B) yunoncha B) huquqni ijod qilish, huquqni ijro qilish
C) lotincha D) fransuzcha C) asosiy va asosiy bo’lmagan
D) doimiy va vaqtinchalik
47. “Fuqarolar o‘z huquq va erkinliklarini amalga
oshirishda boshqa shaxslarning, davlat va jamiyatning 56. Qadimgi Xorazm va Baqtriya davlatlari uyushmasi-
qonuniy manfaatlari, huquqlari va erkinliklariga ittifoqi hududi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping ?
putur yetkazmasliklari shart” deb konstitutsiyaning A) Sirdaryodan O‘rta Afg‘onistongacha
qaysi moddasida yozilgan ? B) Amudaryodan O‘rta Afg‘onistongacha
A) 24-modda B) 17-modda C) Sirdaryodan Janubiy Tojikistongacha
C) 14-modda D) 20-modda D) Zarafshondan Shimoliy Afg‘onistongacha

48. Davlatning boshqaruv shakli deyilganda….. 57. Monarxiya qanday shakllarda bo’ladi ?
A) ommaviy davlat hokimiyati, uning idoralari, A) mutloq va cheklanmagan
aholining ushbu idoralarni shakllantirishda ishtirok B) doimiy va vaqtincha
etish darajasi C) mutloq va parlamentar
B) jamiyatni boshqarish va xalq manfaatlarini himoya D) demokratik va nodemokratik
qilishni amalga oshiradigan davlat organlarining yaxlit
tizimi 58. “Davlatu saltanat uch narsa bilan: mulk, xazina va
C) hokimiyatga ega, o‘z hududidagi insonlarning lashkar bilan tikdir. Dono vazir bularning har
manfaatlarini himoya qiladigan, xalqaro uchalasini tadbirkorlik bilan yaxshi ahvolda saranjom
munosabatlarni tutadi.” yuqoridagi so’zlar kimga tegishli ?
amalga oshiradigan mustaqil siyosiy tashkilot. A) Amir Temur B) Abu Bakr Xorazmiy
D) davlat faoliyatining asosiy yo‘nalishlari bo‘lib, C) Abu Rayhon Beruniy D) Abu Ali ibn Sino
ularda davlatning ijtimoiy jihatlari ro‘yobga chiqariladi
59. “Demokratik huquq va erkinliklar Konstitutsiya va
49. Davlat boshqaruvining unitar shakliga kiradigan qonunlar bilan himoya qilinadi” deb konstitutsiyaning
davlatlarni aniqlang. qaysi moddasida yozilgan ?
A) Rossiya va Germaniya A) 15-modda B) 17-modda
B) O’zbekiston va Braziliya C) 13-modda D) 14-modda
C) Yaponiya va Fransiya
D) Shveytsariya va Yevropa ittifoqi 60. Boshqaruv shakliga ko’ra davlat qanday turlarga
bo’linadi ?
50. Davlat tuzilish shakliga ko’ra turlari to’g’ri berilgan A) konfederativ va demokratik
javobni aniqlang ? B) unitar va federativ
1) unitar; 2) totalitar; 3) federativ; 4) parlamentar; 5) C) demokratik va nodemokratik
konfederativ D) monarxiya va respublika
DTM 3/5
2002 ILM-U ZIYO
A) So is mine B) So do I
C) Neither is mine D) Nor do I
INGLIZ TILI
73. Choose the correct answer.
61. Choose the correct answer. I'm too shy to speak in public. I get so . . . in front of an
Such stories make me . . . there is true love in the world. audience.
A) believe B) believed A) nervously B) nervousness
C) believing D) to believe C) nervous D) nerves

62. Choose the correct answer. 74. Choose the correct answer.
He was . . . angry with the waiter that he demanded to . . . how much money the gangsters offered him, the
speak to the hotel manager. judge refused to take a bribe.
A) too B) such C) so D) enough A) Owing to B) Whereas
C) No matter D) Although
63. Choose the correct answer.
We went on . . . trip to Scotland. 75. Choose the correct answer.
A) three - week B) a three - week There are three cars parked outside: One is Mercedes,
C) three weeks D) a three weeks another is Jaguar and . . . is Fiat.
A) another B) the other
64. From the marked areas 1, 2, 3 and 4, identify the C) other D) the others
one that is wrong.
I see that you have no (1) time to clean the house on 76. Choose the correct answer according to the
your (2) own so you had better (3) get somebody do (4) picture.
it for you. What kind of physical activity is the boy in the picture
A) 3 B) 2 C) 1 D) 4 below doing?

65. Choose the correct answer.


The internet has become . . . tool in the present century
because of its numerous benefits.
A) useful B) as useful as
C) the most useful D) more useful

66. Choose the correct answer.


I have liked football ever since I first watched
Liverpool . . . when I was eight years old.
A) play B) played
C) was playing D) to play
A) He is eating.
67. Choose the correct answer. B) He is doing push-ups.
He's an awful driver. He . . . four accidents in the last C) He is measuring his height.
three months. D) He is doing pull-ups.
A) has had B) had C) is having D) has
77. Choose the correct answer.
68. Choose the correct answer. In most countries, children start the primary school . . .
Generally speaking, people in the countryside ... the age of six.
friendlier than people in big cities. A) at B) in C) on D) of
A) are B) was C) has been D) is
78. Choose the correct answer.
69. Choose the correct answer. Let’s go on a trip to the mountains this summer,. . . ?
I’ve lost my mobile phone. Have you seen it ...? A) don’t you B) isn’t it
A) somewhere B) nowhere C) will you D) shall we
C) anywhere D) everywhere
Read the text and answer the questions
70. Choose the correct answer. according to it 79-81.
I didn't know the correct spelling so I had to look it . . . Although the cheetah is considered an efficient hunter,
in the dictionary. only about half of its attempts to take prey are
A) up B) down C) after D) for successful. The most common reason for this failure is
early detection by the prey. Cheetahs do not take wind
71. Choose the correct answer. direction into account when stalking, and unlike
Help . . . to the sandwiches, everyone! There are plenty hyenas, cheetahs do not attempt to single out
more. handicapped or sick individuals.
A) mine B) me C) yourselves D) its 79. We can conclude from the text that . . . .
A) animals suffering from a physical disability make
72. Choose the correct answer. easy prey for a cheetah
- Luckily, my husband is not very keen on playing B) efficiency in hunting may not mean killing all the
football. prey an animal is after
-.... C) a cheetah may not find any food on windy days
DTM 4/5
2002 ILM-U ZIYO
D) hyenas never prefer to kill and eat sick prey assumption that eight hours of sleep per night is
essential . . . .
80. Which of the following is Not true? A) is actually a fallacy
A) It is impossible for prey to run away once a cheetah B) has been supported by scientific evidence
decides to hunt it.\ C) is only true for 20 percent of the population
B) Cheetahs do not try to attack an animal suffering D) is only true for the elderly
from an illness.
C) The cheetah is easily noticed by most of its prey. 86. The survey referred to in the passage signifies
D) When it sees its prey, the cheetah approaches it with that as people get older and older . . . .
slow stiff strides. A) their sleep time varies between 7 and 8 hours
B) they require more sleep than formerly
81. "Cheetahs do not take wind direction into C) they rarely sleep less than 7 hours
account .... “refers to … . D) they sleep less and less
A) wind helps prey to escape more easily
B) it is difficult to find prey oh windy days 87. It is implied in the passage that a sleep time
C) wind probably slows down cheetah's speed under 8 hours . . . .
D) wind probably carries cheetahs' smell to their prey A) invariably leads to noticeable inefficiency
and so they easily become aware of cheetahs' presence B) causes a number of complications in old people
C) is not recommended in the survey
Read the text and answer the questions D) does not necessarily reduce a person's efficiency
according to it 82-84.
The famous American detective Thomas Osbourne was Read the text and answer the questions
actually a great lover of music; he often played the according to it 88-90.
violin and even composed some music. He would When we go to the theatre we expect to find some
sometimes spend a whole afternoon, listening to music, excitement on the stage. We also hope not to be bored
and this would make him extremely happy. On such by a lack of a good plot or movement. We want our play
occasions he grew gentle and dreamy, quite unlike the to be somewhat close to real life, with characters whom
sharp, clever and rather frightening detective that we can recognize as having a 'psychology' like our own.
everybody knew him to be. But such a mood rarely We want them to entertain us and convey ideas and
lasted long; and when it left him he was more alert and information which we did not have before.
businesslike than ever. 88. Good plot and movement . . . .
82. The writer describes a side of Detective A) are the main elements which are not often found in a
Ousborne's character which . . . . play
A) was little known by the general public B) must not be boring for the audience
B) he thinks is unsuitable for a detective C) are among the elements we expect to find in a good
C) had a bad effect upon his work play
D) is referred to as a major defect D) can easily be found in every play

83. The writer points out that, after a quiet 89. To the author, . . . .
afternoon spent in listening to music, A) nobody wants to see real life depicted in a play
Ousborne . . . . B) characters in a play must relate to real people
A) would lose interest in his professional work C) everybody shouldn't expect to find himself in a play
B) went back to his detective work with greater D) we want to interpret the experiences of the players
efficiency
C) wished he didn't have to work as a detective 90. In the passage the writer thinks that a play . . . .
D) found himself behaving in an aggressive manner A) must offer us new ideas and experiences
B) must emphasize psychological rather than social
84. We can understand from the passage that reality
Ousborne was generally regarded as . . . . C) should appeal to our senses only
A) rather a cruel person, even a wicked one D) contains a number of unusual characters
B) being rather unreliable as a detective
C) a man of many and varied talents
D) an extremely intelligent detective, and one to be
feared

Read the text and answer the questions


according to it 85-87.
The effects of sleep loss are subject to a number of
popular misconceptions. The belief that everyone must
sleep 8 hours a night is a myth. According to the
results of a recent survey on the subject adults average
about 7 to 7.5 hours of sleep per night, and many
individuals function effectively with 5 to 6 hours of
sleep. In fact, 20 percent of the population (slightly
more in men) sleep less than 6 hours per night.
Another important fact is that sleep time decreases
with age.
85. In accordance with the passage, the popular
DTM 5/5
OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002003


1-10 topshiriqlar Ona tili (majburiy) (1.1)
11-20 topshiriqlar Matematika (majburiy) (1.1)
21-30 topshiriqlar O`zb. tarixi (majburiy) (1.1)
31-60 topshiriqlar Tarix (3.1)
61-90 topshiriqlar Geografiya (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2003 ILM-U ZIYO

MATEMATIKA (MAJBURIY)
ONA TILI (MAJBURIY)
11. Fermadagi jonivorlarning boshlari soni oyoqlari
1. Qaysi javobda miqdor sonning bir ma`noviy turiga sonidan 300 ta kam bo`lsa bu fermada nechta jonivor
mansub so`zlar qatori berilgan? bor.
A) beshtadan, yettita, minglab A) 150 B) 100 C) 300 D) 200
B) yuzlab, mingtacha, to`qqiz
C) sakkiz, uchalasi, qirqta 12. Anvar bir son o`yladi, unga 672 ni qo’shib, 1728 ni
D) beshdan ikki, chorak, yarim ayirgan edi Angeladagi son hosil bo`ldi, Anvar qanday
sonni o`ylagan?
2. Faqat yopiq bo’g’indan iborat sodda yasama so’zni
toping.
A) bolalarga B) vijdonsiz
C) vatanparvar D) fidoyi

3. Shom sari yurish oldidan Qorabog‘da chodir tikib uzoq


turib qoldik. Harb-u zarb mashqlarini puxtalamoq
uchun qo‘shin ichinda bo‘lib, ochiq havoda tunadik.
Ko‘p vaqt o‘tkazib, safar oldidan chodirga qaytsak, ajib
manzaraning guvohi bo‘ldik. A) 9784 B) 10345 C) 10257 D) 10256
Ajratib ko`rsatilgan so`zning eskirgan (arxaik) shakli
qaysi qatorda berilgan?
13. raqamlar yordamida hosil qilish
A) raiyat B) cherik C) sipoh D) dorug`a
mumkin bo`lgan eng katta va eng kichik 5 xonali
4. Qaysi qatordagi otlashgan so’z sifat bilan ifodalangan? sonlar ayirmasini toping.
A) Tarbiyali bola ota-onasini uyatga qo’ymaydi. A) 62451 B) 66951 C) 61821 D) 62471
B) Ilg`orlarga mukofotlar topshirildi.
C) Ustimizdan yozganlar endi nima qilarkan? 14. 486-214 ayirma javobini toping.
D) Yugurgannikimas – buyurganniki. A) 272 B) 271 C) 242 D) 372

5. Qaysi javobda paronim bilan bog`liq xatolik bor? 15. 5592-2869 ayirma qiymatini toping.
A) Konstitutsiya 6 bo`lim, 26 bob, 128 moddadan A) 2733 B) 2723 C) 2724 D) 2473
iborat.
B) Qal`a mustahkam, beklar sadoqatli, shuning uchun 16. 94  5 ko`paytma qiymatini topish uchun to`g`ri
dushmanga aslo bo`yin egmaymiz. tasdiqni toping.
C) Do`stim ko`proq ilmiy ish bilan shug`ullanishni A) 90 ni 5 ga ko`paytirib 15 ni ayirish kerak
afzal ko`radi. B) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni qo`shish kerak
D) Ularning tup maqsadini bilib olishimiz kerak. C) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni ayirish kerak
D) 90 ni 5 ga ko`paytirib 25 ni qo`shish kerak
6. ot+ot shaklidagi so’z berilgan qatorni toping?
A) achchiqtosh B) oqqush 17. Quyidagi sonlarning qaysi biri 162 dan eng ko`p marta
C) otboqar D) karnaygul katta?
A) 2916 B) 3726 C) 2430 D) 1782
7. O`zaro zid ma`noli so`zlar juftligini aniqlang.
A) uquvsiz – noshud B) boy – kambag`al 18. 9639+8527+7418 yig`indi qiymatini toping.
C) moziy – o`tmish D) mushkul – dushvor A) 25883 B) 25584 C) 25884 D) 25468

8. Faqat tobe qismi yasama so`z bilan ifodalangan otli 19. 28  419 ko`paytma natijasining raqamlari yig’indisini
so`z birikmalarini aniqlang. toping.
A) befoyda mashg`ulot, behuda urinmoq A) 16 B) 13 C) 15 D) 14
B) quvonchli xabar, baxtli bolalik
C) donishmand ustoz, o`zlikni anglamoq 20. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
D) sarflangan vaqt, diyonatli inson

9. Bevaqt so`zining turkumini toping?


A) olmosh B) sifat C) ot D) ravish A) 3 B) 1 C) 4 D) 2

10. Yoshlarning halol va haromni farqlab olishlari,


O`ZB. TARIXI (MAJBURIY)
shubhasiz, jinoyatchilar olamining kamayishiga olib
keladi.
Ushbu gapda ostiga chizilgan so`zning tasviriy ifodasi 21. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini
qaysi qatorda to`g`ri berilgan? toping.
A) taraqqiyot kushandasi B) jamiyatga tushgan A) Anahita B) Ahriman
qurtlar C) Ahuramazda D) Mitra
C) oq ajal D) yomonliklar kaliti
22. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston
DTM 1/4
2003 ILM-U ZIYO
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy 33. Amir al-muslimin unvonini qabul qilgan Qo’qon xoni
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? kim?
A) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi A) Madalixon B) Sheralixon
B) O‘zbekiston kommunistik partiyasi C) Umarxon D) Olimxon
C) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi
D) Erk demokratik partiyasi 34. Ko’chmanchi Arabiston yarim oroliga mollarni
shaharlarga keltirib mahalliy aholidan …
23. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb ayirboshlaganlar.
atalgan? 1) don; 2) gazmol; 3) gilam; 4) gazlama; 5) qurollar; 6)
A) Avestoda B) Behistun bitiklarida zargarlik buyumlari; 7) chorva mollari
C) Qadimgi yunon manbalarida D) Xitoy A) 2,6,7 B) 1,3,7 C) 1,4,5,7 D) 1,4,5
manbalarida
35. «Qiyin taklif» va «Beparvo» asarlari bilan mashxur
24. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan bo’lgan rassomni toping?
hududni toping. A) Antuan Vatto B) D. Defo
A) Farg‘ona B) Samarqand C) Fransua Bushe D) J. Svift
C) Buxoro D) Xorazm
36. Qatag’on yillarida “Milliy Ittihod” va “Milliy Istiqlol”
25. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat tashkilotining 15 nafar a’zosi qachon va qayerda otib
qozongan allomani toping. tashlandi?
A) Abu Ali ibn Sino B) Muhammad al-Xorazmiy A) 1932-yil Sibirda B) 1938-yil Moskvada
C) Abu Nasr Farobiy D) Abu Rayhon Beruniy C) 1931-yil Moskvada D) 1937-yil Toshkentda

26. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik 37. Kimlarning suvoriylari Kserks armiyasida eng yaxshi
qilgan? jangchilardan bo'lishgan?
A) ashtarxoniylar B) qo‘ng‘irotlar A) Sak va baqtriya B) Sak
C) mang‘itlar D) shayboniylar C) Xunn va so'g'diy D) sak va so`g`diy

27. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general- 38. Qachon Moskva uchun bo 'lgan janglarda Polsha
gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan? qo'shini mag'lubiyatga uchratildi?
A) A.Vrevskiy B) M.Skobelev A) 1612- yilda B) 1613- yilda
C) K.P.Kaufman D) S.M.Duxovskoy C) 1584- yilda D) 1609- yilda

28. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni 39. Rim Italiyaga qo’shib olingan davrda Papa kim edi?
bildiradi? A) Papa Inoketiy IX; B) Papa Inoketiy XI;
A) "yangi" B) "ozodlik" C) Papa Piy IX; D) Papa Piy XII;
C) "davlat" D) "mustamlakachilik"
40. O‘zbekiston SSR tarkibida Tojikiston Avtonom Sovet
29. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul Sotsialistik Respublikasi (TojikistonASSR) Tuzilganligi
bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon haqida deklaratsiya qayerda qabul qilingan?
ko‘rsatilgan? A) Dushanbeda B) Buxorod
A) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni C) Toshkentda D) Moskvada
B) Abu Muslim qo‘zg‘oloni
C) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni 41. Qachon Afg`onistonda narkotik savdosi susaya borgan?
D) Muqanna qo‘zg‘oloni A) 2008-yil B) 2010-yil
C) 2005-yil D) 2007-yil
30. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan?
A) 980-1037-yillarda. B) 970-1011-yillarda. 42. O’rta asrlarda qaysi davlatda davlat yerlarining
C) 973-1048-yillarda. D) 991-1048-yillarda. xususiy yerlarga nisbatan ko’p bo’lishi ahamiyatli
jihati edi?
A) Hindiston B) Xitoy
TARIX C) Saljuqiylar D) Usmoniylar

31. Qadimgi dunyoda yunon shaharlarining ko’pchiligi qay 43. Qaysi voqea Italiya hukumati uchun XIX asrning 90-
tarzda vujudga keldi? yillarida milliy sharmandalik sifatida qabul qilindi?
A) hunarmandchilik rivojlanishi va taraqqiy etishi A) Somaliga hujumi
bilan B) Adau yonida 5 ming italyan halok bo’lishi
B) dehqonchilik va hunarmandchilikning rivoj topishi C) Somali va Eritreyaga hujumi va mag’lubiyati
bilan D) Efiopiyani bosib olish maqsadida qilingan hujum
C) savdo-sotiqning rivojlanishi bilan
D) manzilgohlarning birlashuvi bilan 44. 1932-yili respublikada sovxozlar soni nechta edi?
A) 40gayaqin B) 30 dan ziyod
32. «Inson siz o’ylagandan ko’ra qadrliroq» ushbu so’zlar C) 80gayaqin D) 60 dan ziyod
muallifini toping?
A) D. Defo B) J. Svift 45. Kimning “Temir tovon” romanida insoniyat oldida
C) A.Selkrik D) P. Bomarshe turgan halokat yoki dahshatli azoblar oldindan aytib
berildi?
DTM 2/4
2003 ILM-U ZIYO
A) A.Frans B) G.Man C) volost boshliqlari D) Politsiya
C) J.London D) Gi de Mopassan
57. Qoraqalpoqlarning ijtimoiy hayotida kimlar nufuzli
46. Qachon president Sardor Farruk Ahmad xon Legariy kishilar sifatida Xiva xonlarining alohida homiyligida
Milliy assambleyani tarqatib yubordi va B.Bxutto bo’lgan?
hukumatini yana iste’foga jo‘natgan? 1) saidlar; 2) ruhoniylar; 3) oqsoqollar; 4) eshonlar; 5)
A) 1995-yil B) 1996-yil aholining nufuzli kishilari; 6) urug’ biylari
C) 1997-yil D) 2000-yil A) 2,4,5 B) 2,5,6 C) 4,5,6 D) 1,3,5

47. Qachon Suriya o‘z mustaqilligini e’lon qilgan? 58. M.Mirsharopov qachon va qayerda qamoqqa olindi?
A) 1945-yil B) 1935-yil A) 1937-yil 25-oktabrda Toshkentda
C) 1943-yil D) 1947-yil B) 1937-yil 28-oktabrda Maykopda
C) 1938-yil 28-oktabrda Moskvada
48. “Rus haqiqati” deb atalgan konstitutsiya loyihasini kim D) 1939-yil 28-oktabrda leningradda
yaratgan edi?
A) N.Muravyov B) A.Alekseyev 59. Fransiyada Karl X taxtni egallab o’z hokimiyatini
C) P.Pestel D) Nikolay I yanada mustahkamlashga urinib, mamlakat
parlamentini tarqatib yuborgan davrda Buxoro, Xiva,
49. 1917-yilga kelibTurkiston o’lkasida qancha jaded Qo’qonda kimlar taxtda edilar?
maktablari mavjud edi? A) Amir Shohmurod, Muhammad Amin, Olimbek
A) 34 ta B) 63ta C) 24ta D) 100 ta B) Amir Nasrullo, Olloqulixon, Muhammad Alixon
C) Abulfayzxon, Sherg’ozixon, Shoxruxbiy
50. Ispaniyada fuqarolar urushi necha yil davom etdi? D) Amir Haydar, Muhammad Rahimxon I, Umarxon
A) 2,5 yil B) 4,5 yil C) 4 yil D) 3 yil
60. Qachon Nyu York fond birjasida inqiroz boshlandi?
51. Turkiston o’lkasida viloyat sudlari tugatilgan yilda A) 1930 yil 24-oktabr B) 1929 yil 24-oktabr
jahon tarixida sodir bo’lgan voqeani to’g’ri toping. C) 1929 yil 24-sentabr D) 1928 yil 24-oktabr
A) Tilak vafot etgan
B) “Ixetuanlar” harakati qo’zg’olon tusini oldi
C) G’arbiy Sudanni fransuzlar to’la taslim etishdi GEOGRAFIYA
D) “Birlik va taraqqiyot” tashkiloti ustida sud
uyushtirildi 61. Negroid irqiga xos xususiyatni ko’rsating.
A) tekis soch, jigarrang tusli teri, jag’ining ajralib
52. XIX asr oxiri XX asr boshlarida B.Britaniyaning sanoat chiqqanligi
ustunligi asta-sekin qo’ldan ketgani bilan qaysi B) qirra va o’rta yapasqi burun, jigarrang tusli teri
sohalardagi monopol hukmronligidan mahrum bo’lgani C) och tusli teri, yumshoq soch, qirra burun
yo’q edi. D) qattiq, jingalak qora tusli soch, yapaloq burun
A) temiryo’l, neft, birja
B) jahon vositachilik savdosi, temiryo’l, kemasozlik 62. AQSHning sut mintaqasini ko’rsating.
C) sug’urta, bank, kemasozlik A) Buyuk tekisliklarning Kordilyera tog’lari etaklari
D) jahon savdosi, bank, sug’urta, temiryo’l B) Missisipi havzasining janubi
C) Buyuk ko’llarga tutash shtatlar
53. Abdullaxon timi qurilgandan qancha vaqt o’tib Avinion D) Markaziy tekislikning shimoli
tutqini nihoyasiga yetdi?
A) 205 yil B) 263 yil 63. Ixtisoslashuv bu ... . Nuqtalar o’rnini to’ldiring.
C) 268 yil D) 200 yil A) ishlab chiqarishning asosan bir xil mahsulot
chiqaradigan tashkiliy shakli
54. Tashqi savdo bojidan manfaatdor bo’l … “Ipak yo’li”ni B) ishlab chiqarishni tashkil etishning iqtisodiy
o’z nasoratlari ostida tutib turishga harakat qilgan va samaradorlikka qaratilgan muhim shakli
Xitoy, Hindiston, Eron va Vizantiya bilan bo’lgan C) tayyor mahsulot tayyorlashda bir qancha korxona
savdoda xalqaro faol qatnashardi. qatnashadigan ishlab chiqarish shakli
A) Sosoniylar B) Turk xoqonligi D) ishlab chiqarishning yirik korxonalarda to’planishi
C) Xorazm D) Eftallar
64. Tinch okean “olovli halqa”si seysmik mintaqasida
55. Bauman tumanida tashkil etilgan majburiy mehnat joylashgan davlatni belgilang.
posyolkalari A) Avstraliya B) Braziliya
A) Bog`iafsal, Vardonze C) Kanada D) Shri-Lanka
B) Ko`li Odina, Jilvon
C) G`ishti, Ilyali 65. Afrika materigining shimolidagi qaysi millatlar
D) Qiliko`l, Kattag`mxo’r yevropoid irqiga mansub?
A) arab, tuareg B) bantu, gottentot
56. Bu lavozim soliqlar yig’imiga, joylar majburiyatlar, C) pigmey, bur D) berber, arab
qarorlarni ijro etilishiga rahbarlik qilgan bo’lib, har
qanday o’zgarishlar haqida o’lka mamuriyatiga 66. Qosimshayx maqbarasi qaysi viloyat hududida
ma’lumot yetkazib turgan holda aholi ustidan kerakli oylashgan?
nazoratni amalga oshirgan. A) Farg’ona B) Xorazm
A) uchastka pristavlari B) ispravniklar C) Navoiy D) Surxondaryo
DTM 3/4
2003 ILM-U ZIYO
A) kumush B) volfram C) simob D) uran
67. Qaysi shahardan Andijon, Namangan va Toshkent
tomon avtomobil yo‘llari o‘tgan. 80. Chirchiq-Ohangaron tabiiy geografik okrugida
A) Chust B) Chortoq joylashgan Shovulko‘lning maydoni va suv hajmi
C) Uchqo‘rg‘on D) Pop qanchaga teng?
2 3
A) maydoni 0,12 km , suv hajmi 0,56 mln m
68. Orol hududiga qaysi oydan boshlab shimoli-g’arbiy, 2 3
g’arbiy shamollar yog’in olib keladi? B) maydoni 4 km , suv hajmi 39 mln m
2 3
A) may B) sentabr C) oktabr D) avgust C) maydoni 0,12 km , suv hajmi 3,9 mln m
2 3
D) maydoni 0,4 km , suv hajmi 3,9 mln m
69. Hayotboshi cho’qqisi qaysi tog’ning eng baland
nuqtasi? 81. Daryolar, yo‘llar, chegaralar qaysi shartli belgi bilan
A) Nurota B) Morguzar beriladi?
C) Turkiston D) Zarafshon A) yozuvli B) masshtabsiz
C) chiziqli D) tushuntirish
70. Quyidagi qaysi hududda cho’llashish jarayoni
kuzatilmoqda? 82. Geologik qatlamlarning yoshi haqidagi nazariyasi
A) janubiy Osiyo B) g’arbiy Amerika muallifini ko’rsating?
C) Rossiyaning shimoliy qismi D) shimoliy Yevropa A) Pallas B) Leybnits
C) Kant-Laplas D) M. Lomonosov
71. Tabiiy gazdan kimyoviy tola ishlab chiqarish
Rossiyadagidan necha foizga arzonga tushadi? 83. O’zbekistonning geolоgik tuzilishi asosan qaysi katta
A) 20-30 % B) 30-40 % tektonik tuzilmadan ibоrat?
C) 50-60 % D) 40-50 % A) Tyanshan orogeni tarqalgan yerlar va Turkon
plitasidan ibоrat
72. Janubi-g’arbiy Osiyoning barcha davlatlarida B) Tyanshan orogeni tarqalgan yerlar va Qоzоg’istоn
rivojlangan sanoat tarmog’ini ko’rsating. plitasidan ibоrat
A) metallurgiya B) og’ir sanoat C) Pоmir orogeni tarqalgan yerlar va Turon plitasidan
C) yengil va oziq-ovqat D) mashinasozlik ibоrat
D) Tyanshan orogeni tarqalgan yerlar va Turon
73. c1. Agar havo harorati 20 C , havoning nisbiy namligi plitasidan ibоrat
3
50 % bo’la, 1 m havoning to’yinishi uchun qancha suv
3 84. Bromo, Krakatau, Selak, Tamboro vulqonlari qaysi
bug’i kerak bo’ladi (20 C haroratda 1 m havo o’zida
davlat hududida joylashgan?
17 g suv bug’ini tutib tura oladi)?
A) Islandiya B) Meksika
A) 8,5 g B) 9,5 g C) 12 g D) 10 g
C) Filippin D) Indoneziya
74. Shri-Lanka, Buyuk Britaniya, Irlandiya, Islandiya,
85. Xitoyda IESlarda yoqiladigan yoqilg’ining 3/4 qismi
Madagaskar.
qaysi yoqilg’idan iborat?
Bu davlatlarni qanday xususiyat birlashtirib turadi?
A) tabiiy gaz B) torf C) ko’mir D) mazut
A) dengizga chiqish imkoniyatiga ega bo’lmagan
davlatlar
86. Avstraliyada skreblar qaysi tabiat zonasida uchraydi?
B) quruqlik qirg’og’ida joylashgan davlatlar
A) savannalar B) subtroplk o'rmonlar
C) orol davlatlari
C) cho'llar D) fasliy nam o'rmonlar
D) yarim orol davlatlari
87. Respublikamiz hududining yaylov mintaqasida yirik
75. Kimyogarlar va mashinasozlar shahrini belgilang.
sutemizuvchilardan qaysi hayvonlar yashaydi?
A) Taxiatosh B) Quvasoy
A) arslon, sirtlon, buyvol
C) Chirchiq D) Olmaliq
B) maral, bo’ri, oq tulki
C) jayron, gepard, yo’l-yo’l giyena
76. Geografik qobiqda azonallik qonuniyatini yuzaga
D) kiyik, qor barsi, tog’ takasi
keltiruvchi omillarni aniqlang.
A) havo massalari va oqimlar
88. Dunyoda birinchi bosmaxona nechanchi asrda tashkil
B) relyef va tektonik harakatlar
qilingan?
C) quyosh energiyasi va gravitatsiya kuchi
A) XX asr B) XV asr C) XIX asr D) X asr
D) siklon va antisiklonlar
89. Uzunligi 104 km ga teng daryoni belgilang.
77. Chexiyadagi dunyoga mashhur avtomobil markasini
A) Tanxozdaryo B) Oqsuv
ko`rsating?
C) G’uzordaryo D) Yakkabog’
A) Tatra B) Volvo C) Fiat D) Wolkswagen
90. Osiyo qit’asidagi qaysi davlatlarda aholining tabiiy
78. Tundra gleyli, podzol, botqoq tuproqlar G’arbiy
ko’payishi ancha yuqori, yillik hisobda 2,5-3 foizga
Sibirning qaysi qismida tarqalgan?
yetadi?
A) sharqida B) janubida
A) Afg’oniston, Iroq, Yaman
C) shimolida D) g’arbida
B) Yaman, Pokiston, Qirg’iziston
C) Gruziya, Shimoliy Koreya, Armaniston
79. Qizilqumda qaysi yirik konni ko’paytirish borasida
D) Eron, Turkiya, Tojikiston
keng ko’lamli tadbirlar olib borilmoqda?
DTM 4/4
DTM
OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002004


1-10 topshiriqlar Ona tili (majburiy) (1.1)
11-20 topshiriqlar Matematika (majburiy) (1.1)
21-30 topshiriqlar O`zb. tarixi (majburiy) (1.1)
31-60 topshiriqlar Matematika (3.1)
61-90 topshiriqlar Fizika (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2004 ILM-U ZIYO
uka.
D) Ilm hayo bilan kibr orasida yo`q bo`lib ketadi.
ONA TILI (MAJBURIY)

MATEMATIKA (MAJBURIY)
1. Ergash bu xabarni eshitib dami chiqmadi.
Ushbu gapda ajratib ko`rsatilgan iboraning ma`nosi
qaysi qatorda to`g`ri berilgan? 11. 5592-2869 ayirma qiymatini toping.
A) oshkor bo`lishdan qo`rqib gapirmadi. A) 2723 B) 2733 C) 2724 D) 2473
B) bir so`z ham ayta olmay qoldi.
C) qo`rquv aralash hech narsa deyolmay lol bo`lib 12.  3658  650   1875  870  ning qiymatini toping.
qoldi.
A) 1003 B) 2003 C) 1008 D) 2008
D) hech narsa demadi, indamadi.
13. Fermadagi jonivorlarning boshlari soni oyoqlari
2. Qaysi qatordagi otlashgan so’z sifat bilan ifodalangan?
sonidan 300 ta kam bo`lsa bu fermada nechta jonivor
A) Ilg`orlarga mukofotlar topshirildi.
bor.
B) Ustimizdan yozganlar endi nima qilarkan?
A) 150 B) 300 C) 200 D) 100
C) Tarbiyali bola ota-onasini uyatga qo’ymaydi.
D) Yugurgannikimas – buyurganniki.
14. 1-shahar aholisi ikki million yetmish besh ming bo`lib
u ikkinchi shahar aholisidan besh yuz oltmish yetti
3. Faqat yopiq bo’g’indan iborat sodda yasama so’zni
ming uch yuz yigirma sakkizta ortiq bo`lsa, ikkinchi
toping.
shahar aholisini toping.
A) bolalarga B) fidoyi
A) 2182672 B) 1440172
C) vatanparvar D) vijdonsiz
C) 1507672 D) 2642328
4. Qaysi javobda egalik qo`shimchasi qo`shilganda fonetik
15. Quyidagi sonlarning qaysi biri 162 dan eng ko`p marta
hodisaga uchraydigan yasama so`zlar berilgan?
katta?
A) istak, to`shak, yamoq
A) 1782 B) 2430 C) 3726 D) 2916
B) suvoq, tarqoq, o`rik
C) titroq, yaltiroq, sherik
16. 787-251 ayirmani aniqlang.
D) elak, chirik, qovoq
A) 536 B) 526 C) 546 D) 561
5. ot+ot shaklidagi so’z berilgan qatorni toping?
17. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
A) oqqush B) achchiqtosh
C) otboqar D) karnaygul

6. Qaysi javobda imloviy xatolik kuzatiladi?


A) Allanarsa eshikga gup etib urilganday bo`ldi. A) 3 B) 1 C) 4 D) 2
B) Ona tabiat insonga turli-tuman ne`matlarni in`om
etib, unga hayot bag`ishlab turadi. 18. 9639+8527+7418 yig`indi qiymatini toping.
C) Men suygan suyukli shunchalar go`zal, Oydan-da A) 25883 B) 25584 C) 25884 D) 25468
go`zaldir, kundan-da go`zal!
D) Mehnatsevarlik bizni porloq kelajak sari olib boradi. 19. 8781-6275 ayirma qiymatini toping.
A) 2501 B) 2506 C) 2500 D) 2406
7. Qaysi qatorda shaxs oti qatnashgan?
A) Qorovultog’dan hamma narsa kichik ko’rinadi. 20. raqamlar yordamida hosil qilish
B) Toshkent va Samarqandda bo’lgan Alisher oshib- mumkin bo`lgan eng katta va eng kichik 5 xonali
toshib gapirar edi. sonlar ayirmasini toping.
C) Olimtoy yana eski ishini boshladi. A) 62451 B) 62471 C) 61821 D) 66951
D) Yigit va qiz bu haqida bilishmas edi.

8. O`zaro zid ma`noli so`zlar juftligini aniqlang. O`ZB. TARIXI (MAJBURIY)


A) mushkul – dushvor B) boy – kambag`al
C) moziy – o`tmish D) uquvsiz – noshud 21. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik
qilgan?
9. Shom sari yurish oldidan Qorabog‘da chodir tikib uzoq A) shayboniylar B) qo‘ng‘irotlar
turib qoldik. Harb-u zarb mashqlarini puxtalamoq C) ashtarxoniylar D) mang‘itlar
uchun qo‘shin ichinda bo‘lib, ochiq havoda tunadik.
Ko‘p vaqt o‘tkazib, safar oldidan chodirga qaytsak, ajib 22. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb
manzaraning guvohi bo‘ldik. atalgan?
Ajratib ko`rsatilgan so`zning eskirgan (arxaik) shakli A) Qadimgi yunon manbalarida B) Avestoda
qaysi qatorda berilgan? C) Xitoy manbalarida D) Behistun bitiklarida
A) raiyat B) dorug`a C) sipoh D) cherik
23. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni
10. Qaysi javobda shaxsi (egasi) ma`lum gap berilgan? bildiradi?
A) Oyni etak bilan yopib bo`lmaydi. A) "mustamlakachilik" B) "davlat"
B) Boshingga qilich kelsa ham, to`g`ri gapir. C) "yangi" D) "ozodlik"
C) Qachongacha faqat o`z nafsingni o`ylab yashaysan,
DTM 1/5
2004 ILM-U ZIYO
24. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul qaytadan hisoblab ko'rsa, har bir shaftolining sotilishi
bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon o'rtacha 24 so'm 20 tiyindan tushibdi. Savdogar qancha
ko‘rsatilgan? shaftoli sotgan?
A) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni A) 21 B) 23 C) 25 D) 24
B) Muqanna qo‘zg‘oloni
C) Abu Muslim qo‘zg‘oloni 35.  x  15 x  56  x  9  0 tengsizlikning
2
nechta butun
D) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni
qiymati mavjud?
A) 4 B) 1 C) 2 D) 3
25. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general-
gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan? 2 2
A) S.M.Duxovskoy B) M.Skobelev 36. y  x  8 x  17 funksiya grafigi y  ( x  2a)  b funksiya
C) A.Vrevskiy D) K.P.Kaufman grafigini 4 birlik chapga va 3 birlik pastga parallel
ko’chirish natijasida olingan bo’lsa, a  b ni hisoblang.
26. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan? A) 4 B) 0 C) 12 D) 8
A) 970-1011-yillarda. B) 973-1048-yillarda.
37. f  x   2 x – 3 x , g  x   log 2 3  3 bo’lsa, f '  2  –  g 1  ' ni
2 x
C) 991-1048-yillarda. D) 980-1037-yillarda.
hisoblang.
27. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston 1
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy A) 5  31n3 B) 8 C) 5   31n3 D) 5
31n 2
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
A) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi 1 1
7
B) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi 38. Agar x   3 bo’lsa, x  7 ni toping.
x x
C) Erk demokratik partiyasi
A) 843 B) 846 C) 592 D) 501
D) O‘zbekiston kommunistik partiyasi
39. ABC uchburchakda AB=12; BC=18; AC=15. A
28. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat
burchagidan bissektrisa va balandlik o’tkazilgan. Ular
qozongan allomani toping.
orasidagi burchakning kosinusini toping.
A) Muhammad al-Xorazmiy B) Abu Nasr Farobiy
C) Abu Ali ibn Sino D) Abu Rayhon Beruniy 7 7 3 7 63
A) B) C) D)
25 4 8 9
29. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini
1971
toping. 40. 2 ning oxirgi raqamini toping.
A) Ahuramazda B) Ahriman A) 2 B) 4 C) 8 D) 6
C) Mitra D) Anahita
41. Soat millari 18 : 23 ni ko’rsatmoqda. Soat va minut
30. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan millari orasidagi burchakni toping.
hududni toping. A) 56, 6 B) 56 C) 53 D) 53,5
A) Xorazm B) Samarqand
C) Buxoro D) Farg‘ona
42. Agar P sonining yarmining yarmi yarimga teng bo’lsa,
P 3  3P( P  1)  1
ni hisoblang:
MATEMATIKA P2 1
25
A) B) 8 C) 9 D) 3
3
31. Daryodagi A va B pristanlar orasidagi masofa 84 km
ga teng. Bir vaqtning o’zida oqim bo’ylab A pristandan
kater (turg’un suvdagi tezligi 21km/ soat), B 43. Tenglamani yeching.
0, x  0, 0 x  0, 00 x  0, 000 x    0,5
pristandan sol jo’natildi. Agar daryo oqimining tezligi 3
km/soat bo’lsa, qancha vaqtdan keyin kater solga yetib A) 2,5 B) 4,5 C) 2 D) 3
oladi?
A) 4,2 B) 4 C) 3,6 D) 3,5 44. Aylananing tashqarisidagi nuqtadan aylanagacha eng
qisqa masofa 7 sm, eng uzun masofa 23 sm bo’lsa,
32. Birinchi uchburchakning medianalari ikkinchi aylananing uzunligini toping.
ucburchakning tomonlariga teng bo’lsa, ular A) 16π B) 14π C) 8π D) 12π
yuzalarining nisbatini toping.
A) 2 : 3 B) 3 : 2 C) 4 : 3 D) 5 : 2 45. Berilgan shaklga ko’ra bo’yalgan qism qaysi biri?

33. Qavariq muntazam ko’pburchak ichki burchaklarining


65
va bitta tashqi burchagining yig’indisi ga teng.
9
Ko’pburchakning nechta tomoni bor?
A) 11 B) 9 C) 7 D) 13

34. Savdogar oxirgi shaftolini 23 so'mga sotib hisoblasa,


har bitta shaftoli 24 so'm 50 tiyindan sotilibdi. Ammo A) C \ ( A  B ) B) C \ A
xaridor shaftolining qurt egan joyini ko'rib qolib C) C \ B D) C \ ( A  B )
qaytarib beribdi va 15 so'm 80 tiyinga sotib olishga rozi
bo'libdi. Savdogar savdodan tushgan pullarini 46. Hisoblang. 27048 · 27044 – 27047 ·27043.
DTM 2/5
2004 ILM-U ZIYO
A) 57091 B) 60491 C) 58051 D) 54091 60. To’g’ri burchakli parallelepipedda AB  4sm , BC  3sm
va PF  5sm bo’lsa, PL  ?
3sin100  3 cos100
47. Hisoblang.
3cos 700
2 2 3 3
A) B)  C)  D)
3 3 2 2

x –x x –x
48. Agar 49 + 49 = 7 bo’lsa, 7 + 7 ni toping.
A) 4 B) 7 C) 14 D) 3

х
49. Agar х  10   а tenglama bitta yechimga ega bo’lsa,
A) 8 B) 10 C) 5 2 D) 6
2
a ning qiymatini toping.
A) –5 B) –4 C) 10 D) –6
FIZIKA
3
dx
50. Integralni hisoblang.  4x
2
2
1 61. Rasmda ko’rsatilgan 1,8 m uzunlikdagi bir jinsli
1 3 1  25  sterjenning chap uchidan l/4 nuqtasidagi taranglik
A) ln   B) ln   kuchini toping? F1  20 N , F2  4 N
4 7 2  21 
1  25  1 3
C) ln   D) ln  
4  21  2 7

     A) 12 N B) 15 N C) 8 N D) 16 N
51. a  2; 3 va b  4; 1 bo’lsa, m  2a  3b vektorning
koordinatalarini aniqlang. 62. Elastik sharcha va massiv devor o’zgarmas tezlik bilan
A) (16; –3) B) (-16; 3) bir tomonga qarab mos holda 7 m/s va u tezlik bilan
C) (–13; 14) D) (–6; 4) harakatlanmoqda. Sharcha bilan devor orasidagi
absolyut elastik to’qnashuvdan so’ng sharcha dastlabki
( x  3)( x  1) yo’nalishda 4 m/s tezlik bilan harakatni davom ettirdi.
52. y  funksiyaning aniqlanish sohasini
x(4  x) Devorning tezligi nimaga teng?
toping. A) 4 B) 7 C) 5,5 D) 5
A) (-∞;0)U[3;4) B) (0;1]U[3;4)
C) [0;1)U[3;4) D) (-∞;0)U(1;3]U(4;∞) 63. Jism aylana bo’ylab tekis harahat qilib 9 sekundda 3
marta aylandi. Uning burchakli tezligini aylanish
3 7 11 15
53. 5 ;8 ;11 ;14 ;17 ;...
19
ketma ketlikning 10-hadining chastotasiga nisbatini toping?
A)  rad B) 2 m / s C)  m / s D) 2 rad
oxirgi raqamini toping.
A) 6 B) 9 C) 5 D) 8
64. Gidrovlik presning kichik porshining yuzasi
2 2
54. A – “Xorazmiy” dagi unli harflar to’plami, B – S1=2mm , katta porshining yuzasi S2=24mm ,
“Beruniy” dagi unli harflar to’plami va C=AUB bo’lsa, gidrovlik presning kichik porshiniga F1=25N kuch
C to’plamning qism to’plamlari sonini aniqlang bilan tasir etsa katta porshinida qanday kuch hosil
A) 64 B) 8 C) 32 D) 16 bo’ladi (N)?
A) 100 B) 200 C) 300 D) 450
55. 30 ta turistdan 20 tasi ingliz tilini, 15 tasi fransuz
tilini bilishadi. Ko’pi bilan shu turistlardan nechtasi 65. Jism x  150  10t koordinata tenglamasiga muvofiq
ikkala tilni ham bilishi mumkun? harakatlanmoqda  x   m, t   s  . Vaqt boshidan 20 s
A) 10 B) 5 C) 15 D) 20
o’tgan paytda jismning koordinatasi (m) qanday
2 bo’ladi?
56. f  x   2 f   x   x tenglik o`rinli bo`lsa, f(6)=? A) 10 B) 20 C) 150 D) 50
A) 24 B) 16 C) 12 D) 18
66. Rasmdagi sistema pastga a tezlanish bilan
57. 76  27 soni quyidagilarning qaysi biriga qoldiqsiz tushayotgan bo’lsa, ipdagi taranglik kuchi qancha (N)?
bo’linadi? g  10 m / s 2
A) 13 B) 45 C) 51 D) 49

log 2 x 3 3  1
58. Tenglamani yeching: x2
1 1
A)  9  B)  9  C) 9 D) 9

59. (a; 3; b) arifmetik progressiya (a; 2; b) geometrik


2 2
progressiya bo’lsa, a +b ni toping.
A) 22 B) 24 C) 28 D) 20
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8
DTM 3/5
2004 ILM-U ZIYO
A) 10 m/s B) 15 m/s C) 13 m/s D) 11 m/s
67. Harakat tenglamalari x  200  4t va x  200  6t
bo’lgan jismlar qancha vaqtda uchrashadi (s)? 76. Chizmadagi ipning 1-va 2-nuqtasidagi taranglik
A) 40 B) 15 C) 200 D) 20 kuchini toping (N). m=5kg

68. Rasmdagi tinch turgan jismga ta’sir etayotgan


ishqalanish kuchini toping. Ipda hosil bo‘lgan taranglik
kuchi 40 N, jism va sirt ishqalanish koeffitsienti
µ  0, 2 ga teng.

A) 120; 80 B) 120; 60
C) 120; 100 D) 120; 120

77. Tebranma harakat qilayotgan 4 kg massali jismning


A) 20 N B) ishqalanish kuchi ta’sir etmaydi tezlik tenglamasi V  3 cos 0,8t (m/s) bo‘lsa, jismga
C) 50 N D) 40N ta’sir qiladigan kuchning eng katta qiymatini toping.
A) 2,4 N B) 9,6 N C) 312 N D) 12 N
69. Boshlang’ich koordinatasi X0 1 va boshlang’ich
n  900 ayl/min chastota bilan aylanmoqda.
tezligi v0  0 bo’lgan moddiy nuqtaning tezlanishi 78. Ventilyator o
a  2  2t qonuniyat bilan o’zgaradi. Moddiy nuqtaning O‘chirilgandan so‘ng ventilyator tekis sekinlanuvchan
aylanib, to‘xtaguncha N = 75 marta aylandi.
3s ichidagi ko’chinishi toping.
Ventilyatorni o‘chirilishidan uning to‘xtashigacha
A) 19m B) 22m C) 27m D) 18m
o‘tgan vaqtni aniqlang. (s)?
70. Rasmdagi massasi 50 kg bo‘lgan bir jinsli balkaning A A) 10 B) 6 C) 5 D) 10
va B nuqtalaridagi reaksiya kuchlarini toping (N).
g  10 m / s 2 79. Ikkita mashina chorrahadan o’zaro tik yo’nalishda
harakatlana boshladi. V1=6 m/s, V2=8 m/s bo’lsa,
qancha vaqtdan keyin ularning orasidagi masofa 140 m
bo’ladi (s).
A) 70 B) 24 C) 10 D) 14
A) 200; 300 B) 20; 30
C) 30; 20 D) 300; 200 80. 3 kg massali yog’och brusok gorizontal tekislikda (
µ  0, 3 ) bikrligi 10 kN/m bo’lgan goizontal prujina
71. Gaz V / T 2  const tenglamaga muvofiq isitilmoqda. bilan 15 sm/s tezlik bilan harakatlantirilmoqda.
Bunda uning bosimi qanday o‘zgaradi? Prujinaning uzayishini aniqlang?
A) ortadi B) o‘zgarmaydi A) 0,9 mm B) 0,3 mm C) 3 mm D) 2 mm
C) javob konstantaning qiymatiga bog‘liq D)
kamayadi 81. Massasi 10 kg bo’lgan chana balandligi 5 m bo’lgan
tepalikdan tushib, gorizontal yurib to’xtadi. Bola chana
72. Akrobat mototsiklda radiusi R=10 m bo‘lgan “o‘lik sirpanib tushgan chiziq bo’yicha chanani o’sha
sirtmog‘I” ni bajarmoqda. Sirtmoqning eng yuqori tepalikka olib chiqishda qanday minimal ish bajaradi
nuqtasini akrobat qanday eng kichik tezlik bilan (kJ)?
2
o‘tganda u yiqilib ketmaydi? g  10 m / s A) 0,5 B) 0,75 C) 1,5 D) 1
A) 10 km/h B) 36 km/h
C) 40 km/h D) 72 km/h 82. Rasmdagi grafikdan foydalanib to‘g‘ri chiziqli
tezlanuvchan harakat qilayotgan jismning dastlabki 4
73. Jism H balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz tushmoqda. s da o‘tgan yo‘lini toping (m). Jism tezligining vaqtga
2
U harakatining oxirgi sekundida 5H/9 ga teng yo‘l bog‘lanish tenglamasi v(t )  5  3t ko‘rinishga ega.
2
o‘tadi. H qanday (m)? g  10 m / s
A) 30 B) 75 C) 90 D) 45

74. Tarozining chap pallasi suvli idish, boshqa pallasiga


esa shtativ va unga osilgan 54 gr massali aluminiy
jism bor, bunda tarozi muozanatda turibdi. Agar
ipni uzaytirib, aluminiy jism suvga botirilsa,
muvozanat buziladi. Muozanatni tiklash uchun
tarozining o’ng pallasiga qancha yuk qo’yishi kerak?
(gr)
A) 50 B) 30 C) 20 D) 40 A) 64 B) 53 C) aniqlab bo‘lmaydi D) 84

75. Tosh 45 m balandlikdan erkin tashlandi. Toshning 83. Mayatnik 12 s davr bilan garmonik tebranmoqda.U
harakati davomidagi o’rtacha tezligi qancha? chetki vaziyatdan amplitudaning yarmigacha bo‘lgan
2
g  10 m / s masofani necha sekundda o‘tadi?
DTM 4/5
2004 ILM-U ZIYO
A) 2 B) 2,5 C) 1,5 D) 3

84. Nuqtaning radiusi 4 m bo‘lgan aylana bo‘ylab harakati


S  10  2t  t 2 tenglama bilan berilgan. Nuqtaning 2
sekunddan keyingi normal tezlanishi topilsin.
A) 3 B) 12 C) 1 D) 5

85. Moddiy nuqta teks harakat qilib 450 m masofani 0,05


min da bosib o’tgan bo’lsa, U qanday tezlik bilan
harakatlangan (m/s)?
A) 45 B) 300 C) 150 D) 9000

86. 5 m/s boshlan g’ich tezlik bilan 6 – s da 38 m


2
ko’chadigan jismning tezlanishini toping. (m/s )
A) 5 B) 6 C) 8 D) 7

87. X  X 0  2t tenglama bilan harakatlanayotgan jism


yo’nalishini toping?
A) OX o’qining musbat yo’nalishida
B) OX o’qining manfiy yo’nalishida
C) OX o’qiga nisbatan burchak ostida
D) tinch turibdi

88. Ko’tarish krani 2 tonna massali yukni yuqoriga


o’zgarmas tezlik bilan 25 s da 10 m balandlikka
ko’targan bo’lsa, kran dvigatelining FIK ini aniqlang?
Kran dvigatelining quvvati 10 kW.
A) 0,6 B) 0,4 C) 0,7 D) 0,8

3
89. Jismning hajmi V j  0, 02 m ga teng bo’lsa u kerosinga
to’liq botirilganda unga necha nyuton Arximed kuchi
3 2
ta’sir qiladi (N) (  ker  800 kg / m ; g  10 m / s )
A) 240 B) 160 C) 80 D) 200

90. 4 kg massali jism yuqoriga 20 m/s boshlangich tezlik


bilan tik otildi. Jism yerga qaytib tushgunicha og‘irlik
kuchi qancha ish bajaradi?
A) 400 J B) -800 J C) 800 J D) 0

DTM 5/5
OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002005


1-10 topshiriqlar РУССКИЙ ЯЗЫК (1.1)
11-20 topshiriqlar МАТЕМАТИКА (1.1)
21-30 topshiriqlar ИСТОРИЯ (1.1)
31-60 topshiriqlar Rus tili va adabiyoti (3.1)
61-90 topshiriqlar Ona tili va adabiyoti (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2005 ILM-U ZIYO
B) Ilg`orlarga mukofotlar topshirildi.
C) Ustimizdan yozganlar endi nima qilarkan?
РУССКИЙ ЯЗЫК D) Tarbiyali bola ota-onasini uyatga qo’ymaydi.

1. Qaysi javobda imloviy xatolik kuzatiladi? МАТЕМАТИКА


A) Men suygan suyukli shunchalar go`zal, Oydan-da
go`zaldir, kundan-da go`zal!
B) Allanarsa eshikga gup etib urilganday bo`ldi. 11. Anvar bir son o`yladi, unga 672 ni qo’shib, 1728 ni
C) Mehnatsevarlik bizni porloq kelajak sari olib boradi. ayirgan edi Angeladagi son hosil bo`ldi, Anvar qanday
D) Ona tabiat insonga turli-tuman ne`matlarni in`om sonni o`ylagan?
etib, unga hayot bag`ishlab turadi.

2. Qaysi qatorda shaxs oti qatnashgan?


A) Olimtoy yana eski ishini boshladi.
B) Yigit va qiz bu haqida bilishmas edi.
C) Toshkent va Samarqandda bo’lgan Alisher oshib-
toshib gapirar edi.
D) Qorovultog’dan hamma narsa kichik ko’rinadi.

3. O`zaro zid ma`noli so`zlar juftligini aniqlang. A) 9784 B) 10345 C) 10257 D) 10256
A) mushkul – dushvor B) boy – kambag`al
C) moziy – o`tmish D) uquvsiz – noshud 12. Yig`indining 5 barobarini toping.

4. Bevaqt so`zining turkumini toping?


A) sifat B) ravish C) ot D) olmosh
A) 45305 B) 45643 C) 45350 D) 45300
5. Qaysi javobda egalik qo`shimchasi qo`shilganda fonetik
13. 8781-6275 ayirma qiymatini toping.
hodisaga uchraydigan yasama so`zlar berilgan?
A) 2500 B) 2406 C) 2501 D) 2506
A) istak, to`shak, yamoq
B) titroq, yaltiroq, sherik
14. 9639+8527+7418 yig`indi qiymatini toping.
C) suvoq, tarqoq, o`rik
A) 25883 B) 25584 C) 25884 D) 25468
D) elak, chirik, qovoq
15. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
6. Shom sari yurish oldidan Qorabog‘da chodir tikib uzoq
turib qoldik. Harb-u zarb mashqlarini puxtalamoq
uchun qo‘shin ichinda bo‘lib, ochiq havoda tunadik.
Ko‘p vaqt o‘tkazib, safar oldidan chodirga qaytsak, ajib
A) 1 B) 2 C) 4 D) 3
manzaraning guvohi bo‘ldik.
Ajratib ko`rsatilgan so`zning eskirgan (arxaik) shakli
16. 486-214 ayirma javobini toping.
qaysi qatorda berilgan?
A) 272 B) 271 C) 242 D) 372
A) sipoh B) cherik C) dorug`a D) raiyat
17. 94  5 ko`paytma qiymatini topish uchun to`g`ri
7. Qaysi javobda miqdor sonning bir ma`noviy turiga
tasdiqni toping.
mansub so`zlar qatori berilgan?
A) 90 ni 5 ga ko`paytirib 25 ni qo`shish kerak
A) sakkiz, uchalasi, qirqta
B) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni qo`shish kerak
B) beshdan ikki, chorak, yarim
C) 90 ni 5 ga ko`paytirib 20 ni ayirish kerak
C) beshtadan, yettita, minglab
D) 90 ni 5 ga ko`paytirib 15 ni ayirish kerak
D) yuzlab, mingtacha, to`qqiz
18. 5592-2869 ayirma qiymatini toping.
8. Faqat tobe qismi yasama so`z bilan ifodalangan otli
A) 2724 B) 2473 C) 2723 D) 2733
so`z birikmalarini aniqlang.
A) befoyda mashg`ulot, behuda urinmoq
B) quvonchli xabar, baxtli bolalik 19. raqamlar yordamida hosil qilish
C) sarflangan vaqt, diyonatli inson mumkin bo`lgan eng katta va eng kichik 5 xonali
D) donishmand ustoz, o`zlikni anglamoq sonlar ayirmasini toping.
A) 66951 B) 62451 C) 61821 D) 62471
9. Qaysi javobda paronim bilan bog`liq xatolik bor?
A) Konstitutsiya 6 bo`lim, 26 bob, 128 moddadan 20. 28  419 ko`paytma natijasining raqamlari yig’indisini
iborat. toping.
B) Ularning tup maqsadini bilib olishimiz kerak. A) 15 B) 14 C) 16 D) 13
C) Do`stim ko`proq ilmiy ish bilan shug`ullanishni
afzal ko`radi. ИСТОРИЯ
D) Qal`a mustahkam, beklar sadoqatli, shuning uchun
dushmanga aslo bo`yin egmaymiz.
21. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul
10. Qaysi qatordagi otlashgan so’z sifat bilan ifodalangan? bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon
A) Yugurgannikimas – buyurganniki. ko‘rsatilgan?
DTM 1/6
2005 ILM-U ZIYO
A) Muqanna qo‘zg‘oloni C) «Палата №6» D) «Ионыч»
B) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni
C) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni 33. Укажите предложение с присоединительными
D) Abu Muslim qo‘zg‘oloni словами (знаки препинания не расставлены).
A) Мне очень понравился его новый рассказ за
22. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan исключением некоторых деталей.
hududni toping. B) Незаметным образом я стал свободно говорить по-
A) Samarqand B) Xorazm немецки со своими друзьями даже с носителями
C) Buxoro D) Farg‘ona языка.
C) Мне было интересно узнать о современной одежде
23. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston а именно о модных тенденциях предстоящего сезона.
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy D) Надо стараться быть физически активным то есть
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? ежедневно заниматься спортом.
A) Erk demokratik partiyasi
B) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi 34. В каком варианте во всех словах пропущена
C) O‘zbekiston kommunistik partiyasi безударная проверяемая гласная корня?
D) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi A) заж..гать, бл..стящий, заб..жать
B) др..жать, препод..ватель, про..снять
24. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb C) пл..вучий, свет..фор, изб..рательный
atalgan? D) выт..рать, в..здушный, пер..метр
A) Behistun bitiklarida B) Xitoy manbalarida
C) Qadimgi yunon manbalarida D) Avestoda 35. Укажите вариант, в котором от всех
существительных можно образовать прилагательные
25. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni с удвоенной Н.
bildiradi? A) цена, лимон, муравей
A) "yangi" B) "mustamlakachilik" B) кожа, стекло, змея
C) "davlat" D) "ozodlik" C) тюлень, камень, олово
D) клюква, стекло, истина
26. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini
toping. 36. В каком варианте во всех словах пишется приставка
A) Mitra B) Ahriman пре-?
C) Ahuramazda D) Anahita A) ..кармливать, ..украшать, ..лестный
B) ..неприятный, ..мудрый, ..людия
27. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general- C) ..встать, ..морский, ..градить
gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan? D) ..пухлость, ..тронуться, ..добрый
A) S.M.Duxovskoy B) K.P.Kaufman
C) M.Skobelev D) A.Vrevskiy 37. Укажите все цифры, на месте которых в
предложениях должны стоять запятые. В лесу ещё
28. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat снег лежит нетронутый(1) и деревья стоят в снежном
qozongan allomani toping. плену. Зрители покинули стадион(2) и трибуны
A) Muhammad al-Xorazmiy B) Abu Nasr Farobiy опустели. Ровный мягкий свет стелился у окна(3) и
C) Abu Rayhon Beruniy D) Abu Ali ibn Sino на улице появились тени.
A) 1, 3 B) 3 C) 1, 2, 3 D) 2, 3
29. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan?
A) 973-1048-yillarda. B) 980-1037-yillarda. 38. Укажите верную характеристику предложения
C) 991-1048-yillarda. D) 970-1011-yillarda. (знаки препинания не расставлены).
В стенах дома вырываясь через открытые форточки
30. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik зазвенел голосистый звонок и тотчас переплелись в
qilgan? озорной хор высокие крики школьников кончился
A) qo‘ng‘irotlar B) ashtarxoniylar урок.
C) shayboniylar D) mang‘itlar A) сложная синтаксическая конструкция с
подчинительной и бессоюзной связью
B) сложная синтаксическая конструкция с
RUS TILI VA ADABIYOTI сочинительной и бессоюзной связью 1965096 Русский
язык и литература
31. В каком варианте во всех словах на месте пропуска C) сложная синтаксическая конструкция с
пишется одна и та же буква? сочинительной и подчинительной связью
A) ознаком..шься, удачл..вый, выдворя..мый D) сложная синтаксическая конструкция с
B) постав..шь, устран..вший, обнаруж..вший сочинительной, подчинительной и бессоюзной
C) уговор..шь, выскобл..нный, постигн..шь связью
D) сыпл..шь, избира..мый, уступч..вый
39. Укажите предложение с обобщающим словом при
32. В каком произведении А.П.Чехова показана однородных членах (знаки препинания не
деградация человека под влиянием общества? «Если расставлены).
самые талантливые люди во всем городе так A) В этом виде искусства меня поражала простота и
бездарны, то каков же должен быть сам город». естественность.
A) «Дама с собачкой» B) «Дом с мезонином» B) В то же мгновение сверкнула молния и
DTM 2/6
2005 ILM-U ZIYO
загрохотал гром. A) Бабура B) Навои C) Фурката D) Мукими
C) Нужные книги с закладками цитаты на
отдельных листах всё под рукой. 49. Укажите вариант с вводным предложением (знаки
D) В комнату вошла молодая женщина и маленький препинания опущены).
мальчик. A) Едва ли кто-нибудь мог упрекнуть Наташу в том
что она полюбила Пьера.
40. Укажите героя, при разговоре с которым Чацкий B) Катерина в доме Кабанихи жила словноптица в
произносит реплику: − А кто, любезный друг, велит клетке.
тебе быть праздным? В полк, эскадрон дадут. Ты C) Старый парк к тому же находился далеко за
обер или штаб? чертой города.
A) Молчалин B) Горич D) Завтра я думаю мы сможем сходить в ледовый
C) Загорецкий D) Репетилов дворец на представление.

41. Укажите сложноподчинённое предложение с 50. В каком предложении употреблён глагол


придаточным цели. несовершенного вида?
A) Чтобы свет не беспокоил больного, окно завесили A) Утром весь город узнал о случившемся.
шторами. B) Провинившиеся осознали свои поступки.
B) Лишь утро осветило пушки и леса синие C) Весной к нам прилетают птицы из разных стран.
верхушки, французы тут как тут. (М.Лермонтов) D) Наконец-то в нашем деле наметился прогресс.
C) Приходил я обычно в поздние сумерки, когда
бледные звёзды предвещали холодную ночь. 51. Укажите вариант с родственными словами.
D) Мне удалось заметить, как ворона кормит A) бережок - бережливый
птенцов. B) винный - обвинитель
C) прикосновение - косогор
42. К какой группе относятся данные пары слов? D) светлый - посветить
гуманизм − гуманность; цельный − целый
A) омонимы B) синонимы 52. Укажите наречия образа действия.
C) паронимы D) антонимы A) довольно, надвое B) накануне, летом
C) издали, вблизи D) басом, вброд
43. Укажите слово с равным количеством букв и звуков.
A) мучить B) огонь C) хлеб D) юный 53. Какому поэту принадлежат данные строки: «Под
шелест листьев и афиш / ты спишь,Нью-Йорк, ты
44. Какое произведение И.Тургенева можно по праву спишь, Париж./ Пусть вам ответят ваши сны, / хотят
назвать художественной летописью русской ли русские войны.»?
крепостной деревни? A) Е.Евтушенко B) К.Симонов
A) "Отцы и дети" B) "Новь" C) А.Твардовский D) Б.Пастернак
C) "Ася" D) "Записки охотника"
54. В какой повести А.Платонов своё видение будущего
45. Укажите предложение с речевой ошибкой. показал в трёх притчах, в которых говорится об
A) Мне пришлось в очередной раз написать свою убывании человечности вчеловеке"?
автобиографию. A) "Епифанские шлюзы" B) "Котлован"
B) Кто не видел августовских ночей с их далёкими и C) "Сокровенный человек" D) "Эфирный тракт"
в то же время близкими, необыкновенно яркими
звёздами! 55. В каком предложении употреблено неопределённое
C) Мне всегда нравилось стоять под деревьями и местоимение?
долго, до упоения, слушать шум листвы. A) Нам очень понравилось твоё виртуозное
D) Я и сейчас помню, как тяжелы были мешки, исполнение.
которые мы носили на плечах. B) Каждый из нас понимал, что путешествие
предстоит опасное.
46. В каком варианте все существительные являются C) Кто-то из ребят принёс с собой баскетбольный
одушевлёнными? мяч.
A) общество, смотритель, двигатель D) Сегодня мне ничто не может помешать достичь
B) ремесло, люди, рекордсмен заветной цели.
C) охотник, ревизор, спонсор
D) соперник, насекомое, отряд 56. Какое направление декадентства проводило
«эстетику естества», декларировало конкретно-
47. Укажите словосочетание, образованное по способу чувственное восприятие «вещного мира», возврат
управление. слову его изначального значения?
A) вкрадчиво говорить B) вытереть насухо A) акмеизм B) имажинизм
C) низкое качество D) восемь дней C) символизм D) футуризм

48. Чья философия наиболее ярко представлена в 57. Какому фразеологизму соответствует значение
строках? «воспитывать строго»?
Настало время уходить, покинуть старый кров. A) держать ухо востро B) быть на ножах
Иди, куда глаза глядят, избавлен от оков. C) держать в ежовых рукавицах D) мастер на все
Вдали от суеты мирской я стать святым хочу. руки
Доколе унижаться мне перед толпой глупцов?
DTM 3/6
2005 ILM-U ZIYO
58. В каком произведении М. Горький пробуждает в B) g`azal aruzning hazaji musammani axrabi makfufi
людях действенное отношение к жизни (Легенда о mahzuf (yoki maqsur) vaznida bitilgan.
Ларре и Данко)? C) g`azal radifi sevarim – jigarim – saharim – guzarim
A) "Старуха Изергиль" B) "Макар Чудра" – xabarim – basarim – nazarim – siymbarim kabi
C) "Челкаш" D) "Песня о Соколе" so`zlardan iborat.
D) taqte`si: – – V / V – – V / V – – V/ V – – /
59. В каком произведении показана «Арина Петровна −
женщина лет шестидесяти, но еще бодрая и 66. Men ham sening quyoshingda o`sib-ulg`aydim,
привыкшая жить на всей своей воле. Держит она Qarzdorman, tuprog`ingda qoldirdim izlar,
себя грозно; единолично и бесконтрольно управляет Ammo ayting, qayda qoldi u yoshlik paytim,
обширным . . . имением, живёт уединённо, Qayda qoldi men ishongan u o`zga hislar. ( A.
расчётливо, почти скупо, с соседями дружбы не Oripov. )
водит, местным властям доброхотствует, а от детей Ushbu to`rtlikda sodda yasama so`zlar haqidagi qaysi
требует, чтоб они были в таком у нее послушании, fikrlar to`g`ri emas?
чтобы при каждом поступке спрашивали себя: что-то A) yasovchi qo`shimchalarning barchasi shakldosh
об этом маменька скажет?»? B) bitta yasama so`z tarkibida qator undosh ishtirok
A) «Преступление и наказание» (Ф.М.Достоевский) etgan
B) «Война и мир» (Л.Н.Толстой) C) bitta yasama so`z tarkibida fonetik hodisa
C) «Отцы и дети» (И.С.Тургенев) kuzatilgan
D) «Господа Головлевы» (М.Е.Салтыков-Щедрин) D) yasovchi qo`shimchalarning barchasi uch
tovushdan iborat
60. В какой главе романа М.Ю.Лермонтова "Герой
нашего времени" Печорин признаётся Максиму 67. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini
Максимычу: ". . Жизнь моя становится пустее день aniqlang.
ото дня; мне осталось одно средство: путешествовать. 1) injener-mayor 2)injener-mexanik 3) injener-
Как только будет можно, отправлюсь − только не в polkovnik 4) injener-texnik 5) insi-jinsi 6) ins-jins 7)
Европу, избави боже! − поеду в Америку, в Аравию, в inon-ixtiyor
Индию, − авось где-нибудь умру на дороге!"? A) 1, 3, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 4, 5, 7
A) "Максим Максимыч" B) "Тамань" C) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 D) 1, 2, 3, 5, 6, 7
C) "Фаталист" D) "Бэла"
68. Qaysi gapda ochiq so‘zi o‘z ma’nosida qo‘llangan?
A) Nafisa o‘z fikrlarini ko‘pchilik oldida ham ochiq
ONA TILI VA ADABIYOTI ifoda qila olardi.
B) Yig‘ilishda aytilgan anchagina muammolar ochiq
qoldi.
61. Qaysi gapda hol vazifasida kelgan bo`lishsizlik olmoshi
C) Ismat ota ochiq derazadan boshini chiqarib, o‘g‘lini
qatnashgan?
chaqirdi.
A) U haqda hech qanaqa xat-xabar yo`q.
D) Haftaning dushanba kuni ochiq eshiklar kuni deb
B) Shunda birdan allaqayerdan oyim paydo bodib
e’lon qilindi.
qoldi.
C) Ovozi har qachongidan ham ta’sirliroq edi.
69. “O`rtamizda birgina olma ” asarining muallifi?
D) Hunarli odam hech qachon kam bo`lmaydi.
A) Omon Matjon B) Shavkat Rahmon
C) H.Xudoyberdiyeva D) Abdulla Oripov
62. Nodiraning qaysi g`azali zimdan qaralganda umr
yo`ldoshi Amir Umarxonga bag`ishlangan?
70. Qaysi javobda ko‘tarinkilik, tantanavorlik bo‘yog`ini
A) "Eshit" radifli g'azalida
ifodalagan, uslubiy xoslangan hozirgi zamon
B) "Na gul sayr ayla, na fikri bahor et..."
qo‘shimchalari qodlangan?
C) “Oqibat” radifli g'azalida
A) Ko‘zimda yosh bilan kularman men ham, Tilasam,
D) “Etib ket” radifli g'azalida
muhabbat tilarman men ham. Ishq bilan dunyoni
olarman men ham, Muhabbat bor edi, muhabbat
63. “ Kecha va kunduz ” asarida “ovini yiqitgan mergan”
mavjud.
iborasi qaysi obrazga nisbatan qo`llangan?
B) Silqib oqayotir ko`kragimdan qon. Qalbim
A) Miryoqub B) Qurvonbibi
o‘rtanmoqda so‘ngsiz armonim... Yurak qonim bilan
C) Zebi D) mingboshi
bitgan dostonim Sizga bag'ishladim, Otajon!
C) Nido bergil, qaydasan, sharpangga quloq tutdim,
64. Quyidagi qaysi gaplarda paronim bilan bog`liq Sirli tushlar ko`rib men bor dunyoni unutdim.
xatolikka yo‘l qo‘yilmagan? D) Eshit, chorlayapti Ona Yer,
1) “Toza havo - tanga davo”, - deydi dono xalqimiz. Ko‘ksida olovli oh-faryod.
2) Men bo‘sh vaqtlarimda sher mutolaa qilishni yaxshi Asrdosh birodar, qodni ber, Kel,
ko‘raman. Yergа qilaylik qasamyod...
3) Uning otasi ganchdan ajoyib naqshlar yasardi.
4) Adolat she’rni ravon o‘qidi. 71. Ustida taka turkman gilami to`shalgan shohsupaning
5) Qizcha onasining sur’atini hech qo‘lidan qo‘ymas edi. o`rtasida qo`yilgan xontaxta yonida ikki kishi sekin
A) 1, 3, 4 B) 2, 3, 4 C) 1, 5 D) 2, 5 gaplashib o`tirar, kichik piyolalarda oz-ozdan may
no`sh qilib, gazagiga g`alvirak bodomni barmoqlari
65. Lutfiyning “Xoh inon, xoh inonma” radifli g`azali bilan sindirib og`izlariga tashlar edilar.
haqidagi qaysi fikr(lar) to`g`ri emas. Yuqoridagi parcha qaysi asardan olingan?
A) g`azal an`anaviy yetti baytdan iborat. A) “Zulmat ichra nur” B) “Ulug`bek xazinasi”
DTM 4/6
2005 ILM-U ZIYO
C) “Yulduzli tunlar” D) “Navoiy” edi. // Shamolda eshik taraqlab ochilib ketdi.

72. E. Tompson qaysi asari uchun “Alanga medali” oltin 80. Muqimiy uchun asosiy tirikchilik manbayi bo`lib
mukofotini olgan? xizmat qilgan kasb?
A) “Mitti yovvoyilar” A) shoirlik B) xattotlik
B) “Jonivorlar haqida hikoyalar” C) pattachilik D) mirzalik
C) “Yovvoyi hayvonlar hayoti”
D) “Shimoliy hayvonlar hayoti” 81. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini
aniqlang.
73. Mirmuhsinning “Me’mor” romanida “har to’kisda bir A) issiqsovuq B) istehzoosiz
ayb” maqoli qaysi obraz tomonidan aytilgan? C) issiq-bardoshlik D) issiqsovuqchi
A) Xorunbek B) Zulfiqor
C) Najmiddin Buxoriy D) Ma’suma beka 82. Tarkibida sifatdan yasalgan sodda yasama ravish
qatnashgan gapni aniqlang.
74. “Rustamxon” dostonida qo`llangan o`tovning chetan A) Ravshan voqeadan qisman xabardor bo`lganidan
(to`qima devori)ga o`xshatib ishlangan devori Hodiqul akaning kelish sababini payqadi.
ma`nosini anglatuvchi so`z qaysi? B) Yarim tunda ko`zi ilingan ayol tong saharlab
A) murt B) to`shanch C) keraga D) mazgil junjikib uyg`onib ketdi, osmon oqarib kelardi.
C) So`nggi vaqtlarda shaharda ijobiy siljishlar ko`zga
75. Gaplarning qaysi birida yuklama ishtirok etmagan? tashlanayotganligini qayd etib o‘tish lozim.
A) Taraqqiyot tasodif emas, balki zaruratdir. D) Dushmaningiz bilan tortishayotganingizda ham
B) Haykal ham qo’yingiz bamisli xayol. ochiq va mardlarcha so'zlang.
C) Toki odamlar meni ko’rmasin, faqat mehnatimni
ko’rishsin. 83. Quyida berilgan gaplardan qaysi birida moslashuvli
D) U o’z ishini sira vaqtida qilmaydi so`z birikmasi uchraydi?
A) Mehri qo`shnisini hech qachon sevmagan, yaxshi
76. Qaysi gapdagi ajratib ko‘rsatilgan so‘zda metafora ko`rmagan.
usulida ma’no ko`chishi yuz bergan? B) U hayotini sarbadorlar e`tiqodi bilan bog`lagan.
A) Bu ishimizni kolrgan ko`zlar xursand bodadi, C) Hovlilarni suv sepib supurdi.
rahmatlar aytadi. D) Odina kuyladi, jo`shqin she`rlar aytdi va yana
B) Quyosh etaklarini qishloq ustidan yig`shtirib oldi. o`ynadi.
C) Ular torlarining quloqlarini burab. sozini
to‘g‘rilashardi. 84. A. Qahhorning 1932-yil chop etilgan dastlabki
D) Oybekni o`qishni yaxshi ko`raman, “Navoiy” asarining janri nima edi?
romanini kecha topdim. A) komediya B) roman C) hikoya D) qissa

77. Qaysi gapda nuqtalar o‘rnida so‘z yasovchi, lug‘aviy 85. Quyida berilganlardan so‘z tarkibi ot + so‘z yasovchi
shakl yasovchi va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha qo`shimcha + lug‘aviy shakl yasovchi qo`chimcha
qo‘llanadi? + sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha tartibida
A) Ko‘cha… o‘tib ket… har bir erkak ushbu idishlar… joylashmagan so‘zlar ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
suv bilan to‘ldirib qo‘y…ni o‘zi… burchi deb biladi. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg‘urishdi;
B) Kunlar… birida o‘zga yurtlik mehmon… bir 4) bostirmada; 5) tushirtirmoq;
ko‘chadan o‘tib ket…, har bir darvoza tagidagi bo‘sh 6) ranjitdi.
idishlarni ko‘rib hayron bo‘lib… A) 1, 3, 5 B) 2, 4, 5
C) Bizning jamiyatimiz… ayollar... og‘ir yuk ko‘tarib C) 3, 5, 6 D) 1, 2, 4
yurishi erkaklar uchun uyat… holdir.
D) Ma'lumki, Amir Temur hukmron… qilgan yillar… 86. Navoiyning qaysi qit`asi shoirning faxriyalaridan bir
Movarounnahr… chet ellardan ko‘p… sayyoh…, elchi… hisoblanadi?
tashrif buyurgan. A) “ Navoiy she`ri to`qquz bayt-u, o`n bir bayt ”
B) “ Haq taolo xoni in`omi-yu karami…”
78. Sizga qarsaklarda chiniqdi ilgim C) ” Shoni ajdahoga nisbat qilib tururkim…”
Istiqbol sizniki, baringizniki. D) “ Ul bobdakim jahon ahli…”
Olamning egasi siz bo`lmayin kim?
Shundayin olamki, kelmagan tengi. 87. Bir tup kessang, o‘n tup ek. (Maqol)
Berilgan she`riy parchada olmoshning necha turi Yuqoridagi maqolda qatnashgan so`zlar haqidagi
qatnashgan? qaysi fikr noto`g`ri?
A) 4 ta B) 6 ta C) 3 ta D) 2 ta A) fe`llar sof fe`l shaklida
B) fe`llar bir xil nisbat shaklida.
79. Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko‘rsatilgan C) fe`llar bir xil mayl shaklida
so‘zlar tarkibidagi qo‘shimchalar soni har ikkala so‘zda D) dona son qatnashgan
bir xil?
A) Bu jannatmakon о`lkа - bizning yurtimiz. // Matnni o'qing va ushbu matn asosida tuzilgan
Do`stim, biz shu jasur bobolar avlodimiz. topshiriqlarni bajaring 88-90.
B) Bu daraxt, balki, kelgusi yil meva bog`lar. // Zaruriyat tufayli majlisda qabul qilingan qarordan
Ehtimol, uyiga yaqinligi uchun shu korxonada ishlar. ko‘chirmalar rasmiylashtiriladi. Bayonnomadan
C) Qizcha har kuni gullar tergani bog`ga borar edi. // ko‘chirma ham imzo bilan tasdiqlanadi. Ba’zan
O`sha bazmda uning she’r o`qigani esidan chiqmaydi. bayonnomadan ko‘chirmalarda tadbirda
D) Onaxon bu moyni idishchalarga solib yillab saqlar qatnashuvchilarning ro‘yxati yoki soni, shuningdek,
DTM 5/6
2005 ILM-U ZIYO
ko‘rilgan masala haqida muhokamada ishtirok
etganlarning familiyasi ham qayt qilinadi.
88. Ushbu matndagi yasovchi qo`shimchalar miqdori
nechta?
A) 7 ta B) 9 ta C) 6 ta D) 8 ta

89. Matn tarkibida qanday xatolik kuzatilgan?


A) tinish belgisi bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
B) qo`shimcha qo`llash bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
C) imlo bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.
D) paronim bilan bog`liq xatolik kuzatilgan.

90. Berilgan matnda ishtirok etgan qo`shma yasama


so`zlar soni nechta?
A) 4 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 5 ta

DTM 6/6
DTM
OLIY TA’LIM MUASSASALARIGA

KIRUVCHILAR UCHUN

DTM
SAVOLLAR KITOBI

SAVOLLAR KITOBI RAQAMI: 002006


1-10 topshiriqlar Ona tili (majburiy) (1.1)
11-20 topshiriqlar Matematika (majburiy) (1.1)
21-30 topshiriqlar O`zb. tarixi (majburiy) (1.1)
31-60 topshiriqlar Kimyo (3.1)
61-90 topshiriqlar Biologiya (2.1)

Test topshiruvchi:

F.I.O. IMZO

Test topshiriqlarini bajarish uchun (javoblar varaqasini to’ldirish bilan birga) berilgan vaqt 3 soat.

ABITURIYENT DIQQATIGA!
1. Ushbu kitob va javoblar varaqasi raqamlari TEST natijalarini ushbu BOT va
mosligini tekshiring. kanal orqali bilib olishingiz
2. Har bir fan bo’yicha 30 tadan test mumkin.
topshiriqlari mavjudligini tekshiring.
3. Nuqsonlar aniqlanganda, darhol guruh BOT: @ilmuziyobot
nazoratchisiga ma’lum qiling. Kanalimiz: t.me/ilmuziyo2010
4. Kitob muqovasiga o’zingiz haqingizdagi
ma’lumotlarni yozing va imzo qo’ying.

Barcha abituriyentlarimizga omad yor bo’lsin!


+99893 090 90 30

Qarshi – 2023
2006 ILM-U ZIYO

MATEMATIKA (MAJBURIY)
ONA TILI (MAJBURIY)

11.  3658  650   1875  870  ning qiymatini toping.


1. Qaysi javobda shaxsi (egasi) ma`lum gap berilgan?
A) 2003 B) 1003 C) 1008 D) 2008
A) Qachongacha faqat o`z nafsingni o`ylab yashaysan,
uka.
12. 8781-6275 ayirma qiymatini toping.
B) Ilm hayo bilan kibr orasida yo`q bo`lib ketadi.
A) 2500 B) 2406 C) 2501 D) 2506
C) Oyni etak bilan yopib bo`lmaydi.
D) Boshingga qilich kelsa ham, to`g`ri gapir.
13. 486-214 ayirma javobini toping.
A) 271 B) 242 C) 372 D) 272
2. Qaysi qatorda shaxs oti qatnashgan?
A) Yigit va qiz bu haqida bilishmas edi.
14. 787-251 ayirmani aniqlang.
B) Qorovultog’dan hamma narsa kichik ko’rinadi.
A) 546 B) 526 C) 536 D) 561
C) Toshkent va Samarqandda bo’lgan Alisher oshib-
toshib gapirar edi.
15. 28  419 ko`paytma natijasining raqamlari yig’indisini
D) Olimtoy yana eski ishini boshladi.
toping.
A) 15 B) 16 C) 14 D) 13
3. Qaysi javobda imloviy xatolik kuzatiladi?
A) Allanarsa eshikga gup etib urilganday bo`ldi.
16. Quyidagi sonlarning qaysi biri 162 dan eng ko`p marta
B) Men suygan suyukli shunchalar go`zal, Oydan-da
katta?
go`zaldir, kundan-da go`zal!
A) 3726 B) 2430 C) 2916 D) 1782
C) Ona tabiat insonga turli-tuman ne`matlarni in`om
etib, unga hayot bag`ishlab turadi.
17. Anvar bir son o`yladi, unga 672 ni qo’shib, 1728 ni
D) Mehnatsevarlik bizni porloq kelajak sari olib boradi.
ayirgan edi Angeladagi son hosil bo`ldi, Anvar qanday
sonni o`ylagan?
4. Faqat yopiq bo’g’indan iborat sodda yasama so’zni
toping.
A) fidoyi B) bolalarga
C) vijdonsiz D) vatanparvar

5. Shom sari yurish oldidan Qorabog‘da chodir tikib uzoq


turib qoldik. Harb-u zarb mashqlarini puxtalamoq
uchun qo‘shin ichinda bo‘lib, ochiq havoda tunadik.
Ko‘p vaqt o‘tkazib, safar oldidan chodirga qaytsak, ajib
manzaraning guvohi bo‘ldik.
Ajratib ko`rsatilgan so`zning eskirgan (arxaik) shakli
A) 10256 B) 10345 C) 9784 D) 10257
qaysi qatorda berilgan?
A) raiyat B) cherik C) dorug`a D) sipoh
18. Quyidagi ko`paytmalarning qaysi biri eng katta?
6. Qaysi javobda miqdor sonning bir ma`noviy turiga
mansub so`zlar qatori berilgan?
A) beshdan ikki, chorak, yarim
B) sakkiz, uchalasi, qirqta A) 3 B) 4 C) 1 D) 2
C) yuzlab, mingtacha, to`qqiz
D) beshtadan, yettita, minglab 19. Yig`indining 5 barobarini toping.

7. Bevaqt so`zining turkumini toping?


A) sifat B) ravish C) olmosh D) ot
A) 45300 B) 45350 C) 45305 D) 45643
8. O`zaro zid ma`noli so`zlar juftligini aniqlang.
A) moziy – o`tmish B) uquvsiz – noshud 20. raqamlar yordamida hosil qilish
C) boy – kambag`al D) mushkul – dushvor mumkin bo`lgan eng katta va eng kichik 5 xonali
sonlar ayirmasini toping.
9. Yoshlarning halol va haromni farqlab olishlari, A) 62471 B) 61821 C) 66951 D) 62451
shubhasiz, jinoyatchilar olamining kamayishiga olib
keladi.
Ushbu gapda ostiga chizilgan so`zning tasviriy ifodasi O`ZB. TARIXI (MAJBURIY)
qaysi qatorda to`g`ri berilgan?
A) yomonliklar kaliti B) oq ajal 21. 1512-1770-yillarda Xorazmda qaysi sulola hukmronlik
C) taraqqiyot kushandasi D) jamiyatga tushgan qilgan?
qurtlar A) qo‘ng‘irotlar B) shayboniylar
C) mang‘itlar D) ashtarxoniylar
10. ot+ot shaklidagi so’z berilgan qatorni toping?
A) karnaygul B) otboqar 22. Abu Sahl Masihiy nechanchi yillarda yashagan?
C) oqqush D) achchiqtosh A) 970-1011-yillarda. B) 991-1048-yillarda.
C) 973-1048-yillarda. D) 980-1037-yillarda.
DTM 1/5
2006 ILM-U ZIYO

A)  SO2   2; O2   1 B)  SO2   4; O2   2


23. Quyidagi shaxslardan qaysi biri Turkiston general-
gubernatori sifatida faoliyat yuritmagan? C)  SO2   8; O2   4 D)  SO2   6; O2   4
A) K.P.Kaufman B) S.M.Duxovskoy
C) M.Skobelev D) A.Vrevskiy 33. Hajmi 2 litr bo’lgan eritmadagi kationning modda
miqdori 0,12 mol, anionning konsentratsiyasi esa 0,12
24. Qaysi javobda bugungi kunda O‘zbekiston mol/l. Eritmaga tushirilgan lakmus indikatori ko’k
Respublikasida faoliyat ko‘rsatayotgan siyosiy rangga kirganligi ma’lum bo’lsa, eritmadagi erigan
partiya nomi to‘g‘ri ko‘rsatilgan? moddani aniqlang. (  erigan modda = 100%, suvning
A) Erk demokratik partiyasi dissotsilanishi hisobga olinmasin).
B) O‘zbekiston «Vatan taraqqiyoti» partiyasi A) H 2 SO4 B) Ba  OH  2 C) NaOH D) HCl
C) O‘zbekiston kommunistik partiyasi
D) O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi
34. 60 g temir plastinkani 2 molyarli mis (II) xlorid
eritmasida tutib turilganda plastinka massasi 5 % ga
25. "Jadid" so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, qanday ma’noni
ortdi. Mis (II) xlorid eritmasining hajmini (ml)
bildiradi?
aniqlang.
A) "yangi" B) "davlat"
A) 312,5 B) 187,5 C) 150 D) 125
C) "mustamlakachilik" D) "ozodlik"
35. Selenning ikki ioni tarkibida s– elektronlar soni o‘zaro
26. Qaysi manbalarda Qang’ davlati Qang’yuy deb
0, 75 :1 nisbatda, p –elektronlar soni esa 1:1,5 nisbatda
atalgan?
A) Qadimgi yunon manbalarida B) Avestoda bo‘lsa, ulardan zaryadi kichik bo‘lgan selen ionida
C) Behistun bitiklarida D) Xitoy manbalarida nechta elektron mavjud?
A) 32 B) 36 C) 28 D) 30
27. Quyidagilardan "Sharq Arastusi" nomi bilan shuhrat
qozongan allomani toping. 36. 1) FeS 2  O2  Fe2O3  SO2
A) Muhammad al-Xorazmiy B) Abu Rayhon Beruniy 2) Cr2O3  Br2  NaOH  Na2CrO4  NaBr  H 2O
C) Abu Ali ibn Sino D) Abu Nasr Farobiy
1–reaksiyada hosil bo’lgan metall oksidi
2–reaksiyadagi kislorodli tuzdan 10 g ga kam, lekin
28. Qaysi javobda Movarounnahrda mo‘g‘ul
ularning miqdorlari (mol) bir xil. Reaksiyada ishtirok
bosqinchilariga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olon
etgan ishqorning miqdorini (mol) toping.
ko‘rsatilgan?
A) 35 B) 25 C) 45 D) 15
A) Muqanna qo‘zg‘oloni
B) Abu Muslim qo‘zg‘oloni
C) Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni 37. FeSO4 na’munasini kislotali sharoitda titrlash uchun
D) Rofe’ ibn Lays qo‘zg‘oloni 0,1 N K 2Cr2O7 eritmasidan 5,7 ml sarflandi. Xuddi
shuncha FeSO4 na’munasini kislotali sharoitda
29. Zardushtiylik dinidagi quyosh va yorug‘lik xudosini
toping. noma’lum konsentratsiyali KMnO4 eritmasi bilan
A) Anahita B) Ahuramazda titrlash uchun esa permanganat eritmasidan 6,1 ml
C) Ahriman D) Mitra sarflangan bo‘lsa, KMnO4 eritmasining molyar
konsentratsiyasini aniqlang.
30. XII asr oxirida Kubroviya tariqati vujudga kelgan A) 0,093 M B) 0,004 M
hududni toping. C) 0,019 M D) 0,467 M
A) Farg‘ona B) Xorazm
C) Samarqand D) Buxoro 38. Quyidagi moddalardan nechtasining molekulasida 10
ta atom mavjud?
KIMYO 1) malaxit; 2) ammoniy gidrofosfat; 3) dolomit; 4)
alyuminiy digidroksosulfat; 5) magniy formiat; 6) qizil
qon tuzi; 7) temir (III) xlorat.
31. Suvda amalga oshuvchi H 2O  H   OH  A) 5 B) 3 C) 2 D) 4
reaksiyaning muvozanat konstantasi (Kw) 25C da
1, 0 10  14 ga, 100C da esa 11012 ga teng. Ushbu 39. Teng massadan olingan qaysi metallning miqdori (mol)
eng kichik bo‘ladi?
ma’lumotlarni inobatga olib, reaksiyaning issiqlik A) Os B) Fe C) Mn D) Li
effekti (1) va 100C dagi neytral suvning pH
ko‘rsatkichini (2) aniqlang. 40. Beda o’simligida havodagi azotni o’zlashtiradigan azot
(a)–ekzotermik; (b)–endotermik; (c) –7,0; (d) – 6 bog’lovchi bakteriyalar mavjud. Hosildorlik yaxshi
A) 1-a, 2-d B) 1-b, 2-d paytda beda o’simligi shu bakteriyalar yordamida bir
C) 1-b, 2-c D) 1-a, 2-c mavsumda har bir gektarida 140 kg azotni to’plashi
mumkin. 5 gektar yerda beda o’simligi to’plagan azotni
32. Muvozanat kontsantasi 0,5 bo‘lgan saqlagan havoning hajmini (litr, n.sh.) toping.
2 SO2  g   O2  g   2 SO3  g  reaksiyasidagi gazlarning (havodagi azotning hajmiy uliushi 0,8 ga teng)
muvozanatdagi konsentratsiyalari nisbati ularning A) 11200 B) 100,8 C) 140000 D) 700000
koeffitsiyentlari kabi bo‘lsa, reagentlarning dastlabki
konsentratsiyalarini (mol/l) toping. (hajm 1 litr) 41. Kalsiy bromidning 40 % li 500 gr (p = 1,25 g/ml)
to’yingan eritmasi sovitilganda 116 g CaBr2  5 H 2O
DTM 2/5
2006 I L M -U ZI Y O
cho’kmaga tushdi. Eritmada qolgan Ca2  ionlarini ( 51. CH 4 , Kr va noma’lum X gazdan iborat gazlar
  1 ) fosfat tarzida cho’ktirish uchun necha gr 40 % li aralashmasining vodorodga nisbatan zichligi 18,4 ga
natriy fosfat eritmasi zarur? teng. Agar aralashmada V  CH 4   V  Kr  va
A) 308 B) 65,6 C) 164 D) 49,2
m  Kr   m  X  bo’lsa, 1 litr aralashmada necha litr X
42. Mis (II) sulfat eritmasiga rux plastinka tushirilganda gazi mavjud bo’ladi?
plastinka massasi qanday o’zgaradi (a), eritma massasi A) 0,2 B) 0,4 C) 0,6 D) 0,5
qanday o’zgaradi(b) ?
A) a-ortadi; b-ortadi 52. Quyidagi 2 ta bir–biridan mustaqil reaksiyalar
B) a-ortadi; b-kamayadi zanjirlaridagi X1, X2 va Z3 moddalar metall oksidlari, Z4
C) a-kamayadi; b-ortadi modda o’rta tuz ekanligi ma’lum bo’lsa, X1 va Z3
D) a-ortadi; b-o’zgarmaydi moddalarning nisbiy molekulyar massalari farqini
aniqlang.
t 0
43. Quyidagi reaksiyalar asosida A moddaning gomologini K 2Cr2O7  H 2 SO4 (kons )  X 1   X2
aniqlang. Etanol , t C  A  B  X t 0  HNO3
Al  OH 3  Z 3  Z 4
A) pentadiyen B) toluol
C) butadiyen D) butin A) 4 B) 2 C) 3 D) 1

44. Molekulalarni ularning tarkibidagi σ bog’lar soni 53. Muayyan atomning L qavatida 8 ta, M qavatida 5 ta
kamayib borishi tartibida joylashgan qatorni toping. elektron bor. Ushbu atomga yoki shunday atomlar
A) etilen, silan, fosfin, sianid kislota hosil qilgan molekulaga xos xususiyatni toping.
B) etan, silan, sulfit angidrid, ammiak A) issiqlik va elektr tokini yaxshi o’tkazadi
C) silan, butin, azot, propin B) ham kislotali ham asosli oksid hosil qiladi
D) silan, fosfin, azot, gipofosfit kislota C) vodorodli birikmasi uchuvchandir
D) bolg’alanuvchan
45. Ozon qatlamining yemirilishida quyidagi reaksiyalar
ishtirok etishi mumkin: 54. Kalsiy gidropirofosfat tuzining ekvivalentini aniqlang
O3  O  O2 A) 235/4 B) 235/2 C) 235/6 D) 235/3
O3  NO  O2  NO2
55. x gr temir metali havoda to’la oksidlanganda x  6, 4 gr
O3  O  2O2 oksid xosil bo’ldi. X ni aniqlang.
O3  NO2  2O2  NO A) 8,4 B) 16,8 C) 5,6 D) 14
Keltirilgan reaksiya tenglamalarini tahlil qilib, ozon
qatlamining yemirilishini katalizlovchi moddalarni 56. 0,25 mol kalsiy gidrid suv bilan reaksiyaga kirishib
aniqlang. qancha litr (n.sh.) vodorod hosil qiladi?
A) NO B) NO2 C) O-atomlari D) O2 A) 11,2 B) 44,8 C) 22,4 D) 33,6

46. 300 ml 0,2M li xlorid kislota eritmasiga necha molyarli 57. 225 g 24 % li mis (II) – xlorid eritmasi to’liq elektroliz
150 ml KOH eritmasidan qo’shilganda eritmada qilindi. Ajralib chiqqan xlor 11,6 g temir va magniy
pH  1 bo’lib qoladi?
aralashmasi bilan qoldiqsiz reaksiyaga kirishadi.
Aralashmadagi temirning massasini (g) aniqlang.
A) 0,1 B) 0,25 C) 0,15 D) 0,2 A) 8,4 B) 11,2 C) 28 D) 5,6
47. 2 mol A2 va 1 mol B2 gazlar aralashtirilib 58. Temir bo'lakchasi birikmalarda +2 oksidlanish
A2  B2  2 AB reaksiya o’tkazildi. Muvozanat yuzaga darajasini nomoyon qiladigan noma'lum metall nitrat
kelgan vaqtda AB modda molekulalarining soni A2 va eritmasiga tushirildi. Metall namunasining massasi 4 g
B2 moddalar molekulalari soni yig’indisiga teng bo’ldi. ga ortdi. Olingan temir (II) nitrat eritmasi orqali mo'l
A2 gazining muvozanat konsentratsiyasini (mol/l) miqdor vodorod sulfid o'tkazildi. Bunda massasi 44 g
toping. (V = 1 litr) bo'lgan temir (II) sulfid olindi. Metalni aniqlang.
A) 1,5 B) 7,2 C) 0,25 D) 1,25 A) qalay B) simob C) mis D) qo'rg'oshin

48. 112 litr (n.sh.) karbonat angidrid ishlab chiqarish 59. Qaysi xususiyatlar qutbsiz kovalent bog‘li moddalar
uchun tarkibida 8 % qo’shimcha bo’lgan dolomitdan uchun xos?
necha gr kerak bo’ladi? 1) suvda erishi: a) yaxshi; b) yomon
A) 1000 B) 500 C) 460 D) 920 2) suyuqlanish temperaturasi: a) baland; b) past
3) yo‘naluvchanlik: a) mavjud; b) mavjud emas
49. Teng massadagi siklobutan va kislorod aralashmasi 4) bog‘lanish energiyasi: a) katta; b) kichik
portlatilganida 4,48 litr (n.sh.) CO2 hosil bo’lsa, ortib
A) 1-a, 2-b, 3-a, 4-b B) 3-a, 2-a, 1-a, 4-b
C) 2-a, 4-b, 1-a, 3-b D) 4-a, 3-a, 2-b, 1-b
qolgan modda va uning massasini (g) aniqlang
(reaksiyada is gazi hosil bo’lmagan).
A) kislorod 6,8 g B) siklobutan 6,8 g 60. A2Y moddada 75% A bor bo’lsa, AY2 moddada necha
C) kislorod 2,4 g D) siklobutan 2,4 g foiz Y borligini aniqlang.
A) 42,52 B) 37,38 C) 57,14 D) 46,5
50. Qaysi element kation hosil qilmaydi?
A) N B) C C) F D) Cl
BIOLOGIYA

DTM 3/ 5
2006 ILM-U ZIYO

61. Qaysi organizm somatik hujayrasi mitoz bo’linishining


telofaza bosqichi rasmdagi kabi yakunlanmaydi?

A) 23 B) 16 C) 22 D) 14
A) ilvirs B) oqsovrinjon
C) elodiya D) xolmon 69. To’g’ri fikrni toping.
A) bir kecha kunduzda o’pka orqali 1700 ml qon o’tadi
62. Qaysi javobda faqat shoxlanmaydigan gulpoyaga ega B) ko’p chekadigan odamning ovozi bo’g’iq bo’ladi
to’pgulli o’simliklar berilgan? C) gemoglobin is gaziga nisbatan kislorodga 300 marta
A) yong’oq, gilos, qashqarbeda sekinroq birikadi
B) karam, olcha, qamish, zubturum D) suvga cho’kkan odam o’ziga kelguncha 16 marta
C) olma, oqqayin, bug’doyiq, rediska puflash amalga oshiriladi
D) jag’-jag’, nok, shashir, tol
70. Ektotrof mikoroza uchrashi mumkin bo’lgan
63. Chapaqayli retsessiv autosoma, daltonizm retsessiv yog’ochligidan mebel va uy ro’zg’or buyumlari
jinsga birikkan holda irsiylanadi. Otasi chapaqay (a) tayyorlashda ishlatiladigan o’simlikni belgilang.
ranglarni normal ajrata olmaydi. Onasi o’naqay, A) zarang B) yong’oq C) qayin D) eman
daltonizm bo’yicha sog’lom oilada otasi belgisini
namoyon qiluvchi o’g’il farzand tug’ildi. Ushbu 71. Tikandum qaysi turkumga mansub?
farzandning tug’ilish ehtimolligini % aniqlang. A) tog’aylilar B) suyaklilar
A) 25% B) 12,5% C) 50% D) 0% C) bakra D) skat

64. Asalarilarning orqa oyog’ida joylashgan qismlarini 72. Toshbaqaning qalqoni qaysi suyaklar bilan tutashgan?
ko’rsating. a)qovurg'alar; b)umurtqalar; c)o'mrov; d)yelka; e)bosh
A) xartum ,cho’tkachalar A) b, c, e B) a, d, e
B) tukchalar, xartumcha, savatcha C) a, b, c D) a, b, c d, e
C) savatcha, cho’tkacha
D) nishtar, zahar bezi 73. Mezodermaga tegishli bo’lmagan javoblarni ko’rsating.
1) blastoselda joylashadi 2) barcha ko’p hujayrali
65. Ozuqalarini hazm qilishida oshqozonosti bezi ishtirok hayvonlarda hosil bo’ladi 3) barcha umurtqali
etadigan organizmlarni aniqlang? hayvinlarda bo’ladi 4) mezodermaning hosil bo’lishi
1) triton 2) korsak 3) bitiniya 4) okun 5) krab 6) birlamchi orgonogenez bosqichida ro’y beradi 5) gidroid
qarqara 7) gekkon poliplar sinfi vakillarida hosil bo’lmaydi 6) dastlabki
A) 2,5,6 B) 2,3,7 C) 1,5,7 D) 1,4,6 ko’p hujayralilar tanasida paydo bo’lgan 7) undan
tuxumdon, tasmasimon buyrak, yurak kabi organlar
66. Tiriklikning qaysi tuzilish darajasida o’lim (a) va irsiy hosil bo’ladi 8) undan jabra, ko’rish organi nerv
axborot berilishi (b) kuzatiladi. tugunlari hosil bo’ladi
A) a-molekular; b-hujayra A) 1,3,5,7 B) 2,4,6,8
B) a-hujayra; b-hujayra C) 1,5,6,8 D) 2,4,7
C) a-hujayra; b-molekular
D) a-organizim; b-molekular 74. 11 yoshli bolaning kata oziq tishlari umumiy
tishlarning qancha qisminin tashkil etadi.
67. Meyoz interkinezidan oldin ham,keyin ham ro’y A) 8/32 B) 8/28 C) 4/28 D) 12/32
beruvchi jarayonlar ko’rsating?
1) yadrocha yo’qolishi; 2) sitokinez; 3) xromosomalar 75. Ko’k kit (a), ko’k sug’ur (b), ko’rgalak (c) uchun xos
ekvator tekisligida juft-juft joylashishi; 4) bo’lgan ta’riflarni aniqlang.
xromosomalar spirallashuvi; 5) gomologik A) a-dumi va oldingi suzgichlari yordamida suzadi, b-
xromosomalar butunligicha qutblarga tarqalishi; 6) qoziq tishlari hayoti mobaynida o’sadi, c-kuchli
xromatidalarni birlashtiruvchi sentromeraning rivojlangan yarimsharida burmalari ko’p bo’ladi
uzilishi; 7) yadro qobig’ini shakllanishi; 8) xromatidalar B) a- tishlari bo’lmaydi, b-qoziq va kurak tishlarga ega
xromosomaga aylanishi. c-kloakaga ega
A) 3,6,8,1 B) 1,2,7,5,3 C) a-bo’yin umurtqasi 7 ta, b-qoziq tishlari bo’lmaydi c-
C) 2,7,4,1 D) 1,2,5,8 kloakaga ega
D) a- batamom suvda yashashga o’tgan sutemizuvchi
68. Quyidagi sxemaga asosan 1,2,3,4 ni yig’indisini bo’lib, kurakoyoqlilar turkumiga kiradi, b-kurak
aniqlang. tishlarining orqa tomonida emali bo’lmaydi, c-havo
pufaklari ichki organlar orasida joylashgan

76. Quyida berilgan qaysi hayvonlarni 15 ta birlamchi


jinsiy hujayrani meyoz bo’linishdan hosil bo’lgan
DTM 4/5
2006 ILM-U ZIYO
spermatozidlarni 30(I) va 60(II)tasida tayoqchasimon iguana
jinsiy xromosomalar bo’ladi? A) a-5,6 b-9,10 B) a- 2,7 b-1,3
1.and kondori 2.shinshila 3.malla revun 4.sesarka 5. C) a- 9, b-4,8 D) a-1,3, b-10
lama 6.bizon 7.kar 8.qiloyoq 9.kazuar 10.gatteriya
11.belyanka 12.tupay 13.kurapatka 85. Shingil to’pgulida tog’ri (a) va qiyshiq (b) gullar
A) I-6,3,12,8,2; II-10,1,4,13,5 yeg’ilgan o’simliklarni aniqlang.
B) I-1,13,9,11; II-8,6,3
C) I-12,8,6,2; II-7,11,4
D) I-1,7,10,9; II-5,12,3,8

77. Qaysi hayvonlarni so’lak bezlari uya qurishda A) a-1,4; b-3,2 B) a-1,7; b-4,5
ahamiyatga ega? C) a-1,6; b-2 D) a-6,7; b-2
1) tlyapiya 2) qaldirg’och 3) suv shillig’I 4) tikanbaliq 5)
tut ipak qurti 6) butli o’rgimchak 86. Qaysi javobda novdada barg joylashuvi 3 – rasmdagi
A) 2,4 B) 4,5 C) 3,6 D) 1,6 kabi bo’lgan gulga ega o’simliklarni aniqlang?

78. Boshi bo’lsa, ham og’iz teshigi yo’q (a), og’iz teshigi
bo’lsa ham boshi yo’q (b) organizmlarni aniqlang?
A) a-exinokokk, cho’chqa tasmasimon b-bitiniya,
Kalmar
B) a-nereida, yomg’ir chuvalchangi b-gidra, tufelka
C) a-karakatitsa, Kalmar b-planariya, jigar qurti 1) rayhon; 2) qirqbo’g’im 3) loviya; 4 ) do'lana; 5)
D) a-qoramol tasmasimon, exinokokk, b-ustritsa, nastarin; 6) nok; 7) qumrio’t; 8)gilos; 9) anor; 10)
midiya sambitgul 11) ligustrum;
A) 7,10 B) 2,7,10 C) 4,5,6 D) 1,7,8
79. Organizm uchun keraksiz bo’lgan qaysi mahsulotlar
ichak (a), o’pka (b) va ter bez (c) lari orqli chiqarib 87. O'troq (a) va ko'chib yuruvchi (b) qushlarni ko'rsating.
yuboriladi? 1)qorayaloq; 2)mayna; 3)kaklik; 4)zog'cha; 5)musicha;
1. o’t pigmentlari 2.xolesterin 3.suv 4.karbonat 6)chittak
angidrid 5.azotli moddalar 6.tuz A) a-2, 3, 6; b-1, 4, 5
A) a-1,2; b-3,4; c-3,4,5,6 B) a-2, 3, 5, 6; b-1, 4
B) a-2,3; b-3,4; c-1,5 C) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6
C) a-1,2; b-5,6; c-3,4,5,6 D) a-1, 4; b-2, 3, 5, 6
D) a-1,2; b-3,4; c-5,6
88. Gemoglobin tarkibidagi nechta aminokislota faqat bitta
80. Gajak to’pgulli (a) va ro’vak to’pgulli (b) rezavor mevali aminokislota bilan peptid bog’ hosil qilib birikkan?
o’simliklarni aniqlang? A) 8 B) 2 C) 4 D) 16
1) tabiiy tok 2) qora ituzum 3) nastarin 4) pomidor 5)
madaniy tok 6) qoraqat 7) terakbargli liftok 89. Baqachanoqning quyidagi tana qismlarini soni to’g’ri
A) a-1,7 b-3,5 B) a-2,4 b-1,5 ko’rstilgan javoblarni toping.
C) a-2,6 b-4,7 D) a-5,7 b-3,6 1) 2 ta sifon 2) yopuvchi muskullar 1 juft 3) yopuvchi
muskullari 1 ta 4) bitta sifon 5) og’iz oldi
81. Genotipi qanday bo'lgan ota-onalardan 4 ta qon paypaslagichlari 4 ta 6) og’iz oldi paypaslagichlari 2 ta
guruhli, malla sochli, chapaqay farzandlar tug'ilishi 7) oyog’i 2 ta 8) oyog’I bitta 9) nerv tugunlari 3 juft 10)
mumkin? (sochning to'q rangi malla rangi ustidan, nerv tugunlari 3 ta 11) tasmasimon buyragi bitta 12)
o'naqaylik chapaqaylik ustidan dominantlik qiladi) buyragi yo’q
A B A B A) 1,2,5,8,9,10 B) 1,2,5,8,9,12
A) AaBbI I° xAaBbI I° B) AaBbI I° xaabbI I° C) 1,3,6,7,10,11 D) 2,4,6,7,10,12
A B
C) AaBbI I° xAabbI I° D) barchasidan
90. Quyida berilgan grafikdan I ni aniqlang
82. Norka somatik xujayrasidagi xromasomalar soni
drozofila somatik xujayrasidagi autosomalar sonidan 5
marta ko’p bo’lsa, shu hujayra siklining anafaza
bosqichidan so’ng xromasomalar soni nechta bo’ladi?
A) 80 B) 40 C) 30 D) 60

83. Noto’g’ri (a) va to’g’ri (b) rivojlanuvchi umurtqali A) vena B) I – Arteriya;


organizmalrni belgilang. C) kapillyar D) venula
1) sariq ilon 2) poliksina 3) planariya 4) kvaksha 5)
aureliya 6) dreysena 7) triton 8) so’fito’rg’ay
A) a-4,6 b-2,5 B) 2,6, b-3,5
C) a-2,5 b-1,3 D) a-4,7 b-1,8

84. Qovurg’alarning umurtqalar bilan birikishi (a) va


qovurg’alarning to’sh suyagi (b) bilan birikishi dastlab
qaysi hayvonlarda kuzatilgan?
1) kvaksha 2) beluga 3) povituxa 4) ko’lbuqa 5) ilonbosh
6) gambuziya 7) semga 8) kuropatka 9) agama 10)
DTM 5/5

You might also like