Metody geofizyczne - pomiar różnic w oporze eletrycznym jaki stawia nienaruszona warstwa ziemii w

porównianiu z tą naruszoną przez człowieka. Inna tego typu metoda to pomiar anomalii pola magnetycznego
wynikających na przykład z obecmności pieców czy palenisk lub śladów obróbki i wytopu żelaza, obok metod
geofizycznych używa się takżę radarów do prześwietlania ziemii.

Metody wykopaliskowe - podstawowe metody polegające na wykopaniu znajdujących się w ziemii zabytków,
oraz poznaniu ich wzajemnych relacji i kontekstu przyrodniczego. Przedmiotem wykopalisk są obiekty ruchome
i nieruchome, ułożone warstwami kulturowymi. Warstwy mogą występować pojedynczo lub tworzyć układy
stratygraficzne. Skutkiem ubocznym wykopalisk jest niszczenie warstw, więc trzeba je dobrze udokumentować.
Wydobyty materiał poddaje się konserwacji, a jeśli został zniszczony to rekonstrukcji.

Metody określania wieku zabytków archeologicznych i chronologia

Chronologia wzglądna - ustalenie następstwa czasowego poszczególnych reliktów.

Metoda stratygraficzna - metoda zakładająca ustalanie wieku na podstawie warstw, warstwy niżssze są starsze
od wyższych. Warstwy w pionie to stratygrafia wertykalna, a w poziomie horyzontalna (np. jamy).

Metoda kartograficzna (zonograficzna) - określanie wieku na podstwie występowania konkretnych zabytków,

zjawisk kulturowych. Zastępowanie typów zabytków przez inne, lub zmiana ich frekwencji może świadczyć o ich
chronoligii wzglądnej - seriacja.

Metody fluorowa i kalogenowa - motody oparte na naukach przyrodniczych polegające na badaniu przemian
chemicznych w kościach (np. proces mineralizacji kości).

Chronologia bezwzględna - określanie wieku w jednostkach czasu, przeliczalnych na lata kalendarzowe.

Metoda importu - występowanie zabytków związanych z pismem, poza ich miejscem wytworzenia, na przykład
monety z wizerunkami władców co do których mamy wiedzę kiedy panowali, występowanie takich zabytków
wiąże się z handlem i wojnami.

Datowanie oparte na powiązaniu z cyklem zmian klimatycznych - określanie wieku na podstawie nachylenia
Ziemii wzglądem eliptyki, okresy zimniejsze i cieplejsze, zlodowacenia. Można to badać dzięki osadom na dnie
mórz i oceanów, które pomagają określić średnią tempetarurę roczną. Można również badać lodowce
pokrywające Grenlandię i Antarktydę. Ostatni milion lat to raczej intensywne ochłodzenie klimatu. Okresy
zlodowaceń to glacjały. Rośliny pozwalają nam określić klimat. Do tego dochodzi analiza pyłków roślin i
zwęglonego drewna. Ewolucja fauny również może pomóc w datacji, ponieważ w ciągu ostatnich 3 milionów lat
wyginęło wiele gatunków i wiemy kiedy to nastąpiło. Ich migracje także potwierdzają zmiany klimatu.

Metoda paleomagnetyczna - metoda związana ze zmianą magnetyzmu ziemskiego. Można to określić na

podstwie glin podgrzewanych do temperatury 700 stopni Celcjusza. Dokładność dla ostatnich 9000 lat wynosi
20% - badania na tym odcinku czasu opierają się na natężeniu i kierunku pola magnetycznego.

Metoda tafrochronologiczna - metoda polegająca na badaniu aktywności wulkanów, wiąże się to z

przenoszeniem pyłu wulkanicznego i osadzaniem się go w warstwach.

Metoda radiowęglowa - najbardziej precyzyjna metoda oparta na datowaniu okresu połowicznego rozpadu
izotopów - szczególnie węgla radioaktywnego 14C. Jej zaletą jest duża dostępność materiałów, węgla kości, a
wadą to, że jest dokładna do około 40 tys. lat wstecz, dla czasó zbyt niedawnych jej aktywność również jest
słaba. Czasy wcześniejsze datuje się także torem, iodem i uranem.

Metoda argonowo-potasowa - metoda badająca stosunek argonu do potasu, pozwala datować skały
wulkaniczne, nawet te mające miliony lat.

Metoda termoluminescensyjna - metoda działająca dla ostatniego miliona lat, opierająca się na badaniu
energii świetlnej emitowanej podczas podgrzewania kwarcu i cyrkonu. Ilość światła jest adekwatna do tego, jak
dużo czasu minęło od ostatniego ogrzania. Niestety jest to metoda niedokładna.
Metoda rezonansu spinowego - póki co eksperymentalna metoda polegająca na badaniu nacieków w jakiniach.

Metoda dendrochronologiczna - metoda polegająca na badaniu słojów przyrostu rocznego drzew, słoje
szerokie to lata korzystne a wąskie lata mało korzystne. Metoda dobra do datowania osad, fortyfikacji, mostów
(np. Biskupin)