1.

Zaimki pytajne, dzierżawcze, dopełnieniowe, wskazujące, zwrotne,

nieokreślone.

1. Zaimki pytajne:
- Służą do zadawania pytań w celu uzyskania informacji na temat osób,
przedmiotów, miejsc itp.
- Najważniejsze zaimki pytajne to: ¿Quién? (Kto?), ¿Qué? (Co?), ¿Cuál?
(Który?), ¿Dónde? (Gdzie?), ¿Cuándo? (Kiedy?), ¿Por qué? (Dlaczego?).

2. Zaimki dzierżawcze:
- Określają przynależność lub posiadanie.
- Najważniejsze zaimki dzierżawcze to: mi/mis (mój/moje), tu/tus (twój/twoje),
su/sus (jego/jej/ich), nuestro/nuestra/nuestros/nuestras (nasz/nasze), vuestro/
vuestros/vuestra/vuestras (wasz/wasze), su/sus (ich/pana/pani/ich).

3. Zaimki dopełnieniowe:
- Wskaż na to, kogo lub co dotyczy czynność wyrażona przez czasownik.
- Najważniejsze zaimki dopełnieniowe to: me (mnie), te (ciebie), lo/la (go/jej/to),
nos (nas), os (was), los/las (ich).

4. Zaimki wskazujące:
- Pomagają wskazać lub zidentyfikować konkretną osobę, rzecz lub miejsce.
- Najważniejsze zaimki wskazujące to: este/esta/esto/estos/estas (ten/ta/to/
oni/one), ese/esa/eso/esos/esas (tamten/tamta/tamto/tamci/tamte), aquel/
aquella/aquello/aquellos/aquellas (tamten/tamta/tamto/tamci/tamte).

5. Zaimki zwrotne:
- Odnoszą się do podmiotu i wskazują, że osoba wykonuje czynność na
siebie.
- Najważniejsze zaimki zwrotne to: me (się), te (się), se (się), nos (się), os (się),
se (się).

6. Zaimki nieokreślone:
- Wskaż na nieokreśloną ilość lub osobę.
- Najważniejsze zaimki nieokreślone to: alguien (ktoś), algo (coś), alguno/
algunos/algunas (ktoś, kilka), nadie (nikt), nada (nic), ninguno/ningunos/ninguna/
ningunas (żaden/żadni/żadna/żadne).
2. Odmiana czasowników regularnych i nieregularnych w czasie teraźniejszym i w
czasie
przeszłym Pretérito Perfecto, opowiadanie o dniu dzisiejszym i o bliskiej przeszłości
za pomocą
tego czasu.
3. Pytanie o umiejętności i ich opis - czasownik SABER.

Czasownik "saber" w języku hiszpańskim oznacza "wiedzieć" lub

"umieć". Może być używany w różnych kontekstach, aby pytać o
umiejętności lub zdolności. Oto przykładowe pytania oraz ich opis
związany z umiejętnościami:

1. **¿Sabes nadar?** (Czy potrafisz pływać?)

2. **¿Sabes tocar na instrumento?** (Czy umiesz grać na

instrumencie?)

3. **¿Sabes cocinar?** (Czy umiesz gotować?)

4. **¿Sabes hablar inglés?** (Czy umiesz mówić po angielsku?)

5. **¿Sabes bailar salsa?** (Czy umiesz tańczyć salsę?)

W odpowiedzi na te pytania możemy użyć czasownika "saber" w

formie potwierdzającej lub negatywnej, np. "Sé nadar" (Potrafię
pływać) lub "No sé tocar ningún instrumento" (Nie umiem grać na
żadnym instrumencie).
4. Pytanie o własność i informowanie o niej

Aby zapytać o własność i udzielić informacji na ten temat w języku hiszpańskim,

możemy użyć różnych konstrukcji zaimków dzierżawczych oraz czasownika
"tener" (mieć). Oto kilka przykładów:

Pytanie o własność:
1. **¿De quién es esto?** (Czyje to jest?)
- Pytanie o właściciela przedmiotu lub rzeczy.

2. **¿A quién pertenece este libro?** (Do kogo należy ta książka?)

- Pytanie o właściciela konkretnej rzeczy, tutaj książki.

3. **¿Este coche es tuyo?** (Czy ten samochód jest twój?)

- Pytanie o własność konkretnego przedmiotu, tutaj samochodu.

Informowanie o własności:
1. **Este coche es mío.** (Ten samochód jest mój.)
- Informacja o własności przedmiotu, w tym przypadku samochodu.

2. **Esta casa es nuestra.** (Ten dom jest nasz.)

- Informacja o wspólnej własności przedmiotu, tutaj domu.

3. **Estos zapatos son suyos.** (Te buty są jego/jej.)

- Informacja o własności przedmiotu, w tym przypadku butów, należących do
osoby trzeciej.

4. **Esta bicicleta es de Juan.** (Ten rower jest Juana.)

- Informacja o właścicielu przedmiotu, w tym przypadku roweru.

W odpowiedzi na takie pytania lub informacje o własności, możemy użyć zaimków

dzierżawczych (mój, twój, jego/jej, nasz, wasz, ich) lub wyrażeń z czasownikiem
"tener" (mieć), np. "Tengo un gato" (Mam kota) albo "Este es el libro de
Juan" (To jest książka Juana).
 5. Proszenie o radę i udzielanie rad (hay que, tener que, deber
+ bezokolicznik).

Aby poprosić o radę lub udzielić rady w języku hiszpańskim, możemy użyć różnych konstrukcji, takich jak "hay
que", "tener que" lub "deber" z bezokolicznikiem. Oto kilka przykładów:

Prośba o radę:
1. **¿Qué debo hacer en esta situación?** (Co powinienem zrobić w tej sytuacji?)
- Prośba o poradę lub sugestię odnośnie do działania w konkretnej sytuacji.

2. **¿Qué tendría que hacer para mejorar mi español?** (Co powinienem zrobić, aby poprawić swój hiszpański?)
- Prośba o sugestie dotyczące poprawy umiejętności językowych.

3. **¿Qué me recomiendas para relajarme?** (Co polecasz mi, aby się zrelaksować?)
- Prośba o sugestię dotyczącą sposobów na odprężenie się.

Udzielanie rady:
1. **Deberías ir al médico si te sientes mal.** (Powinieneś iść do lekarza, jeśli źle się czujesz.)
- Udzielanie rady dotyczącej zdrowia lub opieki medycznej.

2. **Tienes que estudiar más para aprobar el examen.** (Musisz więcej się uczyć, aby zdać egzamin.)
- Udzielanie rady odnośnie do nauki lub przygotowania do egzaminu.

3. **Hay que hacer ejercicio regularmente para mantenerse en forma.** (Należy regularnie ćwiczyć, aby być w
formie.)
- Ogólna rada dotycząca zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej.

Inne przykłady:
1. **Hay que respetar las normas de tráfico.** (Trzeba przestrzegać przepisów ruchu drogowego.)
- Ogólna rada dotycząca przestrzegania zasad.

2. **Tener que trabajar duro para alcanzar tus metas.** (Trzeba ciężko pracować, aby osiągnąć swoje cele.)
- Ogólna rada dotycząca motywacji i wysiłku.

3. **Deberíamos ahorrar dinero para el futuro.** (Powinniśmy oszczędzać pieniądze na przyszłość.)

- Ogólna rada dotycząca zarządzania finansami i planowania przyszłości.
6. Tryb rozkazujący czasowników regularnych i nieregularnych, również z zaimkami.
 7. Zastosowanie czasowników SER, ESTAR, DECIR, SOLER, PODER, SABER,
CONOCER.

1. **Ser**:
- Służy do wyrażania tożsamości, pochodzenia, zawodu, cech fizycznych i charakteru.
- Ejemplo: Soy estudiante. (Jestem studentem.)
- Może być stosowany do określania daty, godziny i miejsca urodzenia.
- Ejemplo: Hoy es jueves. (Dziś jest czwartek.)

2. **Estar**:
- Wyraża tymczasowy stan, położenie lub zdrowie.
- Ejemplo: Estoy cansado. (Jestem zmęczony.)
- Używany jest również do określania położenia geograficznego.
- Ejemplo: Estamos en casa. (Jesteśmy w domu.)

3. **Decir**:
- Oznacza mówienie, wyrażanie wypowiedzi lub komunikowanie.
- Ejemplo: Ella dice la verdad. (Ona mówi prawdę.)
- Może być używany do przekazywania informacji lub poleceń.
- Ejemplo: Dile que venga aquí. (Powiedz mu/mu jej, żeby przyszedł/przyszła tutaj.)

4. **Soler**:
- Wyraża zwyczajne lub regularne działania.
- Ejemplo: Solía ir do gimnasio każdego dnia. (Zazwyczaj chodziłem/chodziłam na siłownię codziennie.)
- Używany jest do wyrażania częstych działań w przeszłości lub teraźniejszości.
- Ejemplo: Solían cenar juntos każdego wieczora. (Zazwyczaj jedli kolację razem każdego wieczoru.)

5. **Poder**:
- Oznacza zdolność, możliwość lub pozwolenie na wykonanie czegoś.
- Ejemplo: No puedo ir al cine esta noche. (Nie mogę iść do kina dziś wieczorem.)
- Może być używany do wyrażania prośby lub pytania o pozwolenie.
- Ejemplo: ¿Puedo usar tu teléfono? (Czy mogę użyć twojego telefonu?)

6. **Saber**:
- Oznacza wiedzę lub umiejętność.
- Ejemplo: Sé hablar español. (Potrafię mówić po hiszpańsku.)
- Może być używany do wyrażania znajomości faktów lub informacji.
- Ejemplo: No sé dónde está mi teléfono. (Nie wiem, gdzie jest mój telefon.)

7. **Conocer**:
- Oznacza znajomość osób, miejsc lub rzeczy.
- Ejemplo: Conozco a tu hermano. (Znam twojego brata.)
- Używany jest również do wyrażania znajomości zjawisk, pojęć lub sytuacji.
- Ejemplo: Conozco bien esta ciudad. (Dobrze znam to miasto.)
 8. Stopniowanie regularne i nieregularne przymiotnika i przysłówka.

Stopniowanie regularne:

Przymiotniki:
1. Stopień wyższy (comparativo):
- Forma: przymiotnik + más + przymiotnik
- Ejemplo: alto → más alto (wyższy)

2. Stopień najwyższy (superlativo):

- Forma: el/la/los/las + más + przymiotnik + de/tener
- Ejemplo: alto → el más alto (najwyższy)

Przysłówki:
1. Stopień wyższy (comparativo):
- Forma: más + przysłówek
- Ejemplo: rápidamente → más rápidamente (szybciej)

2. Stopień najwyższy (superlativo):

- Forma: el/la/los/las + más + przysłówek + de/tener
- Ejemplo: rápidamente → el más rápidamente (najszybciej)

Stopniowanie nieregularne:

Przymiotniki:
1. Stopień wyższy (comparativo):
- Niektóre przymiotniki mają nieregularne formy stopnia wyższego, np.:
- Bueno (dobry) → mejor (lepszy)
- Malo (zły) → peor (gorszy)

2. Stopień najwyższy (superlativo):

- Forma: el/la/los/las + mejor/peor + de/tener
- Ejemplo: bueno → el mejor (najlepszy)
- Ejemplo: malo → el peor (najgorszy)

Przysłówki:
1. Stopień wyższy (comparativo):
- Niektóre przysłówki mają nieregularne formy stopnia wyższego, np.:
- Bien (dobrze) → mejor (lepiej)
- Mal (źle) → peor (gorzej)

2. Stopień najwyższy (superlativo):

- Forma: el/la/los/las + mejor/peor + de/tener
- Ejemplo: bien → el mejor (najlepiej)
- Ejemplo: mal → el peor (najgorzej)
9. Konstrukcje porównawcze z przymiotnikami i czasownikami

Porównanie przymiotników:

1. Porównanie równościowe:
• tan… como…: tak… jak…
• Ejemplo: Juan es tan alto como Pedro. (Juan jest tak wysoki jak Pedro.)
2. Porównanie wyższości:
• más… que…: bardziej… niż…
• Ejemplo: El libro es más interesante que la película. (Książka jest bardziej
interesująca niż film.)
3. Porównanie niższości:
• menos… que…: mniej… niż…
• Ejemplo: Este examen es menos difícil que el anterior. (Ten egzamin jest
mniej trudny niż poprzedni.)

Porównanie czasowników:

1. Porównanie równościowe:
• tan… como…: tak… jak…
• Ejemplo: María corre tan rápido como Luis. (Maria biegnie tak szybko jak
Luis.)
2. Porównanie wyższości:
• más que…: bardziej niż…
• Ejemplo: Yo estudio más que tú. (Uczę się więcej niż ty.)
3. Porównanie niższości:
• menos que…: mniej niż…
• Ejemplo: Él come menos que su hermano. (On je mniej niż jego brat.)
10. Spójniki - y, o, u, e, pero, sin embargo, aunque, además, porque, por esto, por eso, si.

1. y - i
• Ejemplo: María y Juan son amigos. (Maria i Juan są przyjaciółmi.)
2. o - lub
• Ejemplo: ¿Quieres té o café? (Chcesz herbatę lub kawę?)
3. u - lub (u używane przed wyrazami zaczynającymi się od “o-” lub “ho-”)
• Ejemplo: Puedes tomar u olvidar el problema. (Możesz to wziąć lub zapomnieć o
problemie.)
4. e - i (e używane przed wyrazami zaczynającymi się od “i-” lub “hi-”)
• Ejemplo: Gatos e iguanas son mascotas populares. (Koty i iguany są popularnymi
zwierzętami domowymi.)
5. pero - ale
• Ejemplo: Me gusta el verano, pero prefiero el invierno. (Lubię lato, ale wolę zimę.)
6. sin embargo - jednakże, niemniej jednak
• Ejemplo: Quiero ir al cine, sin embargo, no tengo dinero. (Chcę iść do kina,
niemniej jednak nie mam pieniędzy.)
7. aunque - chociaż, mimo że
• Ejemplo: Aunque hace frío, saldré a correr. (Chociaż jest zimno, wyjdę pobiegać.)
8. además - ponadto, oprócz tego
• Ejemplo: Además de estudiar, trabajo en un restaurante. (Oprócz nauki, pracuję w
restauracji.)
9. porque - ponieważ
• Ejemplo: No fui al trabajo porque estaba enfermo. (Nie poszedłem do pracy, bo
byłem chory.)
10. por esto / por eso - dlatego
• Ejemplo: No me siento bien, por eso no voy a la fiesta. (Nie czuję się dobrze, dlatego
nie idę na imprezę.)
11. si - jeśli, czy
• Ejemplo: Si tienes hambre, podemos ir a comer. (Jeśli jesteś głodny, możemy pójść
coś zjeść.)
11. Pytania o plany i zamierzenia i informowanie o nich - konstrukcja IR A + bezokolicznik.

Konstrukcja "IR A + bezokolicznik" w języku hiszpańskim jest używana do

wyrażania planów, zamierzeń lub intencji. Oto kilka przykładów:

1. **Pytania o plany i zamierzenia:**

- ¿Qué vas a hacer este fin de semana? - Co zamierzasz zrobić w ten weekend?
- ¿Adónde van a viajar en las vacaciones de verano? - Gdzie zamierzacie
podróżować na wakacje letnie?

2. **Informowanie o planach i zamierzeniach:**

- Voy a estudiar para el examen mañana. - Zamierzam uczyć się do jutrzejszego
egzaminu.
- Mis amigos van a organizar una fiesta sorpresa para mi cumpleaños. - Moi
przyjaciele zamierzają zorganizować niespodzianą imprezę na moje urodziny.
12. Czasowniki IR, VENIR, VIAJAR z przyimkami.

1. **IR** (iść) z przyimkami:

- Voy al cine con mis amigos. (Idę do kina z moimi przyjaciółmi.)
- María va a la playa en verano. (Maria idzie na plażę latem.)

2. **VENIR** (przychodzić) z przyimkami:

- Vengo de la tienda. (Przychodzę ze sklepu.)
- Mis padres vienen de vacaciones mañana. (Moi rodzice przyjeżdżają na
wakacje jutro.)

3. **VIAJAR** (podróżować) z przyimkami:

- Voy a viajar a España el próximo mes. (Wybieram się w podróż do
Hiszpanii w przyszłym miesiącu.)
- Ellos viajan por Europa este verano. (Oni podróżują po Europie tego lata.)

Przyimki pomagają określić kierunek, miejsce lub sposób podróży, a ich

odpowiednie użycie jest kluczowe dla precyzyjnego przekazania informacji.
13. Łączniki - En cuanto a, En lo que se refiere a, En primer/segundo lugar, Por
último, por un lado
por otro lado, además, asimismo, no solo…sino también, no solo…sino que también.

1. **En cuanto a** - odnośnie do, jeśli chodzi o

- *Ejemplo:* En cuanto a tu pregunta sobre el viaje, podemos discutirla más tarde. (Jeśli chodzi
o twoje pytanie dotyczące podróży, możemy omówić je później.)

2. **En lo que se refiere a** - jeśli chodzi o, odnośnie do

- *Ejemplo:* En lo que se refiere a la educación, es importante invertir en recursos adecuados.
(Jeśli chodzi o edukację, ważne jest inwestowanie w odpowiednie zasoby.)

3. **En primer/segundo lugar** - po pierwsze/po drugie

- *Ejemplo:* En primer lugar, debemos definir nuestros objetivos. (Po pierwsze, musimy
określić nasze cele.)

4. **Por último** - na koniec

- *Ejemplo:* Hablaremos sobre el presupuesto y, por último, sobre el calendario.
(Porozmawiamy najpierw o budżecie, a na koniec o harmonogramie.)

5. **Por un lado/por otro lado** - z jednej strony/z drugiej strony

- *Ejemplo:* Por un lado, entiendo tu punto de vista, pero por otro lado, creo que deberíamos
considerar otras opciones. (Z jednej strony rozumiem twój punkt widzenia, ale z drugiej strony
uważam, że powinniśmy rozważyć inne opcje.)

6. **Además** - ponadto, również

- *Ejemplo:* El proyecto es interesante y, además, está bien estructurado. (Projekt jest
interesujący, a ponadto jest dobrze skonstruowany.)

7. **Asimismo** - podobnie, również

- *Ejemplo:* Asimismo, queremos agradecer a todos los participantes por su contribución.
(Podobnie, chcemy podziękować wszystkim uczestnikom za ich wkład.)

8. **No solo…sino también** - nie tylko…ale również

- *Ejemplo:* No solo es inteligente, sino también muy creativo. (On/Ona nie tylko jest
inteligentny/a, ale również bardzo kreatywny/a.)

9. **No solo…sino que también** - nie tylko…ale również (używane z czasownikami)

- *Ejemplo:* No solo estudia mucho, sino que también trabaja a tiempo completo. (On/Ona nie
tylko dużo się uczy, ale również pracuje na pełen etat.)
14. Pytanie i informowanie o aktualnie wykonywanych czynnościach - konstrukcje
ESTAR/
SEGUIR + gerundio.

Konstrukcje "ESTAR + gerundio" i "SEGUIR + gerundio" służą do

opisywania aktualnie wykonywanych czynności. Oto przykłady:

1. **Pytanie o aktualnie wykonywane czynności:**

- ¿Qué estás haciendo? - Co teraz robisz?
- ¿Qué sigues haciendo? - Co nadal robisz?

2. **Informowanie o aktualnie wykonywanych czynnościach:**

- Estoy estudiando para el examen de mañana. - Uczę się na jutrzejszy
egzamin.
- Sigo trabajando en el informe. - Nadal pracuję nad raportem.

Konstrukcja "ESTAR + gerundio" wyraża aktualny stan lub czynność,

którą osoba wykonuje w danym momencie, podczas gdy "SEGUIR +
gerundio" sugeruje kontynuację danej czynności. Te konstrukcje są
bardzo przydatne w codziennej komunikacji, aby opisać działania w
trakcie ich trwania.
 Słownictwo:

1) **Człowiek:**
- Dane personalne: nombre (imię), apellido (nazwisko), edad (wiek), nacionalidad (narodowość)
- Wygląd zewnętrzny: pelo (włosy), ojos (oczy), altura (wzrost), peso (waga)
- Cechy charakteru: amable (uprzejmy), simpático/a (sympatyczny/a), honesto/a (uczciwy/a)
- Rzeczy osobiste: móvil (telefon komórkowy), cartera (portfel), llaves (klucze)
- Uczucia i emocje: feliz (szczęśliwy), triste (smutny), enfadado/a (zły/a)
- Umiejętności i zainteresowania: bailar (tańczyć), pintar (malować), leer (czytać)

2) **Miejsce zamieszkania:**
- Prace domowe: limpiar (sprzątać), cocinar (gotować), lavar (myć)

3) **Życie prywatne:**
- Czynności życia codziennego: despertarse (budzić się), ducharse (kąpać się), ir de compras (iść na
zakupy)
- Formy spędzania czasu wolnego: ver la televisión (oglądać telewizję), hacer deporte (uprawiać sport),
salir con amigos (wychodzić ze znajomymi)

4) **Żywienie:**
- Artykuły spożywcze: pan (chleb), leche (mleko), frutas (owoce)
- Posiłki i ich przygotowywanie: desayuno (śniadanie), almuerzo (obiad), cena (kolacja)
- Lokale gastronomiczne: restaurante (restauracja), cafetería (kawiarnia), supermercado (supermarket)
- Zdrowy styl życia: ejercicio (ćwiczenia), dieta equilibrada (zrównoważona dieta), beber agua (pić wodę)

5) **Zakupy i usługi:**
- Sprzedawanie i kupowanie: comprar (kupować), vender (sprzedawać), precio (cena)
- Środki płatnicze: dinero en efectivo (gotówka), tarjeta de crédito (karta kredytowa), pagar (płacić)
- Korzystanie z usług: tienda de ropa (sklep odzieżowy), restaurante (restauracja)

6) **Podróżowanie i turystyka:**
- Środki transportu i korzystanie z nich: avión (samolot), tren (pociąg), autobús (autobus)
- Orientacja w terenie: mapa (mapa), calle (ulica), dirección (adres)
- Kupowanie biletu: billete (bilet), horario (rozkład jazdy), estación (stacja)

7) **Sport:**
- Dyscypliny sportu: fútbol (piłka nożna), baloncesto (koszykówka), natación (pływanie)
- Sprzęt sportowy: raqueta (rakieta), balón (piłka), zapatillas (buty sportowe)
- Uprawianie sportu: jugar (grać), entrenar (ćwiczyć), competir (konkurować)

8) **Zdrowie:**
- Samopoczucie: bien (dobrze), mal (źle), cansado/a (zmęczony/a)
- Choroby, ich objawy i leczenie: gripe (grypa), fiebre (gorączka), tomar medicina (brać lekarstwa)