6/9/2019

1. PERKUFIZIMI
 Aktivitete të përfshira në dhënien e kredive për konsumatorët për t'u
mundësuar atyre që të posedojnë mallra të destinuara për përdorim të
përditshëm.

 Terminologji te ndryshme si: blerje me kredi, pagesa të shtyra, plan

kredie me këste etj.

 Transferimi i pasurisë, pagesa e së cilës shtyhet tërësisht ose

pjesërisht në të ardhmen dhe likuidohet në pjesë ose në fraksione të
njëpasnjëshme sipas një plani dhe periudhe të rënë dakord midis
palëve. (E.R.A. Setigman)

TEMA 10  Procedurë biznesi përmes së cilës konsumatorët blejnë mallra apo

Financimi konsumator pasuri të luajtshme (përveç pasurive të paluajtshme), me një seri
pagesash që shtrihen për një periudhë prej tre muaj deri në pesë vjet,
dhe me qëllim marrjen e pronësisë së tyre kur është paguar vetëm një
pjesë e çmimit total. (Reavis Cox)

2. LLOJET 3. BURIMET E FINANCIMIT KONSUMATOR

 Kredia revolving = marrëveshje e vazhdueshme kreditore e ngjashme
me një overdraft bankar, e cila quhet "kredi rrotulluese apo
revolving".
 Kredia me këste fikse = kredi me afat të caktuar që paguhet me këste
mujore fikse
 Kredia cash = bankat dhe institucionet financiare u sigurojnë
klientëve të hollat e nevojshme me të cilat ata blejnë artikuj për
konsum personal
 Kredia e garantuar = Kur kredia e dhënë nga një institucion financiar
sigurohet nga një kolateral apo dorëzani, ajo merr formën e "kredisë
së garantuar“
 Kredia e pagarantuar = Kur nuk ka garantor apo kolateral të ofruar
nga konsumatori
 Tregtarët përfshijnë kompanitë tregtare, kompanitë që ofrojnë blerjen
me qira apo institucione të tjera financiare (jobankare).
 Bankat tregtare
 Kompanitë e kartave të kreditit mundësojnë blerjen e artikujve të
konsumit me kredi duke përdorur kartat e kreditit.
 Institucionet financiare jobankare. Kompani të vogla huadhënëse të
licencuara, janë institucione jo-kursimi, asetet kryesore të të cilave
përbëjnë llogaritë e arkëtueshme financiare, hua afatshkurtra dhe
afatgjata për konsumatorët, etj.
 Unionet e kreditit. Një union krediti është një shoqatë e njerëzve, të
cilët bien dakord për të kursyer paratë e tyre së bashku dhe nga ana
tjetër i japin kredi njëri-tjetrit me norma relativisht më të ulëta
interesi.

1
 6/9/2019

4. MËNYRAT E FINANCIMIT KONSUMATOR

 Palët ndërmjetëse siç janë tregtarët e mallrave të konsumit,
gjithashtu u japin mundësi konsumatorëve të blejnë produktet me
kredi, si pjesë e fushatës së tyre promovuese.  Hapja e një llogarie

 Burime të tjera  Karta e kreditit

a. Shoqëritë e kursim-kreditit  Kredia revolving

b. Fondet e përbashkëta
 Plani i pagesave me opsion

 Kredia me këste fikse

 Kredia cash

5. KERKESA PER FINANCIM KONSUMATOR- 6. TERMAT DHE KUSHTET PËR FINANCIMIN

FAKTORET NDIKUES KONSUMATOR
 Rritja e shpenzimeve për konsum  Pranueshmëria

 Rritja në të ardhurat reale të klientëve  Garancia

 Shuma e financuar
 Pagesa me këste të përshtatura me mundësitë e
klientëve  Norma e interesit

 Pagesa të tjera
 Rritja e popullsisë
 Mënyra e pagesës

 Kosto më të ulëta  Vlerësimi i kredisë

Kostoja e financimit me kredi konsumatore

 Kontrata e pagesës dhe kredisë 

2
 6/9/2019

7. PIKEZIMI I KREDISE KONSUMATORE

Formula specifike fikse
Formula Dunham Greenberg

Parametri Piket
Parametri Piket
Mosha 0.1 - 0.5
Historiku i punësimit të kredikërkuesit 20
Gjinia 0.4
Të ardhurat e kredikërkuesit 25
Rezidenca 0.042 – 0.42
Historiku i kreditimit të kredikërkuesit 10
Gjendja civile 0.16 – 0.55
Siguria që ofron (Referenca) 20
Sektori ku eshte i punesuar 0.21
Historiku i kreditimit të pagës 25 (privat/shteteror)
Totali 100 Kohezgjatja e punesimit aktual 0.059 – 0.59
Te ardhurat 0.20 – 0.45

8. ARGUMENTAT PRO KREDISE KONSUMATORE

Formula e Riskut  Posedimi
 Kursimi i detyrueshem
 Kjo metodë përdoret për financimin e punonjësve të administratës  Menyre me e pershtatshme
publike. Sipas kësaj metode, shuma e kredisë përcaktohet si më poshtë:  Plotesim i nevojave emergjente
 Rritja e te ardhurave per bizneset
Parapagimi + (0.124 * Të ardhura mujore) + (6.45 * Kohëzgjatja e punësimit në muaj)  Realizimi i endrrave
 Pershpejtim i investimeve industriale
 Standarti i jeteses
 Promovimi i zhvillimit ekonomik
 Eksportimi
 Menaxhimi efektiv i inventarit
 Prodhimi ne shkalle te gjere
 Mbrojtja kunder inflacionit
 Rendesia kombetare

3
 6/9/2019

9. ARGUMENTAT KUNDER FINANCIMIT KONSUMATOR 10. BLERJA ME QERA

 Blerjet e pamenduara  Mënyra e blerjes së pronësisë së mallrave të konsumit nga
 Paaftesia paguese individët dhe aktiveve prodhuese nga ana e prodhuesve, ku
 Kredia e kushtueshme pagesa për produktin është në shumë të përshtatshme dhe e
shpërndarë përgjatë një periudhe dy-tre vjeçare, njihet si "sistemi
 Risku per tregtaret
i blerjes me qira“
 Bumi artificial i konsumit
 Risku i borxhit te keq
 Shërben si një formë e përshtatshme e financimit konsumator, në
 Paqendrueshmeria ekonomike ato situata ku është më e vështirë që një artikull i shtrenjtë të
blihet menjëherë, dhe është më e lehtë të bëhet me pagesa të
rregullta javore ose mujore.

10.1 KARAKTERISTIKAT 10.2 AVANTAZHET E BLERJES ME QERA

 Metoda popullore  Pagesë jo e menjëhershme cash

 Të drejtat e pronësisë
 Këste  Lehtësim në posedimin e të mirave
 Marrëveshja
 Posedimi  Rritje ekonomike
 Në rast mospagese
 Në rast shkelje të besimit
 Kursim

Marrëveshja e blerjes me qira është baza e kësaj forme financimi

 Lehtësim për blerësin

a. Marrëveshje formale
b. Dokument
c. Pronësia
d. Pronari

4
 6/9/2019

10.3 DISAVANTAZHET E BLERJES ME QERA 11. SISTEMI I KREDISE ME KESTE

 E disponueshme vetëm për blerësit me reputacion.
Karakteristikat:
 Nxit blerjet e pamenduara, të cilat mund të çojnë në gjendje mospagese.
a. Një shitje e zakonshme e mallrave në këmbim të pagesave mëtë
 Blerësi duhet të heqë dorë nga një pjesë fikse në të ardhurat e tij / saj të përshtatshme.
ardhshme.
b. Blerësi merr pronësinë dhe posedimin me pagesën e këstit të parë.
 Risku i blerësit, që humbet pronën gjatë periudhës së depresionit, pasi
vlera e pronës zvogëlohet.
c. Pagesa bëhet përmes një numri këstesh.
 Risku i blerësit, risku që ekziston për të humbur edhe këstet e paguara,
në rast të vonesës. d. Nuk ka mundësi që artikulli i shitur t'i kthehet shitësit, pasi shitja
është e plotë menjëherë pas ekzekutimit të marrëveshjes.
 Çmimi më i lartë, duke e bërë blerjen një alternativë të shtrenjtë.

e. Shitësi nuk ka të drejtë të pretendojë riposedimin e mallrave edhe

 Humbja e shitësit në rast të mospagimit nga blerësi, gjë që mund të nëse blerësi kryen një vonesë në pagesën e kësteve të papaguara dhe
rezultojë që shitësi duhet të ri-posedojë një artikull i cili nuk mund të
marrë shumë vlerë tregu. humbjen e kësteve të paguara në rast vonese. Sidoqoftë, ai ka të
drejtë t'i kthejë detyrat e tij me ndihmën e gjykatës.

SISTEMI I BLERJES ME QERA VS SISTEMI I KREDISE ME KESTE  Pershtatshmeria - Mallrat që mund të trajtohen në të dyja format e
financimit, duhet të kenë tiparet e mëposhtme:
 Ngjashmerite:
a. Identitet ose individualitet të veçantë për të lehtësuar riposedimin e tyre
a. Janë forma të financimit të konsumatorit për shitjen e mallrave në rast mospagese
të shtrenjta dhe të qëndrueshme
b. Qëndrueshmëri fizike për të mbështetur periudhën e gjatë të kësteve
dhe për të lehtësuar ri-posedimin në rast të vonesës
b. Pagesa e çmimit bëhet me këste të shpërndara përgjatë një
periudhë të caktuar kohore
c. Vlerë e mjaftueshme për të justifikuar marrëveshjen e financimit

c. Të dyja japin dividentë të pasur në kohë prosperiteti, por vuajnë

shumë gjatë depresionit d. Specifikimet standarde për të lehtësuar rishitjen, nëse është e
nevojshme

5
 6/9/2019

 Masat mbrojtese - Faktorët e mëposhtëm duhet të merren parasysh

kur kryhet blerje me qira apo blerje/shitje me këste:

a. Prishja e mallrave

b. Burimet kapitale të tregtarit investues

c. Tre “K”- karakteri financiar dhe moral i blerësit, kapaciteti dhe

kapitali

d. Konkurrenca dhe stabiliteti i tregtisë

e. Kohëzgjatja e kredisë