お風呂の歴史

日本は風呂をこよなく愛する国だ。日本人にとって入浴は、単に体を清潔に
するだけでなく、癒やしの時間でもある。家に浴槽がなければ、公衆浴場に
通うこともある。欧米とは異なり、人々は裸で一緒に風呂に入る。こうした
日本の風呂文化は歴史に深く根ざしており、独自の習慣としきたりがある。
これまでの日本のお風呂文化を探ってみましょう。

1. お風呂の始まり

火山国である日本列島には、全国様々な場所に温泉が湧き出ています。昔か
ら、日本人は温泉や石風呂（自然の洞窟や岩屋を利用した“蒸気浴（じょう
きよく）”）に入浴していたそうです。お風呂の歴史は、6 世紀に仏教の伝来
とともに、中国から伝わってきたといわれています。仏教で、お風呂に入る
ことは「七病を除き、七福が得られる」と説かれていたことから、お風呂に
入ることは健康に良いと理解されていました。
以来、寺院では「体を洗い清める」という大切な業の一つとして浴堂が備え
られるようになり、浴堂のない庶民にも入浴を施したことから、お風呂に入
るという習慣が始まったとされています
 2. 江戸時代のお風呂

宗教的なものではなく、純粋な公衆浴場「銭湯」が登場したのは江戸時代に
なってからです。当時の銭湯は、蒸し風呂の一種である「戸棚風呂」という
形式で、熱く焼いた小石の上に水をかけて湯気を出し、上半身を蒸らし、浴
槽に膝の高さ程お湯を入れ、下半身を浸す仕組みです。今でいう“サウナ”
方式です。
そして、浴室の湯気が逃げないように、出入口に引違い戸を付け湯気が逃げ
るのを防いでいました。
しかし、開閉が頻繁になると湯気が逃げてしまうので、工夫されたのが「石
榴（ざくろ）口」です。これは、三方はめ板で囲まれた小室に浴槽を置き、
出入口に天井から低く板をさげ、湯気が逃げるのを防ぎました。客はこの板
をくぐり出入りします。
 3. 家風呂の普及

たっぷりの湯に首までつかる「据え風呂」ができたのも、慶長年間の末ころ。
据え風呂は蒸気や薬湯（※）ではなく、井戸水を沸かして入れるので「水
（すい）風呂」とも呼ばれ、一般の庶民の家庭に広まります。
湯舟は湯量が少なく済むよう、人一人が入れるほどの木桶を利用。浴槽の内
側の縁に通気口のついた鉄製の筒をたて、この中に燃えている薪を入れます。
通気口から入る風で薪が燃え続け、鉄の筒が熱せられることによって湯が沸
く「鉄砲風呂」が発明され、江戸の主流となりました。一方、関西では、桶
の底に平釜をつけ、湯をわかす「五右衛門風呂」が普及しました。

4. 改良風呂
明治時代になり銭湯の様式は大きく変化しました。
石榴（ざくろ）口は取り払われ、蒸し風呂式をやめ、浴槽は板間に沈めて湯
をたっぷり入れました。
さらに洗い場を広く天井を高くし、開放的な清潔感のある銭湯になりました。
これは“改良風呂”と呼ばれ評判になりました。
石榴榴（ざくろ）口の豪華な破風造りは、あらためて銭湯の入り口に据えら
れ、今も残る古い銭湯の原型となりました。
大正時代になると、さらに銭湯は近代化し、板張りの洗い場や木製の浴槽は
姿を消し、タイル張りとなりました。後に、水道が普及すると浴室に水道式
のカランが取り付けられ、衛生面においても向上しました。

5. 現代のお風呂
戦後、欧米文化が庶民に浸透し、住宅の進化とともに『家風呂』が各地に普
及していきます。電気・ガスを 利用した様々な風呂の登場後、温度自動調節
機能や乾燥機能付きの浴室や、ジャグジー、水中照明、 テレビ付きなど、暮
らしのエンターティメントのひとつとして、日本の家風呂は独特の発展を遂
げたのです。 現在では、半身浴や寝浴、入浴剤・アロマなど家庭での入浴法
を工夫する人も多く、裸のつきあいや開放感を楽しむ「温泉」や「スーパー
銭湯」の登場等、日本のお風呂文化はさらに進化し続けます。
 6. 日本とベトナムのお風呂文化の比較

日本:日本ではまず、浴槽とトイレが別々になっているところが多いです。日
本人はお湯 に入ることで 1 日の疲れの回復やストレスの解消となると思うの
でよくお湯に入ります。 だから、トイレが別々になっています。また、日本
では、家族みんなが入るまでお湯は抜 かないで、みんなで同じお湯を使いま
す。日本の浴槽は深く多くのお湯が必要になる為、 1 回 1 回変えるとガス代
や水道代がかかってしまい、生活費の負担になってしまいます。 その為使い
終わったお湯は洗濯用に使用したりします。小さなアパート等は浴槽とトイ
レ が一緒で、シャワーだけで済ます人が多いです

ベトナム:ベトナムでは浴槽のない家が多く、たとえ家に浴槽があったとして
も普段はシャワーの みで済ませる人が多いようです。また、浴室とトイレが
一緒になっています。家族の浴槽 のお湯に入るとき 1 人が使用したらお湯を
抜き、次の人がまた浴槽にお湯を入れます。1 回 1 回お湯は変えるのが一般的
です
Nhật Bản là một đất nước rất thích tắm. Đối với người Nhật, tắm không chỉ là thời gian để làm sạch
cơ thể mà còn là thời gian để chữa bệnh. Nếu không có bồn tắm trong nhà, bạn có thể đến nhà tắm
công cộng. Không giống như phương Tây, mọi người tắm khỏa thân cùng nhau. Văn hóa tắm của
người Nhật này đã ăn sâu vào lịch sử và có những phong tục tập quán riêng. Hãy cùng khám phá văn
hóa tắm truyền thống của Nhật Bản.

1. Sự khởi đầu của bồn tắm

Tại quần đảo Nhật Bản, một đất nước có nhiều núi lửa, các suối nước nóng mọc lên ở nhiều nơi trên
khắp đất nước. Từ xa xưa, người Nhật đã tắm suối nước nóng và tắm đá (“tắm hơi” sử dụng các
hang động tự nhiên và cửa hàng đá). Lịch sử của nhà tắm được cho là bắt nguồn từ Trung Quốc với
sự du nhập của Phật giáo vào thế kỷ thứ 6. Người ta hiểu rằng tắm là tốt cho sức khỏe của bạn bởi vì
trong Phật giáo có nói rằng tắm "loại trừ bảy bệnh tật và mang lại cho bạn bảy may mắn."
Kể từ đó, nhà chùa đã trang bị nhà tắm là một trong những nhiệm vụ quan trọng là “gột rửa và
thanh lọc cơ thể”, và từ khi những người bình thường không có nhà tắm cũng được tắm rửa, nên tục
tắm tiên bắt đầu có từ lâu.

2. Nhà tắm thời Edo

Mãi cho đến thời Edo, nhà tắm công cộng thuần túy "sento", không mang tính tôn giáo, mới xuất
hiện. Nhà tắm công cộng thời đó là một loại phòng tắm hơi được gọi là "tắm tủ", trong đó nước
được rắc lên đá cuội nướng nóng để xông hơi phần trên cơ thể, và bồn tắm được đổ đầy nước nóng
cao đến đầu gối để xông phần thân dưới. Đó là một cơ chế để ngâm. Đây là những gì chúng tôi gọi là
phương pháp "xông hơi".
Và, để ngăn hơi nước thoát ra trong phòng tắm, một cánh cửa trượt đã được gắn vào ô cửa để ngăn
hơi nước thoát ra ngoài.
Tuy nhiên, hơi nước thoát ra khi nó đóng mở thường xuyên, vì vậy "Miệng quả lựu" đã được nghĩ
ra. Điều này đặt bồn tắm trong một căn phòng nhỏ được bao quanh bởi các tấm ván ba mặt, và hạ
tấm ván từ trần nhà xuống cửa ra vào để ngăn hơi nước thoát ra ngoài. Khách hàng ra vào thông
qua bảng này.

3. Phổ biến phòng tắm tại nhà

Vào khoảng cuối thời Keicho, một "bồn tắm tĩnh" đã được tạo ra để bạn có thể ngâm mình trong
nhiều nước nóng đến tận cổ. Bồn tắm tĩnh còn được gọi là "bồn nước" bởi vì nó được làm bằng
cách đun sôi nước giếng thay vì xông hơi hoặc tắm thuốc (*), và nó được lan truyền đến các hộ gia
đình bình thường.
Bồn tắm sử dụng thùng gỗ có thể chứa một người nên lượng nước nóng ít. Một ống sắt có lỗ thông
hơi được dựng ở mép trong của bồn tắm, và đốt củi vào đó.
"Phòng tắm súng" được phát minh, trong đó củi tiếp tục cháy do gió xâm nhập qua các lỗ thông hơi,
và xi lanh sắt được đốt nóng để đun sôi nước, trở thành xu hướng chủ đạo của Edo. Mặt khác, ở
Kansai, "bồn tắm Goemon", trong đó một cái ấm phẳng được gắn vào đáy thùng để đun sôi nước, đã
trở nên phổ biến.

4. Bồn tắm cải tiến

Vào thời Minh Trị, phong cách của các phòng tắm công cộng đã thay đổi mạnh mẽ.
Miệng quả lựu đã được tháo ra, ngừng xông hơi, và bồn tắm được đặt chìm giữa các tấm ván và đổ
nhiều nước nóng.
 Ngoài ra, khu vực giặt giũ đã được mở rộng và nâng cao trần nhà, trở thành một nhà tắm công cộng
thông thoáng và sạch sẽ. Đây được gọi là "bồn tắm cải tiến" và trở nên phổ biến.
Cấu trúc đầu hồi tuyệt đẹp của miệng hình quả lựu đã được lắp đặt lại ở lối vào của nhà tắm công
cộng, và trở thành nguyên mẫu của nhà tắm công cộng cũ vẫn còn sót lại.
Vào thời Taisho, các phòng tắm công cộng được hiện đại hóa hơn nữa, các phòng tắm bằng gỗ và
bồn tắm bằng gỗ đã biến mất và trở thành gạch lát. Sau đó, khi nguồn cung cấp nước trở nên phổ
biến, một curan loại nước đã được lắp đặt trong phòng tắm, giúp cải thiện vệ sinh.

5. Phòng tắm hiện đại

Sau chiến tranh, văn hóa phương Tây tràn ngập trong dân chúng, và cùng với sự phát triển của nhà
ở, "nhà tắm" đã trở nên phổ biến khắp đất nước. Sau sự ra đời của nhiều loại phòng tắm sử dụng
điện và gas, phòng tắm gia đình Nhật Bản trở thành một trong những trò giải trí trong cuộc sống
hàng ngày, chẳng hạn như phòng tắm có chức năng điều khiển nhiệt độ tự động và chức năng sấy
khô, bể sục, đèn chiếu sáng dưới nước và TV. Nó đã được phát triển. Ngày nay, nhiều người nghĩ ra
các phương pháp tắm tại nhà như tắm nửa người, tắm khi ngủ, ngâm muối và hương liệu, và các
phòng tắm kiểu Nhật như "suối nước nóng" và "phòng tắm siêu công cộng", nơi bạn có thể tận
hưởng quan hệ trần trụi và cảm giác cởi mở. .Văn hóa tiếp tục phát triển.

6. So sánh văn hóa tắm của người Nhật và người Việt

Nhật Bản: Trước hết, ở Nhật Bản, có rất nhiều nơi đặt bồn tắm và nhà vệ sinh riêng biệt. Người
Nhật thường tắm nước nóng vì họ nghĩ rằng nó sẽ giúp họ phục hồi sau những mệt mỏi và căng
thẳng trong ngày. Do đó, các nhà vệ sinh được tách biệt. Ngoài ra, ở Nhật Bản, chúng tôi không xả
nước nóng cho đến khi cả gia đình vào nhà, và tất cả chúng tôi đều sử dụng nước nóng như nhau.
Bồn tắm Nhật Bản yêu cầu rất nhiều nước nóng nên nếu thay một lần bạn sẽ tốn tiền gas và nước,
đây sẽ là gánh nặng cho chi phí sinh hoạt của bạn. Do đó, nước nóng đã qua sử dụng được sử dụng
để giặt. Trong các căn hộ nhỏ, bồn tắm và nhà vệ sinh giống nhau, nhiều người chỉ cần có vòi hoa
sen.

Việt Nam: Ở Việt Nam, nhiều nhà không có bồn tắm, và ngay cả khi nhà có bồn tắm, nhiều người
thường chỉ cần có vòi hoa sen. Ngoài ra, phòng tắm và nhà vệ sinh được kết hợp. Khi một người sử
dụng nước nóng trong bồn tắm gia đình, hãy xả hết nước nóng và người tiếp theo lại đổ nước nóng
vào bồn tắm. Thông thường phải thay nước nóng một lần.