LSK - Silabus I Predavanje - 1 - 2

Univerzitet u Sarajevu
Fakultet za saobraćaj i komunikacije

akademska 2023/2024. godina - ljetni semestar
LOGISTIKA U SAOBRAĆAJU I KOMUNIKACIJMA
LOGISTIKA U SAOBRAĆAJU I
KOMUNIKACIJMA
Modul I – predavanje I
DOC. DR. MIRZA BERKOVIĆ
Sarajevo, 2024.
SILABUS I PLAN RADA
SILABUS I PLAN RADA
Logistika u saobraćaju i
komunikacijma
SILABUS I PLAN RADA
26.02.2024. – 07.06.2024.
SILABUS I PLAN RADA
Ponedjeljak, 10:00 – 16:00h

SILABUS I PLAN RADA
6 ECTS KREDITA
SILABUS I PLAN RADA
90 radnih sati
SILABUS I PLAN RADA
U indeks pišete
SILABUS I PLAN RADA
U indeks pišete:
doc.dr. Mirza Berković
SILABUS I PLAN RADA
Ciljevi: doći do korisnog

znanja o logistici
SILABUS I PLAN RADA
Oblasti koje ćemo izučavati

SILABUS I PLAN RADA
Steći osnovno znanje o logistici

Ovladati osnovnim vještinama
Biti kompetentan
SILABUS I PLAN RADA
Zašto znanje
“ono što znamo donosi nam novac”
“ono što neznamo nam ga oduzima”
SILABUS I PLAN RADA
Zapamtite:
“Znanje je kada znaš šta treba da uradiš”
“Mudrost je kada znaš šta ne treba da uradiš”
“Uspjeh je kada se pridržavaš ta dva (2)
principa u praksi”
SILABUS I PLAN RADA
Oblasti koje ćemo izučavati

SILABUS I PLAN RADA
Obaveze
SILABUS I PLAN RADA
FLEXIM SIMULACIJE
LOGISTIČKIH PROCESA
SILABUS I PLAN RADA
Ocjenjivanje:
Domaća zadaća/seminarski rad/praktični rad/ max 15 bodova (%),
položeno ako se osvoji preko 50 %.
I Parcijalni ispit/test/provjera znanja / max 35 bodova (%), položen je
ako se osvoji preko 50 %.
Završni ispit - pismeni 20 bodova
Završni ispit - usmeni 30 bodova
Završni ispit (Integralni) - pismeni - 40 bodova
Završni ispit (Integralni) - Usmeni - 45 bodova
SILABUS I PLAN RADA
Ocjenjivanje:
Da bi student položio ispit
mora položiti usmeni dio
ispita.
SILABUS I PLAN RADA
Hoću
visoku
ocjenu
SILABUS I PLAN RADA
Obaveze
studenta
SILABUS I PLAN RADA
Odakle
da
spremam
ispit ?
SILABUS I PLAN RADA
mirza.b79@gmail.com
SILABUS I PLAN RADA
Kada mogu doći na konsultacije

SILABUS I PLAN RADA
Koji kabinet:
III SPRAT
Broj: 92
SILABUS I PLAN RADA
TEME SEMINARSKIH
RADOVA:
Spisak na moodle platformi
SILABUS I PLAN RADA
Kada je ispit ?
Modul I - predavanje I
Prvo predavanje
Pojam, definicija i razvoj logistike, naučne

discipline koje se koriste u logistici
POJAM, RAZVOJ I DEFINICIJA LOGISTIKE
Prva primjena logistike nastala je u
VOJNIM NAUKAMA I VOJNOJ PRAKSI

(kao struĉni naziv za dio ratne vještine).
Gdje se prvo javlja logistika?

Logistika se razvijala kroz historiju:
U RAZLIĈITIM VREMENSKIM EPOHAMA

i na razliĉitim prostorima je dobijala razliĉita znaĉenja.
U nauĉnoj i struĉnoj literaturi postoje:
RAZLIĈITA MIŠLJENJA O PORIJEKLU POJMA LOGISTIKA
Odakle pojam logistike?

Mnogi autori tvrde da je pojam logistika nastao od FRANCUSKE RIJEĈI
“LOGER”
koja znaĉi:
1. „nastaniti“
2. „stanovati“
3. „privremeneni smještaj“
4. „smjestiti se“
5. „noĉiti pod vedrim nebom“, FRANCUSKA
a u vojnoj terminologiji znaĉi
RIJEČ
1. „naĉin prijevoza“
2. „snadbjevanje i smještaj vojske“
3. „skladištenje i ĉuvanje vojnih dobara“.
Drugi autori tvrde da pojam logistika potiĉe od grĉke rijeĉi
“LOGISTIKOS”
što znaĉi
GRČKA RIJEČ
1. „vještinu i rješavanje problema pomoću slova“ (umjesto cifara), a koristili
su ga atinski ĉinovnici - logisti za voĊenje finansija.
Porijeklo naziva logistika ima izvornost i u engleskoj rijeĉi:
“LOGISTICS” ENGLESKA
RIJEČ
što znaĉi nauka o pozadinskoj sluţbi (transport i snadbjevanje).
TakoĊer porijeklo naziva logistika moţe se dovesti u vezu sa rijeĉju
„LOGIKA“
jer se logistika bavi logiĉkom integracijom odreĊenih aktivnosti koje vode ka
postizanju jednog cilja.
Kakva veza sa
logikom ?
U STAROJ ATINI drţavni ĉinovnici logistiĉari bavili su se proraĉunom drţavnih

potreba u miru i ratu.
STARA ATINA
Za Vizantiskog cara Lava VI Mudrog (886-912, period vladavine) logistika je pored
strategije i taktike BILA I DIO RATNE VJEŠTINE koja se brine o:
1. - urednom plaĉanju vojske,

2. - naoruţanju,
3. - opremi,
4. snadbjevanju i formiranju vojnih formacija, koja priprema ratne pohode,
5. proraĉunava prostor,
6. - snage neprijatelja i prema tim procjenama pokreĉe oruţane snage.
VIZANTIJA I LOGISTIKA
Pojam logistike kao znanosti u strategiji i taktici prvi je upotrebio švajcarac,
francuski general: Baron Antoine Jomini (Anri Ţamini 1799-1869).
koji proširuje znaĉaj logistike na sve generalštabne poslove, a za Mehena logistika

je vještina kretanja i snadbjevanja oruţanih snaga a kao oblast ratne vještine
svrstava je izmeĊu strategije i velike taktike.
Poĉetkom XX stoljeća pod logistikom se podrazumjevaju:
SVE VOJNE DJELATNOSTI KOJE NISU OBUHVAĆENE STRATEGIJOM I

TAKTIKOM, KAO I DOPRINOS CIVILNOG SEKTORA ORUŢANIM SNAGAMA.
U savremenom smislu termin logistika upotrebljava se od:
II SVJETSKOG RATA U SAD, ALI U ZVANIĈNA VOJNA PRAVILA ULAZI TEK OD

1949. GODINE
Zvaničan termin
Danas je oficijelni termin
NATO pakta
i postepeno ga usvajaju i ostale zemlje koje nisu ĉlanice NATO pakta, sa
znaĉenjem:
MATERIJALNA I ADMINISTRATIVNA PODRŠKA ORUŢANIH SNAGA.
U svim savremenim oruţanim snagama opće prihvaćeno shvatanje je da:
1. strategija,
2. operatika,
3. taktika i
Šta je logistika danas za
4. logistika NATO pakt ?
predstavljaju osnove na kojima se temelji i gradi teorija i praksa ratne vještine.
U prve tri oblasti se razraĊuju PLANOVI UPOTREBE ORUŢANIH SNAGA, a
putem LOGISTIKE se vrši njihova materijalizacija.
Najintenzivniji razvoj logistike desio se u posljednjih: UBRZANI

TRIDESETAK GODINA RAZVOJ
kada se razvila i oformila više nego je u proteklih tristo godina.
Danas se vojna logistika postavlja kao dio opće logistike
i pojmovno definiše kao nauka i vještina planiranja i izvoĊenja pokreta i

odrţavanja snaga, s ciljem:
1. osiguranja materijalnih i
2. zdravstvenih preduslova za ţivot i rad i
3. udarnu moć oruţanih snaga.
CILJ
ObezbjeĊenje ovih preduslova je uslovljeno njenom tjesnom vezom sa:
1. nacionalnom ekonomikom i privredom,

2. sa realnim nacionalnim i drţavnim mogućnostima,
3. odnosno sa ekonomskom moći nacionalne drţave.
USLOVI
Ona imala snaţan prodor u sve privredne djelatnosti:
1. proizvodnje,
2. trgovine,
3. skladištenja,
4. transporta,
5. distribucije,
6. snadbjevanja potrošaća i korisnika razliĉitim proizvodima.
Gdje je prisutna logistika ?

Logistika se od 1970. godine primjenjuje u privredi kao NAUKA
Kada postaje
koja se bavi nauka ?
IZUĈAVANJEM MATERIJALNIH I INFORMACIONIH TOKOVA
ŠTA TO ONA IZUČAVA

koji obezbjeĊuju racionalnu proizvodnju u sve većoj konkurenciji na trţištu pod
motom promjene smjera od potrošaća koji traţi robu u smjeru robe koja se nudi
potrošaću uzimajući u obzir njegove stroge zahtjeve formirane trţišnom ponudom
proizvoda.
Sve ĉešće se u svakodnevnom razgovoru i u sredstvima javnog informisanja mogu
ĉitati izrazi kao što su:
„logistika...“, „pruţamo logistiĉku podršku“, „da li vam je potrebna logistiĉka

podrška ? “ i sliĉno.
U našim okolnostima termin „logistika“ zvuĉi novo, drugaĉije i referentno, pa nije ni

ĉudo što ovaj pojam, iako nedovoljno poznat, poĉinje da se koristi u svrhu:
1. postizanja konkurentnosti, najĉešće trenutne, u odnosu na okruţenje – bilo da

se formira direkcija za logistiku,
2. ili da se daje izjava na konferenciji za štampu, gdje se pominju termini u vezi sa
logistikom.
ZA ŠTA SE KORISTI
U cilju ostvarenja što uspješnijeg poslovanja, davno je dogovoreno na pitanja
„Kako proizvesti?“
i „Kako prodati?“.
KLJUČNA PITANJA
Nakon industriskog inţinjerstva, koje je imalo glavnu ulogu:
da odogovori na izazove problema proizvodnje 60-it godina prošlog vijeka,
marketing je preuzeo ulogu u pribliţavanju proizvoĊaća kupcu,
odnosno potrošaĉu, kako bi proizvoĊaĉ bio u mogućnosti da identifikuje i zadovolji

ţelje i potrebe kupca.
Tko je preuzeo ulogu u

približavanju kupcu ?
Savremeno poslovanje je došlo do visokog stepena razvoja u davanju novih
rješenja u cilju uspješnijeg poslovanja i davanju odgovora na novo kljuĉno pitanje:
1. kako ostvariti racionalno poslovanje ili proizvodnju i postati konkurentan na

trţištu (po cjeni, kvalitetu, asortimanu, rokovima...),
2. kako se pribliţiti potencijalnom kupcu i ostvarivati veći profit.
U beskompromisnoj borbi sa ţestokom konkurecijom, sprovoĊenjem poslovnih

aktivnosti nije lako postići:
visoku profitabilnost, sa jedne strane,
a zadovoljstvo potrošaća i zaposlenih, sa druge strane.
Koja su danas ključna

pitanja ?
Visoki nivo uspješnosti poslovanja danas se postiţe:
1. racionalizacijom poslovnog sistema:

2. nalaţenjem i sprovoĊenjem najcjelishodnijih koncepata i metoda za
poboljšanje i usavršavanje sveukupnog poslovanja poslovnih sistema.
Pristup koji u rješavanju problema racionalizacije dominira u razvijenom svjetu

jeste
LOGISTIĈKI PRISTUP.
ŠEF: Druže kako poboljšati naše

poslovanje ?
- Definicija logistike
U literaturi se susreću mnoge definicije logistike i ako ne postoje neke razlike u
njihovom definisanju.
Definicija prof. Pfohl jedan od najpoznatijih teoretiĉara logistike u svijetu
“Logistika je podruĉje koje obuhvata sve djelatnosti kojim se:

1. -planira,
2. -upravlja,
3. -ostvaruje i
4. kontrolira prostorno-vremenska transformacija dobara
i sve transformacije u vezi sa koliĉinom, vrstom i svojstvom dobara,
rukovanje dobara, kao i logistiĉkim odreĊivanjem dobara.
Molim te,
definiši mi
logistiku ?
Zajedniĉkim djelovanjem tih djelatnosti POKREĆU SE TOKOVI DOBARA koji po

mogućnosti UĈINKOVITO POVEZUJU TAĈKU ISPORUKE I TAĈKU PRIMITKA.
Šta se pokreće u logistici

Uĉinkovito povezivanje TAĈAKA ISPORUKE S TAĈKAMA PRIMITKA znaĉi da
logistika treba osigurati i da je taĉka primitka opskrbljena od taĉke isporuke:
1. pravim proizvodima i/ ili uslugama. (u koliĉini, vrsti, kvalitetu...),

2. u ispravnom i primjerenom stanju,
3. u pravo vrijme na pravom mjestu,
4. a sve to uz minimalne troškove.”
Šta povezujemo
logistikom ?
RModul I - predavanje I
DEFINICIJA LOGISTIKE
Prema Ameriĉkom logistiĉkom drušvu „Logistika je proces:
1. planiranja,
2. ostvarivanja i
3. kontrole uĉinkovitih troškova efektivnih tokova i skladištenja sirovina,
poluproizvoda i gotovih proizvoda i time povezanih informacija
od taĉke isporuke do taĉke primitka, primjereno zahtjevima kupca“.
Šta AMERIKANCI kažu da

je logistika ?
RModul I - predavanje I
Prema Evropskoj matiĉnoj organizaciji nacionalnih logistiĉkih društava „Logistika
je:
1. organizacija,
2. planiranje
3. provedba i
4. kontrola tokova dobara
od razvitka i od kupovine preko proizvodnje i distribucije do krajnjeg kupca s ciljem

da, uz minimalne troškove i uz minimalno trošenje kapitala, zadovolji zahtjeve
trţišta“
Šta kažu EVROPLJANI da

je logistika
MeĊunarodno udruţenje logistiĉara (SOLE) definiše logistiku u nešto uţem smislu,
sa stanovišta inţenjerske primjene:
Logistika je:
1. „Vještina i nauka upravljanja,

Naše logističko
2. inţinjerske usluge i
udruženje šta ono
3. tehniĉke aktivnosti koje se
odnose na: kaže ?
1. tehniĉke zahtjeve,
2. projektovanje i razvoj,
snadbjevanje i obezbjeĊenje resursa za odrţavanje tehniĉkih materijalnih

sredstava, sa ciljem sa se pruţi efikasna podrška planovima i operacijama“.
1. „Logistika je strategiski process kojim preduzeće organizuje i podrţava svoju

aktivnost“;
2. „Logistika je upravljanje svim aktivnostima koje doprinose cirkulaciji proizvoda i

koordinaciju ponude i potraţnje“;
3. „ Logistika obuhvata aktivnosti kojima se upravlja tokovima proizvoda i

koordinaciju resursa i trţišta, ostvarujući potrebni nivo usluga sa najmanjim
troškovima“.
Šta kažu ostali za

logistiku ?
Kao jedna vrsta definicije logistike, moţe se pomenuti i ĉesto citirana izjava
visokog funkcionera Vlade SAD Kolina Pauela iz 2001.godine:
“Amateri govore o strategiji, profesionalci o logistici“.
Prema vojnom Vjeću za logistiĉko upravljanje iz USA:

Logistika je proces:
- planiranja,
- provoĊenja,
- kontrole
efikasnijeg i efektivnijeg protoka i skladištenja dobara i informacija od izvora do

mjesta upotrebe u svrhu zadovoljavanja potrošaća“.
Vojnici i generali ?
Logistika ĈINI SISTEM AKTIVNOSTI koje omogućavaju:
1. - oblikovanje,
2. - projektovanje,
3. - usmjeravanje,
ŠTA ČINI LOGISTIKU
4. - voĊenje i HOĆU DA ZNAM
5. - regulisanje
PROTOKA ROBE (MATERIJALA, PROIZVODA), ENERGIJE I INFORMACIJA

UNUTAR I IZMEĐU SISTEMA.
Sa aspekta kretanja robe logistika se moţe definisati kao - SKUP SVIH

DJELATNOSTI kroz koje se u odreĊenom sistemu vrši:
1. - oblikovanje,
2. - projektovanje,
3. - upravljanje i
IMA LI JOŠ DODATNI
4. - kontrola postupaka AKTIVNOSTI U LOG.
na podruĉju, manipulisanja, skladištenja i transporta robe.
Logistika razmatra upravljanje procesima:
Upravljanje podrazumjeva KONTROLISANJE LOGISTIĈKIH AKTIVNOSTI u

skladu sa planom ili strategijom.
ZNAČI MI NEŠTO
KONTROLIŠEMO
Kretanje:
oznaĉava TOKOVE ulaznih materijala od dobavljaĉa ka preduzeću, tokove

materijala kroz procese rada u preduzeću, tokove gotovih proizvoda ka korisniku.
Skladištenje podrazumjeva: SKLADIŠTIMO LI
ROBU DA, DA
da se ULAZNI MATERIJALI SKLADIŠTE prije prerade,
a procesni materijali se skladište u fazama procesa (meĊufazne zalihe),
dok se gotovi proizvodi skladište do otpreme korisniku.
Na osnovu navedenih definicija moglo bi se reĉi da je OPĆA logistika
ZNANOST
odnosno skup interdisciplinarni i multidisciplinarni znanja koja izuĉavaju primjenjuju

zakonitosti mnogobrojnih i sloţenih aktivnosti koje funkcionalno i djelotvorno
povezuju sve djelimiĉne procese.
Logistika ukljuĉuje: Šta još
Savladavanja prostornih i vremenskih transformacija logistika
1. materijala, uključuje da
2. repromaterijala,
3. kapitala,
znam ?
4. znanja ljudi i
5. informacija u sigurne, brze i racionalne jedinstvene logistiĉke procese, tokove i
protoke materijala,
6. kapitala znanja,
7. informacija od taĉke isporuke do taĉke primitka,
ali s ciljem da se uz minimalne uloţene potencijale i resurse maksimalno zadovolji

zahtjevi trţišta ( tj. kupca robe, korisnika usluga, potrošaća).
DEFINICIJA LOGISTIKE - LOGISTIKA DANAS
Danas se logistika u razvijenom svijetu bavi PROBLEMIMA OBEZBJEĐENJA

SVIH USLOVA potrebnih za uspješno funkcionisanje:
1. poslovnog
2. vojnog ili tehniĉkog sistema
3. organizacije
tako da izuĉava sve elemente integralne logistiĉke podrške nuţne da bi sistem

izvršavao svoju funkciju na propisan i ţeljeni naĉin.
A ŠTA LOGISTIKA
OSIGURAVA
DEFINICIJA LOGISTIKE - LOGISTIKA DANAS
Ovo znaĉi da integralna logistiĉka podrška obuhvata:
1. elemente tehniĉkog karaktera (razvoj, proizvodnja, transport, snadbjevanje

odrţavanje itd.), ali i elemente opšteg ili socijalnog (raspoloţivost ljudstva,
obuka, uslovi okoline), i
2. ekonomskog karaktera (troškovi, obrtna sredstva, rentabilnost, profit).
ZNAČI POSTOJI
INTEGRALNA LOGISTIČKA
PODRŠKA
Zadatak logistike je integracija
materijalnih, informacionih i energetskih tokova u poslovnim, proizvodnim,
usluţnim i vojnim organizacijama.
Ona je SAVREMENA POSLOVNA FUNKCIJA kojom se:

1. identifikuju,
2. obezbjeĊuju,
3. prate i
4. kontrolišu
neophodni resursi u najširem znaĉenju te rijeĉi.
ŠTA JE TO KLJUČNI
ZADATAK LOGISTIKE
Logistika konkretno PODRŢAVA POSTUPAK UPRAVLJANJA, tako što u

integralnom obliku obezbjeĊuje:
- kvalitativnu (po vrstama),
- kvantitativnu (po koliĉini) i
- terminsku (prema rokovima)
- raspoloţivost elemenata sistema kojima se upravlja.
Bavi li se logistika upravljanjem ?

Logistiĉkom podrškom se naziva:
SKUP ELEMENATA
ĉiji je zajedniĉki zadatak
PRUŢANJE PODRŠKE OSNOVNOJ FUNKCIJI DRUGIH SISTEMA.
Koga podržava logistika ?

Ako je dejstvo tih elemenata na odreĊeni naĉin:
KOORDINIRANO
pri ĉemu se postiţe efekat sinergije, onda se kaţe da se radi o integrisanoj (ili
integralnoj) logistiĉkoj podršci.
Pod efektom sinergije se podrazumjeva:
uticaj grupnog djelovanja elemenata, kojima se postiţe uĉinak veći od zbira

pojedinaĉnih uĉinaka istih elemenata.
Kada imamo integralnu

logističku podršku ?
Najjednostavnije reĉeno, zadatak logistike u organizaciji jeste da obezbjedi da:
1. PRAVA STVAR BUDE NA PRAVOM MJESTU,
2. U PRAVO VRIJEME I U PRAVOJ KOLIĈINI“,
3. SA MINIMALNIM TROŠKOVIMA,
4. A NA ZADOVOLJSTVO SVIH UĈESNIKA.
Iza ove „jednostavne“ definicije-slobodno se moţe reĉi krije se sva sloţenost

logistike (kako zadovoljiti suprostavljene zahtjeve), koja se od strane
MeĊunarodnog udruţenja logistiĉara definiše i kao vještina i kao nauka.
Reci mi šta je zadatak logistike ?

Cilj svih logistiĉkih aktivnosti jeste:
ZADOVOLJENJE POTREBA POTROŠAĈA, S RAZLIĈITIM PROIZVODIMA NA

RAZLIĈITIM MJESTIMA POTROŠNJE
SMANJENJE TROŠKOVA LOGISTIĈKIH PROCESA
POBOLJŠANJE KVALITETA LOGISTIĈKIH PROCESA USLUGA

(brzina, pouzdanost i ponuda servisa korisnicima usluga, odnosno kupcima-
npr.vraĉanje ambalaţe, elektronske informacije o robama na putu, pakovanje robe
za slaganje u regale, elektronski prijenos informacija, itd).
ZAŠTITA OKOLINE
(zrak, voda, humanizacija logistiĉkih operacija, pakovanje materijalom za reciklaţu,
itd.)
Šta su joj ciljevi, hoću da znam ?

LOGISTIKA
PITANJA ?
NAUČNE DISCIPLINE KOJ SE KORISTE U LOGISTICI
Drugo predavanje
NAUČNE DISCIPLINE KOJE

SE KORISTE U LOGISTICI
Šta je nauka ?
Nauka je bila i ostala alat koji nam pruţa uvid u nove istine, ona je ta koja
nas oslobaĊa od tereta neznanja.
“Nauka je skup sistematizovanih i argumentovanih znanja, odnosno

ĉinjenica, pojmova, naĉela, podataka, informacija, teorija, zakona i
zakonitosti u odreĊenom istorijskom razdoblјu o objektivnoj stvarnosti,
odnosno prirodi i društvu, do kojeg se došlo primjenom objektivnih nauĉnih
metoda, a kojima je osnovni cilј razumijevanje zakona i zakonitosti o
prošlosti, sadašnjosti i budućnosti prirodnih i društvenih pojava i povećanje
efikasnosti rada u svim domenima lјudskih aktivnosti”
Znaĉaj i mogućnosti koje pruţa poznavanje logistike, prvi su shvatili
POSLOVNI LJUDI
Tko je prvi
shvatio značaj
logistike ?
Danas je njeno izuĉavanje neophodno za

Kome je danas
potrebno
logističko
1. DOBRE INŢINJERE
2. EKONOMISTE
znanje
3. POLITIĈARE
4. SVE ONE KADROVE KOJI SE BAVE UPRAVLJANJEM I RUKOVOĐENJEM
RAZNIM SISTEMIMA.
Logistika je postala skup vještina i nauĉnih disciplina koje su utemeljene u

fundementalnim i primjenjenim nauĉnim saznanjima svakog logistiĉkog sistema.
Ona je INTERDISCIPLINARNA I MULTIDISCIPLINARNA GRANA NAUKE,

vezana za:
1. tehniĉke,
2. medicinske,
3. graĊevinske,
4. ekonomske, Kakva je logistika
5. prometne i
6. druge nauĉne discipline. nauka
Kakva je to nauka
1. To je sistem više nauĉnih disciplina.
2. Zato logistiku ne moţemo jednostavno definisati i ako se razvija sa

tendencijom da postane jedna od najvaţnijih nauĉnih disciplina u XXI stoljeću.
3. Koncepcija logistike je nauĉno zasnovana, usklaĊena sa privrednim i civilnim

sektorom i obezbjeĊuje povezanost nacionalne ekonomske baze (ljudi,
resursi i privreda) respektujući i multinacionalnu komponentu
Danas je dominantna koncepcija logistike zasnovane na nauĉnim postulatima

integralnog funkcionalnog koncepta, uvaţavajući nauĉno-tehniĉka dostignuća,
tehniĉka i doktrinarana rješenja sadašnjosti i budućnosti.
Logistika se oslanja na već priznate nauĉne i struĉne discipline kao što su:
1. pouzdanost
2. cijena efektivnosti
3. terotehnologija
4. sistem inţinjering Na koje naučne
5. efektivnost sistema
6. integralna logistiĉka podrška discipline se oslanja
7. kibernetika
8. razne statistiĉke metode
logistika
9. raĉun vjerovatnoće
10. operaciona istraţivanja
11. sistem masovnog opsluţivanja
Logistika koristi mogućnosti koje pruţa savremena raĉunarska tehnika i u stanju

je da detaljno:
1. analizira sloţene procese u raznim sistemima,

2. da prognozira razvoj tih procesa i sistema, kao i njihovu cijenu,
3. analizira potrebe i mogućnosti,
4. da vrši optimizaciju raznih procesa i sistema sa finansijskog i nekog drugog
stanovišta.
Navedene discipline iz razliĉitih uglova i sa razliĉitih aspekata, bave se

problematikom definisanja, projektovanja, izrade, analize rada i podrškom rada
tehniĉkih i drugih sistema.
Na šta se oslanja
logistika
Šta je pouzdanost u
logistici ?
Pouzdanost je logistiĉko mjerilo kvaliteta logistiĉkog sistema, to jest
karakteristika sistema kojom se izraţava ponašanje komponenata sistema u
oĉekivanim uslovima rada.
Pod pouzdanošću podrazumjeva se VJEROVATNOĆA da će neki predmet svoju

namjensku funkciju obavljati u datom intervalu i pod datim uslovima.
Pouzdanost se definiše kao sposobnost nekog proizvoda ili robe da zadovolji u

toku primjene uslovljene zahtjevima koji se postavljaju na ponašanje ili odrţavanje
njihovih osobina za period datog vremenskog trajanja.
Šta efektivnosti u logistici ?

Efektivnost sistema je MJERILO LOGISTIĈKE OSPOSOBLJENOSTI
SISTEMA.
Ona se definiše kao VJEROVATNOĆA da će logistiĉki sistem u zadatom vremenu

(t) i u datim uslovima (N) uspješno obaviti postavljeni zadatak (Zn).
Ţivotni ciklus logistiĉkog sistema za sve periode (Pţc1,Pţc2...Pţcn) vrijeme

trajanja u svim oblastima logistiĉke podrške.
Kroz ţivotni ciklus sagledavaju se potrebe u
1. struĉnom kadru Šta sagledavamo u

2. dokumentaciji
3. transportu ŽC LS ?
4. skladišnom prostoru
5. infromacionom sistemu, kao i
6. organizacijska problematika sistema.
Šta je cijena efektivnosti

u logistici ?
Cijena efektivnosti kao LOGISTIĈKO MJERILO KVALITETA SISTEMA moţe se

izraziti na više naĉina zavisno od tipa sistema i njegovog zadatka, odnosno misije
koju treba da ostvari, jer i misija moţe biti zadana na više naĉina.
Ako se kao zadatak ispunjenja misije uzme efektivnost sistema, njen odnos prema
cijeni ţivotnog ciklusa sistema predstavlja cijena efektivnosti.
Efektivnost logistiĉkog sistema

Cijena efektivnosti u logistici == ----------------------------
Cijena ţivotnog ciklusa
Šta je integralna logistička podrška ?
Integralna logistiĉka podrška je pravovremeni naĉin pristupa prilikom rješavanja

i sagledavanja logistiĉke problematike i potreba logistiĉkog sistema.
Javlja se kao POSEBNO LOGISTIĈKO MJERILO za izbor nekog projekta

odnosno cijene i dobiti projekta.
Osnovni elementi integralne logistiĉke podrške su:
1. planiranje odrţavanja,
2. podrška snadbijevanju,
3. tehniĉki podaci i software,
4. oprema za odrţavanje i podršku,
5. rukovanje, transport i skladištenje,
6. kadrovi i obuka,
7. oprema za ispitivanje i podršku.
Šta je sistem inženjering ?
Sistem inţenjering je logistiĉki pristup u iznalaţenju optimalnog odnosa izmeĊu

operativnih zahtjeva koje postavlja korisnik sistema, logistiĉke podrške i
ekonomskih ĉinilaca.
Ovaj pristup ima vrlo široku primjenu u analizama i od postavljanja zadataka,

preko projektovanja, razvoja, izrade, distribucije i eksploatacije.
On obuhvata sve bitne faktora kao što su:
1. pouzdanost
2. snabdijevanje Šta obuhvata ?
3. ljudski faktor
4. sigurnost
5. mogućnost proizvodnje tj. integralnu logistiĉku podršku i
6. cijenu
Šta teratehnologija ?
Terotehnologija predstavlja nov multidisciplinarni logistiĉki pristup u

pronalaţenju optimalne cijene ţivotnog ciklusa u razvoju i eksploataciji
opreme.
Ona je definisana kao kombinacija:
1. menadţerstva,
2. finansija,
3. inţenjerstva i
4. drugih zanimanja primjenjenih na materijalna dobra da bi se radilo po što
ekonomiĉnijoj cijeni njihovog ţivotnog ciklusa.
Šta su operaciona
istraživanja ?
Operaciona istraţivanja su oblast koja ima za cilj da se pronaĊu zakonitosti

koje vladaju u raznim logistiĉkim procesima.
U tom smislu potrebno je identifikovati postojeće sisteme i utvrĊivati kakvi su

odnosi izmeĊu raznih objekata i parametara u logistiĉkim sistemima.
Optimizacija logistiĉkih procesa je glavni cilj operacionih istraţivanja.
.
Šta je sistem masovnog

opsluživanja ?
Sistemi masovnog opsluţivanja bavi se problemom analize sveobuhvatnih

(logistiĉkih) sistema, on se inaĉe sastoji od taĉno odreĊenog broja kanala
opsluţivanja.
Sluţi se sredstvima pomoću kojih se izvodi opsluţivanje.
Sredstva su ograniĉena u pogledu broja, a time i mogućnosti opsluţivanja.
.
Šta je predmet teorije MO

u logistici ?
Predmet teorije masovnog opsluţivanja je USTANOVLJENJE ZAVISNOSTI

izmeĊu:
1. karaktera toka trebovanja roba i usluga

2. broja kanala opsluţivanja
3. produktivnosti kanala pomoću pravila koja vaţe za sistem masovnog
opsluţivanja i njegovu efektivnost.
Šta kibernetika u logistici ?

Kibernetika je nauka o zakonima upravljanja sloţenim dinamiĉkim
sistemima.
1. Pod upravljanjem se u kibernetici podrazumijeva korekciono djelovanje na

sloţeni dinamiĉki sistem, koje se ostvaruje pomoću signala koji nose
informaciju pri širokom korišćenju sloţenih logistiĉkih operacija i mehanizama
povratne veze.
2. Zadatak kibernetike je da obezbijedi optimalno upravljanje pod kojim

podrazumjevamo mnoštvo upravljaĉkih dejstava u skladu sa ograniĉenjima
postavljenim sistemom, koje obezbjeĊuje najpovoljniju vrijednost
kriterijuma efektivnosti
Kako se dijeli kibernetika ?
Ostale naučne oblasti

prisutne u logistici ?
1. Matematika
2. Raĉunarstvo
3. Logistiĉko pravo
4. Psihologija
LOGISTIKA
PITANJA ?
RAZVOJ I DEFINICIJA LOGISTIKE
Doc. dr. Mirza Berković
PODJELA I SADRŽAJ LOGISTIKE

PREMA OBLASTIMA U KOJIMA SE
KORISTI
Podjela i sadržaj logistike prema oblastima u kojima se koristi
Logistika kao nauka danas obuhvata ĉitav spektar oblasti u kojima se koristi.
Oblasti primjene Gdje se koristi logistka ?

Koja su tri glavna sistema

primjene logistike ?
:
1. Industriska logistika Kako se logistika,
2. Tehniĉka logistika globalno, može
3. Ekonomsko - komercijalna logistika
4. Medicinska logistika podijeliti na posebne
5. Socijalna logistika logistike ?
6. Vojna logistika
7. Ostale posebne logistike
8. Poslovna logistika
Koja
Logistika kao pojam upotrebljava se u dva znaĉenja:
značenja
U jednom znaĉenju to je NAUĈNA DISCIPLINA može imati
U drugom znaĉenju to je SPECIFIĈNA FUNKCIJA U OKVIRU:
logistika ?
1. Tehniĉkih sistema
2. Organizacionih sistema
3. Društvenih sistema
4. Drugih sistema
Poslovna logistika
Poslovna se logistika bavi: Čime se bavi poslovna

logistika ?
1. upravljanjem svim resursima firme i
2. njihovim tokovima
U procesima stvaranja nove vrijednosti, pri ĉemu dominiraju ekonomski-

privredni problemi.
Upravljanja i kontrole fiziĉkog toka materijalnih dobara i potrebnih informacija

koje preduzeće šalje na trţište i prima s trţišta.
POSLOVNA LOGISTIKA
Šta je fokus poslovne logistike ?
Poslovna logistika (eng. business logistics) tipiĉno se fokusira na upravljanje

logistiĉkim procesima i odnosima.
Poslovna logistika
Dva su znaĉenja termina «Logistika» u okviru poslovne logistike,.
Koliko značenja u
poslovnoj logistici ?
Znaĉenje da ima:
- ODGOVARAJUĆI SADRŢAJ I SOPSTVENE NAUĈNE DISCIPLINE, s jedne

strane, I
- SPECIFIĈNE FUNKCIJE U OKVIRU SOPSTVENE ORGANIZACIONE

STRUKTURE, s druge strane.
Poslovna logistika
Koje su karakteristike poslove logistike ?
Kao nauka poslovna logistika predstavlja ekonomsku disciplinu koja prouĉava

tokove i transformacije ekonomskih sadrţaja u okviru poslovnog sistema.
Ona time stvara nauĉno uopćena rješenja (modele, metode i tehnike) za

prevazilaţenje prostorne i vremenske dimenzije procesa reprodukcije.
Teorija bez prakse je prazna, a praksa bez teorije je slijepa”

Poslovna logistika
Šta predstavlja poslovna logistika ?
Kao poslovna funkcija poslovna logistika predstavlja SKUP AKTIVNOSTI U

ORGANIZACIJI KOJE PODRŢAVAJU IZVRŠAVANJE NJEGOVOG OSNOVNOG
ZADATKA (proizvodnja ili pruţanje usluga) i omoguĉavaju nesmetano odvijanje
procesa reprodukcije.
INDUSTRIJSKA LOGISTIKA
Industrijska logistika je posebna grana logistike koja se pojavila prije desetak

godina kao posebna disciplina.
Šta obuhvata
industrijska logistika ?
Ova logistika obuhvata:
1. Studiju trţišta industrijskih dijelova;
2. Koncipiranje proizvoda;
3. Izbor i kontrolu distribucije repromaterijala i proizvoda;
4. Studiju cijene proizvoda;
5. Kontrolu impulsa prodaje;
6. Operacije transporta;
7. Skladištenje itd.
Industrijska logistika
Industrijska logistika IMA ZA CILJ DA USKLADI RAD U SVIM NAVEDENIM

OBLASTIMA sa osnovnim ciljem da se osigura snabdijevanje trţišta traţenim
proizvodima, u odreĊeno vrijeme, potrebnim koliĉinama, uz najmanje ukupne
troškove.
Šta joj je cilj ?
Industrijska logistika se bavi analizom svih dijelova logistiĉkog procesa u

proizvodnom sistemu.
Radi toga ona definira:
1. industrijski logistiĉki sistem,

2. industrijsku logistiĉku mreţu,
3. kao i razne unutarnje i spoljašnje veze izmeĊu objekata tih sistema i
mreţa.
Kao što je već navedeno, cilj logistike je da optimizira dejstvo tog sistema i
mreţe.
UvoĊenje SAVREMENIH INFORMACIONIH SISTEMA UZ PRIMJENU

ELEKTRONSKIH RAĈUNARA omoguĉava industrijskim logistiĉarima da donose
brze i taĉne analize, kao što su :
ANALIZE TRŢIŠTA PREMA KOLIĈINAMA:
1. traţeni proizvodi,
2. raspored kupaca,
Šta uključuje analiza tržišta ?
3. oscilacije prema sezonama
4. analize transporta: utovar, prevoţenje,
5. skladištenje;
6. analize kvaliteta usluga: rokovi isporuke, dostavljanje, ambalaţa;
7. analiza optimalnih serija;
8. analiza mjesta zastoja;
9. analize organizacijske problematike: shema upravljanja poduzećem,
organizacija proizvodnog procesa, interne logistiĉke podrške
proizvodnje, parametara u logistiĉkom procesu
Na taj naĉin omoguĉava se PRAVOVREMENO DONOŠENJE OPTIMALNIH

ODLUKA u svim sektorima rada industrijskih proizvodnih sistema.
Pošto industrijska logistika veoma mnogo utjeće na ekonomiĉnost poslovanja

industrijskih proizvodnih organizacijskih, ona ima VELIKI DRUŠTVENI
ZNAĈAJ.
Zbog toga ova grana logistike kao nauke IMA PUNO OPRAVDANJE U
POGLEDU DALJIH OPERACIONIH ISTRAŢIVANJA.
Pošto je i kod industrijske logistike glavna preokupacija usklaĊenje i integracija

svih logistiĉkih zavisnih aktivnosti da bi se postigao glavni cilj u industrijskoj
proizvodnji, a to je RACIONALNOST I EKONOMIĈNOST PROIZVODNJE I
POSLOVANJA, to je ona bitna za svaku proizvodnu organizaciju.
Pred industrijsku logistiku se kao vrlo znaĉajan zadatak postavlja rješenje

problema standardizacije i unifikacije proizvoda.
Koji je zadatak industrijske logistike ?
Organiziranje i stalno usavršavanje servisne sluţbe je danas PRIORITETAN

ZADATAK LOGISTIĈARA KOJI RADE U INDUSTRIJI.
EKONOMSKO – KOMERCIJALNA LOGISTIKA
U ovu logistiĉku granu spada LOGISTIKA KORISNIKA VELIKIH SISTEMA, ĉija

osnovna funkcija ima komercijalno-ekonomski karakter, mada se odnosi na
razne djelatnosti tih sistema.
Sadrţaj ove logistiĉke grane rasĉlanjen je prema vrstama njenih korisnika.
Pri tome su obuhvaćeni samo najveći korisnici velikih tehniĉkih i drugih

prateĉih sistema, koji zahtijevaju snaţnu logistiĉku podršku.
Šta je ekonomsko komercijalna logistika ?

Ekonomsko – komercijalna logistika
BANKE I SLIĈNE USTANOVE
Osnovna misija banaka i sliĉnih ustanova jeste da PRUŢAJU USLUGE

POJEDINCIMA, USTANOVAMA I RADNIM ORGANIZACIJAMA.
Te usluge su financijsko-komercijalne prirode, a zasnivaju se na komercijalnim

osnovama.
MeĊu takve usluge, odnosno osnovne zadatke banaka spadaju:
1. izrada i zanavljanje novĉanica;

2. ĉuvanje gotovog novca;
3. usluge štedišama;
4. kreditne usluge;
5. isplate, uplate i druge bankarske transakcije;
6. financiranje odreĊenih projekata;
7. financijska kontrola poslovanja;
8. financijske analize i sl.
Da bi izvršavale zadatke svoje osnovne misije, ove ustanove moraju imati

podršku logistiĉke prirode koja obuhvata:
1. snabdijevanje kovanica specijalnim ureĊajima i alatom;

2. snabdijevanje potrošnim i repromaterijalom;
3. postavljanje, kontrola i tehniĉko odrţavanje alarmnih i drugih
sigurnosnih ureĊaja;
4. organiziranje, korištenje i tehniĉko odrţavanje informacionih sistema,
kao i sistema za automatsku obradu podataka;
5. postavljanje i kontrola posebnih sistema veza i sl.
Sa SHEME LOGISTIĈKE PODRŠKE BANAKA se vidi da u okviru svih

pomoĉnih djelatnosti treba obaviti i neke djelatnosti logistiĉke prirode,
koje su nazvane logistiĉkom podrškom.
Ovdje je potrebno istaći da se u toj podršci mogu istraţivati poboljšanja koja

dovode do optimalnog rada cjelokupnog sistema.
Na taj naĉin usavršavanjem logistiĉkog procesa omoguĉava se sigurniji,

racionalniji i efikasniji rad banaka.
POŠTA
Osnovna misija POŠTE jeste u pruţanju poštanskih usluga pojedincima,

radnim i drugim organizacijama i administrativnim ustanovama svih nivoa.
Sve usluge koje pošta obavlja zasnovane su na komercijalnoj osnovi.
Kao poštanske usluge moţemo navesti:
1. prijem i dostavljanje pismenih pošiljki;

2. prijem i dostavljanje telegrama;
3. prijem, transport i dostavljanje paketa;
4. organiziranje i davanje telefonskih usluga lokalnog, meĊugradskog i
meĊudrţavnog karaktera;
5. dostavljanje novĉanih pošiljki svih vrsta;
6. ĉuvanje novca štediša i bankarske usluge i sl.
Šta je misija pošte ?

POŠTA
Da bi izvršavale navedene osnovne zadatke svoje misije, pošte su organizirane

na razne naĉine i moraju da raspolaţu velikim brojem specijalnih objekata.
Tako raspolaţu telekomunikacijskom tehnikom svrstanom u razne sisteme

veza.
TakoĊer, one raspolaţu posebno opremljenim radnim organizacijama za

potrebe izgradnje objekata i njihovo tehnićko odrţavanje.
POŠTA
Za usavršavanje i razvoj sistema pošte imaju POSEBNE NAUĈNE I RAZVOJNE

INSTITUTE.
Za dostavu, transport i manipulaciju pošiljaka POŠTE RASPOLAŢU POSEBNIM

MOTORNIM VOZILIMA I DRUGIM TEHNIĈKIM SREDSTVIMA.
Zbog specifiĉnosti poslova pošte imaju posebno školovani kadar.
Za izvršenje bankarskih usluga imaju istu logistiĉku podršku kao i banke.

POŠTA
MeĊutim, za uspješno izvršavanje poštanskih usluga pošte moraju da osiguraju

sljedeću logistiĉku podršku.
1. obrazovanje i usavršavanje poštanskih kadrova;

2. fundamentalna i primijenjena istraţivanja u svim podruĉjima poštanske
djelatnosti;
3. transportnu podršku;
4. projektiranje razvoja sistema;
5. investicionu gradnju;
6. integralnu logistiĉku podršku tehniĉkih sistema i ureĊaja kojima
raspolaţu;
7. snabdijevanje investicionom opremom, tehnikom, potrošnim materijalom
i administrativnim potrebama;
8. podršku automatiziranog informacionog sistema;
9. sigurnosno-signalne sisteme i fiziĉko osiguranje;
10. elektroenergetsko osiguranje i s1.
POŠTA
NOVINSKE AGENCIJE, RADIO I TELEVIZIJA
U ovu grupu organizacija uvrstit ćemo zvaniĉne informativne agencije i razne

izdavaĉke organizacije dnevnih i drugih listova, kao i radio i televizijske
stanice.
Prateće aktivnosti koje moraju da obavljaju ove agencije, a koje zahtijevaju

posebnu logistiĉku podršku su:
Šta je NART
1. izgradnja objekata i štamparskih postrojenja;
2. distribucija i transport štampe;
logistika ?
3. organiziranje, postavljanje i nabavka sredstava veze zbog udaljenih
agencijskih izvještaĉa;
4. izgradnja centara veze - radio i radio relejnih centara;
5. izgradnja televizijskih studija, centara i objekata;
6. integralna logistiĉka podrška svih tehniĉkih sistema i ureĊaja kojima
raspolaţu;
7. snabdijevanje specijalnim priborom i materijalom;
8. poseban specijalizirani motorizirani prijevozni park i sl.
Novinske agencije, radio i televizija
ŽELJEZNICA
Poznato je da je ŢELJEZNICA TRANSPORTNO-USLUŢNA ORGANIZACIJA

ZASNOVANA NA KOMERCIJALNOJ OSNOVI.
Njena osnovna misija jeste transport roba i prijevoz ljudi u unutrašnjem i

meĊunarodnom saobraćaju.
Da bi ispunila ovu svoju osnovnu misiju, ţeljeznica mora da raspolaţe:

1. specijalno obućenim kadrom;
2. velikim brojem specijalnih objekata;
3. mnogim specijalnim postrojenjima za manipulaciju i transport van pruga i za
odrţavanje pruga;
4. ţeljezniĉkim prugama;
5. prirodnim resursima raznih vrsta energije;
6. ţeljezniĉkim transportnim ureĊajima;
7. automatiziranim transportnim ureĊajima;
8. ureĊajima i instalacijama veze;
9. automatiziranim informacionim sistemom za prikupljanje i obradu podataka;
10. signalno-sigurnosnim ureĊajima i s1.
Šta je logistika željeznice ?

Željeznica
Za obavljanje zadataka iz svoje osnovne misije ŢELJEZNICA mora da logiĉki

usklaĊuje više drugih pomoćnih aktivnosti:
1. fundamentalna
2. primjenjena istraţivanja u oblasti ţeljezniĉkog transporta;
3. obrazovanje i školovanje ţeljezniĉkog kadra;
4. snabdijevanje izvorima raznih vrsta energije;
5. projektiranje i investicionu gradnju specijalnih objekata i postrojenja;
6. investiciono odrţavanje ţeljezniĉkih objekata;
7. integralnu logistiĉku podršku rada svih ţeljezniĉkih tehniĉkih sistema i ureĊaja;
8. izgradnju i projektiranje posebnog sistema veze;
9. projektiranje, razvoj i izgradnju automatiziranog signalno- slgurnosnog sistema i
sistema automatskog upravljanja ţeljezniĉkim saobraćajem;
10. projektiranje, izgradnju usavršavanje automatiziranog informacionog sistema
za prikupljanje i obradu podataka potrebnih za sistem saobraćaja,
snabdijevanje, odrţavanje i eksploataciju.
Željeznica
AVIO-PRIJEVOZNICI, AUTO-PRIJEVOZNICI, BRODSKI
PRIJEVOZNICI
Navedeni korisnici sistema logistiĉke podrške svojom osnovnom misijom

predodreĊeni su za pruţanje transportnih usluga, prijevoz ljudstva i raznih
roba.
Svi spomenuti prijevoznici rade na komercijalno-ekonomskim principima, a kao

osnovna sredstva koriste razne prijevozne ureĊaje u razliĉitim prirodnim
sredinama (zrak, kopno i more).
Šta je APAPBP logistika ?

Avio-prijevoznici, auto-prijevoznici, brodski prijevoznici
MeĊutim, da bi uspješno obavljali svoju osnovnu djelatnost, ovi izvršioci

transportnih usluga moraju da obavljaju i RAZNE LOGISTIĈKE ZADATKE:
1. obezbjeĊenje potrebnog struĉnog kadra

2. nabavka osnovnih tehniĉkih sredstava za svoju djelatnost i prateće
opreme i TMS
3. obezbjeĊenje pogonskog materijala
4. izgradnja zraĉnih, luĉkih pristaništa i potrebnih skladišta i njihovo
investiciono odrţavanje
5. obezbjeĊenje posebnih veza
6. kod zraĉnih i brodskih prijevoznika obezbjeĊnje radarske i radio-
navigacijske sluţbe
7. obezbjeĊenje informacionog sistema
8. integralna logistiĉka podrška svih vrsta tehniĉkih sistema i TMS, koji se
koriste u osnovnoj i pomoćnoj djelatnost
Koje dodatne zadatke uključuje ova logistika ?

Avio-prijevoznici, auto-prijevoznici, brodski prijevoznici
SOCIJALNA (UPRAVNA) LOGISTIKA
U ovu logistiĉku granu SPADA LOGISTIKA KORISNIKA VELIKIH SISTEMA, ĉija

osnovna misija ima za socijalno-upravni karakter.
Ti korisnici imaju svoje posebne sisteme, ali obiĉno za svoj rad koriste i velike
tehniĉke sisteme.
Zbog toga je ovim korisnicima potrebna posebna logistiĉka i integralna

logistiĉka podrška rada tehniĉkih sistema.
Šta je socijalna logistika ?

Socijalna (upravna) logistika
Prema specifiĉnostima osnovne misije korisnike socijalno-upravne logistike

moţemo grupirati kako je to prikazano na slici.
Prema nazivima ustanova, koje su obuhvaćene u okviru socijalne (upravne)

logistike, vidi se karakter i osnovna namjena navedenih ustanova.
Kakav je karakter je socijalne logistike ?

To su sve ustanove koje sa svojom osnovnom misijom rješavaju znaĉajne

društvene probleme, kao što su zdravstvo, nauka, meteorološka sluţba ili
problematika organiziranja i ĉuvanja poretka preko administrativnih
organizacija, sigurnosne sluţbe i meĊunarodne suradnje.
MeĊutim, da bi ove ustanove izvršavale osnovnu misiju, moraju posjedovati

odreĊenu LOGISTIĈKU PODRŠKU ZA SVOJE PRATEĈE AKTIVNOSTI, kao što
su:
1. obezbjeĊenje i školovanje kadrova;

2. projektiranje i izgradnja posebnih namjenskih objekata;
3. nabavka, eksploatacija i odrţavanje raznih tehniĉkih sistema i ureĊaja za
posebnu namjenu;
4. štamparske i izdavaĉke djelatnosti;
5. organiziranje i odrţavanje posebnih sistema veza;
6. organiziranje radarske sluţbe u meteorološkoj sluţbi i policiji;
7. snabdijevanje specijalnim materijalom (sanitetski, potrošni i s1. );
8. organiziranje intendantske sluţbe;
9. transport sa specijaliziranom namjenom (sanitet, MUP i s1.);
10. informaciona sluţba za prikupljanje, obradu i analize podataka.
SOCIJALNA (UPRAVNA) LOGISTIKA
OPĆA TEHNIČKA LOGISTIKA
Kao korisnici ove grane logistiĉke podrške mogu se smatrati VELIKE PRIVREDNE
ORGANIZACIJE, koje za izvršavanje svoje osnovne misije, koja je i sama
logistiĉke prirode, raspolaţu velikim tehniĉkim postrojenjima i instalacijama, a
ne spadaju u industrijska poduzeća (naftovodi, plinovodi, vodovodi,
elektrodistribucija i s1.). sva ta poduzeĉa moraju da se bave i odreĊenim prateĉim
aktivnostima kao što su:
1. organiziranje veza;
2. automatika i signalizacija;
Šta je tehnička logistika ?
3. informatika sa obradom podataka;
4. projektiranje i izgradnju objekata;
5. investiciono i tekuĉe odrţavanje postrojenja i objekata;
6. specijalizacija kadrova;
7. odrţavanje specijalnih tehniĉih sistema i ureĊaja i sl.
Da bi izvršavali svoju osnovnu misiju i prateće aktivnosti koje su navedene,

korisnici velikih tehniĉkih sistema moraju da za svoje potrebe organiziraju
snaţnu logistiĉku podršku.
Opća tehnička logistika
Opća tehnička logistika
VOJNA LOGISTIKA
Upotreba rijeĉi Logistika u današnjem znaĉenju vezuje se za VIZANTISKOG

CARA LAVA VI MUDROG (866. -912. god.) , koji u svom djelu „Sumarni pregled
ratne vještine“, vojnu vještinu djeli na strategiju, logistiku i taktiku.
Šta je vojna logistika ?
LOGISTIKU DEFINIŠE KAO UMJEŠNOST SNADBJEVANJA I MANEVRA

VOJSKE.
Danas se pojam logistike koristi u veĉini oruţanih snaga pa je dobila status

meĊunarodne rijeĉi.
Niti jedna vojska bez zaliha nije hrabra

Frederick II Pruski u Instrukcijama za generale, 1747.
VOJNA LOGISTIKA
Iako prvobitno vezana za vojsku, naglim razvojem nauke i tehnike u drugoj polovini
ovog stoljeća, naglo se širi i ulazi u upotrebu i u drugim sferama ljudske djelatnosti,
pa se danas govori i o meĊunarodnoj, nacionalnoj i poslovnoj logistici, pa ĉak
i, u uţem smislu, o logistici odreĊenih procesa u privrednim, ekonomskim,
socijalnim, usluţnim i drugim oblastima.
VOJNA LOGISTIKA
U ranijem periodu vojna logistika je predstavljala djelatnost u pronalaţenju

najboljih rješenja i donošenju planova za pokret vojnih jedinica, njihovo
snadbjevanje, izbor terena i izradu sistema utvrĊivanja.
Vojna logistika je postala PROCES PLANIRANJA I OBEZBJEĐENJA DOBARA I

SLUŢBI RADI PODRŠKE VOJNIH SNAGA.
ZADATAK LOGISTIKE JE OBEZBJEĐENJE MATERIJALNIH SREDSTAVA

KOJIMA ORGANIZOVANE SNAGE SPROVODE SILU.
VOJNA LOGISTIKA
U vojnom smislu to je NEPREKIDNA PODRŠKA BORBENIH SNAGA I ORUŢJA.
Njen cilj je ODRŢAVANJE MAKSIMALNE BORBENE EFIKASNOSTI, ona

obuhvata usmjeravanje i koordinaciju onih tehniĉkih i drugih logistiĉkih podsistema
i funkcija koji, uzeti zajedno stvaraju ili podrţavaju oruţane snage.
Vojna logistika je cjelokupan proces planiranja i materijalnog obezbjeĊenja

oruţanih snaga u miru i ratu.
VOJNA LOGISTIKA
Zadaci logistike nisu samo stvar logistiĉara, nego cjelokupnog komandnog

sastava na svim nivoima komandovanja kao i civilnih i vojnih institucija.
Ameriĉki admiral Henri Iklins (Henry E. Eccles) istiĉe misli Dankara Balantaja
(Dancan S. Ballantine) „kao veza izmeĊu fronta i pozadine, logistika je
istovremeno vojni element u nacionalnoj privredi i privredni element u vojnim
operacijama“.
Znaĉenje vojne logistike raste zbog pruţanja vojne pomoći u miru, krizama,
prirodnim katastrofama i tehniĉkim akcidentima te za vrijeme vojnih
konflikata.
Uspjeh ni jedne vojne operacije nije moguće bez efikasne primjene logistike.
VOJNA LOGISTIKA
Zadaci vojne Logistike su:
1. analiza postojećih struktura, procesa i veza u sistemima,

2. predviĊanje ponašanja sustava u danom okruţenju,
3. organiziranje struktura procesa i veza u sistemima sa zadinih osnova,
4. stvaranje i obnavljanje zaliha te snadbjevanje jedinica potrebnim
sredstvima,
5. odrţavanje tehniĉkih materijalnih sredstava na zahtjevanom nivou
pouzdanosti i spremnosti,
6. opremanje oruţanih snaga potrebnim sredstvima i opremom,
7. obrazovanje kadrova po specijalnostima,
8. osiguranje postrojenja i prostora za rad organa logistike ,
9. osiguranje informatiĉke podrške,
10. izrada dokumentacije za rukovanje i odrţavanje,
11. izgradnja objekata,
12. transport ljustva, sredstava i ţivotinja,
13. zaštita i lijeĉenje ljudi i ţivotinja i
14. protiv poţarna zaštita.
VOJNA LOGISTIKA
Danas logistika u vojsci ima isti znaĉaj i najĉešće se pojmovno definiše kao nauka
i vještina planiranja i izvoĊenja pokreta i odrţavanja snaga.
Ona objedinjava sve aspekte vojnih operacija i aktivnosti koje se, u najveĉem broju
zemalja, izvršavaju kroz sljedeće procese:
1. oblikovanje i razvoj,
2. nabavku, skladištenje,
3. kretanje,
4. snadbjevanje,
5. distribuciju,
6. odrţavanje, proraĉune i dopremanje materijala;
7. evakuaciju u funkciji snadbjevanja,
8. nove nabavke ili izgradnju opreme, ureĊaja i objekata,
9. nabavke i pruţanje općih usluga personalu
VOJNA LOGISTIKA
Logistika je dinamiĉki faktor oruţanih snaga, bez nje je svaka strategija samo
papirni plan.
Ona najĉešće ukljuĉuje funkcije:
1. snadbjevanja,
2. odrţavanja,
3. transporta,
4. opĉe sluţbe,
5. zbrinjavanja i lijeĉenja ljudstva.
Ove funkcije se, u smislu vojne logistike, mogu tretirati i kao logistiĉki procesi,
a sistemi preko kojih se ovi procesi realizuju kao logistiĉki sistemi.
VOJNA LOGISTIKA
Sve funkcije vojnih aktivnosti, koje obuhvata vojna logistika, nalaze se u okviru
logistiĉkog procesa u nekom prostoru i vremenu.
U tom procesu postoje odreĊene ZAKONITOSTI, KOJE JE MOGUĆE

ISTRAŢIVATI I OPTIMIZIRATI.
Na taj naĉin moguće je POMOĆU OPERACIONIH ISTRAŢIVANJA OPTIMIZIRATI

I VOJNU LOGISTIKU, odnosno sve njene funkcije.
Savremena logistiĉka teorija osloncem na nauĉnu disciplinu raspolaţe

metodologijom po kojoj se na osnovu definisanih ciljeva i ograniĉenja, moţe
doći do njene optimalne organizacije.
U svim savremenim armijama posebno se paţnja posvećuje izgradnji efikasne

logistiĉke organizacije.
VOJNA LOGISTIKA
Usavršavanje logistike u perspektivi će biti usmjerena na:
1. objedinjavanje kroz dalju centralizaciju sistema komandovanja i

upravljanja materijalnim rezervama,
2. teritorijalizacija logistiĉke organizacije uz distribuciju u prostoru,
3. efikasan logistiĉki komandno informacioni sistem o stanju materijalnih i

kadrovskih resursa,
4. poboljšano predviĊanje i logistiĉku realizaciju,
5. projektovanje logistike za odreĊeni zadatak prema angaţovanim

snagama,
6. edukaciju kvalitetnih i pouzdanih logistiĉkih kadrova,

visokoprofesionalnih specijalista za izazov budućeg vremena.
VOJNA LOGISTIKA
Savremeni sistemi vojne logistike trebaju biti dovoljno fleksibilni kako bi

zadovoljili potrebe vlastitih snaga i odreĊene potrebe savezniĉkih snaga
prilikom mogućih aranţmana vlastitih snaga u okviru meĊunarodnih
mirovnih snaga i meĊunarodnih mirovnih operacija.
Završetak hladnog rata oznaĉio je redefiniranje pojma „nacionalne sigurnosti“,

a time i vojnih zadataka za većinu drţava u svijetu.
MeĊutim novim ratovima u Evropi i svijetu postavljeni su novi ciljevi opremanja

vojski i izdvajanja za vojsku.
VOJNA LOGISTIKA
Shematski prikaz funkcija vojne logistike

Doc. dr. Mirza Berković dipl.ing.
Sarajevo, 2024.
Pitanja?

LSK - Silabus I Predavanje - 1 - 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

LSK - Silabus I Predavanje - 1 - 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

LSK - Silabus I Predavanje - 1 - 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Univerzitet u Sarajevu

Fakultet za saobraćaj i komunikacije

DOC. DR. MIRZA BERKOVIĆ

Ponedjeljak, 10:00 – 16:00h

Ciljevi: doći do korisnog

Oblasti koje ćemo izučavati

Steći osnovno znanje o logistici

Oblasti koje ćemo izučavati

Kada mogu doći na konsultacije

Pojam, definicija i razvoj logistike, naučne

Prva primjena logistike nastala je u

VOJNIM NAUKAMA I VOJNOJ PRAKSI

Gdje se prvo javlja logistika?

U RAZLIĈITIM VREMENSKIM EPOHAMA

U nauĉnoj i struĉnoj literaturi postoje:

RAZLIĈITA MIŠLJENJA O PORIJEKLU POJMA LOGISTIKA

Odakle pojam logistike?

Mnogi autori tvrde da je pojam logistika nastao od FRANCUSKE RIJEĈI

Drugi autori tvrde da pojam logistika potiĉe od grĉke rijeĉi

Porijeklo naziva logistika ima izvornost i u engleskoj rijeĉi:

TakoĊer porijeklo naziva logistika moţe se dovesti u vezu sa rijeĉju

U STAROJ ATINI drţavni ĉinovnici logistiĉari bavili su se proraĉunom drţavnih

1. - urednom plaĉanju vojske,

koji proširuje znaĉaj logistike na sve generalštabne poslove, a za Mehena logistika

Poĉetkom XX stoljeća pod logistikom se podrazumjevaju:

SVE VOJNE DJELATNOSTI KOJE NISU OBUHVAĆENE STRATEGIJOM I

U savremenom smislu termin logistika upotrebljava se od:

II SVJETSKOG RATA U SAD, ALI U ZVANIĈNA VOJNA PRAVILA ULAZI TEK OD

MATERIJALNA I ADMINISTRATIVNA PODRŠKA ORUŢANIH SNAGA.

U svim savremenim oruţanim snagama opće prihvaćeno shvatanje je da:

Najintenzivniji razvoj logistike desio se u posljednjih: UBRZANI

Danas se vojna logistika postavlja kao dio opće logistike

i pojmovno definiše kao nauka i vještina planiranja i izvoĊenja pokreta i

1. nacionalnom ekonomikom i privredom,

Gdje je prisutna logistika ?

ŠTA TO ONA IZUČAVA

„logistika...“, „pruţamo logistiĉku podršku“, „da li vam je potrebna logistiĉka

U našim okolnostima termin „logistika“ zvuĉi novo, drugaĉije i referentno, pa nije ni

1. postizanja konkurentnosti, najĉešće trenutne, u odnosu na okruţenje – bilo da

da odogovori na izazove problema proizvodnje 60-it godina prošlog vijeka,

marketing je preuzeo ulogu u pribliţavanju proizvoĊaća kupcu,

odnosno potrošaĉu, kako bi proizvoĊaĉ bio u mogućnosti da identifikuje i zadovolji

Tko je preuzeo ulogu u

1. kako ostvariti racionalno poslovanje ili proizvodnju i postati konkurentan na

2. kako se pribliţiti potencijalnom kupcu i ostvarivati veći profit.

U beskompromisnoj borbi sa ţestokom konkurecijom, sprovoĊenjem poslovnih

visoku profitabilnost, sa jedne strane,

a zadovoljstvo potrošaća i zaposlenih, sa druge strane.

Koja su danas ključna

1. racionalizacijom poslovnog sistema:

Pristup koji u rješavanju problema racionalizacije dominira u razvijenom svjetu

ŠEF: Druže kako poboljšati naše

Definicija prof. Pfohl jedan od najpoznatijih teoretiĉara logistike u svijetu

“Logistika je podruĉje koje obuhvata sve djelatnosti kojim se:

Zajedniĉkim djelovanjem tih djelatnosti POKREĆU SE TOKOVI DOBARA koji po

Šta se pokreće u logistici

1. pravim proizvodima i/ ili uslugama. (u koliĉini, vrsti, kvalitetu...),

Prema Ameriĉkom logistiĉkom drušvu „Logistika je proces: