W jaki sposób na organizm człowieka oddziałują

różne substancje psychoaktywne?

Wprowadzenie
Przeczytaj
Film edukacyjny
Sprawdź się
Dla nauczyciela
 W jaki sposób na organizm człowieka oddziałują różne
substancje psychoaktywne?

Czy wiesz, że w dwóch łyżeczkach suchego kakao również zawiera się ok. 7 mg kofeiny? Dla porównania,
dwie łyżeczki kawy ziarnistej zawierają mniej więcej 57 mg kofeiny.
Źródło: Olga Pepe, dostępny w internecie: www.flickr.com, domena publiczna.

Morfina była stosowana od niepamiętnych czasów jako środek uśmierzający ból. Czy wiesz,
że w starożytności i średniowieczu ludzie pili wywar z maku oraz podawali go również
dzieciom, ponieważ działał na nich nasennie i uspokajająco? Czy wiesz, że nazwa morfiny
wywodzi się od greckiego boga marzeń sennych, Morfeusza? Na pewno znasz osoby, które
nie wyobrażają sobie dnia bez wypicia kawy. Dzieje się tak, ponieważ zawarta w niej kofeina
działa pobudzająco. Czy wiesz, że jest ona również składnikiem czekolad i napojów
energetycznych? Pewnie teraz zastanawiasz się, co ma wspólnego morfina z kofeiną. Otóż
obie są substancjami psychoaktywnymi. Czy wiesz, w jaki sposób działają na organizm
człowieka?

Twoje cele

Zdefiniujesz pojęcie substancji psychoaktywnej.

Opiszesz działanie wybranych substancji psychoaktywnych (kofeiny, nikotyny,
etanolu, morfiny, kokainy) na organizm człowieka.
Przypiszesz konkretne działania substancji psychochoaktywnych do ich efektu
uzależniającego.
Przeczytaj

Działanie substancji psychoaktywnych

Według ogólnej definicji, za substancję psychoaktywną uważa się taki środek, który
bezpośrednio wpływa na czynność naszego mózgu, prowadząc do zmian nastroju,
świadomości czy zachowania. Do tej grupy zalicza się związki, które występują
w produktach spożywczych, takie jak kawa, herbata czy napoje typu cola, zawierające
kofeinę. Z kolei teobromina, również substancja psychoaktywna, znajduje się w czekoladzie.

Działanie substancji psychoaktywnych zależy od ich rodzaju. Część z nich prowadzi do

pobudzenia psychoruchowego, poprawy nastroju, polepszenia koncentracji, inne mogą
dawać zgoła odmienne efekty – np. stany euforyczne czy wystąpienie omamów i urojeń,
jeszcze inne działają rozluźniająco i uspokajająco. Jednak z pewnością ich wspólną cechą
jest zdolność uzależniania, co w konsekwencji pociąga za sobą skłonność do przyjmowania
coraz większych dawek tych związków.

Dodatkowo ich oddziaływanie na układ nerwowy oraz wiele innych układów w naszym
organizmie powoduje, że stosunkowo łatwo można je przedawkować, co może prowadzić
do bardzo poważnych skutków ubocznych. Dlatego w przypadku substancji
psychoaktywnych zawsze trzeba pamiętać o rozsądnym stosowaniu i dawkowaniu,
a w przypadku związków zaliczanych do narkotyków, czyli związków o najsilniejszych
właściwościach psychoaktywnych i uzależniających, trzeba ich wręcz unikać.

Nikotyna (C10 H14 N2 )

 

Tytoń szlachetny (Nico ana tabacum L.) to roślina, z której pozyskuje się nikotynę.
Źródło: Sophie's point of view, dostępny w internecie: www.flickr.com, domena publiczna.

W organizmie nikotyna ((S)-3-[2-(N-metylopirolidyno)]pirydyna) pobudza cholinergiczne

receptory nikotynowe w mózgu, co powoduje uwalnianie neuroprzekaźników, w tym
dopaminy, która odpowiada za odczuwanie przyjemności. Ma to istotne znaczenie
w mechanizmie uzależnienia. W mniejszych dawkach przyśpiesza tętno, pobudza układ
pokarmowy, stymuluje ośrodkowy układ nerwowy, zwiększa ciśnienie krwi oraz rozszerza
źrenice, zaś w większych uspokaja i redukuje stres.

Nikotyna jest składnikiem wyrobów tytoniowych. Jeden papieros zawiera od 10 do 20 mg

nikotyny. Po wypaleniu, do płuc przedostaje się ok. 1 mg.

Jakie szkody może powodować palenie tytoniu?

 

Wpływ palenia tytoniu na organizm człowieka

Źródło: GroMar sp.z.o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Galeria grafik

Ciekawostka

W skład dymu tytoniowego wchodzą prawie cztery tys. substancji, z czego ok. 40
wykazuje działanie rakotwórcze. Wśród nich znajdują się również śladowe ilości
substancji radioaktywnych, np. polon (210 Po).

Etanol (C2H5OH)
Model kulkowy cząsteczki etanolu. Kolorem białym oznaczono atomy wodoru, czarnym atomy węgla,
a czerwonym atom tlenu.
Źródło: GroMar sp.z.o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Etanol, znany także jako alkohol etylowy, jest jednym z najpowszechniej stosowanych
środków psychoaktywnych i odurzających. W naszym organizmie pełni rolę depresanta,
obniżając aktywność układu nerwowego. Hamuje przede wszystkim uwalnianie
acetylocholiny, co przekłada się na zmniejszenie pobudliwości nerwów, związanych m.in.
z mięśniami szkieletowymi. Wpływa również na receptory dopaminy (hormonu nagrody).
W małych dawkach (stężenie alkoholu we krwi poniżej 0,5‰) prowadzi do przyspieszenia
bicia serca, rozszerzenia naczyń krwionośnych, rozszerzenia źrenic, poprawy
samopoczucia, zwiększenia pewności siebie, euforii i zmniejszonego krytycyzmu, ale
zaczyna także powodować nieznaczne zaburzenia równowagi, widzenia oraz upośledzenie
koordynacji wzrokowo‐ruchowej. W większych dawkach te objawy zaczynają się pogłębiać,
a dodatkowo pojawiają się zaburzenia samokontroli, utrata świadomości, zaburzenia
pamięci, senność oraz zanik odruchów fizjologicznych. Częste spożywanie alkoholu
prowadzi do uzależnienia i rozwoju choroby – alkoholizmu.

Jak można zinterpretować słowa człowieka dotkniętego nałogiem alkoholizmu? Czy

przekaz ten odnosi się tylko do wpływu alkoholu na organizm człowieka?

“
“Tragedią młodego człowieka w początkach alkoholizmu jest to, że
wie o nim tak mało. Tragedią starego człowieka w nałogu jest to, że
 wie o nim tak dużo i tak późno…” (Zdzisław Korczak)

Wpływ alkoholu na organizm człowieka

Dla dorosłego człowieka dawka śmiertelna etanolu wynosi ok. 450 g.

Źródło: GroMar sp.z.o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Kofeina (C8 H10 N4 O2 )

Wzór półstrukturalny kofeiny (1,3,7-trimetylopuryno-2,6-dionu)
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.


Zawartość kofeiny w jednej filiżance kawy wynosi ok. 100 mg.
Źródło: Alex Khun, dostępny w internecie: www.flickr.com, domena publiczna.
Wpływ kofeiny na organizm człowieka
Źródło: GroMar sp.z.o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Morfina (C17 H19 NO3 )


Morfinę pozyskuje się z opium, które jest składnikiem soku makówek (niedojrzałych
owoców maku).
Źródło: rach FNQ, dostępny w internecie: www.flickr.com, domena publiczna.
Morfina to jedna z najsilniejszych substancji przeciwbólowych, o właściwościach
uspokajających. W praktyce lekarskiej stosuje się ją wyłącznie wtedy, kiedy inne
medykamenty zawodzą. Wymaga bowiem ciągłego zwiększania dawki, żeby jej efekt był taki
sam, jak na początku. Dlatego zaliczana jest do narkotyków, ze względu na swoje szybkie
działanie uzależniające. Wpływa na receptory opioidowe ośrodkowego układu nerwowego
(OUN). Morfina ma nie tylko działanie lecznicze, ale należy również do grupy opiatów. Jej
wielokrotne zażycie wywołuje stan nieuzasadnionego błogostanu, likwiduje uczucie
zmęczenia, wyostrza zmysł słuchu i dotyku, działa rozluźniająco. Jednak ma też swoje
skutki uboczne, w postaci halucynacji, zwężenia źrenic, zaparć, potliwości, senności,
zmniejszenia poziomu kortyzolu i testosteronu we krwi czy zmniejszonej częstości
i głębokości oddechów.

Kokaina (C17 H21 NO4 )

Wzór półstrukturalny kokainy

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wpływ kokainy na organizm człowieka
Źródło: GroMar sp.z.o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Substancje psychoaktywne działają na receptory w ośrodkowym układzie nerwowym,

wskutek czego uwalniane są neuroprzekaźniki, np. dopamina czy serotonina. Na początku
wywołują stany euforyczne, następnie działają rozluźniająco i uspokajająco, powodując
niepożądane zmiany w całym organizmie. Są silnie uzależniające, dlatego z czasem
organizm domaga się ich większej ilości.

Wiele osób, które biorą narkotyki, piją alkohol lub zażywają inne substancje psychoaktywne
(bez wyraźnego zalecenia specjalisty), doświadcza dolegliwości fizycznych i psychicznych.
Ma to często niekorzystny wpływ na życie rodzinne, funkcjonowanie w pracy i szkole czy
relacje z rówieśnikami. Problemy, jakie towarzyszą stosowaniu używek, związane są
najczęściej z silnym pragnieniem przyjmowania danej substancji i trudnościami
w kontrolowaniu ich zażywania. Konieczność ich zdobycia często prowadzi również do
łamania prawa.

Jeżeli Ty lub ktoś z Twojego otoczenia ma problem, wynikający

z nadużywania substancji psychoaktywnych, to należy zwrócić się o pomoc
do rodziców, wychowawców w szkole lub powołanych w tym celu
organizacji, tj. do Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii.

Pamiętaj! Twoja odpowiednia postawa i interwencja może pomóc komuś

uniknąć poważnych problemów.
Słownik
substancja psychoaktywna

(gr. psychikós „dotyczący duszy” od psyche „życie”, „tchnienie”) związek chemiczny,

biologicznie czynny, który wpływa na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego;
wykazuje działania podobne do substancji, które są wytwarzane naturalnie w organizmie
człowieka i odpowiadają za przekazywanie impulsów nerwowych, czyli tzw.
neuroprzekaźników (np. serotoniny, adrenaliny czy dopaminy)

Bibliografia
Benowitz N. L., Uzależnienie od nikotyny, „Kardiologia po Dyplomie” 2010, 9, 11, s. 12‐20.

Czerwiński A., Czerwińska A., Jelińska‐Kazimierczuk M., Kuśmierczyk K., Chemia 2.

Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego, technikum, Warszawa
2003.

Hassa R., Mrzigod A., Mrzigod J., To jest chemia. Podręcznik dla szkół
ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy, Warszawa 2016.

Kurek J., Alkaloidy – związki znane i nieznane, „Chemia w Szkole” 2015, 4, s. 10‐16.

Rajtar‐Cynke G., Farmakologia. Podręcznik dla Studentów i Absolwentów Wydziałów

Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznych, Lublin 2007.

Sikorski A., Chemia. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy, Gdynia
2012.
Film edukacyjny

Polecenie 1

Czy wiesz, czym są substancje psychoaktywne i w jaki sposób wpływają na nasz organizm?
Zapoznaj się z filmem edukacyjnym i odpowiedz na poniższe pytania.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D16LHPHFT

Film edukacyjny pt. „W jaki sposób na organizm człowieka oddziałują substancje psychoaktywne”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Film opowiadający o wpływie substancji psychoaktywnych na organizm człowieka.

Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, czym jest substancja psychoaktywna.

Odpowiedź:
Ćwiczenie 2

Napisz, jak działają poszczególne grupy substancji psychoaktywnych.

Neuroleptyki

Halucynogeny

Stymulanty

Depresanty

Ćwiczenie 3

Wybierz dowolną substancję psychoaktywną i opisz jej wpływ na organizm człowieka.

Odpowiedź:
Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia: 輸醙難

Ćwiczenie 1 輸
Wskaż wzór półstrukturalny kofeiny.

 


Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 2 輸

Wskaż zdanie fałszywe.

 Nikotyna pobudza cholinergiczne receptory nikotynowe w mózgu.

 Jeden papieros zawiera 1,5-2 mg nikotyny.

 Morfina to jedna z najsilniejszych substancji przeciwbólowych.

Ćwiczenie 3 輸

Poniższa tabela przedstawia zawartość kofeiny w wybranych napojach.

mg
Rodzaj napoju Ilość kofeiny [ 100
ml ]

Kawa mielona 85

Kawa rozpuszczalna 50

kawa bezkofeinowa 4

Herbata w torebkach 40

Herbata liściasta 8

Herbata czarna 40

Herbata zielona 14

Kakao 17
 mg
Rodzaj napoju Ilość kofeiny [ 100 ml ]

Napój energetyzujący 30-55

Napój izotoniczny 16

Napój typu „cola” 10

Źródło: Wiśniewska-Łowigus M., Drobig P., Zagrożenia związane ze spożywaniem kofeiny w ciąży, „Pielęgniarstwo Polskie”

2013, 1, 47, s. 28-33.

Na podstawie informacji zawartych w tabeli, uzupełnij poniższy tekst.

Kawa rozpuszczalna zawiera ilość kofeiny niż kawa mielona w 100 cm3 napoju.

Najwięcej kofeiny spośród wymienionych napojów posiada . Napar z herbaty

liściastej zawiera kofeiny w 300 cm3 . Najmniejszą zawartość kofeiny z kolei
wykazuje . W 200 cm3 znajduje się 34 mg kofeiny.

napój typu cola większą napój izotoniczny kakao 17 mg 8 mg mniejszą

kawa bezkofeinowa 48 mg kawa mielona 24 mg

Ćwiczenie 4 醙

Jednorazowa dawka śmiertelna kofeiny dla człowieka o masie 66 kg wynosi 10 g tej substancji.
Oblicz, ile litrów napoju z kawy mielonej w krótkim przedziale czasu musiałby wypić ten
człowiek, aby ilość kofeiny okazała się dla niego śmiertelna. Ilość kofeiny, zawarta
w sporządzanym przez niego napoju z kawy mielonej, wynosi 85 mg/100 cm3 . Wynik podaj
z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie
umieść je w wyznaczonym polu.

Zaloguj się, aby dodać ilustrację.

Ćwiczenie 5 醙

mg
Dawka śmiertelna nikotyny u człowieka wynosi 0,5-1,0 kg masy ciał a . Oblicz, ile papierosów
w krótkim czasie musiałby wypalić człowiek o masie 100 kg, aby osiągnąć min. próg dawki
śmiertelnej dla tej substancji. Załóż, że jeden papieros dostarcza 1 mg nikotyny do organizmu.

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie
umieść je w wyznaczonym polu.

Zaloguj się, aby dodać ilustrację.

Ćwiczenie 6 醙

Jednym z napojów alkoholowych jest piwo. Zawartość objętościowa etanolu w piwie wynosi
5%. Oblicz, ile gramów czystego alkoholu etylowego zawiera puszka piwa o objętości 500 cm3
g
. Gęstość etanolu wynosi 0,789 cm3 .

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie
umieść je w wyznaczonym polu.

Zaloguj się, aby dodać ilustrację.

Ćwiczenie 7 難

Dla dorosłego człowieka o masie 75 kg dawka śmiertelna czystego etanolu wynosi ok. 450 g.
Oblicz, jaką objętość wódki, zawierającej 40% objętościowych alkoholu etylowego, musiałby
g
wypić taki człowiek, aby osiągnąć dawkę śmiertelną. Gęstość etanolu wynosi 0,789 cm3 .
Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku i w decymetrach sześciennych.

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie
umieść je w wyznaczonym polu.

Zaloguj się, aby dodać ilustrację.

Ćwiczenie 8 難

W liściach herbaty, oprócz kofeiny, występuje również teofilina. Działa m.in. moczopędnie,
rozszerza naczynia krwionośne i oskrzela, a także rozkurcza drogi żółciowe. Poniżej
przedstawiono wzór strukturalny teofiliny.

Zaznacz i podaj nazwy wszystkich grup funkcyjnych we wzorze teofiliny.

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Odpowiedź:
Dla nauczyciela

Scenariusz zajęć

Autor: Anna Daniewicz, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: Chemia

Temat: W jaki sposób na organizm człowieka oddziałują różne substancje psychoaktywne?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony;
uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:

6) wyszukuje informacje na temat składników zawartych w kawie, herbacie, mleku, wodzie

mineralnej, napojach typu cola w aspekcie ich działania na organizm ludzki.

Zakres rozszerzony

XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:

6) wyszukuje informacje na temat składników zawartych w kawie, herbacie, mleku, wodzie

mineralnej, napojach typu cola w aspekcie ich działania na organizm ludzki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych,

technologii i inżynierii;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

definiuje pojęcie substancji psychoaktywnej;

wymienia i opisuje działanie wybranych substancji psychoaktywnych względem
organizmu ludzkiego;
 łączy konkretne działania substancji psychochoaktywnych z ich efektem
uzależniającym.

Strategia nauczania:

asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

dyskusja dydaktyczna;
prezentacja multimedialna;
quiz;
burza mózgów;
analiza materiału źródłowego;
ćwiczenia uczniowskie;
film edukacyjny;
technika zdań podsumowujących.

Formy zajęć:

praca zbiorowa;
praca w grupach;
praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale;
rzutnik multimedialny;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
podręczniki.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom przykładowe pytania: czy wiecie,

że w starożytności i średniowieczu ludzie pili wywar z maku oraz podawali go
dzieciom? Jak sądzicie, dlaczego? Czy wiecie, że nazwa morfiny wywodzi się od
greckiego boga marzeń sennych – Morfeusza? W jakich produktach występuje
kofeina?
2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie starają się zdefiniować czym są
substancje psychoaktywne oraz podają ich działania na organizm człowieka.
3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele
lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.
Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej film edukacyjny w kontekście

substancji psychoaktywnych, ich charakterystyki, skutków stosowania. Uczniowie
wykonują notatki w zeszycie do filmu. Po obejrzeniu, chętny uczeń prezentuje swoje
zapiski na forum klasy.
2. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z nich losuje kartkę z oznaczeniem
grupy (A‐E) oraz nazwą substancji psychoaktywnej. Zadaniem uczniów jest
przygotowanie prezentacji multimedialnej, która będzie przedstawiać ogólne
informacje na temat wybranej substancji psychoaktywnej oraz jej działania na organizm
człowieka. Nauczyciel omawia kryteria prezentacji (patrz materiały pomocnicze).
Uczniowie mogą korzystać z wszelkich dostępnych źródeł informacji, w tym
z e‐materiału. Nauczyciel monitoruje przebieg pracy uczniów, wspiera ich. Liderzy
grup prezentują efekty pracy na forum klasy. Nauczyciel weryfikuje poprawność
merytoryczną.
3. Uczniowie przygotowują sześć pytań do quizu na temat substancji psychoaktywnej,
przedstawianej przez nich w prezentacji.
4. Gra – quiz. Uczniowie po kolei odczytują swoje pytania. Grupa A zadaje pytanie grupie
B. Grupa B zadaje pytanie grupie C. Grupa C zadaje pytanie grupie D. Grupa D zadaje
pytanie grupie E. Grupa E zadaje pytanie grupie A, itd. Nauczyciel zapisuje punkty na
tablicy. Wygrywa ta grupa, która zdobędzie największą liczbę punktów. Nauczyciel
proponuje zwycięzcom oraz zaangażowanym uczniom oceny z aktywności.
5. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte
w e‐materiale – „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów. Przykładowe pytanie skierowane do uczniów:

Czym są substancje psychoaktywne?

Jakie znacie i poznaliście substancje psychoaktywne?
W jaki sposób substancje psychoaktywne oddziałują na organizm człowieka?

2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które

uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

Przypomniałem/łam sobie, że...

Czego dziś się nauczyłem/łam...
Co było dla mnie łatwe...
Co sprawiło mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‐materiale – „Sprawdź się”.

 Uczniowie wyszukują informacje w dostępnych źródłach na temat działania dwóch
(wybranych przez siebie). substancji psychoaktywnych (nie omawianych na lekcji) na
organizm człowieka.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film edukacyjny może być wykorzystany przez uczniów podczas samodzielnej pracy na
lekcji lub przed wykonaniem ćwiczeń dołączonych do medium. Medium może być również
wykorzystane podczas odrabiania zadania domowego. Uczniowie nieobecni na lekcji mogą
film wykorzystać jako uzupełnienie wiedzy.

Materiały pomocnicze:

1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

Czym są substancje psychoaktywne?

Jakie znacie i poznaliście substancje psychoaktywne?
W jaki sposób substancje psychoaktywne oddziałują na organizm człowieka?

2. Nauczyciel przygotowuje:

mazaki;
arkusze papieru A3, glutaki;
karty z nazwami substancji psychoaktywnych:
Plik o rozmiarze 38.97 KB w języku polskim

3. Kryteria oceny prezentacji:

poprawność merytoryczna (zgodność z tematem; dostosowana do możliwości

odbiorców, wyczerpanie tematu)
język prezentacji (specjalistyczna terminologia, poprawność językowa)
konkretność (zdania krótkie - równoważnikowe, hasła)
atrakcyjność (wielkość czcionki, układ treści na slajdzie, tempo wyświetlania, przejścia
slajdu, wzorce slajdów)
estetyka (animacje, grafika, kolor, dźwięk)
czas prezentacji (wykorzystanie zaplanowanego czasu – 3 min.).