18 12.

Sınıf
Din Kültürü ve
Ahlak Bilgisi
İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 4

1. Tasavvufi yorumlar, İslam dininin anlaşılmasını kolaylaştı- 4. Gafillere dünya gerek, akillere ahiret gerek
ran, geniş kitlelere ulaşmasını ve farklı düşüncelere say- Vaizlere minber gerek, bana sadece sen gerek
gı duyulmasını sağlayan birer zenginliktir. Bu yorumların
Hoca Ahmet benim adım, gece gündüz yanar korum
zenginlik olarak nitelendirilmesinin nedenlerinden biri de
İslam sanatlarının oluşmasındaki etkileridir. İki cihanda ümidim, bana seni gerek
Ahmet Yesevi bu dizelerinde aşağıdakilerden hangi-
Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen yorumların en
sini talep etmektedir?
etkili olduğu iki sanat yer almaktadır?
A) Allah aşkı ve rızası
A) Musiki - Mimari
B) Güzel huy ve meziyet
B) Edebiyat - Musiki
C) Riyazet ve mücahede
C) Hüsn-i hat - Mimari
D) Kur’an ve sünnete itaat
D) Minyatür - Edebiyat
E) Maddi ve manevi temizlik
E) Edebiyat - Hüsn-i hat
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

5. Bu tarikatın çeşitli kollarında toplu zikir farklı şekillerde

2. Ahmet Yesevi;
icra edilmektedir. Zikir cehri (sesli) olup sema ve devrana
I. Kenan Rifai, önem verilir. Türkiye’deki yaygın kolları Rumiyye ve Eş-
II. Arslan Baba, refiyye’dir.
III. Bahauddin Veled, Bu parçada hakkında bilgi verilen tarikatın kurucusu
IV. Yusuf Hemedani aşağıdakilerden hangisidir?
isimli şahsiyetlerin hangilerinden ders almıştır? A) Ahmet Yesevi
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV B) Ahmet er-Rifai
D) I, II ve III E) I, III ve IV C) Hacı Bektaş-ı Veli
D) Abdulkadir Geylani
E) Bahauddin Nakşibend

3. Ahmet Yesevi’nin ardından onun tasavvuf yolu ve düşün-

●

celeri, müritleri vasıtasıyla Orta Asya’nın çeşitli bölgeleri-

MEB

ne yayılmıştır. Bu yolun takipçilerinin mensup olduğu ta-

rikata Yeseviyye denildiği gibi Ahmet Yesevi’nin “Sultan”
lakabına nispetle Sultaniyye, cehri zikir yapmaları sebe-
biyle Cehriyye ve mensuplarından çoğunun Türk olması
sebebiyle Silsile-i Meşâyih-i Türk de denilmiştir.
Bu parçada, sözü edilen tarikat ile ilgili aşağıdakiler-
den hangisi hakkında bir bilgi yer almaz? 6. Kadiriliğin Anadolu’da tanınmasını ve yayılmasını
sağlayan mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşekkül süreci
A) Mevlana
B) Tercih edilen ayin şekli
B) Sarı Saltuk
C) Benimsendiği topraklar
C) Yunus Emre
D) Bağlı olanların etnik yapısı
D) Eşrefoğlu Rumi
E) Kurucusuna yüklenen anlam
E) Ebu Eyyûb el-Ensari
 18 12. Sınıf
Din Kültürü ve
Ahlak Bilgisi
İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 4

7. Yaşadığınız müddetçe, ömrü fırsat biliniz. Bir müddet 9. Ahmet er-Rifai’ye göre riyazet, kötü hâli iyi hâl ile değiş-
sonra hayat kapısı kapanacak, bu dünyadan ayrılacak- tirmektir. Ayrıca ona göre beşer aklı da riyazete muhtaç-
sınız. Gücünüz yettiği müddetçe hayırlı işler yapmayı ga- tır. İnsanın yapması gereken ilk riyazet ise Allah’ın kudret
nimet biliniz. Tövbe kapısı açıkken ve elinizde bu imkân eserlerini tefekkür etmek olmalıdır.
varken bunu fırsat biliniz, tövbe ediniz. Salih kimselerle
Aşağıdakilerden hangisinin bu parçada dikkat çeki-
beraber olmayı fırsat biliniz.
len tutum ve davranışlardan olduğu söylenemez?
Abdülkadir Geylani’ye atfedilen bu sözlerde verilmek
istenen mesaj, aşağıdaki hadislerin hangisiyle aynı A) Tövbe etme
doğrultudadır? B) Bencil olmaktan vazgeçme
C) Evrendeki düzeni idrak etme
A) “İyilik, gönlünün huzur bulduğu ve içine sinen şeydir.
Kötülük ise insanlar ona onay verseler bile gönlünü D) Yanlış düşüncelerden kaçınma
huzursuz eden ve içinde bir kuşku bırakan şeydir.” E) Mübahlar arasında seçim yapma
B) “İnsanlar arasında, atının dizginini tutmuş, Allah yo-
lunda cihat eden ve kötülüklerden sakınan kimseler
ile misafirini ağırlayan ve onun hakkını veren kişilerin
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
(Allah katında) bir benzeri yoktur.”
C) “Ölüm gelmeden önce hayatın, hastalık gelmeden
önce sağlığın, meşguliyet gelmeden önce boş vaktin,
ihtiyarlık gelmeden önce gençliğin, fakirlik gelmeden
önce zenginliğin kıymetini iyi anlayınız.”
D) “Biriniz dua edeceği zaman önce Rabb’ine hamd ve 10. Rifailikte kullanılan alem (bayrak) ve râyet ( sancak), “bü-
sena etmekle başlasın, sonra peygambere salavât yük cihat” kabul edilen - - - - ile mücadelede dervişlerin
getirsin. Daha sonra da dilediği şekilde dua etsin.” fakr ordusu içinde saf tutup sebat etmelerine işaret eden
sembollerdir.
E) “Hiçbiriniz başına gelen bir sıkıntıdan dolayı ölümü is-
temesin. Eğer çok bunalırsa ‘Allah’ım yaşamak benim Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
için hayırlı olduğu sürece beni yaşat, ölüm benim için si getirilmelidir?
hayırlıysa canımı al.’ diye dua etsin.”
A) sefahat B) nefis C) münkir
D) zalim E) cehalet
●
MEB

11. I. Kenan Rifai

8. Rifâiliğe göre manevi yolculuğun başlangıcı, Hak ile kalp
huzuru bulup Hak’tan gayrıya iltifat etmemektir. Huzura II. Sultan Veled
ulaşmanın usulü de - - - - ile meşgul olmaktır. Bu şekilde III. Selman-ı Farisi
önce Hz. Peygamber’e, sonra da Hakk’a erişilir. Numaralanmış kişilerden hangilerinin “bağlı bulun-
Bu parçadaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- dukları tasavvufi oluşumların Anadolu’da yayılmasında”
gisi getirilmesi daha uygun olur? etkin olduğu söylenebilir?

A) halvet B) takva C) salatüselam A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) ihlas E) nefis tezkiyesi D) II ve III E) I, II ve III