Sat 8:16 AM

Sidan
Sidan Poudel
सम्पादकीय: आधुनिक युगमा राजनीतिक चुनौतीहरू
राजनीतिक मुद्दाहरू पहिलेको तुलनामा आज धेरै जटिल र बहुआयामिक छन्। विश्वभरका समाजहरू जनवादी आन्दोलनको विकासदेखि लिएर लोकतान्त्रिक
संस्थाहरूको पतनसम्मका विभिन्न राजनीतिक चिन्ताहरूसँग संघर्ष गरिरहेका छन्। राष्ट्रहरूको स्थायित्व र प्रगति यी मुद्दाहरूले गम्भीर रूपमा खतरामा परेको छ,
जसका लागि गहन अनुसन्धान र जानाजानी समाधानहरू आवश्यक छ।

जनवादको विकास प्रमुख राजनीतिक चुनौतीहरूमध्ये एक हो। पपुलिस्ट आन्दोलनहरूले अक्सर जनताको चिन्ता र असन्तुष्टिको शिकार बनाउँछन् जबकि कठिन
समस्याहरूलाई सजिलो समाधान प्रदान गर्दछ। यसले प्रजातान्त्रिक संस्था र मान्यताको पतन हुनुका साथै कमजोर जनसंख्यालाई बहिष्कार गर्न सक्छ। यस
दुविधालाई हटाउन राजनीतिक नेताहरूले समावेशीता, जवाफदेहिता र खुलापनलाई पहिलो स्थान दिनुपर्छ। सरकारहरूले अर्थपूर्ण कु राकानी गरेर र जनताका
आधारभूत मुद्दाहरूलाई सम्बोधन गरेर विश्वास पुनर्निर्माण र लोकतान्त्रिक प्रणालीलाई सुदृढ गर्ने प्रयास गर्न सक्छन्।

समाजको ध्रुवीकरण एउटा गम्भीर राजनीतिक मुद्दा हो। मानिसहरू इको चेम्बरहरूमा पछि हट्दै छन् र प्रतिस्पर्धी विचारहरूलाई बेवास्ता गर्दै छन् किनकि धेरै
राष्ट्रहरूमा राजनीतिक संवादले झन् ध्रुवीकरण गरेको छ। यसले फलदायी वार्तालापलाई मात्र रोक्दैन तर प्रभावकारी नीति निर्माण गर्न पनि गाह्रो बनाउँछ। यो
समस्यालाई सम्बोधन गर्न सहिष्णुता, सम्मान र खुला विचारको संस्कृ तिलाई अगाडि बढाउन आवश्यक छ। रचनात्मक बहसका लागि अवसरहरू प्रवर्द्धन गर्न र
नागरिक बहसमा संलग्न हुन नागरिकहरूलाई प्रोत्साहित गर्नाले वैचारिक खाडलहरू पूरा गर्न र सहमति-निर्माणलाई अगाडि बढाउन मद्दत गर्न सक्छ।

थप रूपमा, लोकतान्त्रिक संस्थाहरूको पतनले गम्भीर राजनीतिक अवरोध खडा गरेको छ। विश्वका के ही क्षेत्रहरूमा अधिनायकवादी सरकारहरू विस्तार भइरहेका
छन्, जबकि भ्रष्टाचार र जवाफदेहिताको अभावले अन्य क्षेत्रहरूमा लोकतान्त्रिक संस्थाहरूलाई कमजोर बनाउँदैछ। लोकतान्त्रिक संस्थाहरूको संरक्षण र विकासका
लागि कानूनको शासन, स्वतन्त्र न्यायपालिका र स्वतन्त्र र सक्रिय मिडिया आवश्यक छ। राजनीतिक दबाबको सामना गर्न सक्ने र शक्तिको न्यायोचित वितरणको
ग्यारेन्टी गर्न सक्ने बलियो संस्थाहरूको निर्माण पनि आवश्यक छ।

निष्कर्षमा, समकालीन राजनीतिक मुद्दाहरू जटिल छन् र सबै समावेशी जवाफहरूको आवश्यकता छ। समाजले यी बाधाहरूलाई पार गर्न र लोकतान्त्रिक
संस्थाहरूको रक्षा, समावेशीकरण र रचनात्मक संवादलाई प्रोत्साहित गरेर, लोकतान्त्रिक संस्थाहरूको रक्षा गरेर अझ सुरक्षित र समृद्ध भविष्य सिर्जना गर्न सक्छ।

राजनितीक मुद्दाहरु हुनुका कारण

मुद्दा राजनीतिक बन्न सक्ने धेरै कारकहरू छन्। पहिलो, राजनीतिक दलहरूले प्रायः आफ्नो पहिचानलाई सुदृढ पार्न र आफ्नो आधारमा अपील गर्न निश्चित
मुद्दाहरूमा कब्जा गर्छन् [२]। पार्टीको विचारधारा वा मूल्यमान्यतासँग मिल्दोजुल्दो मुद्दामा राजनीतिकरण हुने सम्भावना बढी हुन्छ। थप रूपमा, सर्वोच्च अदालतले
आफ्ना निर्णयहरूद्वारा मुद्दाहरूलाई राजनीतिकरण गर्न भूमिका खेल्छ [२]। जब अदालतले विवादित मुद्दाहरूमा निर्णय गर्छ, यसले राजनीतिक बहस र
सक्रियतालाई जगाउन सक्छ। अन्तमा, सांस्कृ तिक द्वन्द्वले पनि राजनीतिक सक्रियता निम्त्याउन सक्छ, किनकि द्वन्द्वका दुवै पक्षका मानिसहरूले आफ्नो स्वार्थलाई
राजनीतिक क्षेत्रमा प्रतिनिधित्व गर्न दबाब दिन सक्छन् [१]।

राजनितीक मुद्दाले पारेको असर

ट्रम्प प्रशासनको दौडान अमेरिकी वयस्कहरूको शारीरिक, मनोवैज्ञानिक र सामाजिक स्वास्थ्यमा राजनीतिको प्रभाव मापन गर्ने उद्देश्यले गरिएको एक अध्ययन
अनुसार, राजनीतिले अमेरिकी वयस्कहरूको स्वास्थ्यमा महत्त्वपूर्ण र दीर्घकालीन प्रभाव पारेको थियो। अध्ययनले राजनीतिले तनाव, निद्रामा कमी र आत्महत्याका
विचारहरू जस्ता नकारात्मक स्वास्थ्य प्रभावहरू निम्त्याएको पत्ता लगाएको छ। यी प्रभावहरू 2017 देखि 2020 सम्म स्थिर रह्यो वा थोरै बढ्यो, र
2020 को चुनाव पछि शारीरिक स्वास्थ्य बिग्रियो। युवाहरू, राजनीतिक रूपमा चासो राख्ने व्यक्तिहरू, राजनीतिक रूपमा संलग्न व्यक्तिहरू, र राजनीतिक
वामपन्थीहरूले नकारात्मक प्रभावहरू रिपोर्ट गर्ने सम्भावना बढी थियो। अर्को अध्ययनले सुझाव दिन्छ कि राजनीति तनावको एक व्यापक र पुरानो स्रोत हो जुन
धेरै अमेरिकी वयस्कहरूको लागि महत्त्वपूर्ण स्वास्थ्य लागत छ। [१] [३]

राजनिती मुद्दाहरु समाधान गर्ने उपाय

राजनीतिक समस्याहरू विभिन्न माध्यमबाट समाधान गर्न सकिन्छ। एउटा उपाय भनेको सम्बन्धित सबै सरोकारवालाहरूसँग रचनात्मक संवादमा संलग्न हुनु हो। यसको
अर्थ एकअर्काको दृष्टिकोण सुन्नु र साझा आधार खोज्नु हो। अर्को तरिका भनेको तटस्थ तेस्रो पक्षद्वारा मध्यस्थता हो जसले पक्षहरूलाई सम्झौतामा पुग्न मद्दत गर्न
सक्छ। कतिपय अवस्थामा जनतालाई निर्णय गर्न दिन जनमत संग्रह वा चुनाव गराउन सकिन्छ। निर्णय प्रक्रियामा पारदर्शिता र जवाफदेहिता हुनु पनि महत्त्वपूर्ण छ।
अन्ततः, राजनीतिक समस्याहरू समाधान गर्ने कु ञ्जी खुला दिमाग, सम्झौता गर्न इच्छु क र समुदायको ठू लो हितको लागि काम गर्न हो।