Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 172

Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

II - PhÇn th©n
2.1.Thi c«ng bª t«ng c«ng tr×nh cao tÇng.
1.1.1 Mét sè ®Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh cao tÇng.
ViÖc thi c«ng phÇn th©n tu©n theo TCXD 202: 1997 Nhµ cao tÇng- Thi c«ng phÇn th©n.
Khi thiÕt kÕ biÖn ph¸p thi c«ng nhµ cao tÇng x©y chen trong thµnh phè cÇn quan t©m ®Æc biÖt ®Õn c¸c yÕu tè sau ®©y:
vËn chuyÓn vËt liÖu, trang bÞ vµ ng-êi theo ph-¬ng th¼ng ®øng, ph-¬ng ngang, ®¶m b¶o kÝch th-íc h×nh häc, giµn gi¸o vµ
an toµn trªn cao chèng r¬i, thiÕt bÞ n©ng cÊt ph¶i æn ®Þnh kÓ c¶ giã b·o trong qu¸ tr×nh thi c«ng, gi«ng vµ sÐt, tiÕng ån vµ
¸nh s¸ng, sù lan to¶ khÝ ®éc h¹i, sù giao héi víi c¸c c«ng tr×nh kü thuËt hiÖn cã, sù ¶nh h-ëng mäi mÆt ®Õn c«ng tr×nh hiÖn
h÷u l©n cËn.
(1) ViÖc ®Þnh vÞ c«ng tr×nh, ®¶m b¶o kÝch th-íc h×nh häc vµ theo dâi biÕn d¹ng c«ng tr×nh trong
ViÖc ®o ®¹c tu©n theo TCXD 203:1997 Nhµ cao tÇng - KÜ thuËt ®o ®¹c phôc vô c«ng t¸c thi c«ng.
(2)Ph-¬ng ¸n ®o ®¹c ph¶i ®-îc tr×nh duyÖt cho chñ ®Çu t- ®ång thêi víi ph-¬ng ¸n thi c«ng x©y dùng.
(3) X©y dùng nhµ cao tÇng nªn thµnh lËp m¹ng l-íi bè trÝ c¬ së theo nguyªn t¾c l-íi ®éc lËp. Ph-¬ng vÞ cña mét
trong nh÷ng c¹nh xuÊt ph¸t tõ ®iÓm gèc lÊy b»ng 0 o00'00'' víi sai sè trung ph-¬ng cña l-íi c¬ së bè trÝ ®o gãc lµ 10'', ®o
c¹nh lµ 1:5.000.
(4)X©y dùng nhµ cao tÇng nªn chän c¸c chØ tiªu sau ®©y khi lËp l-íi khèng chÕ ®é cao

H¹ng I
Kho¶ng c¸ch lín nhÊt tõ m¸y ®Õn mia: 25 m
Chªnh lÖch kho¶ng c¸ch sau, tr-íc: 0,3 m
TÝch luü chªnh lÖch kho¶ng c¸ch: 0,5 m
Tia ng¾m ®i c¸ch ch-íng ng¹i vËt mÆt ®Êt: 0,8 mm
Sai sè ®o trªn cao ®Õn mçi tr¹m m¸y: 0,5 mm
Sai sè khÐp tuyÕn theo mçi tr¹m m¸y: 1 n

Trang: 1
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
§é chÝnh x¸c vµ c¸c chØ tiªu dung sai do phÝa thi c«ng ®Ò nghÞ vµ ®-îc chñ ®Çu t- chÊp nhËn ®ång thêi víi biÖn ph¸p thi
c«ng c¸c phÇn viÖc t-¬ng øng.
C¬ së ®Ó quyÕt ®Þnh lùa chän dung sai vµ ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nh÷ng dung sai nµy lµ TCXD 193:1996 ( ISO 7976-
1:1989), Dung sai trong x©y dùng c«ng tr×nh, C¸c ph-¬ng ph¸p ®o kiÓm c«ng tr×nh vµ cÊu kiÖn chÕ s½n cña c«ng tr×nh;
TCXD 210:1998 ( ISO 7976-2 : 1989 ), Dung sai trong x©y dùng c«ng tr×nh, C¸c ph-¬ng ph¸p ®o kiÓm c«ng tr×nh vµ cÊu
kiÖn chÕ s½n cña c«ng tr×nh - VÞ trÝ c¸c ®iÓm ®o; TCXD 211:1998 ( ISO 3443:1989 ) Dung sai trong x©y dùng c«ng tr×nh -
Gi¸m ®Þnh vÒ kÝch th-íc vµ kiÓm tra c«ng t¸c thi c«ng.
MÉu sè ®o vµ c¸c qui c¸ch b¶ng biÓu trong tÝnh to¸n biÕn d¹ng theo qui ®Þnh trong phô lôc cña TCXD 203:1997,
Nhµ cao tÇng - KÜ thuËt ®o ®¹c phôc vô c«ng t¸c thi c«ng.
2.1.2. Lùa chän gi¶i ph¸p v¸n khu«n thi c«ng c«ng tr×nh.
2.1.2.1 Ph©n lo¹i cèp pha theo ph-¬ng ph¸p sö dông.
1. Cèp pha cè ®Þnh.
2. Cèp pha ®Þnh h×nh.
3. Cèp pha di chuyÓn.
a. Cèp pha di chuyÓn theo ph-¬ng ®øng.
- Cèp pha tr-ît: Toµn bé cèp pha di chuyÓn lªn cao, liªn tôc, ®ång ®Òu trong qu¸ tr×nh ®æ bª t«ng.
Cèp pha tr-ît dïng ®Ó ®æ bª t«ng c¸c c«ng tr×nh cã chiÒu cao trªn 15m, cã tiÕt diÖn kh«ng ®æi hoÆc thay ®æi, nh- xi
l«, ®µi n-íc, nhµ ë nhiÒu tÇng.v.v…
- Cèp pha leo: Toµn bé cèp pha, hay mét ®o¹n, cã thÓ n©ng lªn theo tõng chu kú tuú thuéc vµo thêi gian kÓ tõ khi ®æ
bª t«ng cho ®Õn khi bª t«ng ®«ng kÕt (®ñ c-êng ®é cho phÐp th¸o cèp pha trong ph¹m vi ghÐp).
Cèp pha leo th-êng dïng vµo c«ng tr×nh cã khèi lín, nh- ®Ëp n-íc, t-êng ch¾n, xi-l«...
- Cèp pha treo: Toµn bé cèp pha ®-îc treo trªn th¸p n©ng ®Æt ë trung t©m vµ ®-îc n©ng lªn b»ng thiÕt bÞ n©ng, theo
tõng chu kú, tuú thuéc vµo thêi gian ®«ng kÕt cña bª t«ng (®ñ c-êng ®é, cho phÐp th¸o cèp pha ®Ó ®-a lªn ®ît trªn).
b. Cèp pha di chuyÓn theo ph-¬ng ngang.

Trang: 2
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
§-îc cÊu t¹o bëi nh÷ng tÊm khu«n, liªn kÕt vµo nh÷ng khung ®ì. Khung ®ì l¾p trªn hÖ thèng b¸nh xe, ch¹y trªn
®-êng ray theo chiÒu dµi c«ng tr×nh. Nh- vËy cho phÐp ®æ bª t«ng theo tõng ph©n ®o¹n mét.
Lo¹i nµy dïng ®Ó thi c«ng c¸c c«ng tr×nh bª t«ng cèt thÐp nh- m¸i nhµ c«ng nghiÖp.
4. Cèp pha ®Æc biÖt.
Cèp pha ®Æc biÖt bao gåm: cèp pha rót n-íc trong bª t«ng, cèp pha tù mang t¶i, cèp pha lu©n l-u, cèp pha cho bª t«ng
®óc s½n.v.v...
5. Cèp pha tÊm lín.
a. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ cña cèp pha tÊm lín.
- Cèp pha tÊm lín lµ lo¹i cèp pha ®Þnh h×nh cã kÝch th-íc lín vµ ®-îc sö dông lu©n l-u cho mét lo¹i kÕt cÊu.
- C¸c chi tiÕt liªn kÕt ®-îc chÕ t¹o chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh th¸o l¾p dÔ dµng.
- Träng l-îng cña lo¹i cèp pha nµy kh¸ lín v× nã th-êng cã diÖn tÝch b»ng diÖn tÝch bÒ mÆt cÊu kiÖn, nªn ph¶i cã thiÕt
bÞ cÈu l¾p vµ vËn chuyÓn.
- Cèp pha cã yªu cÇu cao vÒ ®é chÝnh x¸c cña kÝch th-íc h×nh häc.
- Cèp pha ®-îc s¶n xuÊt tõ mét sè lo¹i vËt liÖu nh-: gç d¸n chÞu n-íc, tÊm gç Ðp c«ng nghiÖp, hçn hîp thÐp gç, thÐp,
hîp kim.v.v... Do vËy cã gi¸ thµnh cao.
b. Nh÷ng -u ®iÓm chÝnh trong sö dông cèp pha tÊm lín.
- ChÊt l-îng bª t«ng tèt h¬n.
- Cèp pha cã thêi gian sö dông rÊt cao.
- N©ng cao møc ®é c¬ giíi ho¸ trong thi c«ng.
- Rót ng¾n thêi gian th¸o l¾p nªn ®Èy nhanh tiÕn ®é thi c«ng.
c. Nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc sö dông cèp pha tÊm lín.
- Do yªu cÇu cao vÒ ®é chÝnh x¸c, ®é ph¼ng, ®é v÷ng ch¾c.v.v... Do vËy cèp pha tÊm lín ®ßi hái tr×nh ®é thiÕt kÕ vµ
chÕ t¹o cao.

Trang: 3
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Cèp pha tÊm lín cã träng l-îng lín nªn ph¶i cã thiÕt bÞ thi c«ng phï hîp phôc vô c«ng t¸c l¾p dùng, th¸o dì vµ di
chuyÓn trªn c«ng tr-êng vµ ngoµi c«ng tr-êng.
- §èi víi c«ng tr×nh cã h×nh d¸ng phøc t¹p th× chÕ t¹o cèp pha tÊm lín sÏ rÊt khã kh¨n vµ tèn kÐm, gi¸ thµnh s¶n phÈm
sÏ rÊt cao. V× thÕ cÇn ph¶i tiªu chuÈn vµ m« ®un ho¸ rÊt cao trong thiÕt kÕ nhµ nhiÒu tÇng.
- Sö dông cèp pha tÊm lín cho nh÷ng c«ng tr×nh ®¬n lÎ th× hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp.
d. C¸c lo¹i cèp pha tÊm lín.
- Cèp pha tÊm lín ®óc t-êng hoÆc c¸c cÊu kiÖn ®øng.
Hai m¶ng cèp pha cña hai mÆt ®èi diÖn ®-îc gi»ng cè ®Þnh víi nhau t¹o khung cøng kh«ng gian æn ®Þnh (H×nh 9.7).
6 7

4 3 1 - TÊm cèp pha


2 - HÖ thanh gi»ng
3 - Sµn c«ng t¸c
2
5 4 - Lan can
5 - Thanh s-ên
6 - Khíp quay
8
7 - Thanh liªn kÕt hai m¶ng cèp pha
1 8 - KÝch ®iÒu chØnh
H×nh 9.7: S¬ ®å cÊu t¹o cèp pha tÊm lín
- Cèp pha bay.
Cèp pha bay lµ cèp pha tÊm lín ®óc s½n nh-ng ®-îc thiÕt kÕ chÕ t¹o vµ tæ chøc s¶n xuÊt ë tr×nh ®é cao.
CÊu t¹o cèp pha bay gåm: v¸n sµn; hÖ thèng gi¸ ®ì; hÖ thèng ®iÒu chØnh vµ dÞch chuyÓn ngang.

Trang: 4
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1

2 3 a) b)
H×nh 9.8a,b,c - S¬ ®å hÖ thèng ®iÒu chØnh vµ di chuyÓn ngang cña cèp pha
bay
a. §ì cèp pha
b. H¹ cèp pha
c. Cèp pha h¹ xuèng ®Êt xong chuÈn bÞ chuyÓn ra
1 - MÆt bª t«ng 2 - Sµn bª t«ng 3 - KÝch r¨ng
c)
- Cèp pha bµn.
Cèp pha bµn ®-îc h¹ ch©n kÝch vµ cÈu toµn bé ®Õn vÞ trÝ c«ng t¸c míi (H×nh 9.9).
1 3 4

6
5

Trang: 5
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
H×nh 9.9 - Cèp pha bµn
1 - S-ên däc 3 - V¸n lãt 5 - Ch©n chèng ®iÒu chØnh chiÒu cao
2 - S-ên ngang 4 - Lan can 6 - Cons¬n sµn c«ng t¸c

2.1.2.2 Cét chèng, ®µ ®ì.


1. Cét chèng s¶n xuÊt tõ gç trßn, gç xÎ.
2. Cét chèng c«ng cô.
HiÖn nay, cã rÊt nhiÒu lo¹i cét chèng c«ng cô, sau ®©y giíi thiÖu mét sè lo¹i cét chèng th«ng dông.

150 100

9
8

120 120
80 80

(a) 140 (b)


H×nh 9.11 - Cét chèng ®¬n
a. Lo¹i th¼ng b. Lo¹i xiªn

Trang: 6
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1. Cét chèng ®¬n.
2. Cét chèng tam gi¸c tiªu chuÈn (Pal).
Ø67.5

0 26
26 0

150
(a)

80
330

100
Ø1
2
50

500
350
Ø67.5

350 00
250
180

50
330

5
300

150
9 180
250 .5
1500 Ø67
1000
750
500

(c)

(b)

1200

H×nh 9.12 - C¸c bé phËn cña gi¸o Pal


a. KÝch ch©n, kÝch ®Çu, èng nèi b. Khung tam gi¸c c. Thanh gi»ng

Trang: 7
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

(a)

(b)

H×nh 9.13 - S¬ ®å l¾p dùng gi¸o Pal


a. L¾p s¬ ®å tam gi¸c b. L¾p s¬ ®å h×nh vu«ng
3. Cét chèng tai liªn kÕt.

Trang: 8
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

300
1 -èng cét 2 - Tai liªn kÕt 5
3 -KÝch ch©n vµ ®Çu 4 -Thanh gi»ng 2
5 -èng nèi 2 4
H×nh 9.14 - Cét chèng tai liªn kÕt
1
1
4. Cét chèng rêi kho¸ liªn kÕt.

1
1 - èng gi¸o ®øng
5
2 - KÑp èng
3
3 - Bu l«ng lËt
2 4 - èng gi¸o ngang
5 - Khíp quay
6 - KÑp èng cã khíp lËt
4

H×nh 9.15 - C¸c bé phËn cña cét chèng èng thÐp

Trang: 9
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
(a) 2.2 - 2.5m 1

2
(b)
2.5 - 3.0m

3
(c)
3 - 4.5m

4
(d)

H×nh 9.16 - HÖ dÇm co rót


a. DÇm ngoµi c. DÇm 2 ®o¹n
b. DÇm trong d. DÇm 3 ®o¹n
1 - ThÐp gãc ®Ó liªn kÕt 3 - ThÐp h×nh
2 - Dµn tam gi¸c 4 - Lç tra chèt
4. Gi¸o thao t¸c.

Trang: 10
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3

150
1600
1200
2 1
(b)

250
1200
(a)
H×nh 9.17a,b - Khung gi¸o vµ ch©n kÝch
a. Khung ®øng gi¸o thÐp b. KÝch ch©n ®iÒu chØnh chiÒu cao
1 - Thanh ®øng 2 - Tai liªn kÕt thanh gi»ng 3 - Thanh ngang
Khung gi»ng cã chiÒu dµi mçi thanh kho¶ng 2200mm - 2400mm (H×nh 9.17c).
3 2 1
1 0
0- 240
220
1200

500
3
2
1800 1800
H×nh 9.17c H×nh 9.17d
Thanh gi»ng cña gi¸o thÐp Sµn thao t¸c cña gi¸o thÐp
1 - Thanh thÐp trßn (hoÆc thÐp gãc) 1 - Sµn
Trang: 11
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
2 - Lç chèt (hoÆc mãc) 2 - Mãc liªn kÕt
3 - Khíp quay 3 - D©y hoÆc kÑp liªn kÕt

2.1.2.3. Mét sè l-u ý khi sö dông v¸n khu«n.


1. Cèp pha vµ thanh chèng kim lo¹i:
Cèp pha vµ c©y chèng cho nhµ cao tÇng thùc hiÖn theo TCVN 4453-1995, KÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp toµn khèi - Tiªu
chuÈn thi c«ng vµ nghiÖm thu.
Do tiÕn ®é thi c«ng cÇn nhanh vµ chê ®îi kü thuËt cho bª t«ng ®ñ cøng nªn cèp pha vµ c©y chèng nªn lµm theo
"ph-¬ng ph¸p hai tÇng r-ìi".
Khi thi c«ng theo ph-¬ng ph¸p hai tÇng r-ìi cÇn tu©n theo nh÷ng qui tr×nh sau ®©y:
a. MËt ®é cét chèng l¹i:

ChiÒu dµy sµn KÝch th-íc mét c¹nh sµn


Cm 6,0 m 7,5 m 9,0 m
10 Kh«ng ®¶m b¶o --- ---
15 2,4 m Kh«ng ®¶m b¶o ---
20 2,4 m 2,4 m Kh«ng ®¶m b¶o
25 --- 2,4 m 2,4 m
30 --- 2,4 m 2,4 m

Ghi chó:
* C¸c tr-êng hîp "Kh«ng ®¶m b¶o" do chiÒu dµy sµn máng, thêi gian thi c«ng ng¾n, kh«ng nªn ¸p
dông ph-¬ng ph¸p hai tÇng r-ìi.
Nªn ¸p dông ph-¬ng ph¸p hai tÇng r-ìi khi chiÒu dµy sµn lín h¬n 10 cm.
Thêi gian thi c«ng bª t«ng c¸c tÇng ph¶i c¸ch nhau trªn 7 ngµy ®Ó ®¶m b¶o bª t«ng sµn ®ñ cøng thi c«ng ®-îc bªn
trªn mÆc dï vÉn cã c©y chèng.
Trang: 12
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
* C¸c tr-êng hîp --- kh«ng cã ý nghÜa thùc tiÔn v× t-¬ng quan gi÷a chiÒu dµy sµn vµ nhÞp cña sµn
kh«ng hîp lý.
b. Thêi gian thi c«ng bª t«ng hîp lý cho mét tÇng ( ngµy):
ChiÒu dµy sµn KÝch th-íc cña mét c¹nh sµn
cm 6,0 m 7,5 m 9,0 m
10 >7 --- ---
15 7 >7 ---
20 7 7 >7
25 --- 7 7
30 --- 7 7

c. C¸c yªu cÇu kü thuËt:


* C©y chèng ë tÇng n»m trªn tÇng chèng l¹i nªn lµm cã mËt ®é cét chèng lµ 1,20 x 1,20 mÐt.
* C©y chèng ë tÇng trªn tÇng chèng l¹i nªn trïng theo ph-¬ng th¼ng ®øng.
* NÕu sö dông c©y chèng l¹i lµ c¸c trô ®¬n cã ®iÒu chØnh ®-îc ®é cao nhê ren vÝt th× kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµm
gi»ng. NÕu dïng c©y chèng l¹i b»ng cét chèng ph¶i nªm ch©n th× nªn lµm gi»ng theo c¶ hai ph-¬ng vu«ng gãc víi nhau.
* ViÖc gi¶m cét chèng trong qu¸ tr×nh chèng l¹i ®-îc thùc hiÖn theo tõng ph©n ®o¹n lµm sao ®Ó nh÷ng ph©n ®o¹n
nµy ®· ®-îc ®æ bª t«ng xong tÇng trªn cïng ®Ó tr¸nh ho¹t t¶i do thi c«ng g©y ra. VÞ trÝ chèng l¹i tr-íc hÕt nªn lµ n¬i cã néi
lùc lín nhÊt cña cÊu kiÖn.
BÒ mÆt cèp pha cÇn b«i líp chèng dÝnh tr-íc khi ®Æt cèt thÐp. ViÖc sö dông lo¹i chÊt chèng dÝnh ph¶i th«ng qua kü
s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t-.

§é vång thi c«ng t¹i gi÷a kÕt cÊu cã ®ì hai ®Çu lµ 0,3% vµ víi kÕt cÊu cã ®Çu tù do cña nhÞp th× ®é vång t¹i ®Çu nhÞp
lµ 0,5%.

Khi sö dông cèp pha bay ( flying forms ) hay lo¹i t-¬ng tù cÇn kiÓm tra ®é bÒn vµ ®é æn ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o ®é cøng vµ
æn ®Þnh khi chÞu c¸c t¶i träng t¸c ®éng lªn trong qu¸ tr×nh thi c«ng. C¸ch di chuyÓn cèp pha bay vµ c¸c d¹ng cèp pha kÝch
Trang: 13
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
th-íc lín tíi vÞ trÝ kh¸c cÇn chó ý ®¶m b¶o kh«ng bÞ biÕn d¹ng còng nh- ®¶m b¶o ®é l¾p r¸p cho vÞ trÝ míi thuËn lîi nhÊt.
Ph¶i hÕt søc chó ý vµ cÇn kiÓm tra h×nh d¹ng, c¸c mèi liªn kÕt, c¸c kÕt cÊu gi»ng, nÐo tr-íc khi di chuyÓn vµ khi b¾t ®µu
l¾p ®Æt vµo vÞ trÝ míi.
Dì cèp pha vµ th¸o c©y chèng chØ ®-îc thùc hiÖn khi ®· ®¶m b¶o c-êng ®é theo yªu cÇu cña TCVN 4453-1995, KÕt
cÊu bª t«ng cèt thÐp, tiªu chuÈn thi c«ng vµ nghiÖm thu.
2. C«p pha sµn b»ng bª t«ng cèt thÐp:
GÇn ®©y, mét sè C«ng ty x©y dùng trong Tæng C«ng ty VINACONEX sö dông gi¶i ph¸p chÕ t¹o tÊm cèp pha cho
sµn nhµ b»ng bª t«ng vµ dïng tÊm cèppha nµy nh- lµ bé phËn cña kÕt cÊu sµn.
Nguyªn lý cÊu t¹o vµ c¸ch sö dông nh- sau:
TÊm c«p pha bª t«ng sµn lµ mét tÊm bª t«ng cã chiÒu dµy 5 ~ 7 cm dïng bª t«ng cèt liÖu nhá, m¸c kh«ng thÊp h¬n
m¸c bª t«ng sµn.
ThÐp ®Æt trong tÊm lµ thÐp líp d-íi cña sµn bª t«ng chÞu lùc. Bè trÝ thªm thÐp chê ®Ó neo phÇn thÐp ®· ®Æt trong l-íi
nµy víi phÇn bª t«ng ®æ thªm sau khi ®Æt c«p pha vµ cèt thÐp ®ñ cho sµn chÞu lùc.
CÇn bè trÝ thªm thÐp r©u dïng lµm mãc cÈu khi cÈu tÊm c«p pha nµy lªn vÞ trÝ trªn sµn. Ngoµi ra bè trÝ thªm mét sè
thanh gia cè gi÷a c¸c mãc cÈu.
KÝch th-íc mÆt b»ng tÊm cèp pha bª t«ng cèt thÐp nµy ®óng b»ng « sµn mµ tÊm nµy lµm cèp pha.
Sau khi cÈu l¾p ®Õn vÞ trÝ, bè trÝ c©y chèng phÝa d-íi ®ñ chÞu t¶i vµ ®Æt tiÕp cèt thÐp c¸c líp n»m trªn chiÒu dµy tÊm
c«p pha cña sµn.
§æ bª t«ng lÊp ®Çy kÕt cÊu sµn.
Sö dông bª t«ng lµm cèp pha ®¸y sµn tiÕt kiÖn c«p pha vµ mau rì ®-îc c©y chèng nªn mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ thi
c«ng.
2.1.2.4. CÊu t¹o v¸n khu«n mét sè lo¹i kÕt cÊu.

A. V¸n khu«n cét:


1. Mét sè lo¹i cèp pha cét .
Cèp pha gç d¸n gåm: TÊm khu«n gç d¸n, s-ên, g«ng (H×nh 10.17).

Trang: 14
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

3 1 2 4 1 2 3

H×nh 10.16 - MÆt c¾t cèp pha thÐp H×nh 10.17 - MÆt c¾t cèp pha gç d¸n
1 - TÊm khu«n 1 - TÊm khu«n 3 - §inh liªn kÕt 2 - ThÐp gãc ®Òu c¹nh
2 - S-ên gç 4 - ThÐp gãc
3 - Kho¸ kÑp
5

4
3 2 5 1
2
2
4

4 3
1 3
1
H×nh 10.18 - Cèp pha cét trßn H×nh 10.19 - Cèp pha cét trßn
b»ng gç b»ng thÐp
1 - V¸n 3 - Bµn nèi 1 - ThÐp dÑt 4 - ThÐp tÊm
2 - G«ng 4 - Bu l«ng liªn kÕt 2 - S-ên däc 3 - S-ên ngang
5 - Lç ®Ó b¾t bu l«ng
Cèp pha cét trßn (H×nh 10.18), (H×nh 10.19).
Trang: 15
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Khi cét cã chiÒu cao lín h¬n 2.5m cÇn ®Ó cöa ®æ bª t«ng.
2. Mét sè lo¹i g«ng cét.
G«ng cét cã thÓ ®-îc s¶n xuÊt b»ng gç, thÐp gãc vµ thÐp èng.
G«ng b»ng gç xÎ dïng cho cét cã tiÕt diÖn nhá (H×nh 10.20).
Trªn h×nh 10.21 lµ cÊu t¹o g«ng cét b»ng thÐp h×nh. B¶ng 10.4 cho ®Æc tr-ng h×nh häc mét sè lo¹i g«ng.

H×nh 10.20 - G«ng cét b»ng gç


1 - G«ng ®· l¾p
1 2
A 2 - Chi tiÕt A
3 - Hai nöa g«ng

H×nh 10.21 - G«ng thÐp h×nh

Trang: 16
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
§èi víi c¸c cét cã kÝch th-íc tiÕt diÖn lín, ng-êi ta cßn dïng g«ng b»ng thÐp èng, -u ®iÓm cña lo¹i nµy lµ chÞu lùc
kháe, th¸o l¾p vµ vËn chuyÓn ®¬n gi¶n. G«ng gåm c¸c èng thÐp kÐp, bu l«ng gi»ng, hai g«ng ®-îc l¾p s¸t nhau theo
ph-¬ng vu«ng gãc víi nhau. Khi cét cã c¹nh lín h¬n 60cm cÇn t¨ng c-êng c¸c bu l«ng xuyªn gi÷a 2 g«ng (H×nh 10.22).
4

2
1

3 5
H×nh 10.22 - G«ng thÐp èng
1 - èng thÐp 4 - Cèp pha cét
2 - Bu l«ng gi»ng 5 - Lç xuyªn bu l«ng
3 - B¶n thÐp ®Öm hµn 2 èng
3. Chèng ®ì cho cèp pha cét.
Cèp pha cét ®-îc chèng ®ì ë gÇn ®Ønh cét, gi÷a chiÒu cao cét vµ t¹i ch©n cét. C©y chèng cèp pha cét th-êng lµm b»ng
xµ gå hoÆc c©y chèng thÐp (H×nh 10.23a) còng cã thÓ kÕt hîp chèng cøng vµ d©y neo. Khi cét nhá dïng chèng ®¬n, khi cét
lín dïng chèng kÐp (H×nh 10.23b,c).

Trang: 17
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

6 1

45-
60
4 3

H×nh 10.23a - Chèng ®ì cèp pha cét


1 - C©y chèng xiªn 3 - Xµ gå 5 - NÑp liªn kÕt
2 - Chèng xiªn 4 - ThÐp ch«n s½n 6 - G«ng cét

H×nh 10.23b - Chèng ®ì cho cét nhá H×nh 10.23c - Chèng ®ì cho cét lín

Trang: 18
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Còng cã thÓ cè ®Þnh ch©n cèp pha cét b»ng c¬i ch©n cét (H×nh 10.24), c¬i ch©n cét b»ng bª t«ng ®¸ nhá cã m¸c b»ng
m¸c bª t«ng cét.
6
1 - G«ng ch©n cét 4 - ThÐp cét 4
2 - C¬i bª t«ng (5-7 cm) 5 - Chèng ch©n cét 2 3
3 - Cèp pha cét 6 - Viªn bª t«ng 1 5

H×nh 10.24 - C¬i ch©n cét


Khi c¸c cét gÇn nhau (  4m ) cã thÓ kÕt hîp c©y chèng, gi»ng ®Ønh vµ ch©n cét ®Ó cè ®Þnh cét (H×nh 10.25).

H×nh 10.25 - Gi»ng vµ chèng cét


1 vµ ®Ønh cét
1 - Gi»ng ch©n
2 - C©y chèng cét

B. Cèp pha dÇm, sµn.


1. Cèp pha dÇm, sµn dïng cét chèng ®¬n.
Trang: 19
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Cèp pha dÇm ®-îc cÊu t¹o tõ 3 tÊm: TÊm ®¸y vµ hai tÊm thµnh. Víi c¸c dÇm cã chiÒu cao lín h¬n 60cm ph¶i cã c¸c
bu l«ng gi»ng chèng ph×nh cho v¸n thµnh. Cèp pha sµn ®-îc ®ì b»ng c¸c ®µ, chèng ®ì c¸c ®µ lµ hÖ cét chèng (H×nh
10.26).
1

6
3 7
5

1 - V¸n thµnh 2 - V¸n ®¸y 3 - V¸n sµn 4 - C©y chèng dÇm, sµn
5 - Thanh h·m ch©n 6 - S-ên ®øng 7 - §µ ®ì cèp pha sµn
H×nh 10.26 - Cèp pha dÇm, sµn chèng ®ì b»ng c©y chèng gç
Chèng dÇm, sµn b»ng cét chèng thÐp ®¬n hiÖn nay ®ang ®-îc sö dông réng r·i. Th«ng th-êng dïng hai c©y chèng ®Ó
chèng dÇm sÏ dÔ dµng l¾p dùng vµ ®¶m b¶o æn ®Þnh cho cèp pha (H×nh 10.27).

Trang: 20
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
5

3 1 4
7

H×nh 10.27 - Chèng dÇm b»ng cét thÐp ®¬n


1- §µ b»ng gç
2- Cét chèng thÐp 5 - Cèp pha sµn
3- TÊm ®Õ ®Ønh 6 - §µ ®ì v¸n sµn
4- §inh liªn kÕt 7 - C©y chèng sµn
2. Cèp pha dÇm, sµn dïng cét chèng tæ hîp.

4 3

1 5
2

H×nh 10.28 - Chèng ®ì dÇm, sµn b»ng gi¸o tæ hîp


1 - Xµ gå líp trªn ®ì cèp pha dÇm
Trang: 21
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
2- Xµ gå líp d-íi ®ì cèp pha dÇm
3- Xµ gå líp trªn ®ì cèp pha sµn
4- Xµ gå líp d-íi ®ì cèp pha sµn
5 - Cét chèng tæ hîp
3. Cèp pha dÇm, sµn dïng gi¸o chèng vµ dÇm rót.
Ng-êi ta sö dông hÖ chèng ®ì hçn hîp gåm cét chèng khung tam gi¸c tiªu chuÈn ®Ó chèng ®ì dÇm vµ dÇm rót chèng
®ì sµn. ¦u ®iÓm næi bËt cña hÖ chèng ®ì hçn hîp nµy lµ: TiÕt kiÖm c«ng l¾p dùng vµ th¸o dì, thi c«ng nhanh, tiÕt kiÖm
c©y chèng vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®i l¹i thuËn tiÖn khi thi c«ng. H×nh 10.29 tr×nh bµy hÖ chèng ®ì hçn hîp nµy.
5 6 7

2 1 4
3
8

H×nh 10.29 - HÖ chèng ®ì hçn hîp


1 - DÇm rót 3 - §µ ngang 5 - Thanh gi»ng 7 - Cèp pha sµn
2 - §µ däc 4 - Con ®én 6 - Cèp pha dÇm 8 - Gi¸o c«ng cô
C. V¸n khu«n v¸ch lâi
1. Cèp pha buång thang m¸y.
§Ó dÔ dµng l¾p ®Æt thang m¸y theo thiÕt kÕ, buång thang m¸y ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu cao vÒ chÊt l-îng, bao gåm:
- Buång thang th¼ng ®øng (kh«ng nghiªng, kh«ng vÆn, kh«ng gÉy khóc).
- §¶m b¶o kÝch th-íc th«ng thuû cña buång thang, chiÒu dÇy v¸ch thang.
H×nh vÏ 10.32 tr×nh bµy cÊu t¹o cèp pha thang m¸y.

Trang: 22
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3 2 1 4

1
6 5
2

3
7

H×nh 10.32 - Cèp pha khu«n thang m¸y


1 - TÊm khu«n 2 - §µ ngang 3 - §µ däc 4 - Chèng ngoµi
5 - Chèng trong 6 - Chèng gãc 7 – Bu l«ng neo
C¸c bé phËn cña cèp pha buång thang m¸y gåm: TÊm khu«n, s-ên, g«ng, c©y chèng, bu l«ng gi»ng.
Sµn c«ng t¸c bªn ngoµi sö dông gi¸o x©y tr¸t, sµn c«ng t¸c bªn trong th-êng ®-îc b¾c gi¸o tam gi¸c tiªu chuÈn hoÆc
lo¹i tai liªn kÕt tõ mÆt nÒn lªn cao ®é thi c«ng. §Ó tiÕt kiÖm gi¸o cã thÓ sö dông c¸c ®µ ®ì g¸c qua buång thang nhê c¸c lç
®Æt s½n khi thi c«ng v¸ch thang tÇng d-íi.
2. Cèp pha di ®éng.
Cèp pha di ®éng lµ lo¹i cèp pha kh«ng th¸o rêi tõng bé phËn sau mçi chu kú ho¹t ®éng mµ ®-îc gi÷ nguyªn di
chuyÓn sang vÞ trÝ sö dông cña chu kú tiÕp theo. Cèp pha di ®éng ®-îc chia ra 2 lo¹i: cèp pha di ®éng ®øng vµ cèp pha di
®éng ngang.
a. Cèp pha di ®éng ®øng (cèp pha tr-ît).

Trang: 23
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Cèp pha tr-ît lµ lo¹i cèp pha di ®éng ®øng (lªn cao), cèp pha ®-îc di chuyÓn liªn tôc trong suèt qu¸ tr×nh ®æ bª t«ng.
Cèp pha tr-ît sö dông rÊt hiÖu qu¶ trong thi c«ng c¸c xi l«, èng khãi bª t«ng cèt thÐp vµ c¸c c«ng tr×nh d©n dông nhiÒu
tÇng. CÊu t¹o cña cèp pha tr-ît ®-îc m« t¶ trong h×nh 10.34.
1 - TÊm cèp pha
4
2 - Khung kÝch
3 3 - C¬ cÊu chèng n©ng kÝch
5 2
4 - Thanh trô kÝch
6 5 - Sµn thao t¸c trong
9 6 - Sµn thao t¸c ngoµi
7 - Sµn treo trong
1 8 - Sµn treo ngoµi

7 8 H×nh 10.34 - Cèp pha tr-ît


500 500

ChiÒu cao cña tÊm cèp pha tr-ît trung b×nh 1.1 - 1.2m, bé cèp pha nµy bao quanh toµn bé kÕt cÊu ®øng cÇn ph¶i ®æ bª
t«ng b»ng cèp pha tr-ît. ¸p lùc cña v÷a bª t«ng vµ toµn bé t¶i träng sinh ra trong thi c«ng ®-îc chuyÓn sang hÖ khung
kÝch. Khung nµy ®-îc ®Æt c¸ch nhau tõ 1.5 - 2.5m. T¹i c¸c hÖ khung nµy ng-êi ta ®Æt c¸c kÝch thuû lùc ®Ó n©ng hÖ cèp pha
lªn. C¸c kÝch thuû lùc g¾n liÒn vµo khung kÝch vµ «m lÊy c¸c thanh trô b»ng s¾t, toµn bé c¸c thanh trô tú lªn mÆt mãng vµ
ngµm vµo khèi bª t«ng ®· cøng. MÆt trªn cña cèp pha ng-êi ta bè trÝ hai hÖ sµn c«ng t¸c trong vµ ngoµi. Hai hÖ sµn c«ng
t¸c nµy phôc vô c«ng nh©n ®i l¹i vµ lµm vÞ trÝ thi c«ng nh- l¾p dùng cèt thÐp vµ ®æ bª t«ng, l¾p ghÐp thiÕt bÞ, kiÓm tra. Hai
hÖ sµn c«ng t¸c nµy ®-îc liªn kÕt trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo khung kÝch. PhÝa d-íi khung kÝch ®Æt hai hÖ sµn c«ng t¸c
treo, môc ®Ých ®Ó kiÓm tra chÊt l-îng bª t«ng vµ hoµn thiÖn c«ng tr×nh.
Toµn bé hÖ thèng cèp pha tr-ît lªn liªn tôc trong qu¸ tr×nh thi c«ng nhê hÖ thèng kÝch thuû lùc. Søc n©ng cña mét
kÝch thuû lùc tõ 3 – 5 tÊn. Nh÷ng kÝch thuû lùc nµy b¸m lÊy c¸c thanh trô trong bª t«ng. C¸c kÝch ®-îc nèi víi nhau thµnh
tõng chuçi vµ ®-îc ®iÒu khiÓn qua tr¹m vËn hµnh cña m¸y b¬m trung t©m.

Trang: 24
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
M¸y b¬m trung t©m cã thÓ vËn hµnh ®-îc 80 – 100 kÝch. Trong thi c«ng ®Ó ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi ng-êi ta chØ
dïng 30 – 40 kÝch.
S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña kÝch ®Ó n©ng bé cèp pha tr-ît lªn ®-îc m« t¶ trªn h×nh 10.35.

(a) (b) (c)


a. VÞ trÝ 1 b. VÞ trÝ 2 c. VÞ trÝ 3
H×nh 10.35 - S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña kÝch thuû lùc
Trong mét giê cã thÓ thùc hiÖn ®-îc tõ 12 ®Õn 20 chu tr×nh di chuyÓn, nh- vËy, trong mét ngµy hÖ cèp pha tr-ît cã
thÓ lªn ®-îc 2.5 - 3 m chiÒu cao.
Nh÷ng thanh trô thÐp nhËn toµn bé t¶i träng cña hÖ cèp pha, sµn c«ng t¸c, thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu truyÒn xuèng
mãng c«ng tr×nh.
C¸c thanh trô thÐp th-êng cã ®-êng kÝnh tõ 25 - 32 mm; chiÒu dµi cña mçi thanh th-êng 4 - 5 m. Ng-êi ta nèi c¸c
thanh thÐp nµy l¹i b»ng hµn hoÆc vÆn ren. Nh÷ng thanh thÐp nµy cã thÓ lµ c¸c thanh thÐp chÞu lùc cña c«ng tr×nh. NÕu thiÕt
kÕ kh«ng ph¶i lµ c¸c thanh thÐp chÞu lùc trong bª t«ng th× cã thÓ dïng c¸c èng bao b»ng nhùa bäc ngoµi thanh trô thÐp cã
®-êng kÝnh lín h¬n 3 - 5 mm ®Ó lÊy trô thÐp ra khi thi c«ng xong.
ThiÕt bÞ dïng ®Ó kiÓm tra hÖ cèp pha trong qu¸ tr×nh thi c«ng lµ èng thuû b×nh, qu¶ däi. NÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp, nªn
dïng m¸y thuû b×nh vµ m¸y kinh vÜ ®Ó kiÓm tra.
Trang: 25
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
VÞ trÝ ®Æt thiÕt bÞ kiÓm tra cÇn ph¶i x¸c ®Þnh cho phï hîp;
L¾p dùng cèp pha tr-ît:
ViÖc l¾p dùng cèp pha tr-ît cã thÓ bao gåm c¸c qu¸ tr×nh nh- sau:
- Sau khi thi c«ng xong mãng cña c«ng tr×nh ta tiÕn hµnh l¾p dùng cèp pha.
- L¾p hÖ khung kÝch, l¾p kÝch.
- L¾p c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra.
- KiÓm tra vµ nghiÖm thu cèp pha, kiÓm tra sù lµm viÖc cña hÖ kÝch, m¸y b¬m dÇu .v.v.
Sau khi tr-ît hÕt chiÒu cao cña c«ng tr×nh, ng-êi ta cho hÖ cèp pha tr-ît cao h¬n cèt cña c«ng tr×nh ®é 0.5 - 0.6 m, sau
®ã th¸o dÇn c¸c bé phËn ra nhê mét cÇn cÈu.
b. Cèp pha leo.
Cèp pha leo dïng ®Ó ®æ bª t«ng nh÷ng c«ng tr×nh cã chiÒu cao lín, nh-: xi l«, èng khãi, ®Ëp n-íc, t-îng ®µi.v.v...
ViÖc thi c«ng b»ng cèp pha leo phô thuéc vµo tÝnh chÊt vµ thêi h¹n ®æ bª t«ng cña c«ng tr×nh v.v.
Sö dông cèp pha leo cho phÐp bá ®-îc toµn bé dµn gi¸o chèng tõ mÆt ®Êt ®Õn ®é cao c«ng tr×nh cÇn thi c«ng.
Bª t«ng sau khi ®æ, ®¹t c-êng ®é cho phÐp, cèp pha ®ît d-íi ®ù¬c th¸o ra ®Ó l¾p lªn ®ît trªn .
Cèp pha ®-îc cÊu t¹o theo nhiÒu kiÓu kh¸c nhau, nh÷ng d¹ng th-êng gÆp trong thùc tÕ gåm:
- Cèp pha cã chiÒu cao nhá (1.2 m), l¾p – th¸o b»ng thñ c«ng, ®ît cèp pha
trªn nèi víi cèp pha d-íi b»ng khíp, ®iÒu chØnh ph-¬ng cña cèp pha b»ng bu l«ng,
t¹o ra mét lùc xo¸y 1 quanh khíp (H×nh 10.36).
4 1 - Sµn thao t¸c trªn
3 5 2 - Sµn thao t¸c d-íi
3 - Gi¸ treo
4 - Bu l«ng ®iÒu chØnh
6
5 - Khíp xoay
6 - Gi¸ treo
2 7
7 - Bu l«ng neo
8 - T-êng bª t«ng
8
Trang: 26
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
H×nh 10.36 - Cèp pha leo cã chiÒu cao nhá

- Cèp pha cã chiÒu cao lín (1.8 - 2.4 - 3 m), l¾p - th¸o c¬ giíi. Gi÷ cèp pha b»ng bu l«ng, neo vµo ®ît bª t«ng ®· ®æ ë
d-íi; ®iÒu chØnh ph-¬ng cña cèp pha b»ng c¸c bu l«ng bè trÝ ë gÇn mót phÝa d-íi s-ên ®øng cña cèp pha (bu l«ng ®iÒu
chØnh coi nh- c¸i kÝch tú vµo thµnh bª t«ng ®· ®æ ë ®ît d-íi ) (H×nh 10.37)

1 - Sµn thao t¸c trªn


2 - Sµn thao t¸c d-íi
1
3 3 - S-ên ®øng cèp pha
4 - Bu l«ng neo
4
5 - Bu l«ng ®iÒu chØnh
5
6 - T-êng bª t«ng
2 2 H×nh 10.37 - Cèp pha leo cã chiÒu cao lín

D. tÝnh to¸n thiÕt kÕ cèp pha, c©y chèng.


TÝnh to¸n cèp pha vµ c©y chèng ®¶m b¶o yªu cÇu chÞu lùc tøc lµ ®¶m b¶o ®é bÒn, ®é æn ®Þnh cña cèp pha, c©y
chèng khi thi c«ng. Cë së tÝnh to¸n lµ tiªu chuÈn ViÖt Nam - TCVN 4453 - 95. Cèp pha ®-îc chia lµm 2 lo¹i lµ cèp
pha ®øng vµ cèp pha n»m.
1. T¶i träng (Theo tcvn 4453 - 95).
1.1. T¶i träng th¼ng ®øng:
1. Khèi l-îng thÓ tÝch cña cèp pha ®µ gi¸o x¸c ®Þnh theo b¶n vÏ thiÕt kÕ .
Khèi l-îng thÓ tÝch cña gç kh« ph©n lo¹i theo TCVN 1072 - 71 nh- sau:
Nhãm III tõ 600kg/m3 ®Õn 730kg/m3;
Trang: 27
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Nhãm IV tõ 550kg/m ®Õn 610kg/m3;
3

Nhãm V tõ 500kg/m3 ®Õn 540kg/m3;


Nhãm VI tõ 490kg/m3 trë xuèng.
2. Khèi l-îng ®¬n vÞ thÓ tÝch cña bª t«ng nÆng th«ng th-êng tÝnh b»ng 2500kg/m3.
§èi víi c¸c lo¹i bª t«ng kh¸c tÝnh theo khèi l-îng thùc tÕ.
3. Khèi l-îng cña cèt thÐp lÊy theo thiÕt kÕ, tr-êng hîp kh«ng cã khèi l-îng cô thÓ th× lÊy 100kg/m 3 khèi bª t«ng
cèt thÐp.
4. T¶i träng do ng-êi vµ dông cô thi c«ng:
- Khi tÝnh to¸n víi cèp pha sµn vµ vßm th× lÊy 250 daN/m2.
- Khi tÝnh to¸n c¸c nÑp gia c-êng mÆt cèp pha lÊy 150 daN/m2.
- Khi tÝnh to¸n cét chèng ®ì c¸c kÕt cÊu lÊy 100 daN/m2.
5. T¶i träng do ®Çm rung lÊy b»ng 200 daN/m2.
1.2. T¶i träng ngang:
1. T¶i träng giã lÊy theo TCVN 2737 - 1995 ®èi víi thi c«ng lÊy b»ng 50% t¶i träng giã tiªu chuÈn.
2. ¸p lùc ngang cña bª t«ng míi ®æ vµo cèp pha x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.1
3. T¶i träng do chÊn ®éng ph¸t sinh khi ®æ bª t«ng vµo cèp pha cña kÕt cÊu x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.2.
B¶ng 10.1 - ¸p lùc ngang cña hçn hîp bª t«ng míi ®æ
Ph-¬ng ph¸p C«ng thøc tÝnh to¸n ¸p lùc
Giíi h¹n sö dông c«ng thøc
®Çm ngang tèi ®a, daN/m2
§Çm dïi P = .H HR
P = (0.27V+0.78)k1.k2 V  0.5 khi H  4
§Çm ngoµi P = .H V  4.5 khi H  2R1
P = (0.27V+0.78)k .k V  4.5 khi H  2m
1 2

C¸c kÝ hiÖu trong b¶ng nµy:


P - ¸p lùc tèi ®a cña hçn hîp bª t«ng tÝnh b»ng daN/m2.
Trang: 28
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
 - khèi l-îng thÓ tÝch cña hçn hîp bª t«ng ®· ®Çm chÆt tÝnh b»ng daN/m 3.
H - chiÒu cao cña mçi líp hçn hîp bª t«ng tÝnh b»ng m.
V - tèc ®é ®æ hçn hîp bª t«ng tÝnh b»ng m/h.
R vµ R1 - b¸n kÝnh t¸c dông cña ®Çm dïi vµ ®Çm ngoµi. §èi víi ®Çm dïi nªn lÊy R=0.7m vµ ®Çm ngoµi R1=1.0;
k1 - hÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh h-ëng ®é sôt cña hçn hîp bª t«ng.
- §èi víi bª t«ng cøng vµ Ýt linh ®éng víi ®é sôt 0.2cm - 4 cm th× k1=0.8;
- §èi víi bª t«ng cã ®é sôt 4cm - 6 cm th× k1=1.0;
- §èi víi bª t«ng cã ®é sôt 8cm - 12cm th× k1=1.2;
k2 - hÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh h-ëng nhiÖt ®é cña hçn hîp bª t«ng.
- Víi nhiÖt ®é d-íi 80C, k2=1.15;
- Víi nhiÖt ®é 80C - 110C, k2=1.1;
- Víi nhiÖt ®é 120C - 170C, k2=1.0;
- Víi nhiÖt ®é 180C - 270C, k2=0.95;
- Víi nhiÖt ®é 280C - 320C, k2=0.9;
- Víi nhiÖt ®é tõ trªn 330C, k2=0.85;

B¶ng 10.2 - T¶i träng ®éng khi ®æ bª t«ng vµo cèp pha
T¶i träng ngang t¸c dông vµo cèp
BiÖn ph¸p ®æ bª t«ng
pha (daN/m2)
§æ b»ng m¸y vµ èng vßi voi hoÆc ®æ
trùc tiÕp b»ng ®-êng èng tõ m¸y bª t«ng 400
§æ trùc tiÕp tõ c¸c thïng cã:
Dung tÝch nhá h¬n 0.2m3 200
Dung tÝch tõ 0.2m3 - 0.8m3 400
Dung tÝch lín h¬n 0.8m3 600

Trang: 29
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Khi tÝnh to¸n c¸c bé phËn cña cèp pha theo kh¶ n¨ng chÞu lùc, c¸c t¶i träng tiªu chuÈn nªu trong môc (1.), (2.) ph¶i ®-îc
nh©n víi hÖ sè v-ît t¶i quy ®Þnh trong b¶ng 10.3.

B¶ng 10.3 - HÖ sè v-ît t¶i.


C¸c t¶i träng tiªu chuÈn HÖ sè v-ît t¶i
Khèi l-îng thÓ tÝch cña cèp pha ®µ gi¸o 1.1
Khèi l-îng thÓ tÝch cña bª t«ng vµ cèt thÐp 1.2
T¶i träng do ng-êi vµ ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn 1.3
T¶i träng do ®Çm chÊn ®éng 1.3
¸p lùc ngang cña bª t«ng 1.3
T¶i träng do chÊn ®éng khi ®æ bª t«ng vµo cèp pha 1.3

Khi xÐt ®Õn t¶i träng t¹m thêi cña c¸c t¶i träng h÷u Ých vµ t¶i träng giã, tÊt c¶ c¸c t¶i träng tÝnh to¸n (trõ t¶i träng b¶n th©n)
®Òu ph¶i nh©n víi hÖ sè 0.9;
Khi tÝnh to¸n c¸c bé phËn cña cèp pha ®µ gi¸o vÒ mÆt biÕn d¹ng, c¸c t¶i träng kh«ng ®-îc nh©n víi víi hÖ sè qu¸ t¶i.
1.3. §é vâng cña c¸c bé phËn cèp pha do t¸c ®éng cña c¸c t¶i träng:
§é vâng cña c¸c bé phËn cña cèp pha do t¸c ®éng cña c¸c t¶i träng kh«ng ®-îc lín h¬n c¸c trÞ sau:
- §èi víi cèp pha cña bÒ mÆt lé ra ngoµi cña c¸c kÕt cÊu: 1/400 nhÞp cña bé phËn cèp pha.
- §èi víi cèp pha cña bÒ mÆt bÞ che khuÊt c¸c kÕt cÊu: 1/250 nhÞp cña bé phËn cèp pha.
- §é vâng ®µn håi hoÆc lón cña gç chèng cèp pha: 1/1000 nhÞp tù do cña c¸c kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp t-¬ng øng.
1.4. TÝnh to¸n ®é æn ®Þnh chèng lËt cña cèp pha vµ ®µ gi¸o:
TÝnh to¸n ®é æn ®Þnh chèng lËt cña cèp pha vµ ®µ gi¸o ph¶i xÐt ®Õn t¸c ®éng ®ång thêi cña t¶i träng giã vµ khèi l-îng b¶n
th©n. NÕu cèp pha ®-îc l¾p liÒn víi cèt thÐp th× ph¶i tÝnh c¶ khèi l-îng cèt thÐp, hÖ sè v-ît t¶i ®èi víi t¶i träng giã lÊy
b»ng 1.2 vµ 0.8 ®èi víi c¸c t¶i träng chèng lËt.
Ngoµi ra hÖ sè an toµn vÒ æn ®Þnh chèng lËt kh«ng nhá h¬n 1,25;
E. Mét sè qui ®Þnh vÒ th¸o dì cèp pha, c©y chèng (TCVN-4453-95).
Trang: 30
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1. Cèp pha ®µ gi¸o chØ ®-îc dì khi bª t«ng ®¹t c-êng ®é cÇn thiÕt ®Ó kÕt cÊu chÞu ®-îc träng l-îng b¶n th©n
vµ c¸c t¶i träng t¸c ®éng kh¸c trong giai ®o¹n thi c«ng sau.
Khi th¸o dì cèp pha ®µ gi¸o, cÇn tr¸nh kh«ng g©y øng suÊt ®ét ngét hoÆc va ch¹m m¹nh lµm h- h¹i ®Õn kÕt cÊu bª
t«ng.
2. C¸c bé phËn cèp pha ®µ gi¸o kh«ng cßn chÞu lùc sau khi bª t«ng ®· ®ãng r¾n (nh- cèp pha thµnh bªn cña dÇm, cét,
t-êng) cã thÓ ®-îc th¸o dì khi bª t«ng ®¹t c-êng ®é trªn 50 daN/cm2...
3. §èi víi cèp pha ®µ gi¸o chÞu lùc cña c¸c kÕt cÊu (®¸y dÇm, sµn, cét chèng), nÕu kh«ng cã c¸c chØ dÉn ®Æc biÖt cña
thiÕt kÕ th× ®-îc th¸o dì khi bª t«ng ®¹t c¸c gi¸ trÞ c-êng ®é ghi trong b¶ng 12.7.
4. C¸c kÕt cÊu « v¨ng, c«ng x«n, sª n« chØ ®-îc th¸o cét chèng vµ cèp pha ®¸y khi c-êng ®é bª t«ng ®¹t ®ñ m¸c thiÕt
kÕ vµ ®· cã ®èi träng chèng lËt.
5. Khi th¸o dì cèp pha ®µ gi¸o ë c¸c tÊm sµn ®æ bª t«ng toµn khèi cña nhµ nhiÒu tÇng nªn thùc hiÖn nh- sau:
- Gi÷ l¹i toµn bé gi¸o vµ cét chèng ë tÊm sµn n»m kÒ d-íi tÊm sµn s¾p ®æ bª t«ng;
- Th¸o dì tõng bé phËn cét chèng cèp pha cña tÊm sµn phÝa d-íi n÷a vµ gi÷ l¹i c¸c cét chèng "an toµn" c¸ch nhau 3m
d-íi c¸c dÇm, sµn cã nhÞp lín h¬n 4m.
6. §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trong khu vùc cã ®éng ®Êt vµ ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ®Æc biÖt, trÞ sè c-êng ®é bª
t«ng cÇn ®¹t ®Ó th¸o dì cèp pha chÞu lùc do thiÕt kÕ qui ®Þnh.
7. ViÖc chÊt t¶i tõng phÇn lªn kÕt cÊu sau khi th¸o dì cèp pha ®µ gi¸o cÇn ®-îc tÝnh to¸n theo c-êng ®é bª t«ng ®·
®¹t, lo¹i kÕt cÊu vµ c¸c ®Æc tr-ng vÒ t¶i träng ®Ó tr¸nh c¸c vÕt nøt vµ c¸c h- háng kh¸c ®èi víi kÕt cÊu.
8. ViÖc chÊt toµn bé t¶i träng lªn c¸c kÕt cÊu ®· th¸o dì cèp pha ®µ gi¸o chØ ®-îc thùc hiÖn khi bª t«ng ®· ®¹t c-êng
®é thiÕt kÕ.
2.1.3 Gi¶i ph¸p thi c«ng cèt thÐp c«ng tr×nh.
1. Mét sè biÖn ph¸p hµn nèi cèt thÐp hiÖn ®¹i.
a. Nèi hµn:
Cèt thÐp nèi b»ng ph-¬ng ph¸p hµn cã kh¶ n¨ng chÞu lùc ngay, do ®ã ®-îc sö dông phæ biÕn, nhÊt lµ víi cèt thÐp cã
®-êng kÝnh lín. §èi víi thÐp c-êng ®é cao, hµn nèi g©y hiÖn t-îng cøng nguéi v× vËy khi gia c«ng cèt thÐp ph¶i tuyÖt ®èi
tu©n theo c¸c yªu cÇu cña thiÕt kÕ.
Trang: 31
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
C¨n cø vµo c«ng nghÖ hµn cã ba ph-¬ng ph¸p hµn chñ yÕu: Hµn tiÕp ®iÓm, hµn ®èi ®Çu, hµn hå quang.
a. Hµn tiÕp ®iÓm: Nguyªn lý cña hµn tiÕp ®iÓm thÓ hiÖn trªn h×nh 11.10.
a) b)

3-9V 1 R1

380V
C1 R4
C2 R3
R2
2

H×nh 11.10 - Nguyªn lý hµn tiÕp ®iÓm Tr biÕn thÕ


1, 2 - Hai cùc cña m¸y hµn
C1, C2 - Hai thanh thÐp ®-îc hµn
b. Hµn ®èi ®Çu: Lµ ph-¬ng ph¸p hµn Ðp nèi hai thanh thÐp ®èi ®Çu l¹i víi nhau. Nguyªn lý cña hµn ®èi ®Çu lµ dïng
dßng ®iÖn h¹ thÕ cã ®iÖn ¸p 1,2 - 9 V ch¹y qua hai thanh thÐp ®Þnh hµn. T¹i ®iÓm tiÕp xóc cña hai ®Çu thanh thÐp ®iÖn trë
lín, nªn lµm sinh nhiÖt ®èt ®á ®Çu hai thanh thÐp, khi ®ã dïng mét lùc Ðp chóng l¹i víi ¸p lùc  = 200  600kG/cm2 chóng
sÏ ®-îc nèi liÒn (H×nh 11.11).

Trang: 32
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3 3

C1 C2

1 2

H×nh 11.11: Nguyªn lý m¸y hµn ®èi ®Çu


C1, C2 - Hai thanh thÐp ®-îc hµn
1 - Cùc cè ®Þnh 2 - Cùc Ðp 3 - KÝch gi÷ 4 - KÝch Ðp
Hµn ®èi ®Çu chØ ¸p dông víi thÐp chÞu nÐn cã ®-êng kÝnh lín h¬n 12mm. T¹i ®iÓm nèi cña hµn ®èi ®Çu, thanh thÐp bÞ
ph×nh to ra vµ cøng lªn.
c. Hµn hå quang: Lµ dïng dßng ®iÖn cã ®iÖn ¸p 40-60V t¹o ra tia hå quang ®èt chÈy que hµn lÊp vµo chç cÇn hµn.
Hµn hå quang lµ ph-¬ng ph¸p hµn phæ biÕn nhÊt trong x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp. Hµn hå quang ®-îc sö dông
hµn nèi cèt thÐp cã ®-êng lín h¬n 8mm, tèt nhÊt lµ lín h¬n 12mm. Khi hµn ph¶i b¶o ®¶m bÒ mÆt mèi nèi nh½n, kh«ng
ch¸y, kh«ng ®øt qu·ng vµ thu hÑp côc bé, ph¶i ®¶m b¶o chiÒu cao vµ chiÒu dµi ®-êng hµn. Khi hµn ph¶i chó ý trôc thanh
thÐp ph¶i trïng nhau. Khi mèi hµn nguéi ph¶i gâ s¹ch v¶y hµn. Hµn hå quang cã thÓ thùc hiÖn c¸c lo¹i mèi nèi kh¸c nhau
(H×nh 11.12).

Trang: 33
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
a)

Ø)
5(10

b) H>2mm Fh
F
1.5F=2Fh
5(10Ø)
Fh
c)

>3Ø
H×nh 11.12 - C¸c lo¹i mèi nèi hµn hå quang
a. Hµn ch¾p chÐo b. Hµn èp s¾t trßn c. Hµn èp thÐp gãc (Hµn ®Çy)
b. Nèi dïng èng nèi.
HiÖn nay trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam, mét ph-¬ng ph¸p nèi thÐp míi ®· ®-îc ¸p dông ®ã lµ ph-¬ng ph¸p nèi dïng
èng nèi. Theo ph-¬ng ph¸p nµy, hai ®Çu thanh thÐp cÇn nèi ®-îc tiÖn hoÆc taro ren. èng nèi (m¨ng s«ng) ®-îc s¶n xuÊt
trong nhµ m¸y. ViÖc nèi thÐp ®-îc thùc hiÖn t¹i c«ng tr-êng (H×nh 11.13).
1 2 1

H×nh 11.13 - Nèi thÐp dïng èng nèi


1- Thanh thÐp nèi 2 - §o¹n èng nèi
2. Ph-¬ng ph¸p l¾p dùng cèt thÐp.
1. L¾p dùng tõng thanh:
2. L¾p ®Æt tõng phÇn:
3. Ph-¬ng ph¸p ®Æt toµn bé:
Trang: 34
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3. Thi c«ng l¾p cèt cøng:

2.1.4 Thi c«ng bª t«ng c«ng tr×nh.


2.1.4.1 Nh÷ng yªu cÇu khi thi c«ng bª t«ng.
Dï bª t«ng mua hay tù chÕ trén ®Òu ph¶i lËp thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng vµ ®¶m b¶o thi c«ng ®óng thµnh phÇn nµy
ghi l¹i b»ng phiÕu s¶n xuÊt cho tõng mÎ trén. Thµnh phÇn bª t«ng ph¶i th«ng qua kü s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t- tr-íc khi chÕ
trén, cÇn chÕ t¹o mÉu vµ thÝ nghiÖm mÉu vµ chØ sö dông thµnh phÇn nµy khi mÉu ®¸p øng c¸c yªu cÇu sö dông. V¨n b¶n lËp
liªn quan ®Õn thµnh phÇn vµ chÊt l-îng bª t«ng ®-îc l-u tr÷ nh- hå s¬ c¬ b¶n lµm c¬ së cho viÖc thanh to¸n khèi l-îng
hoµn thµnh kÕt cÊu. Mäi phiÕu liªn quan ®Õn chÊt l-îng bª t«ng cÇn ®-îc kü s- chØ huy thi c«ng x¸c nhËn r»ng ®óng lo¹i
bª t«ng ®-îc x¸c nhËn ®©y sö dông vµo kÕt cÊu nµo trong ng«i nhµ (®Þa chØ kÕt cÊu sö dông).

VËt liÖu sö dông ph¶i ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu chÊt l-îng kÓ c¶ ®é s¹ch nh- chÊt l-îng clinker, chÊt l-îng xi m¨ng,
thµnh phÇn th¹ch häc cña cèt liÖu, kÕt qu¶ ph©n tÝch cì h¹t cèt liÖu th« vµ mÞn, chÊt l-îng n-íc, chÊt l-îng vµ tÝnh n¨ng
phô gia. ViÖc x¸c ®Þnh khèi l-îng vËt liÖu (xi m¨ng, cèt liÖu th«, cèt liÖu mÞn, n-íc, phô gia) trong thµnh phÇn bª t«ng
ph¶i tiÕn hµnh b»ng c©n. C©n vµ c¸c ph-¬ng tiÖn ®o l-êng cÇn ®-îc kiÓm ®Þnh ®óng qui tr×nh vµ ®Þnh kú theo qui ph¹m, cã
chøng chØ ®-îc phÐp sö dông còng nh- cßn trong thêi h¹n ®-îc sö dông.
Víi bª t«ng th-¬ng phÈm cÇn cã gi¶i tr×nh thªm vÒ sö dông phô gia gi¶m n-íc, phô gia kÐo dµi ®«ng kÕt ®Ó n©ng
cao chÊt l-îng bª t«ng còng nh- biÖn ph¸p ®¶m b¶o tÝnh n¨ng vµ yªu cÇu kü thuËt cña bª t«ng. CÇn l-u ý ®Õn c¸c th«ng sè
sö dông vËt liÖu vµ biÖn ph¸p vËn chuyÓn vµ c¸c t¸c ®éng kh¸c khi cÇn chuyªn chë bª t«ng ®i xa trong ®iÒu kiÖn ®-êng phè
®«ng ®óc.
ViÖc thi c«ng bª t«ng cho nhµ cao tÇng ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc c¸c ®iÒu kho¶n cña c¸c tiªu chuÈn sau ®©y:
TCXD 199: 1997, Nhµ cao tÇng - KÜ thuËt chÕ t¹o bª t«ng m¸c 400-600.
TCXD 200: 1997, Nhµ cao tÇng - KÜ thuËt chÕ t¹o bª t«ng b¬m.
Dung sai vËt liÖu trong mét mÎ trén ®-îc chÊp nhËn:
Xi m¨ng +3% theo träng l-îng xi m¨ng.
Trang: 35
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
N-íc vµ tõng lo¹i cèt liÖu: + 5% theo tõng lo¹i.
Hµm l-îng ho¸ chÊt cã h¹i cho chÊt l-îng bª t«ng nh- muèi clorua, hµm l-îng sunphat ph¶i tu©n theo chØ dÉn cña
thiÕt kÕ vµ cã sù phª chuÈn cña kü s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t-.

ViÖc vËn chuyÓn vµ ®æ bª t«ng kh«ng ®-îc lµm hao hôt vËt liÖu thµnh phÇn vµ t¹o ra hiÖn t-îng ph©n tÇng.
Bª t«ng kh«ng ®-îc r¬i tù do qu¸ chiÒu cao 2,50 mÐt.
Thêi gian vËn chuyÓn kÓ tõ sau khi trén xi m¨ng víi n-íc cµng sím cµng tèt nh-ng kh«ng muén h¬n 45 phót.
Thêi gian ng-ng cung cÊp bª t«ng vµo kÕt cÊu ®Ó ®Çm còng nh- sù ph©n chia m¹ch thi c«ng nµy cÇn ®-îc thiÕt kÕ
coi nh- mét biÖn ph¸p thi c«ng cho tõng kÕt cÊu vµ ®-îc kü s- ®¹i diÖn cho chñ ®Çu t- th«ng qua.
Qu¸ tr×nh thi c«ng ®æ bª t«ng ph¶i chuÈn bÞ ph-¬ng tiÖn che ch¾n cho bª t«ng khi gÆp thêi tiÕt xÊu nh- n¾ng nãng
gay g¾t hoÆc m-a.
MÎ bª t«ng ®· trén kh«ng cã phô gia kÐo dµi thêi gian ®«ng kÕt ph¶i vËn chuyÓn, ®æ vµ ®Çm xong tr-íc 90 phót khi
dïng xi m¨ng Poãcl¨ng phæ th«ng. NÕu sö dông phô gia kÐo dµi thêi gian ®«ng kÕt th× nhµ cung cÊp bª t«ng ph¶i cã chØ
dÉn b»ng v¨n b¶n ®iÒu kiÖn sö dông. Bªn thi c«ng ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc chØ dÉn nµy.
Bª t«ng ®-îc chuyÓn lªn cao cã thÓ dïng benne ®Ó cÇn trôc ®-a lªn, Benne ph¶i cã miÖng ®æ b»ng èng v¶i b¹t, tr¸nh
ph©n tÇng khi rãt bª t«ng. Khi ®æ ph¶i dÞch chuyÓn vÞ trÝ tr¸nh g©y ra lùc tËp trung qu¸ møc, ¶nh h-ëng ®Õn c-êng ®é vµ æn
®Þnh cña c«ppha, c©y chèng.
NÕu dïng b¬m th× ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña b¬m nh- ®é sôt bª t«ng ®Ó vËn hµnh b¬m ®-îc, ®-êng kÝnh h¹t cèt
liÖu th« ®Ó bª t«ng dÞch chuyÓn dÔ dµng trong èng b¬m.

Mäi c«ng t¸c ®Çm ph¶i tiÕn hµnh nhê ph-¬ng tiÖn c¬ giíi nh- sö dông ®Çm rung hoÆc c¸c lo¹i ®Çm t-¬ng tù. CÇn bè trÝ
thªm Ýt nhÊt mét ®Çm cã tÝnh n¨ng gièng ®Çm ®-îc sö dông ®Ò phßng rñi ro khi thi c«ng. Mçi ®Çm bª t«ng ®-îc chän
t-¬ng øng víi 8 m3 bª t«ng ®æ trong 1 giê.
M¸y thi c«ng bª t«ng ®-îc röa s¹ch tøc thêi sau khi sö dông chèng sù b¸m kÕt bª t«ng theo thêi gian.
MÆt bª t«ng hë thÊy cã vÕt nøt nhá khi bª t«ng cßn -ít ®-îc xoa ngay cho hÕt vÕt nøt. CÇn che phñ mÆt bª t«ng b»ng
bao -ít chèng sù mÊt n-íc ®ét ngét vµ sù ph¬i lé d-íi ¸nh n¾ng mÆt trêi. Kh«ng ®-îc phñ c¸t hay vËt liÖu rêi lªn mÆt bª
t«ng coi nh- c¸ch gi÷ Èm.
Trang: 36
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Thêi gian gi÷ Èm mÆt bª t«ng míi ®æ Ýt nhÊt 7 ngµy sau khi ®Çm bª t«ng xong.
C¸c lo¹i cèp pha kim lo¹i cÇn lµm m¸t b»ng n-íc tr-íc lóc ®æ bª t«ng khi nhiÖt ®é ngoµi trêi trªn 25 oC.
ViÖc sö lý bÒ mÆt bª t«ng ®Æc biÖt nh- r¾c sái, r¾c ®¸ hay r¾c c¸t, lµm cøng bÒ mÆt nhê ho¸ chÊt hoÆc c¸c biÖn ph¸p
kh¸c ph¶i cã thiÕt kÕ biÖn ph¸p riªng ®-îc kü s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t- th«ng qua.
Cã thÓ sö lý chèng thÊm bÒ mÆt líp bª t«ng tÇng trªn cïng nhê lo¹i chÊt chèng thÊm Radcom7 lµ loaÞ chÊt chèng
thÊm t¹o ph¶n øng tr-¬ng në bª t«ng ®Ó tù chÌn qua thêi gian sö dông.
Ng-êi thi c«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc lÊy mÉu vµ chuyÓn ®i thÝ nghiÖm theo c¸c yªu cÇu vÒ thÝ nghiÖm ®-îc ghi
trong Hå s¬ mêi thÇu vµ trong c¸c TCVN hoÆc c¸c tiªu chuÈn kh¸c t-¬ng øng ®-îc phÐp sö dông. Cã kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
®Õn ®©u ng-êi thi c«ng ph¶i göi b¶n sao ngay cho kü s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t- ®Ó quyÕt ®Þnh c¸c tiªu chÝ chÊt l-îng trong qu¸
tr×nh thi c«ng.
Mäi khuyÕt tËt ph¶i lµm b¸o c¸o ®Ó chñ ®Çu t- quyÕt ®Þnh. Kh«ng tù ý chØnh söa khi ch-a cã quyÕt ®Þnh b»ng v¨n b¶n kü
s- ®¹i diÖn chñ ®Çu t-.
2.1.4.2. Nh÷ng nguyªn t¾c ®æ bª t«ng.
Nguyªn t¾c 1: ChiÒu cao r¬i tù do cña v÷a bª t«ng kh«ng ®-îc v-ît qu¸ 2,5m, ®Ó bª t«ng kh«ng bÞ ph©n tÇng. Khi ®æ
bª t«ng cã chiÒu cao lín h¬n 2,5m, cÇn sö dông c¸c biÖn ph¸p sau:
- Dïng èng vßi voi (hiÖn nay hay dïng lµ èng cao su)
- Dïng m¸ng nghiªng (m¸ng nghiªng nªn ®-îc s¶n xuÊt tõ thÐp tÊm ®Ó v÷a bª t«ng dÔ tr-ît xuèng).
- Më cöa ®æ bª t«ng
Nguyªn t¾c 2: §æ bª t«ng tõ trªn xuèng. §¶m b¶o nguyªn t¾c nµy ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
Nguyªn t¾c 3: §æ bª t«ng tõ xa vÒ gÇn, nguyªn t¾c nµy ®-a ra nh»m ®¶m b¶o khi ®æ bª t«ng kh«ng ®i l¹i g©y va ch¹m
vµ chÊn ®éng vµo c¸c kÕt cÊu bª t«ng võa ®æ xong.
Nguyªn t¾c 4: Khi ®æ bª t«ng c¸c khèi lín, c¸c kÕt cÊu cã chiÒu dÇy lín th× ph¶i ®æ thµnh nhiÒu líp. ChiÒu dÇy vµ
diÖn tÝch mçi líp ®-îc x¸c ®Þnh dùa vµo b¸n kÝnh ¶nh h-ëng vµ n¨ng suÊt cña lo¹i ®Çm sö dông.
2.1.4.3. §æ bª t«ng cét, t-êng.
Bª t«ng cét cã thÓ ®-îc vËn chuyÓn lªn cao b»ng m¸y vËn th¨ng, cÇn trôc th¸p hoÆc m¸y b¬m.

Trang: 37
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Tr-íc khi ®æ bª t«ng ph¶i t-íi n-íc vÖ sinh ch©n cét, nÕu cèp pha lµ gç xÎ ph¶i t-íi ®Ém n-íc. Sau khi bÞt cöa ch©n
cét, ®æ mét líp v÷a xi m¨ng c¸t cã m¸c b»ng m¸c bª t«ng cét dÇy 5cm ®Ó chèng rç ch©n cét. Cét cã chiÒu cao lín h¬n 5m
th× cÇn chia ra lµm c¸c ®ît ®æ nh-ng vÞ trÝ m¹ch ngõng ph¶i hîp lý.
Khi ®æ bª t«ng cÇn chia thµnh tõng côm cét ®Ó cã thÓ lu©n chuyÓn cèp pha vµ bè trÝ song song, xen kÏ c¸c c«ng t¸c
cèp pha, cèt thÐp vµ bª t«ng. Bª t«ng ®-îc ®æ tõng líp cã ®é dÇy thÝch hîp, sau khi ®Çm xong ®æ líp tiÕp theo.
NÕu vËn chuyÓn v÷a b»ng vËn th¨ng cÇn l-u ý:
- §æ tõ xa vÒ vÞ trÝ ®Æt m¸y vËn th¨ng
- X¸c ®Þnh tuyÕn vËn chuyÓn bª t«ng trªn sµn, l¸t v¸n lµm ®-êng cho xe c¶i tiÕn vµ xe cót kÝt.
- Sau khi ®æ vµ ®Çm bª t«ng ®Õn cöa, bÞt cöa råi ®æ ®ît tiÕp theo
- Sµn c«ng t¸c thi c«ng bª t«ng cét th-êng sö dông gi¸o x©y tr¸t kim lo¹i cã tÊm sµn ®Þnh h×nh. NÕu b¾c gi¸o cao tõ
hai ®ît trë lªn ph¶i cã biÖn ph¸p æn ®Þnh ch¾c ch¾n.
NÕu sö dông cÇn trôc hoÆc m¸y b¬m cÇn l-u ý:
- §æ bª t«ng tõng côm cét tõ mét ®Çu c«ng tr×nh tiÕn vÒ phÝa ®Çu cßn l¹i cña c«ng tr×nh.
- Sö dông thïng chøa cã èng vßi voi cao su vµ c¬ cÊu ®iÒu chØnh cöa x¶ bª t«ng.
- Khèi l-îng bª t«ng khi sö dông b¬m cho mét ®ît ®æ kh«ng nªn nhá h¬n 30m 3. HÕt søc l-u ý tèc ®é b¬m v÷a bª t«ng
®Ó kh«ng lµm h- háng cèp pha.
- T-êng hoÆc lâi thang cã mÆt b»ng ch¹y dµi hoÆc khÐp kÝn tr-íc khi ®æ bª t«ng ph¶i b¾c ®ñ sµn c«ng t¸c cho mét ®ît
®æ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt ®æ bª t«ng.
- T-êng cã chiÒu dµy nhá h¬n 15cm nªn ®æ liªn tôc trong tõng ®o¹n cã chiÒu cao 1,5m. T-êng cao h¬n 3m nªn chia
lµm nhiÒu ®ît ®æ bª t«ng, mçi ®ît kho¶ng 70cm vµ ph¶i cÊu t¹o m¹ch ngõng thi c«ng hîp lý. Khi ®æ bª t«ng ph¶i ®Ó v÷a
bª t«ng r¬i vµo gi÷a hai mÆt cèp pha tr¸nh ®Ó ®¸ v¨ng ra hai bªn.
2.1.4.4 §æ bª t«ng dÇm sµn.
Lùa chän ph-¬ng ¸n ®æ bª t«ng dÇm sµn phô thuéc vµo khèi l-îng bª t«ng vµ c¸c ®iÒu kiÖn cña ®¬n vÞ thi c«ng, tr×nh
®é x©y dùng cña khu vùc. V÷a bª t«ng cã thÓ ®-îc vËn chuyÓn lªn cao vµ ®Õn vÞ trÝ ®æ b»ng xe c¶i tiÕn, xe cót kÝt, cÇn trôc
th¸p hoÆc m¸y b¬m.

Trang: 38
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Khi vËn chuyÓn v÷a thñ c«ng cÇn l-u ý lµm ®ñ sµn c«ng t¸c cho xe ®i vµ vÒ m¸y vËn th¨ng, sµn c«ng t¸c kh«ng tú vµo
cèt thÐp.
NÕu vËn chuyÓn v÷a b»ng cÇn trôc th¸p, ph¶i h¹ ben xuèng c¸ch mÆt sµn tõ 20 ®Õn 30cm míi më cöa x¶ v÷a.
NÕu sö dông m¸y b¬m ph¶i nèi èng dÉn ®Õn vÞ trÝ xa nhÊt vµ ng¾t dÇn khi ®æ, èng dÉn v÷a kª c¸ch mÆt cèt thÐp 20cm,
tuyÖt ®èi kh«ng ®Ó èng dÉn v÷a kª vµo cèt thÐp.
§æ bª t«ng dÇm sµn tõ ®Çu nµy ®Õn ®Çu kia cña c«ng tr×nh. DiÖn tÝch d¶i ®æ sµn x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

Q(t1  t 2 )k
F (12.3)
h
Trong ®ã:
Q - L-îng bª t«ng cã thÓ cung cÊp (m3/h)
F - DiÖn tÝch mét d¶i ®ç
t1 - Thêi gian b¾t ®Çu ninh kÕt cña v÷a bª t«ng (h)
t2 - Thêi gian vËn chuyÓn v÷a bª t«ng (h)
k - HÖ sè vËn chuyÓn v÷a kh«ng ®ång ®Òu
h - ChiÒu dµy sµn
- §æ bª t«ng dÇm cã thÓ tõ mét ®Çu l¹i hoÆc tõ hai ®Çu vµo. NÕu dÇm cã kÝch th-íc lín ph¶i ®æ tõng líp.
- NÕu thi c«ng cét, dÇm, sµn cïng mét ®ît th×: Sau khi ®æ bª t«ng cét ph¶i chê tõ mét ®Õn hai giê cho bª t«ng co ngãt
ban ®Çu xong míi ®æ bª t«ng dÇm sµn.
Ph-¬ng ph¸p lµm ph¼ng vµ ®¶m b¶o ®é dÇy sµn:
C¨n cø vµo cèt ®-îc ®¸nh trªn thÐp chê cét ®Ó x¸c ®Þnh bÒ mÆt bª t«ng sµn khi ®æ xong. Sau khi trót bª t«ng, dïng
xÎng, cuèc san bª t«ng cho ®Òu, tiÕp ®Õn dïng th-íc c¸n ph¼ng, sau ®ã ®Çm bª t«ng, cuèi cïng dïng bµn xoa hoÆc c¸c
dông cô chuyªn dïng xoa nh½n mÆt bª t«ng.

2.1.4.5 §Çm bª t«ng.

Trang: 39
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
B¶n chÊt cña ®Çm bª t«ng lµ truyÒn rung ®éng tõ ®Çm vµo c¸c h¹t vµ n-íc trong v÷a bª t«ng. Môc ®Ých cña ®Çm lµ
lµm cho bª t«ng ®ång nhÊt, ®Æc, ch¾c, t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho bª t«ng b¸m ch¾c vµo cèt thÐp, cã hai ph-¬ng ph¸p ®Çm bª
t«ng lµ ®Çm thñ c«ng vµ c¬ giíi.
9.1. §Çm thñ c«ng.
§Çm thñ c«ng chØ sö dông khi kh«ng cã ®Çm m¸y, ë nh÷ng c«ng tr×nh Ýt quan träng, khèi l-îng bª t«ng Ýt. §Çm thñ
c«ng cho chÊt l-îng bª t«ng kÐm h¬n ®Çm m¸y, ®Çm thñ c«ng chØ ®-îc sö dông cho v÷a bª t«ng cã ®é sôt  6cm. Muèn
chÊt l-îng bª t«ng t-¬ng ®-¬ng ®Çm m¸y, cÇn t¨ng 10 ®Õn 15% l-îng xi m¨ng.
Dông cô ®Çm bª t«ng thñ c«ng lµ xµ beng nhän ®Çu, thÐp trßn tr¬n, bóa nhá, ®Çm gang, ®Çm s¾t nÆng tõ 6 ®Õn 10kg.
9.2. §Çm c¬ giíi.
§Çm c¬ giíi cho chÊt l-îng bª t«ng tèt, n¨ng suÊt cao, gi¶m lao ®éng thñ c«ng trªn c«ng tr-êng v× vËy cÇn triÖt ®Ó sö
dông ®Çm m¸y. C¸c lo¹i ®Çm ®-îc sö dông trong thi c«ng bª t«ng lµ:
- §Çm chÊn ®éng trong (®Çm dïi)
- §Çm chÊn ®éng ngoµi (®Çm c¹nh)
- §Çm mÆt (®Çm bµn)
1. §Çm chÊn ®éng trong (§Çm dïi).
§Çm dïi gåm c¸c bé phËn chÝnh lµ: §éng c¬, vßi ®Çm vµ chµy ®Çm (H×nh 12.9) chµy ®Çm cã chiÒu dµi tõ 40 ®Õn
50cm, ®-êng kÝnh chµy tõ 30 - 40mm.
2 1
3

H×nh 12.9 - §Çm dïi


1 - M« t¬ 2 - Vßi ®Çm 3 - Chµy ®Çm
§Çm dïi ®-îc sö dông thÝch hîp khi ®Çm bª t«ng khèi lín, bª t«ng ®Õ, ®µi mãng, bª t«ng dÇm, t-êng. Khi sö dông
®Çm dïi cÇn l-u ý:
Trang: 40
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- NÕu bª t«ng ®æ nhiÒu líp th× ®Çm líp sau ph¶i c¾m xuèng líp tr-íc tõ 5 ®Õn 10cm.
- ChiÒu dµy líp bª t«ng ®æ kh«ng lín h¬n 3/4 chiÒu dµi cña chµy ®Çm.
- Thêi gian ®Çm ë mét vÞ trÝ tõ 15 ®Õn 60 gi©y.
- Cho ®Çm lµm viÖc tr-íc khi h¹ chµy tõ tõ vµo bª t«ng, rót chµy tõ tõ ra khái bª t«ng råi míi t¾t m¸y.
- Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 vÞ trÝ ®Çm th-êng lÊy tõ 1 ®Õn 1,5 b¸n kÝnh t¸c dông cña ®Çm.
- Kho¶ng c¸ch tõ vÞ trÝ ®Çm ®Õn mÆt cèp pha lµ:
2d <l1  0,5 ro
- Kho¶ng c¸ch tõ vÞ trÝ ®Çm cuèi cïng ®Õn vÞ trÝ sÏ ®æ bª t«ng tiÕp theo lµ: l2  2 ro
(H×nh 12.10a,b).

Trong ®ã : d - §-êng kÝnh cña ®Çm dïi.


ro - B¸n kÝnh ¶nh h-ëng cña ®Çm.

1 l2
2 l=1,5ro 6
5
3
4

ro

l1
a) b)

H×nh 12.10a,b - VÞ trÝ cña ®Çm bª t«ng khi dïng ®Çm dïi
a) MÆt c¾t; b) MÆt b»ng bè trÝ ®Æt dÇm; 1 - Cèp pha; 2 - §Çm dïi; 3 - Líp bª t«ng ®ang ®æ; 4 - Líp bª t«ng ®æ
tr-íc ; 5 - B¸n kÝnh ¶nh h-ëng cña dÇm ; 6- Ph¹m vi ®Çm.
- TÝnh n¨ng suÊt cña m¸y ®Çm:
Trang: 41
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
N¨ng suÊt lý thuyÕt cña ®Çm ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
3600
P  2ro2 ( m 3 / h) (12.4)
t1  t 2
Trong ®ã:
ro : B¸n kÝnh ¶nh h-ëng cña ®Çm
 : ChiÒu dÇy líp bª t«ng cÇn ®Çm
t1 : Thêi gian ®Çm t¹i mét vÞ trÝ
t2 : Thêi gian di chuyÓn ®Çm tõ vÞ trÝ nµy sang vÞ trÝ kh¸c (th-êng lÊy xÊp xØ 10 gi©y)
N¨ng suÊt thùc cña ®Çm lµ:
Pt = KP (12.5)
K : hÖ sè h÷u Ých (th-êng lÊy tõ 0,6 ®Õn 0,8)
2. §Çm mÆt (§Çm bµn).
§Çm bµn gåm c¸c bé phËn lµ: M« t¬ g¾n chÆt trªn bµn ®Çm vµ d©y kÐo (H×nh 12.11)

1 3
2

H×nh 12.11- §Çm mÆt


1- M« t¬ 2- Bµn ®Çm 3- D©y kÐo
§Çm mÆt sö dông thÝch hîp trong thi c«ng bª t«ng c¸c b¶n ph¼ng nh-: S©n, ®-êng b¨ng, sµn, ®-êng. ChiÒu dÇy tèi -u
cña kÕt cÊu khi sö dông ®Çm bµn tõ 6 ®Õn 20m.

Trang: 42
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

3-5cm
1 3

2 4

3-5cm

H×nh 12.12
N¨ng suÊt lý thuyÕt cña ®Çm bµn cã thÓ tÝch theo c«ng thøc:
3600
P  F ( m 3 / h) (12.6)
t1  t 2
1
Trong ®ã:
F: DiÖn tÝch ®Çm bª t«ng (m2) 2
: ChiÒu dÇy cña líp bª t«ng ®Çm (m) 3
t1, t2: Nh- trong c«ng thøc cña ®Çm dïi
N¨ng suÊt thùc cña ®Çm mÆt tÝnh theo
Pt = K.P (m3/h) (12.7)
3. §Çm chÊn ®éng ngoµi (§Çm c¹nh).
§Çm chÊn ®éng ngoµi sö dông ®Çm nh÷ng kÕt cÊu máng, ®Çm ®-îc g¾n vµo mÆt ngoµi cèp pha. §Çm truyÒn rung
®éng vµo bª t«ng qua cèp pha, v× vËy cèp pha ph¶i ®-îc thiÕt kÕ ®¶m b¶o ®é v÷ng ch¾c cÇn thiÕt (H×nh 12.13)
1 - §Çm c¹nh treo vµo cèp pha
2 - Cèp pha
3 - V÷a bª t«ng

H×nh 12.13 - §Çm c¹nh


Trang: 43
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

III – phÇn tæ chøc thi c«ng


A. LËp tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh ®¬n vÞ
3.1 C¸c b-íc lËp tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh ®¬n vÞ
3.1.1. LiÖt kª c¸c c«ng viÖc
-Nghiªn cøu c¸c tµi liÖu liªn quan: hå s¬ Tk, Kh¶o s¸t §c, §iÒu kiÖn khÝ hËu, ®iªï kiÖn ®Þa ph-¬ng,…
-LËp danh s¸ch c¸c c«ng viÖc, danh s¸ch c¸c viÖc lËp cho tõng bé phËn c«ng tr×nh theo tr×nh tù thi c«ng cña nã.
3.1.2. TÝnh khèi l-îng c«ng viÖc
C«ng viÖc chñ yÕu tÝnh theo b¶n vÏ chi tiÕt kÕt cÊu. Khi tÝnh khèi l-îng c«ng viÖc ph¶i tÝnh theo c¸c ®¬n vÞ phï hîp
víi c¸c ®¬n vÞ tÝnh trong ®Þnh møc lao ®éng.
3.1.3. TÝnh nhu cÇu vËt liÖu.
3.1.4. Chän biÖn ph¸p thi c«ng vµ m¸y thi c«ng
Trong c«ng tr×nh cã nhiÒu lo¹i c«ng t¸c kh¸c nhau, cã thÓ dïng nhiÒu lo¹i m¸y kh¸c nhau, cÇn chän lo¹i m¸y vµ
kiÓu m¸y Ýt nhÊt ®Ó n©ng cao møc sö dông m¸y.
Khi chän biÖn ph¸p thi c«ng cÇn sö dông c¬ giíi tèi ®a.
Chän biÖn ph¸p thi c«ng ph¶i tÝnh ®Õn c¸c yªu cÇu vµ biÖn ph¸p an toµn lao ®éng.
TÝnh nhu cÇu nh©n c«ng vµ ca m¸y dùa vµo ®Þnh møc sö dông m¸y.
3.1.5. X¸c ®Þnh tr×nh tù, thêi h¹n vµ mèi liªn hÖ vÒ thêi gian gi÷a c¸c c«ng viÖc
Tr×nh tù thi c«ng chÞu ¶nh h-ëng nhiÒu nh©n tè:
- Mèi liªn quan kü thuËt gi÷a c¸c bé phËn.
- ChÞu ¶nh h-ëng cña biÖn ph¸p thi c«ng vµ lo¹i m¸y dïng thi c«ng.
- §¶m b¶o ®é æn ®Þnh cña c¸c kÕt cÊu ®· thi c«ng vµ an toµn cho c«ng nh©n.
Ngoµi ra tr×nh tù thi c«ng cßn chÞu ¶nh h-ëng cña nh©n tè thêi tiÕt, ®iÒu kiÖn ®Þa ph-¬ng...

Trang: 44
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Thêi h¹n cña c«ng viÖc phô thuéc vµo khèi l-îng c«ng viÖc vµ kh¶ n¨ng bè trÝ m¸y mãc, nh©n c«ng trªn diÖn c«ng
t¸c ®ã. Nh-ng c¸c c«ng viÖc cã mèi liªn hÖ rµng buéc lÉn nhau. V× vËy ph¶i tÝnh to¸n vµ bè trÝ sao cho c¸c c«ng viÖc nhÞp
nhµng, ¨n khíp vµ sö dông tèi ®a n¨ng suÊt cña nh©n c«ng vµ m¸y mãc thi c«ng. §iÒu kiÖn khèng chÕ lµ tæng thêi h¹n thi
c«ng c«ng tr×nh kh«ng v-ît qu¸ thêi gian quy ®Þnh.
Khi x¸c lËp mèi liªn hÖ gi÷a c¸c c«ng viÖc, cÇn ®Ó ý ®Õn gi¸n ®o¹n tæ chøc vµ kü thuËt.
3.1.6. LËp biÓu ®å nh©n lùc vµ ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch tiÕn ®é.
Tuú theo ®Æc ®iÓm c«ng tr×nh mµ ta cã thÓ cã c¸c ph-¬ng ph¸p v¹ch tiÕn ®é.
- Ph-¬ng ph¸p liªn hÖ gi÷a thêi kú b¾t ®Çu vµ thêi h¹n cña c¸c c«ng viÖc víi nhau (Ýt dïng).
- Ph-¬ng ph¸p liªn hÖ gi÷a thêi kú b¾t ®Çu vµ thêi h¹n cña tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc chñ yÕu víi nhau (phæ biÕn).
- Ph-¬ng ph¸p s¬ ®å m¹ng.
- §iÒu chØnh tiÕn ®é.
3.2. TriÓn khai lËp tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh ®¬n vÞ.
3.2.1. Ph©n ®o¹n, ®ît thi c«ng c«ng tr×nh (nÕu cã)
§èi víi c¸c c«ng tr×nh phøc t¹p, viÖc chiÕm diÖn tÝch x©y dùng lín, kÐo dµi thêi gian thi c«ng trong nhiÒu n¨m cÇn
thiÕt ph¶i chia c«ng tr×nh thµnh nh÷ng phÇn nhá, cã kÝch cì tho¶ ®¸ng gäi lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. C¸c h¹ng môc c«ng
tr×nh th-êng gän trung trong mét khu vùc cã m¸i che, mét kh«ng gian khÐp kÝn hoÆc mét gi¸ trÞ tÝnh b»ng tiÒn võa ®ñ cho
mét ®ît thanh to¸n gän. H¹ng môc cã thÓ lµ mét ®¬n nguyªn nhµ, mét phÇn c«ng t¸c gän nh- trong mét c«ng tr×nh lín th×
phÇn mãng cña c«ng tr×nh cã thÓ coi lµ mét h¹ng môc. Trong mét khu d©n c- gåm nhiÒu nhµ ®¬n chiÕc, mçi nhµ cã thÓ coi
lµ mét h¹ng môc.
ViÖc ph©n chia c«ng tr×nh thµnh c¸c h¹ng môc lín cã thÓ theo c¸ch sau:
+ Ph©n chia c«ng tr×nh theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt hoÆc theo sö dông.
Mét c«ng tr×nh x©y dùng nhµ ë cã nhiÒu ng«i nhµ kh¸c nhau, mét c«ng tr-êng x©y dùng c«ng nghiÖp cã nhiÒu ph©n
x-ëng kh¸c nhau mµ mçi ph©n x-ëng xÕp trong mét ng«i nhµ riªng biÖt th× mçi ng«i nhµ riªng biÖt cã thÓ lµ mét h¹ng môc
c«ng tr×nh.
+ Ph©n chia h¹ng môc theo khèi l-îng c«ng t¸c hoÆc ®Çu t-:

Trang: 45
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Mét c«ng tr×nh khã ph©n chia theo ®¬n vÞ sö dông nhá hoµn chØnh hoÆc theo d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña mét c¬ së s¶n
xuÊt phøc t¹p, ta cã thÓ lÊy møc ph©n chia lµ khèi l-îng c«ng t¸c hoÆc ®Çu t-. Nh- khi lµm mét nhµ cao tÇng cã thÓ ph©n
chia thµnh nh÷ng bé phËn gäi lµ h¹ng môc thanh to¸n cho nh÷ng phÇn c«ng t¸c cã kÝch cì tho¶ ®¸ng cho kú thanh to¸n.
§èi víi nhµ c«ng nghiÖp lÊy kÝch cì cña mét bé phËn gän trung b×nh lµm c¬ së cho viÖc ph©n chia h¹ng môc, nh÷ng bé
phËn nhá hoÆc qu¸ nhá so víi kÝch cì ph©n chia h¹ng môc c«ng tr×nh cã thÓ ghÐp nhiÒu bé phËn thµnh nh÷ng h¹ng môc
c«ng tr×nh.
+ Ph©n chia h¹ng môc theo môc tiªu sö dông hoÆc khai th¸c s¶n xuÊt:
Cã mét sè c«ng tr×nh nh- kh¸ch s¹n nhµ ë, nhµ mÆt phè cã ý ®Þnh võa x©y dùng, võa khai th¸c c«ng tr×nh th× viÖc
ph©n chia h¹ng môc cã thÓ bè trÝ theo tõng giai ®o¹n sö dông hoÆc khai th¸c.
3.2.2 LËp b¶ng danh môc c«ng viÖc thi c«ng c«ng tr×nh
B¶ng h×nh thøc cña danh môc c«ng viÖc vµ tiÕn ®é thi c«ng
Khèi §Þnh Nh©n TiÕn ®é thi
TT Tªn c«ng viÖc §V Ca m¸y
l-îng møc c«ng c«ng

Chó ý: c¸c c«ng viÖc cã sù thay ®æi c«ng nh©n, sè m¸y còng cÇn ph¶i cã ký hiÖu ®Ó theo dâi.
a. TÝnh to¸n khèi l-îng c«ng viÖc.
Khi cã ®Çy ®ñ hå s¬ thiÕt kÕ kü thuËt vµ dù to¸n ®· ®-îc phª duyÖt kÌm theo, ng-êi lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é thi c«ng
ph¶i nghiªn cøu kü vµ dùa vµo c¸c tiªu chuÈn ®Þnh møc hiÖn hµnh ®Ó tÝnh to¸n.
ViÖc tÝnh to¸n ph¶i ®¹t tiªu chÝ: ®Çy ®ñ vµ dâ dµng.
b. L¾p ®Þnh møc :
C¨n cø vµo khèi l-îng c«ng viÖc ®-îc tÝnh to¸n ë phÇn trªn, sö dông ®Þnh møc hiÖn h¹nh. T×m tªn c«ng viÖc trong
®Þnh møc t-¬ng øng víi c«ng viÖc trong b¶ng danh môc c«ng viÖc cña phÇn khèi l-îng t×m ®-îc m· hiÖu cho tõng c«ng
viÖc, t×m ®-îc sè c«ng, sè ca m¸y, yªu cÇu.
c. X¸c ®Þnh sè c«ng (ca m¸y) nhu cÇu:

Trang: 46
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Tõ kÕt qu¶ cña b-íc l¾p ®Þnh møc vµ sè c«ng, ca m¸y yªu cÇu t×m ®-îc. Ta x¸c ®Þnh sè c«ng, ca m¸y nhu cÇu cÇn
ph¶i cung øng.
d. X¸c ®Þnh thêi gian thùc hiÖn cña tõng c«ng viÖc :
ViÖc x¸c ®Þnh thêi gian thùc hiÖn tõng c«ng viÖc ®-îc c¨n cø vµo c¸c yÕu tè sau:
- Nhu cÇu vÒ nh©n c«ng (ca m¸y) cña tõng c«ng viÖc
- Thêi gian yªu cÇu ®Æc biÖt víi c«ng viÖc cô thÓ.
- Mèi liªn hÖ víi c¸c c«ng viÖc kh¸c.
- ViÖc tæ chøc tæ ®éi c«ng nh©n trªn c«ng tr-êng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu nh©n c«ng, m¸y x©y dùng.
§Ó cã mét gi¸ trÞ ®Þnh h×nh ban ®Çu ng-êi ta th-êng sö dông sè c«ng (ca m¸y) nhu cÇu chia cho ®¹i l-îng cung øng
(nh©n c«ng, ca m¸y) th× x¸c ®Þnh ®-îc thêi gian t-¬ng øng ®Ó th-c hiÖn c«ng viÖc nµy. Tuy nhiªn gi¸ trÞ thêi gian nµy cã
thÓ thay ®æi khi bÊt bÊt k× mét yÕu tè liªn quan nh- ®· nªu trªn ®-îc thay ®æi.
3.2.3. ThiÕt lËp d©y chuyÒn s¶n xuÊt theo c¸c ph-¬ng ph¸p thi c«ng tuÇn tù, song song, d©y chuyÒn.
Tuú theo yªu cÇu cña tõng c«ng viÖc cô thÓ vµ mèi liªn hÖ gi÷a c¸c c«ng viÖc mµ cÇn lùa chän d©y chuyÒn thÝch hîp.
Mçi ph-¬ng ph¸p cã nh÷ng -u nh-îc ®iÓm kh¸c nhau.
a. Ph-¬ng ph¸p thi c«ng tuÇn tù
Lµm xong c«ng viÖc nµy th× chuyÓn sang thi c«ng c«ng viÖc tiÕp theo.
Th¬i gian thi c«ng kÐo dµi, gi¸n ®o¹n tæ chuyªn nghiÖp.
b. Ph-¬ng ph¸p thi c«ng song song
TiÕn hµnh lµm ®ång thêi n c«ng viÖc, do vËy sÏ hoµn thµnh cïng mét lóc n c«ng viÖc.
Thêi gian thi c«ng nhanh, nhu cÇu cung øng tµi nguyªn lín, kh«ng lµm gi¸n ®o¹n thêi gian trong thi c«ng cña c¸c tæ ®éi
chuyªn nghiÖp, sè c«ng nh©n tham gia nhiÒu.
c. Ph-¬ng ph¸p thi c«ng d©y chuyÒn.
Ph-¬ng ph¸p nµy lµ sù kÕt hîp gi÷a hai ph-¬ng ph¸p trªn do vËy tËn dông -u ®iÓm vµ lo¹i trõ nh-îc ®iÓm cña hai
ph-¬ng ph¸p thi c«ng trªn.
¸p dông ph-¬ng ph¸p nµy n¨ng suÊt lao ®éng cao, chÊt l-îng s¶n phÈm tèt, gi¸ thµnh h¹.
1. H×nh thµnh d©y chuyÒn s¶n xuÊt:
Trang: 47
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
D©y chuyÒn s¶n xuÊt ®-îc x©y dùng hay x¸c ®Þnh lµ phô thuéc vµo c¸c yÕu tè thùc tÕ vµ cô thÓ nh-:
+ Yªu cÇu vÒ tiÕn ®é, chÊt l-îng.
+ Kh¶ n¨ng cung øng.
+ Mèi t-¬ng quan hay liªn hÖ gi»ng buéc gi÷a c¸c c«ng viÖc
+ C¸c yªu cÇu ®Æc biÖt kh¸c.
2. S¾p xÕp c¸c c«ng viÖc theo ph-¬ng ph¸p thi c«ng tuÇn tù, s«ng song, d©y chuyÒn.
3. §iÒu chØnh d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®· h×nh thµnh theo c¸c yªu cÇu vÒ thêi gian (hoÆc vèn, nh©n lùc, m¸y thi c«ng vv..)
4. VÏ biÓu ®å nh©n lùc, viËt liÖu, m¸y thi c«ng v.v.
5. TÝnh to¸n c¸c hÖ sè Atb, K1, K2, dùa vµo c¸c hÖ sè ®Ó ®iÒu chØnh l¹i c¸c d©y chuyÒn bªn trªn.
* §¸nh gi¸ biÓu ®å nh©n lùc:
Sè c«ng nh©n trong biÓu ®å nh©n lùc cho tõng nghÒ kh«ng ®-îc biÕn ®éng qu¸ 10 – 15% sè c«ng nh©n trung b×nh
cña nã.
BiÓu ®å nh©n lùc chung kh«ng cã chç låi cao trong thêi gian ng¾n vµ lâm s©u trong thêi gian dµi.
Ngoµi ra ng-êi ta cã thÓ dùa vµo chØ tiªu:
+ Sè c«ng nh©n trung b×nh
A
Atb =
T
A: Tæng s« c«ng nh©n
T: Tæng thêi gian thi c«ng
+ HÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ cña biÓu ®å nh©n lùc:
Amax
K1 =
Atb
Amax : Sè c«ng nh©n cao nhÊt
Atb : Sè c«ng nh©n trung b×nh
+ HÖ sè ph©n bè lao ®éng kh«ng ®Òu:
Ad «i
K2 =
A
Trang: 48
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Ad«i : Sè hao phÝ lao ®éng v-ît ngoµi ®-êng trung b×nh.
BiÓu ®å nh©n lùc tèt nÕu K2  1 vµ K1  0.
* Tèi -u ho¸ biÓu ®å nh©n lùc
* LÊy quy tr×nh kü thuËt lµm c¬ së
- §¶m b¶o ®-îc c¸c quy ph¹m kü thuËt.
- BiÓu ®å nh©n lùc cã chç tròng s©u, ®Ønh cao thÊt th-êng.
- TiÕn ®é th-êng kh«ng ®¹t yªu cÇu ®Ò ra.
* LÊy tæ ®éi chuyªn nghiÖp lµm c¬ së
- §¶m b¶o biÓu ®å nh©n lùc.
- Vi ph¹m vµo quy tr×nh kü thuËt cÇn thiÕt.

B. LËp tæng mÆt b»ng thi c«ng c«ng tr×nh ®¬n vÞ:
3.3. ThiÕt kÕ c¸c thµnh phÇn trªn tæng mÆt b»ng thi c«ng:
Kh¸i niÖm MBTC:
MÆt b»ng thi c«ng lµ mÆt b»ng tæng qu¸t cña khu vùc x©y dùng trong mét giai ®o¹n thi c«ng. Nã thÓ hiÖn sù s¾p xÕp hÖ
thèng c¸c c«ng tr×nh phôc vô trong khu ®Êt diÔn ra viÖc thi c«ng c«ng tr×nh. MÆt b»ng thi c«ng ph¶i thÓ hiÖn ®-îc:
- Sù x¾p xÕp hîp lý c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ thi c«ng.
- VÞ trÝ c¸c c«ng tr×nh vÜnh cöu vµ c¸c c«ng tr×nh t¹m thêi.
- VÞ trÝ vµ tÇm ho¹t ®éng cña cÇn trôc vµ c¸c m¸y mãc thi c«ng chÝnh, c¸c tuyÕn giao th«ng.
- VÞ trÝ c¸c c«ng tr×nh t¹m phôc vô thi c«ng: vÞ trÝ c¸c x-ëng s¶n xuÊt vµ phô trî, nhµ ®iÒu hµnh, nhµ nghØ.
- VÞ trÝ c¸c ®-êng cÊp tho¸t n-íc vÜnh cöu vµ t¹m thêi.
- VÞ trÝ ®-êng ®iÖn t¹m thêi vµ vÜnh cöu.
- Gi¶i ph¸p tho¸t lò, tho¸t n-íc m-a
- VÞ trÝ rµo ng¨n vung nguy hiÓm, biÖn ph¸p chèng sÐt ®¶m b¶o an toµn.

Trang: 49
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Víi c¸c c«ng tr×nh lín ®«i khi cÇn bæ xung: vÞ trÝ khai th¸c vËt liÖu, c¸c tuyÕn ®-êng chÝnh vµo khu vùc c«ng tr-êng.
Nh- vËy tæng mÆt b»ng thi c«ng kh«ng chØ lµ 1 b¶n vÏ mµ lµ gåm nhiÒu b¶n vÏ. ViÖc bè trÝ tæng mÆt b»ng thi c«ng cµng
hîp lý phôc vô tèt viÖc thi c«ng c«ng tr×nh cµng gi¶mchi phÝ x©y dùng.
1. TÝnh diÖn tÝch kho b·i chøa nguyªn vËt liÖu:
a. X¸c ®Þnh nguyªn vËt liÖu dù tr÷ trong kho:
X¸c ®Þnh khèi l-îng vËt liÖu dù tr÷ dùa vµo c¸c lo¹i th¬× gian dù tr÷ sau:
- Dù tr÷ th-êng xuyªn: Lµ lo¹i d÷ tr÷ b¶o ®¶m cho s¶n xuÊt tiÕn hµnh ®-îc liªn tôc trong kho¶ng thêi gian gi÷a hai lÇn
nhËp vËt liÖu kÕ tiÕp nhau.
- D÷ tr÷ s¶n xuÊt: Lµ lo¹i dù tr÷ ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt ®-îc liªn tôc trong kho¶ng thêi gian chuÈn bÞ vËt liÖu tr-íc khi thi
c«ng: thÝ nghiÖm, ph©n lo¹i,...
- Dù tr÷ b¶o hiÓm : Lµ lo¹i dù tr÷ ®Ò phßng nh÷ng bÊt ch¾c trong viÖc chuyªn chë vËt liÖu tõ n¬i cung cÊp ®Õn n¬i tiªu
thô...
Ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh l-îng vËt liÖu dù tr÷ nh- sau:
Qdt= qmax(t1+t2+t3).
qmax- l-îng vËt liÖu tiªu dïng tèn nhÊt ë kú hµng ngµy kÕ ho¹ch .
t1 - thêi gian dù tr÷ th-êng xuyªn.
t2 - thêi gian dù tr÷ s¶n xuÊt.
t3 - thêi gian d÷ tr÷ b¶o hiÓm.
C¸c lo¹i t1,t2 lÊy theo tÝnh to¸n, cßn trÞ sè t3lÊy theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng tr-êng.
L-îng vËt liÖu tiªu dïng lín nhÊt qmax còng cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc d-íi ®©y:
Q
q= K.
T
Q: khèi l-îng vËt liÖu sö dông trong kú kÕ ho¹ch.
T: Thêi gian sö dông vËt liÖu trong kú kÕ ho¹ch tÝnh theo ngµy.
K: HÖ sè tiªu dïng vËt liÖu kh«ng ®iÒu hoµ th-êng lÊy tõ 1,2  1,6.
b. TÝnh diÖn tÝch kho b·i:
DiÖn tÝch cã Ých ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
Trang: 50
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Qdt
F=
P
Trong ®ã :
Qdt : khèi l-îng vËt liÖu cÇn d÷ tr÷ trong kho.
P: §Þnh møc vËt liÖu trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch.
Tæng diÖn tÝch kho b·i (diÖn tÝch cã Ých vµ diÖn tÝch phô) theo c«ng thøc:
S = k.F.
k: HÖ sè kÓ ®Õn diÖn tÝch phô.
- DiÖn tÝch phô lµ diÖn tÝch dïng ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô phô nh-: lµm ®-êng ®i, diÖn tÝch th«ng tho¸ng, dïng ®Ó c¸c
ph-¬ng tiÖn lµm viÖc ë kho...
HÖ sè k:
k = 1,15 1,25 vËt liÖu xÕp ®èng kho lé thiªn.
k = 1,2 1,3 vËt liÖu xÕp chång, kho lé thiªn.
k = 1,4  1,6 kho kÝn .
k = 1,5  1,7 kho tæng hîp.

2. TÝnh diÖn tÝch x-ëng s¶n xuÊt.

3. TÝnh diÖn tÝch l¸n tr¹i ë, lµm viÖc cña CBCNV.


Nhu cÇu vÒ l¸n tr¹i nhµ t¹m phô thuéc vµo quy m« c«ng tr-êng, khèi l-îng c«ng t¸c x©y dùng, thêi gian thi c«ng....
Ng-êi ta ph©n c«ng c¸n bé c«ng nh©n viªn ë c«ng tr-êng ra thµnh c¸c nhãm sau:
Nhãm A: c«ng nh©n x©y l¾p ë hiÖn tr-êng.
Nhãm B: C«ng nh©n lµm viÖc ë c¸c x-ëng s¶n xuÊt.
Nhãm C: C¸n bé nh©n viªn kü thuËt.
Nhãm D: C¸n bé nh©n viªn hµnh chÝnh.
Nhãm E: C¸n bé c«ng nh©n viªn phôc vô (nhµ ¨n, y tÕ.v.v..)

Trang: 51
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1) Nhãm A:
+ C¨n cø vµo kÕ ho¹ch tiÕn ®é chØ ®¹o thi c«ng x¸c ®Þnh ®-îc sè c«ng nh©n x©y l¾p tèi ®a t¹i c«ng tr-êng.
+ NÕu ch-a cã kÕ ho¹ch tiÕn ®é cã thÓ x¸c ®Þnh sè c«ng nh©n x©y l¾p theo c«ng thøc sau:
Q
A=
B bq

Q: khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p hµng n¨m tÝnh theo gi¸ trÞ (chän n¨m cã khèi l-îng lín nhÊt).
Bbq : n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n c¶ n¨m cña mét c«ng nh©n x©y l¾p tÝnh theo gi¸ trÞ.
2) Nhãm B: §-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
A
B=m .
100
m - tû lÖ %
m = 20  30% ®èi víi c¸c c«ng tr×nh d©n dông c«ng nghiÖp cã thiÕt kÕ kh«ng phøc t¹p l¾m. m = 50  60% ®èi víi
c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp lín kü thuËt phøc t¹p.
3) Nhãm C: X¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
C = 4  8% ( A+B).
4) Nhãm D:
D = 5  6% (A+B).
5) Nhãm E:
A BC  D
E=P
100
p - lµ sè % c«ng nh©n viªn phôc vô c«ng céng.
p = 5  10: khu vùc l¸n tr¹i nhá.
p = 10  15: khu vùc l¸n tr¹i trung b×nh.
p = 15  20: khu vùc l¸n tr¹i lín.
NÕu lÊy tû lÖ ng-êi èm ®au trung b×nh lµ 2%, sè ng-êi nghØ phÐp 4% th× tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn trªn c«ng tr-êng
x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc:
Trang: 52
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
G = 1,06 (A+C+B+D+E). NÕu kÓ ®Õn gia ®×nh:
N = (1,5  2,0) G.
BiÕt ®-îc sè ng-êi trªn c«ng tr-êng, dùa vµo c¸c quy ®Þnh cña nhµ n-íc vÒ diÖn tÝch nhµ ë, nhµ lµm viÖc...®Ó tÝnh ra nhu
cÇu kh¸c phôc vô sinh ho¹t vµ lµm viÖc.
B¶ng mét sè tiªu chuÈn vÒ diÖn tÝch nhµ t¹m:
Lo¹i nhµ ChØ tiªu Tiªu chuÈn
2
- Nhµ ë tËp thÓ m /ng-êi 4,00
2
- Nhµ ë c¸n bé m /ng-êi 6,00
2
- Nhµ lµm viÖc c¸n bé. m /ng-êi 4,00
- Nhµ ¨n tËp thÓ chç/100ng-êi 40  50

* Mét sè biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ x©y dùng l¸n tr¹i nhµ t¹m:
- TËn dông nh÷ng c«ng tr×nh cã s½n trong khu vùc x©y dùng .
- Tranh thñ thi c«ng sím mét sè c«ng tr×nh vÜnh cöu ë møc ®é võa ph¶i ®Ó lµm l¸n tr¹i nhµ t¹m.
- Sö dông c¸c kiÓu nhµ th¸o l¾p ®-îc vµ nhµ di ®éng ®Ó lµm nhµ t¹m. NÕu lµm nhµ t¹i chç th× sö dông vËt liÖu ®Þa ph-¬ng,
thiÕt kÕ ®¬n gi¶n, thi c«ng nhanh.
4. ThiÕt kÕ ®iÖn, n-íc t¹m phôc vô thi c«ng trªn c«ng tr-êng:
a. TÝnh l-u l-îng n-íc trªn c«ng tr-êng
N-íc dïng cho c¸c nhu cÇu trªn c«ng tr-êng bao gåm:
- N-íc phôc vô cho s¶n xuÊt.
- N-íc phôc vô sinh ho¹t ë hiÖn tr-êng.
- N-íc phôc vô sinh ho¹t ë khu nhµ ë.
- N-íc cøu ho¶.
Trang: 53
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
a.1. N-íc phôc vô cho s¶n xuÊt (Q1)
Bao gåm n-íc phôc vô cho qu¸ tr×nh thi c«ng ë hiÖn tr-êng nh- röa ®¸, sái, trén v÷a bª t«ng hoÆc v÷a x©y, tr¸t, b¶o
d-ìng bª t«ng, t-íi Èm g¹ch... vµ n-íc cung cÊp cho c¸c x-ëng s¶n xuÊt vµ phô trî nh- tr¹m ®éng lùc, b·i ®óc cÊu kiÖn
bª t«ng, c¸c x-ëng gia c«ng...
L-u l-îng n-íc phôc vô s¶n xuÊt tÝnh theo c«ng thøc:
n
 Ai
i 1
Q1 = 1,2 kg (l/s)
8  2600
Trong ®ã:
n : Sè l-îng c¸c ®iÓm dïng n-íc.
Ai : L-îng n-íc tiªu chuÈn cho 1 ®iÓm s¶n xuÊt dïng n-íc (l/ngµy)
kg : HÖ sè sö dông n-íc kh«ng ®iÒu hoµ trong giê (kg = 2  2,5)
1,2 : HÖ sè kÓ ®Õn l-îng n-íc cÇn dïng ch-a tÝnh hÕt, hoÆc sÏ ph¸t sinh ë c«ng tr-êng.
8 : HÖ sè lµm viÖc trong mét ngµy ë c«ng tr-êng.
3600: §æi tõ giê sang gi©y (1 giê = 36000 gi©y)
B¶ng 7.1: Tiªu chuÈn dïng n-íc cho s¶n xuÊt

T Tiªu chuÈn b×nh qu©n A


§iÓm dïng n-íc §¬n vÞ
T (l/ngµy)
1 Tr¹m trén bª t«ng m3 200 – 400
2 Tr¹m trén v÷a m3 200 – 300
3 T«i v«I T 2.500 – 3.500

Trang: 54
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4 B·i röa ®¸, sái m3 800 – 1.200
B·i ®óc cÊu kiÖn bª t«ng
5 m3 3500 – 450
cèt thÐp
6 Tr¹m xe « t« 1 xe 400 – 600
a.2. N-íc phôc vô sinh ho¹t ë hiÖn tr-êng (Q2)
Gåm n-íc phôc vô cho t¾m röa, ¨n uèng.
§-îc tÝnh theo c«ng thøc:
N max  B
Q2 = kg (l/s)
8  3.600
Trong ®ã:
Nmax : Sè ng-êi lín nhÊt lµm viÖc trong mét ngµy ë c«ng tr-êng.
B : Tiªu chuÈn dïng n-íc sinh ho¹t cho mét ng-êi trong mét ngµy ë c«ng tr-êng (B = 15  20 l/ngµy)
kg : HÖ sè sö dông n-íc kh«ng ®iÒu hoµ trong giê (kg = 1,8  2)
a.3. N-íc phôc vô sinh ho¹t ë khu nhµ ë (Q3)
Bao gåm n-íc phôc vô cho c¸c nhu cÇu cña d©n c- trong khu nhµ ë nh- t¾m, giÆt, ¨n uèng, vÖ sinh... ®-îc tÝnh theo c«ng
thøc:
NC  C
Q3 = kg  kng (l/s)
24  3.600
Trong ®ã:
NC : Sè ng-êi ë khu nhµ ë.
C : Tiªu chuÈn dïng n-íc sinh ho¹t cho mét ng-êi trong mét ngµy ë khu ë (C = 40  60 l/ngµy).

Trang: 55
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
kg : HÖ sè sö dông n-íc kh«ng ®iÒu hoµ trong giê (kg = 1,5  1,8)
kng : HÖ sè sö dông n-íc kh«ng ®iÒu hoµ trong ngµy (kgn = 1,4  1,5).
a.4. N-íc cøu ho¶ (Q4)
§-îc tÝnh b»ng ph-¬ng ph¸p tra b¶ng.
Tuú thuéc vµo quy m« x©y dùng, khèi tÝch cña nhµ vµ ®é khã ch¸y (bËc chÞu löa) xem b¶ng 7.1.

B¶ng 7.2. Tiªu chuÈn n-íc ch÷a ch¸y

L-u l-îng n-íc cho mét ®¸m ch¸y Q (l/s)


§é chÞu
§èi víi nhµ cã khèi tÝch sau (tÝnh theo 1.000 m3)
löa
<3 35 5  20 20  50 > 50

Khã ch¸y 5 5 10 10 15

DÔ ch¸y 10 15 25 30 35

L-u l-îng n-íc tæng céng ë c«ng tr-êng theo tÝnh to¸n
Qt = Q1 + Q2 + Q3 (l/s) nÕu (Q1 + Q2 + Q3)  Q4
Qt = 70% (Q1 + Q2 + Q3) + Q4 (l/s) nÕu (Q1 + Q2 + Q3) < Q4
b. ThiÕt kÕ m¹ng l-íi cÊp n-íc:
M¹ng l-íi cÊp n-íc lµ mét trong nh÷ng bé phËn quan träng cña hÖ thèng cÊp n-íc lµm nhiÖm vô vËn chuyÓn vµ ph©n
phèi n-íc ®Õn c¸c ®iÓm tiªu dïng. Gi¸ thµnh x©y dùng m¹ng l-íi th-êng chiÕm kho¶ng 50%  70% gi¸ thµnh x©y dùng

Trang: 56
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
toµn bé hÖ thèng cÊp n-íc. M¹ng l-íi cÊp n-íc bao gåm: c¸c ®-êng èng chÝnh, chñ yÕu lµm nhiÖm vô vËn chuyÓn n-íc ®i
xa, c¸c ®-êng èng nh¸nh, lµm nhiÖm vô ph©n phèi n-íc ®Õn c¸c ®iÓm dïng n-íc... Tuú theo quy m« vµ tÝnh chÊt cña ®èi
t-îng dïng n-íc, mµ m¹ng l-íi cÊp n-íc cã thÓ ®-îc thiÕt kÕ theo c¸c s¬ ®å m¹ng l-íi côt, m¹ng l-íi vßng hay m¹ng l-íi
hçn hîp.
S¬ ®å m¹ng l-íi côt, gåm cã nh÷ng m¹ch chÝnh vµ nh÷ng nh¸nh phô, s¬ ®å nµy cã tæng chiÒu dµi ®-êng èng nhá,
nh-ng kh«ng ®¶m b¶o an toµn cÊp n-íc. Khi mét ®o¹n èng nµo ®ã ë ®Çu m¹ng l-íi bÞ sù cè, h- háng th× toµn bé khu vùc
phÝa sau sÏ kh«ng cã n-íc. Ng-îc l¹i, trong m¹ng l-íi vßng, khi mét ®-êng èng chÝnh nµo ®ã bÞ háng th× n-íc cã thÓ ch¶y
theo mét ®-êng èng chÝnh kh¸c, cung cÊp n-íc cho c¸c ®iÓm phÝa sau. §©y lµ m¹ng l-íi cÊp n-íc tèt nhÊt, nh-ng l¹i cã
tæng chiÒu dµi ®-êng èng lín nhÊt, gi¸ thµnh x©y dùng ®¾t nhÊt. ViÖc tÝnh to¸n m¹ng l-íi còng phøc t¹p nhÊt, v× vËy ë
nh÷ng c«ng tr-êng kh«ng cã yªu cÇu ®Æc biÖt vÒ cung cÊp n-íc th× nªn thiÕt kÕ theo m¹ng l-íi côt, n-íc dïng cho sinh
ho¹t ë khu nhµ ë vµ n-íc cøu ho¶ nªn thiÕt kÕ theo m¹ng l-íi vßng. M¹ng l-íi cÊp n-íc hîp lý cho c«ng tr-êng nªn thiÕt
kÕ theo s¬ ®å m¹ng l-íi phèi hîp.
Khi v¹ch tuyÕn m¹ng l-íi cÊp n-íc cÇn dùa trªn c¸c nguyªn tè sau:
- Tæng sè chiÒu dµi ®-êng èng lµ ng¾n nhÊt.
- §-êng èng ph¶i bao trïm c¸c ®èi t-îng dïng n-íc.
- Chó ý ®Õn kh¶ n¨ng ph¶i thay ®æi mét vµi nh¸nh ®-êng èng cho phï hîp víi c¸c giai ®o¹n thi c«ng.
- H-íng vËn chuyÓn chÝnh cña n-íc ®i vÒ cuèi m¹ng l-íi vµ vÒ c¸c ®iÓm dïng n-íc lín nhÊt.
- H¹n chÕ viÖc bè trÝ ®-êng èng qua c¸c ®-êng « t« c¸c nót giao th«ng... S¬ ®å m¹ng l-íi cÊp n-íc cÇn ghi râ chiÒu dµi
tõng ®o¹n ®-êng èng, c¸c ®iÓm tiªu thô n-íc vµ l-u l-îng n-íc t¹i mçi ®iÓm.
c. ThiÕt kÕ ®iÖn:
c1. Nhu cÇu vÒ ®iÖn vµ c«ng suÊt tiªu thô ®iÖn trªn c«ng tr-êng:
§iÖn dïng trªn c«ng tr-êng x©y dùng ®-îc chia ra lµm 3 lo¹i sau:
- §iÖn phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt (m¸y hµn) chiÕm kho¶ng (20  30)%, tæng c«ng suÊt tiªu thô ®iÖn ë c«ng tr-êng.
Trang: 57
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- §iÖn ch¹y m¸y (®iÖn ®éng lùc) chiÕm kho¶ng (60  70)%: ®iÖn dïng cho cÇn trôc th¸p, m¸y trén bª t«ng, m¸y b¬m...
- §iÖn dïng cho sinh ho¹t vµ chiÕu s¸ng ë hiÖn tr-êng vµ khu nhµ ë, chiÕm tõ (10  20)%.
Sau ®©y tr×nh bµy c¸ch tÝnh lÇn l-ît c¸c phô t¶i nµy.
- C«ng suÊt ®iÖn tiªu thô trùc tiÕp s¶n xuÊt:
K 1 .P1
P1t   (KW)
cos 
- C«ng suÊt ®iÖn ch¹y m¸y (®iÖn ®éng lùc):
K 2 .P2
P2t   (KW)
cos 
- C«ng suÊt ®iÖn dïng cho sinh ho¹t vµ chiÕu s¸ng ë khu vùc hiÖn tr-êng:

P3t = K3 P3 (KW)


- C«ng suÊt ®iÖn dïng cho sinh ho¹t vµ chiÕu s¸ng ë khu vùc gia ®×nh:
P4t = K4 P4 (KW)
Tæng c«ng suÊt ®iÖn cÇn thiÕt tÝnh to¸n cho c«ng tr-êng:
 K .P K .P 
Pt = 1,1   1 1   2 2   K 3 .P3   K 4 .P4 
 cos  cos  
Trong ®ã:
1,1 : HÖ sè tÝnh ®Õn sù hao hôt c«ng suÊt trong m¹ng.
cos : HÖ sè c«ng suÊt tra b¶ng, trong m¹ng ®iÖn t¹m cã thÓ lÊy.
cos = 0,65  0,75
Trang: 58
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
P1 : C«ng suÊt danh hiÖu c¸c m¸y tiªu thô trùc tiÕp ®iÖn (c¸c m¸y hµn ®iÖn hoÆc hå quang).
P2 : C«ng suÊt danh hiÖu cña c¸c m¸y ch¹y ®éng c¬ ®iÖn (cÇn trôc th¸p, th¨ng t¶i, m¸y trén v÷a...)
P3, P4: C«ng suÊt danh hiÖu c¸c lo¹i phô t¶i dïng cho sinh ho¹t vµ th¾p s¸ng ë khu vùc hiÖn tr-êng vµ khu ë gia ®×nh
(ti vi, tñ l¹nh, computer, qu¹t, ®Ìn...).
K1, K2, K3, K4: HÖ sè nhu cÇu dïng ®iÖn phô thuéc vµo sè l-îng c¸c nhãm thiÕt bÞ.
C¸c hÖ sè cos vµ hÖ sè K, c«ng suÊt ®éng c¬, c«ng suÊt m¸y s¶n xuÊt, c¸c ®Ìn th¾p s¸ng, tra trong sæ tay m¸y x©y dùng
hoÆc sæ tay kü thuËt ®iÖn. Sau ®©y lµ mét sè b¶ng ®Ó tham kh¶o.
B¶ng 8.1. HÖ sè cos vµ hÖ sè K
Sè l-îng
Tªn thiÕt bÞ K cos
(chiÕc)
- M¸y trén v÷a vµ trén bª t«ng < 10 0,75 0,68
- Th¨ng t¶i, c¸c ®éng c¬ vµ c¸c m¸y 10  30 0,70 0,65
hµn
> 30 0,60 0,60
- ChiÕu s¸ng trong nhµ 0,80 1,00
- ChiÕu s¸ng ngoµi trêi 1,00 1,00

B¶ng 8.2. C«ng suÊt ®éng c¬ mét sè m¸y x©y dùng

TT Tªn m¸y C«ng suÊt P (KW)


1 M¸y trén bª t«ng 250 l 38
2 M¸y trén bª t«ng 400 l 4,5
3 M¸y trén v÷a 150 l 3,2
Trang: 59
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4 M¸y trén v÷a 375 l 4,3
5 M¸y hµn ®iÖn 180 Kg 60 KVA
6 M¸y hµn ®iÖn 75 Kg 20 LVA
7 M¸y ®Çm bª t«ng chÊn ®éng 1,00
8 Th¨ng t¶i søc n©ng 0,5 T 2,20
9 CÇn trôc thiÕu nhi søc trôc 0,5T 3,20
10 CÇn trôc th¸p søc trôc 3T 32,0
11 CÇn trôc th¸p søc trôc 5T 36,0

B¶ng 8.3. C«ng suÊt ®iÖn chiÕu s¸ng

§é s¸ng C«ng suÊt


TT N¬i tiªu thô
(Lux) (W/m2)
ChiÕu s¸ng trong nhµ
1 Nhµ ë tËp thÓ 25 15
2 Héi tr-êng c¸c n¬i c«ng céng 50 18
3 Kho kÝn 5 3
4 X-ëng chÕ t¹o v¸n khu«n, cèt thÐp 50 18
5 Tr¹m bª t«ng, gara « t« 10 5
6 Tr¹m ph¸t ®iÖn 20 8

Trang: 60
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
ChiÕu s¸ng ngoµi trêi
1 N¬i ®µo ®Êt, x©y g¹ch, ®æ bª t«ng 5 0,8 W/m2
2 N¬i l¾p kÕt cÊu vµ hµn 15 2,4 W/m2
3 §-êng giao th«ng chÝnh 0,5 5 KW/km
4 §-êng giao th«ng phô 0,2 2,5 KW/km
5 §Ìn b¶o vÖ 0,1 1,5 KW/km

Ngoµi c¸ch tÝnh tæng c«ng suÊt ®iÖn theo c¸c phô t¶i nh- trªn, còng cã thÓ tÝnh theo l-îng ®iÖn tiªu thô cho tõng d¹ng
c«ng viÖc, nh- l-îng ®iÖn tiªu thô khi thi c«ng 100m3 bª t«ng, hay 100 tÊn cÊu kiÖn l¾p ghÐp.
B¶ng 8.4 nªu mét sè vÝ dô ®Ó tham kh¶o.
ë phÇn tÝnh ®iÖn th¾p s¸ng, nÕu tÝnh ®¬n gi¶n cã thÓ -íc l-îng c«ng suÊt th¾p s¸ng b»ng (10% - 15%) c«ng suÊt ®éng lùc
vµ phôc vô s¶n xuÊt.
Dùa vµo tiÕn ®é thi c«ng vµ TMBXD c«ng tr×nh, ta cã thÓ x¸c ®Þnh râ c¸c ®iÓm tiªu thô ®iÖn, vµ tÝnh to¸n c«ng suÊt ®iÖn
cÇn thiÕt, còng nh- viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ ®iÖn thay ®æi trong suèt thêi gian x©y dùng.

B¶ng 8.4. C«ng suÊt ®iÖn chiÕu s¸ng

§iÖn tiªu
TT Tªn c«ng viÖc §¬n vÞ
thô (KW/h)

1 Trén v÷a, trén bª t«ng b»ng m¸y 100 m3 80

2 NghiÒn ®¸ cì 400mm - 200

Trang: 61
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

3 1.500 mm - 80

4 §Çm bª t«ng c¸c khèi lín, cét - 4,5

5 §Çm c¸c kÕt cÊu máng, dÇm, sµn - 10

6 Hµn thÐp tÊm  < 5m 100m dµi 15

7  = 10  20mm - 200

8 N©ng vËt liÖu b»ng cÇn trôc thiÕu nhi lªn 100 tÊn 1,9
cao 15m

ë nh÷ng c«ng tr-êng lín, ng-êi ta ph¶i vÏ biÓu ®å tiªu thô ®iÖn theo thêi gian tiÕn ®é, ®Ó cã kÕ ho¹ch cung cÊp ®iÖn.
NÕu c«ng tr-êng n»m trªn mét diÖn dµi hoÆc ph©n t¸n, th× ph¶i chia ra lµm nhiÒu khu vùc, ®Ó tÝnh c«ng suÊt tiªu thô
®iÖn cho tõng khu vùc riªng, vµ cã thÓ thiÕt kÕ cho mçi khu vùc mét m¹ng cÊp ®iÖn riªng. VÝ dô: Mét m¹ng cÊp ®iÖn cho
khu vùc hiÖn tr-êng gåm ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t, th¾p s¸ng, mét m¹ng cÊp ®iÖn cho khu vùc ë, gåm ®iÖn phôc
vô sinh ho¹t gia ®×nh vµ ®iÖn th¾p s¸ng ngoµi trêi. ViÖc ph©n chia nh- vËy gióp ta tÝnh to¸n, thiÕt kÕ vµ cÊu t¹o m¹ng l-íi
®iÖn, chän m¸y biÕn ¸p hoÆc tr¹m ph¸t ®iÖn cã c«ng suÊt vµ vÞ trÝ phï hîp ®Ó phôc vô s¸t víi nhu cÇu thùc tÕ vµ tiÕt kiÖm
®iÖn.
Sau ®©y lµ mét vÝ dô:
TÝnh c«ng suÊt ®iÖn tiªu thô cho c«ng tr-êng A. Gåm ®iÖn phôc vô cho s¶n xuÊt vµ th¾p s¸ng, cho khu vùc hiÖn
tr-êng vµ phôc vô cho khu nhµ ë. Nhu cÇu vÒ tiªu thô ®iÖn ®-îc thèng kª trong b¶ng 8.5 vµ b¶ng 8.6.
HÖ sè K vµ cos tra b¶ng 8.1.
§iÖn phôc vô cho sinh ho¹t vµ th¾p s¸ng ë khu nhµ ë, ®-îc -íc l-îng trªn c¬ së lµ sè d©n c- sèng ë khu vùc gia
®×nh. §Ó chÝnh x¸c cÇn ph¶i thiÕt kÕ khu nhµ ë, råi thèng kª c¸c phô t¶i cho c¸c gia ®×nh: Ti vi, qu¹t trÇn, qu¹t bµn, ®Ìn...
Trang: 62
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
B¶ng 8.5. Nhu cÇu ®iÖn ch¹y m¸y vµ s¶n xuÊt ë c«ng tr-êng A

Sè C«ng suÊt
C«ng suÊt mét
TT N¬i tiªu thô l-în tæng céng
m¸y (KW)
g (KW)

1 M¸y hµn 2 20 KVA P1 = 40

2 M¸y trén bª t«ng 250L 1 3,8 3,8

3 M¸y trén v÷a 400L 2 4,5 9,0

4 §Çm chÊn ®éng 4 1,1 4,4

5 CÇn trôc thiÕu nhi 2 3,2 6,4

6 CÇn trôc th¸p 5 tÊn 1 36 36,0

7 Th¨ng t¶i søc n©ng 0,5T 1 2,2 2,2

P2 = 61,8 KW

B¶ng 8.3. C«ng suÊt ®iÖn chiÕu s¸ng

DiÖn tÝch hay


C«ng suÊt C«ng suÊt
chiÒu dµi
TT cho 1 ®¬n vÞ tæng céng
®-îc th¾p
(w/m2) (W)
s¸ng
Trong nhµ
Trang: 63
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1 Trô së ban chØ huy 15 36 540
2 Nhµ t¾m, nhµ vÖ sinh 3 33 99
3 Nhµ ¨n, bÕp 15 40 600
4 Kho kÝn 3 90 270
5 X-ëng s¶n xuÊt 18 72 1296
6 Tr¹m bª t«ng 5 45 225
7 Nhµ nghØ 15 200 3000
 = 6030
W
= 6 KW
Ngoµi trêi
8 C¸c ®-êng chÝnh (Km) 500 0,295 1475
9 C¸c ®-êng phô (Km) 2500 0,250 625
10 C¸c b·i vËt liÖu (m2) 0,5 675 337
11 b·i l¾p thiÕt bÞ (m2) 2,4 200 480
 = 2917
W
12 Khu nhµ ë Phôc vô sinh ho¹t P4 = 16609
W

TÝnh c«ng suÊt ®iÖn cÇn thiÕt cho c«ng t-rêng:


Trang: 64
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- C«ng suÊt ®iÖn tiªu thô trùc tiÕp s¶n xuÊt (c¸c m¸y hµn):
K 1 .P1 0,75  40
P1t   = = 44,11 (KW)
cos  0,68
- C«ng suÊt ®iÖn phôc vô cho c¸c m¸y ch¹y ®éng c¬ ®iÖn:
K 2 .P2 0,7  41,8
P2t   = = 66,55 (KW)
cos  0,65
- C«ng suÊt ®iÖn phôc vô sinh ho¹t vµ chiÕu s¸ng ë khu vùc hiÖn tr-êng:

P3t = K3 P3 = (0,8 x 6 + 1 x 2,9) = 7,7 (KW)


- C«ng suÊt ®iÖn dïng cho sinh ho¹t vµ chiÕu s¸ng ë khu vùc gia ®×nh:

P4t = K4 P4 = (0,9 x 16,6) = 16,94 (KW)


Tæng c«ng suÊt ®iÖn cÇn thiÕt tÝnh to¸n cho c«ng tr-êng:
Pt = 1,1 (44,11 + 66,55 + 7,7 + 19,94) = 146,63 (KW)
Chän m¸y biÕn ¸p ph©n phèi ®iÖn:
Sau khi tÝnh ®-îc tæng c«ng suÊt tiªu thô ®iÖn cña c¸c phô t¶i trªn c«ng tr-êng, ®Ó chän m¸y biÕn ¸p ta ph¶i tiÕn hµnh tÝnh
to¸n cô thÓ nh- sau:
C«ng suÊt tÝnh to¸n ph¶n kh¸ng mµ nguån ®iÖn ph¶i cung cÊp x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Pt
Qt = (KW)
cos  tb

HÖ sè costb tÝnh theo c«ng thøc sau:

Trang: 65
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
 Pi  cos  i
t
costb =
 Pi
t

Trong ®ã cosi tra b¶ng.


Sau khi tÝnh ®-îc c«ng suÊt tiªu thô vµ c«ng suÊt ph¶n kh¸ng. C«ng suÊt biÓu kiÕn ph¶i cung cÊp cho c«ng tr-êng lµ:

St = Pt2  Q 2t (KVA)

Lùa chän m¸y biÕn ¸p.


ViÖc chän sè m¸y biÕn ¸p vµ c«ng suÊt m¸y ë trong mét tr¹m ph¶i c¨n cø vµo viÖc so s¸nh vµi ba ph-¬ng ¸n vÒ mÆt kinh
tÕ vµ kü thuËt ®Ó chän lÊy mét ph-¬ng ¸n tèi -u.
ViÖc so s¸nh chÝnh x¸c còng rÊt phøc t¹p, víi yªu cÇu cña m¹ng ®iÖn t¹m cho c«ng tr-êng ta chØ cÇn n¾m v÷ng mét sè
quy t¾c chung khi chän m¸y biÕn ¸p.
- NÕu TMBXD kh«ng lín th× chØ chän mét m¸y biÕn ¸p lµ ®¬n gi¶n nhÊt.
Nh-ng khi phô t¶i yªu cÇu ph¶i cã ®iÖn liªn tôc (phô t¶i lo¹i mét) th× nhÊt thiÕt ph¶i chän sao cho khi mét m¸y nghØ, m¸y
cßn l¹i vÉn b¶o ®¶m cung cÊp ®iÖn cho c¸c phô t¶i lo¹i mét. Víi ®iÒu kiÖn chio phÐp m¸y ch¹y qu¸ t¶i víi c«ng suÊt b»ng
140% c«ng suÊt ®Þnh møc.
- M¸y biÕn ¸p ph¶i chän sao cho ë phô t¶i ®Þnh møc m¸y chØ cÇn lµm viÖc víi c«ng suÊt b»ng 60%  80% c«ng suÊt ®Þnh
møc cña m¸y, lóc ®ã m¸y sÏ lµm viÖc kinh tÕ nhÊt. Khi chän m¸y biÕn ¸p, c«ng suÊt biÓu kiÕn ®Þnh møc cña m¸y chän,
tho¶ m·n bÊt ®¼ng thøc sau lµ hîp lý nhÊt.
(60%  80%) Schän  St
- NÕu tr¹m h¹ ¸p cã ®iÖn ¸p thø cÊp lµ 380/220 th× kh«ng nªn chän m¸y biÕn ¸p cã c«ng suÊt qu¸ 1000 KVA.
Sau ®©y giíi thiÖu mét sè m¸y biÕn ¸p ba pha lµm nguéi b»ng dÇu do ViÖt Nam s¶n xuÊt vµ mét sè m¸y nhËp do Nga s¶n
xuÊt.

Trang: 66
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
c2. C¸c nguån ®iÖn
C¸c nguån ®iÖn cung cÊp cho c«ng tr-êng ë hai d¹ng:
- M¹ng l-íi ®iÖn cao thÕ n»m trong hÖ thèng ®iÖn Quèc gia, ë n-íc ta ®iÖn ¸p cña l-íi ®iÖn Quèc gia th-êng lµ 500, 220,
110, 35, 10, 6 KV.
- Nguån ®iÖn c¸c tr¹m ph¸t ®iÖn, th-êng lµ c¸c m¸y ch¹y b»ng ®éng c¬ Diesel cã c«ng suÊt 220  250 KVA, cã lo¹i lín
tõ 250  750 KVA.
Nh-ng hîp lÝ vµ kinh tÕ nhÊt lµ sö dông nguån ®iÖn sÏ x©y dùng vÜnh cöu ®Ó cung cÊp ®iÖn cho c«ng tr-êng. VÞ trÝ c¸c
tr¹m cung cÊp nµy ®· ®-îc x¸c dsdÞnh trong b¶n thiÕt kÕ quy ho¹ch kiÕn tróc, v× vËy ph¶i cã kÕ ho¹ch x©y dùng c¸c tr¹m
cung cÊp vÜnh cöu nµy tr-íc, ®Ó cã thÓ phôc vô cho thi c«ng.
c3. Bè trÝ m¹ng l-íi ®iÖn
Trong ph¹m vi c«ng tr-êng, viÖc x¸c ®Þnh sè l-îng c¸c tr¹m biÕn thÕ, c¸ch bè trÝ chóng vµ s¬ ®å m¹ng l-íi ®-êng d©y
®iÖn cÇn ph¶i gi¶i quyÕt dùa trªn sù so s¸nh c¸c ph-¬ng ¸n.
C¸c tr¹m biÕn ¸p nªn bè trÝ ë trung t©m nh÷ng n¬i tiªu thô, b¸n kÝnh phôc vô cña tr¹m biÕn ¸p R  500m víi ®iÖn ¸p lµ
380/220, nÕu ®iÖn apds lµ (220/120 th× R  250m). Tuú theo quy m« c«ng tr-êng vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm tiªu thô
®iÖn, còng nh- ®iÖn ¸p cña c¸c tr¹m biÕn ¸p, mµ tù quyÕt ®Þnh sè l-îng còng nh- vÞ trÝ cña c¸c tr¹m biÕn ¸p nµy.
Tõ b¶ng ®iÖn h¹ thÕ cña tr¹m biÕn ¸p, kÐo ®i nh÷ng nh¸nh d©y dÉn chÝnh. Tõ c¸c nh¸nh d©y chÝnh nµy l¹i cã nh÷ng nh¸nh
rÏ ra c¸c ®iÓm tiªu thô lín ®øng riªng biÖt, hoÆc c¸c nhãm tiªu thô nhá. H×nh 8.2 tr×nh bµy m¹ng l-íi ®iÖn ë c«ng tr-êng
x©y dùng mét nhµ m¸y c«ng nghiÖp cã 2 tr¹m biÕn thÕ, cã ®-êng d©y dù phßng hç trî nhau khi mét tr¹m nµo ®ã bÞ mÊt
®iÖn.
§Ó ®¶m b¶o viÖc cung cÊp ®iÖn mét c¸ch ch¾c ch¾n, an toµn lao ®éng, ng-êi ta ph©n ra ba lo¹i tiªu thô ®iÖn sau:
- Lo¹i phô t¶i cÊp I: Kh«ng thÓ bÞ gi¸n ®o¹n ®-îc, v× nÕu mÊt ®iÖn sÏ x¶y ra tai n¹n cho ng-êi vµ cã thÓ ph¸ ho¹i c«ng
tr×nh, nh- ®iÖn ®Ó ch¹y hÖ thèng h¹ mùc n-íc ngÇm, hót n-íc ngÇm, h¹ giÕng ch×m.

Trang: 67
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Lo¹i phô t¶i nµy ph¶i cung cÊp b»ng 2 nguån ®iÖn kh«ng phô thuéc nhau. VÝ dô mét nguån lÊy ë m¹ng ®iÖn cao thÕ ®i qua
®Þa ph-¬ng, cßn nguån dù phßng lµ mét tr¹m ph¸t ®iÖn di ®éng cña c«ng tr-êng.
- Lo¹i phô t¶i cÊp II: Cã thÓ mÊt ®iÖn trong mét thêi gian ng¾n nh- c¸c x-ëng s¶n xuÊt vµ c¸c x-ëng gia c«ng cña c«ng
tr-êng, nÕu mÊt ®iÖn th× m¸y mãc vµ c«ng nh©n ph¶i ngõng viÖc, ¶nh h-ëng ®Õn kÕ ho¹ch thi c«ng vµ gi¸ thµnh x©y dùng
nh-ng kh«ng g©y nguy hiÓm.
Lo¹i phô t¶i nµy, ph¶i thiÕt kÕ theo ®iÒu kiÖn kinh tÕ, ph¶i chän lo¹i d©y, sè tr¹m biÕn thÕ, c«ng suÊt m¸y biÕn ¸p, sao cho
chóng cã thÓ hç trî nhau khi mét m¸y nµo ®ã bÞ mÊt ®iÖn.
- Lo¹i phô t¶i cÊp III: Cã thÓ cho phÐp mÊt ®iÖn, vÝ dô mét m¸y phô riªng lÎ, hoÆc lµ ®iÖn chiÕu s¸ng... NÕu cã mÊt ®iÖn
còng kh«ng g©y ra nh÷ng trë ng¹i lín, lo¹i nµy thiÕt kÕ kh«ng cã yªu cÇu g× ®Æc biÖt.
S¬ ®å m¹ng l-íi ®iÖn t¹m còng cã ba d¹ng sau:
Tr¹m cung cÊp ®iÖn
- S¬ ®å nh¸nh côt.
§iÓm tiªu thô

- S¬ ®å vßng kÝn

Trang: 68
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- S¬ ®å phèi hîp

H×nh 8.2. S¬ ®å m¹ng ®iÖn cho c«ng tr-êng

S¬ ®å (a) lµ s¬ ®å tiÕt kiÖm d©y dÉn, song c¸c nh¸nh nÕu bÞ háng d©y dÉn ë mét ®iÓm nµo ®ã, th× c¸c ®iÓm sau nã bÞ mÊt
®iÖn.
S¬ ®å (b) lµ s¬ ®å tèn nhiÒu d©y dÉn, gi¸ thµnh cao, song ®iÖn cã thÓ kh«ng bÞ mÊt, nÕu mét ®o¹n nµo ®ã bÞ háng.
S¬ ®å (c) lµ sù phèi hîp hai s¬ ®å tren, lµ s¬ ®å hîp lý nhÊt.
ë c«ng tr-êng x©y dùng th-êng ¸p dông s¬ ®å nµy víi c¸c n¬i tiªu thô chÝnh, quan träng, ®-îc thiÕt kÕ theo s¬ ®åd vßng
kÝn, c¸c n¬i tiªu thô phô, riªng rÏ, thiÕt kÕ theo nh¸nh côt.
S¬ ®å m¹ng ®iÖn cho c«ng tr-êng th-êng thiÕt kÕ cho c¸c phô t¶i lo¹i II vµ III vµ tuú theo ®Þa h×nh ph©n phèi cña phô t¶i,
ta cã c¸c s¬ ®å cung cÊp cho phï hîp.
5. ThiÕt kÕ ®-êng giao th«ng trªn c«ng tr-êng.
1) §-êng «t«:
«t« lµ ph-¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i c¬ ®éng nhÊt vµ phæ biÕn nhÊt ë c¸c c«ng tr-êng x©y dùng. §Ó gi¶m bít chi phÝ x©y
dùng ®-êng, ng-êi ta th-êng lµm ®-êng t¹m trïng víi ®-êng vÜnh cöu.
MÆt ®-êng «t« t¹m thêi cã nh÷ng lo¹i sau:
a) MÆt ®-êng ®Êt:
Lµm b»ng c¸ch cho m¸y ñi san ph¼ng råi dïng ®Çm l¨n nÆng 2 - 6 tÊn l¨n nhiÒu lÇn t¹o thµnh líp mÆt ®-êng r¾n ch¾c.
Trang: 69
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
b) MÆt ®-êng ®Êt c¶i thiÖn:
Lµ r¶i trªn mÆt ®-êng mét líp ®Êt hçn hîp gåm 6 -14% ®Êt thÞt 70 -75% c¸t cßn l¹i lµ nh÷ng h¹t nhá kh¸c ®Çm chÆt ®Ó c¸c
thµnh phÇn ®Êt liªn kÕt víi nhau t¹o thµnh mÆt ®-êng r¾n ch¾c.
c) MÆt ®-êng ®¸ d¨m, sái hoÆc xØ ph¶i d¶i lµm 2,3 líp mçi líp ph¶i ®Çm kü b»ng ®Çm l¨n.
d) MÆt ®-êng ®¸ héc lµm b»ng c¸c viªn ®¸ lín xÕp chÆt trªn nÒn c¸t hoÆc sái (cã sö dông ®Çm l¨n mÆt ®-êng).
e) MÆt ®-êng l¸t b»ng tÊm BTCT ®óc s½n:
Tr-íc khi l¸t ph¶i san ph¼ng nÒn ®Êt vµ r¶i mét líp c¸t máng d©ú kho¶ng 2 -3cm, dïng cÇn trôc «t« ®Ó cÈu l¸t c¸c tÊm
BTCT.
2) §-êng s¾t:
§-êng s¾t phôc vô c«ng tr-êng cã lo¹i khæ réng 1,4m, khæ hÑp (1,0m) vµ ®-êng goßng (0,6m).
Hai bªn nÒn ®-êng ph¶i cã r·nh tiªu n-íc, mÆt nÒn ph¶i cong ®Ó dÔ tho¸t n-íc. Trªn mÆt nÒn r¶i mét líp ba l¸t b»ng ®¸
d¨m, sái, c¸t h¹t to hoÆc xØ l« cao. ChiÒu réng líp bal¸t ph¶i lín h¬n chiÒu dµi tµ vÑt kho¶ng 20cm.
3.4. Nguyªn t¾c bè trÝ c¸c thµnh phÇn trªn tæng mÆt b»ng:
Khi thiÕt kÕ tæng mÆt b»ng x©y dùng ph¶i tu©n thñ theo nhiÒu nguyªn t¾c, nhiÒu quy chuÈn. Tuy nhiªn nh÷ng
nguyªn t¾c sau ®©y cã tÝnh ®Þnh h-íng cho viÖc nghiªn cøu còng nh- thiÕt kÕ ®Ó ®¹t ®-îc kÕt qu¶ tèt nhÊt.
a. C¸c nguyªn t¾c chung ®èi víi tæng mÆt b»ng :
1. Tæng mÆt b»ng x©y dùng ph¶i thiÕt kÕ sao cho c¸c c«ng tr×nh t¹m phôc vô tèt nhÊt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®êi
sèng cña c¸n bé, c«ng nh©n trªn c«ng tr-êng, thêi gian x©y dùng ®ång thêi kh«ng ¶nh h-ëng ®Õn c«ng t¸c an toµn lao
®éng vµ vÖ sinh m«i tr-êng.
2. Ph¶i thiÕt kÕ sao cho viÖc x©y dùng sè l-îng c¸c c«ng tr×nh t¹m lµ Ýt nhÊt, gi¸ thµnh x©y dùng rÎ nhÊt, kh¶ n¨ng
khai th¸c vµ sö dông nhiÒu nhÊt. Muèn vËy ph¶i tËn dông tèi ®a c¸c c«ng tr×nh cã s½n ë c«ng tr-êng, hoÆc x©y dùng ®Õn
®©u cã thÓ khai th¸c mét phÇn c«ng tr×nh x©y dùng ®Ó lµm c«ng tr×nh t¹m.
3. Khi thiÕt kÕ tæng mÆt b»ng x©y dùng ph¶i ®Æt nã trong mét mèi quan hÖ chung víi sù ®« thÞ ho¸ vµ c«ng nghiÖp
ho¸ ë ®Þa ph-¬ng. Tõ ®ã cã c¸ch nh×n l©u dµi vµ tæng qu¸t vÒ viÖc x©y dùng, khai th¸c c«ng tr×nh t¹m trong vµ sau thêi gian
x©y dùng xong c«ng tr×nh.

Trang: 70
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4. Khi thiÕt kÕ tæng mÆt b»ng x©y dùng ph¶i tu©n thñ theo c¸c h-íng dÉn, c¸c quy chuÈn, c¸c tiªu chuÈn vÒ thiÕt kÕ
kü thuËt c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng, vÖ sinh m«i tr-êng.
5. Häc tËp kinh nghiÖm thiÕt kÕ tæng mÆt b»ng x©y dùng cña c¸c ®¬n vÞ trong, ngoµi khu vùc, trong ngµnh vµ cña
n-íc ngoµi.
M¹nh d¹n ¸p dông c¸c tiÕn bé vÒ khoa häc -kü thuËt, vÒ qu¶n lý kinh tÕ…trong thiÕt kÕ tæng mÆt b»ng x©y dùng.
b. C¸c nguyªn t¾c riªng ®èi víi thµnh phÇn trªn tæng mÆt b»ng :
Tr-íc hÕt ph¶i ®Þnh vÞ c«ng tr×nh sÏ x©y dùng trªn khu ®Êt ®-îc cÊp; sau ®ã bè trÝ vµ thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh t¹m theo
®óng thø tù sau:
- Bè trÝ vÞ trÝ m¸y mãc, thiÕt bÞ x©y dùng nh-: cÇn trôc, vËn th¨ng, m¸y trén theo c¸c vÞ trÝ ®· ®-îc thiÕt kÕ trong c¸c
b¶n vÏ c«ng nghÖ x©y dùng.
- Bè trÝ hÖ thèng giao th«ng trªn c«ng tr-êng, dùa vµo m¹ng l-íi ®-êng cã s½n trªn mÆt b»ng hiÖn tr¹ng, hoÆc m¹ng
l-íi ®-êng quy ho¹ch ®Î v¹ch tuyÕn ®-êng t¹m.
- Bè trÝ kho b·i cÊt chøa vËt liÖu, cÊu kiÖn.
- Bè trÝ c¸c x-ëng s¶n xuÊt vµ phô trî trªn c¬ së m¹ng l-íi giao th«ng vµ c¸c kho b·i ®· ®-îc thiÕt kÕ tõ ®ã quy
ho¹ch c¸c x-ëng cho phï hîp.
- Bè trÝ c¸c lo¹i nhµ t¹m: nhµ t¹m ®-îc x©y dùng lµm hai khu vùc
+ C¸c lo¹i nhµ hµnh chÝnh: nhµ lµm viÖc, phßng häp, nhµ ¨n, nhµ nghØ, nhµ phôc vô y tÕ cã thÓ bè trÝ ngoµi hµng rµo
hoÆc ë trong c«ng tr-êng nh-ng thuËn tiÖn cho viÖc ®i l¹i, lµm viÖc. §ång thêi ph¶i chó ý vÞ trÝ Ýt bÞ ¶nh h-ëng nhÊt vÒ
tiÕng ån, vÒ bôi. CÇn l-u ý h-íng giã vµ lèi tho¸t khi cã ho¹ ho¹n hoÆc sù cè.
+ Khu vùc nhµ ë: Bao gåm nhµ ë gia ®×nh, nhµ ë tËp thÓ vµ c¸c c«ng tr×nh dÞch vô kh¸c… ®-îc bè trÝ ë ngoµi t-êng
rµo nh-ng thuËn tiÖn trong sinh ho¹t vµ lµm viÖc.
- Bè trÝ hÖ thèng an toµn b¶o vÖ: §ã lµ t-êng rµo bao quanh khu c«ng tr-êng, cæng vµo ra cã tr¹m b¶o vÖ th-êng
trùc. Cã tr¹m cøu ho¶.
- Bè trÝ m¹ng l-íi kü thuËt: M¹ng l-íi cÊp tho¸t n-íc, m¹ng l-íi ®iÖn t¹m thêi ph¶i thuËn tiÖn phôc vô cho s¶n
xuÊt vµ sinh ho¹t trªn c«ng tr-êng.

Trang: 71
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Ch-¬ng 3 - Thi c«ng bª t«ng c«ng tr×nh b»ng ph-¬ng ph¸p:


Tr-ît lâi - l¾p cét, dÇm, panel - sµn bª t«ng ®æ t¹i chç.

3.1. BiÖn ph¸p Thi c«ng bª t«ng lâi c«ng tr×nh b»ng v¸n khu«n tr-ît.
3.1.1. S¬ l-îc lÞch sö ph¸t triÓn c«ng nghÖ v¸n khu«n tr-ît ë ViÖt nam.
C«ng nghÖ thi c«ng b»ng v¸n khu«n tr-ît ®-îc ¸p dông lÇn ®Çu tiªn ®Ó ®æ bª t«ng xil« vµo n¨m 1903 t¹i Mü, sau ®ã t¹i
Liªn X« (cò) vµo n¨m 1924, ë §øc vµo n¨m 1931 vµ ®-îc ¸p dông nhiÒu h¬n t¹i Rumani ®Ó thi c«ng nh÷ng ®Ëp n-íc, èng
khãi... Sau §¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø 2, c«ng nghÖ nµy ®-îc ¸p dông vµo viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng
nghiÖp cao tÇng. C«ng nghÖ ¸n khu«n tr-ît ngµy cµng ®-îc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn, nã kh«ng chØ lµ mét c«ng nghÖ ®éc
lËp mµ cßn lµ mét c«ng nghÖ tiªn tiÕn kÕt hîp víi c¸c c«ng nghÖ kh¸c ®Ó thi c«ng trªn cao mét c¸ch hiÖu qu¶.
¥ ViÖt Nam, c«ng nghÖ v¸n khu«n tr-ît ®-îc øng dông lÇn ®Çu tiªn vµo n¨m 1973 t¹i c«ng tr-êng K3 ®Ó thi c«ng èng
khãi Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ninh B×nh cao (60m). ThiÕt bÞ tr-ît do ChÝnh Phñ Trung Quèc chÕ t¹o theo kiÓu d¸ng cña
Rumani. Khi thi c«ng xong èng khãi t¹i c«ng tr-êng K3 Ninh B×nh, Bé X©y dùng ®· n©ng cÊp ®¬n vÞ thi c«ng thµnh C«ng
ty X©y dùng sè 9, ®¬n vÞ cã nhiÖm vô chñ yÕu lµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nhb»ng v¸n khu«n tr-ît. Víi c¸c thiÕt bÞ mua cña
Rumani, c«ng ty ®· thi c«ng tr-ît nhiÒu c«ng tr×nh nh- : èng khãi Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ l¹i ( 130m) víi sù gióp ®ì cña
chuyªn gia Liªn x«, èng khãi Nhµ m¸y bª t«ng §¹o tó, Trô së Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam, Xi l« chøa xi m¨ng cña
Nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng th¹ch.
Thêi gian gÇn ®©y, cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ v¸n khu«n tr-ît trªn thÕ giíi, ViÖt Nam ®· sö dông c«ng
nghÖ nµy thi c«ng hµng lo¹t nhµ cao tÇng trªn kh¾p ®Êt n-íc vµ chñ yÕu lµ hai thµnh phè lín lµ Hµ néi vµ Thµnh phè Hå
ChÝ Minh.

Trang: 72
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3.1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm thi c«ng v¸n khu«n tr-ît nhµ cao tÇng

Thi c«ng b»ng v¸n khu«n tr-ît lµ mét ph-¬ng ph¸p thi c«ng tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ cao, tæ chøc thi c«ng nghiªm ngÆt,
tè ®é nhanh vµ cã hiÖu qu¶ gièng nh- c«ng tr×nh bª t«ng ®æ t¹i chç. Nã th«ng qua tr¹m b¬m dÇu, lîi dông mãi quan hÖ
t-¬ng hç cña v¸n khu«n, ty kÝch vµ bª t«ng mãi ®æ khiÕn cho toµn bé kÝch ®em v¸n khu«n, sµn thao t¸c t¶i träng thi c«ng
trªn sµn cïng dÞch chuyÓn lªn cao däc theo ty kÝch. Khi thi c«ng , mét mÆt võa ®æ bª t«ng, mét mÆt võa tr-ît v¸n khu«n
lªn trªn t¹o nªn kÕt cÊu theo thiÕt kÕ.

Tr-ît v¸ch , cét kÕt cÊu vµ thi c«ng sµn cã thÓ dïng ph-¬ng ph¸p thi c«ng ®ång bé hoÆc dÞ bé. C«ng nghÖ thi c«ng
kÕt cÊu v¸n khu«n tr-ît chñ yÕu cã ®Æc ®iÓm sau :

Dùa vµo kÝch th-íc mÆt c¾t kÕt cÊu mµ tæ hîp v¸n khu«n mét lÇn khi thi c«ng tr-ît ®Ó v¸n khu«n dÞch chuyÓn ®ång bé.
Nãi chung kh«ng nªn tæ hîp l¹i trªn cao.
Toµn bé träng l-îng cña thiÕt bÞ v¸n khu«n tr-ît, t¶i träng thi c«ng trªn sµn thao t¸c, lùc ma s¸t khi n©ng gi÷a v¸n
khu«n vµ bª t«ng lµ do ty kÝch chÞu vµ truyÒn vµo khèi v¸ch. V× vËy, bª t«ng cña kÕt cÊu sau khi tr-ît ra ph¶i cã mét c-êng
®é nhÊt ®Þnh cã thÓ gi÷ ty kÝch ®Ó ®¶m baá tÝnh æn ®Þnh chèng ®ì cña ty kÝch.

Trong c«ng nghÖ nµy v¸n khu«n ®-îc n©ng ®ång thêi vµ lÊy viÖc ®æ bª t«ng lµm c«ng ®o¹n chÝnh. NghÜa lµ khi thi
c«ng khèi v¸ch ph¶i n¾m v÷ng vµ xö lý tèt mãi quan hÖ cña tÝnh ®ång thêi ®æ bª t«ng vµo khèi v¸ch, tÝnh thÝch hîp cña
c-êng ®é bª t«ng ra khái v¸n khu«n vµ tÝnh kÞp thêi cung cÊp bª t«ng theo chiÒu ®øng

Thi c«ng v¸n khu«n tr-ît lµ ph-¬ng ph¸p thi c«ng cã tÝnh chÊt liÒn khèi vµ c-ìng bøc do ®ã ®ßi tÊt c¶ c¸c kh©u c¸c
phÇn viÖc cÇn ph¶i ®-îc chuÈn bÞ mét c¸ch hÕt søc kü l-ìng vµ c«ng t¸c qu¶n lý tæ chøc thi c«ng ph¶i chÆt chÏ thi míi cã
hiÖu qu¶.

Trang: 73
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Tèc ®é thi c«ng nhanh vµ nãi chung nhµ cao tÇng chØ cÇn 5-6 ngµy lµ ®-îc mét tÇng cßn kÕt cÊu v¸ch cøng th× 3-4
ngµy ®-îc 1 tÇng, tÇng cña nhµ cao tÇng cµng nhiÒu th× hiÖu qu¶ rót ng¨n thêi gian thi c«ng cµng râ nÐt.

Tõ tÇng ®¸y ®Õn tÇng m¸i chØ cÇn mét lÇn l¾p dùng v¸n khu«n, mét lÇn thao dì v¸n khu«n v× vËy so víi c«ng nghÖ
v¸n khu«n kh¸c tiÕt kiÖm r©t nhiÒu v¸n khu«n, gç vµ nh©n c«ng.

Nh-ng dïng ph-¬ng ph¸p nµy nÕu kh«ng cã nh©n viªn qu¶n lý vµ kü thuËt thao t¸c thµnh thôc th× khã ®¶m b¶o chÊt
l-îng, khã khèng chÕ ®-îc sai lÖch.

Nãi chung ph-¬ng ph¸p thi c«ng nµy còng nh- hai ph-¬ng ph¸p trªn ®Òu cã thÓ gióp c¸c ®¬n vÞ thi c«ng ®Èy nhanh tiÕn
®é thi c«ng c«ng tr×nh, khèi l-îng v¸n khu«n ®Ó t¹o nªn v¸n khu«n tr-ît còng gi¶m ®-îc tèi ®a ( 0,004m3 / m2)

3.1.3. CÊu t¹o – c¸ch l¾p dùng v¸n khu«n tr-ît

3.1.3.1. CÊu t¹o :

ThiÕt bÞ v¸n khu«n tr-ît gåm ba bé phËn chñ yÕu :

- C¸c tÊm v¸n khu«n tr-ît trong vµ ngoµi.

- HÖ thèng sµn n©ng

- HÖ thèng n©ng tr-ît : Khung kÝch, ty kÝch, kÝch

 HÖ thèng v¸n khu«n :

ChiÒu cao cña tÊm cèp pha tr-ît trung b×nh 1.1 - 1.2m, bé cèp pha nµy bao quanh toµn bé kÕt cÊu ®øng cÇn ph¶i ®æ bª
t«ng b»ng cèp pha tr-ît.

Trang: 74
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Th«ng th-êng v¸n khu«n gåm c¸c bé phËn : V¸n khu«n sµn, v¸n khu«n gãc, v¸n khu«n lç cña. C¸c tÊm th-êng dïng
thÐp chèng uèn nguéi dµy 2-2.5mm hoÆc hµn thÐp thÐp gãc

3
2
4 1

12
 HÖ thèng sµn n©ng :
14 9 Dïng ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c trong qu¸ tr×nh
6 8
10 thi c«ng. HÖ thèng nµy ®-îc bè trÝ t¹i hai cao
7
5 tr×nh :
13 - Cao tr×nh trªn liªn kÕt trùc tiÕp vµo
11 12 m¶ng v¸n khu«n vµ ®-îc gäi lµ sµn
thao t¸c chÝnh. Sµn thao t¸c dïng ®Ó
C¸c bé phËn cña v¸n khu«n tr-ît
chøa vËt liÖu, l¾p dùng cèt thÐp, vËn
1.KÝch ; 2.§-êng èng dÇu cao ¸p ; 3. Ty kÝch ; 4. Gi¸ n©ng
5. Vßng g¨ng bªn d-íi ; 6. V¸n khu«n ; 7. Dµn ; 8. Thanh ch¾n chuyÓn, ®æ bª t«ng, l¾p v¸n khu«n cöa
9. TÊm l¸t sµn ; 10. Gi¸ treo ngoµi ; 11. Gi¸ treo trong hoÆc dÞch chuyÓn v¸n khu«n khi cÇn
12.Lan can ; 13.Khèi , v¸ch ; 14. Gi¸ tam gi¸c
thiÕt.

- Cao tr×nh d-íi ®-îc liªn kÕt víi sµn thao t¸c trªn bëi xÝch hoÆc d©y treo vµ gäi lµ sµn treo. Sµn treo dïng ®Ó kiÓm
tra chÊt l-îng bª t«ng, hoµn thiÖn bÒ mÆt ngoµi vµ th¸o dì hép khu«n c¸c lç cöa nÕu cã. H×nh vÏ trªn ký hiÖu 7,8

Trang: 75
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

4
1 - TÊm cèp pha
3
2 - Khung kÝch 5 2
3 - C¬ cÊu chèng n©ng kÝch 6
4 - Thanh trô kÝch (ty kÝch) 9
5 - Sµn thao t¸c trong 1
6 - Sµn thao t¸c ngoµi

7 - Sµn treo trong 7 8

8 - Sµn treo ngoµi 500 500

HÖ thèng n©ng tr-ît :


HÖ thèng n©ng th«ng th-êng hiÖn nay lµ kÝch thuû lùc. Nhß ¸p lùc dÇu, kÝch n©ng ®-a toµn bé kÕt cÊu v¸n khu«n vµ sµn
n©ng tr-ît lªn däc theo c¸c thanh trô kÝch. HÖ thèng n©ng gåm 3 bé phËn sau :
Khung kÝch : ®-îc chÕ t¹o b»ng gç hay kim lo¹i. Cã t¸c dùng gi÷ cho c¸c tÊm v¸n khu«n Ðp s¸t vµo kÕt cÊu vµ kh«ng bÞ
biÕn d¹ng khi cã lùc x« ngang. Khung kÝch cã d¹ng ch÷ , khi ®-îc n©ng lªn nã kÐo theo c¸c m¶ng v¸n khu«n tr-ît.
Khung nµy ®-îc ®Æt c¸ch nhau tõ 1.5 - 2.5m. HÖ thèng nµy tiÕp nhËn toµn bé t¶i träng cña v¸n khu«n, kÝch, sµn n©ng, c¸c
t¶i träng cña v÷a bª t«ng vµ c¸c t¶i träng trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
- Thanh trô kÝch ( ty kÝch): Lµm nhiÖm vô tú kÝch vµ tiÕp nhËn toµn bé t¶i träng t¸c ®éng tõ khung kÝch vµ truyÒn lùc
xuèng kÕt cÊu bª t«ng. Ty kÝch lµm b»ng thÐp, th-êng cã kÝch th-íc lµ 25-50mm cã thÕ dµi ®Õn 6m, mét ®Çu ®-îc ch«n
ngÇm chÆt trong bª t«ng, §Çu kia xuyªn qua lç tú kÝch. Ty kÝch cã thÓ n»m l¹i hoÆc rót ra khái kÕt cÊu sua khi thi c«ng.
Trang: 76
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- KÝch: cã nhiÖm vô ®-a toµn bé v¸n khu«n vµ sµn n©ng tr-ît lªn däc theo c¸c ty kÝch. Søc n©ng cña mét kÝch thuû lùc
th«ng th-êng tõ 10 tÊn trë lªn. C¸c lo¹i nµy cho phÐp t¨ng kho¶ng c¸ch bè trÝ khung kÝch t¹o sù thuËn lîi cho thi c«ng x©y
dùng, dÔ dµng ®æ bª t«ng, l¾p cèt thÐp, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu
l¹o kÝch nh- : KÝch thuû lùc, kÝch c¬ ®iÖn, kÝch bµn ren, kÝch kÑp, kÝch khi nÐn.
KÝch thuû lùc ( Chñ yÕu lµ kÝch dÇu ) ®-îc sö dông phæ biÖn v× lo¹i kÝch nhá c«ng su¸t lín vµ sö dông ®¬n gi¶n, tiÖn lîi.
C¸c kÝch ®-îc nèi víi nhau thµnh tõng chuçi vµ ®-îc ®iÒu khiÓn qua tr¹m vËn hµnh cña m¸y b¬m trung t©m.
M¸y b¬m trung t©m cã thÓ vËn hµnh ®-îc 80 – 100 kÝch. Trong thi c«ng ®Ó ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi ng-êi ta chØ dïng
30 – 40 kÝch.
S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña kÝch ®Ó n©ng bé cèp pha
tr-ît lªn ®-îc m« t¶ trªn h×nh

S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña kÝch thuû lùc

a. VÞ trÝ 1 b. VÞ trÝ 2
c. VÞ trÝ 3

(a) (b) (c)

S¬ ®å mét chu kú lµm viÖc cña kÝch cã thÓ ®-îc m« t¶ theo 3 vÞ trÝ:
- VÞ trÝ 1 - lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ b¾t ®Çu b¬m dÇu.
- VÞ trÝ 2 - KÝch ®· ®-îc n©ng lªn do ¸p lùc cña dÇu so víi vÞ trÝ ban ®Çu mét ®o¹n h.
- VÞ trÝ 3 - KÝch trë l¹i vÞ trÝ mét lµ kÕt qu¶ thu ®-îc sau mét chu tr×nh di chuyÓn cña hÖ cèp pha tõ vÞ trÝ ban ®Çu ®Õn vÞ trÝ
cuèi cïng. Thêi gian tr-ît mét kho¶ng h lµ 100 - 150 gi©y, thêi gian nµy lµ mét chu kú ho¹t ®éng cña kÝch (t c), tc bao
gåm:
+ tp- thêi gian b¬m dÇu vµo kÝch, tp = 30 - 45 gi©y;

Trang: 77
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
+ tg- thêi gian di chuyÓn cèp pha, tg = 65 - 90 gi©y;
+ ti- thêi gian tr¶ kÝch vÒ vÞ trÝ ban ®Çu, ti = 5 - 15 gi©y.
Trong mét giê cã thÓ thùc hiÖn ®-îc tõ 12 ®Õn 20 chu tr×nh di chuyÓn, nh- vËy, trong mét ngµy hÖ cèp pha tr-ît cã thÓ lªn
®-îc 2.5 - 3 m chiÒu cao.
Nh÷ng thanh trô thÐp nhËn toµn bé t¶i träng cña hÖ cèp pha, sµn c«ng t¸c, thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu truyÒn xuèng mãng
c«ng tr×nh.
ThiÕt bÞ dïng ®Ó kiÓm tra hÖ cèp pha trong qu¸ tr×nh thi c«ng lµ èng thuû b×nh, qu¶ däi. NÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp, nªn dïng
m¸y thuû b×nh vµ m¸y kinh vÜ ®Ó kiÓm tra.
VÞ trÝ ®Æt thiÕt bÞ kiÓm tra cÇn ph¶i x¸c ®Þnh cho phï hîp; viÖc kiÓm tra ph¶i tiÕn hµnh th-êng xuyªn ®Ó tr¸nh nghiªng lÖch
g©y hËu qu¶ xÊu.
3.1.3.2. BiÖn ph¸p l¾p dùng :
- §¸nh dÊu tuyÕn tim cña v¸ch vµ cét, tuyÕn vÞ trÝ lç cöa, tuyÕn vÞ trÝ däc ngang cña trô ®øng bªn cña gi¸ n©ng.
- Cµo b»ng vµ bè trÝ tÊm ®Öm ngang ( hoÆc l¸ng xoa ph¼ng líp v÷a xi m¨ng c¸t vµng) mÆt ®æ trô ®øng bªn cña gi¸ n©ng.
- L¾p ®Æt gi¸ n©ng ë vÞ trÝ giao nhau cña trôc däc vµ ngang, sau khi hiÖu chØnh ®é th¼ng ®øng vµ th¨ng b»ng, cè ®Þnh ch¾c
ch¾n.
- L¾p ®Æt vßng g¨ng trªn vµ d-íi, ®ång thêi liªn kÕt thµnh bé khungvíi gi¸ n©ng ë vÞ trÝ giao nhau cña trôc däc vµ ngang.
- L¾p ®Æt c¸c gi¸ n©ng ë kho¶ng gi÷a cña tuyÕn trôc, ®ång thêi s¬ bé hiÖu chØnh ®é th¼ng ®øng vµ th¨ng b»ng gia cè t¹m
thêi ch¾c ch¾n.
- L¾p ®Æt c¸c dÇm nèi cña dÇm ngang trªn gi¸ n¨ng t¹o thµnh mét hÖ thèng khung tr-îtcña v¸n khu«n ®ång thêi kiÓm tra
toµn diÖn vµ hiÖu chØnh ®é th¶ng gãc vµ ®é th¨ng b»ng.

Trang: 78
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- §iÒu chØnh thanh ®ì vßng g¨ng trªn trô ®øng bªn gi¸ n©ng, ®iÒu chØnh vßng g¨ng trªn, d-íi tíi ®é dµy yªu cÇu cña v¸ch,
®é c«n cña v¸n khu«n vµ ®é ngang b»ng cña vßng g¨ng, v¨n chÆt c¸c bu l«ng thu, sau ®ã gia cè ch¾c vßng g¨ng á vïng gãc
låi vµ lâm.
- Sau khi l¾p ®Æt v¸n khu«n gãc ®ång thêi hiÖu chØnh vµ cè ®Þnh, däc tuyÕn l¾p ®Æt phÝa v¸n khu«n ®ång thêi chÌn khe v¸n
khu«n.
- Buéc cèt thÐp ®øng vµ ngang trong v¸n khu«n, l¾p ®Æt c¸c ®-êng èng ch«n s½n, khu«n c¸c lç cña.
- Sau khi dän s¹ch trong v¸n khu«n, l¾p l¹i thao t¸c trªn ®Ó l¾p v¸n khu«n phÝa cßn l¹i vµ chen khe miÖng d-íi hai v¸n
khu«n.
- L¾p ®Æt dÇm chÝnh sµn thao t¸c trong vµ ®ì sµn ®ua ngoµi, l¾p ®Æt vµ gia cè hÖ thèng thanh chèng ®øng vµ ngang. Sau ®ã
l¸t hoÆc l¾p ®Æt tÊm sµn cña trong vµ ngoµi.

3.1.4. Thi c«ng bª t«ng

3.1.4.1 Yªu cÇu ®èi víi bª t«ng

- CÊp phèi bª t«ng ngoµi viÖc phï hîp víi thiÕt kÕ cÇn ph¶i ®¸p øng yªu cÇu c-êng ®é thÝch hîp khi ra khái khu«n.

- Dùa vµo m¸c thiÕt kÕ, tèc ®é tr-ît, ®Æc ®iÓm kÕt cÊu, nguyªn vËt liÖu sö dông, phô gia sö dông, ®iÒu kiÖn thêi tiÕt
khÝ hËu thêi gian thi c«ng mµ cÇn thÝ nghiÖm vµi lo¹i cÊp phèi cã tèc ®é ®«ng cøng kh¸c nhau ®Ó cung cÊp cho
c«ng tr-êng.

- Trong ®iÒu kiÖn b×nh th-êng yªu cÇu ®é sôt bª t«ng t¹i hiÖn tr-êng tõ 6-8cm

- C-êng ®é bª t«ng ra khái v¸n khu«n lµ 0,5-2,5kg/cm2 .

3.1.4.2 §æ bª t«ng.

Trang: 79
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
a. C¸c yªu cÇu khi ®æ, ®Çm bª t«ng

- Mçi líp ®æ bª t«ng ph¶i thùc hiÖn theo tuyÕn thay ®æi ®· ®-îc x¸c ®Þnh ®Ó ®æ bª t«ng theo vßng. §æ bª t«ng
cïng mét líp ®æ, ph¶i ®æ ®èi xøng nhiÒu phÝa ®Ó tr¸nh cho c«ng tr×nh nghiªng hoÆc vÆn. ChiÒu dµy mçi líp ®á
h¹n chÕ tõ 200-300mm.

- §èi víi lç, lç cöa, khe biÕn d¹ng th× bª t«ng ph¶i ®æ ®Òu hai phÝa dèi xøng nhau.

- Khi ®Çm bª t«ng, nªn dïng ®Çm dïi. Kh«ng ®-îc trùc tiÕp lµm chÊn ®éng ty kÝch, v¸n khu«n, cèt thÐp. ChiÒu
s©u c¾m dïi kh«ng ®-îc v-ît qu¸ 50mm cña líp bª t«ng tr-íc

- Trong qu¸ tr×nh tr-ît v¸n khu«n tuyÖt ®èi kh«ng ®-îc ®Çm bª t«ng.

b. C¸c qu¸ tr×nh ®æ bª t«ng

1. Tèc ®é tr-ît cña hÖ thèng vÊn khu«n :

Tèc ®é tr-ît cña v¸n khu«n phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau :

- Kh¶ n¨ng tæ chøc thi c«ng trªn c«ng tr-êng.

- Thêi gian ®«ng kÕt cña v÷a bª t«ng

- Kh¶ n¨ng chÞu lùc cña ty kÝch.

- æn ®Þnh tæng thÓ cña c«ng tr×nh trong qu¸ tr×nh thi c«ng.

 TÝnh to¸n tèc ®é tr-ît theo thêi gian ®«ng kÕt cña v÷a bª t«ng :

C«ng thøc tÝnh to¸n : V = Vmax = (H-h-a)/T

Trong ®ã : Vmax : Tèc ®é tr-ît lín nhÊt cho phÐp (cm/h)


Trang: 80
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
H : ChiÒu cao cña v¸n khu«n tr-ît.

h : ChiÒu dµy mçi líp bª t«ng ®æ.

a : Kho¶ng c¸ch tõ mÆt bª t«ng ®æ ®Õn mÐp trªn v¸n khu«n (5-10cm).
T : thêi gian cÇn thiÕt ®Ó bª t«ng cã thÓ tr-ît ra khái v¸n khu«n (h)

Th«ng th-êng víi chiÒu cao v¸n khu«n 1,2m chiÒu dµy mçi líp bª t«ng ®æ lµ 15-20cm th× Vmax = (85- 95 )/ T (cm/h) .

T cã thÓ xem b¶ng sau

Quan hÖ gi÷a nhiÖt ®é – thêi gian ®«ng cøng – tèc ®é tr-ît cho phÐp.

NhiÖt ®é kh«ng khÝ ( oC ) T (giê) Vmax (cm/h)

5 12-14 7.9-6.2

10 9-11 10.3-7.7

15 7-8.4 13.3-10.1

20 5.7-7 16.6-12.1

 TÝnh to¸n tèc ®é tr-ît theo kh¶ n¨ng chÞu lùc cña ty kÝch :

Tr-êng hîp ty kÝch kh«ng cã kh¶ n¨ng mÊt æn ®Þnh th×

V = Vmax = (H-h-a)/T

Tr-êng hîp ty kÝch chÞu nÐn cã kh¶ n¨ng mÊt æn ®Þnh :

Trang: 81
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
10.5 0.6
V  
T K .P T

P- T¶i träng t¸c dông lªn mét thanh ty kÝch (KN)

T - Thêi gian cÇn thiÕt ®Ó bª t«ng cã thÓ ®¹t ®-îc c-êng ®é 7-10daN/cm2 trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt trung b×nh cña ca
lµm viÖc ®-îc x¸c ®Þnh theo thùc nghiÖm.

K – HÖ sè an toµn th-êng lÊy = 2

2. C¸c qu¸ tr×nh ®æ bª t«ng :

Giai ®o¹n b¾t ®Çu tr-ît


Khi b¾t ®Çu ®æ bª t«ng nãi chung bª t«ng ®-îc ®æ kho¶ng 2/3 chiÒu cao v¸n khu«n vµ tr-íc lóc líp bª t«ng ®æ ®Çu tiªn b¾t
®Çu ®«ng cøng, v¸n khu«n tr-ît 1-2 hµnh tr×nh ph¶i th-êng xuyªn quan s¸t sù lµm viÖc cña thiÕt bÞ v¸n khu«n vµ c-êng ®é
ra khái khu«n cña bª t«ng : NÕu c-êng ®é ra khái khu«n ®¹t 0,5 - 2,5kg/cm2 th× cã thÓ cho tr-ît b×nh th-êng.

Giai ®o¹n tr-ît b×nh th-êng

Trong giai ®o¹n nµy nªn dïng ph-¬ng ph¸p xen kÏ : chia líp ®æ bª t«ng vµ chia líp tr-ît, nghÜa lµ lóc ®æ th× ®Çm bª
t«ng mçi líp mµ kh«ng tr-ît; cßn lóc tr-ît v¸n khu«n cña mçi líp ®æ bª t«ng thi kh«ng ®æ, kh«ng ®Çm bª t«ng ®Ó khèng
chÕ chiÒu dµy mçi líp ®æ bª t«ng vµ ®¹t ®-îc môc ®Ých ®æ bª t«ng ®Òu. Thêi gian gi¸n ®o¹n hai tÇng n©ng n©ng, th-êng
kh«ng v-ît qu¸ 1 giê. NÕu v-ît qu¸ 1 giê th× nªn cø c¸ch 1 giê ch¹y mét hµnh tr×nh kÝch. NÕu thêi tiÕt t-¬ng ®èi nãng nªn
t¨ng 1-2 hµnh tr×nh kÝch ®Ó ®¶m b¶o bª t«ng trong v¸n khu«n tr-íc lóc ra ngoµi v¸n khu«n ë tr¹ng th¸i kh«ng dÝnh.

Giai ®o¹n ngõng tr-ît


NÕu do thi c«ng yªu cÇu hoÆc mét sè nguyªn nh©n kh¸c mµ tr-ît ®Õn cao ®é nhÊt ®Þnh kh«ng thÓ tr-ît tiÕp thi cÇn ph¶i ¸p
dông mét sè biÖn ph¸p ngõng nh- sau : §æ bª t«ng tíi cïng mét cao ®é,c¸ch mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh v¸n khu«n
Trang: 82
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
n©ng mét hµnh tr×nh cho ®Õn khi v¸n khu«n vµ bª t«ng kh«ng dÝnh th× dõng, ®ång thêi lµm cho bª t«ng ®¶m b¶o ®-îc
c-êng ®é khi ra khái v¸n khu«n.
Trong suèt qu¸ tr×nh thi c«ng tr-ît v¸n khu«n ph¶i ®-îc vÖ sinh liªn tôc ®Ó ®¶m b¶o v¸n khu«n ®-îc n©ng thuËn lîi, bª
t«ng kh«ng bÞ dÝnh vµo v¸n khu«n, khèi v¸ch kh«ng bÞ kÐo nøt vµ mÆt t-êng b»ng ph¼ng.
Khi bª t«ng chia tõng líp ®æ xong, cïng víi viÖc n©ng v¸n khu«n ph¶i lu«n lu«n lµm s¹ch v÷a b¸m dÝnh ë mÆt trong v¸n
khu«n, ®Æc biÖt chó ý vÖ sinh v¸n khu«n gãc, tÊm v¸n cµi vµ v÷a bÞ kÑp ë khe gi÷a v¸n khu«n ng¨n vµ v¸n khu«n rêi.
3.2. L¾p ghÐp kÕt cÊu cét, dÇm, sµn
3.2.1. Kh¸i niÖm chung :
Kü thuËt l¾p ghÐp kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp phô thuéc vµo c¸c ®Æc ®iÓm cña c¸c kÕt cÊu ®ã.
C¸c kÕt cÊu ph¶i cã nh÷ng chi tiÕt x¸c ®Þnh vÞt trÝ thiÕt kÕ, c¸c chi tiÕt mèi nèi gi÷a c¸c bé phËn, nÕu kh«ng cã chi tiÕt ®ã
th× ph¶i cã nh÷ng dông cô thiÕt bÞ riªng phôc vô l¾p ghÐp chÝnh x¸c.
C¸c kÕt cÊu ®óc t¹i nhµ m¸y khi vËn chuyÓn ®Õn c«ng tr-êng ph¶i kiÓm tra l¹i kÝch th-íc h×nh häc, kiÓm so¸t mäi chi tiÕt
nhá cña chóng. Nh÷ng kÕt cÊu ®óc t¹i hiÖn tr-êng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao.
Kh¶ n¨ng chÞu lùc cña kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp th-êng thay ®æi khi kÕt cÊu ®-îc ®Æt hoÆc treo ë t- thÕ kh¸c nhau. VËy cÇn
cã biÖn ph¸p riªng ®Ó tr¸nh g©y ra nh÷ng øng suÊt qu¸ lín trong bª t«ng vµ trong cèt thÐp khi s¾p ®Æt vµ cÈu l¾p.
C¸c qu¸ tr×nh l¾p ghÐp kÕt cÊu lµ :
ChuÈn bÞ kÕt cÊu ®Ó l¾p ghÐp

- Treo buéc vµ vËn chuyÓn kÕt cÊu ®Õn vÞ trÝ l¾p.

- L¾p cè ®Þnh t¹m vµ ®iÒu chØnh kÕt cÊu.

- Cè ®Þnh vÜnh viÔn kÕt cÊu.

1. C«ng t¸c chuÈn bÞ :


Trang: 83
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Ch¶i s¹ch c¸c ®iÓm tùa cña kÕt cÊu, v¹ch s½n c¸c ®-êng tim, cèt. BÎ th¼ng l¹i c¸c ®Çu cèt thÐp chê, kiÓm tra vÞ trÝ c¸c
chi tiÕt ch«n s½n.

S¾p xÕp c¸c kÕt cÊu n»m trong tÇm ho¹t ®éng cña cÇn trôc l¾p ghÐp, ë vÞ trÝ thuËn tiÖn nhÊt cho viÖc treo buéc cÈu l¾p.

ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ thang , sµn c«ng t¸c, gi»ng cè ®Þnh, d©y ®iÒu chØnh ...

Trªn c¸c kÕt cÊu ph¶i ghi thø tù vÞ trÝ cña tõng lo¹i ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn khi cÈu l¾p. X¸c ®Þnh vÞ trÝ treo buéc cho tõng lo¹i
cÊu kiÖn. Nh÷ng cÊu kiÖn nµo kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng chÞu t¶i träng b¶n th©n khi cÈu l¾p ph¶i ®-îc gia c-êng tr-íc.

2. Treo buéc vµ vËn chuyÓn kÕt cÊu :

Ph¶i tÝnh to¸n vµ ph©n bè c¸c ®iÓm treo buéc hîp lý ®Ó tr¸nh g©y ÷ng suÊt qu¸ lín khi cÈu trôc.
C¸c thiÕt bÞ treo buéc ph¶i ®¶m b¶o vµ nªn dông c¸c thiÕt bÞ cã kho¸ b¸n tù ®éng ®Ó dÔ th¸o l¾p.
Nªn treo buéc c¸c cÊu kiÖn gÇn t- thÕ lµm viÖc cña nã ë vÞ trÝ thiÕt kÕ nhÊt.
L¾p cè ®Þnh t¹m vµ ®iÒu chØnh kÕt cÊu :
Cã hai c¸ch ®iÒu chØnh kÕt cÊu
L¾p ®Æt vµ ®iÒu chØnh kÕt cÊu v¸o ®óng vÞ trÝ thiÕt kÕ b»ng cÇn trôc
§iÒu chØnh kÕt cÊu b»ng nh÷ng thiÕt bÞ ®Æc biÖt sau khi ®· l¾p ®Æt c¸c kÕt cÊu vµo ®óng vÞ trÝ thiÕt kÕ vµ cè ®Þnh t¹m.
¸p dông c¸ch 1 th× thêi gian sö dông cÇn trôc nhiÒu h¬n nh-ng tèn Ýt c«ng lao ®éng thñ c«ng.
Ap dông c¸ch thø 2 th× mau gi¶i phãng cÇn trôc h¬n nh-ng tèn nhiÒu c«ng lao ®äng thñ c«ng nh÷ng thiÕt bÞ dung ®Ó ®iÒu
chØnh th-êng cång kÒnh vµ nÆng

3. Cè ®Þnh vÜnh viÔn kÕt cÊu.

Nªn tiÕn hµnh sím sau khi ®· ®iÒu chØnh vµo ®óng vÞ trÝ thiÕt kÕ. ChØ cho phÐp l¨p c¸c kÕt cÊu tÇng trªn khi ®· cè ®Þnh vÜnh
viÔn kÕt cÊu cña tÇng d-íi.
Trang: 84
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3.2.2 CÊu t¹o mèi nèi gi÷a c¸c kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp :

3.2.2.1 Mèi nèi cét víi mãng :

Mèi nèi cét víi mãng cã thÓ lµ mèi nèi cøng hay mèi nèi khíp.

- Mèi nèi cøng b»ng c¸ch ch«n ch©n cét trong chËu mãng hay b»ng c¸ch cè ®Þnh ch©n cét vµo mãng b»ng c¸c bu
l«ng gi»ng. C¸ch nèi thø nhÊt dÔ thùc hiÖn h¬n nªn ®-îc ¸p dông nhiÒu trong thùc tÕ.

- Nèi ch©n cét vµo mãng b»ng bu l«ng gi»ng thùc hiÖn theo c¸ch ®Æt ¸p ®Ønh mãng vµ ch©n cét qua c¸c chi tiÕt
ch«n s½n, hay thùc hiÖn theo c¸ch ®æ v÷a bª t«ng d-íi ch©n cét sau khi ®· cè ®Þnh cét trªn gi¸ tùa.

- Mèi nèi khíp ch©n cét v¸o mãng thùc hiÖn trªn c¸c mÆt bª t«ng h×nh cÇu. Khi l¾p ghÐp ph¶i gi÷ t¹m cét b»ng c¸c
thiÕt bÞ riªng.

3.2.2.2 Mèi nèi c¸c ®o¹n cét: Cét bª t«ng cèt thÐp nhµ cao tÇng th-êng
®-îc ®æ thµnh nhiÒu ®o¹n. Mèi nèi cña chóng theo chiÒu cao th-êng lµ
mèi nèi cøng lo¹i chi tiÕt thÐp ch«n s½n hay bª t«ng cèt thÐp.

H×nh bªn tr×nh bµy chi tiÕt mèi nèi cøng gi÷a c¸c ®o¹n cét

Khi ®óc cét ng-êi ta hµn c¸c thanh cèt thÐp ë ®Çu ®o¹n cét 1 vµ 2 vµo
c¸c chi tiÕt thÐp 3 l»m b»ng thÐp gãc vµ hµn thÐp tÊm, ®Æt c¸c l-íi thÐp
5, råi ®æ bª t«ng ®Çu cét cïng mét lóc víi ch©n cét. Khi ®æ bª t«ng xong
th× hµn vµo gi÷a ®Ønh cét mét miÕng thÐp ®Öm ®Ønh 6. Khi l¾p cét ng-êi
ta hµn c¸c chi tiÕt thÐp ch«n ë ®Çu hai ®o¹n cét liÒn nhau b»ng nh÷ng
thanh nèi t¸p 7, chÌn kÝn khe hë 8 gi÷a hai ®Ønh cét b»ng v÷a bª t«ng

Trang: 85
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
kh«, råi bäc chung quanh mèi nèi ®ã mét l-íi thÐp 11 vµ phun mét líp bª t«ng lªn mÆt mèi nèi.

Ng-êi ta còng cã thÓ nèi cét b»ng c¸ch cho hai ®Çu cét tú ¸p ®Ønh toµn diÖn lª nhau. Khi ®ã ®óc c¸c cét cã mèi nèi
nµy th-êng tiÕn hµnh ë ngay c«ng tr-êng trong khu«n liªn tôc; ®Ó ®¶m b¶o c¸c ®Ønh ®o¹n cét tiÕp xóc s¸t nhau khi l¾p
ghÐp, ng-êi ta ®æ bª t«ng cét liÒn mét lóc ®Õn hÕt c¶ chiÒu cao nhµ. C¸c ®o¹n cét ph¶i ®¸nh sè ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn khi l¾p
dùng, chóng tùa lªn nhau theo ®óng vÞ trÝ ®æ bª t«ng.

Ng-êi ta còng cã thÓ nèi cét d-íi d¹ng mèi nèi khíp vµ cã d¹ng h×nh cÇu, b¸n kÝnh mÆt tùa låi lÊy b»ng 1,2 – 1,5
mét c¹nh cét, b¸n kÝnh mÆt tùa lâm lÊy lín h¬n mÆt låi ®é 5-8%. §Çu cét ®-îc gia c-êng thªm b»ng c¸c l-íi thÐp. Cè ®Þnh
c¸c cét cã khíp nèi h×nh cÇu nµy trong khi l¾p ghÐp b»ng c¸c ®o¹n thÐp gãc vµ bu l«ng thi c«ng.

3.2.2.3 Mèi nèi cét, dÇm vµ sµn:

C¸c mèi nèi nµy th-êng kh¸c nhau tuú thuéc vµo t¶i träng t¸c dông. T¶i träng t¸c dông tõ dÇm vµo cét mµ nhá th×
cÊu t¹o mèi nãi ®¬n gi¶n.

Khi t¶i träng lín khÈu ®é nhµ lín th-êng cã trong c¸c nhµ cao tÇng thi th«ng th-êng ë c¸c cét tÇng trªn ng-êi ta
thiÕt kÕ c¸c lç chê ë ch©n ®Ó lång c¸c thanh thÐp chê liªn kÕt cña cét dÇm vµ sµn tÇng d-íi. C¸c lç chê nµy th-êng cã
®-êng kÝnh lín h¬n ®-êng kÝnh thÐp liªn kÕt tõ 10-20mm ®Ó sau nµy khi l¾p ghÐp xong ng-êi ta sÏ tiÕn hµnh b¬m v÷a bª
t«ng tù ch¶y hoÆc sika vµo trong ®ã ®Ó b¶o vÖ cèt thÐp vµ t¹o liªn kÕt gi÷a c¸c cét. CÊu kiÖn dÇm còng ®-îc ®Æt s½n c¸c lç
chê xuyªn qua kÕt cÊu ®Ó lång c¸c thanh thÐp chê nµy. C¸c thanh thÐp chê nµy th-êng cã ®-êng kÝnh tõ 20 trë lªn tuú
thuéc vµo tiÕt diÖn, vµ t¶i träng t¸c dông lªn cét. H×nh d-íi ®©y giíi thiÖu mèi nèi cét dÇm sµn

Trang: 86
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

®Ó b¬m sika dÇm l¾p ghÐp


cét bª t«ng l¾p ghÐp

1 dÇm l¾p ghÐp lç chê


dÇm l¾p ghÐp

1- DÇm BTCT l¾p ghÐp


2- lç chê ®k 40 3- V¸ch BTCT

Trang: 87
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

3.2.3. L¾p ghÐp cét, dÇm, sµn :


3.2.3.1 L¾p cét :
a. C«ng t¸c chuÈn bÞ:
- KiÓm tra kÝch th-íc h×nh häc cña cét.
- LÊy dÊu tim cét theo 2 ph-¬ng vµ träng t©m cña cét.
- C¸c thiÕt kÕ cÇn thiÕt nh- d©y, kÑp ma s¸t, kho¸ b¸n tù ®éng (tuú theo h×nh d¸ng, kÝch th-íc cña cét)
- Bè trÝ cét trªn mÆt b»ng tuú thuéc mÆt b»ng c«ng tr×nh tÝnh n¨ng kü thuËt cña lo¹i cÇn trôc sö dông vµ ph-¬ng ph¸p l¾p
dùng cét.
b. Treo buéc cÊu kiÖn ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu sau:
- Ph¶i ph©n bè c¸c ®iÓm treo buéc kÕt cÊu sao cho kh«ng g©y ra nh÷ng øng suÊt qu¸ lín khi cÈu trôc vµ kh«ng lµm ®øt d©y
cÈu, quai cÈu; khi cÇn thiÕt th× dïng thªm ®ßn treo.
- C¸c dông cô treo buéc kÕt cÊu ph¶i ®¶m b¶o kh«ng bÞ tuét bÊt ngê. NÕu dïng c¸c d©y cÈu cã kho¸ b¸n tù ®éng ®Ó cã thÓ
th¸o dì chóng khái kÕt cÊu tõ d-íi ®Êt hoÆc tõ sµn c«ng t¸c th× ng-êi ta kh«ng ph¶i trÌo lªn c¸c kÕt cÊu míi l¾p.
Trang: 88
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Nªn treo buéc kÕt cÊu ë t- thÕ gÇn gièng t- thÕ cña nã ë vÞ trÝ thiÕt kÕ nhÊt.
- Khi cÈu nh÷ng cÊu kiÖn cã träng l-îng gÇn b»ng søc trôc tíi h¹n ë mét ®é víi nµo ®ã cña cÇn trôc th× ph¶i n©ng thö cÊu
kiÖn lªn cao 20 - 30cm, ®Ó kiÓm tra ®é æn ®Þnh cña cÇn trôc, ®é bÒn cña bé phËn h·m vµ cña dông cô treo buéc.
- Gi÷ cÊu kiÖn treo khái quay ®-a b»ng mét hoÆc hai d©y thõng buéc s½n ë ®Çu cÊu kiÖn. Dïng ®ßn bÈy dÉn kÕt cÊu dÇn
vµo vÞ trÝ thiÕt kÕ cña nã, kh«ng cho va ch¹m m¹nh vµo c¸c bé phËn kÕt cÊu kh¸c.
c. §iÒu chØnh vµ cè ®Þnh cét:
- Khi l¾p c¸c cét tÇng trªn ta cè ®Þnh t¹m thêi chóng vµo vÞ trÝ c¸c khung dÉn, t¨ng ®¬ hay b»ng c¸c d©y gi»ng. C¸c dông cô
cè ®Þnh t¹m nµy g¾n vµo cét b»ng mét ®ai tr-íc khi cÈu cét, vµ liªn kÕt vµo c¸c mãc cÈu hoÆc chi tiÕt ch«n s½n trªn sµn
panel hoÆc sµn ®æ t¹i chç hoÆc c¸c mãc cÈu cña dÇm ®· l¾p trªn sµn tÇng.
- §Ó gi¶i phãng cÇn trôc nhanh chãng, ng-êi ta dïng lo¹i khung dÉn ®Ó l¾p ghÐp cét c¸c nhµ cao tÇng.
- Sau khi hµn nèi cèt thÐp tÇng trªn víi tÇng d-íi vµ ®æ bª t«ng mèi nèi ®¹t 50% c-êng ®é kÕt cÊu hoÆc ®· b¬m sika ®Çy ®ñ
c¸c chi tiÕt th× cã thÓ th¸o khung dÉn ra ®Ó l¾p
c¸c cét kh¸c
Ph-¬ng l¾p ghÐp
Cè ®Þnh t¹m thêi c¸c ®o¹n, cét tÇng trªn vµo vÞ
trÝ
a) Dïng d©y gi»ng;
b) Dïng thanh gi»ng
1- Cét; 2- §ai; 3- C¸c d©y gi»ng; 4,5- VÞ trÝ
cét trªn mÆt b»ng
6- Panen sµn; 7- DÇm; 8- T¨ng ®¬; 9- Thanh
chèng xiªn

3.2.3.2. L¾p dÇm: a) b)

a. C«ng t¸c chuÈn bÞ:


Trang: 89
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- V¹ch ®-êng tim ë c¸c chç tùa cña dÇm víi m¸i, víi cét.
- Trang bÞ c¸c dông cô ®iÒu chØnh, c¸c thiÕt bÞ cè ®Þnh t¹m cña kÕt cÊu ë trªn cao (thanh gi»ng cã t¨ng ®¬ ®iÒu chØnh,
khung dÉn...) vµ sµn c«ng t¸c.
- C¸c bu l«ng ®Ó liªn kÕt víi cét, c¸c thiÕt bÞ an toµn, gia cè, hÖ thèng d©y ®Ó gi÷ æn ®Þnh khi l¾p ghÐp.

Treo buéc dÇm bª t«ng cèt thÐp


a) Treo buéc dÇm lo¹i nhá; b) §ßn treo dïng ®Ó treo buéc dÇm BTCT dµi vµ nÆng
- C¸c thiÕt bÞ cÈu l¾p:
+ C¸c dÇm lo¹i nhá tíi 6m treo b»ng c¸c d©y cÈu mãc vµo c¸c quai cÈu.
+ C¸c dÇm lín vµ nÆng, dµi tíi 12m dïng c¸c ®Çu treo
b. C¸ch l¾p:
Treo buéc nh÷ng tÊm dÇm lo¹i nhá dµi tíi 6,0 m b»ng c¸c d©y cÇu mãc vµo c¸c quai cÈu. NÕu dÇm lín vµ nÆng, dµi tíi
12m, ph¶i dïng thªm ®ßn treo (h.7.12). §ßn treo 1 lµm b»ng thÐp h×nh vµ hai ®ai 2, treo vµo mãc cÇn trôc b»ng bèn nh¸nh
d©y cÈu 3 ë hai ®Çu ®ßn treo cã c¸c quai s¾t 5 chuyÓn dÞch ®-îc, cè ®Þnh b»ng bul«ng 4 ®Ó treo cÊu kÕt. Nãi chung, treo
buéc dÇm bª t«ng cèt thÐp cã nhiÒu c¸ch tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ, song trong mäi tr-êng hîp ®Òu ph¶i ®¶m b¶o c¸c
nguyªn t¾c: th¸o l¾p dÔ dµng, nhÑ, an toµn cho c«ng nh©n lµm viÖc, n¨ng suÊt cao vµ gi¸ thµnh rÎ.
Trªn nguyªn t¾c ®ã trªn h×nh d-íi ®©y giíi thiÖu mét sè thiÕt bÞ dông cô ®· ®-îc ¸p dông.

ThiÕt bÞ treo cÈu dÇm BTCT tiÕt diÖn ch÷ T


Trang: 90
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1- DÇm; 2- ThiÕt bÞ treo cÈu; 3- §ßn treo; 4- D©y treo;
5- Trôc quay; 6- Chèt an toµn; 7- Khíp quay; 8- §inh vÝt
§Ó th¸o dì c¸c dông cô treo buéc cã kho¸ b¸n tù ®éng (h.7.14). D©y cÈu kÐp trªn treo dÇm cÇu ch¹y qua kho¸, mét
vßng quai ®Çu d©y trßng vµo mãc cÈu trôc cßn vßng quai kia ®i vµo kho¸, ë ®ã cã chèt ngang gi÷ ®Çu d©y l¹i. §Ó ng¨n
ngõa d©y c¸p cä vµo mÐp c¹nh cña dÇm bª t«ng, ng-êi ta lµm bèn miÕng thÐp gãc ®Öm, di ®éng ®-îc trªn d©y c¸p, èp vµo
mÐp c¹nh dÇm. Khi ®Æt dÇm vµo vÞ trÝ thiÕt kÕ vµ cè ®Þnh xong, ng-êi c«ng nh©n ®øng ë mét sµn c«ng t¸c kÐo sîi d©u rót
chèt ra, vßng quai ®Çu d©y cÈu sÏ tuét khái kho¸ gi¶i phãng dông cô treo buéc khái dÇm.

ThiÕt bÞ treo buéc dÇm BTCT cã kho¸ b¸n tù ®éng.


1- MiÕng thÐp ®Öm; 2- D©y cÈu kÐp; 3- Kho¸ b¸n tù ®éng; 4- §o¹n èng kho¸ ®Ó luån d©y c¸p; 5- D©y rót chèt

C¸c giai ®o¹n l¾p dÇm ®ì panen sµn mét nhµ cao tÇng ®-îc tr×nh bµy trªn h×nh

Trang: 91
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

C¸c giai ®o¹n l¾p ®ì dÇm sµn


a) KiÓm tra cao tr×nh mÆt tùa cña dÇm; b) Dì dÇm ®-a vµo vÞ trÝ
c) ChØnh dÞch dÇm theo h-íng däc; d) ChØnh dÞch dÇm theo h-íng ngang
Trang: 92
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Tr-íc tiªn, kiÓm tra cao tr×nh mÆt tùa cña dÇm b»ng èng thuû b×nh, råi cÈu dÇm lªn ®Æt vµo gèi tùa, c«ng nh©n ®øng
trªn gi¸o ghÕ ®iÒu chØnh dÇm vµo ®óng vÞ trÝ. NÕu dÇm n»m ch-a ®óng h¼n vÞ trÝ thiÕt kÕ th× dïng ®ßn b¶y ®Ó chØnh dÞch
l¹i, sau ®ã míi th¸o d©y cÈu khái dÇm.

Nãi chung c¸c dÇm sµn th-êng cã ®é æn ®Þnh t-¬ng ®èi lín, kh«ng cÇn ph¶i cè ®Þnh t¹m sau khi ®Æt vµo vÞ trÝ.

®Ó b¬m sika dÇm l¾p ghÐp


cét bª t«ng l¾p ghÐp

dÇm l¾p ghÐp lç chê


dÇm l¾p ghÐp

3.2.3.3 L¾p c¸c tÊm sµn

a. C¸c tÊm sµn lµ c¸c tÊm panel ®óc s½n th«ng th-êng

L¾p c¸c tÊm sµn nhµ nhiÒu tÇng lªn c¸c mÆt dÇm (®iÓm tùa) ®· kiÓm tra vµ chuÈn bÞ kü, cÇn thiÕt cã thÓ ph¶i l¸ng
mét líp v÷a dµy 1,0 - 1,2cm cho ph¼ng mÆt råi míi tiÕn hµnh l¾p c¸c tÊm sµn. Cè ®Þnh h¼n c¸c tÊm sµn vµo t-êng chÞu lùc
Trang: 93
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
hay khung nhµ b»ng c¸ch hµn c¸c chi tiÕt thÐp ch«n s½n trong tÊm sµn víi c¸c chi tiÕt thÐp ch«n s½n trong t-êng hoÆc trong
khung nhµ. Sau khi cè ®Þnh xong th× chÌn lÊp v÷a c¸c m¹ch hë gi÷a hai tÊm tiÕp gi¸p nhau. LÊp v÷a c¸c khe hë nh»m lµm
t¨ng ®é cøng, ®é æn ®Þnh cña sµn nhµ, ®ång thêi còng n©ng cao kh¶ n¨ng c¸ch ©m cña sµn nhµ.
CÇn ph¶i ®Æt c¸c tÊm thËt ®óng trªn c¸c gèi tùa, nhÊt lµ khi c¸c tÊm panen ®Æt trªn c¸c dÇm bª t«ng cèt thÐp máng
(t-êng c¸c nhµ d©n dông th-êng dµy cã 160mm). Ng-êi ta v¹ch s½n mét ®-êng tim trªn mÆt dÇm hay trªn mÆt t-êng vµ
kiÓm tra xem ®-êng tim ®ã cã ®i vµo chÝnh gi÷a khe nèi hai ®Çu panel kh«ng.

b. Sµn panel øng lùa tr-íc:

1. §Æc ®iÓm vµ cÊu t¹o :

*. §¨c ®iÓm :

+ Cã chiÒu dµy máng hb = 60-140 mm

+ Träng l-îng nhÑ A 2 1

+ Cã thÓ v-ît ®-îc khÈu ®é lín do ®· ®-îc øng lùc tr-íc. A

+ C¸c tÊm th-êng cã kÝch th-íc kh¸c nhau tuú theo diÖn tÝch C

L2
cña c«ng tr×nh còng nh- yªu cÇu vÒ kiÕn tróc kh«ng gian trong
A B
c«ng tr×nh.
AB > = 400 mm
*.CÊu t¹o panel sµnsµn BC > = 400 mm

L1
1.L-íi thÐp :
MÆT B»NG Bè TRÝ THÐP C¥ B¶N
L-íi thÐp ®-îc ®Æt trong tÊm cã cÊu t¹o nh- mét l-íi
1.L-íi thÐp . 2 . ThÐp chê
thÐp cña b¶n sµn vµ ®-îc x¸c ®Þnh theo tÝnh to¸n.Trong tr-êng
Trang: 94
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
hîp l-íi thÐp ®-îc bè trÝ theo cÊu t¹o cã nghÜa lµ néi lùc rÊt nhá, th× bè trÝ theo yªu cÇu chung cña b¶n sµn

2.ThÐp chê :
2 1
Lµ thÐp cÊu t¹o th«ng th-êng bè trÝ theo chi vi cña tÊm panel sµn®Ó neo

c2
l-íi cèt thÐp trªn vµo phÇn sµn ®æ sau, thÐp chê th-êng sö dông lo¹i thÐp

a2
3
thuéc nhãm thÐp AI hoÆc AII, cã c-êng ®é chÞu kÐo Ra = 2100kg/cm2 hoÆc

a2
Ra= 2800kg/cm2, ®-êng kÝnh cèt thÐp th-êng lµ d = 8 – 10mm, chiÒu dµi

L2
a2
cèt thÐp neo vµo tÊm vµ phÇn bª t«ng sµn ®æ sau l neo  40cm ( cã thÕ lÊy lneo

a2
 40d víi d lµ ®-êng kÝnh cña cèt thÐp lµm neo),kho¶ng c¸ch cña thÐp neo

c2
lÊy theo b-íc cña l-íi thÐp t-¬ng øng c1 a1 a1 a1 a1 a1 a1 a1 a1 c1
L1
3.R©u thÐp

Cã thÕ coi c¸c r©u thÐp lµ c¸c mãc cÈu, khi tÊm panel ®-îc l¾p ghÐp 1.ThÐp gia cè khi cÈu . 2 . VÞ trÝ c¸c mãc cÈu
3.R©u chèt . c1<= a1/2 ; c2<= a2/2
vµo vÞ trÝ nh- tÊm panel th-êng thi ta b¾t ®Çu tiÕn hµnh ®an thÐp cña líp thÐp
trªn b×nh th-êng nh- sµn toµn khèi.

Khi ®ã c¸c r©u thÐp nµy cßn cã mét t¸c dông kh¸c n÷a lµ cèt thÐp ®Ó x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai líp thÐp trªn vµ
d-íi cña b¶n sµn.

Sau khi ®· ®æ xong líp bª t«ng phÝa trªn sµn lµm viÖc ë tr¹ng th¸i sö dông th× c¸c r©u thÐp l¹i cã t¸c dông nh- c¸c
chèt thÐp ®Ó tham gia chèng l¹i lùc tr-ît ph¸t sinh t¹i mÆt tiÕp xóc gi÷a tÊm panel sµnvµ phÇn bª t«ng ®æ sau nµy

Th«ng th-êng líp thÐp r©u nµy ®-îc lµm thÐp AI ®-êng kÝnh d  10mm vµ ®-îc bè trÝ r¶i ®Òu trªn bÒ mÆt tÊm panel
sµn®óc s½n. Kho¶ng c¸ch cña c¸c r©u thÐp ph¶i dùa vµo tÝnh to¸n vµ kh«ng nªn nhá h¬n 500mm.

Trang: 95
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
ThÐp r©u cã hÝnh d¸ng cÊu t¹o gièng víi mãc cÈu ®-îc ®Æt trong c¸c cÊu kiÖn bª t«ng l¾p ghÐp ®óc s½n.

4. ThÐp gia cè gi÷a c¸c mãc cÈu.

Do tÊm panel sµncã chiÒu dµy nhá mµ kÝch th-íc chiÒu dµi chiÒu réng lín nªn träng l-îng tÊm kh¸ nÆng ®ång thêi
l-íi thÐp trong tÊm cã thÕ kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng chÞu lùc, khi cÈu l¾p tÊm cã thÕ sinh ra g·y nøt do ®ã cÇn ph¶i gia c-êng
thªm c¸c thanh thÐp (trªn h×nh vÏ ký hiÖu sè 4) gia cè nèi gi÷a c¸c ®iÓm mãc cÈu.

Líp thÐp nµy ®-îc bæ xung thªm vµo l-íi thÐp cña tÊm vµ ®-îc x¸c ®Þnh theo tÝnh to¸n cña tÊm panel sµnkhi cÈu
l¾p.Th«ng th-êng thÐp dïng cho lo¹i nµy lµ thÐp AII cã Ra = 2800kg/cm2 vµ th-êng ®-êng kÝnh d  12mm.

3 4 5 3 4 5
h2

h2
hs
hs
h1

h1
2 1 2 1 10
chi tiÕt r©u thÐp
MÆt c¾t ®iÓn h×nh

400 400

Trang: 96
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Trang: 97
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
5. C¸c lo¹i cèt thÐp kh¸c:
Ngoµi bèn lo¹i thÐp c¬ b¶n trªn, trong tÊm panel sµnsµn cã thÕ cã thªm mét sè lo¹i thÐp kh¸c nh- :
- ThÐp gia cè côc bé lç cã nghÜa lµ t¹i nh-ng vÞ trÝ cã lç kü thuËt chê s½n trªn sµn th× ta cÇn cã thÐp ®Ó gia cã xung
quanh tr¸nh bÞ nøt g·y t¹i ®iÓm ®ã.

- Víi nhiÒu c«ng tr×nh kh«ng ph¶i lµ mét h×nh ch÷ nhËt hay h×nh vu«ng mµ cã nh÷ng c«ng tr×nh nh« ra hoÆc lâm
vµo thi khi thiÕt kÕ c¸c tÊm panel sµnkh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng vÞ trÝ låi lâm nµy do ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng thanh
thÐp gia c-êng t¹i vÞ trÝ nµy.

- Cã mét sè tr-êng hîp cÇn ph¶i gia c-êng thªm thÐp ë c¸c biªn nh- c¸c tÊm cã d¹ng hép

TÊt c¶ c¸c lo¹i thÐp trªn cã thÓ cã cïng trong mét tÊm panel nªu nh- khi vÞ trÝ ®Æt tÊm vµ tÝnh to¸n trong c¸c tr-êng hîp
kh¸c nhau cÇn ph¶i cã.

Tuy nhiªn ®Ó tÊm sµn panel cã thÓ v-ît ®-îc khÈu ®é lín th× ngoµi mét sè loai thÐp nh- trªn ng-êi ta cßn ®Æt s½n trong c¸c
tÊm sµn nµy nh÷ng thanh thÐp øng lùc tr-íc.

Cèt thÐp dù øng lùc cã ®-êng kÝnh 5mm, dïng thÐp c-êng ®é cao T5 cã Ra = 18600kg/cm 2

Bª t«ng dïng cho lo¹i panel nµy lµ bª t«ng th-¬ng phÈm cã m¸c 450

D-íi ®©y tr×nh bµy kÝch th-íc vµ cÊu t¹o mét sè tÊm panel ®· ®-îc sö dông trong c«ng tr×nh nhµ CT24 Trung hoµ nh©n
chÝnh Hµ néi .

Trang: 98
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Trang: 99
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
3.3.2.2 BiÖn ph¸p l¾p dùng:

Sau khi tÊm panel ®-îc tÝnh to¸n vµ chÕ t¹o theo ®óng c¸c yªu cÇu th× sÏ ®-îc ®-a vµo sö dông khi ®ã sÏ sö dông cÇn
trôc ®Ó cÈu l¾p c¸c tÊm panel sµnnµy tr×nh tù c¸c b-íc nh- sau :

B-íc 1:

T-¬ng tù nh- c¸c panel th«ng th-êng ta còng tiÕn hµnh l¾p dùng c¸c cét chèng ®ì tÊm panel bª t«ng cã thÓ b»ng gç,
b»ng thÐp hoÆc b»ng khung dµn gi¸o.Sau ®ã tiÕp tôc l¾p c¸c xµ gå ®ê tÊm n»m trªn c¸c ®Çu cét chèng t-¬ng tù nh- biÖn
ph¸p th«ng th-êng khi thi c«ng cét – dÇm ®ì panel cña c¸c sµn sö dông tÊm panel b»ng gç hoÆc b»ng tÊm thÐp.

Th-êng nªn l¾p c¸c xµ gå ®ì tÊm song song theo mét ph-¬ng trong mét « b¶n sµn víi kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ gå
th«ng th-êng lµ 500 – 600 mm.

Tr-íc khi tiÕn hµnh b-íc 2 nÕu ®èi víi c¸c tÇng ë trªn thi nÕu dïng khung gi¸o lµm cét chèng thi ta cÇn kiÓm tra c¸c
ch©n

B-íc 2:

Sau khi ®· l¾p dùng xong cét chèng xµ gå ®ì tÊm sµn panel ta c¨n chØnh, kiÓm tra cao ®é cña hÖ xµ gå ®ì sao cho
®óng cao ®é thiÕt kÕ vµ b¾t ®Çu tiÕn hµnh cÈu l¾p tÊm bª t«ng panel vµo vÞ trÝ ®· ®-îc thiÕt kÕ tr-íc. Tèt nhÊt c¸c tÊm cÇn
®-îc ®¸nh sè vµ ®¸nh dÊu vÞ trÝ l¾p dùng tr¸nh hiÖn t-îng nhÇm lÉn.

ChÝnh v× vËy phÇn tr-íc còng ®· nªu tèt nhÊt khi thiÕt kÕ tÝnh to¸n cho c¸c tÊm bª t«ng cè g¾ng quy chuÈn hãa cµng
Ýt lo¹i tÊm panel cµng tèt. Khi ®ã c¸c tÊm cã thÓ l¾p lÉn nhau ®-îc.Trong khi cÈu l¾p c¸c tÊm cÇn ph¶i ®-îc n»m ngang c¸c
d©y cÈu cÇn ph¶i c¨ng ®Òu kh«ng ®-îc lÖch nhau. Sau khi l¾p xong c¸c tÊm cho mét khu sµn cÇn kiÓm tra l¹i cao ®é c¸c
tÊm mét lÇn n÷a v× nhiÒu khi xµ gå ®ì tÊm kh«ng hoµn toµn th¼ng theo ®óng thiÕt kÕ cã thÓ cong vªnh khi tÊm b¾t ®Çu chÞu
t¶i träng cã thÓ sinh ra hiÖn t-îng nøt g·y.
Trang: 100
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Tr-íc khi tiÕn hµnh b-íc 3 mét c«ng viÖc còng hÕt søc cÇn thiÕt n÷a lµ nÕu ®èi víi c¸c tÇng ë trªn thi khi dïng
khung gi¸o lµm cét chèng thi ta cÇn kiÓm tra c¸c ch©n khíp nèi gi÷a c¸c ch©n gi¸o ®· xuång hÕt ch-a hoÆc c¸c ch©n kÝch
vµ ®Çu kÝch ®· ®-îc t¨ng hÕt cì ch÷a.Cßn ®èi víi tÇng mét nÕu ch©n gi¸o ®Æt trªn nÒn ®Êt yÕu ta cÇn ph¶i kiÓm tra nÒn ®Êt
hoÆc kª kÝch sao cho khi b¾t ®Çu chÞu t¶i c¸c giµn gi¸o kh«ng bÞ lón hoÆc lón lÖch.

B-íc 3:

Sau khi tiÕn hµnh xong b-íc ba chóng ta cÇn vÖ sinh röa bÒ mÆt t¸m panel kÓ v× trong qu¸ tr×nh cÈu l¾p tÊm c«ng
nh©n ®i l¹i trªn sµn hoÆc nh÷ng phÇn ghÐp thªm panel cho phÇn tiÕp gi¸p cña tÊm víi c¸c phÇn kh¸c cã thÓ b»ng gç sÏ lµm
bÈn bÒ mÆt panel lµm cho kh¶ n¨ng b¸m dÝnh cña hai phÇn bª t«ng sÏ kh«ng tèt.

TiÕp theo tiÕn hµnh r¶i c¸c líp thÐp cÊu t¹o hoÆc theo thiÕt kÕ cña c¸c phÇn nèi vµ cña sµn. CÇn ph¶i chó ý viÖc r¶i
c¸c líp thÐp nµy v× tïy thuéc vµo mèi nèi cña tÊm cña c¸c phÇn cßn l¹i mµ c¸c líp thÐp cã thÓ lµ cÊu t¹o hoÆc lµ theo tÝnh
to¸n thiÕt kÕ.

B-íc 4:

Tr-íc khi tiÕn hµnh b-íc ®æ bª t«ng nµy ta nªn t-íi n-íc röa l¹i v¸n khu«n vµ thÐp mét lÇn n÷a ®Ó ®¶m b¶o cho bª
t«ng ®-îc b¸m dÝnh tèt h¬n.Sau ®ã tiÕn hµnh ®æ bª t«ng nh- b×nh th-êng.Vµ tiÕn hµnh b¶o d-ìng bª t«ng theo ®óng quy
tr×nh vµ quy ®Þnh b¶o d-ìng bª t«ng ®· ®-îc ®Æt ra.

B-íc 5:

Sau khi bª t«ng ®· ®ñ thêi gian quy ®Þnh th× tiÕn hµnh th¸o dì cét chèng vµ xµ gå cña sµn ®ång thêi th¸o dì panel
cña phÇn dÇm hoÆc phÇn nèi gi÷a c¸c tÊm hoÆc c¸c tÊm víi phÇn kh¸c.Lóc nµy tÊm ®· ®-îc g¾n víi phÇn bª t«ng ®æ sau
nh- mét khèi thèng nhÊt .

Trong tr-êng hîp cét, dÇm, v¸ch ®æ t¹i chç th× sau b-íc 2 ta bæ xung thªm mét c«ng viÖc n÷a lµ:
Trang: 101
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
L¾p c¸c tÊm panel thµnh dÇm, hoÆc cho phÇn ®æ bï gi÷a tÊm nµy vµ tÊm kia hoÆc gi÷a c¸c tÊm víi phÇn dÇm hoÆc
gi÷a c¸c tÊm víi v¸ch cøng.ViÖc ghÐp panel nµy tiÕn hµnh lµm theo ®óng c¸c ph-¬ng ph¸p truyÒn thèng mµ l©u nay chóng
ta vÉn sö dông.

§èi víi nh÷ng phÇn bï thªm nµy khi ghÐp panel ( cã thÓ b»ng gç hoÆc b»ng s¾t cã chiÒu dµy nhá h¬n tÊm panel sµn)
cÇn chó ý cao ®é cña c¸c tÊm panel nµy sao cho khi dì panel phÇn bª t«ng ®æ thªm nµy liÒn khèi víi phÇn bª t«ng cña tÊm.
V× phÇn bª t«ng cña tÊm cã thÓ ®-îc sö dông lµm trÇn lu«n kh«ng cÇn tr¸t mµ chØ cÇn b¶ l¹i vµ s¬n hoµn thiÖn lu«n.

3.3.2.3 Chi tiÕt liªn kÕt dÇm vµ sµn:

C¸c chi tiÕt liªn kÕt nµy th-êng kh¸c nhau tuú thuéc vµo
t¶i träng t¸c dông.

Khi t¶i träng lín khÈu ®é nhµ lín th× th«ng th-êng ë c¸c
cét tÇng trªn ng-êi ta thiÕt kÕ c¸c lç chê ë ch©n ®Ó lång c¸c thanh
thÐp chê liªn kÕt cña cét dÇm vµ sµn tÇng d-íi. C¸c lç chê nµy
1
th-êng cã ®-êng kÝnh lín h¬n ®-êng kÝnh thÐp liªn kÕt tõ 10-
2
20mm ®Ó sau nµy khi l¾p ghÐp xong ng-êi ta sÏ tiÕn hµnh b¬m
v÷a bª t«ng tù ch¶y hoÆc sika vµo trong ®ã ®Ó b¶o vÖ cèt thÐp vµ
t¹o liªn kÕt gi÷a c¸c cét. CÊu kiÖn dÇm còng ®-îc ®Æt s½n c¸c lç
chê xuyªn qua kÕt cÊu ®Ó lång c¸c thanh thÐp chê nµy. C¸c thanh 3

thÐp chê nµy th-êng cã ®-êng kÝnh tõ 20 trë lªn tuú thuéc vµo
tiÕt diÖn, vµ t¶i träng t¸c dông lªn cét. 1- DÇm BTCT l¾p ghÐp
2- lç chê ®k 40 3- V¸ch BTCT

Trang: 102
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

3.3.2.4. Thi c«ng líp sµn bª t«ng cèt thÐp bªn trªn:

Trong thùc tÕ khi thi c«ng l¾p dùng vµ ®æ bª t«ng theo ph-¬ng ph¸p nµy chóng ta cÇn l-u ý ®Õn c¸c mèi nèi gi÷a c¸c
tÊm bª t«ng vµ gi÷a c¸c tÊm bª t«ng víi c¸c phÇn bª t«ng ®æ sau. Th«ng th-êng cã hai tr-êng hîp sau :

Trang: 103
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- C¸c kÕt cÊu cét, dÇm vµ sµn panel cïng l¾p ghÐp v¸ch ®æ t¹i chç

- C¸c kÕt cÊu cét, dÇm , v¸ch ®æ t¹i chç vµ panel l¾p ghÐp.

L-u ý : Trong c¶ hai tr-êng hîp trªn ta ®Òu cÇn ph¶i ®æ 1 líp sµn bª t«ng t¹i chç trªn mÆt c¸c tÊm panel.

Nh- vËy chóng ta cã thÓ hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n lµ kÕt cÊu sµn bª t«ng cèt thÐp toµn khèi ®· ®-îc thi c«ng thµnh hai líp
kÕt cÊu cã ®Æc tr-ng c¬ lý kh¸c nhau nh-ng lµm viÖc t-¬ng t¸c víi nhau gièng nh- kÕt cÊu hçn hîp gåm nhiÒu thµnh phÇn
vËt liÖu.

a. T¸c dông cña líp sµn BTCT ®æ t¹i chç:

- T¸c dông chÝnh lµ liªn kÕt c¸c tÊm panel l¹i víi nhau t¹o thµnh mét tÊm cøng tæng thÓ.

- T¹o thµnh mét tÊm sµn ph¼ng ®Ó cã thÓ trang trÝ trªn bÒ mÆt b»ng g¹ch, ®¸ l¸t hay èp gç.

b. Thi c«ng bª t«ng.

1. C¸c kÕt cÊu cét, dÇm vµ sµn panel cïng l¾p ghÐp v¸ch ®æ t¹i chç

- Liªn kÕt c¸c mèi nèi gi÷a c¸c phÇn tÊm cèp pha bª t«ng ®óc s½n b»ng c¸c r©u thÐp chê s½n, r¶i thÐp sµn trùc tiÕp
lªn tÊm cèppha bª t«ng nµy.

- C¸c líp thÐp nµy th-êng sö dông thÐp 10 kho¶ng c¸ch a 200mm

Sau khi r¶i thÐp xong ta tiÕn hµnh thi c«ng bª t«ng theo c¸c ph-¬ng ph¸p th«ng th-êng. §æ bª t«ng b»ng cÇn trôc th¸p, hay
b»ng c¸ch b¬m bª t«ng vµ c¸c qu¸ tr×nh ®Çm, lµm mÆt bª t«ng nh- thi c«ng bª t«ng th«ng th-êng.

2. C¸c kÕt cÊu cét, dÇm , v¸ch ®æ t¹i chç vµ panel l¾p ghÐp

Bª t«ng v¸ch thi c«ng theo ph-¬ng ph¸p v¸n khu«n tr-ît nh- ®· tr×nh bµy ë trªn.

Trang: 104
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Bª t«ng cét ®-îc thi c«ng nh- bª t«ng cét th«ng th-êng.

Thi c«ng bª t«ng dÇm, vµ líp bª t«ng sµn trªn panel cÇn l-u ý cÊu t¹o mèi nèi gi÷a tÊm panel vµ c¸c phÇn kÕt cÊu bª
t«ng ®æ t¹i chç

ViÖc thi c«ng bª t«ng vµ hoµn thiÖn bª mÆt cã thÓ tiÕn hµnh nh- thi c«ng bª t«ng th«ng th-êng.

Sau ®©y lµ mét sè d¹ng mèi nèi th-êng gÆp khi thi c«ng líp sµn bª t«ng cèt thÐp bªn trªn cho d¹ng sµn panel ®óc s½n
nµy :

*. C¸c cÊu t¹o mèi nèi gi÷a c¸c tÊm panel vµ sµn bª t«ng ®æ sau

Mèi nèi gi÷a tÊm panel sµn vµ sµn bª t«ng ®æ sau thùc chÊt lµ mèi nèi -ít trong kÕt cÊu bª t«ng , do ®ã viÖc cÊu t¹o
mèi nèi ®ã cÇn tu©n thñ theo yªu cÇu cÊu t¹o cña mèi nèi -ít

*. Mèi nèi theo mÆt ngang

Mèi nèi theo mÆt ngang chÝnh lµ mèi nèi gi÷a mÆt trªn cña tÊm panel sµn vµ phÇn bª t«ng ®æ sau.Khi ®ã gi÷a hai líp
nµy cã thÓ sinh ra lùc tr-ît trªn nhau nªn tÊm panel sµnmÆt trªn kh«ng bao giê lµm nh½n nªn t¹o gê bª t«ng vµ còng chÝnh
nhê cã c¸c r©u thÐp cã thÕ c¶n trë ®-îc phÇn nµo sù tr-ît gi÷a hai phÇn bª t«ng nµy

**. Mèi nèi gi÷a hai tÊm panel vµ phÇn bª t«ng ®æ sau:

Trong tr-êng hîp nµy ta cã thÓ thÊy cã hai d¹ng mèi nèi ®ã lµ :

D¹ng1 : Ta sÏ nèi chóng t¹i vÞ trÝ mµ t¹i ®ã biÓu ®å bao m« men kh«ng xuÊt hiÖn m« men d-¬ng ( m« men c¨ng thí d-íi)

Hai tÊm panel ®-îc ghÐp c¹nh nhau vµ c¸ch nhau mét kho¶ng 10mm lµ kho¶ng c¸ch dung sai cho phÐp khi l¾p ghÐp.
Ngoµi c¸c lo¹i cèt thÐp ®· cã trong tÊm vµ líp thÐp cña sµn bª t«ng t¹i vÞ trÝ nµy sÏ bæ xung thÕp mét l-íi thÐp theo cÊu t¹o
®Æt t¹i mÆt trªn cña tÊm, th-êng l-íi thÐp nµy cã thÓ lµ thÐp AI hoÆc thÐp AII ®-êng kÝnh th-êng lµ 8mm hoÆc 10mm vµ
Trang: 105
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
th-êng cÊu t¹o l-íi « vu«ng 200mmx200mm bÒ réng cña l-íi th-êng lµ 600mm vµ ®-îc ®Æt ®èi xøng qua m¹ch khe gi÷a
hai tÊm panel bª t«ng.(xem h×nh vÏ)

3 4 6 5 3 4 5

h2
h2

hs
hs

h1
h1

2 1 10 2 1
Mèi nèi d¹ng 1 Mèi nèi d¹ng 2

D¹ng 2 : Nèi t¹i vÞ trÝ mµ t¹i ®ã biÓu ®å bao m« men cã xuÊt hiÖn m« men d-¬ng (m« men c¨ng thí d-íi), nh-ng gi¸ trÞ
m« men d-¬ng kh«ng lín.

Khi ®ã kho¶ng c¸ch gi÷a hai tÊm panel sµn sÏ ®Æt c¸ch nhau mét kho¶ng tõ 300  500 mm lµ kho¶ng hë cÇn thiÕt
®¶m b¶o cã thÓ ®Æt vµo kho¶ng ®ã l-íi thÐp neo hai tÊm.Khi ®ã l-íi thÐp cña hai tÊm panel sµnnµy ®-îc neo vµo vïng hë
trªn víi chiÒu dµi neo ln  40d ( d lµ ®-êng kÝnh cña thanh thÐp trong tÊm cÇn neo).

L-íi thÐp cÇn ®-îc tÝnh to¸n ®Ó cã thÕ chÞu ®-îc m« men d-¬ng t¹i vÞ trÝ l¾p thÐp. Ngoµi c¸c líp thÐp ®· cã ë tÊm
panel sµnvµ líp thÐp trªn cña sµn, cÇn ph¶i bæ xung thªm mét líp cèt thÐp däc theo m¹ch ghÐp gi÷a hai tÊm, thÐp nµy dïng
®Ó liªn kÕt víi thÐp chê cña tÊm thµnh mét l-íi thÐp. Líp thÐp nµy cã thÕ cïng c-êng ®é víi líp thÐp cña tÊm vµ ®-îc tÝnh
to¸n theo m« men d-¬ng theo ph-¬ng däc theo m¹ch nèi cña tÊm ghÐp. (xem h×nh vÏ)
Trang: 106
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
***. Mèi nèi gi÷a tÊm panel sµn víi dÇm sµn ( hoÆc v¸ch t-êng ) ®æ sau

Còng nh- d¹ng mèi nèi trªn ë tr-êng hîp nµy còng cã hai d¹ng mèi nèi

D¹ng 1 : Nèi t¹i vÞ trÝ mµ t¹i ®ã biÓu ®å bao m« men kh«ng xuÊt hiÖn m« men d-¬ng( m« men c¨ng thí d-íi).

Trong tr-êng hîp nµy tÊm panel sµnsÏ ®-îc ghÐp s¸t víi thµnh bªn cña dÇm ( hoÆc v¸ch ). Khi ®ã ngoµi c¸c líp thÐp
®· cã trong tÊm panel sµnvµ trong kÕt cÊu dÇm ( hoÆc v¸ch) , thÐp líp trªn cña tÊm sµn th× ta cÇn ph¶i bæ xung thªm l-íi
thÐp theo cÊu t¹o vµ ®Æt t¹i vÞ trÝ mÆt trªn cña tÊm. L-íi thÐp nµy cã thÕ sö dông nhãm thÐp AI hoÆc AII víi ®-êng kÝnh
th«ng th-êng lµ d = 8-10mm. L-íi thÐp nµy ®-îc ®an thµnh « l-íi vu«ng cã kÝch th-íc 200x200 mm vµ bÒ réng cña l-íi
th-êng lµ 600mm c«ng víi bÒ réng cña dÇm (hoÆc v¸ch) vµ ®-îc ®Æt ®èi xøng qua trôc cña dÇm ( hoÆc v¸ch) ( xem h×nh
vÏ)

3 4 6 5
3 4 6 5

h2
hs
h2
hs

h1
2 1
h1

2 1
ln bd ln

>= 300 >= 300 8 7


8 7
Mèi nèi d¹ng 2
Mèi nèi d¹ng 1

Trang: 107
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
D¹ng 2 : Nèi t¹i vÞ trÝ mµ t¹i ®ã biÓu ®å bao m« men cã xuÊt hiÖn m« men d-¬ng (m« men c¨ng thí d-íi), nh-ng gi¸ trÞ
m« men d-¬ng kh«ng lín.

Còng nh- trong d¹ng 1 cña mèi nèi nµy th× trong tr-êng hîp nµy tÊm panel sµncòng sÏ ®-îc ghÐp s¸t víi thµnh bªn
cña dÇm ( hoÆc v¸ch ). Khi ®ã ngoµi c¸c líp thÐp ®· cã trong tÊm panel sµnvµ trong kÕt cÊu dÇm (hoÆc v¸ch) , thÐp líp trªn
cña tÊm sµn th× ta cÇn ph¶i bæ xung thªm l-íi thÐp theo tÝnh to¸n cã kh¶ n¨ng chÞu m« men d-¬ng vµ ®Æt t¹i vÞ trÝ mÆt trªn
cña tÊm. L-íi thÐp nµy cã thÕ sö dông nhãm thÐp AI hoÆc AII vµ ®-îc ®Æt ®èi xøng qua m¹ch khe gi÷a hai tÊm.

BÒ réng l-íi ®-îc x¸c ®Þnh theo tÝnh to¸n vµ phô thuéc vµo d¹ng cña biÓu ®å bao m« men d-¬ng t¹i ®ã

C«ng tr×nh thi c«ng b»ng ph-¬ng ph¸p


tr-ît lâi, cét vµ dÇm ®æ toµn khèi, sµn l¾p
ghÐp (C«ng tr×nh Nhµ 34 tÇng Trung Hoµ -
Nh©n ChÝnh)

Trang: 108
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

lan can an toµn

MÆt c¾t thi c«ng tr-ît lâi cøng kÕt hîp l¾p ghÐp c¸c tÊm sµn

Trang: 109
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Mét sè h×nh ¶nh t¸m panel sµn øng lùc tr-íc
vµ thi c«ng bª t«ng sµn líp trªn

Trang: 110
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Trang: 111
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Trang: 112
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Ch-¬ng 4:

L¾p dùng kÕt cÊu dµn l-íi kh«ng gian b»ng thÐp
4.1. Giíi thiÖu kÕt cÊu dµn l-íi
Trªn thÕ giíi kÕt cÊu dµn l-íi ®-îc sö dông nhiÒu ë c¸c n-íc §øc, Mü, Anh, Ph¸p, NhËt, Nga, Trung quèc. C¸c c«ng
tr×nh nhÞp lín cã kÕt cÊu dµn l-íi næi tiÕng trªn thÕ giíi cã thÓ kÓ ®Õn ga m¸y bay Solysclotha-Thuþ Sü(1973) nhÞp 150m,
cung thÓ thao ®¹i häc Califoocnia(Mü) cã mÆt b»ng 108mx292m, Héi chî Dusseldorf (§øc) mÆt b»ng 156000m 2 ®-îc phñ
bëi m¸i dµn l-íi víi c¸c m« ®un 30x30m, Trung t©m triÓn l·m Borminham (Anh) diÖn tÝch 83700 m 2, cung thÓ thao
Islambo (Pakistan) cã mÆt b»ng 93.6mx93.6m.
Tõ nh÷ng n¨m 1940 ®Õn nay hÖ thanh d¹ng dµn l-íi ®-îc ph¸t triÓn réng r·i trªn kh¾p thÕ giíi.
N¨m 1942 t¹i §øc ng-êi ta chÕ t¹o ra dµn Mero, ngay sau ®ã lo¹i dµn nµy ®-îc ®-a vµo øng dông réng r·i trªn thÕ
giíi cho ®Õn ngµy nay.
N¨m 1945 ë Mü s¶n xuÊt hÖ dµn Unitrut, Nh÷ng n¨m 1950 ë Anh ®· ®-a ra hÖ “ Spacedeck” vµ c¸c hÖ c¶i biªn kh¸c
nh- Nenk-system,…
N¨m 1959-60.R.B.Fuller ®· ®-a ra cÊu t¹o nót ®Ó liªn kÕt c¸c thanh-èng b»ng bu l«ng b¾t qua c¸c èng b»ng thÐp
cuén, thÐp l¸.
ë TiÖp Kh¾c, n¨m 1961-1962, Vµo n¨m 1962 ë Canada, Fantiman ®· ®-a ra hÖ cÊu tróc ®éc ®¸o Triodetic,...
§Æc ®iÓm kÕt cÊu dµn l-íi
* §Æc ®iÓm kinh tÕ
- Dµn l-íi lµ kÕt cÊu thanh kh«ng gian, c¸c thanh ®-îc bè trÝ chÞu lùc däc trôc, kÝch th-íc mÆt c¾t t-¬ng ®èi nhá, c¸c
thanh ®-îc bè trÝ theo m¹ng kh«ng gian nªn tèn Ýt vËt liÖu.
- Trong hÖ kÕt cÊu dµn l-íi c¸c thanh ®-îc bè trÝ theo quy luËt c¸c thanh vµ c¸c nót hÇu hÕt cã kÝch th-íc vµ h×nh
d¹ng gièng nhau nªn thuËn lîi ®Ó s¶n xuÊt hµng lo¹t gi¶m kinh phÝ chÕ t¹o. §é cøng kh«ng gian cña dµn lín nªn ®é cao
Trang: 113
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
cña kÕt cÊu gi¶m h¬n so víi dµn ph¼ng. §é cao cña dµn bÐ nªn ngoµi viÖc tiÕt kiÖm vËt liÖu cho b¶n th©n cßn gi¶m ®-îc
®é cao c«ng tr×nh, gi¶m träng l-îng kÕt cÊu bªn trªn, gi¶m kÕt cÊu gèi tùa, gi¶m t¶i cho mãng vµ do vËy gi¶m gi¸ thµnh
c«ng tr×nh.
- Khi nhÞp c«ng tr×nh cµng t¨ng lªn th× kÕt cÊu dµn l-íi cµng thÓ hiÖn tÝnh -u viÖt cña nã so víi c¸c lo¹i kÕt cÊu kh¸c.
* §Æc ®iÓm vÒ thiÕt kÕ
- Dµn l-íi lµ hÖ kÕt cÊu gåm c¸c thanh liªn kÕt t¹i c¸c nót, lµm viÖc theo s¬ ®å dµn kh«ng gian. Tr-íc ®©y tÝnh to¸n
c¸c hÖ kÕt cÊu nµy lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n. HiÖn nay ®-îc sù trî gióp cña m¸y tÝnh (c¸c phÇn mÒn tÝnh to¸n kÕt cÊu) viÖc
tÝnh to¸n c¸c kÕt cÊu dµn l-íi ®-îc thùc hiÖn dÔ dµng h¬n.
- ViÖc øng dông c¸c ph-¬ng ph¸p vµ ph-¬ng tiÖn tÝnh to¸n hiÖn ®¹i cho phÐp c¸c kü s- tÝnh ®-îc c¸c hÖ dµn ph-íc
t¹p, kÝch th-íc lín víi kÕt qu¶ ®é chÝnh x¸c cao, ®iÒu ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó liªn kÕt ®-îc c¸c dµn l-íi víi khÈu ®é lín h¬n
vµ tiÕt kiÖm vËt liÖu h¬n.
* §Æc ®iÓm vÒ chÕ t¹o, l¾p dùng
- Dµn l-íi cã tÝnh ®Þnh h×nh cao, cÊu kiÖn cã kÝch th-íc nhá, nhÑ nªn thÝch hîp cho s¶n xuÊt hµng lo¹t, ®ång thêi dÔ
cÊt gi÷, vËn chuyÓn l-u kho vµ dÔ l¾p ghÐp. Do kÕt cÊu nhÑ nªn viÖc l¾p ghÐp t¹i hiÖn tr-êng rÊt ®¬n gi¶n, nhanh chãng vµ
an toµn.
- Do dµn l-íi ®-îc chÕ t¹o tõ c¸c cÊu kiÖn cã kÝch th-íc nhá: Bu l«ng, thanh dµn, nót cÇu,…nªn c¸c sai sè trong chÕ
t¹o dÔ tÝch luü trong qu¸ tr×nh l¾p dùng. V× thÕ cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò kiÓm tra chÊt l-îng chÕ t¹o.
2. C¸c d¹ng kÕt cÊu dµn l-íi kh«ng gian b»ng thÐp khÈu ®é lín
Mét sè h×nh ¶nh vÒ m¸i l-íi kh«ng gian nhÞp lín b»ng thÐp trªn ThÕ giíi

Trang: 114
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Trang: 115
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

4.3. Mét sè d¹ng tæ hîp cña dµn l-íi


a) Dµn ph¼ng giao nhau, ®Æt theo hai h-íng: trùc giao, chÐo hoÆc ®Æt theo ba h-íng. Tïy theo c¸ch bè trÝ mµ c¸c
thanh c¸nh hîp víi nhau ®Ó t¹o nªn m¹ng l-íi h×nh vu«ng, tam gi¸c hoÆc lôc gi¸c.

a)
b)

Trang: 116
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

c) d)

H×nh 1. S¬ ®å m¸i c¸c dµn th¼ng ®øng giao nhau


Cã thÓ bè trÝ hÖ m¸i ghÐp bëi c¸c ®¬n nguyªn ®Þnh h×nh d¹ng h×nh chãp 4 mÆt, 5 mÆt hoÆc 7 mÆt. C¸c c¸ch ghÐp nµy
t¹o nªn c¸c dµn ®Æt chÐo trong m¸i.

b)
a)

Trang: 117
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

c) d)

H×nh 2. S¬ ®å m¸i ghÐp bëi c¸c ®¬n nguyªn h×nh th¸p


Lùa chän s¬ ®å bè trÝ thanh tïy ý theo nhiÒu yÕu tè: d¹ng mÆt b»ng m¸i, cì nhÞp, s¬ ®å bè trÝ gèi kª, cÊu t¹o nót liªn
kÕt gi÷a c¸c thanh, d¹ng tiÕt diÖn c¸c thanh ...
b) KÕt cÊu m¸i l-íi kh«ng gian hai líp d¹ng vá trô
M¸i l-íi kh«ng gian vá trô hai líp lµ m¸i cã mÆt cong mét chiÒu, dïng phñ c¸c mÆt b»ng h×nh ch÷ nhËt. Däc theo hai
biªn th¼ng m¸i tùa lªn gèi (cét hoÆc dÇm gi»ng gi÷a c¸c ®Çu cét), theo ph-¬ng ngang th-êng tùa lªn v¸ch cøng ®Çu håi
hoÆc v¸ch cøng trung gian.
TØ sè gi÷a ®é vâng f víi nhÞp : f/l = 1/6  1/10.

a)

Trang: 118
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
b)

H×nh 3. M¸i l-íi kh«ng gian hai líp vá trô


c) C¸c kÝch th-íc hinh häc cña m¸i
- NhÞp L cña m¸i cã ®é lín bÊt kú tïy theo kiÕn tróc;
- ChiÒu cao cña dµn h = (1/15  1/30)L;
- Gãc nghiªng cña c¸c thanh xiªn so víi ph-¬ng ngang   40 0  45 0 ;
- ChiÒu dµi c¸c thanh: tõ chiÒu cao h vµ  cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc chiÒu dµi a cña c¸c thanh c¸nh (kho¶ng c¸ch gi÷a 2
nót dµn) vµ chiÒu dµi b cña c¸c thanh xiªn. Riªng m¸i ghÐp tõ c¸c ®¬n nguyªn h×nh chãp 5 mÆt (®¸y vu«ng), víi   45 0 cã
chiÒu dµi c¸c thanh c¸nh a  2h. cos 45 0  1,4142h ; vµ tõ c¸c h×nh chãp 4 mÆt (®¸y tam gi¸c ®Òu) a  2h. cos 30 0  1,732h . Th«ng
th-êng chiÒu dµi c¸c thanh dµn a = 1,2  3 m.
4.4. Yªu cÇu l¾p dùng kÕt cÊu m¸i l-íi kh«ng gian
Ph¶i lËp biÖn ph¸p thi c«ng, tæ chøc thi c«ng vµ ®-îc chñ ®Çu t- vµ ®¬n vÞ t- vÊn gi¸m s¸t phª duyÖt khi l¾p dùng.
Khi l¾p dùng ph¶i tu©n thñ biÖn ph¸p thi c«ng ®· ®-îc phª duyÖt.
Trong qu¸ tr×nh l¾p dùng ph¶i tiÕn hµnh viÖc kiÓm tra thùc hiÖn c¸c tr×nh tù thi c«ng l¾p dùng. KÕt qu¶ kiÓm tra ph¶i
ghi vµo nhËt ký c«ng tr×nh.
Nh©n lùc:
Trang: 119
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- H-íng dÉn l¾p dùng ph¶i do ng-êi ®-îc phÐp thi c«ng l¾p dùng ®¶m nhËn.
- Hµn ë c«ng tr-êng ph¶i do c«ng nh©n hµn bËc 4 trë lªn thùc hiÖn, ®· qua s¸t h¹ch.
- L¾p r¸p bul«ng chÊt l-îng cao ph¶i do c«ng nh©n chuyªn tr¸ch thùc hiÖn, n¾m v÷ng c¸c c«ng nghÖ l¾p r¸p bul«ng
chÊt l-îng cao.
VËt liÖu:
- Ph©n lo¹i vµ ghi sè hiÖu cña c¸c chi tiÕt ®-îc l¾p r¸p theo thiÕt kÕ.
- C¸c chi tiÕt l¾p dùng ®-îc qu¶n lý, cã chÊt l-îng vµ sè liÖu phï hîp víi thiÕt kÕ.
Khi l¾p dùng nªn dïng ph-¬ng ph¸p c¬ giíi, ph-¬ng ph¸p tæ hîp khèi lín sao cho cã hiÖu qu¶ kinh tÕ.
C«ng t¸c chuÈn bÞ:
ChuÈn bÞ cho c«ng t¸c l¾p dùng (nhµ t¹m, c«ng tr×nh phô...) ph¶i tiÕn hµnh tr-íc khi l¾p dùng theo c¸c yªu cÇu vÒ tæ
chøc thi c«ng.
C«ng t¸c l¾p dùng chØ ®-îc tiÕn hµnh sau khi ®· chuÈn bÞ xong mÆt b»ng vµ cè ®Þnh chÝnh x¸c c¸c gèi tùa cña m¸i
l-íi.

4.5. Ph-¬ng ph¸p l¾p dùng


4.5.1. Nguyªn t¾c chän ph-¬ng ¸n l¾p dùng: Lùa chän ph-¬ng ph¸p l¾p dùng dùa theo ®Æc ®iÓm chÞu lùc
vµ cÊu t¹o cña m¸i l-íi víi yªu cÇu ®¶m b¶o chÊt l-îng, an toµn, ®¶m b¶o tiÕn bé, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng
tr×nh vµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ.
C¸c ph-¬ng ph¸p l¾p dùng m¸i l-íi th-êng ®-îc dïng:
+ Ph-¬ng ph¸p l¾p rêi trªn cao
+ Ph-¬ng ph¸p l¾p theo ®o¹n hoÆc khèi,
+ Ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao,

Trang: 120
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
+ Ph-¬ng ph¸p cÈu l¾p toµn khèi,
+ Ph-¬ng ph¸p n©ng toµn khèi.
4.5.2. KiÓm tra kÕt cÊu trong qu¸ tr×nh thi c«ng:
Sau khi lùa chän ph-¬ng ph¸p l¾p dùng ph¶i tÝnh to¸n kiÓm tra trong giai ®o¹n thi c«ng víi néi lùc thanh, ®é vâng, ¶nh
h-ëng cña giã víi khèi m¸i l-íi khi cÈu l¾p. CÇn ph¶i tÝnh to¸n vÞ trÝ mãc cÈu, ®-êng kÝnh c¸p cÈu, søc chÞu t¶i cña cét
chèng khi thi c«ng.
4.5.3. L¾p thö:
Tr-íc khi l¾p dùng chÝnh thøc cÇn l¾p dùng thö, cÈu l¾p thö bé phËn m¸i l-íi theo biÖn ph¸p thi c«ng ®· duyÖt. Khi thÊy
®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi míi ®-îc l¾p dùng chÝnh thøc.
3.4.5.Dông cô ®o:
C¸c th-íc thÐp dïng cho chÕ t¹o, x¸c ®Þnh vÞ trÝ gèi tùa, l¾p dùng, nghiÖm thu m¸i l-íi nhÊt thiÕt chØ dïng mét lo¹i
th-íc thÐp ®óng tiªu chuÈn.
4.5.5. Ph-¬ng ph¸p l¾p rêi trªn cao (h×nh 4)
4.5.5.1. Ph¹m vi ¸p dông
- ¸p dông cho c¸c m¸i l-íi nót cÇu liªn kÕt b»ng bul«ng, c¸c m¸i l-íi cã nhiÒu gèi tùa ®-îc ph©n bè theo biªn.
- ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh cã mÆt b»ng bªn ngoµi chËt hÑp kh«ng sö dông ®-îc cÇn trôc, bªn trong kh«ng ®ñ diÖn
tÝch mÆt b»ng ®Ó tæ hîp khèi m¸i l-íi.
4.5.5.2. Tr×nh tù l¾p dùng:
- L¾p dùng hÖ sµn c«ng t¸c tíi s¸t vÞ trÝ cÇn l¾p dùng cho tïng khèi m¸i l-íi.
- HÖ sµn c«ng t¸c ph¶i ®¶m b¶o ®é v÷ng ch¾c an toµn, ®ñ ®é cøng.

Trang: 121
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- §Ó l¾p rêi trªn cao, lÇn l-ît ®-a c¸c lo¹i thanh c¸nh d-íi, thanh bông, thanh c¸nh trªn lªn hÖ sµn c«ng t¸c b»ng c¸c
puli. C¸c lo¹i thanh nµy ®-îc ph©n lo¹i, ®Æt vµo c¸c vÞ trÝ riªng biÖt ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn.
- Tr×nh tù l¾p dùng ®-îc tu©n theo c¸c nguyªn t¾c sau:
+ L¾p c¸c thanh tõ hai bªn gèi vµo gi÷a nhÞp.
+ L¾p c¸c thanh c¸nh d-íi tr-íc, tiÕp theo l¾p c¸c thanh bông, sau ®ã míi l¾p c¸c thanh c¸nh trªn.
+ L¾p nèi c¸c thanh cuèi cïng ë gi÷a nhÞp, c¸c thanh nµy l¾p thªm lß xo ë ®Çu èng lång cña thanh ®Ó cã thÓ l¾p ®-îc
dÔ dµng.

Trang: 122
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

H×nh 4. Ph-¬ng ph¸p l¾p rêi trªn cao.


- Khi l¾p ®Õn tõng nót cÇu ë thanh c¸nh d-íi, ®Æt c¸c cét chèng. C¸c cét chèng ph¶i ®-îc tÝnh to¸n vÒ søc chÞu t¶i vµ
tÝnh æn ®Þnh.
- D-íi ch©n c¸c cét chèng ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p gia c-êng ®Ó tr¸nh bÞ lón, cã kÝch ®iÒu chØnh ®-îc cao ®é cña ®iÓm
®ì.
- Qu¸ tr×nh l¾p dùng ph¶i ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vµ tr¸nh sai sè tÝch lòy.
- Trong khi thi c«ng ph¶i th-êng xuyªn kiÓm tra c¸c ®-êng trôc, tim, cao ®é, ®é th¼ng. NÕu thÊy sai sè v-ît qu¸ quy
®Þnh th× ph¶i ®iÒu chØnh ngay.
- L¾p xong khèi m¸i nµo th× ph¶i kiÓm tra ngay kÝch th-íc h×nh häc cña khèi m¸i ®ã. Sau khi kiÓm tra xong míi ®-îc
l¾p khèi m¸i tiÕp theo.
- Th¸o dì cét chèng cÇn ®Ò phßng 1 ®iÓm gèi ®ì nµo ®ã bÞ tËp trung chÞu lùc.
- CÇn c¨n cø vµo ®é vâng do träng l-îng b¶n th©n cña kÕt cÊu t¹i ®iÓm chèng vµ dïng biÖn ph¸p chia tÇng chia ®äan
®Ó h¹ theo tØ lÖ hoÆc dïng ph-¬ng ph¸p h¹ ®ång thêi, mçi b-íc h¹ kh«ng qu¸ 10mm ®Ó h¹ dÇn c¸c cét chèng.
Trang: 123
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4.5.5.3. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p l¾p rêi trªn cao:
- DÔ ®iÒu chØnh c¸c sai sè trong tõng vÞ trÝ cña khèi m¸i l-íi.
- Tr¸nh ®-îc c¸c sai sè lín cña khèi m¸i, cña toµn bé m¸i l-íi.
- Tr¸nh ®-îc sù va ch¹m cña khèi m¸i víi c¸c kÕt cÊu kh¸c.
4.5.5.4. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p l¾p rêi trªn cao:
- Khèi l-îng l¾p dùng hÖ sµn c«ng t¸c kh¸ lín.
- ChØ ¸p dông cho m¸i l-íi cã hÖ nót c¬ khÝ (liªn kÕt thanh vµo nót ®-îc thùc hiÖn b»ng liªn kÕt bul«ng).
4.5.6. Ph-¬ng ph¸p l¾p theo ®o¹n hoÆc khèi (h×nh 5)

Trang: 124
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
15x2m=30m
vÞ trÝ nèi mèi

1 2

mÆt c¾t
30x2m=60m vÞ trÝ nèi mèi

3 4

vÞ trÝ nèi mèi


khèi 6

5 6

mÆt b»ng

H×nh 5. Ph-¬ng ph¸p theo ®o¹n (khèi)


- §Ó dÔ l¾p ghÐp m¸i, t¹i vÞ trÝ liªn kÕt víi ®o¹n (khèi víi khèi) nªn dïng liªn kÕt bul«ng.
- T¹i c¸c vÞ trÝ liªn kÕt ®o¹n víi ®o¹n (khèi víi khèi), ph¶i cã hÖ gi¸o, sµn thao t¸c phôc vô cho c«ng t¸c l¾p ghÐp, ®Ó
®Æt c¸c cét chèng t¹m.
4.5.6.1. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p l¾p theo ®o¹n hoÆc khèi:
- Cã thÓ dïng cho m¸i l-íi sö dông nót c¬ khÝ hoÆc nót hµn.
Trang: 125
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Cã tÝnh c¬ giíi hãa cao.
- Thêi gian l¾p dùng nhanh h¬n l¾p rêi tõng thanh.
4.5.6.2. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p l¾p theo ®o¹n hoÆc khèi
- DÔ bÞ sai sè tÝch lòy dån vÒ ®o¹n (khèi) cuèi cïng.
- Ph¶i ®iªï chØnh kÝch th-íc thanh nèi gi÷a hai ®o¹n nÕu x¶y ra sai sè do l¾p gi¸p.
D-íi ®©y lµ h×nh ¶nh cña mét sè c«ng tr×nh thùc tÕ ®· thi c«ng l¾p ghÐp b»ng ph-¬ng ph¸p l¾p theo ®o¹n (ph-¬ng
ph¸p cÈu l¾p tõng phÇn):

Trang: 126
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

4.5.7. Ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao (h×nh 6)

Trang: 127
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
12m 8x2m=16m 12m

12m
chç nèi

12x2=24
chç nèi

chç nèi

4m

t-êng bao
4m

(cÇn trôc kh«ng vµo ®-îc)

mÆt b»ng
giµn gi¸o

mÆt c¾t

H×nh 6. Ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît tõng ®o¹n


4.5.7.1. Ph¹m vi sö dông:
- ¸p dông cho m¸i l-íi cã cÊu tróc tinh thÓ, hÖ m¸i trùc giao.
- ¸p dông cho c¸c m¸i nhÞp lín.
- Thay thÕ cho viÖc l¾p rêi trªn cao ë vÞ trÝ l¾p rêi trªn cao khã thùc hiÖn.
Trang: 128
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- §Ó thùc hiÖn ®-îc ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao, hÖ thèng ray tr-ît, b¸nh xe l¨n ph¶i ®¶m b¶o th¨ng b»ng,
ch¾c ch¾n, c¸c ®o¹n (khèi) m¸i chuyÓn tr-ît kh«ng bÞ biÕn h×nh.
4.5.7.2. Tr×nh tù l¾p dùng:
ChuyÓn tr-ît trªn cao cã hai ph-¬ng ph¸p l¾p dùng, tïy theo tõng ph-¬ng ph¸p mµ tr×nh tù l¾p dùng kh¸c nhau.
a) Ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît tõng ®o¹n. Tõng ®o¹n (khèi) m¸i l-íi ®-îc cÈu l¾p vµo hÖ ray tr-ît, sau ®ã tr-ît ®o¹n
(khèi) nµy ®Õn vÞ trÝ cÇn nèi ®Ó l¾p ghÐp l¹i.
b) Ph-¬ng ph¸p ch¾p dÇn tõng ®o¹n råi chuyÓn tr-ît.
- Toµn hÖ m¸i l-íi ®-îc l¾p tr-íc trªn ray tr-ît (trªn c¬ së l¾p dÇn tõng ®o¹n), råi tr-ît c¶ m¸i vµo vÞ trÝ thiÕt kÕ.
- Khi cã ®iÒu kiÖn, cã thÓ l¾p thµnh tõng ®o¹n trªn mÆt ®Êt, sau ®ã cÈu lªn, l¾p ghÐp, c¸c ®o¹n l¹i råi tr-ît toµn bé m¸i
l-íi trªn ray tr-ît vµo vÞ trÝ.
Ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao cã thÓ lîi dông c¸c c«ng tr×nh cã s½n l¾p ghÐp, nÕu kh«ng cã th× cÇn lµm ë ®o¹n
b¾t ®Çu chuyÓn tr-ît mét bÖ l¾p ghÐp réng kho¶ng hai khoang dµn.
4.5.7.3. Ray tr-ît ph¶t cè ®Þnh vµo thÐp chê ®Æt s½n trªn mÆt cña dÇm bªt«ng cèt thÐp, ®é cao can ray tr-ît ph¶i cao h¬n
hoÆc b»ng ®é cao cña gèi ®ì sµn. §Çu ray tr-ît ph¶i ®-îc liªn kÕt ch¾c ch¾n vµo dÇm. NÕu thanh ray tr-ît ph¶i nèi hµn (do
chiÒu dµi kh«ng ®ñ) th× ph¶i mµi ph¼ng phÇn mèi hµn nh« lªn cao.
Khi tÊm gèi ®ì trùc tiÕp tr-ît trªn ray ph¶i chÕ t¹o gê dÉn h-íng ë mÆt d-íi tÊm gèi ®ì ®Ó tr¸nh hiÖn t-îng trÖch khèi dµn
m¸i khái ray khi chuyÓn tr-ît (hai bªn s-ên ray tr-ît ph¶i tr¬n tru ®Ó tÊm gèi ®ì tr-ît dÔ dµng). MÆt tiÕp xóc cña ray tr-ît
víi gèi ®ì nªn ®-îc b«i tr¬n ®Ó gi¶m ma s¸t. Khi tÊm gèi ®ì cã ®Æt b¸nh xe dÉn h-íng tr-ît trªn ray th× gê dÉn h-íng cña
b¸nh xe nªn ®Æt vµo phÝa trong cña ray tr-ît, khe hë gi÷a gê cña b¸nh xe dÉn h-íng vµ ®-êng tr-ît tõ 10-20 mm.
4.5.7.4. Khi nhÞp m¸i kh¸ lín cÇn cã ray tr-ît trung gian. Gi¸ ®ì ray tr-ît trung gian ph¶i ®ñ kh¶ n¨ng chÞu lùc, æn ®Þnh,
kh«ng lón.

Trang: 129
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4.5.7.5. Khi tr-ît m¸i l-íi cã thÓ dïng têi m¸y hoÆc têi quay tay ®Ó t¹o lùc tr-ît. Sè l-îng ®iÓm kÐo c¨n cø vµo lùc kÐo
têi vµ träng l-îng cña m¸i l-íi. VÞ trÝ ®iÓm kÐo ph¶i ë c¸c nót cña m¸i l-íi vµ ®-îc tÝnh to¸n, kiÓm tra m¸i l-íi ë gi÷a giai
®o¹n thi c«ng. Tèc ®é kÐo cña têi (têi m¸y, têi quay tay) kh«ng nªn lín h¬n 1 mÐt/phót.
Khi tr-ît ®o¹n (khèi) m¸i l-íi trªn ray tr-ît ®é chªnh cao gi÷a ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi ®o¹n (khèi) m¸i kh«ng ®-îc
v-ît qu¸ 50mm.
4.5.7.6. Trong qu¸ tr×nh tr-ît vµ l¾p dùng ph¶i tÝnh to¸n vµ kiÓm tra c¸c tr-êng hîp sau ®èi víi m¸i l-íi:
- Khi gi÷a nhÞp kh«ng cã gèi ®ì: kiÓm tra néi lùc thanh vµ ®é vâng ë gi-· nhÞp.
- Khi gi÷a nhÞp cã gèi ®ì trung gian: kiÓm tra néi lùc thanh chÞu ph¶n lùc gèi ®ì, ®é vâng ë 1/4 nhÞp, c¸c cét chèng
®Ó ®ì gèi trung gian.
4.5.7.7. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao:
- TËn dông c¸c kÕt cÊu, kiÕn tróc cã s½n ®Ó lµm s©n b·i l¾p ghÐp.
- L¾p ë c¸c vÞ trÝ cã mÆt b»ng trËt hÑp mµ ph-¬ng ph¸p l¾p rêi, ph-¬ng ph¸p cÈu l¾p khã thùc hiÖn.
4.5.7.8. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p chuyÓn tr-ît trªn cao:
- Ph¶i l¾p ®Æt hÖ ray tr-ît, c¸c ®Çu ray tr-ît ph¶i kª ch¾c ch¾n.
- Lùc tr-ît ®-îc t¹o ra bëi têi m¸y, têi quay tay dÉn tíi g©y rung ®éng, biÕn d¹ng cho kÕt cÊu.
- NÕu theo yªu cÇu thi c«ng ph¶i bè trÝ ray tr-ît trung gian th× cã thÓ g©y ra biÕn ®æi néi lùc trong c¸c thanh, khi ®ã
cÇn cã biÖn ph¸p gia cè t¹m cho c¸c thanh bÞ thay ®æi bÊt lîi vÒ mÆt néi lùc.
4.5.8. Ph-¬ng ph¸p cÈu l¾p toµn khèi (h×nh 7)
4.5.8.1. Ph¹m vi ¸p dông:
- ThÝch hîp víi tÊt c¶ c¸c läai m¸i l-íi
- ¸p dông cho c¸c lo¹i m¸i cã diÖn tÝch kh«ng lín
4.5.8.2. Ph-¬ng ph¸p l¾p dùng.
Trang: 130
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Dïng 1 hay nhiÒu cét cÈu (1 hay nhiÒu cÇn trôc) ®Ó l¾p m¸i vµo vÞ trÝ thiÕt kÕ. Sè l-îng cét cÈu (cÇn trôc) ®-îc quyÕt
®Þnh bëi søc n©ng cña cét cÈu (cÇn trôc) vµ träng l-îng cña m¸i l-íi.
* Khi dïng 1 cÇn cÈu:
+ Víi m¸i l-íi cã mÆt b»ng h×nh ch÷ nhËt cã thÓ dïng ph-¬ng ph¸p ®iÒu chØnh d©y neo cét cÈu lµm cho cét võa cÈu
võa dÞch chuyÓn ngang m¸i l-íi vµo vÞ trÝ l¾p dùng.
+ Víi m¸i l-íi cã mÆt b»ng h×nh trßn, ®a gi¸c ®Òu cã thÓ dïng ph-¬ng ph¸p quay cét cÈu ®Ó quay m¸i l-íi vµo vÞ
trÝ l¾p dùng.
- Khi dïng nhiÒu cét cÈu, cã thÓ lîi dông ph¶n lùc ngang ph¸t sinh kh«ng ®Òu trong tæ b¸nh xe tr-ît cña cÇn trôc ë
hai bªn mçi cét cÈu ®Ó dÞch chuyÓn hay quay m¸i l-íi vµo vÞ trÝ l¾p dùng.
- Kho¶ng dÞch chuyÓn hoÆc gãc quay cña m¸i l-íi cã liªn quan ®Õn ®é cao h¹ xuèng cña m¸i. Quan hÖ nµy ®-îc x¸c
®Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p h×nh häc hoÆc gi¶i tÝch.
- Khi dïng nhiÒu cét cÈu hoÆc nhiÒu cÇn trôc ®Ó cÈu l¾p m¸i l-íi nªn chän cÇn trôc cã søc trôc ®-îc nh©n víi hÖ sè
0,75.
- Khi dïng nhiÒu cét cÈu ®Ó cÈu l¾p, cét cÈu ph¶i ®-îc l¾p th¼ng ®øng, lùc kÐo cña d©y neo nªn lÊy b»ng 60% lùc kÐo
cña d©y neo khi thiÕt kÕ.
- Khi dïng 1 cét cÈu ®Ó cÈu l¾p th× khíp gèi cña cét ph¶i dïng khíp tùa h×nh cÇu.
- Khi dïng nhiÒu cét cÈu ®Ó cÈu l¾p, trong mÆt ph¼ng n©ng cña cét cÈu cã thÓ dïng khíp gèi kiÓu khíp trô (khíp mét
h-íng).
- Khi cÈu l¾p toµn khèi m¸i l-íi ph¶i ®¶m b¶o sù lªn xuèng ®ång bé cña c¸c ®iÓm mãc cÈu. TrÞ sè cho phÐp chªnh
lÖch ®é cao (®é cao t-¬ng ®èi gi÷a 2 cét cÈu gÇn nhau hoÆc ®iÓm hîp lùc cña 2 tæ mãc cÈu gÇn nhau) cã thÓ lÊy b»ng 1/400
kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®iÓm mãc cÈu.

Trang: 131
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

9x2m=18m

12x2m=24m

mÆt b»ng

mÆt c¾t

H×nh 7. Ph-¬ng ph¸p cÈu l¾p toµn khèi


Khi x¸c ®Þnh ph-¬ng ¸n cÈu l¾p toµn khèi m¸i l-íi vµo vÞ trÝ ph¶i phï hîp c¸c yªu cÇu sau:
+ Kho¶ng c¸ch cña bÊt kú ®iÓm nµo thuéc m¸i l-íi víi cét cÈu kh«ng ®-îc d-íi 100mm.
+ NÕu trªn cét cÈu cã chç låi ra, ph¶i ®Ò phßng khi n©ng m¸i l-íi sÏ bÞ m¾c kÑt.
+ Do chªnh lÖch vÞ trÝ cña m¸i l-íi lµm cho cã thanh nµo ®ã t¹m thêi ch-a l¾p ®-îc vµo m¸i l-íi th× ph¶i ®-îc sù
®ång ý cña c¬ quan thiÕt kÕ.
D-íi ®©y lµ h×nh ¶nh m« t¶ tr×nh tù l¾p dùng mét m¸i l-íi b»ng ph-¬ng ph¸p cÈu l¾p toµn khèi:

Trang: 132
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

- C¸c cét cÈu, d©y neo, d©y cÈu,


neo, mãng vµ c¸ch luån tæ b¸nh xe cÈu
tr-ît... ®Òu ph¶i ®-îc tÝnh to¸n tr-íc
khi thi c«ng, khi cÇn thiÕt ph¶i lµm thö
kiÓm tra.
- Ph¶i cã ph-¬ng ph¸p th¸o dì cét
cÈu sau khi l¾p dùng xong kÕt cÊu m¸i
l-íi. Khi kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña m¸i l-íi
cho phÐp cã thÓ sö dông ph-¬ng ph¸p
®Æt tæ b¸nh xe tr-ît trªn m¸i ®Ó dì dÇn
tõng ®o¹n cña cét cÈu.
4.5.8.3. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p cÈu
l¾p toµn khèi:
- Gi¶m ®-îc khèi l-îng c«ng viÖc
thùc hiÖn trªn cao.
- Thêi gian l¾p dùng ®-îc gi¶m
®¸ng kÓ do ¸p dông biÖn ph¸p thi c«ng
c¬ giíi.
4.5.8.4. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p
cÈu l¾p toµn khèi:
- Khã xö lý c¸c sai sè do biÕn
d¹ng cña m¸i l-íi khi cÈu l¾p.

Trang: 133
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Khi sö dông nhiÒu cét cÈu (cÇn trôc) l¾p dùng, viÖc phèi hîp c¸c thiÕt bÞ cïng thùc hiÖn mét c«ng viÖc rÊt khã ®ång
bé.
4.5.9. Ph-¬ng ph¸p n©ng l¾p toµn khèi
4.5.9.1. Ph¹m vi ¸p dông:
- Dïng cho c¸c lo¹i m¸i ®ì cã gèi quanh biªn hoÆc nhiÒu gèi ®ì (gèi ®ì ®Æt ë ®Ønh c¸c cét).
- Dïng cho m¸i ph¼ng d¹ng tÊm cã 1 hay 2 m¸i dèc, m¸i trô.
4.5.9.2. Tr×nh tù l¾p dùng:
- Thi c«ng c¸c cét cho ®ñ chiÒu cao yªu cÇu.
- Tæ hîp l¾p dùng hÖ m¸i l-íi t¹i mÆt b»ng c«ng tr-êng bao quanh c¸c cét.
- N©ng toµn bé m¸i l-íi lªn cao tr×nh theo thiÕt kÕ b»ng c¸c thiÕt bÞ n©ng: kÝch thñy lùc, bµn n©ng ch¹y ®iÖn.
- Chän søc n©ng t¶i cña c¸c thiÕt bÞ n©ng: ph¶i lÊy søc n©ng t¶i theo ®Þnh møc cña thiÕt bÞ n©ng nh©n víi hÖ sè gi¶m
t¶i K nh- sau:
+ KÝch thñy lùc : K=0,5 - 0,6
+ Bµn n©ng ch¹y ®iÖn: K=0,7 - 0,8
- Khi n©ng toµn bé m¸i l-íi ph¶i ®¶m b¶o n©ng ®ång ®Òu c¸c gãc. TrÞ sè chªnh lÖch ®é cao cho phÐp gi÷a 2 ®iÓm
n©ng gÇn nhau, gi÷a ®iÓm n©ng cao nhÊt vµ thÊp nhÊt ®-îc x¸c ®Þnh b»ng tÝnh to¸n ë tr¹ng th¸i cÈu l¾p.
- TrÞ sè giíi h¹n vÒ chªnh lÖch ®é cao gi÷a 2 ®iÓm n©ng gÇn nhau ®-îc quy ®Þnh nh- sau:
+ NÕu dïng kÝch thñy lùc: 1/250 kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®iÓm vµ kh«ng lín h¬n 25mm.
+ NÕu dïng bµn n©ng ch¹y ®iÖn: 1/400 kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®iÓm vµ kh«ng lín h¬n 15mm
- TrÞ sè cho phÐp vÒ ®é chªnh cao gi÷a ®iÓm n©ng cao nhÊt vµ thÊp nhÊt quy ®Þnh:
+ NÕu dïng kÝch thñy lùc 50mm.
+ NÕu dïng bµn n©ng ch¹y ®iÖn 35mm
4.5.9.3. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p n©ng l¾p toµn khèi:
Trang: 134
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Cã thÓ thi c«ng m¸i l-íi ®ång thêi víi viÖc thi c«ng cét. Tr-êng hîp nµy cã thÓ dïng m¸i l-íi lµm sµn thao t¸c.
- Phï hîp víi c¸c m¸i l-íi cã cao tr×nh lín mµ cÇu trôc kh«ng vµo ®-îc.
4.5.9.4. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p n©ng l¾p toµn khèi:
- C¸c thiÕt bÞ n©ng ph¶i ®ång bé.
- CÇn ph¶i tÝnh to¸n ®iÓm n©ng vµ ®iÓm ®Æt cña hîp lùc thiÕt bÞ n©ng sao cho ®èi xøng, trÞ sè sai lÖch cho phÐp lµ
10mm.
- C¸c cét chèng ë phÇn d-íi m¸i l-íi khi thi c«ng theo ph-¬ng ph¸p nµy ph¶i ®-îc kiÓm tra vÒ æn ®Þnh.
D-íi ®©y lµ h×nh ¶nh cña mét c«ng tr×nh thùc tÕ ®· l¾p ghÐp b»ng ph-¬ng ph¸p n©ng l¾p toµn khèi:

Trang: 135
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4.6. C«ng t¸c tr¾c ®¹c trong qu¸ tr×nh l¾p dùng
4.6.1. C¸c thiÕt bÞ, m¸y mãc sö dông cho c«ng t¸c tr¾c ®¹c trong qu¸ tr×nh l¾p dùng gåm:
- M¸y thñy b×nh ®Ó x¸c ®Þnh cao tr×nh.
- M¸y kinh vÜ ®Ó x¸c ®Þnh ®é th¼ng ®øng (c¸c ®-êng tim).
- Th-íc thÐp (dïng chung 1 lo¹i khi chÕ t¹o, l¾p dùng, nghiÖm thu).
- Qu¶ däi (d©y däi), s¬n mµu, d©y thÐp...
4.6.2. C¸c c«ng viÖc tr¾c ®¹c chuÈn bÞ cho dùng l¾p:
- KiÓm tra cao tr×nh c¸c gèi, t©m gèi, vÞ trÝ ®Æt bul«ng neo, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c gèi ®¶ chÝnh x¸c theo b¶n vÏ thiÕt kÕ
ch-a.
- LËp b¶n vÏ tr¾c ®¹c c«ng viÖc kiÓm tra trªn. NÕu cã sai lÖch th× ph¶i b¸o c¸o cho c¬ quan thiÕt kÕ cã biÖn ph¸p sö lý
kÞp thêi.
4.6.3. C¸c c«ng viÖc tr¾c ®¹c trong khi dùng l¾p:
- M¸y thñy b×nh th-êng xuyªn kiÓm tra ®é ngang b»ng c¸c gèi, c¸c nót cña kÕt cÊu, theo râi ®é biÕn d¹ng (lón) cña
c¸c gèi tùa.
- M¸y kinh vÜ th-êng xuyªn kiÓm tra ®-êng trôc cña c¸c gèi tùa, cña c¸c nót m¸i, thanh m¸i.
4.7. Sai sè khi l¾p dùng
4.7.1. Sai sè cho phÐp cña trôc ®Þnh vÞ c¸c gèi tùa:
- Khi kho¶ng c¸ch g÷a c¸c gèi tùa nhá h¬n 9m sai sè lµ 3mm
- Tõ 9m ®Õn 15m sai sè lµ 4mm.
- Lín h¬n 15m sai sè lµ 5mm.
4.7.2. §èi víi dÇm, cét ®ì m¸i: Sai sè cho phÐp cña mÆt trªn dÇm (cét) ®ì gèi tùa m¸i l-íi theo chiÒu cao lµ
 5mm .

Trang: 136
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4.7.3. §èi víi bul«ng neo: Sai lÖch cña bul«ng neo so víi tÊm gèi lµ 2,5mm
4.7.4. Sai sè cho phÐp khi l¾p ghÐp ®¬n nguyªn cña m¸i l-íi:
1) Khi l¾p ghÐp ®¬n nguyªn h×nh chãp ®¬n: ®é dµi thanh c¸nh, ®é cao cña th¸p lµ  2mm ; ®é dµi theo trôc däc cña
thanh xiªn lµ  3mm . Tim nót c¸nh d-íi  2mm .
2) Khi l¾p ghÐp ®¬n nguyªn kh«ng lµ h×nh chãp, sai lÖch cho phÐp can tim nót  2mm .
3) Khi l¾p ghÐp ®¬n nguyªn lµ dµn ph¼ng, sai sè kÝch th-íc cho phÐp ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh tiªu chuÈn TCXD
170:1989 “ KÕt cÊu thÐp - Gia c«ng l¾p r¸p vµ nghiÖm thu - yªu cÇu kü thuËt” .
4) Träng t©m nót cÇu hµn vµ träng t©m èng thÐp cho phÐp sai lÖch  1mm
4.7.5. Khi ph©n ®o¹n c¸c ®¬n nguyªn ®Ó l¾p ghÐp sai sè cho phÐp vÒ ®é dµi ®-îc lÊy nh- sau:
- Khi ®¬n nguyªn ph©n ®o¹n cã ®é dµi nhá h¬n 20m, sai sè cho phÐp ®é dµi biªn ghÐp nèi lµ  10mm .
- Khi ®¬n nguyªn ph©n ®o¹n cã ®é dµi 20m trë lªn, sai sè cho phÐp ®é dµi biªn ghÐp nèi lµ  20mm .
4.7.6. §èi víi m¸i l-íi kh«ng gian nhiÒu nhÞp: Sai sè cho phÐp ®é dµi biªn ghÐp nèi b»ng mét nöa c¸c môc quy ®Þnh
ë ®iÒu 7.5.
4.7.7. Sai sè theo c¸c biªn ë mÆt b»ng: Sai sè cho phÐp ®é dµi biªn ngang, däc cña mÆt b»ng m¸i l-íi lµ 1/2000 cña
c¹nh ®ã nh-ng kh«ng v-ît qu¸ 30mm.
4.7.8. §é lÖch träng t©m: Giíi h¹n cho phÐp vÒ sai lÖch träng t©m lµ 1/3000 nhÞp m¸i nh-ng kh«ng v-ît qu¸ 30mm.
4.7.9. Sai sè cho phÐp vÒ ®é cao:
- Khi m¸i l-íi cã gèi tùa quanh biªn víi c¸c ®iÓm nót gÇn kÒ nhau, sai sè cho phÐp lµ 1/400 kho¶ng c¸ch gèi kÒ nhau,
nh-ng kh«ng v-ît qu¸ 15mm.
- Khi m¸i l-íi cã nhiÒu gèi ®ì, víi c¸c ®iÓm (nót) gÇn kÒ nhau sai sè cho phÐp lµ 1/800 kho¶ng c¸ch gèi kÒ nhau
nh-ng kh«ng v-ît qóa 30mm.
- Gi÷a ®iÓm (nót) cao nhÊt vµ ®iÓm (nót) thÊp nhÊt sai sè cho phÐp lµ 30mm.

Trang: 137
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
4.8. Xö lý sù sai sè cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh l¾p dùng
4.8.1. §èi víi bul«ng neo.
C¸c bul«ng neo ®Ó liªn kÕt gèi tùa ®-îc ®Æt vµ ®æ bªt«ng ®ång thêi víi dÇm, cét hay bÞ sai lÖch vÒ vÞ trÝ so víi thiÕt
kÕ. BiÖn ph¸p xö lý:
- §æ bªt«ng c¸c dÇm, cét ë vÞ trÝ cã bul«ng neo thÊp h¬n cao tr×nh thiÕt kÕ tõ 5 ®Õn 10 (cm).
- §Æt c¸c gèi tùa cña m¸i l-íi, dïng c¸c m¸i tr¾c ®¹c x¸c ®Þnh vÞ trÝ tim, cao tr×nh theo thiÕt kÕ.
- §iÒu chØnh c¸c bul«ng neo ®Ó cho tÊm gèi trïng víi tim trôc, mÆt d-íi b¶n ®Õ trïng víi cao tr×nh võa ®-îc x¸c ®Þnh.
- Dïng phô gia tr-¬ng në ®æ bï phÇn bªt«ng cßn l¹i cña dÇm, cét.
4.8.2. §èi víi kÕt cÊu m¸i:
L¾p dùng m¸i l-íi theo ®o¹n, khèi, toµn m¸i hoÆc l¾p rêi tõng thanh trªn cao th× khi l¾p c¸c thanh cuèi cïng th-êng
gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do sai sè tÝch lòy dån l¹i. BiÖn ph¸p xö lý:
- Th-êng xuyªn kiÓm tra l-íi mÆt b»ng vµ ®é cao theo tõng nót. NÕu cã sai sãt ph¶i ®iÒu chØnh ngay.
- C¸c cét ph¶i ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, æn ®Þnh kh«ng bÞ biÕn d¹ng, kh«ng bÞ lón.
- C¸c thanh cuèi cïng khi l¾p nèi liÒn c¸c ®o¹n, khèi ®Ó l¾p dùng dÔ dµng th× ®Çu lång ë thanh nªn l¾p thªm lß xo.
4.8.3. Trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, tæ hîp, l¾p dùng:
- NÕu cong vªnh thanh ph¶i söa ch÷a. NÕu söa ch÷a kh«ng ®-îc th× ph¶i thay thÕ b»ng thanh míi.
- Nh÷ng chç s¬n sãt, s¬n phñ bÞ h- háng ph¶i lµm s¹ch vµ s¬n l¹i.
- Nh÷ng chi tiÕt m¹ ph¶i b¶o qu¶n tèt, tr¸nh r¬i, va ®Ëp g©y h- háng líp m¹. NÕu hang líp m¹ th× ph¶i m¹ l¹i.
4.9. C«ng t¸c an toµn
4.9.1. Nguyªn t¾c chung:
§Ó b¶o ®¶m an toµn khi lµm viÖc trªn cao, cÇn ph¶i ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau:
- H¹n chÕ, gi¶m c¸c c«ng viÖc ph¶i lµm trªn cao b»ng c¸ch:

Trang: 138
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
+ Gia c«ng, chÕ t¹o c¸c cÊu kiÖn ph¶i chÝnh x¸c.
+ KhuÕch ®¹i c¸c cÊu kiÖn thµnh ®o¹n khèi... phï hîp søc n©ng cña c¸c thiÕt bÞ n©ng.
+ Sö dông c¸c thiÕt bÞ treo buéc cã khãa tù ®éng hoÆc b¸n tù ®éng ®Ó dÔ th¸o ®o¹n, khèi kÕt cÊu ra khái mãc cÈu.
+ Tæ chøc thi c«ng hîp lý ®Ó c«ng nh©n Ýt ph¶i thay ®æi vÞ trÝ trong mét ca lµm viÖc.
- Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn g¾n liÒn víi biÖn ph¸p thi c«ng.
+ BiÖn ph¸p tæ chøc: tuyÓn dông ng-êi lµm viÖc trªn cao theo ®óng tiªu chuÈn quy ®Þnh; th-êng xuyªn kiÓm tra, gi¸m
s¸t an toµn lao ®éng; trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph-¬ng tiÖn b¶o hé c¸ nh©n.
+ BiÖn ph¸p kü thuËt: c¸c dông cô thiÕt bÞ lµm viÖc trªn cao ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu an toµn. Cã c¸c biÖn ph¸p an toµn
chung khi lµm viÖc trªn cao.
4.9.2. §èi víi ng-êi lµm viÖc trªn cao:
- Cã giÊy chøng nhËn søc kháe do c¬ quan y tÕ cÊp.
- Häc tËp vµ kiÓm tra vÒ an toµn lao ®éng th-êng xuyªn.
- C¸c ph-¬ng tiÖn b¶o hé c¸ nh©n: d©y an toµn, mò b¶o hé, giÇy chèng tr-ît, quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng, néi quy an toµn
khi lµm viÖc trªn cao.
4.9.3. §èi víi ng-êi gi¸m s¸t vµ kiÓm tra an toµn khi thi c«ng ë trªn cao:
- Th-êng xuyªn gi¸m s¸t kiÓm tra an toµn lao ®éng ®Ó ph¸t hiÖn ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hiÖn t-îng thiÕu an toµn.
- Hµng ngµy tr-íc khi lµm viÖc ph¶i kiÓm tra vÞ trÝ lµm viÖc cña c«ng nh©n, kiÓm tra dµn gi¸o, sµn c«ng t¸c, thang, lan
can an toµn vµ c¸c ph-¬ng tiÖn lµm viÖc trªn cao kh¸c.
- KiÓm tra c¸c dông cô lµm viÖc c¸ nh©n, th-êng xuyªn theo dâi, nh¾c nhë c«ng nh©n chÊp hµnh kû luËt lao ®éng vµ
néi quy an toµn lao ®éng.
- Khi trêi tèi, hoÆc m-a to, gi«ng b·o hoÆc giã m¹nh tõ cÊp 5 trë lªn th× tuyÖt ®èi kh«ng cho c«ng nh©n lµm viÖc trªn
cao.
4.9.4. §èi víi dông cô, thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc l¾p dùng trªn cao

Trang: 139
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
- Khi l¾p dùng ph¶i sö dông c¸c dông ®iÖn,m¸y c¾t, ®ôc lç... ë trªn cao ph¶i cã dµn gi¸o, sµn thao t¸c ch¾c ch¾n.
- C¸c m¸y mãc phôc vô cho viÖc dùng l¾p ph¶i ®-îc kiÓm tra an toµn trong suèt thêi gian thi c«ng. C¸c thiÕt bÞ nµy
®-îc b¶o d-ìng th-êng xuyªn.
- Tr-íc khi cÈu l¾p, ph¶i kiÓm tra vËt cÈu, t×nh tr¹ng mãc buéc, cét chèng, gi¸ ®ì.
4.10. VÖ sinh m«i tr-êng vµ phßng chèng ch¸y næ
Duy tr× c¸c biÖn ph¸p tr¸nh bôi nh- lµm hµng rµo ch¾n bôi, phun n-íc t-íi Èm trªn c«ng tr-êng. Thùc hiÖn chÕ ®é vÖ
sinh c«ng nghiÖp sau mét ca lµm viÖc.
C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ sö dông trªn c«ng tr-êng ph¶i ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn kü thuËt vÒ m«i tr-êng kh«ng g©y «
nhiÔm m«i tr-êng, th-êng xuyªn ®-îc kiÓm tra b¶o d-ìng.
ViÖc phßng chèng ch¸y næ tu©n theo c¸c quy ®Þnh, néi quy cña c¸c c¬ quan phßng ch¸y ch÷a ch¸y ®· ban hµnh

Ch-¬ng 5:
c«ng nghÖ thi c«ng c«ng tr×nh cao b»ng thÐp

5.1.C¸c lo¹i c«ng tr×nh cét th¸p, trô cao b»ng thÐp.
C¸c c«ng tr×nh b»ng thÐp lo¹i nµy bao gåm c¸c cét ®iÖn cao thÕ, c¸c lo¹i cét th«ng tin v« tuyÕn ®iÖn, cét ®iÖn v-ît
s«ng, èng khãi cña c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp, th©n cña c¸c th¸p n-íc…..

5.2.ThÐp, vËt liÖu thÐp vµ gia c«ng chÕ t¹o.


5.2. 1. Chñng lo¹i thÐp.
ThÐp kÕt cÊu chñ yÕu lµ cÊu thµnh bëi nguyªn tè s¾t vµ mét l-îng rÊt Ýt nh÷ng nguyªn tè kh¸c, ®Æc biÖt lµ c¸c-bon vµ
man-gan, l-u huúnh, si-lÝc, phèt-pho (6 nguyªn tè chÝnh). C¸c thay ®æi vi l-îng trong thÐp ®Òu trùc tiÕp ¶nh h-ëng ®Õn tÝnh
n¨ng c¬ häc, tÝnh n¨ng gia c«ng, vµ tÝnh n¨ng sö dông. §èi víi thÐp kÕt cÊu hµn, ngoµi c-êng ®é kÐo ra, tÝnh dÎo, tÝnh dai

Trang: 140
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
vµ tÝnh hµn ®-îc ®Òu lµ nh÷ng chØ tiªu rÊt quan träng, do vËy hµm l-îng c¸c-bon nãi chung ®Òu lµ nh÷ng chØ tiªu träng
yÕu. Hµm l-îng c¸c-bon nãi chung ®Òu ph¶i khèng chÕ d-íi 0.25%. Ngoµi ra, ®èi víi l-u huúnh vµ phèt-pho ®Òu ph¶i
khèng chÕ chÆt chÏ ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh, ®Ò phßng gÆp nhiÖt bÞ gißn, gÆp l¹nh còng bÞ gißn. Trong kÕt cÊu thÐp hiÖn
nay, ®· dïng réng r·i c¸c tiÕt diÖn thÐp hîp lý vÒ kinh tÕ, vÝ dô thÐp h×nh c¸n nãng, èng thÐp trßn c¸n nãng vµ c¸c èng thÐp
h×nh kh¸c nhau, c¸c lo¹i tiÕt diÖn dïng tÊm thÐp ghÐp + hµn l¹i, lîi dông ®Çy ®ñ gi¸ trÞ ®Æc tr-ng tiÕt diÖn cña kÕt cÊu, ph¸t
huy vÒ mÆt c¬ häc hiÖu Ých kinh tÕ tèi ®a.
KÕt cÊu thÐp trong c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp gåm cã 3 lo¹i thÐp chÝnh:
1) ThÐp c¸c bon thÊp cã σy = 250 – 290 N/mm2.
2) ThÐp hîp kim thÊp cã σy = 290 – 480 N/mm2.
3) ThÐp hîp kim nhiÖt luyÖn cã σy = 480 – 690 N/mm2.
ThÐp c¸c-bon thÊp cã tÝnh n¨ng gia c«ng vµ sö dông ®Òu tèt, gi¸ thµnh t-¬ng ®èi h¹. Nh-ng v× c-êng ®é thÊp nªn ®èi
víi nh÷ng c«ng tr×nh cã t¶i träng lín chØ dïng cho cÊu kiÖn thø yÕu. ThÐp c-êng ®é cao dïng cho lo¹i c«ng tr×nh cã t¶i
träng lín, chñ yÕu cho c¸c cÊu kiÖn chÞu kÐo vµ chÞu uèn. Tuy c-êng ®é cao nh-ng ®é d·n dµi nhá, tÝnh dßn cao, tÝnh dÎo
kÐm, kh¶ n¨ng ph©n bè t¶i trong thÊp, tÝnh hµn kh«ng tèt. Lo¹i thÐp hîp kim thÊp, tuú thuéc c¸c thµnh phÇn hãa häc gia
thªm khi chÕ t¹o, cã c¸c tÝnh n¨ng -u viÖt kh¸c nhau nªn ph¹m vi sö dông t-¬ng ®èi r«ng r·i. VÝ dô, lo¹i thÐp cã gia thªm
h¹t tinh thÓ mÞn cña nh«m ho¸ khÝ, cã chØ tiªu dÎo tèt, thÝch hîp sö dông cho kÕt cÊu hµn ë nhiÖt ®é thÊp. Ngoµi ra, dùa vµo
®é m¶nh kh¸c nhau cã thÓ n©ng cao n¨ng lùc chÞu t¶i 10% - 15%, tiÕt kiÖm 23% - 34% thÐp so víi sö dông thÐp c¸c-bon
thÊp lµm kÕt cÊu.

Mét sè lo¹i thÐp chÝnh dïng cho kÕt cÊu thÐp x©y dùng cña mét sè n-íc cã thÓ tham kh¶o theo b¶ng sau:
Tªn Tiªu Sè hiÖu C-êng ®é c¬ häc Ghi chó
n-íc chuÈn thÐp
§iÓm ph¸ C-êng ®é §é ThÝ
ho¹i chÞu nÐn d·n nghiÖm
(N/mm2) (N/mm2) dµi uèn
(%) nguéi

Trang: 141
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Mü ASTM A36 250 410-560 23 1.0-1.5a ThÐp cac bon thÊp
A242 350 >500 21 1.0-1.5a ThÐp hîp kim thÊp
A440 330 >480 21 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
A441 350 >500 21 1.0-1.5a ThÐp hîp kim thÊp
A514 700 800-930 14 1.5a ThÐp c-êng ®é cao
Nga ГОСТ CT3 kn 240 370-470 27 0.5a ThÐp cac bon thÊp
CT3 nc 250 390-490 26 0.5a ThÐp cac bon thÊp
380 CT3 rnc 250 390-500 26 0.5a ThÐp cac bon thÊp
14r 2 340 >470 21 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
15XCHД 350 >500 21 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
10XCHД 400 >540 10 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
16Г3AФ 450 >600 20 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
12ГH2M- 700 >850 12 2.0a ThÐp c-êng ®é cao
ФAЮ
Ph¸p NFA35- E24(A37) 235 360-410 24 1.5a ThÐp cac bon thÊp
E26(A42) 255 410-490 23 1.5a ThÐp cac bon thÊp
501 E36(A52) 355 510-610 20 2.5a ThÐp hîp kim thÊp
A70 370 690-830 10 - ThÐp hîp kim thÊp
§øc DIN St37 240 370-450 25 1.0a ThÐp cac bon thÊp
St42 260 420-500 22 2.0a ThÐp cac bon thÊp
17100 St52 360 520-620 22 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
St70 370 700-850 10 - ThÐp hîp kim thÊp
Anh BS4360 Gr40 230 400-480 25 1.25a ThÐp cac bon thÊp
Gr43 250 430-510 22 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
Gr50 355 490-620 20 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
Gr55 450 550-700 19 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
NhËt JIS3106 SM41 250 410-520 24 1.0a ThÐp cac bon thÊp
SM50 330 500-620 22 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
SM53 370 530-650 19 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
SM58 470 580-730 20 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
Trun GB700- A3F 240 380-470 26 0.5a ThÐp cac bon thÊp
A3 240 380-470 26 0.5a ThÐp cac bon thÊp
g 81 16Mn 350 >590 21 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
quèc GB1591
-79
EEC EURO Fe360 240 >370 24 1.5a ThÐp cac bon thÊp
Fe430 280 >440 22 1.5a ThÐp hîp kim thÊp
25-72 Fe510 360 >520 20 2.0a ThÐp hîp kim thÊp
5.2.2. Gia c«ng vµ chÕ t¹o liªn kÕt kÕt cÊu thÐp
Trang: 142
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
5.2. 2.1. Gia c«ng
a. Qui tr×nh c«ng nghÖ cña gia c«ng chÕ t¹o c«ng tr×nh kÕt cÊu thÐp

Lùa chän chñng lo¹i


tÝnh to¸n kÕt cÊu

ThiÕt kÕ B¶n vÏ tæng thÓ


B¶n vÏ chi tiÕt cÊu kiÖn

Dù to¸n

B¶n vÏ gia c«ng chi tiÕt

Xö lý sè liÖu vËt liÖu


Gia c«ng

Xö lý sè liÖu gia c«ng

Xö lý sè liÖu khèng chÕ


Xö lý sè liÖu kiÓm tra
L¾p thö + s¬n

tÝnh thêi h¹n gia c«ng

Trang: 143
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
b.. Phãng mÉu vµ v¹ch tuyÕn
Trong chÕ t¹o kÕt cÊu thÐp, phãng mÉu lµ ®em kÝch th-íc ®Çy ®ñ cña linh kiÖn (hoÆc cÊu kiÖn) theo b¶n vÏ thiÕt kÕ
tõ miÖng v¸t, lç ®ôc, phÇn uèn cong…, chuyÓn dÞch mét c¸ch chÝnh x¸c sang tÊm mÉu ,thanh mÉu. Tõ ®ã lµm c¨n cø ®Ó gia
c«ng chi tiÕt nh- uèn cong, tiÖn, bµo, ®ôc lç…B¶n mÉu nãi chung dïng thÐp máng 0.50 - 0.70 hoÆc tÊm chÊt dÎo ®Ó chÕ
t¹o, thanh mÉu th× dïng tÊm thÐp máng hoÆc s¾t dÑp ®Ó chÕ t¹o.
Khi phãng mÉu, cÇn chó ý:
+ C«ng cô ®o ®¹c ph¶i thèng nhÊt, nh»m triÖt tiªu sai sè t-¬ng ®èi.
+ NhÊt thiÕt kh«ng ®-îc bá qua l-îng chõa l¹i hîp lý cña co ngãt hµn cïng l-îng d- khi c¾t gät ®èi víi kÕt cÊu thÐp
hµn; nÕu cÇn phay bµo cÊu kiÖn th× nªn chó ý tíi l-îng d- c¾t gät, dïng h¬i ®Ó c¾t thÐp cÇn chó ý tíi l-îng d- mèi c¾t vµ
khi hµn nèi cÇn chiÕu theo thÝ nghiÖm l-îng co ngãt khi hµn.

c. C¾t thÐp.
1. C¾t b»ng h¬i
C¾t b»ng h¬i tøc lµ dïng d-ìng khÝ ®Ó c¾t.BÒ mÆt thÐp ®-îc ®èt nãng ®Õn 800 0-9000 C, sau ®ã phôt thuÇn d-ìng khÝ
cao ¸p lµm cho thÐp bÞ «-xy ho¸ vµ bÞ c¾t rêi. Ph-¬ng ph¸p c¾t mÉu nµy dïng cho phÇn lín thÐp c¸c-bon thÊp vµ thÐp hîp
kim thÊp, gi¸ thiÕt bÞ t-¬ng ®èi rÎ(so víi c¸c lo¹i m¸y c¾t kh¸c), sö dông l¹i tiÖn lîi.
ChØ tiªu chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l-îng mÆt c¾t tèt xÊu: thø nhÊt lµ ®é tr¬n ph¼ng cña nã, thø hai lµ t×nh h×nh bÞ ¶nh
h-ëng nhiÖt vµ biÕn d¹ng cña mÆt c¾t. §é tr¬n ph¼ng cña mÆt c¾t b»ng h¬i chñ yÕu do ®iÒu kiÖn c¾t quyÕt ®Þnh.
ChÊt l-îng tèt cña mÆt c¾t b»ng «-xy lµ: mÆt c¾t tr¬n ph¼ng s¹ch sÏ, ®-êng r·nh t-¬ng ®èi nhá, «-xÝt s¾t dÔ bÞ rêi ra,
khe c¾t hÑp vµ réng hÑp b»ng nhau, mÐp c¹nh cña mèi c¾t kh«ng bÞ ho¸ láng. Do c¾t b»ng h¬i thuËn tiÖn vµ ®-îc sö dông
réng r·i nªn viÖc n©ng cao hiÖu suÊt vµ chÊt l-îng cña c«ng t¸c nµy rÊt ®-îc coi träng. Quan t©m chñ yÕu tíi mÊy vÊn ®Ò
sau:
+ §é thuÇn d-ìng khÝ cã ¶nh h-ëng quyÕt ®Þnh tíi l-îng tiªu hao d-ìng khÝ, tèc ®é c¾t mÉu vµ chÊt l-îng c¾t mÉu.
Theo ГОCT 5538-68, ®é thuÇn d-ìng khÝ lµ: cÊp I – 99.7%, cÊp II - 99.5%, cÊp III - 99.2%. T¹i mét sè x-ëng gia c«ng ë

Trang: 144
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
NhËt, ®· dïng ®é thuÇn khiÕt d-ìng khÝ lµ 99.8%, ¸p lùc 0.16-0.36N/mm2 ®-a ra tèc ®é c¾t mÉu cao h¬n trung b×nh 50-
100%.
+ Nhiªn liÖu cho ngän löa c¾t mÉu th× khÝ dÇu ho¸ láng vµ khÝ thiªn nhiªn ho¸ láng -u viÖt h¬n a-xª-ty-len mµ gi¸
thµnh l¹i h¹ h¬n. Khi ®-îc gia ¸p d-íi ¸p lùc 0.8-1.5N/mm2 sÏ biÕn thµnh d¹ng láng, tiÖn cho viÖc chøa b×nh vµ vËn
chuyÓn. Ph¹m vi næ trong kh«ng khÝ(nång ®é 3.5%-16.3%) theo thÓ tÝch nhá h¬n a-xª-ty-len (nång ®é lµ 2.2%-81%) vµ
®iÓm ch¸y(trªn d-íi 5000) l¹i cao h¬n a-xª-ty-len (3050) nªn t-¬ng ®èi an toµn h¬n. NhiÖt ®é ngän löa khi ch¸y víi hçn
hîp d-ìng khÝ (26000-28000) thÊp h¬n a-xª-ty-len(31000-32000) v× thÕ khi c¾t mÉu, thêi gian cÇn ®Ó ®èt nãng kim lo¹i dµi
h¬n, miÖng c¾t sÏ s¹ch bãng, kh«ng thÊm c¸c bon.
+ MiÖng c¾t lµ bé phËn träng yÕu nhÊt cña m¸y c¾t b»ng h¬i, ®ã lµ lo¹i miÖng c¾t kiÓu èng phun nã sö dông nguyªn
lý èng phôt tèc ®é siªu ©m khÝ ®éng lùc häc, n©ng cao tèc ®é phôt ra cña dßng khÝ vµ ®é cét trßn cña d-ìng khÝ h×nh thµnh
dßng khÝ tèc ®é siªu ©m lµm cho miÖng c¾t nhá b»ng 1mm, ®é l¸ng bãng cao, hiÖu suÊt c¾t t¨ng40%-100%.

H×nh vÏ : CÊu t¹o miÖng c¾t

b. C¾t b»ng c-a


HiÖn nay cã mét sè lo¹i c-a th«ng dông ®Ó gia c«ng c¾t thÐp:

Trang: 145
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
+ C-a l-ìi m©m trßn: l-ìi c-a chÕ t¹o b»ng thÐp c«ng cô, bÒ réng l-ìi c-a cÇn lín h¬n bÒ réng m©m c-a, r¨ng c-a
th-êng cã gãc nghiªng lµ 150. §-êng kÝnh l-ìi c-a l¾p r¨ng tèi ®a ®¹t ®Õn 1829mm, r¨ng c-a cã thÓ th¸o l¾p vµ ®-îc chÕ
t¹o b»ng hîp kim ®Ó cã thÓ thay ®æi th-êng xuyªn.

H×nh vÏ : H×nh d¹ng l÷¬i c-a m©m trßn


a. L-ìi c-a hoµn chØnh; b. L-ìi c-a ghÐp r¨ng;
1. Khe co d·n vµ lç; 2. §-êng kÝnh m©m c-a; 3. KÝch th-íc m©m quay
4. Vßng trßn bul«ng; 5. C¹nh tï; 6. §-êng kÝnh lç tiªu nhiÖt;
7. Gãc nghiªng; 8. R·nh r¨ng; 9. §é dµy m©m quay;
10. §é dµy l-ìi c-a; 11. Lç trôc
+ M¸y c-a b¨ng: lo¹i nµy cã mét gi¶i c-a tuÇn hoµn, hÑp vµ dµi, nã ®-îc kÐo c¨ng ë hai b¸nh trßn hai ®Çu, trong ®ã
cã mét b¸nh khëi ®éng. Gi¶i c-a máng luån qua b¸nh vËn chuyÓn ë tr¹ng th¸i n»m ngang, khi nã tiÕn ®Õn vÞ trÝ c¾t, thiÕt bÞ
dÉn h-íng( gåm cã 2 m¸ kÑp) kÑp chÆt thanh thÐp h×nh cÇn gia c«ng, quay 90 0, lóc nµy b¨ng c-a ë vÞ trÝ th¼ng gãc vµ tiÕn
hµnh c-a c¾t. Lo¹i thiÕt bÞ dÉn h-íng nµy gi÷ cho d©y c-a ë tr¹ng th¸i trªn mÆt ph¼ng th¼ng gãc víi cÊu kiÖn gia c«ng vµ
gi÷ cho b¨ng c-a trong khi c¾t cã ®é cøng lín. Bé phËn d©y c-a cã hai lo¹i: lo¹i d©y c-a dïng thÐp ®Æc thï c-êng ®é
cao(GLB), lo¹i dïng thÐp cao tèc cao cÊp(SKH). Mét ®©y c-a tuÇn hoµn cã kho¶ng 500 r¨ng, dµi kho¶ng 5-8m, kÝch th-íc
(réng x dµy) 38x1.3mm – 50x1.6mm.

Trang: 146
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

H×nh vÏ : M¸y c-a b¨ng


1. B¸nh trßn gi÷ chÆt vµ kÐo c¨ng tuÇn hoµn d©y c-a, 1 b¸nh gi÷ vÞ trÝ khëi ®éng; 2. ThiÕt bÞ kÑp quay lµm cho d©y c-a
lu«n ë t- thÕ n»m ngang ®Ó c¾t; 3. £t« kÑp cÊu kiÖn; 4. §éng c¬.
+ C-a ma s¸t: gièng nh- lo¹i c-a l-ìi m©m trßn, bé phËn l-ìi c-a lµ lo¹i g¾n c¸c h¹t cã ®é cøng >7 , bÒ réng l-ìi
c-a lín h¬n bÒ réng m©m c-a, l-ìi c-a thay ®æi th-êng xuyªn khi gia c«ng c¾t.
Chñng N¨ng lùc c¾t ¦u ®iÓm KhuyÕt Kh¸c
lo¹i ®iÓm
C-a m©m ThÝch dông víi §é th« lµ50- §é chÝnh §iÒu kiÖn
trßn c¸c lo¹i thÐp 100s, ®é gãc x¸c tû lÖ c¾t thay ®æi
h×nh vµ thÐp c©y. vu«ng nghÞch víi víi tÝnh chÊt
Khi ®-êng kÝnh lµ1/1000, mÆt thêi gian cña luìi
m©m c-a lµ b»ng chç c-a c¾t, gi¸ c-a, ®é
1400mm cã thÓ tèt thÝch hîp thµnh ®¾t. chÝnh
c¾t ®-îc H1000 víi hµn ®èi x¸cmÆt c¾t
x300 vµ 400x400 ®Çu phô thuéc
vµo r¨ng
c-a
C-a b¨ng ThÝch dông víi §é th« lµ 50- §é chÝnh §é kÐo
c¸c lo¹i thÐp 100s, ®é gãc x¸c vµ tuæi c¨ng cña
h×nh vµ thÐp c©y. vu«ng lµ thä c-a b¨ng c-a
N¨ng lùc c¾t tèi 1/400-1/600, b¨ng tû lÖ ¶nh h-ëng
Trang: 147
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
®a thÐp h×nh H tèc ®é c¾t nghich víi ®Õn ®é
912x600 nhanh, gi¸ tèc ®é c¾t; chÝnh x¸c
thµnh thÊp nÕu kh«ng cña c¾t gät
qui ®Þnh
thêi gian c¾t
th× ®é b»ng
ph¼ng vµ ®é
gãc vu«ng
khã ®¶m
b¶o
C-a ma ThÝch dông víi §é th« cña C¹nh c¾t Khã ®¹t
s¸t c¸c lo¹i thÐp mÆt c¾t rÊt th« vµ khã ®-îc ®é
h×nh. Khi ®-êng nhá(10-30s) lµm s¹ch, chÝnh x¸c
kÝnh m©m c-a lµ thêi gian c¾t ®é gãc cao, dÔ t¹o
1000mm cã thÓ rÊt ng¾n. vu«ng thµnh vÕt
c¾t ®-îc H1000 kh«ng r¨ng c-a khi
x200 tèt(1/200- c¾t.
1/100) thiÕt
bÞ nÆng , gi¸
thµnh cao,
®iÒu khiÓn
khã

5.2.1.4. §ôc lç ®Ó nèi bu-l«ng.


Ph-¬ng ph¸p t¹o lç bu-l«ng cho kÕt cÊu thÐp cao lµ dïng c¸ch khoan lç
mµ kh«ng dïng c¸ch ®ét lç. ThiÕt bÞ cã c¸c lo¹i khoan kh¸c nhau: khoan ®øng, khoan quay tay, hoÆc khoan cao tèc nhiÒu
trôc ®iÒu khiÓn b»ng sè. §-êng kÝnh bu-l«ng tinh chÕ cÇn b»ng ®-êng kÝnh chuÈn cña bu-l«ng. Lç bu-l«ng cÇn cã ®é chÝnh
x¸c cao, h×nh trô trßn, v¸ch lç tr¬n bãng, kh«ng cã vÕt x-íc, kim lo¹i khu vùc lç khoan kh«ng ®-îc ph¸t sinh biÕn d¹ng.
Khi dïng m¸y khoan ®ôc lç, th-êng dïng khu«n b»ng hoÆc khu«n lËp thÓ. C«ng t¸c ®ôc lç nªn tiÕn hµnh sau khi kiÓm tra

Trang: 148
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
kÝch th-íc vµ l¾p r¸p( bao gåm c¶ hµn, söa ch÷a vµ gät ®Çu cho b»ng). Sö dông khu«n khoan ®Þnh vÞ vÞ trÝ vµ khoan lç, cã
thÓ ®¶m b¶o tÝnh thay ®æi gi÷a cÊu kiÖn cïng lo¹i, ®¶m b¶o hiÖu suÊt l¾p ghÐp cao vµ ®é chÝnh x¸c trïng hîp lç khoan cao.

H×nh vÏ : Khu«n khoan b»ng vµ èng chôp khoan


1. TÊm thÐp khu«n khoan; 2. èng chôp khoan; 3. §-êng l¾p r¸p chuÈn
Khu«n khoan do tÊm thÐp vµ èng chôp khoan ghÐp l¹i. TÊm thÐp lµm khu«n khoan dµy 10-12mm, lµm b»ng thÐp c¸c-
bon thÊp, c¸c lç trªn ®ã dïng khoan m¸y gia c«ng, ®é chÝnh x¸c lµ 0.05-0.1mm. èng chôp khoan l¾p vµo trªn lç khoan
dïng ®Ó lµm èng dÉn h-íng mòi khoan, ®-îc chÕ t¹o b»ng thÐp c«ng cô cã ®-êng kÝnh trong lín h¬n ®-êng kÝnh tiªu
chuÈn cña ®Çu khoan 0.2mm. §Ó n©ng cao tÝnh n¨ng chèng mµi mßn cña chôp, ng-êi ta xö lý b»ng th©m nhËp c¸c-bon sau
khi gia c«ng xong. §-êng kÝnh lç cña cña tÊm thÐp lµm khu«n b»ng ®-êng kÝnh ngoµi cña èng chôp. Nhê vµo m¸y nÐn,
dïng ¸p lùc 40-60kN ®Ó Ðp èng chôp vµo trong lç thÐp khu«n. Sau 200-500 lÇn sö dông, ®-êng kÝnh trong cña èng chôp sÏ
bÞ níi réng ra, khi lín h¬n 0.5mm so víi ®-êng kÝnh tiªu chuÈn cña mòi khoan th× cÇn ph¶i tiÕn hµnh thay míi.

5.2.1.5 Nèi b»ng hµn.


a. Hµn hå quang vïi
Trang: 149
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Hµn hå quang vïi cßn gäi lµ hµn hå quang ®iÖn d-íi tÇng thuèc hµn. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh thuèc hµn nh- sau: gi÷a
®o¹n cuèi sîi thÐp hµn vµ cÊu kiÖn hµn n¶y sinh ®iÖn hå quang lµm cho thuèc hµn ch¶y ra, bé phËn ®· bèc thµnh h¬i cña
bét hµn ®ang s«i ®em cÆn b· bét hµn ho¸ láng t¸ch ra, h×nh thµnh kh«ng gian bÞt kÝn, lµm cho ®iÖn hå quang c¸ch ly víi
kh«ng khÝ bªn ngoµi. D-íi nhiÖt ®é cao cña hå quang ®iÖn sîi thÐp hµn ch¶y ra kh«ng ngõng, nhá xuèng, kÕt hîp cïng víi
kim lo¹i cña cÊu kiÖn hµn ho¸ láng h×nh thµnh bÓ dung dÞch hµn. §iÖn hå quang dÞch lªn phÝa tr-íc, bÓ dung dÞch hµn còng
nguéi dÇn vµ ho¸ cøng, h×nh thµnh ®-êng hµn, cÆn b· th× næi lªn trªn t¹o thµnh líp vá cÆn.
Hµn vïi hå quang ®iÖn cã -u ®iÓm lµ: sö dông dßng ®iÖn( víi que hµnФ5 tõ 250A-1000A), l-îng ho¸ láng(hÖ sè hãa
láng) cña sîi thÐp hµn trong ®¬n vÞ thêi gian t¨ng lªn tõ 14-18g/A.h, n¨ng lùc nãng ch¶y cña hå quang ®iÖn t¨ng lªn lµm
cho ®é s©u mèi hµn s©u thªm; b¶o qu¶n thuèc hµn ch¾c ch¾n, qui tr×nh hµn kh¸ æn ®Þnh, mèi hµn l¸ng bãng ngay th¼ng,
thµnh phÇn ho¸ häc vµ tÝnh n¨ng c¬ häc t-¬ng ®èi ®ång ®Òu; nhiÖt n¨ng tËp trung, tèc ®é hµn nhanh, khu vùc bÞ ¶nh h-ëng
cña nhiÖt t-¬ng ®èi nhá, biÕn d¹ng hµn t-¬ng ®èi bÐ.
M¸y hµn hå quang vïi tù ®éng theo ®Æc tr-ng cña c¸ch ®-a sîi thÐp hµn chia ra lµm hai lo¹i: lo¹i ®-a víi tèc ®é ®Òu
vµ lo¹i ®-a víi tèc ®é thay ®æi. Lo¹i ®Çu, tèc ®é ®-a sîi thÐp tiÕn lªn kh«ng liªn quan g× ®Õn ®iÖn ¸p vµ dßng ®iÖn hµn cña
hå quang ®iÖn, hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®¬n gi¶n, c«ng t¸c v÷ng ch¾c; ë lo¹i sau, tèc ®é ®-a sîi thÐp tù ®éng biªn ho¸ theo ®iÖn
¸p biÕn ®æi cña ®iÖn hå quang, thÝch hîp víi c¸c khu vùc cã nguån ®iÖn dao ®éng vÒ ®iÖn ¸p t-¬ng ®èi lín( kho¶ng t- 5%-
7%). §Ó n©ng cao hiÖu suÊt hµn hå quang vïi tù ®éng, viÖc dïng mét sîi thÐp hµn ®· ph¸t triÓn thµnh hµn nèi b»ng hai sîi
thÕp hµn. Hµn hai sîi lµ dïng hai sîi thÐp hµn ®Æt däc theo h-íng mèi hµn vµ hµn ®ång thêi. Chç tèt lµ: mét lÇn cã ®-îc
nhiÒu kim thuéc ho¸ láng, tèc ®é hµn cao, biÕn d¹ng hµn nhá. ViÖc ®-a sîi dïng m¸y ®iÒu ®¼ng ¸p, sîi ®Çu dïng ®iÖn mét
chiÒu, dßng ®iÖn lín, ®iÖn ¸p thÊp ®Ó n©ng cao søc xuyªn cña hå quang vµ ®Ó ®¹t ®-îc ®é s©u ho¸ láng lín; sîi sau dïng
®iÖn xoay chiÒu, dßng ®iÖn nhá, ®iÖn ¸p h¬i cao ®Ó ®¹t ®-îc bÒ réng ho¸ láng nhiÒu h¬n nh-ng ®é s©u ho¸ láng nhá.

Yªu cÇu qui ph¹m hµn nèi gãc cña m¸y hµn hai sîi

§-êng Dßng §iÖn ¸p Tèc ®é Kho¶ng KÝch


kÝnh sîi ®iÖn(A) hå hµn(m/giê) c¸ch hai th-íc mèi
hµn(mm) quang(V) sîi(mm) hµn
Trang: 150
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
gãc(mm)
Sîi tr-íc Mét chiÒu 36
Ф 4.0 700 52 70-80
Sîi sau Xoay 26-38 10-12
Ф 3.2 chiÒu 500
Sîi tr-íc Mét chiÒu 32-34
Ф 3.2 600 51 60 8-10
Sîi sau Xoay
Ф 2.5 chiÒu 38
380-400

b. Hµn ®iÖn vµ bét hµn.


Hµn ®iÖn vµ bét hµn lµ mét lo¹i hµn tù ®éng chñ yÕu dïng ®Ó hµn ®èi ®Çu ë vÞ trÝ th¼ng ®øng c¸c lo¹i thÐp c¸c bon,
thÐp c-êng ®é võa vµ thÐp c-êng ®é cao. Hµn ®iÖn vµ bét hµn kh¸c vÒ b¶n chÊt víi hµn hå quang ®iÖn. Hµn ®iÖn vµ bét hµn
nãi chung b¾t ®Çu tõ chç s¶n sinh ®iÖn hå quang gi÷a ®iÖn cùc vµ b¶n dÉn hå quang, lîi dông nhiÖt l-îng cña nã lµm cho
bét hµn xung quanh ho¸ láng vµ biÕn thµnh tr¹ng th¸i bét hµn ho¸ láng. Khi ®ã trªn cÊu kiÖn hµn vµ trong kh«ng gian cña
tÊm ng¨n lµm l¹nh ®¹t ®Õn mét ®é s©u nhÊt ®Þnh, tøc lµ khi ®· h×nh thµnh bÓ bét hµn, ®iÖn hå quang kh«ng cßn n÷a, lóc Êy
®iÖn hå quang sÏ chuyÓn thµnh qu¸ tr×nh ®iÖn víi bét hµn. Khi dßng ®iÖn hµn tõ ®iÖn cùc ®i qua bÓ bét hµn ®Õn cÊu kiÖn
hµn, bÓ bét hµn s¶n sinh ra nhiÖt ®iÖn trë nªn lµm cho ®iÖn cùc vµ cÊu kiÖn hµn ho¸ láng. Lóc ®ã, ë mÆt d-íi cña bÓ bét hµn
kim thuéc biÕn thµnh bÓ láng. Tuú theo sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña bÓ kim thuéc hãa láng, trong bÓ khi ®· c¸ch xa
nguån nhiÖt dÇn dÇn nguéi l¹i vµ h×nh thµnh mèi hµn.

Trang: 151
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

H×nh vÏ 1 H×nh vÏ 2

H×nh vÏ 1: S¬ ®å qu¸ tr×nh hµn ®iÖn vµ bét hµn


1. Linh kiÖn cÇn hµn; 2. MiÕng tr¬n ®Ó lµm l¹nh; 3. BÓ kim lo¹i ho¸ láng; 4. BÓ bét hµn; 5. Cùc ®iÖn; 6. Mèi hµn; 7.
èng n-íc lµm l¹nh; 8. C¸c giät ho¸ láng; 9. Kim lo¹i ho¸ láng cña linh kiÖn cÇn hµn;

H×nh vÏ 2 : Hµn ®iÖn vµ bét hµn b»ng má hµn èng ho¸ láng
1. B¸nh xe ®Èy tiÕn lªn; 2. Má hµn d¹ng èng; 3. Vá thuèc; 4. MiÕng ®ång lµm l¹nh b»ng n-íc; 5. D©y thÐp hµn; 6. D©y
dÉn; 7. §éng c¬; 8. ThiÕt bÞ kÑp gi÷ má hµn; 9. BÓ bét hµn; 10. Kim lo¹i ho¸ láng; 11. Mèi hµn
5.2.1.6 Nèi b»ng bu-l«ng c-êng ®é cao
Nèi kÕt cÊu thÐp b»ng bu-l«ng c-êng ®é cao lµ kü thuËt nèi míi ®-îc ph¸t triÓn vµo thËp kû 60. C¸ch thi c«ng nµy
®¬n gi¶n vµ nhanh chãng, dÔ n¾m b¾t, cã thÓ thay thÕ, chÞu lùc tèt, chÞu mái tèt, kh¸ an toµn, ®· thµnh mét lo¹i biÖn ph¸p
nèi ë hiÖn tr-êng thay thÕ cho t¸n ®inh ri-vª vµ hµn nèi nhÊt lµ khi thi c«ng c¸c c«ng tr×nh d¹ng th¸p cao nh- cét ®iÖn cao
thÕ, cét th¸p truyÒn h×nh….
Nèi b»ng bu-l«ng c-êng ®é cao lµ nèi ma-s¸t. Liªn kÕt nµy nhê vµo lùc h-íng trôc cùc m¹nh do c¸c tÊm bÞ kÑp chÆt
víi nhau, dùa vµo lùc ma-s¸t chèng c¾t gi÷a c¸c mÆt tiÕp xóc truyÒn øng suÊt th¼ng gãc víi ph-¬ng ®-êng trôc bu-l«ng.
Trong liªn kÕt nµy bu-l«ng chØ chÞu kÐo chø kh«ng chÞu c¾t.
VËt liÖu vµ mÉu kiÓu
Trang: 152
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Lo¹i bu-l«ng nµy th-êng lµ thÐp c¸c bon trung b×nh, cÊp c-êng ®é(b) ë møc 100kG, lo¹i nµy khi qua sö lý nhiÖt sÏ
cã c-êng ®é nhÊt ®Þnh l¹i võa cã tÝnh dÎo nhÊt ®Þnh. ThÐp cã cÊp c-êng ®é b100kG trë lªn lµ thÐp hîp kim, cã chøa Mn,
Cr,Ti,Ni..v.v.. vµ mét sè nguyªn tè hîp kim kh¸c. Mét vµi n¨m trë l¹i ®©y, do thÐp c¸cbon trung b×nh th-êng cã hµm l-îng
c¸c-bon trªn 0.35%,khi t«i löa bÞ nøt t-¬ng ®èi nhiÒu, tr¶i qua nhiÒu nghiªn cøu ®· chÕ t¹o ra mét lo¹o thÐp chuyªn dïng
cho bu-l«ng, khuynh h-íng lµ khèng chÕ hµm l-îng c¸c-bon trong kho¶ng trªn d-íi 0.25%, thªm mét sè nguyªn tè
Borium (B) tøc lµ thÐp hîp kim B thÊp.

TÝnh n¨ng c¬ häc cña bu-l«ng c-êng ®é cao c¸c n-íc

Tªn Tªn gäi C¸c lo¹i C-êng C-êng SuÊt SuÊt §é cøng
n-íc tiªu bu-l«ng ®é ph¸ dé chÞu d·n co Brunel Rock
chuÈn háng kÐo dµi( ngã wel
(N/mm (N/mm %) t(%
2) 2) )
Trung GB 1231- 40B 990 >1100 >10 42 34-40
quèc 76 45 >640 >850 >12 45 24-31
Mü A 490 1/2-21/2 879 1055 14 40 302- 32-38
25/8-4 809 984 14 40 30-36
352
285-
351
NhËt JIS F8T >640 800- >16 >45 18-31
B1186- F10T >900 1000 >14 >40 27-38
1979 F11T >950 1000- >14 >40 30-40
1200
1100-
1300

Trang: 153
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
a. Xö lý bÒ mÆt ma-s¸t
Liªn kÕt bu-l«ng c-êng ®é cao cÇn hÕt søc dïng bÒ mÆt cã hÖ sè ma s¸t cao, nh- thÕ míi cã thÓ n©ng cao hiÖu suÊt
liªn kÕt, gi¶m thiÓu sè l-îng bu-l«ng. Nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hÖ sè ma s¸t t-¬ng ®èi nhiÒu, chñ yÕu liªn quan ®Õn tr¹ng
th¸i mÆt ma s¸t, ph-¬ng ph¸p xö lý, c-êng ®é thÐp v.v…Trong thi c«ng kÕt cÊu thÐp cao nãi chung, ph-¬ng ph¸p sö lý bÒ
mÆt ma s¸t nãi chung lµ: ®èi víi bÒ mÆt ®èi ®Çu dïng ®¸ mµi, nh-ng ®èi víi tÊm liªn kÕt th× tËp trung phun c¸t, dïng bµn
ch¶i s¾t c¹o gØ hoÆc röa b»ng a-xÝt, hÖ sè ma s¸t ®Òu cã thÓ ®¹t tíi >0.45. Dïng m¸y mµi t¹o ma s¸t: dïng m¸y mµi ®iÒu
khiÓn b»ng tay c¹o hÕt vá thÐp ®en, ph¹m vi b»ng kho¶ng bèn lÇn ®-êng kÝnh bu-l«ng, h-íng c¹o th¼ng gãc víi h-íng
chÞu lùc, mµi cä xong nÕu thÊy kh«ng ph¼ng th× dïng c¸t phun ®Ó xö lý. Tr-íc khi phun ph¶i sÊy cho c¸t kh«, nÕu kh«ng
kh« sª ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng bÒ mÆt xö lý. Khi cÈu l¾p kÕt cÊu, nhÊt ®Þnh ph¶i dïng bµn ch¶i thÐp cä gØ s¹ch trªn mÆt
kÕt cÊu thÐp ®Æc biÖt lµ c¸c chç cÇn hµn hay nèi b»ng bu-l«ng.

1. C¸c ®iÓm chÝnh cÇn chó ý khi thi c«ng.


1. ChiÒu dµi mét bu-l«ng ph¶i lµ bÒ dµy cña c¸c tÊm hµn céng thªm mét mò èc, bÒ dµy mét r«ng ®en vµ thªm 3 vßng
ren lé ra ngoµi sau khi ®· siÕt chÆt. Nãi chung, cã thÓ chiÕu theo bÒ dµy liªn kÕt gia thªm mét ®é dµi nªn lÊy b»ng
béi sè chung cña 5 mm.
VÝ dô: Bul«ng M22 lÊy ®é dµi lµ L= 35+(bÒ dµy liªn kÕt).
2. Lùc h-íng trôc khi xiÕt chÆt bul«ng c-êng ®é cao chia ra: lùc h-íng trôc thiÕt kÕ vµ lùc h-íng trôc tiªu chuÈn. Lùc
h-íng trôc thiÕt kÕ cña bul«ng lµ c¨n cø ®Ó tiÕn hµnh tÝnh to¸n liªn kÕt. Khi thi c«ng cã tÝnh ®Õn sai sè cña lùc h-íng
trôc khi xiÕt bul«ng, xÐt ®Õn nh©n tè thÐp bÞ nh·o khi vÆn chÆt, nh©n tè nhu biÕn… Lùc h-íng trôc chÞu mét sè tæn
thÊt nhÊt ®Þnh. §Ó bï cho tæn thÊt ®ã, nãi chung ph¶i n©ng lùc thiÕt kÕ lªn 10% tøc lµ lùc h-íng trôc tiªu chuÈn, lÊy
nã lµm trÞ sè môc tiªu ®Ó thi c«ng. Sai sè cho phÐp cña lùc h-íng trôc thi c«ng kh«ng ®-îc lín h¬n 10% cña lùc
h-íng trôc tiªu chuÈn.
3. XiÕt chÆt bul«ng nªn chia lµm 2 lÇn, tøc lµ xiÕt s¬ bé vµ xiÕt lÇn cuèi. Bëi v×, trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o kÕt cÊu khã
tr¸nh khái cong vªnh, gi÷a c¸c tÊm kh«ng d¸n chÆt, khi trªn mÆt mèi nèi cã nhiÒu bul«ng, c¸c bul«ng xiÕt tr-íc sÏ
cã mét bé phËn lùc h-íng trôc tiªu hao ®Ó v-ît qua biÕn d¹ng cña tÊm thÐp, sau khi xiÕt chÆt bul«ng xung quanh
Trang: 154
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
chóng xong, lùc h-íng trôc cña chóng bÞ ph©n r¶i ra nªn bÞ gi¶m thÊp. §Ó hÕt søc t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc h-íng trôc
®ång ®Òu vµ b»ng nhau, th× ph¶i dïng ph-¬ng ph¸p xiÕt chÆt lÇn thø hai ®Ó rót nhá ¶nh h-ëng t-¬ng hç gi÷a chóng
víi nhau. Theo qui ®Þnh chung, ®ît xiÕt s¬ bé dïng 60 – 80% lùc h-íng trôc tiªu chuÈn, c¨n cø vµo chiÒu dµy tÊm
thÐp, kho¶ng c¸ch bul«ng ®Ó n¾m tiªu chuÈn cho ®óng møc.
NÕu khi tÊm thÐp kh¸ dµy, hoÆc khi bul«ng c¸ch nhau lín th× nªn dïng lùc h-íng trôc lín h¬n mét Ýt. §é xiÕt lÇn thø
hai (®ît chãt) dïng 100% lùc h-íng trôc tiªu chuÈn cña bul«ng.
4. §èi víi tr×nh tù xiÕt bu-l«ng c-êng ®é cao, qui ph¹m c¸c n-íc ®Òu cã qui ®Þnh: Qui ph¹m Mü qui ®Þnh tr×nh tù tiÕn
hµnh tõ bé phËn ®èi ®Çu cã ®é cøng lín ®Õn ®o¹n tù do kh«ng bÞ gß bã; qui ph¹m NhËt, §øc qui ®Þnh tr×nh tù tiÕn
hµnh tõ trung t©m quÇn thÓ bu-l«ng ra bèn phÝa. Bëi v×, khi tÊm thÐp liªn kÕt th-êng kh«ng ph¼ng, nÕu xiÕt tõ hai
®Çu vµo gi÷a cã thÓ lµm n»m gi÷a bÞ vång lªn, kh«ng thÓ tiÕp xóc chÆt chÏ ®-îc. Nh- vËy sÏ lµm mÊt t¸c dông
truyÒn lùc b»ng ma s¸t. Cho nªn, khi xiÕt chÆt quÇn thÓ bu-l«ng cÇn hÕt søc chó ý tr×nh tù thi c«ng.
5. Tr-íc lóc cÈu l¾p cÇn tiÕn hµnh lµm s¹ch bÒ mÆt ma s¸t. Dïng bµn ch¶i s¾t cä gØ, dïng m¸y mµi lµ ph¼ng c¸c c¹nh,
c¸c lç ¶nh h-ëng ®Õn mÆt tiÕp xóc c¸c tÊm, lµ ph¼ng c¸c vÕt x-íc vÕt c¾t. MÆt ma s¸t cã dÝnh dÇu, mì, chÊt bÈn cÇn
ph¶i ®-îc tÈy s¹ch. Khi l¾p r¸p dïng choßng, ®ét ®iÒu chØnhvÞ trÝ c¸c lç, tr-íc tiªn dïng 1/3 bu-l«ng thi c«ng luån
vµo c¸c lç ®Ó t¹m l¾p, ®îi cho ®iÒu chØnh xong míi l¾p bu-l«ng c-êng ®é cao vµo vµ dïng cê– lª xiÕt chÆt võa ph¶i,
vµ sau ®ã thay thÕ tÊt c¶ c¸c bu-l«ng l¾p r¸p b»ng bu-l«ng c-êng ®é cao. TuyÖt ®èi khi l¾p r¸p kh«ng ®-îc dïng bu-
l«ng c-êng ®é cao thay cho bu-l«ng l¾p r¸p, khong ®-îc dïng choßng, ®ét võa ®iÒu chØnh lçvõa l¾p bu-l«ng c-êng
®é cao. Bu-l«ng c-êng ®é cao trong lç kh«ng ®-îc chÞu c¾t, nÕu kh«ng sÏ ¶nh h-ëng tíi lùc c¾t h-íng trôc.
6. Khi gi÷a cÊu kiÖn vµ tÊm nèi cã khe hë sÏ ¶nh h-ëng ®Õn lùc ma s¸t. Kinh nghiÖm ®· chøng minh nÕu khe hë Êy
trong ph¹m vi 1mm, ¶nh h-ëng sÏ kh«ng lín, khi ®Õn 2mm th× lùc chèng tr-ît sÏ gi¶m ®i 10%. Nh-ng nÕu khi cã
tÊm lãt qu¸ ®é th× cã thÓ lµm triÖt tiªu ¶nh h-ëng ®ã. Cho nªn xö lý ®èi víi khe hë, c¸ch lµm lµ: khi khe hë nhá
3mm, t¹o qu¸ ®é tõ phÝa dµy dÇn dÇn ra phÝa máng; khi khe hë lín h¬n 3mm, kh¶m vµo mét tÊm ®Öm, vµ tÊm ®Öm
còng ph¶i xö lý ma s¸t nh- tÊm nèi.

Trang: 155
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

H×nh vÏ : Xö lý khe hë gi÷a cÊu kiÖn vµ tÊm nèi

7. Bu-l«ng, mò èc, r«ng ®en lo¹i c-êng ®é cao do nhµ m¸y s¶n xuÊt ®Òu ®-îc ®ãng gãi. Tr-íc khi tiÕn hµnh l¾p r¸p
kh«ng ®-îc tuú ý më vµ khi b¶o qu¶n trong kho còng nh- khi vËn chuyÓn ph¶i tiÕn hµnh nhÑ nhµng, phßng m-a,
phßng Èm, ph¶i cã v¸n ®Öm ®Ó kª, xÕp kho kh«ng ®-îc cao qu¸ 1m. Trong khi sö dông bu-l«ng, kh«ng ®Ó bïn c¸t,
dÇu b¸m bÈn. Khi ph¸t hiÖn cã bu-l«ng bÞ gØ, cÇn lÊy mÉu kiÓm tra lùc h-íng trôc. Bu-l«ng ®· th¸o ra kh«ng ®-îc sö
dông l¹i.
8. KÕt qu¶ thùc tÕ kiÓm nghiÖm cho thÊy: khu vùc chÞu lùc cña lùc ma s¸t chèng c¾t vÒ thùc tÕ tËp trung trong ph¹m vi
8-12mm xung quanh cña lç bu-l«ng, v× vËy lç bu-l«ng nhÊt thiÕt kh«ng ®-îc më réng tuú ý. Khi bu-l«ng kh«ng luån
vµo lç ®-îc, më réng tèt ®a kh«ng ®-îc v-ît qu¸ ®-êng kÝnh lç 2mm. NÕu qu¸ th× ph¶i hµn l¹i vµ mµi cho ph¼ng,
khoan lç míi vµ tiÕn hµnh xö lý bÒ mÆt ma s¸t. Khi ®ôc më réng lç, cÇn xiÕt chÆt bu-l«ng bèn phÝa, ®Ò phßng vôn
thÐp r¬i vµo khe nèi.

5.3. C¸c ph-¬ng ph¸p L¾p r¸p c«ng tr×nh thÐp cao
C¸c c«ng tr×nh cao b»ng thÐp gåm cã c¸c lo¹i: d¹ng th¸p bao gåm ®-êng d©y t¶i ®iÖn, c¸c cét truyÒn tÝn hiÖu v«
tuyÕn, èng khãi nhµ m¸y c«ng nghiÖp.Cét ®-êng d©y t¶i ®iÖn lµ mét trong nh÷ng lo¹i c«ng tr×nh cao d¹ng th¸p ®-îc dïng
phæ biÕn ngµy nay ®Ó chuyÓn t¶i ®iÖn ®i xa. Cét sö dông ®Ó t¶i ®iÖn hay dïng ë n-íc ta cã d¹ng kh¸i qu¸t nh- h×nh d-íi
®©y:
Trang: 156
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Th¸p v« tuyÕn truyÒn h×nh vµ v« tuyÕn ®iÖn kh¸c víi cét trô v« tuyÕn lµ nã cã phÇn ch©n cho·i réng (tiÕt diÖn th©n
th¸p thay ®æi tõ d-íi lªn trªn, cµng lªn trªn cµng nhá l¹i) réng tíi 26 x 26m, ch©n th¸p ®-îc g¾n liÒn xuèng mãng do ®ã
th¸p rÊt æn ®Þnh kh«ng cÇn cã c¸c d©y neo, d©y gi»ng.
Ph-¬ng ph¸p l¾p dùng cét ®iÖn cao, th-êng phô thuéc vµo chiÒu cao th¸p, th«ng th-êng cã mét sè ph-¬ng ph¸p sau:
5.3.1. Ph-¬ng ph¸p dùng quay toµn bé th¸p.
Ph-¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông cho nh÷ng th¸p cao d-íi 100 mÐt .
CÇn trôc « t« hoÆc cÇn trôc b¸nh xÝch l¾p r¸p th¸p n»m ngang trªn mÆt ®Êt. Hai ch©n d-íi cña cña th¸p ®-îc lång vµo
1 b¶n ®Õ cã khíp quay, b¶n ®Õ ch«n chÆt trong mãng. Ch©n cét quay phô b¾t vµo khíp quay thø hai cña b¶n ®Õ. §Ønh cét
quay ®-îc buéc vµo d©y c¸p n©ng th¸p vµ vµo rßng räc kÐo quay cét.
§Ó phßng cho th¸p khái bÞ vâng, gÉy khi kÐo dùng th¸p, nªn buéc d©y c¸p n©ng th¸p t¹i hai hoÆc ba ®iÓm , sao cho
c¸c d©y c¸p nµy lµm viÖc ®ång ®Òu nh- nhau. VËy ph¶i x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®iÓm buéc b»ng tÝnh to¸n, d©y rÏ nh¸nh 2 ph¶i lµ
®-êng ph©n gi¸c ngoµi cña gãc gi÷a hai nh¸nh d©y n©ng.

Trang: 157
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Dùng th¸p b»ng c¸ch quay


1- Rßng räc kÐo quay; 2- D©y n©ng th¸p rÏ ®«i; 3- D©y h·m; 4- Rßng räc h·m;
5- Neo; 6- D©y n©ng; 7- Cét quay; 8- D©y h·m ch©n cét; 9- B¶n ®Õ.

5.3.2. Ph-¬ng ph¸p l¾p r¸p th¸p theo c¸ch nèi dÇn tõng ®o¹n th¸p trªn cao
Ph-¬ng ph¸p nµy cã thÓ tiÕn hµnh b»ng ®ßn cÈu hay b»ng cÇn trôc treo.

Trang: 158
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

L¾p r¸p th¸p theo c¸ch ch¾p nèi dÇn trªn cao b»ng ®ßn cÈu
a) Khi cÈu l¾p c¸c bé phËn th¸p; b) Khi chuÈn bÞ n©ng ®ßn cÈu lªn; c) Khi n©ng ®ßn cÈu; d) Khi cÈu n©ng c¸c ®o¹n th¸p lªn trªn;
e) Chi tiÕt ®ßn cÈu liªn kÕt

Trang: 159
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
1- Quai ®ai cã Puli n©ng ®ßn cÈu; 2- Quai ®ai tùa; 3- §ai gi÷ ®ßn cÈu æn ®Þnh khi n©ng; 4- D©y n©ng ®ßn cÈu; 5- D©y n©ng vËt
cÈu; 6- Puli ®Þnh h-íng; 7- Rßng räc n©ng ®ßn cÈu; 8- Khíp quay kÐp

5.3.2.1. L¾p r¸p th¸p b»ng ®ßn cÈu tiÕn hµnh nh- sau:
§Æt ®ßn cÈu ë chÝnh gi÷a ch©n ®Õ th¸p ®Ó l¾p r¸p 3 ®o¹n th¸p ®Çu tiªn. Khi muèn n©ng ®ßn cÇn lªn vÞ trÝ trªn ë ®o¹n
th¸p thø 2 ng-êi ta b¾t 1 quai ®ai cã puli (1) vµo mÆt bÝch cao nhÊt cña mÆt cét th¸p, råi dïng d©y c¸p ch¹y qua puli ®ã ®Ó
n©ng ®ßn cÈu lªn. §Æt ch©n ®ßn cÈu tú lªn quai tùa (2) cña cét èng. §iÓm liªn kÕt ®ßn cÈu víi quai ®ai tùa lµ mét khèi quay
kÐp ®¶m b¶o ®ßn cÈu cã thÓ quay nghiªng vÒ bÊt kú h-íng nµo. Quai ®ai tùa sÏ di chuyÓn dÞch lªn cao cïng víi ®ßn cÈu.
§Ó viÖc di chuyÓn ®ßn cÈu lªn cao ®-îc æn ®Þnh vµ dÔ dµng ng-êi ta lång thªm ë ngoµi ®ßn cÈu mét ®ai h-íng (3), ®ai nµy
®-îc cè ®Þnh b»ng 4 d©y gi»ng ngang vµo c¸c cét èng cña th¸p.
§-êng kÝnh c¸c cét èng cña th¸p nhá dÇn theo chiÒu cao, vËy ph¶i cã nh÷ng lo¹i quai ®ai tùa thÝch hîp víi c¸c ®-êng
kÝnh ®ã.
Khi cÈu, l¾p ®Ønh ®ßn ®-îc gi÷ æn ®Þnh b»ng 4 d©y c¸p gi»ng neo xuèng ®Êt. Mçi d©y cã mét têi tay ®Ó kÐo dùng ®ßn
hay n©ng ®ßn hoÆc th¶ nghiªng ®ßn.
Cã thÓ t¨ng tèc ®é l¾p r¸p th¸p b»ng c¸ch sö dông hai ®ßn cÈu ®Æt vµo hai èng th¸p ®èi diÖn nhau theo ®-êng chÐo
gãc; vµ khi cÇn di chuyÓn ®ßn cÈu lªn cao, th× ®ßn cÈu nä sÏ gióp n©ng ®ßn cÈu kia.
Khi l¾p r¸p c¸c ®o¹n trªn cïng, do v× kÝch th-íc cña chóng nhá hÑp nªn ph¶i ®-a ®ßn cÈu ra phÝa ngoµi th¸p

Trang: 160
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

L¾p r¸p th¸p cao 180m b»ng ®ßn cÈu vµ c¸c sµn c«ng t¸c.
a) C¸c vÞ trÝ ®øng cña ®ßn cÈu; b) C¸ch cÈu l¾p c¸c ®o¹n th¸p trªn cïng; c) C¸c sµn c«ng t¸c
1- Thang däc cét th¸p; 2- Sµn treo; 3- Thang treo; 4- CÇu gç

Trang: 161
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Mçi ®o¹n th¸p l¾p r¸p theo tõng bé phËn riªng lÎ. C¸c cét èng, c¸c thanh ngang cña mçi ®o¹n th¸p khi cÈu lªn cao ®·
mang s½n trªn ®ã c¸c thang treo vµ sµn c«ng t¸c ®Ó c«ng nh©n cã chç ®øng lµm viÖc.
HÖ thèng sµn c«ng t¸c gåm c¸c thang (1) ch¹y däc c¸c cét th¸p ®Ó c«ng nh©n leo lªn nèi c¸c mÆt bÝch (c¸c thang nµy
m¾c vµo c¸c ®o¹n cét èng khi cßn ë d-íi ®Êt; khi ®ßn cÈu ®· lªn cao th× th¸o dì c¸c ®o¹n thang phÝa duíi, ®-a xuèng ®Êt
l¾p vµo c¸c ®o¹n cét èng sau ); sµn treo (2) ®Ó ®øng nèi c¸c thanh gi»ng xiªn vµ kÐo c¨ng chóng b»ng t¨ng ®¬, thang treo
(3) lµ n¬i ®øng nèi c¸c thanh gi»ng xiªn vµo c¸c thanh chèng ngang cña th¸p; cÇu 4 b¾c lµm ®-êng qua l¹i gi÷a c¸c cét
th¸p.C¸c thanh xiªn (1) vµ thanh gi»ng ®øng (2) l¾p liÒn s½n vµo thanh chèng ngang (3) khi cÈu lªn. C¸c thanh gi»ng xiªn
(4) cÈu lªn cïng víi cét èng ®øng (5). C¸c thanh chèng ngang (6) vµ hÖ gi»ng cøng trong mÆt ph¼ng n»m ngang cña mçi
®o¹n th¸p l¾p r¸p sau cïng. TiÕp theo lµ m¾c c¸c thang treo vµ sµn treo.
C¸c thanh gi»ng xiªn t¹o thµnh h×nh chÐo ch÷ thËp trong « cét ®-îc kÐo c¨ng b»ng c¸c t¨ng-®¬, ®ång thêi mét lóc t¹i
2 « cét l©n cËn. Tr-íc tiªn dïng ®ßn bÈy vÆn t¨ng-®¬, kÐo c¨ng c¸c thanh gi»ng xiªn, lµm cho kÕt cÊu kh«ng biÕn d¹ng,
®ång thêi kiÓm tra vÞ trÝ cña ®o¹n th¸p míi l¾p gi¸p. Sau ®ã dïng lo¹i cê lª cã ®ång hå ®o lùc ®Ó kÐo c¨ng tiÕp c¸c d©y
gi»ng xiªn ®Õn øng suÊt thiÕt kÕ cña chóng. Mçi lÇn kÐo c¸c thanh gi»ng xiªn xong l¹i kiÓm tra vÞ trÝ phÇn th¸p míi l¾p r¸p
b»ng m¸y kÝnh vÜ.

Trang: 162
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

C¸c d©y gi»ng mÒm cña ®o¹n th¸p

5.3.2.2. Ph-¬ng ph¸p nèi dÇn tõng ®o¹n trªn cao b»ng cÇn trôc leo

CÇn trôc di chuyÓn däc theo trôc th¸p. CÇn


trôc cã mét vá bao (1) treo vµo bèn cét èng ch©n
th¸p ®Ó ®-îc dùng lªn tr-íc, b»ng c¸c d©y treo (2)
vµ gi÷ b»ng c¸c d©y gi»ng (3). C¸c d©y treo vµ
d©y gi»ng nµy ®-îc buéc mét ®Çu vµo khung (4)
cña vá bao, mét ®Çu mãc vµo m¾t (5) cña c¸c cét
th¸p. Vá bao cßn mét khung ®ai (6) cã ®Çu c«ng-
x«n nh« ra, trô cÇn trôc (8) còng cã 1 o«ng-x«n
(7) ë d-íi ®Õ, gi÷a hai c«ng-x«n lµ rßng räc (9) ®Ó
n©ng trô cÇn trôc lªn cao. Trô nµy gåm n¨m ®o¹n,
di chuyÓn trong ®ai dÉn (10), ®ai dÉn nµy còng sÏ
di chuyÓn lªn dÇn theo trô, vµ ë mçi vÞ trÝ ®ai
®-îc cè ®Þnh vµo trô b»ng ®inh chèt (11) vµ vµo
c¸c cét th¸p b»ng c¸c d©y gi»ng ngang.
ë ®Çu trô lµ bé phËn quay ®-îc cña cÇn trôc,
gåm cã ®Üa quay (12), cét gÉy khóc (13), tay cÇn
(14), ®èi träng (15). D©y c¸p n©ng vËt vµ quay tay
cÇn (16), d©y c¸p n©ng tay cÇn (17), d©y c¸p n©ng
®èi träng ®Òu ch¹y ë bªn trong trô cÇn trôc xuèng
d-íi vµ rÏ ra c¸c têi t-¬ng øng.

Trang: 163
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

MÆt b»ng thi c«ng l¾p r¸p th¸p cao 180m b»ng ®ßn cÈu
1- Th¸p; 2- §ßn cÈu; 3- Têi n©ng vËt 5 tÊn-lùc; 4- Têi tay 5 tÊn-lùc ®Ó di chuyÓn ®ßn cÈu; 5- Têi tay 5 tÊn-lùc; 6- Têi tay 3 tÊn-lùc
®Ó c¨ng d©y gi»ng vÜnh cöu; 7- Têi ®iÖn 2 tÊn-lùc ®Ó kÐo ngang ®o¹n th¸p khi cÈu; 8- Kho kÕt cÊu
Trang: 164
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
CÇn trôc treo ®Ó l¾p r¸p th¸p.
Tr×nh tù n©ng cÇn trôc treo lªn cao vµ l¾p r¸p th¸p nh- sau:
Cè ®Þnh ch©n ®Õ cÇn trôc ë chÝnh gi÷a mãng, l¾p r¸p 2 ®o¹n th©n trô vµ bé phËn quay ®-îc cña cÇn trôc ë t- thÕ n»m
ngang; m¾c vµo c¸c d©y c¸p vµ rßng räc; lång vá bao, ®ai dÉn vµo trô, cè ®Þnh vá bao vµo phÇn d-íi cña trô, ®ai dÉn vµo
phÇn trªn cña trô, liªn kÕt ®¸y trô vµo ch©n ®Õ cÇn trôc b»ng khíp quay; dïng cét phô kh¸c cao ®é 11 m ®Ó quay dùng ®øng
cÇn trôc võa l¾p ghÐp lªn.
Sau ®ã neo buéc ngay c¸c d©y gi»ng cña khung ®ai vµ ®ai dÉn vµo mãng th¸p, ®Æt thïng ®èi träng, m¾c c¸c d©y c¸p
cña cÇn trôc vµo c¸c têi.
Dïng phÇn cÇn trôc võa dùng lªn xong ®Ó l¾p r¸p hai ®o¹n th¸p thÊp nhÊt, råi n©ng vá bao tõ vÞ trÝ I lªn vÞ trÝ II, cè
®Þnh vá bao ®ã vµo th¸p b»ng c¸c d©y treo vµ d©y gi»ng. Sau ®ã dïng rßng räc n©ng cÇn trôc lªn mét ®é cao b»ng chiÒu cao
mét ®o¹n th¸p (8m) vµ cè ®Þnh nã vµo vÞ trÝ ®ã b»ng chèt. L¾p tiÕp ®o¹n thø ba vµo d-íi trô cÇn trôc ®ã. Th¸o dÇm conson
cã rßng räc khái ®o¹n trôc thø hai ®Ó g¾n xuèng ch©n trô thø ba vµ n©ng cÇn trôc lªn vÞ trÝ míi. L¹i dïng cÇn trôc ®ã l¾p
tiÕp ®o¹n th¸p thø ba, thø t-, råi n©ng cÇn trôc lªn vÞ trÝ míi kh¸c ®Ó nèi vµo ch©n nã ®o¹n trô thø t- vµ cø thÕ tiÕp tôc ®Ó
nèi ®o¹n trô thø n¾m lµ l¾p r¸p xong cÇn trôc treo.

Trang: 165
Trang:
166
Tr×nh tù l¾p r¸p cÇn trôc treo vµ th¸p
a) VÞ trÝ thø nhÊt cña cÇn trôc; b) VÞ trÝ thø hai; c) VÞ trÝ thø ba
1- §ai dÉn; 2- D©y gi»ng cña ®ai dÉn
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
Giai ®o¹n ®Çu ®Üa quay cña cÇn trôc cao h¬n mÆt trªn cña vá bao 18m; giai ®o¹n sau ë cao h¬n 34 m. Nh- vËy tõ vÞ trÝ
I vµ vÞ trÝ II cÇn trôc mçi lÇn chØ l¾p ®-îc cã hai ®o¹n th¸p, ë c¸c vÞ trÝ sau mçi khi l¾p ®-îc bèn ®o¹n th¸p (tøc 32 m).
Tr-íc khi di chuyÓn cÇn trôc lªn cao ph¶i ®Ó tay cÇn cña nã n»m ngang vµ quay vÒ h-íng sao cho ®èi träng ë phÝa cã
rßng räc n©ng cÇn trôc.C¸c d©y n©ng vËt, n©ng tay cÇn, lµm quay tay cÇn ®Òu ph¶i th¶ níi ®Ó cÇn trôc cã thÓ di chuyÓn lªn
cao ®-îc.

Trang: 167
Trang:
168
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng

Th¸o dì cÇn trôc treo khái th¸p


1- Sµn ®iØnh th¸p; 2- D©y gi»ng cè ®Þnh bé phËn quay;
3 vµ 4- D©y c¸p n©ng vËt vµ n©ng tay cÇn; 5- ¨ng ten; 6- D©y kÐo ngang
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
C¸c ®o¹n th¸p bªn d-íi l¾p r¸p theo tõng bé phËn riªng lÎ, hoÆc tõng m¶ng khuÕch ®¹i, träng l-îng kh«ng qu¸ søc
trôc cña cÇn trôc (2,5T).
C¸c ®o¹n th¸p bªn trªn nhá, nhÑ h¬n cã thÓ l¾p r¸p d-íi d¹ng mét khung kh«ng gian ba mÆt.
Th¸o dì cÇn trôc treo tiÕn hµnh nh- sau:Tr-íc tiªn dïng Puli ®Þnh h-íng th¶ ®èi träng xuèng, dïng rßng räc n©ng cÇn
trôc ®Ó h¹ thÊp phÇn trô xuèng sao cho bé phËn quay ®-îc cña cÇn trôc tùa lªn trªn mÆt sµn ®Ønh th¸p (1). Cè ®Þnh t¹m bé
phËn cÇn trôc ®ã b»ng cÇn d©y gi»ng (2) vµo kÕt cÊu th¸p vµ ®Èy dÞch dÇn nã vÒ mét phÝa c¸ch trôc th¼ng ®øng cña th¸p
kho¶ng 1,2m råi cè ®Þnh chÆt nã l¹i. C¸c d©y c¸p n©ng vËt (3) vµ n©ng tay cÇn (4) lóc nµy ®Æt ra ngoµi ch©n th¸p vµ nh-
vËy cÇn trôc kh«ng cßn cã thÓ quay ®-îc n÷a nh-ng vÉn cßn kh¶ n¨ng cÈu h¹ c¸c ®o¹n trô, vá bao xuèng ®Êt vµ l¾p ¨ngten
(5).
Sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc trªn th× th¸o rêi th¸p v« tuyÕn b»ng ®ßn cÈu. Ph-¬ng ph¸p l¾p r¸p b»ng cÇn trôc treo nµy
cã nh÷ng -u ®iÓm sau:
- Kh«ng cÇn sè l-îng lín d©y c¸p ®Ó neo gi»ng, kh«ng ®ßi hái mÆt b»ng ph¶i ®ñ réng ®Ó cã chç bè trÝ neo cho d©y
gi»ng.
- Di chuyÓn cÇn trôc lªn cao dÔ dµng ®¬n gi¶n h¬n; Sè lÇn di chuyÓn Ýt h¬n.
- Thêi gian l¾p r¸p ng¾n h¬n.
- §iÒu kiÖn an toµn cao h¬n.
ViÖc l¾p cét ®iÖn cao, th¸p cao ph¶i lËp thiÕt kÕ thi c«ng chi tiÕt, cÇn tÝnh to¸n ®Çy ®ñ ®Ó ®Ò xuÊt ph-¬ng ¸n l¾p an
toµn vµ chÝnh x¸c.
An toµn lao ®éng khi dùng th¸p cao cÇn ®-îc c©n nh¾c cÈn träng. ChØ s¬ xuÊt nhá hay sù cÈu th¶ dÉn ®Õn tai n¹n
kh«ng ®-îc phÐp.
5.3.3 L¾p r¸p èng khãi thÐp.
C¸c ph-¬ng ph¸p l¾p èng khãi thÐp kh«ng kh¸c c¸c ph-¬ng ph¸p l¾p r¸p cét v« tuyÕn ®iÖn. §èi víi c¸c èng khãi nhá
th× ¸p dông ph-¬ng ph¸p dùng l¾p nguyªn d¹ng b»ng c¸ch quay hay kÐo lª, tuú thuéc ®Þa h×nh n¬i dùng èng khãi réng r·i
hay chËt hÑp do cã c¸c c«ng tr×nh l©n cËn kh¸c. §èi víi c¸c èng khãi lín th× ¸p dông ph-¬ng ph¸p l¾p r¸p tõng ®o¹n b»ng
cÇn trôc leo.
Trang: 169
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
5.3.3.1. Ph-¬ng ph¸p kÐo lª.
C¸ch dùng l¾p èng khãi thÐp hµn, cao 46m, nÆng 28 tÊn b»ng ph-¬ng ph¸p kÐo lª.

H×nh vÏ : Dùng èng khãi


thÐp nguyªn d¹ng theo
ph-¬ng ph¸p kÐo lª.
C¸ch thùc hiÖn nh- sau: dïng hai cét trô ®Ó dùng èng 1. CétchiÒu
khãi, trô; 2.
caoXemçi
con;cét3.b»ng 2/3 chiÒu cao èng khãi; cét trô bè
Têi tay 5T lùc; 4. Têi tay
trÝ ë gÇn mãng; èng khãi ®Æt n»m
G gi÷a hai cét trô, sao cho träng t©m ë d-íi ®iÓm buéc ®é 1-2m. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai cét
2 4 3T lùc.
trô nªn kh«ng qu¸ lín ®Ó cho c¸c rßng räc khi n©ng èng khãi lªn cao kh«ng bÞ h-íng lÑch khái ®-êng th¼ng ®øng qu¸
nhiÒu, lµm t¶i träng rßng räc qu¸ lín. C¸c d©y gi»ng cña cét trô ph¶i bè trÝ sao cho kh«ng c¶n trë viÖc n©ng dùng èng khãi.

5.3.3.2. Ph-¬ng ph¸p


1 quay.3 2 4

C¸ch dùng l¾p 1mét èng 3khãi thÐp cao 70m, ®-êng kÝnh 4m, nÆng 101 tÊn theo ph-¬ng ph¸p quay.

3
1 1
2 2
4

C¸ch thùc hiÖn nh- sau: èng khãi ®-îc l¾p r¸p thµnh nguyªn d¹ng trªn c¸c thanh ray, ®Æt trªn hµng còi tµ-vÑt, sao cho
tÊm ®Õ cña èng khãi n»m trªn mÐp mãng vµ b¾t khíp vµo mét tÊm kim lo¹i ch«n s½n trong mãng. C¸c thanh ray ®Æt thµnh
®-êng ®Ó l¨n c¸c ®o¹n èng ®Õn hµn nèi liÒn vµo nhau vµ ®Ó l¨n c¶ èng khãi ®· l¾p r¸p xong ®Õn d-íi cÇn trôc l¾p r¸p. Hai

Trang: 170
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
rßng räc treo vµo khung nhµ bªn c¹nh ®ã( ®· l¾p dùng tr-íc) dïng ®Ó dùng èng khãi, sö dông thªm 2 cét trô cao 26m gióp
vµo viÖc n©ng èng khãi lóc ban ®Çu.

5.3.3.3. L¾p dông èng khãi b»ng cÇn trôc leo.

Nh÷ng èng khãi cao kho¶ng 100m th-êng


l¾p r¸p tõng ®o¹n trªn cao b»ng cÇn trôc leo. CÇn
trôc nµy gièng nh- cÇn trôc l¾p r¸p cét v« tuyÕn
®iÖn. §iÓm kh¸c nhau ë ®©y chØ lµ c¸ch thøc cè
®Þnh cÇn trôc vµo kÕt cÊu ®ang l¾p r¸p; èng bao
cÇn trôc vµ ®Çu d-íi èng trô cè ®Þnh vµo c¸c ®o¹n
èng khãi b»ng c¸c mÊu tùa riªng g¾n vµo thµnh
èng. C«ng nh©n thi c«ng ®øng ë trªn sµn c«ng t¸c
ch¹y trßn bªn ngoµi èng. Sµn nµy ®-îc n©ng dÇn
lªn còng b»ng cÇn trôc leo.
Tµi liÖu tham kh¶o

Tµi liÖu tham kh¶o


1. §ç §×nh §øc, Lª KiÒu, Lª Anh Dòng, Lª C«ng ChÝnh, NguyÔn C¶nh C-êng, Cï Huy T×nh. Kü thuËt thi c«ng tËp
2. NXB X©y dùng 2006.
2. Ph¹m V¨n Héi, Lª Anh TuÊn. Nghiªn cøu x©y dùng qui ®Þnh vÒ chÕ t¹o l¾p dùng vµ nghiÖm thu m¸i l-íi kh«ng
gian b»ng thÐp khÈu ®é lín cho c¸c c«ng tr×nh trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Hµ néi 08/2003.
3. NguyÔn V¨n Liªn, NguyÔn TiÕn Ch-¬ng, Lª Thanh HuÊn, NguyÔn Cao D-¬ng, NguyÔn M¹nh Khoa, NguyÔn Ngäc
B¸. Nghiªn cøu øng dông kÕt cÊu dµn l-íi kim lo¹i. Hµ Néi 12/2001.
4. Cï Huy T×nh. ChÕ t¹o l¾p dùng dµn l-íi kim lo¹i - LuËn v¨n Th¹c sü kü thuËt 2002.
5. Lª V¨n KiÓm. Kü thuËt thi c«ng l¾p ghÐp. Hµ néi 1971.
Trang: 171
Chuyªn ®Ò thi c«ng - bé m«n c«ng nghÖ vµ tæ chøc thi c«ng
6. Tiªu chuÈn x©y dùng (TCXD 170 : 1989) - KÕt cÊu thÐp. Gia c«ng l¾p r¸p vµ nghiÖm thu. Yªu cÇu kü thuËt.
7. Kü thuËt x©y dùng - PGS. Lª KiÒu, KS NguyÔn Duy Ngô, TS. NguyÔn §×nh Th¸m - Nhµ xuÊt b¶n KH vµ KT Hµ
Néi 1995.

8. C«ng t¸c l¾p ghÐp vµ x©y g¹ch ®¸ - Th.S Vâ Quèc B¶o, TS. NguyÔn §×nh Th¸m, KS. L-¬ng Anh TuÊn - Nhµ xuÊt
b¶n KH vµ KT 1997.

9. C«ng nghÖ v¸n khu«n tr-ît x©y dùng nhµ cao tÇng – Th.S Bïi M¹nh Hïng – Nhµ xuÊt b¶n x©y dùng 2005

10. V¸n khu«n vµ giµn gi¸o – Phan Hïng, TrÇn Nh- §Ýnh- Nhµ xuÊt b¶n X©y dùng 2000.

11. Kü thuËt thi c«ng L¾p ghÐp – Lª V¨n KiÓm- Tñ s¸ch ®¹i häc x©y dùng.

12.Hái - ®¸p thiÕt kÕ vµ thi c«ng kÕt cÊu nhµ cao tÇng – TriÖu T©y An vµ nhãm t¸c gi¶ - Nhµ xuÊt b¶n x©y dùng.

Trang: 172

You might also like