Prawo rodzinne i spadkowe- ćwiczenia

Zajęcia nr 1 19 listopada 2023

Przerobimy :

1. Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania

2. Zarząd majątkiem wspólnym małżeńskim
3. 2 ostatnie spotkania- spadki
4. Zasady odpowiedzialności za długi spadkowe
5. Zachowek

Pani prześle kazusy i zagadnienia- dodatkowo poza tym co na zajęciach.

ZALICZENIE:

Zaliczenie z materii którą omówimy, nie będzie na ostatnim spotkaniu, będzie dodatkowy
termin dla 2 grup jednocześnie.Forma ABCD 1 wybór.
Ocena końcowa uwzględnia też aktywność.
5 z ćwiczeń zwalnia z kazusów z egzaminu z wykładu.
Można poprawić każdą ocenę.

W ZESZŁYM ROKU WIĘKSZOŚĆ PYTAŃ BYŁA ZE SPADKÓW, 1 Z PYTAŃ DOT.

GLOSY, EGZAMIN TRUDNY, NNIE TYLKO Z WYKŁADÓW. Uczyć się konkretnie np.
Czy coś jest potrzebą rodziny czy zwykłą potrzebą rodziny. Jest różnica.

Slajdy będą udostępniane

Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania

Art. 41. § 1. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka,

wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.
§ 2. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo
zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać
zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów
uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści
uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9, a jeżeli wierzytelność powstała
w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych
wchodzących w skład przedsiębiorstwa.
§ 3. Jeżeli wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku
osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego
dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej
działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w
art. 33 pkt 9.
Odpowiedzialność majątkiem wspólnym na podstawie art 41 KRO ma charakter
cywilnoprawny, ale zakres odpowiedzialności majątkiem wspólnym nie jest jednakowy.
Chociaż za dług 1 małżonka zaciągnięty za zgodą 2 odpowiedzialność ponosi tez
współmałżonek z majątku wspólnego, jednak nie jest on dłużnikiem. Stronami stosunku
prawnego, z którego wynika wierzytelność są nadal wierzyciel i dłużnik- małżonek, który
zaciągnął zobowiązanie. Jego współmałżonek nie ma bowiem obowiązku spełnienia
świadczenia lecz mus znosić egzekucję wierzytelności z majątku wspólnego. Drugi małżonek
ponosi zatem odpowiedzialność za cudzy dług tj za dług swojego małżonka. O tym, kto jest
dłużnikiem decyduje zdarzenie prawne, będące źródłem zobowiązania, a nie treść art. 41 §1
KRO. Jest to więc 1 z przykładów rozróżnienia długu i odpowiedzialności.

Uzależnienie odpowiedzialności majątkiem wspólnym od zgody współmałżonka

Zgoda małżonka obligatoryjna- art 37 §1 KRO- brak zgody= nieważna czynności prawnej,
chyba że zgoda zostaje w jego zastępstwie wyrażona przez sąd.
Zgoda małżonka fakultatywna- art 41 § 1 KRO- wierzyciel ma dostęp do całego majątku
wspólnego

ZAMKNIĘTY KATALOG ART 37! Zgoda z art 37 powinna być wyrażona w takiej
formie, jaka jest wymagana do dokonana danej czynności.
Art. 37. § 1. Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:
1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości
lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do
używania lub pobierania z niej pożytków;
2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa
rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i
wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Gdy 1 z małżonków chce kupić z majątku wspólnego obraz za 1 000 000 -> nie musi pytać o
zgodę małżonka.

Art 319 kpc

Forma zgody z art. 41 - TO ZALEŻY- art. 776 KPC, 776 UST.1 KPC
Co do zasady forma dowolna w procesie.
Przy prowadzeniu egzekucji-

Art 787 kpc- postępowanie klauzulowe - potrzebny dokument urzędowy lub prywatny
Zgoda rodzajowa

Art 41 §1 tylko zaciągniecie zobowiązań.

Źródło obowiązku alimentacyjnego- relacja rodzinno-prawna, fakt urodzenia się

Źródło zobowiązania alimentacyjnego- wyrok sądu.

Sąd określając wysokość alimentów bierze pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe.

Dziedziczona nieruchomość wchodzi w majątek …

Dochody z majątku osobistego należą do majątku wspólnego.

Art 41 §2- wierzyciel nie może zaspokajać się z majątku wspólnego lecz z majątku
osobistego itd. …

Art 52 § 1a- możliwość ustalenie rozdzielności majątkowej na żądanie wierzyciela, który

uprawdopodobni (…)
§1a.Ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z
małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem
wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

Po tym wspólność łączna przestanie istnieć i przedmioty majątku wspólnego staną się
współwłasnością w częściach ułamkowych.

52 §1a- jedyny sposób by dostać nie do dochodów które generują majątek osobisty dłużnika.

ALIMENTY MOGĄ BYĆ NA EGZAMINIE

Art. 29 ordynacji podatkowej

Wierzyciel po rozwodzie zaspokaja się z połowy majątku wspólnego i z majątku

osobistego.

Przed rozwodem zaciągnął zobowiązanie bez zgody-…

Zgoda nie ma znaczenia- sytuacja wierzyciela wygląda identycznie

W RAZIE ROZWODU ZGODA NIE MA ZNACZENIA !!!

Art 110 ordynacji podatkowej !!!

W trakcie trwania małżeństwa wierzyciel może tylko zaspokoić się z majątku wspólnego i
osobistego dłużnika, wg ordynacji podatkowej po rozwodzie - drugi małżonek całym swoim
majątkiem ( z ograniczeniem kwotowym) ! Przed rozwodem drugi małżonek nie odpowiadał,
a w tym momencie 1/2 majątku wspólnego.

Zgoda ma sens do momentu tworzenia wspólnoty majątkowej.

Nie zgoda tylko dopisanie do umowy by odpowiadać solidarnie za zobowiązania.

Za jakie zobowiązania małżonkowie odpowiadają solidarnie?- za zobowiązania

zaciągnięte w celu zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny:
Art. 30. § 1. Oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania
zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych
potrzeb rodziny.
§ 2. Z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków postanowić, że za
powyższe zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął.
Postanowienie to może być uchylone w razie zmiany okoliczności.
§3.Względem osób trzecich wyłączenie odpowiedzialności solidarnej jest skuteczne,
jeżeli było im wiadome.

Kazus Mikołaj i Barbara

Samochody hala i pomieszczenie biurowe- majątek osobisty- mial przed powstaniem
wspólności
Odziedziczony zakład krawiecki- majątek osobisty
Wplata za kilka sukienek- ona dopiero się spodziewa, pobrane wierzytelności to majątek
wspólny, a niepobrane (spodziewanie się) to majątek osobisty
Za alimenty wierzyciel może się zaspokoić z …
Kredyt za samochód- majątek osobisty

Art 33 pkt 9 NIE ZAPOMINAĆ O SŁOWIE KORZYŚCI!!!

36§2 wyjątek art 37

Zakupione buty na obcasie należą do masy majątkowej- art 33 pkt 4- majątek osobisty- gdy
mąż sprzeda takie buty-
Przedmioty służące do zaspokajania osobistych potrzeb= majątek osobisty

Wspólne hobby= wspólny majątek

Osobne hobby= majątek osobisty

Surogat - ustępstwo czegoś za coś

Zasada surogacji- pkt 1 - trzeba wykazać ciąg, pkt 2
Nabycie za środki mieszane - przedmiot objęty współwłasnością, w ułamkach - 1/3 we
wspólności łącznej, a po 1/3 w majątkach osobistych- przykład

Kiedy surogacja jest wyłączona?

Art 33 pkt 10- czyli art 45

Art. 45. § 1. Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku
wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na
przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które
poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu
wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły
wartość majątku w chwili ustania wspólności.
§ 2. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać
wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków
został zaspokojony z majątku wspólnego.

Wierzytelność o zwrot ?
Brak roszczenia o zwrot czy wydatki i nakłady majątku osobistego zostały wydane na
zaspokojenie potrzeb rodziny- np. Zakupy spożywcze, agd, rtf, remont, wakacje.

Małżonek jest ojcem dziecka mimo ze przed ślubem znali się tylko 3msc!!! Domniemanie
pochodzenia dziecka z małżeństwa. 85 wykorzystujemy dopiero przy sądowym ustaleniu
ojcostwa

Art. 85. § 1. Domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie
dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed
urodzeniem się dziecka, albo ten, kto był dawcą komórki rozrodczej w przypadku dziecka
urodzonego w wyniku dawstwa partnerskiego w procedurze medycznie wspomaganej
prokreacji.
§ 2. Okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być
podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo
innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.

Małżeństwo ustaje na skutek uprawomocnienia wyroku.