 Kapitał  ogół źródeł finansowania majątku (aktywów) przedsiębiorstwa i jego polityki

inwestycyjnej (rozwojowej); obejmuje kapitały własne i oprocentowane kapitały obce

(najczęściej długoterminowe)

 Struktura kapitału  proporcja między oprocentowanym kapitałem obcym (D) i kapitałem

własnym (E), najczęściej mierzona wskaźnikiem zadłużenia kapitału własnego (D/E)

 Podstawowa zasada zarządzania strukturą kapitałową:

(E + D) ≥ aktywa trwałe netto

ZALETY I WADY KAPITAŁU WŁASNEGO

WADY:

 Skomplikowany proces pozyskania,

 Brak korzyści podatkowych.

ZALETY:

 Stabilne źródło finansowania,

 Pozytywny wpływ na płynność finansową,

 Brak obligatoryjnych wypłat na rzecz dawców tego kapitału,

 Baza gwarancyjna do pokrycia strat

 Funkcje kapitału własnego

1. Gwarant spłaty zobowiązań

2. Podstawa ekonomicznej samodzielności właściciela firmy

3. Fundusz ryzyka

4. Podstawa wiarygodności kredytowej przedsiębiorstwa

ZALETY I WADY KAPITAŁU OBCEGO

ZALETY:

 Daje efekt osłony podatkowej,

 Daje możliwość wykorzystania efektu dźwigni finansowej,

 Jest powszechnie i łatwo dostępny.

WADY:

 Pozyskanie tego kapitału wymaga posiadania zabezpieczeń,

 Zwiększa ryzyko finansowe i ryzyko bankructwa firmy.

POJĘCIE KOSZTU KAPITAŁU

 Jest to wielkość minimalnej oczekiwanej stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału przy danym
poziomie ryzyka.

 Jest to cena, jaką płaci firma za prawo do dysponowania określoną kwotą kapitału.

 Jego wielkość jest uzależniona od:

- realnej stopy zwrotu z alternatywnych inwestycji o podobnym ryzyku,

- prognozowanej stopy inflacji,

- premii za ryzyko przedsiębiorstwa lub projektu.

ŚREDNI WAŻONY
KOSZT KAPITAŁU
KOSZT DŁUGU UDZIAŁ DŁUGU KOSZT KAPITAŁU UDZIAŁ KAPITAŁU
(Kd) WŁASNEGO WŁASNEGO W
W KAPITAŁACH
MODELE SZACOWANIA KOSZTU KAPITAŁU WŁASNEGO

KOSZT
KAPITAŁU WŁASNEGO

MODEL MODEL
MODEL
RYNKOWY DYWIDENDOWY
TRADYCYJNY
(CAPM) (DDM)

STOPA WOLNA OD RYZYKA

 za inwestycje wolne od ryzyka uważa się rentowność bonów skarbowych lub obligacji
skarbowych,

 do analizy stałej stopy kosztu kapitału własnego używamy rentowności obligacji o

najdłuższym terminie zapadalności np:

- USA obligacja 30-to letnia,

- Polska obligacja 10-cio letnia.

 do analizy zmiennej w czasie stopy kosztu kapitału własnego używamy:

- prognozy rentowności bonów 52 tygodniowych albo

- rentowności obligacji o różnym terminie zapadalności (jednorocznych, dwuletnich itp.)

PREMIA ZA RYZYKO RYNKOWE

 Premia za ryzyko oznacza różnicę pomiędzy oczekiwanym zwrotem z rynku akcji a

stopą zwrotu z lokat wolnych od ryzyka,
HIERARCHIA ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA – STRATEGIA „DZIOBANIA”

W zarządzaniu strukturą kapitału firmy kierują się hierarchią źródeł finansowania i wykorzystują w
swojej działalności kapitały w następującej kolejności:

1. Zysk zatrzymany- źródło finansowania wewnętrzne

2. Dług w postaci kredytów bankowych:

- krótkoterminowych

- długoterminowych

3. Emisja papierów dłużnych

4. Emisja nowych akcji, podwyższenie kapitału udziałowego

Przedsiębiorstwa wybierają:

1. wewnętrzne źródła finansowania,

2. źródła zewnętrzne wg kolejności: dług, nowy kapitał własny.

Hierarchia finansowania związana jest z zagadnieniem swobody finansowania i szybkością pokrycia

kapitałami wymagań inwestycyjnych przedsiębiorstwa.

 W celu zarządzania strukturą kapitału należy najpierw ustalić zapotrzebowanie spółki na

kapitały zewnętrzne.

 W tym celu należy oszacować:

- zapotrzebowanie na kapitał = wartość niezbędnego przyrostu aktywów spółki (konieczne

inwestycje w celu uzyskania planowanej wartości sprzedaży)

- wewnętrznie wygenerowane kapitały

Zapotrzebowanie na kapitał zewnętrzny = zapotrzebowanie na kapitał – wewnętrznie

wygenerowane kapitały

ZAPOTRZEBOWANIE NA KAPITAŁ
(KONIECZNE INWESTYCJE)

Niezbędne inwestycje obejmują:

a) zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto (ΔWCR)

ΔWCR = Δzapasy + Δnależności - Δzobowiązania bieżące

b) nakłady na aktywa trwałe (ΔAT)

ΔAT = nowe aktywa trwałe – środki pieniężne uzyskane ze zbycia części istniejących aktywów
trwałych

c) zmianę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów

WYGENEROWANE KAPITAŁY WEWNĘTRZNE

Wewnętrznie wygenerowane kapitały = zysk zatrzymany + odpisy amortyzacyjne

 Dźwignia finansowa  użycie (wykorzystanie) kapitałów obcych (długów  kredytów i
pożyczek) w celu zwiększenia stopy zwrotu z kapitałów własnych (ROE) i podniesienia
wartości przedsiębiorstwa.

WARUNEK WYSTĄPIENIA POZYTYWNEGO EFEKTU DŹWIGNI FINANSOWEJ

Zysk operacyjny osiągany przez przedsiębiorstwo musi być większy od iloczynu stopy
oprocentowania długów (kosztu długu przed opodatkowaniem) i wartości nakładów
kapitałowych ogółem, czyli:

Zysk operacyjny osiągany z inwestycji > stopa oprocentowania długu * nakłady

inwestycyjne ogółem

ANALIZA STOPNIA DŹWIGNI FINANSOWEJ

 Służy do ustalania poziomu ryzyka finansowego firmy, czyli ryzyka struktury kapitału.

 Mierzy wpływ zmiany zysku operacyjnego na zmianę stopy zwrotu z kapitałów własnych.

 Innymi słowy, mierzy stopień zmiany stopy zwrotu z kapitałów własnych wywołany
wykorzystaniem kapitału obcego.

ZARZĄDZANIE STRUKTURĄ KAPITAŁU

 Zarządzanie strukturą kapitału polega na ustaleniu tzw. struktury optymalnej (inaczej:

docelowej).

 Optymalna struktura kapitału to taka kombinacja kapitału obcego i kapitału własnego, przy
której osiągana jest maksymalna wartość przedsiębiorstwa, a WACC jest najmniejszy.

 Teoretycznie optymalną strukturą kapitału zajmują się modele M-M (F. Modiglianiego i M.
Millera) oraz ich modyfikacje.

 „teorii pizzy”, co oznacza, że suma kapitałów jest stała, a poszczególne rodzaje kapitału są
wzajemnie zastępowalne.

Krańcowy koszt kapitału (Marginal Cost of Capital – MCC) odpowiada na pytanie, w jakim
stopniu wzrośnie WACC przedsiębiorstwa, jeżeli zgłosi ono dodatkowe zapotrzebowanie na
kapitał zewnętrzny potrzebny do sfinansowania planowanych nowych przedsięwzięć.

 Koncepcję krańcowego kosztu kapitału wykorzystuje się w ustaleniu tzw. optymalnego

budżetu inwestycyjnego. W tym celu porównuje się ze sobą kształtowanie się WACC ze
stopami zwrotu możliwymi do osiągnięcia z planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych.
Krzywa stóp zwrotu z przedsięwzięć inwestycyjnych nazywana jest krzywą możliwości
inwestycyjnych (Investment Opportunity Schedule – IOS).

 Punkt przecięcia się krzywych IOS i MCC wyznacza wartość optymalnego zaangażowania
kapitałowego, jaka może być w danym okresie zaakceptowana przez zarząd i właścicieli
przedsiębiorstwa.
 Przeprowadzenie inwestycji o wartości większej niż ustalona wielkość optymalna spowoduje
realizację przedsięwzięć o możliwej do osiągnięcia stopie zwrotu niższej niż koszt kapitału
wykorzystanego do ich sfinansowania. Prowadzić to będzie do obniżania wartości podmiotu
gospodarczego.

 Zatem krańcowy koszt kapitału to taka wielkość kosztu funduszy związanych z

finansowaniem działalności bieżącej i przedsięwzięć przedsiębiorstwa, przy której nie
następuje spadek wartości podmiotu gospodarczego i nie zmienia się miernik wartości dla
właścicieli.

OPTYMALNY PRELIMINARZ KAPITAŁOWY

 Sposób określania optymalnego budżetu (nakładu) kapitałowego przy wykorzystaniu

koncepcji krańcowego kosztu kapitału jest możliwy pod warunkiem, że wszystkie
przedsięwzięcia wymagające zaangażowania kapitałowego uwzględnione w tej analizie są
niepodzielne, niezależne i są zbliżone poziomem ryzyka.

 Ostateczny wybór optymalnego budżetu kapitałowego wymaga ustalenia, która kombinacja

projektów niezależnych powoduje największy przyrost wartości przedsiębiorstwa.




Leasing: operacyjny, finansowy, zwrotny, bezpośredni, pośredni