3

Araling Panlipunan
Quarter IV - Modyul 4
Pagnegosyo Padulong sa Pagsabat sang mga
Kinahanglanon sang mga Probinsiya
sa Rehiyon

Self-Learning Module

“Una sa tanan, BATA: Buligan, Amligan, Tudluan, Alalayan!”

DIVISION OF BACOLOD CITY

 Copyright Page

Araling Panlipunan – Ikatlong Baitang

Self-Learning Module
Ikaapat Markahan – Modyul 4: Pakikipagkalakalan Tungo sa Pagtugon ng
Pangangailangan ng mga Lalawigan sa Rehiyon
Unang Edisyon, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any
work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government
agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such
work for profit. Such agency or office may, among other things, impose as a condition
the payment of royalties.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright
holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these
materials from their respective copyright owners. The publisher and authors do not
represent nor claim ownership over them.

Developed by the Department of Education - SDO Bacolod City

SDS Gladys Amylaine D. Sales, CESO VI
ASDS Peter J. Galimba

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Mercy E. Batasin-in
Editor: Caroline Corral-Sedayon
Mga Tagasuri: Pinky Pamela S. Guanzon, Nove P. Macayan
Tagaguhit: Wella T. Gonzaga
Tagalapat: Mary Grace N. Prologo
Tagapamahala:
Janalyn B. Navarro
Pinky Pamela S. Guanzon
Ellen G. De La Cruz
Ari Joefed Solemne L. Iso
Printed in the Philippines by

Department of Education – Region VI – Division of Bacolod City

Office Address: Rosario-San Juan Sts., Bacolod City 6100

Telefax: (034) 704-2585
E-mail Address: bacolod.city@deped.gov.ph

ii
 3
Araling Panlipunan

Quarter IV - Modyul 4
Pagnegosyo Padulong sa Pagsabat sang mga
Kinahanglanon sang mga Probinsiya
sa Rehiyon

This instructional material was collaboratively developed and reviewed

by educators from the Public Schools in the Division of Bacolod City.

iii
Paunang Mensahe
Para sa Tagapagdaloy
Ang materyal na ito ay masusing inihanda upang magabayan ang mga
mag-aaral na matuto gamit ang mga proseso at gawaing kapakipakinabang na
maaring gabayan ng mga magulang at nakatatandang mga indibidwal.
Pinaalalahanan ang mga mag-aaral na gumamit ng hiwalay na sagutang papel sa
pagsagot sa pauna, pansarili at panapos na pagtataya.

Para sa Mag-aaral

Ang modyul na ito ay magiging gabay mo upang matamo ang kasanayan sa iyong
pagkatuto. Babasahin mo ang bawat aralin at sasagutin ang mga katanungang
inihanda. Susubukin mo rin na gawin ang bawat gawaing inihanda mula sa modyul
na ito. Ang gawain ay mula sa topikong tungkol sa pakikipagkalakalan tungo sa
pagtugon ng pangangailangan ng mga lalawigan sa rehiyon kung saan ito ay
iniuugnay.
Makikita rin dito ang iba’t ibang lebel ng modyul tulad ng Aalamin Ko, Susuriin
Ko, Pag-aaralan Ko, Gagawin Ko, Tatandaan Ko, Isasabuhay Ko at Susubukin Ko.
Sa bahaging:

Bahagi ng modyul kung saan ipinapakilala ang

Aalamin Ko (Hibaluon Ko)
Susuriin Ko (Usisaon Ko)
learning competency na dapat matutuhan sa
araling ito.
Napapaloob dito ang ibat-ibang pagsasanay na
nagsisilbing pre-test at balik-aral sa nakaraang
leksiyon.

Napapaloob dito ang mga araling dapat mong

Pag-aaralan Ko (Tun an Ko) matutunan.

Napapaloob dito ang ibat iba at karagdagang

gawain tungkol sa aralin.
Gagawin Ko (Himuon Ko)

Napapaloob dito ang mga aralin na maging gabay

Tatandaan Ko (Tandaan Ko)
Isasabuhay Ko (Ipangabuhi Ko)
para magawa at masagutan ang mga
pagsasanay.
Nasusuri ang iyong kakayahan sa mga
natutunang aralin upang matamo ang pamantayan
sa pagganap.

Susubukin Ko (Masarangan Ko)
Susi sa Pagwawasto
(Mga Insakto nga Sabat)
Napapaloob dito ang iba’t ibang uri ng pagsusulit
na angkop sa aralin.
Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng
mga gawain sa modyul.

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian paglikha o paglinang ng modyul na ito.

iv
Ikalimang Araling Panlipunan 3
Linggo Ikaapat na Markahan-Modyul 4

Pamantayan sa Pagkatuto:
• Naiuugnay ang pakikipagkalakalan sa pagtugon ng mga
pangangailangan ng sariling lalawigan at mga karatig na
lalawigan sa rehiyon at ng bansa.
AP3EAP-IVc-6

Hibaluon Ko

Sa nagligad nga leksyon gintun an naton ang mga produkto

kag pangabuhian sang mga probinsya sang rehiyon. May mga
probinsiya nga wala sang isa ukon damo nga sahe sang produkto
nga kilanlan niya amo nga nagapakigangot siya sa iban nga
probinsiya para mapun an ang kulang sa iya.

Sa leksyon nga ini, ginpaabot nga ikaw:

1. Naangot ang palangabuhian sa pagsabat sang
kinahanglanon sang mga probinsya sa rehiyon
2. Naisa isa ang mga pamaagi para mangin madinalag on
ang pagnegosyo

1
 Usisaon Ko

Direksiyon: Pangitaa sa inidas B ang nagapanguna nga produkto

sang kada probinsiya sa inidas A. Isulat ang letra sa
imo papel.

Inidas A Inidas B

1. Probinsiya sang Capiz A. tubo

2. Probinsiya sang Iloilo B. paho

3. Probinsiya sang Negros Occidental C. coal

4. Probinsiya sang Antique D. bugas

5. Probinsiya sang Guimaras E. seafoods

Tun an Ko

Ang mga rehiyon sang pungsod may pisikal nga

kinaiya. May tini on nga pareho ang kinaiya pero lainlain
ang klima kag klase sang pananum. Ang kahimtangan nga
ini may daku nga epekto sa klase sang pangabuhi sang
kada probinsya.

Ano ang mabulig sang iban probinsiya para mahatag

ang kilanlanon sang iban man nga probinsiya?

Ang gobyerno sang kada probinsiya nagahimo sang

tanan para mahatag ang kilanlanon sang pumuluyo. Pero
indi malikawan nga makulang sa produksyon sang mga
produkto amo nga gakulang ini. Nanari sari ang
pangabuhian sa aton rehiyon nga pwede masabat ang
kilanlanon sang pumuluyo sini.

2
 Ang Probinsiya sang Iloilo kag sang Antique bugana sa
bugas amo nga ang sobra nila nga produkto gina dala sa
iban nga probinsiya nga may kilanlanon sini.

Bugana man ang Iloilo sa isda nga makuha sa

baybayon sang Estancia, Concepcion kag Carles; amo man
ang Probinsiya sang Capiz nga ginatawag nga Seafood
Capital of the Philippines, ginadala ang sobra sini nga mga
produkto sa mga malapit nga probinsiya kag rehiyon.

Ang Aklan bugana sa mga prutas nga pinya, lubi,

lansones kag saging. Ginadala ini sa mga malapit nga
probinsiya asta sa Manila. Ang matam is nga paho sang
Guimaras ginaagawan sang mga negosyante ikumpara sa
mga paho sang iban nga lugar sa rehiyon. Ginadala man ini
sa iban nga lugar sa Pilipinas kun sa diin nagakulang ang
paho.

Sa Antique mabakal ang muscovado, banig,

patadyong, gemstone, uling, lubi, mais kag iban pa nga
mga utanon. Ginadala ang mga ini kung tinda sa iban nga
banwa ukon probinsiya.

Ang Negros Occidental nagapadala sang produkto

nga kalamay sa iban nga probinsya kag sa iban nga bahin
sang pungsod nga may kakulang sa kalamay.

Ang isa ka klase pa gid sang pag angtanay sang mga

probinsya sang rehiyon amo ang paghiwat sang mga
festival. Kung may piyesta ukon kahiwatan, mas makilala sa
iban nga mga dumuluong ang produkto sang lugar nga
nagahatag kita indi lng sa lugar kun indi sa bilog man nga
probinsya kag rehiyon para sa kauswagan sang ekonomiya
sini.

3
 Himuon Ko
Pagnegosyo Padulong sa Pagsabat sang mga Kinahanglanon
sang mga Probinsiya sa Rehiyon

Ngalan:
Halintang: Iskor:

Direksiyon: Ilista sa tsart ang mga produkto nga ginabakal sang

imo probinsiya sa iban nga probinsiya.

Ginhalinan nga Probinsiya Ngalan sang Produkto

Negros Occidental

Iloilo

Guimaras

Capiz

Aklan

Antique

4
 Tandaan Ko

Lain lain ang pisikal nga kinaiya sang mga

probinsya. May mga kinahanglanon ang iban nga
probinsya nga wala sa ila. Sa sini nga sitwasyon,
kinahanglan ang pakig angot sang mga probinsya sa
rehiyon sa isa kag isa para masabat ang ila
kinahanglanon. Kinahanglan man ang pagbuligay
sang mga probinsya para masabat ang mga ini. Ang
gobyerno sang kada probinsiya sang rehiyon
makasiguro gid nga ang kilanlanon sang iya pumuluyo
mahatag ya tungod ang aton rehiyon kag mismo ang
bug os nga pungsod bugana sa mga dunang
manggad nga ma kwaan sang aton nga kilanlanon.

Ipangabuhi Ko
Direksiyon: Idrowing ang kon ang dinalan naga
pakita sang kaimportante sang pagnegosyo ukon
pag angtanay sang mga probinsya sa rehiyon
kag kon indi.
_____1. Nagabulig sa kinahanglanon sang kada probinsiya ang
pang-angtanay kag pag negosyo.

_____2. Nagahatag sang kagamo ang pagbayluhanay sang

produkto sang kada probinsiya sa rehiyon.

_____3. Gina puno ang kakulangan sang mga produkto sang iban
nga probinsiya sang rehiyon.

_____4. Nagasanyog ang ekonomiya sang rehiyon sa

pag angtanay sang mga probinsiya.

_____5. Nagatuga sang indi pag intyendihanay ang pag-

angtanay sang mga probinsiya sa rehiyon.

5
 Masarangan Ko
Pagnegosyo Padulong sa Pagsabat sang mga Kinahanglanon
sang mga Probinsiya sa Rehiyon

Ngalan:
Halintang: Iskor:

Direksiyon: Isulat sa inyo papel ang sabat para makumpleto ang

dinalan. Pangitaa ang sabat sa kahon.

Negros Occidental Capiz Probinsiya sang Iloilo

Guimaras Antique Aklan

1. Ikaduwa ang Probinsiya sang ___________ sa Probinsiya

sang Iloilo nga may dako nga produksyon sang bugas.

2. Ang mga tubo nga ginahimo kalamay nagahalin sa

___________.

3. Ang matam is nga paho nga ginabaligya sa mga

tindahan naghalin sa ___________.

4. Kung kulang ang bugas sa Probinsiya sang Negros

Occidental, pwede man ini makakuha sang bugas sa
___________.

5. Tungod nga ini ang Seafood Capital sang pungsod, ang

probinsiya sang ___________ nagadala sang isda sa iban
nga bahin sang Pilipinas.

6. Ang ___________ bugana sa mga prutas nga pinya, lubi,

lansones kag saging.

6
 7
Hilikuton sang Bata sa Araling Panlipunan 3, 2017
pahina 397-402
Kagamitan ng Mag-aaral sa Araling Panlipunan 3
Sanggunian
IPANGABUHI KO USISAON KO
1. 1. E
2. D
2.
3. A
3. 4. C
4. 5. B
5.
HIMUON KO (mapili
lang sang sabat)
MASARANGAN KO
1. Negros Occ. -
1. Antique
tubo
2. Negros
2. Iloilo- bugas, isda
Occidental
3. Antique-
3. Guimaras
muscovado,
4. Probinsiya sang
mais, uling, lubi
Iloilo
4. Capiz- seafoods
5. Capiz
5. Aklan- pinya, lubi,
6. Aklan
lansones, saging
Mga Insakto nga Sabat
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education – SDO Bacolod City
Office Address: Rosario-San Juan Sts., Bacolod City 6100
Telefax: (034) 704-2585
E-mail Address: bacolod.city@deped.gov.ph