İnformatikanın tədrisi metodikası

Dərs 11

İnformatika dərslərində
qrup işinin təşkili
Təşkilati məqam
Yoxlama işinin
nəticələri
Yoxlama işi, 1-ci hissə

Yoxlama işinin ikinci hissəsinin tapşırıqları üçün

nümunə cavablar
Dərsin nəzəri hissəsi
Qrup işi — bir neçə şagirdin ümumi tapşırığın
yerinə yetirilməsinə yönəlmiş birgə fəaliyyətidir.
Dərsdə qrup işinin
● Sinfin hər şagirdinin təhsil prosesinə fəal qoşulması;
● idrak fəaliyyətinin aktivləşdirilməsi;
● müstəqil təlim fəaliyyəti bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi;
● ünsiyyət bacarıqlarının formalaşması;
● birgə fəaliyyət təcrübəsinin toplanması, tapşırıqları birlikdə yerinə
yetirmiş şagirdlər arasında əməkdaşlıq;
● yaradıcılıq qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsi (qrupda ünsiyyət
quraraq şagirdlər ayrı-ayırılıqda olduğundan daha çox ideyalar
hazırlaya bilərlər).
Qrup işinin layihələndirilməsi
● qrup işinin məqsədlərinin müəyyən edilməsi;
● qrup işinin həyata keçiriləcəyi dərs mərhələsinin müəyyən
edilməsi;
● şagirdlərin idrak imkanlarına uyğun olan tapşırıqların seçilməsi;
● qrup işi tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi üçün tələb olunan bilik və
bacarıqların dəqiqləşdirilməsi;
● qrup fəaliyyəti nəticələrinin qiymətləndirilməsi meyarlarının
müəyyən edilməsi.
Qrup işi üçün materialın seçim meyarları

● Dərs materialı həddən artıq asan və ya mürəkkəb olmamalıdır, o,

şagirdlərin idrak imkanlarına uyğun olmalıdır. Və bu zaman tapşırıq
kifayət qədər çətin olmalı, müxtəlif həll üsulları tələb etməli, problemli
situasiya ehtiva etməlidir.
● Tapşırıq elə struktura malik olmalıdır ki, onun yerinə yetirilməsi üzrə
şagirdlərin birgə işini təşkil etmək mümkün olsun, yəni tapşırıq elə
olmalıdır ki, o, yerinə yetirilərkən qrup üzvlərinin yerinə yetirəcəkləri
alttapşırıqların seçilib ayrılması mümkün olsun.
Qrup işinin təşkilinə daxildir

1. Şagird qruplarının birgə iş üçün komplektləşdirilməsi.

2. Qrupların işinə rəhbərlik, qrup fəaliyyətinin həyata
keçirilməsində köməklik.
3. Qrup işi nəticələrinin qiymətləndirilməsi.
4. Refleksiyanın aparılması.
 İş qruplarının komplektləşdirilməsinə yanaşmalar

Qrupların ixtiyari (kor-təbii) Şagirdlərin qruplarda qrup fəaliyyətinin

komplektləşdirilməsi, buraya həm də məqsədləri ilə müəyyən edilən prinsiplər üzrə
şagirdlərin qruplarda onların istəklərinə birləşdirilməsi. Bu zaman müəllim qrup
görə birləşdirilməsi və bir partada və ya iştirakçılarının psixoloji uyuşqanlığını,
qonşu partalarda əyləşən şagirdlərin bir şagirdlərin təlim səviyyəsini, iş tempini nəzərə
qrupda birləşdirilməsi aiddir. alır.
Şagirdlərin qruplara kortəbii bölünməsi nümunəsi;

● uşaqları qrupda bir ixtiyari əlamət üzrə, məsələn,

doğulduqları aya/mövsümə, gözlərin rənginə, sevimli
dondurmaya görə birləşdirmək olar;
● bir neçə şəklin çəkildiyi kartoçkaların köməyilə bölünmə
(kartoçkaların sayı — sinifdəki uşaqların sayı ilə, eyni
şəkillərin olduğu kartoçkaların sayı isə qrupdakı
şagirdlərin sayı ilə müəyyən olunur).
● "Kəsilmiş açıqca";
● "birinci-ikinciyə" bölünmə.
Şagirdlərin qruplara QEYRİ kortəbii bölünməsi nümunələri;

● Müəllim özü uşaqları qruplara bölür. Bu zaman o, uşaqları

obyektiv şəkildə "bərabərləşdirməyə" və müəyyən təlim
məqsədlərinə nail olmağa çalışır.
● Keyfiyyətlər üzrə bölünmə. Müəllim növbə ilə qrupdan
hər hansı keyfiyyətə malik olan şagirdləri çağırır.
Qrupda işin effektivliyinin artırılması üçün, müəllimə
lazımdır:

1. Tapşırığa dair dəqiq və anlaşılan təlimatlara xüsusi diqqət

yetirmək.
2. Qrupun işinə cəlb olunmaq:
■ qrup işinə fəal nəzarət etmək və qrup işini
istiqamətləndirmək;
■ yaranan çətinliklərə operativ reaksiya vermək;
■ qaydalar barədə xatırlatmaq;
■ qrupun bütün üzvlərini həvəsləndirmək;
■ dəstək və təqdir ifadə etmək;
■ qrupu ruhlandırmaq.
Qrup işinin qiymətləndirilməsinin əsas prinsipləri:

● Qrup işi qiymətləndirilərkən nəinki qrupun gəldiyi

ümumi nəticəni, həm də onun hər iştirakçısının
nailiyyətlərini nəzərə almaq vacibdir.
● "Afərin!", "Çox yaxşı!" kimi qiymətləndirici mülahizələrdən
qaçın, lakin daha konkret olmağa və şagirdin real
uğurlarını qeyd etməyə çalışın.
● Qrupun və ayrı-ayrı şagirdlərin işini əvvəllər müəyyən
edilmiş və səsləndirilmiş meyarlara uyğun olaraq
qiymətləndirin.
● Qrup daxilində refleksiya — qrup işinin məcburi
elementidir.
Cütlər şəklində iş

Əgər qrup işində 2 şagirddən ibarət qruplar təşkil edilirsə, o

halda cütlər şəklində iş barədə danışırlar.
Cütlər şəklində iş dərsin istənilən mərhələsində təşkil edilə, istər
yazılı, istərsə də şifahi ola bilər.
Cütlər şəklində işi təşkil etmək və ona nəzarət etmək daha
asandır.
Dərslərdə qrup işinin təşkili
nümunələri
Yeni mövzunun müzakirəsi
mərhələsində qrup işi nümunəsi
5-ci sinif. Modul 1. Dərs 1. İnformasiya və informatika

Müzakirə: informasiya
növünün seçimi
Yazaq
İnformasiyanın onun təqdim edilmə üsulu üzrə növləri:
1. Mətn.

növləri
2. Ədədi.
3. Qrafik.

nədir
İnformasiyanın
4. Video.

İnformasiya
5. Səsli.
Qruplarda işləyirik

Situasiyaları müzakirə edir və onlardan hər

biri üçün informasiyanın təqdim edilmə
üsulunu seçirik.

İnformasiya nədir
➔ Hər qrupda 3–4 nəfər var.
➔ Müzakirə yalnız qrup daxilində aparılır.

Qrup işi
İş qruplarını müəyyən edirik.
Necə işləyəcəyik

1. Qrup müzakirə üçün keys alır.

2. Qrup keysi müzakirə edir — 1 dəqiqə.

nədir
3. Qrupun cavabı — 1 dəqiqə.
4. Digər qruplardan əks əlaqə — 1 dəqiqə.

İnformasiya
Qrup işi
Hər situasiyada hansı növ informasiyadan
istifadə etmək daha yaxşıdır?

1. Bu Ayseldir. O, məktəbə gəldi və eşitdi ki, bu gün dərslərdən

sonra əlavə məşğələ olacaq. O, bu barədə valideynlərinə

növləri
xəbər verməlidir.

nədir
2. Bu Samirdir. Dünən o, konsertə getmişdi və rok qrupun

İnformasiyanın
çıxışının necə keçdiyini dostlarına danışmaq istəyir.

İnformasiya
3. Bu Vəfa Quluzadədir. O, 5-ci sinfin rəhbəridir. Tədris hissə
müdiri ona bildirdi ki, sabah birinci dərs olmayacaq. Müəllim
bu barədə öz sinfinə danışmalıdır.

Cavabınızı izah edin.

Nə üçün bu informasiya növünü
seçdiniz?
1. Bu Ayseldir. O, məktəbə gəldi və eşitdi ki, bu gün
dərslərdən sonra əlavə məşğələ olacaq. O, bu barədə

növləri
valideynlərinə xəbər verməlidir.

nədir
2. Bu Samirdir. Dünən o, konsertə getmişdi və rok qrupun

İnformasiyanın
çıxışının necə keçdiyini dostlarına danışmaq istəyir.

İnformasiya
3. Bu Vəfa Quluzadədir. O, 5-ci sinfin rəhbəridir. Tədris hissə
müdiri ona bildirdi ki, sabah birinci dərs olmayacaq.
Müəllim bu barədə öz sinfinə danışmalıdır.
Yekun vuraq

növləri
Hər situasiyada informasiyanın təqdim edilmə
üsulunu düzgün seçmək vacibdir ki, informasiya

nədir
təhriflər olmadan alınsın.

İnformasiyanın
İnformasiya
Təkrarlama mərhələsində qrup işi
nümunəsi
5-ci sinif M2D13

Təkrarlama. Viktorina
Biliklərin yoxlanılmasına hazır olduğunuza
necə əmin olmalı?
Yoxlama testi modulun mövzuları üzrə suallardan ibarətdir.

mövzunun təkrarlanması
Deməli məşq lazımdır!
İdmanda olduğu kimi!

Keçilmiş
Qruplarda işləyirik
● İş qruplarına bölünək.
● Hər qrupun vəzifəsi — viktorinanın bütün tapşırıqlarını

mövzunun təkrarlanması
maksimal dərəcədə düzgün və tez yerinə yetirməkdir.
● Düzgün cavab başqalarından daha tez əlini qaldıran və
müəllimə dəftərdə düzgün həllin yazılışını göstərən iş
qrupuna hesablanır.

Keçilmiş
1 Blok-sxemi yerinə yetirin
Başlanğıc

3 ədədini götürün

mövzunun təkrarlanması
19 çıxın

2-yə vurun

BƏLİ Nəticə 20-dən XEYR

artıqdır?

Keçilmiş
13 çıxın 2-yə vurun

Son
1 Blok-sxemi yerinə yetirin
Başlanğıc

30 3 ədədini götürün

mövzunun təkrarlanması
11 19 çıxın

22 2-yə vurun

BƏLİ Nəticə 20-dən XEYR

artıqdır?

Keçilmiş
9 13 çıxın 2-yə vurun

Cavab: 9
Son
 2
Ox harda olacaq?

Keçilmiş
mövzunun təkrarlanması
 2
Ox harda olacaq?

Keçilmiş
mövzunun təkrarlanması
3 Blok-sxemi doldurun

Mənim internet Başlanğıc

sifarişlərimdən biri
çatdırıldı.

mövzunun təkrarlanması
BƏLİ XEYR
Mən ikinci monitoru və ???
yeni videokart sifariş
etdim. ???
???
Əgər monitor gəldisə,
onu sadəcə qoşmaq ???
lazımdır.
Əgər videokart gəldisə,

Keçilmiş
əvvəlcə köhnə videokartı Son
çıxarmaq, sonra yenisini
quraşdırmaq lazımdır.
3 Blok-sxemi doldurun

Mənim internet Başlanğıc

sifarişlərimdən biri
çatdırıldı.

mövzunun təkrarlanması
BƏLİ Videokartı XEYR
Mən ikinci monitoru və çatdırdınız?
yeni videokart sifariş Köhnəsini
etdim. çıxarmaq Qoşmaq
Əgər monitor gəldisə,
Yenisini
onu sadəcə qoşmaq
quraşdırmaq
lazımdır.
Əgər videokart gəldisə,

Keçilmiş
əvvəlcə köhnə videokartı Son
çıxarmaq, sonra yenisini
quraşdırmaq lazımdır.
4 Sualları cavablandırın
1. Sprayt onun üzərinə kliklədikdə özünü necə aparacaq?
2. Burada ilə başlayan ikinci skript nədən ötrüdür?

mövzunun təkrarlanması
Keçilmiş
5 Blok-sxemi yerinə yetirin

Başlanğıc

mövzunun təkrarlanması
6 dəfə
təkrarlamaq

Moruq şəkli
çəkmək

Çiyələk şəkli
çəkmək

Keçilmiş
Son
5 Blok-sxemi yerinə yetirin
Başlanğıc
6 təkrarlama
keçdikdən sonra, 6 dəfə

mövzunun təkrarlanması
dövr bitəcək, deməli təkrarlamaq
cəmi 6 moruq giləsi
olacaq Moruq şəkli
çəkmək

Çiyələk şəkli
çəkmək

Keçilmiş
Son
 6
Proqramı ixtisar edin

Keçilmiş
mövzunun təkrarlanması
 6

3
2
1
Proqramı ixtisar edin

Keçilmiş
mövzunun təkrarlanması
7 Blok-sxemi doldurun

Başlanğıc

mövzunun təkrarlanması
Keçilmiş
Son
7 Blok-sxemi doldurun

Başlanğıc

mövzunun təkrarlanması
Alma şəkli
çəkmək

3 dəfə
təkrarlamaq

Çiyələk şəkli
çəkmək

Keçilmiş
Moruq şəkli
çəkmək

Son
8 Proqram tərtib edin

mövzunun təkrarlanması
Keçilmiş
Təyyarə spraytı 150 addım tərəfi olan kvadrat üzrə uçur.
Əmrlər təkrarlana bilər.
8 Proqram tərtib edin

mövzunun təkrarlanması
Keçilmiş
Təyyarə spraytı 150 addım tərəfi olan kvadrat üzrə uçur.
Əmrlər təkrarlana bilər.
Yekun vuraq:

Hansı tapşırıqlar ən çətin göründü?

mövzunun təkrarlanması
Hansılar ən asan göründü?

Keçilmiş
PRAKTİKİ İŞ
 TAPŞIRIQ № 1
Öz tələbə hesablarınıza daxil olun və
platformada praktiki tapşırıq yerinə yetirin
 TAPŞIRIQ № 2
Öz tələbə hesablarınıza daxil olun və qrup işinin
təşkil edildiyi iki dərsin materiallarını nəzərdən keçirin.
Dərs 11. Praktiki tapşırıq.
İki dərsdə qrup işinin müqayisəli təhlili
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Qrup işinin
tətbiq
olunduğu
mərhələ,
işin növü
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Qrup işinin Dərsin əsas mərhələsi (yeni Dərsin əsas mərhələsi (yeni
tətbiq mövzunun təhlili) mövzunun təhlili)
olunduğu Qrup işi Cütlər şəklində iş
mərhələ,
işin növü
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Dərsdə qrup
işinin
məqsədləri
və vəzifələri
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Dərsdə qrup - bir təqdimatın birgə - cütlər şəklində işi öyrətmək
işinin yaradılması və redaktə edilməsi - cütlük daxilində vəzifələrin
məqsədləri imkanlarını göstərmək məqsədəuyğun bölgüsünü
və vəzifələri öyrətmək
- layihə üzərində iş zamanı vaxtın
səmərəli bölgüsünü öyrətmək
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili

"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"

9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Qrup işində
şagirdlərin rolu
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi
9 M1D10
Qrup işində - hər şagird qrupun qalan
şagirdlərin rolu iştirakçılarından asılı olmayaraq işin
özünə aid hissəsini yerinə yetirir
- qrup üzvləri arasında vəzifələrin
bölgüsü yoxdur
- şagirdlər müxtəlif materialı gözdən
keçirərək eyni fəaliyyəti yerinə
yetirirlər (hər biri ümumi təqdimatda
özünün 2–3 slaydını yaradır)
"Krossvord "İnformasiya"
layihəsi
5 M1D8
- cütlükdəki hər şagird həmkarı ilə
əməkdaşlıq edərək işin özünə aid
hissəsini yerinə yetirir
- şagirdlər cütlükdə işin müxtəlif
hissələrini yerinə yetirirlər, cütlükdə
vəzifələrin bölgüsü mövcuddur
- şagirdlər müxtəlif fəaliyyətləri yerinə
yetirirlər (biri krossvordun torunu çəkir
və onu sözlərlə doldurur, ikincisi isə
krossvordun suallarını yazır)
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Qrup işinin
qiymətləndiri
lməsi
 Dərslərdə qrup işinin müqayisəli təhlili
"Gələcəyin peşələri" layihəsi "Krossvord "İnformasiya"
9 M1D10 layihəsi
5 M1D8
Qrup işinin Müəllim layihələrin İşlər yoxlanılma üçün müəllimə
qiymətləndiri nümayişini istəyə görə hər yazılı şəkildə təhvil verilir
lməsi peşə üzrə ayrıca olaraq təşkil
edir. Qiymətləndirmə
"Laboratoriyada" baş verir
DƏRSİN
YEKUNLARI
Dərsin yekunları:
● Şagirdlərin qrup fəaliyyətinə rəhbərlik etmək müəllim
üçün nə dərəcədə çətindir? Bu işin gedişində müəllimin
hansı problemləri yarana bilər?

● "Rəqəmsal bacarıqlar" layihəsinin informatika kursunun

məzmununda müəllimə şagirdlərin layihə fəaliyyətini
təşkil etməyə nə kömək edir?
 Ev tapşırığı:

Öz müəllim hesablarınıza daxil olun və məşğələ 11-in ev

tapşırığına dair dərsləri öyrənin. 5-ci sinfin altıncı
modulunun məzmununu öyrənin. Layihə yerinə
yetirilərkən qrup işinin nümunə nəticəsi ola biləcək bilik
xəritəsini hazırlayın.