ჭიამაიას სკოლა

ზედსართავი სახელების ხარისხის ფორმები

Die Steigerungsformen der Adjektive

die Grundform (positiv), der Komparativ (1. Steigerungsform) და

der Superlativ (2. Steigerungsform)

რას ნიშნავს ხარისხის ფორმები?

ზედსართავ სახელს აქვს სამი ხარისხის ფორმა: die Grundform (Positiv), der
Komparativ (1. Steigerung) და der Superlativ (2. Steigerung). შესაბამისად
სუპერლატივზე უმაღლესი ხარისხი არ არსებობს. კომპარატივის საშუალებით ორ
სულიერს ან უსულოს ვადარებთ ერთმანეთს (Alex ist klüger als David - ალექსი
დავითზე ჭკვიანია), უმაღლესი ხარისხი სუპერლატივი კი ადარებს ერთ სულიერს
ან უსულოს რამოდენიმეს ან ყველას (Professor Dittrich ist am klügsten - პროფესორი
დიტრიხი უჭკვიანესია).

როგორ აწარმოებს გერმანული ენა ზედსართავის ხარისხებს?

კომპატარივის წარმოებისას (წესიერ, და ასეთი უმეტესობაა) ზედსართავებს და

ეგრეთწოდებულ Adverbialadjektiv-ებს (ზმნიზედები) ემატებათ დაბოლოება -er. და
აუცილებლად მოყვება als, რაც შედარებისთვის გამოიყენება. ბევრი გერმანელი
ამბობს შეცდომით wie - რაც ასევე შედარებისთვის გამოიყენება, მაგრამ ეს wie
ადარებს ერთმანეთს მსგავსებს. ხოლო als გულისხმობს, რომ ერთი რაღაცით მეტია
მეორეზე. ამიტომ, სულერთია, რამდენი გერმანელი ამბობს კომარატივის დროს
wie, არ დაიბნეთ, ეს მცდარია. სწორია als!

სუპერლატივის დროს ზედსართავის წინ დგას am და თავად ზედსართავი

მთავრდება -sten-ით.

schön - schöner - am schönsten

die schönere Aussicht - die schönste Aussicht (ხედი, გადმოსახედი)
Die Aussicht auf dem Berg ist schöner als im Tal.
Die Aussicht aus diesem Hochhaus ist am schönsten.

Der Nachbar will sich ein teures Auto kaufen - მეზობელს უნდა ძვირი მანქანის ყიდვა
Sein Nachbar hat sich ein teureres Auto gekauft - მისმა მეზობელმა უფრო ძვირი მანქანა
იყიდა.
Sein Direktor kann sich das teuerste Auto leisten - მის დირექტორს შეუძლია ყველაზე
ძვირი მანქანის შეძენა.

1
ჭიამაიას სკოლა

გამონაკლისები და წესები ხარისხების წარმოებისას

1
schnell schneller der schnellste am schnellsten
langsam langsamer der langsamste am langsamsten
billig billiger der billigste am billigsten
klein kleiner der kleinste am kleinsten
2
dunkel dunkler der dunkelste am dunkelsten
teuer teurer der teuerste am teuersten
3
hoch höher der höchste am höchsten
alt älter der älteste am ältesten
groß größer der größte am größten
kurz kürzer der kürzeste am kürzesten
warm wärmer der wärmste am wärmsten
4
interessant interessanter der interessanteste am interessantesten
heiß heißer der heißeste am heißesten
blöd blöder der blödeste am blödesten
5
gut besser der beste am besten
viel mehr der meiste am meisten
gern lieber der liebste am liebsten

პირველ ჯგუფს მიეკუთვნებიან ზედსართავები, რომლებიც წესიერად აწარმოებენ

ხარსიხებს.

მეორე ჯგუფში ის ზედსართავებია, რომლებიც -el-ზე ან -er-ზე ბოლოვდებიან.

ისინი პირველ ფორმაში - კომპარატივში - კარგავენ e-ს:

dunkel – dunk(e)ler – am dunkelsten

edel – ed(e)ler – am edelsten
flexibel – flexib(e)ler – am flexibelsten
teuer – teu(e)rer – am teuersten
sauer – sau(e)rer – am sauersten

2
ჭიამაიას სკოლა

ოღონდ თუ -er-ის წინ არ არის ხმოვანი, არამედ არის თანხმოვანი, მაშინ e არ

იკარგება:

lecker – leckerer – am leckersten

sauber – sauberer – am saubersten

მესამე ჯგუფშია მოკლე ერთმარცვლიანი ზედსართავები. ისინი ცვლიან

ფუძისეულ ხმოვანს უმლაუტში.

groß – größer – am größten

klug – klüger – am klügsten
alt – älter – am ältesten (აქ e რატომ ჩაეკვეხა, აგიხსნით მეოთხე ჯფუგის
ზედსართავებში).

ტაბულის მეოთხე ჯგუფში არიან ინ ზედსართავები, რომლებიც მტავრდებიან

შემდეგ თანხმოვნებზე: d, t, s, ß, x, z. ისინი სუპერლატივში იმატებენ e-ს. სცადეთ
ამის გარეშე სიტყვის თქმა და მიხვდებით, რატომაც.

interessant – interessanter – am interessantesten

leicht – leichter – am leichtesten
schlecht – schlechter – am schlechtesten

!!! აქედან გამონაკლისია ზედსართავი groß. მართალია, მთავრდება ß-ზე, მაგრამ არ

იმატებს e-ს სუპერლატივში: groß – größer – am größ(e)ten.

მეხუთე და ბოლო ჯგუფში არიან უწესოები:

gern – lieber – am liebsten

gut – besser – am besten
viel – mehr – am meisten
hoch – höher – am höchsten
nah – näher – am nächsten

ვწერთ დიდი თუ პატარა ასოთი?

გამოიყენება ზედსართავი როგორც არსებითი სახელი/ქემდებარე, იწერება მაშინ

დიდი ასოთი.

der Blinde, jener Kleine, dieses Gelb

თუ ზედსართავს წინ უძღვის შემდეგი სიტყვები: nichts, wenig, alles, etwas, allerlei,
genug, manches, einiges ..., მაშინაც იწერება დიდი ასოთი:

nichts Schönes, alles Gute, allerlei Lustiges

ასევე zum (zu dem), im (in dem), aufs (auf das), ins (in das) :
3
ჭიამაიას სკოლა

aufs Trockene stehen, ins Dunkle flüchten

!!! ყურადღება: der Superlativ am-ის შემდეგ იწერება პატარა ასოთი (მიუხედავად
იმისა, რომ am=an+dem):

am schönsten, am längsten

მაგალითებში:

Ich möchte etwas Kaltes trinken - რაღაც ცივის დალევა მინდა

In den Nachrichten gibt es wenig Neues - საინფორმაციო გადაცემაში სიახლე არ არის.

Im Urlaub haben wir viel Schönes erlebt - შვებულების დროს ბევრი ლამაზი რამ
შეგვემთხვა.

Ich wünsche dir alles Gute zum Geburtstag - ყოველივე კარგს გისურვებ დაბადების
დრისთვის.

Hyperlativ

ასე ეძახიან მცდარად ან არასაჭიროდ ნაწარმოებ ხარისხს, როცა აბსოლუტურ

ზედსართავს (მაგალითად „ერთადერთი“) გადაიყვანენ სუპერლატივში
(„უერთადერთესი“) - die einzigste Lösung. სწორი ფორმაა die einzige Lösung.

ეს ფორმა შეიძლება გამოყენებული იყოს როგორც სტილისტური მეთოდი,

გრამატიკულად არასწორია.

ჰიპერლატივების მაგალითებია:

Für die bestbewertesten Clips winken attraktive Preise. - კლიპებისთვის, რომლებიც

უსაუკეთესო შეფასებებს მიიღებენ, არის საინტერესო პრიზები.

Die allumfassendste Liebe Gottes - ღმერთის უსრულიადმომცვლელი სიყვარული.

Jürgen war der einzigste aus der Clique mit Zigaretten. - იურგენი უერთადერთესი
იყო სიგარეტით ჯგუფში.

Der optimalste Moment - უოპტიმალურესი მომეტი

Alle Tiere sind gleich. Manche aber sind gleicher - ყველა ცხოველი ერთნაირია, ზოგი
უფრო ერთნაირია.