Professional Documents
Culture Documents
EsP 8 Fourth Quarterly Examination
EsP 8 Fourth Quarterly Examination
Total -____/60
I. Pangangalaga sa Sekswalidad ng Tao
A. Unawaing mabuti ang mga pahayag sa ibaba. Isulat ang tsek () kung tama ang isinasaad na
mensahe ng bawat pahayag at ekis (x) naman kung hindi.
________1. Ang sekswalidad ay higit pa sa kasarian. Kasama na rito ang kilos, saloobin at kaisipan ng
isang tao sa kanyang pagiging lalaki o babae.
________2. Dapat na linawin sa sarili at sa katapat na kasarian ang iyong mga pagpapahalaga at
limitasyon.
____ x ____3. Ang mga babae lamang ang dapat na mag-ingat sa kanilang mga kilos at salita.
________4. Sikaping sundin ang mga payo ng magulang ukol sa pakikipag-ugnayan sa katapat na
kasarian.
____ x ____5. Kung ang isang tao ay nakaramdam ng pagmamahal sa katapat na kasarian, maaari na niyang
gawin ang anumang bagay upang maipahayag ang kanyang nararamdaman.
B. Ibigay ang tatlong katangian ng isang taong may integridad sa sekswalidad. Magbigay rin ng
dalawang gawain/paraan kung paano maipakikita ng bawat katangian.
Nakasisigurado o nakatitiyak
May pagsaalang-alang
6. 9. 12. Hindi nagpapadala sa bugso
ng damdamin
8. Hindi agad-agad na papasok sa isang 11. Bago pumasok sa romantikong ugnayan 14. Bigyang limitasyon ang sarili. Kontrolin ang
romantikong ugnayan at sisiguraduhing siguraduhing ang taong pinahahalagahan emosyon at pahalagahan ang dignidad at
handa sa lahat ng aspekto sa buhay mo ay nirerespeto at parehas nyong halaga mo at ng taong iyong iniibig.
(pikal, mental, emotional at pinansyal) pinapahalagahan ang dignidad.
C. Basahin ang dalawang talata sa ibaba at pagkatapos ay ibigay ang iyong reaksyon at paninindigan
tungkol sa mga gawaing nabanggit dito. Ipakita ang iyong integridad pagdating sa sekswaliad.
Sa kasalukuyang panahon, ayon sa mga lumabas na pag-aaral ay lumalaki ang bilang ng mga kabataang
nakararanas na ng pre-marital sex o maagang pakikipagtalik. Sinasabing dumarami ang mga kabataang
pumapasok na sa pakikipagrelasyon at bahagi nito ang mga gawaing sekswal bilang pagpapahayag ng
kanilang damdamin sa isa’t isa. Ito rin ang isang dahilan ng dumaraming mga kabataang nabubuntis sa
murang edad.
15-17. Reaksyon:
Mahalaga ang tamang edukasyon at gabay para sa mga kabataan na nakararanas ng pre-marital sex o
maagang pakikipagtalik. Dapat silang matulungan at bigyan ng kaalaman sa mga epekto at responsibilidad
ng kanilang mga desisyon.
18-20. Paninindigan:
Bilang mga kabataang may sapat na kaalaman, mahalaga na panatilihing tapat sa mga prinsipyo at
maging responsable sa pakikipagrelasyon at sekswalidad. Edukasyon at respeto sa sarili at sa iba ang
mahalagang pundasyon upang maiwasan ang mga hindi inaasahang suliranin tulad ng maagang pagbubuntis.
Napakalaking kaginhawahan ang nagagawa ng mga makabagong teknolohiya sa buhay ng mga tao,
ngunit sa kabila ng mga kabutihang dulot nito, ito rin ang sanhi ng paglala ng mga isyu na nagpapawala ng
integridad ng mga kabataan pagdating sa sekswalidad tulad ng pornograpiya o malalaswang babasahin at
panoorin.
21-23. Reaksyon:
Ang pag-unlad ng teknolohiya ay nagdudulot ng kaginhawahan sa buhay ngunit may mga suliraning kaakibat
din ito, tulad ng pagkalat ng pornograpiya at iba pang malalaswang nilalaman. Mahalaga na magkaroon ng
tamang gabay at edukasyon ang mga kabataan upang matutunan ang tamang paggamit ng teknolohiya at
mapanatili ang kanilang integridad sa usapin ng sekswalidad.
24-26. Paninindigan:
Bilang mga indibidwal, mahalaga na maging kritikal at responsable sa paggamit ng teknolohiya. Dapat nating
panatilihin ang ating integridad at respeto sa sarili at sa iba sa anumang sitwasyon, lalo na sa pag-access at
pag-consume ng online content. Mahalaga rin na suportahan ang mga hakbang ng pamahalaan at komunidad
sa pag-regulate ng pag-access sa pornograpiya at malalaswang nilalaman upang maprotektahan ang kabataan
at ang kanilang pag-unlad.
D. Magbigay ng limang (5) paraan na bahagi ng iyong makabuluhang pangako bilang pangangalaga
mo sa iyong sekswalidad at sekswalidad ng iba. Ipaliwanag din kung bakit mo ito dapat gawin
bilang isang nagbibinata/nagdadalaga na may bokasyon na magmahal. (27-33)
Nais kong iparating sa iyo ang aking pangako na pangalagaan ang aking sariling sekswalidad at ang
sekswalidad ng iba sa pamamagitan ng:
Nawa'y ang mga pangakong ito ay magbigay-liwanag sa akin habang patuloy akong naglalakbay sa landas ng
pag-ibig, respeto, at integridad.
Lubos na gumagalang,
[Your Name]
A. Tukuyin kung tama ang isinasaad na mensahe ng bawat pangungusap. Isulat ang salitang TAMA o
MALI sa patlang.
___tama________34. Ang anumang uri ng karahasan ay maiiwasan kung ang mga tao ay may pusong
mapagbigay, masayahin, mapagpatawad, mapagkalinga at mapagmahal.
___mali________35. Ang mga karahasan ay may dulot lamang na pisikal na sakit sa tao.
____tama_______36. Ang mga “nabubulas” ay madalas na inilalarawan na may taglay na katangian
tulad ng pagiging mapag-isa, may kakaibang itsura, kilos at hilig, walang tiwala sa sarili at walang
kakayahang ipagtanggol ang sarili.
___tama________37. Karamihan sa mga “nambubulas” ay kilala o sikat subalit hindi nila alam kung
paano ang tamang pakikipagkaibigan at ugnayan.
____mali_______38. Ang mga taong saksi ng karahasan ay dapat na manahimik na lamang upang
maiwasang madamay at masaktan.
C. Sagutin ang mga tanong sa ibaba gamit ang 2-3 makabuluhang pangungusap.
44-46. Ano ang mga dapat mong gawin upang maiwasan mong maging biktima ng anumang uri ng
karahasan?
Upang maiwasan maging biktima ng anumang uri ng karahasan dapat na Maging maalam at aware sa paligid
at sa mga tao na nakapaligid sa iyo, magpakita ng respeto at kabaitan sa lahat ng mga tao, I-report agad ang
anumang insidente ng pang-aabuso o karahasan sa mga awtoridad o guro sa paaralan.
47-49. Ano-ano ang tatlong bagay na gagawin mo upang maiwasan mo ang makapambulas ng iyong kapwa?
Ang tatlong bagay na gagawin ko uoang maiwasan ko ang makapambulas ng aking kapwa ay ang maging
sensitibo at maunawain sa mga pangangailangan at damdamin ng iba. Iwasan ang pagtanggap o
pagpapalaganap ng tsismis o maling impormasyon tungkol sa ibang tao. Magbigay ng suporta at kaibigan sa
mga taong maaaring maging biktima ng pang-aapi o karahasan.
50-52. Ang berbal na pambubulas ang isa sa mga pinakasimpleng paraan ng pambubulas. Kung minsan ay
hindi pa napapansin ng taong nagsasalita na siya pala ay nakasasakit na ng damdamin ng kaniyang kapwa.
Paano mo ito maiiwasan?
Para ito ay maiwasan, kinakailangang maging maingat sa mga salita at pahayag na ginagamit upang hindi
masasaktan ang iba. Isipin muna ang epekto ng mga sinasabi bago ito binitawan at maging bukas sa mga
feedback at pagtulong ng iba upang mapabuti ang iyong paraan ng pakikipag-usap at pakikitungo sa kapwa.
D. Ang mga kabataan ay hinuhubog na magkaroon ng makabuluhang pakikipagkapwa at ngayon ay
binibigyan ka ng pagkakataong magbigay-alam tungkol sa mga karahasang maaaring mangyari sa
paaralan, mga epekto nito at kung paano ito maiiwasan. Gawin mo ito sa pagsulat ng isang
makabuluhang tula na may tatlong saknong na may apat na taludtod sa bawat saknong. Maaaring
lagyan ng tugmaan ngunit huwag nang lagyan ng sukat ang iyong tula. (53-60) (8 puntos)
_________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Ano ang mga posibleng sanhi ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga magulang at mga anak upang
humantong sa pagkakaroon ng agwat teknolohiya? (66-67)
Ang mga posibleng sanhi ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga magulang at mga anak na humahantong
upang magkaroon ng agwat teknolohiya ay maaaring ang pagkakaiba sa pananaw at halaga, kakulangan sa
komunikasyon, kultura ng teknolohiya, kawalan ng pagtanggap at pag-unawa, at kakulangan sa pagtutok sa
pakikipag-ugnayan.
Ano ang mga epekto ng labis na pagiging dependent sa internet sa isang tao? ano ang kaugnayan nito sa
pagkakaroon natin ng generation gap? 68-69)
Ang labis na pagiging dependent sa internet ay maaaring magdulot ng social isolation, kakulangan sa pagganap
ng trabaho o pag-aaral, at mga problema sa kalusugan tulad ng pisikal na sakit at psychological issues.
May kaugnayan ito sa generation gap dahil ang mga kabataan na bihasa sa teknolohiya ay maaaring magkaroon
ng iba't ibang pananaw at interes kaysa sa kanilang mga magulang na hindi gaanong bihasa sa internet at mga
gadget. Ito ay maaaring maging sanhi ng hindi pagkakaunawaan at agwat sa pagitan ng henerasyon._____
Kabuuan 60