TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẢI PHÒNG

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BÁO CÁO BÀI TẬP LỚN

HỌC PHẦN: NGÔN NGỮ MÔ HÌNH HÓA UML

ĐỀ TÀI : QUẢN LÝ THƯ VIỆN TRƯỜNG

ĐẠI HỌC HẢI PHÒNG

HỌ VÀ TÊN SINH VIÊN : …………….

LỚP : …………….
MÃ SINH VIÊN : …………….
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : ThS. Phạm Thị Thịnh

Hải Phòng 2024

 MỤC LỤC
MỤC LỤC...........................................................................................................................2
DANH MỤC HÌNH ẢNH...................................................................................................3
CHƯƠNG 1: KHẢO SÁT HỆ THỐNG.............................................................................4
1.1 Mô tả bài toán.............................................................................................................4
1.2 Các yêu cầu của hệ thống...........................................................................................5
1.2.1 Các yêu cầu chức năng.........................................................................................5
1.2.2. Các yêu cầu phi chức năng..................................................................................5
CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG CÁC SƠ ĐỒ...........................................................................6
2.1 Xây dựng biểu đồ use-case........................................................................................6
2.1.1. Biểu đồ use-case tổng quát..................................................................................6
2.1.2. Phân rã biểu đồ use-case tổng quát......................................................................9
2.2. Mô tả biểu đồ usecase.............................................................................................11
2.2.1. Đăng nhập hệ thống...........................................................................................11
2.2.2. Tìm kiếm sách...................................................................................................12
2.2.3. Cho mượn sách..................................................................................................12
2.2.4. Nhận trả sách.....................................................................................................13
2.2.5. Cập nhật.............................................................................................................13
2.2.6. Cập nhật bạn đọc...............................................................................................14
2.2.7. Cập nhật tài liệu.................................................................................................14
2.2.8. Thống kê............................................................................................................15
2.3. Xây dựng biểu đồ lớp phân tích..............................................................................15
2.3.1. Biểu đồ lớp phân tích.........................................................................................15
2.3.2. Biểu đồ lớp chi tiết...........................................................................................16
2.4. Biểu đồ tuần tự........................................................................................................21
CHƯƠNG 3: CÀI ĐẶT VÀ THỰC NGHIỆM.................................................................26
3.1. Môi trường cài đặt và thực nghiệm.........................................................................26
3.2. Triển khai hệ thống..................................................................................................26
KẾT LUẬN.......................................................................................................................27
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................28

2
 DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 2. 1 Biểu đồ use case tổng quát của hệ thống quản lý Thư viện trường Đại học Hải
Phòng...................................................................................................................................6
Hình 2. 2 Biểu đồ use case độc giả......................................................................................7
Hình 2. 3 Biểu đồ use case tác nhân thủ thư........................................................................8
Hình 2. 4 Biểu đồ use case cập nhật....................................................................................9
Hình 2. 5 Biểu đồ use case cập nhật bạn đọc.......................................................................9
Hình 2. 6 Biểu đồ use case cập nhật tài liệu......................................................................10
Hình 2. 7 Biểu đồ use case quản lý mượn trả....................................................................10
Hình 2. 8 Biểu đồ use case thống kê..................................................................................11
Hình 2. 9 Biểu đồ lớp phân tích.........................................................................................16
Hình 2. 10 Biểu đồ lớp thiết kế..........................................................................................17
Hình 2. 11 Biểu đồ lớp chức năng đăng nhập...................................................................18
Hình 2. 12 Biểu đồ lớp chức năng quản lý mượn sách......................................................18
Hình 2. 13 Biểu đồ lớp chức năng quản lý trả sách...........................................................19
Hình 2. 14 Biểu đồ lớp chức năng quản lý bạn đọc...........................................................19
Hình 2. 15 Biểu đồ lớp chức năng thống kê sách..............................................................20
Hình 2. 16 Biểu đồ lớp chức năng tìm kiếm......................................................................20
Hình 2. 17 Biểu đồ tuần tự chức năng đăng nhập..............................................................22
Hình 2. 18 Biểu đồ tuần tự chức năng tìm kiếm................................................................23
Hình 2. 19 Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý mượn sách................................................23
Hình 2. 20 Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý trả sách.....................................................24
Hình 2. 21 Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê thông tin sách.........................................24
Hình 2. 22 Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê thông tin bạn đọc...................................25

3
 CHƯƠNG 1: KHẢO SÁT HỆ THỐNG
1.1 Mô tả bài toán

Thư viện làm các phiếu sách gồm các thông tin sau: mã sách, tên sách, tên tác giả, nhà
xuất bản, năm xuất bản, số trang, tóm tắt nội dung, số bản. Bạn đọc muốn đăng kí mượn
sách thì tra cứu mã sách rồi ghi vào phiếu yêu cầu mượn. Khi mượn, bạn đọc phải sử
dụng thẻ thư viện chứa các thông tin về tên, ngày sinh, địa chỉ, sđt của người đọc. Mỗi
lần mượn sách được ghi nhận bằng phiếu mượn có dạng sau:

Khi bạn đọc trả sách, việc trả sách được ghi nhận vào dòng ngày trả, tình trạng
trên phiếu mượn và phiếu mượn được lưu để theo dõi.

1.2 Các yêu cầu của hệ thống

1.2.1 Các yêu cầu chức năng
Đăng nhập: giúp người dùng đăng nhập vào sử dụng hệ thống và phân quyền cho
3 tài khoản sử dụng là :Thủ tư , Nhà quản lý và Bạn đọc
Đối với Quản lý: sau khi quản lý đăng nhập sẽ có chức năng sau
Quản lý mượn trả sách: quản lý việc mượn trả sách của sinh viên,.
Quản lý đầu sách: cập nhật sách mới, tra cứu tìm kiếm sách.
Quản lý bạn đọc, thủ thư : quản lý thông tin.
Đối với Thủ thư: sau khi quản lý đăng nhập sẽ có chức năng sau
Quản lý mượn trả sách: quản lý việc mượn trả sách của sinh viên,.
Quản lý đầu sách: cập nhật sách mới, tra cứu tìm kiếm sách.
Quản lý bạn đọc: quản lý thông tin.

4
 Đối với Bạn đọc: sau khi bạn đọc đăng nhập sẽ có chức năng sau
Tra cứu tìm kiếm: tìm kiếm sách cần, muốn đọc.
Mượn trả sách: đăng ký mượn , và trả sách.
1.2.2. Các yêu cầu phi chức năng
Giao diện: đẹp gọn gàng, màu sắc hài hòa dễ nhìn.
Phần mềm: dễ làm quen dễ sử dụng.
Tốc độ xử lý: ổn định xử lý nhanh , tối ưu hóa.
Tính tương thích:
- Tương thích với nhiều hệ điều hành
- Phần mềm nhỏ, gọn không chiếm nhiều tài nguyên máy tính.
- Hạn chế tối đa lỗi có thể phát sinh và lỗi xung đột khi dùng chung với các phầm
mềm khác.
Cho phép đa truy cập:
- Có thể sử dụng qua mạng lan, internet…
- Nhiều người có thể truy cập cùng một lúc.

5
 CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG CÁC BIỂU DỒ
2.1 Xây dựng biểu đồ use-case
2.1.1. Biểu đồ use-case tổng quát
Dựa vào những thông tin bài toán, ta xác định được các thành phần trong lược đồ
Use Case :
- Actor: Thủ thư, Bạn đọc
- Use Case: Đăng nhập, Cập nhật, Tìm kiếm, Quản lý mượn – trả sách, Thống kê,
Thống Kê bạn đọc, sách mượn
Người thủ thư chỉ có thể quản lý mượn trả, cập nhật hay thống kê sau khi đăng
nhập vào hệ thống. Độc giả chỉ được sử dụng chức năng tìm kiếm của hệ thống và không
cần đăng nhập vào hệ thống. Trong hệ thống, use – case tìm kiếm được sử dụng trong các
use – case cập nhật, quản lý mượn trả, thống kê.

Hình 2. 1 Biểu đồ use case tổng quát của hệ thống quản lý Thư viện trường Đại học Hải
Phòng

Tác nhân Doc_gia:

6
 Hình 2. 2 Biểu đồ use case độc giả
Tác nhân thủ thư:

Hình 2. 3 Biểu đồ use case tác nhân thủ thư

7
2.1.2. Phân rã biểu đồ use-case tổng quát

Phân rã biểu đồ ca sử dụng với tác nhân…..

Phân rã use – case Cập nhật có hai đối tượng cần cập nhật là bạn đọc và sách. Một use
– case cập nhật có thể là cập nhật bạn đọc hoặc cập nhật sách. Các thao tác cập nhật là:
Thêm, sửa, xóa. Phân rã đến khi gặp nút lá ta được 3 biểu đồ sau.

Hình 2. 4 Biểu đồ use case cập nhật

Hình 2. 5 Biểu đồ use case cập nhật bạn đọc

8
 Hình 2. 6 Biểu đồ use case cập nhật tài liệu

Phân rã use – case quản lý mượn trả sách Use case quản lý mượn – trả sách được thực
hiện bởi thủ thư và có thể được phân rã thành hai use case nhỏ là Quản lý mượn và Quản
lý trả

Hình 2. 7 Biểu đồ use case quản lý mượn trả

9
Phân rã use – case thống kê
Use case thống kê có thể được phân rã thành hai use case nhỏ hơn là:
- Thống kê thông tin bạn đọc: cho biết danh sách các bạn đọc đang mượn sách, các
bạn đọc mượn sách quá hạn.
- Thống kê thông tin sách mượn: cho biết danh mục các cuốn sách đang được
mượn, các cuốn sách lâu ngày không có ai mượn …

Hình 2. 8 Biểu đồ use case thống kê

2.2. Mô tả biểu đồ usecase

2.2.1. Đăng nhập hệ thống

Mô tả tóm tắt:

- Tên ca sử dụng: Đăng nhập hệ thống.

- Tác nhân: Thủ thư.

Các hoạt động:

Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình đăng nhập

- Hệ thống yêu cầu nhập username và password

- Người dùng nhập vào username+password đăng nhập

- Hệ thống kiểm tra thông tin username và password. Nếu sai thì thực hiện
E-1, E-2

10
 Kịch bản phụ:
Ngoại lệ:
- E-1: người dùng nhập vào username không có trong csdl, hoặc username
đúng nhưng password sai hệ thống sẽ báo đăng nhập không thành công và
yêu cầu đăng nhập lại.
- E-2: Nếu độc giả mất password thì xin cập lại password mới thư viện

2.2.2. Tìm kiếm sách

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: Tìm kiếm sách
- Tác nhân: Độc giả, Thủ thư, Thủ kho
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- A-3: Người dùng là nhân viên phụ trách. Hệ thống hiển thị và cho phép
người dùng sử dụng tất cả các chức năng như thủ kho và thủ thư
- Nhập thông tin cần tra cứu.
- Hệ thống hiển thị các kết quả tìm được.
Kịch bản phụ:

Ngoại lệ:
2.2.3. Cho mượn sách

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: Cho mượn sách
- Tác nhân: Thủ thư
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình cho mượn sách.

- Kiểm tra độc giả có thẻ thư viện hợp lệ không. Nếu không thực hiện E-2.
- Kiểm tra sách mà độc giả mượn có trong hệ thống không. Nếu không
thực hiện E-3.
- Cập nhật thông tin độc giả và sách mượn.
Kịch bản phụ:

11
 Ngoại lệ:
- E-2: Hệ thống thông báo độc giả không phải là thành viên của thư viện
hoặc thẻ thư viện đã hết hạn.
- E-3: Hệ thống thông báo sách cần tìm không tồn tại
2.2.4. Nhận trả sách

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: Nhận trả sách
- Tác nhân: Thủ thư
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình nhận sách được trả

- Nhập tên tin độc giả trả sách, tên sách được trả. Nếu thông tin không
đúng thì thực hiện E-4.
- Hiển thị màn hình thông báo số ngày mà độc giả đã mượn và số tiền phạt
nếu số ngày mượn vượt quá 4 ngày (số tiền phạt 100 đồng / 1 ngày)
Kịch bản phụ:

Ngoại lệ:
- E-4: Hệ thống thông báo tương ứng cho các trường hợp:
- Độc giả không phải là thành viên của thư viện hoặc thẻ thư viện đã hết
hạn.
- Sách được trả không tồn tại.
2.2.5. Cập nhật

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: Cập nhật
- Tác nhân: Thủ thư.
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình cập nhật

- Cập nhật bạn đọc: Nếu có thay đổi bạn đọc ( thêm/xóa/ thay đổi thông
tin) thì người dùng thực hiện cập nhật lại danh sách bạn đọc.

12
 - Cập nhật tài liệu: Nếu có thay đổi tài liệu (thêm/bớt/chỉnh sửa thông
tin) thì người dùng thực hiện cập nhật lại danh sách tài liệu.
- Cập nhật danh sách bạn đọc mượn/trả.
Kịch bản phụ:

Ngoại lệ:
2.2.6. Cập nhật bạn đọc

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: cập nhật bạn đọc.
- Tác nhân: thủ thư.
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình cập nhật danh sách bạn đọc.
- Người dùng thực hiện thao tác thêm / xóa / sửa thông tin bạn đọc.
- Nếu thêm bạn đọc mà tên bạn đọc đã tồn tại thì thực hiện E-5.
- Nếu xóa bạn đọc mà tên bạn đọc không tồn tại thì thực hiện E-6.
Kịch bản phu:

Ngoại lệ:
- E-5: Thông báo là người dùng đã tồn tại, có tùy chọn để người dùng
quay lại nhập tên khác.
- E-6: Thông báo là người dùng chưa tồn tại, có tùy chọn để người dùng
quay lại nhập tên khác.
2.2.7. Cập nhật tài liệu

Mô tả tóm tắt:
-Tên ca sử dụng: cập nhật tài liệu
-Tác nhân: Thủ thư.
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Người dùng mở màn hình cập nhật tài liệu.

- Người dùng thực hiện thao tác thêm/ xóa/ sửa thông tin tài liệu.
- Nếu thêm tài liệu mà tên tài liệu đã tồn tại thì thực hiện E-7.

13
 - Nếu xóa tài liệu mà tên tài liệu không tồn tại thì thực hiện E-8.
Kịch bản phụ:

Ngoại lệ:
- E-7: Thông báo cho người dùng là tên tài liệu đã tồn tại, có tùy chọn yêu
cầu nhập tên khác hoặc sửa lại thông tin của tài liệu.
- E-8: Thông báo cho người dùng là tên tài liệu không tồn tại, có tùy chọn
yêu cầu nhập tên khác.
2.2.8. Thống kê

Mô tả tóm tắt:
- Tên ca sử dụng: Thống kê.
- Tác nhân: Thủ thư.
Các hoạt động:
Kịch bản chính:

- Hiển thị màn hình thống kê.

- Người dùng thực hiện cập nhật thống kê thông tin sách mượn và thông tin
bạn đọc.
Kịch bản phụ:

Ngoại lệ:
2.3. Xây dựng biểu đồ lớp phân tích
2.3.1. Biểu đồ lớp phân tích

Từ khảo sát bài toán kết hợp các biểu đồ use – case ta xác định được các đối tượng sau:
thủ thư, bạn đọc, người, sách, thẻ mượn. Các phương thức và thuộc tính ban đầu ta xác
định như hình dưới đây

14
 Hình 2. 9 Biểu đồ lớp phân tích
2.3.2. Biểu đồ lớp chi tiết

Dựa trên biểu đồ lớp trong pha phân tích và các biểu đồ trạng thái, biểu đồ tuần tự, biểu
đồ lớp thiết kế được xây dựng như trong hình 2.9 Biểu đồ lớp thiết kế bổ sung nhiều
thuộc tính và phương thức so với biểu đồ lớp phân tích.

15
 Hình 2. 10 Biểu đồ lớp thiết kế
2.4. Biểu đồ tuần tự
Các biểu đồ tuần tự

Trong hệ thống quản lý thư viện, chúng ta lựa chọn biểu đồ tương tác dạng tuần tự để
biểu diễn các tương tác giữa các đối tượng. Để xác định rõ các thành phần cần bổ sung
trong biểu đồ lớp, trong mỗi biểu đồ tuần tự của hệ thống quản lý thư viện sẽ thực hiện:
- Xác định rõ kiểu của đối tượng tham gia trong tương tác (ví dụ giao diện, điều
khiển hay thực thể).
- Mỗi biểu đồ tuần tự có thể có ít nhất một lớp giao diện (Form) tương ứng với
chức năng (use case) mà biểu đồ đó mô tả
- Mỗi biểu đồ tuần tự có thể liên quan đến một hoặc nhiều đối tượng thực thể.

16
 - Các đối tượng thực thể chính là các đối tượng của các lớp đã được xây dựng
trong biểu đồ thiết kế chi tiết.
Dưới đây là một số biểu đồ tuần tự cho các chức năng của hệ thống:
Biểu đồ tuần tự chức năng đăng nhập

Hình 2. 11 Biểu đồ tuần tự chức năng đăng nhập

17
Biểu đồ tuần tự chức năng tìm kiếm

Hình 2. 12 Biểu đồ tuần tự chức năng tìm kiếm

Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý mượn sách

Hình 2. 13 Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý mượn sách

18
Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý trả sách

Hình 2. 14 Biểu đồ tuần tự chức năng quản lý trả sách

Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê sách

Hình 2. 15 Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê thông tin sách

19
Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê bạn đọc

Hình 2. 16 Biểu đồ tuần tự chức năng thống kê thông tin bạn đọc

20
 CHƯƠNG 3: CÀI ĐẶT VÀ THỰC NGHIỆM
3.1. Môi trường cài đặt và thực nghiệm
3.2. Triển khai hệ thống
Sau quá trình xây dựng, hệ thống đã được cài đặt và chạy thực nghiệm… (chụp giao diện
của hệ thống vào đây để minh hoạ).

21
 KẾT LUẬN

Trên đây là báo cáo kết quả tìm hiểu và xây dựng các sơ đồ của hệ thống quản lý thư
viện. Qua việc thực hiện đề tài này em đã đạt được những kết quả sau:
- Hiểu thêm về ngôn ngữ mô hình hóa UML
- Làm quen và sử dụng được Edraw UML Diagram để vẽ các biểu đồ
- Biết được quy trình thiết kế một hệ thống thông tin
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện bài tập lớn này cũng còn nhiều hạn chế. ……

22
sau khi quản lý đăng nhập sẽ có chức năng sau

23