HỢP CHẤT HỮU CƠ

I. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
- Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật, cơ thể người và trong
hầu hết các loại lương thực, thực phẩm, trong các loại đồ dùng...

Hình 1: Một số loại thực phẩm, đồ dùng chứa hợp chất hữu cơ
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3 và muối
cacbonat, cacbua kim loại như CaC2...)
- Khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ đều thấy tạo ra CO2.

Hình 2: Thí nghiệm chứng tỏ bông chứa cacbon

3. Phân loại hợp chất hữu cơ
Hợp chất hữu cơ được phân thành hai loại chính như sau:
II. KHÁI NIỆM VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ
- Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và
những chuyển đổi của chúng.

- Hóa học hữu cơ có các phân ngành như hóa học dầu mỏ, hóa học polime, hóa học
các hợp chất thiên nhiên...

- Hóa học hữu cơ có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội.

III. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO TRONG PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
- Trong các hợp chất hữu cơ, C có hóa trị IV, H có hóa trị I, O luôn có hóa trị II.

- Kí hiệu:

Ví dụ:

- Các phân tử CH4,C2H4,C2H2... là các hiđrocacbon

- Ngoài ra các hợp chất có thêm các nguyên tố khác được gọi là dẫn xuất
hiđrocacbon
Ví dụ: Phân tử rượu etylic C2H5OH

- Mạch cacbon

+ Mạch vòng:

+ Mạch hở:

IV. CÔNG THỨC CẤU TẠO

* Cách viết CTCT của một hợp chất hữu cơ
Ví dụ: Viết CTCT của HCHC sau: C4H10

* Công thức cấu tạo khác nhau thì bản chất các chất là khác nhau
Giả sử hợp chất hữu cơ có dạng: CxHyOzNt
Đen – ta = số liên liên kết π + số vòng
Δ=2x+2−2. y+2.t = số liên kết π + số vòng.
Ví dụ: C4H8.
Δ=2⋅4+2−82=1Δ=2⋅4+2−82=1
=> Trong phân tử có 1 liên kết π hoặc có một vòng.

Sơ đồ tư duy: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

Câu 1: Axit axetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm khối
lượng của các nguyên tố trong axit axetic.
Câu 2: Viết CTCT:
C5H10, CH4, C2H6, C2H6O, C3H8.

Nhóm - OH hóa trị I

-O-H, - OH
Câu 1: Phân tử hợp chất hữu cơ A có hai nguyên tố. Khi đốt cháy 3
gam chất A thu được 5,4 gam H 2O. Hãy xác định công thức phân tử
của A, biết khối lượng mol của A là 30 gam.
Chất hữu cơ : C , H
Gọi công thức phân tử của A là CxHy
2CxHy + (2x + y/2) O2 2xCO2 + y H2O
nH2O= 0,3 mol
nCxHy= 0,3.2/ y =0,6/y (mol)
mA= MA. nA
3 = 30. 0,6/y
 Y= 6
 MA= 30
 12.x + y= 30
Thay y=6x= 2
CTPT: C2H6
BTVN:
Đốt cháy hoàn toàn 2,3 g hợp chất hữu cơ X thu được 4,4 g CO2 và 2,7g
nước biết khối lượng mol của X là 40
A, Lập công thức phân tử của X
B,Viết công thức cấu tạo của X