DRAMATIES

E
STRUKTUUR
IN MIS
UITERLIKE BOU
 UITERLIKE BOU
HOE? & IS DIE DRAMA IN BEDRYWE OF
TONELE VERDEEL?
• Mis is ‘n EENBEDRYF:
• ‘n beknopte formaat – slegs een aand se gebeure
• ‘n hooftema wat in die krisismoment uitgebeeld word
• In die eksposisie word die situasie geskets en
• die komende botsing word aangedui
• Daar is ‘n stygende spanningslyn wat lei tot die krisis
• Klimaks is in die slot
• Geen ware karakterontwikkeling nie slegs
• die openbaring van belangrike karaktertrekke word gegee
MIS VOLDOEN AAN AL DIE
KENMERKE VAN ‘N
EENBEDRYF

• Gebeure sentreer rondom die dreigende

onheil
• Die konstabel verskyn daarom op die
toneel
• Die drie vroue reageer onderskeidelik op
die konstabel
• Meisie word uiteindelik bevry uit haar
beklemmende bestaan
INNERLIKE BOU
INNERLIKE BOU
 EKSPOSISIE / UITEENSETTING
►Maak kennis met Miem en Meisie se omstandighede, hul verhouding, tyd &
ruimte
en ons besef dat daar ‘n onheil dreig.
♣ die ruimte: die armoedige kombuisie op ‘n plattelandse dorpie.

♣ die tyd : lente, ons hoor die presiese datum 31 Augustus 1936 en ons hoor van die Groot Depressie [1930’s],
8uur die Vrydagaand, en later 12uur / die magiese tyd

♣ die karakters: in hierdie drama leer ons Miem, Meisie, Gertie [en die Konstabel] beter ken.

♣ die situasie/probleem: ons hoor van die probleem/vrees vir die “ding” wat gaan gebeur.
Die vrees vir die moordenaar/verkragter wat weer vanaand kan toeslaan.
Geleidelik word ons gelei om die vrees te verstaan.
 MOTORIESE MOMENT
►is die gebeurtenis wat eintlik die
handeling aan die gang sit.
•In hierdie geval is dit die aankoms van Konstabel.
•Hy laat dinge gebeur.
•Sy binnekoms veroorsaak spanning as gevolg van
•dramatiese ironie: die gehoor vermoed onraad, maar Miem glo hulle is
veilig omdat hy ’n polisieman is.
• Hy manipuleer hulle om hom te glo en te vertrou: “Kom van elders.”
Hy sê hy kom net na spesiale gevalle toe “Deel van die ontplooide
waakeenheid”
• Hy kan ruik hoe oud elkeen is “…laat middeljare. Getroud en kinders gebaar”
• Vertel van die gevaar van die nag “Krieke kriek harder. Die adder seil
vinniger”
 •Aangesien die HANDELING deur die motoriese moment aan die gang gesit word,
dra die HANDELING daartoe by dat
VERWIKKELING ►die SPANNING opbou en tot botsings lei.
• Die uitwerking van die konstabel op elkeen van die vroue.
• Gehoor raak bewus van innerlike konflik in Meisie en
vermoed die Konstabel gee voor = DRAMATIESE IRONIE skep spanning
• Hul “blinde” vertroue in die konstabel veroorsaak spanning.
• Sy manipulasie van die vroue skep spanning, want ons kan aanvoel dat
hy hulle bedrieg.
• Sy teenwoordigheid veroorsaak ook spanning tussen die 3 vroue:
• Gertie en Meisie het albei ’n ogie op hom.
• Miem probeer weer vir Gertie keer omdat sy Meisie vir die konstabel
toeëien.
• As Meisie trou, sal Gabriël afkom uit die solder.
• Gertie raak jaloers.
• Die Konstabel vertel van sy blindheid deur sonsverduistering.
• Miem noem van Gabriël op die solder.
 KLIMAKS /
HOOGTEPUNT
►Die spanning en botsing wat
tydens die vorige fase opgebou het,
kom tot breekpunt, wat dan tot die
hoogtepunt lei.
•Die konstabel transformeer na ‘n siende
hofnar
•EN Meisie dans onder sy betowering by die
agterdeur uit, die konstabel geklee as hofnar
volg haar.
 OMMEKEER/
WENDING
•Die drama neem ‘n wending
•na die een of ander kant toe,
•met ‘n duidelike afname (oplossing) van die
spanning.
►Die transformasie van Meisie as ‘n skaam,
onseker meisie na die dansende vlinder.
 AFLOOP / ONTKNOPING
•Alle dramas het nie noodwendig ‘n afloop nie en
eindig dus op ‘n klimaks.
• Die slot in MIS is oop en onseker . . .
•Dit eindig waar Meisie saam met Konstabel verdwyn en
ons weet nie wat verder gebeur nie . . .
Is Meisie nou regtig vry?
Het die Konstabel goeie bedoelings met haar?
Wat gaan Miem en Gabriël nou maak?
In ‘n neutedop . . .
1. Eksposisie/uiteensetting: Hier leer ken ons -
♣ die ruimte: die armoedige kombuisie op ‘n plattelandse dorpie.
♣ die tyd : lente, ons hoor die presiese datum en ons hoor van die Groot Depressie [1930’s].
♣ die karakters: in hierdie drama leer ons Miem, Meisie en Gertie ken.
♣ die situasie/probleem: ons hoor van die probleem/vrees vir die “ding” wat gaan gebeur.
Geleidelik word ons gelei om die vrees te verstaan.
2. Die motoriese moment is die gebeurtenis wat eintlik die handeling aan die gang sit.
In hierdie geval is dit die aankoms van Konstabel. Hy laat dinge gebeur.
3. Verwikkelingsfase Aangesien die handeling deur die motoriese moment aan die gang gesit word, dra die handeling
daartoe by dat die spanning opbou en tot botsings lei.
4. Klimaks/Hoogtepunt Die spanning en botsing wat tydens die vorige fase opgebou het, kom tot breekpunt, wat dan
tot die hoogtepunt lei.
5. Ontknoping Die drama neem ‘n wending na die een of ander kant toe, met ‘n duidelike afname (oplossing) van die
spanning.
6. Afloop Alle dramas het nie noodwendig ‘n afloop nie en eindig dus op ‘n klimaks. Dit is ook die geval met Mis,
aangesien die drama eindig waar Meisie saam met Konstabel verdwyn en ons weet nie wat verder gebeur nie.
 INNERLIKE BOU
► Die ontwikkeling van spanning en konflik in die drama
KOMPONENTE
❖ Eksposisie / uiteensetting
❖ Motoriese moment
❖ Verwikkeling
❖ Ontwikkeling
❖ Hoogtepunt / klimaks
❖ Ommekeer/wending
❖ Ontknoping / afloop
TOEPASSING OP MIS
▪ Maak kennis met Miem en Meisie se omstandighede, hul verhouding, tyd & ruimte en
ons besef dat daar ‘n onheil dreig.
▪ Die konstabel se koms sit die handeling aan die gang. Hy kom die vroue oppas en hul
voel gerus by hom.
▪ Die uitwerking van die konstabel op elkeen van die vroue. Die konstabel se
blindheid deur sonsverduistering. Miem vertel van Gabriël op die solder.
▪ Gehoor raak bewus van innerlike konflik in Meisie en vermoed die Konstabel gee
voor.
▪ Die konstabel transformeer na ‘n siende hofnar EN Meisie dans onder sy
betowering by die agterdeur uit, die konstabel geklee as hofnar volg haar.
▪ Die transformasie van Meisie as ‘n skaam, onseker meisie na die dansende vlinder.
▪ Die slot is oop en onseker . . .
 BRONNE GEBRUIK

1. Letterkunde-studiegids Trits: Mis - Maskew Miller Longman 2008

2. TRITS Mis Mirakel Drif Drama en aantekeninge - Maskew Miller Longman
3. LOK – 2010 aantekeninge