5.

Операции со рационални броеви

Собирање и одземање на дропки

Дропки се собираат (одземаат) доколку имаат заеднички именител. При тоа заедничкиот именител се препишува
а броителите се собираат (одземаат)

2 3 2+3 5
+ = =
7 7 7 7

Ако дропките не се со заеднички именител претходно треба да се доведат до заеднички именител

(2 (5
3 1 6 5 11 1
+ = + = =1
5 2 10 10 10 10

Ако има мешани броеви претходно треба да се претворат во чисти дропки

(4 (3 (2
2 1 5 11 9 29 44 27 58 13 1
3 +2 −4 = + − = + − = =1
3 4 6 3 4 6 12 12 12 12 12

Дропките треба да се доведат до нескратливи

(3 (8 (4
3 1 5 9 8 20 217 7
− + = − + = =
8 3 6 24 24 24 248 8

Mножење на дропки

Дропки се множат така што се множи броител со броител именител со именител. Ако има потреба се врши
кратење на некој од броителите со некој од именителите

3 5 3  5 15
1.)  = =
8 7 8  7 56
21 153 1  3 5
2.)  = =
51 168 1  8 8
1 1 255 162 10 1
3.)3 1 =  = =3
8 15 81 153 3 3

Делење на дропки

Две дропки се делат така што првата дропка се множи со реципрочната вредност на втората дропка

2 5 2 7 14 1
1.) : =  = =1
3 7 3 5 15 15
18 9 182 102 2  2 4
2.) : =  = =
25 10 255 91 5 1 5
2 7 32 16 322 93 6 1
3.)2 :1 = : =  = =1
15 9 15 9 155 161 5 5
Двојна дропка

а
Двојна дропка е дропка во која броителот и именителот се исто така дропки b
c
d

Надворешни членови на двојната дропка се a и d, b и c .

Двојната дропка се претвора во обична дропка така што броителот е производ од надворешните членови а
именителот е производ од надворешните членови

а
b = аd
c bc
d

2
21  93 3 1
1.) 3 = = =1
4 31  42 2 2
9
4 24
4
5 5 243 155 15 3
2.) = = = =3
2 32 51  324 4 4
2
15 15