TÜRKÇE 01
1. Yemyeşil ormanların ---- sonucu ekolojik dengesi
bozulan maymunlar, diğer hayvanlara göre ----
daha fazla etkileniyor ve vücut ısısını kaybede-
rek ölüyor.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla
aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) kirletilmesi - susuzluktan
B) kesilmesi - tehlikeden
C) yakılması - bataklıktan
D) yok edilmesi - güneşten
E) tahrip edilmesi - soğuktan*
2. Senaryoculukta önemli bir kural vardır: Senarist
yaşama dönük olmalı, yaşamın gerçeklerini iyi-
ce araştırmalı, görmelidir. Bu, doğru bir kuraldır.
Ancak unutulmaması gereken asıl nokta şudur:
Senarist, senaryoyu gözlerini açarak değil, yu-
marak kaleme almak zorundadır.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak iste-
nen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Senaryoculukta hiçbir baskıyı dikkate alma-
dan yazmak gerektiği
B) Senaryoda gerçeklerden sıkılan halkı mutlu
edecek hayalî ögelere yer vermek gerektiği
C) Her senaristin başka senaristlerin metinle-
rinden etkilenmeden özgün ürünler vermesi
gerektiği
D) Senaristin gerçekleri olduğu gibi değil, kurgu-
ya dönüştürerek metinleştirmesi gerektiği*
E) Senaryoculukta bugünü yansıtmak için geç-
mişe bakmanın önemli olduğu
2 Denemeye Değer
3. On yıl önce kurulan bu yayınevi, her dönem fark-
lı yazarlara yazdırdığı birbirinden özgün soru
bankalarıyla elde ettiği başarısını bu dönemde
çıkardığı yayınlarla da sürdürüyor.
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek
yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yayınevi günden güne yeni ve farklı yapıtlar
yazdırmakta zorlanmaktadır.
B) Yayınevi, ekibine her dönem yeni yazarlar
eklemektedir.
C) Okuyucu tarafından beğenileceğine inanılan
soru bankalarının yazımı tercih edilmektedir.
D) Her dönem yazılan soru bankaları daha ön-
cekilerle benzerlik göstermemektedir.*
E) Soru bankaları geçen yıla göre daha fazla
satılmıştır.
4. İnsanlar hatalarını mutluyken değil, mutsuzken
anlar.
Bu cümleye anlamca en yakın cümle aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) İnsan mutlu yaşamak istiyorsa yanlışlarıyla
yüzleşmekten kaçınmalıdır.
B) Mutsuz insanlar yaşamda hep hataların pe-
şinde gezenlerdir.
C) Mutluluk gerçeklerin perdesi, mutsuzluksa
büyütecidir.*
D) En büyük mutluluk başkalarının hatalarını
görmezden gelebilmektir.
E) Hatalarını görebilen insanlar asla mutluluğu
yakalayamazlar.
5. (I) Eskiden insanların iletişim araçları bugünkün-
den farklıydı. (II) Ben insanların iletişim çağında
yalnızlaştıklarını düşünüyorum. (III) İletişimin
değil, iletişim araçlarının öne çıktığı; dolayısıy-
la ilişkilerde yüzeyselliğin hâkim olduğu bir çağ
bu. (IV) Arkadaşların bir araya geldiklerinde bile
önceki yıllardaki gibi bir sıcaklığın hissedilemedi-
ğini gözlemliyorum. (V) Bunu da sayısı ve çeşidi
artan iletişim araçlarının gizli kalması gereken
her şeyi açığa vurmasına bağlıyorum.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.
7.
I. Avustralya kıtasında Avrupalılar gelmeden
önce farklı dillere sahip pek çok kabile barın-
maktaydı.
II. Bu kabileler tek bir kültürden ziyade birbirine
benzer yanları olan farklı kültürlere sahipti.
III. Her kabilenin kültürü, inançları, dili çok bü-
yük ölçüde kendine özgüydü.
IV. Avustralya yerlilerinin toprağa saygı ve “Düş
zamanı” inancı üzerine kurulu gelenekleri ve
manevi erdemleri bulunmaktaydı.
V. Ancak bu kendine özgülüğün sınırları da çok
keskin değildi.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı
bir bütün oluşturması için hangileri yer de-
ğiştirmelidir?

A) I. ile II. B) I. ile III. C) II. ile III.

D) III. ile IV. E) IV. ile V.*

6.
I. Çünkü evlilik kültürel olarak evrensel olma-
sına karşın her zaman aynı tip aile örgütlen-
mesini ortaya çıkarmaz.
II. Evlilik, kadının doğurduğu çocukların, eşlerin
her ikisinin de meşru evladı olarak kabul
edilmesi için erkek ve kadın arasında kurulan
birliktir.
III. Çekirdek aile ise modern toplumun atomu-
dur.
IV. Gelgelelim hiçbir evlilik tanımı tüm toplum-
lara kolayca uygulanabilecek kapsamda
değildir.
8. (I) Doğadan öğrenmemiz gereken çok şey var.
V. Yine de evlilik çoğu kez yeni bir çekirdek (II) İhtiyacımız olan bütün gerçek bilgiler doğanın
ailenin temelidir. kadim kitabında yazılı. (III) Bu bilgiler hiçbir kü-
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı tüphanede, İnternet sayfasında bulunmuyor. (IV)
bir paragraf oluşturulursa cümlelerin sırala- Doğanın dilini konuşabilmek, doğayı anlamak ve
ması aşağıdakilerin hangisinde verilen şekil- herkesin anlamasını sağlamak boynumuzun en
de olur? önemli borcu. (V) Çünkü doğa her an, zihnimizde-
ki dev aynasını yerle bir ediyor.
A) III - V - IV - I - II
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
B) II - III - V - I - IV
gisinde “bir kavramla ilgili algının değiştiği” an-
C) V - IV - I - II - III
lamı vardır?
D) II - IV - I - V - III*
E) IV - V - I - II - III A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.*

Denemeye Değer 3
9. Otobüsümüz Denizli ’ den Aydın’a ilerlerken gök- 11. İnsanı kurcalamaktır uygarlık, dostça sarıp sar-
I I
yüzü iyiden iyiye ağardı , o anda da aklıma bir malamaktır. İnsanı gördüğü yerde ceketinin önünü
II II
Ege türküsünün sözleri geliverdi ; “ Hadin çıka- iliklemektir. Bilgin, insanlığın var olmasına yardım
III IV III IV
lım şu dağların başına da başına...” Yolun kenarın- ediyorsa buluşuyla övünmelidir. İnsanlığa karşı
dan başlayan incir ağaçlarına daldım önce. Etek- iğrenç çıkarların oyuncağı olmamalıdır bilimsel
lere dek uzanan zeytinlere ve doruklara doğru V
koyulaşan çamlara ...
buluşlar.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden
Bu parçadaki numaralanmış noktalama işa- hangisi bir eylemsiyi nitelemektedir?
retlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.

12. Aşağıdakilerin hangisinde eylemin karşılıklı

10. Günümüzde Dünya genelinde artan nüfusun yapıldığı anlamı vardır?
I II
A) Karar verildiği üzere hafta sonu için Bolu’ya
ihtiyaçları, makineli tarım, GDO’lu tarım gibi
gidildi.
III IV
B) Sokakta yıllar sonra yüz yüze gelince şaşkın-
yöntemleri gündeme getirmekte ancak aşırı
lık ve özlemle sarıldık.*
kâr hırsının yarattığı çelişkiler tüketicileri ve kimi C) Canı sıkılan arkadaşıma sen de amma rahat-
V sın, diye takıldım.
üreticileri geleneksel tarıma yönlendirmektedir. D) Deneme uçuşu sırasında insansız hava ara-
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangi- cı yere çakıldı.
sinde bir yazım yanlışı vardır? E) Köylüler, maden şirketini protesto etmek için
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V. yollara döküldü.

4 Denemeye Değer
13. Ünlü fotoğrafçı David Magro, Avustralya’nın
doğu kıyısındaki Tasmanya eyaletinde “Güney
Işıkları”nın çarpıcı renklerini yakaladı.
Bu cümlenin ögelerinin dizilişi, aşağıdakiler-
den hangisiyle özdeştir?
A) Çiftlik hayvanlarının çabuk büyümesi için kul-
lanılan antibiyotiklerin zararlı olduğunu bu-
gün bilim insanları açıkladı.
B) Servetifünun şairlerinden Tevfik Fikret, “Şer-
min” adlı eserinde yoksul ve sakatlara yar-
dım etmenin gereğini anlatmıştır.*
C) Türk edebiyatında köy konulu romanların
çoğu Cumhuriyet Dönemi’nde yazılmıştır.
D) Ömer Seyfettin’in öykülerinde insanların
olaylar karşısındaki tepkileri en çarpıcı biçim-
de görülür.
E) Uzmanlar, çocuğun ev ödevini eksik yapma-
sının ya da unutmasının altında ciddi sorun-
lar olabileceğini vurguluyor.
16. Ben kalem adamıyım. Kalemden ve en nihaye-
14. (I) İyi bir konuşmacı, dinleyicilerine tepeden bak-
maz. (II) Duygu ve düşüncelerini başkalarıyla
dostça paylaşmak ister. (III) Bu ise dürüstlük ve
içtenlik gerektirir. (IV)Bence içtenlik, olduğumuz
gibi görünmektir. (V) Dolayısıyla olduğumuz gibi
görünmezsek bir başka deyişle inandığımızı
söylemekten kaçınırsak dinleyicilerimizi kendi-
mize asla inandıramayız.
Numaralı cümlelerle ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) I. cümle yapıca basit olumsuz, kurallı bir
cümledir.
B) II. cümle içinde birleşik bir cümledir.
C) III. basit bir fiil cümlesidir.
D) IV. cümle birleşik bir fiil cümlesidir.*
E) . cümle şartlı birleşik cümledir.
Denemeye Değer
15. İnsanların, aklını kullanabilmesi için en başta öz
güvene ve yoğun bir huzura ihtiyacı vardır.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Yeterlik eylemi
B) Üstünlük zarfı
C) Dönüşlülük zamiri*
D) Bulunma durumu eki
E) Sıfat tamlaması
tinde yazıdan başka bir şey düşünmem. Gön-
lümü yazarak eğlendiriyorum, geçimimi de ya-
zarak sağlıyorum. Roman yazarlığı bana, açık,
kısa cümlelerle yazmayı öğretti. Çünkü günü-
müzde romancılık öyle bir duruma geldi ki kısa
sürede yeni bir roman yazmadınız mı unutulup
gidiyorsunuz. Gerçi eleştiri ve senaryo yazarlığı
yaparken vaktim olmasına rağmen yine de kısa,
anlaşılır yazmaya özen gösterirdim. Diyeceğim
o ki eserlerimi hızlanmaya endeksledim, onları
yaptığım işe uydurmayı öğrendim.
Kendisinden böyle söz eden bir yazarla ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Birden fazla edebî türde yazmış olduğu
B) Yaşamını yazmaya feda ettiği
C) Anlatımda net ifadeler kullanma çabasında
olduğu
D) Romanlarını diğer yapıtlarından değerli bul-
duğu*
E) Hızlı üretim yapılmadığında kaybolup gidile-
ceğini düşündüğü
5
17. Ödül, sözlüklerde iyi ve özgün bir çabanın karşı-
lığı olarak verilen armağan ya da yapılan bir iyilik
olarak geçiyor. Osmanlıcada karşılığı “mükâfat”
olarak gösterilen ödül, özel olarak, hasmını ye-
nen pehlivana verilen para, koç, inek, at gibi
şeyleri de içeriyor. Demek ki ödül, sevindirici ve
özendirici bir şeydir. Bir sanatçıyı sevindirip daha
iyi çabalara yönelten şey ne olabilir, ortaya çı-
kardığı yapıtın herkesten önce kendine verdiği
hazdan başka?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Tanımlama yapılmıştır.
B) Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır.
C) Tanık göstermeye başvurulmuştur.*
D) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
E) Soru cümlesiyle ve devrik cümleyle görüşler
desteklenmiştir.
19. (I) 20. yüzyılın en önemli iki keşfinden biridir
sinema. (II) Öteki de atomun parçalanmasıdır.
(III) Atomun parçalanmasının getirdiği teknolojik
yenilikler insanları Ay’a götürdü. (IV) Sinema da
uzantısı olan televizyonla dünyayı iç içe getirdi,
iletişim devrimi yarattı. (V) Dünyayı değiştirdiği
için siyasal önemi ve gücü de böylece keşfedildi.
(VI) Sinemanın siyasetle ne kadar içli dışlı oldu-
ğu gözden hep kaçmaktadır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.*

18. Yazmak gibi, okumak da hayatın yetersizliklerine

karşı bir protestodur. Hayatta eksik olanı roman
ve öykülerle ararken, var olan hayatın sonsuza
duyduğumuz açlığı dindirmediğini ve daha iyi ol-
ması gerektiğini düşünürüz. Öyküler ve romanla-
rı, yalnızca tek bir hayatımız varken pek çok ha-
yatı yaşayabilmek için yaratırız.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine
karşılık söylenmiş olabilir?

A) Modern hayatta bireyler, beğenmediklerini

protesto için hangi araçlara sahiptir?
B) Yazmak ve okumak insan yaşamında nasıl
bir yere sahiptir?*
C) Öykü ve roman gibi türlerin ortak özellikleri
nelerdir?
D) İnsan, sonsuzluğa erişmek isteğiyle neler
yapmaktadır?
E) Çevredeki insanlarla ilişkileri güzelleştirmek
için edebiyatla ilgilenilmeli mi?

6 Denemeye Değer
20. ---- Örneğin on sekiz yaşına bastığı gün, ailesi
tarafından kendisine bazı sırların açıklandığı,
doğruları ve yanlışları sarsılan, geçmişin hiç de
bildiği gibi olmadığını öğrenen bir genç olsun.
Bu gencin yaşadığı travmaları gözünüzün önüne
getirin. İşte toplumun hâli böyle bir genci andırı-
yor. Toplumu yönetenler topluma “Arka bahçeye
gitmeyin çocuğum, arka bahçe yılanlarla, çıyan-
larla dolu.” diyen bir baba gibi davranıyor hep.
Bu da habersizliğe, travmaya ve baş dönmesine
sebep oluyor.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Toplumu yönetenlerle toplum arasındaki iliş-
kinin güçlü olması gerekiyor.
B) Eski kuşaklar gençleri hep olumsuz yönde
eleştiriyor.
C) Toplumun kendi geçmişi ile ilgili bilgisizliği,
yüzleşmeleri sorunlu kılıyor.*
D) Toplumun itaatkâr tutumu yöneticilerin her
zaman işine gelmektedir.
E) Siyasetçiler, görüşlerini toplumla paylaşırken
21. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
ölçülü davranmalıdır.
22. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
Denemeye Değer
21. ve 22. soruları aşağıdaki parçaya göre
yanıtlayınız.
(I) Avrasyalı dalgıç hücreli örümcekler suyun
altında balıklarla birlikte aynı ortamda yüzmek-
le kalmayıp aynı onlar gibi soluk alıyor. (II) Bu
örümcekler tamamen suyun altında oluşturduk-
ları ipeğimsi örümcek ağları arasındaki geniş
hava kabarcıkları içinde yaşıyor. (III) Yapılan bir
araştırma, bu hava kabarcıklarının fiziksel solun-
gaçlar gibi çalıştığını gösterdi. (IV) Yani bu hava
kabarcıkları, örümceklerin hareketsiz bir şekilde
dinlenirken tüketecekleri oksijenin çoğunu içinde
barındırabiliyor. (V) Ayrıca böceklerde fiziksel
solungaçların bulunması yeni bir bilgi değil. (VI)
Bazı küçük böcekler vücutlarını kaplayan ince
hava zarı sayesinde derelere ve nehirlere hız-
lı hareketlerle dalıp çıkabiliyor, bu tür böcekler
hava zarındaki oksijeni tüketirken aynı anda su-
dan içeriye gaz yayıldığından zarın içindeki hava
yenileniyor ve onların en önemli mücadelesi yani
hayatta kalma devam etmiş oluyor.
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, bazı canlıların yaşamsal faaliyet-
lerinde görülen birtakım benzerliklerden söz
edilmiştir.
B) II. cümlede, örümcekler tarafından üretilen
bir maddenin bir bölümünün örümceklere ya-
şam alanı sağladığından bahsedilmiştir.
C) IV. cümlede, örümceklerin hava kabarcıkları
içinde hareket etmesinin mümkün olmadığı
belirtilmiştir.*
D) V. cümlede, bir durumun daha önceden de
bilindiği dile getirilmiştir.
E) VI. cümlede, fizyolojik bir durumun sağladığı
avantaj üzerinde durulmuştur.
hangisi yoktur?
A) Açıklama
B) Niteleyici sözcükler
C) III. kişili anlatım
D) Karşılaştırma
E) Soyutlama*
7
 23. ve 24. soruları aşağıdaki parçaya göre
yanıtlayınız.
Kehribar içine hapsolmuş 30 milyon yıllık örüm-
cekler, ilk kez karşılaştırmalı bir çalışmaya konu
oldular. Baltık Bölgesi ve Karayiplere ait iki farklı
örümcek grubunun karşılaştırıldığı ve Manc-
hester Üniversitesiyle Manchester Metropolitan
Üniversitesi araştırmalarınca yapılan çalışma,
örümceklerin Senozoik Dönem (65 milyon yıl ön-
cesinden günümüze kadarki dönem) ortalarında-
ki ekolojik durumlarıyla ilgili olarak önemli ipuç-
ları sunuyor. Bu, dünyanın farklı bölgelerinden
gelen bu yaşlı örümceklerin böylesine büyük bir
ölçekte birbirleriyle karşılaştırılması bakımından
bir ilk. Karşılaştırılan tür sayısıysa altı yüz yetmiş
bir. Araştırmacılar kehribar parçalarının, geçmiş
orman ekosistemlerini tanımak için bulunmaz bir
pencere açtıklarını ve çok büyük miktarda bilgi
sakladıklarını söylüyorlar; yalnızca örümceklerin
kendileriyle değil, yaşadıkları çevreyle de ilgili
olarak.
23. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği-
nilmemiştir?
A) Kehribarların sadece örümceklerle ilgili bilgi
içermediğine
B) Araştırmanın, örümcek türlerinin en yoğun
bulunduğu çalışma olduğuna*
C) Kıyaslanan çeşitlerin adedine
D) Çalışmayı gerçekleştiren birimlere
E) Araştırmaya konu olan canlılara
24. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) Alanında uzman kişilerin sözlerinden yararla-
nılmıştır.
B) Sorularla anlatıma doğallık kazandırılmıştır.
C) Varlıkların nitelikleri, bu niteliklerin duyular
üzerinde uyandırdığı izlenimler belirtilmek is-
tenmiştir.
D) Sayısal veriler kullanılarak bilgi verme yoluna
gidilmiştir.*
E) Okuyucunun bir konu üzerindeki kanı, dü-
şünüş ve davranışını etkileyip değiştirmek
amacıyla yazılmıştır.
8 Denemeye Değer
25. ve 26. soruları aşağıdaki parçaya göre
yanıtlayınız.
Gazete ve roman okumayı, popülerizm göster-
gesi olarak düşünenlere, bununla insanlara caka
satanlara diyecek tek bir söz yok. Tatil yörele-
rinde, sosyal medyada sırf modaya uymak için
kitapları ellerine çanta niyetine alanların yaptığı
da aynı şey değil mi? Hâlbuki her gazete, her
roman bir deryadır. Ben denizin kıyısında yüz-
mek yerine kulaçlarıyla derin, yorucu ve hırçın
dalgalar arasında boğuşan gerçek takipçinin pe-
şindeyim.
25. Böyle diyen bir yazardan aşağıdakilerden
hangisini söylemesi beklenmez?
A) Gazete kâğıdının kokusunu hissetmeyen,
romanın karmaşık odalarında dolaşmayan
okuyucu, yazarın iç dünyasını tanıyamaz.
B) Yazar, romanıyla okuyucusunda fikirsel de-
rinlikler yaratır.
C) Okuyucuların okuma yokuşunda ter dökmesi
gerekir.
D) Bilinçli ve deneyimleri yüksek bir okur, yaza-
rın söylediklerinden, söylemediklerini çıkar-
maya çalışmalıdır.
E) Açıklık ilkesine uyularak yazılan kitaplar oku-
yucuya rota belirler.*
26. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
hangisi ağır basmaktadır?
A) Öyküleyici anlatım
B) Betimleyici anlatım
C) Tartışmacı anlatım*
D) Tanımlamadan yararlanma
E) Kanıtlayıcı veriler kullanma
 29. Aynı şehrin takımları en fazla kaç kere birbir-
27 – 30. soruları aşağıdaki bilgilere göre
leriyle eşleşmiş olabilir?
birbirinden bağımsız olarak yanıtlayınız.
A) 1 B) 2 C) 3 * D) 4 E) 5
Bir turnuvaya katılan sekiz takımdan A, B, C İs-
tanbul takımı; D, E, F Ankara takımı ve G, H İz-
mir takımıdır.
Takımlar ikişerli olarak eşleşecek ve kaybeden
elenecektir. Kazanan takımlar ise ikinci turda
birbirleriyle eşleşecektir. İkinci turda kazananlar
final oynayacaktır.
Eşleşmeler ve maçlarla ilgili olarak aşağıdakiler
bilinmektedir:

y C 1.turda D’yi elemiştir.

y 2. turda Ankara takımları birbirleriyle eşleş-
miştir.
y A finale çıkmıştır.

27. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi ke-

sinlikle doğrudur?

A) Finale çıkanlardan biri İzmir takımıdır.

B) A ilk turda H’yi elemiştir.
C) B ve G ilk turda birbirleriyle eşleşmiştir.
D) Şampiyon olan İstanbul takımıdır.
E) C yarı finalde elenmiştir. *

28.
I. İstanbul
30. A’nın karşılaştığı üç takım sırasıyla aşağıda-
II. Ankara kilerden hangisi olabilir?
III. İzmir
A) B - F - C
Şampiyon olan takım yukarıdaki şehirlerden
B) G - E - C
hangilerinin takımı olabilir?
C) H - C - F*
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) H - C - G
D) I ve II* E) I ve III E) B - E - F

1.E 2.D 3.D 4.C 5.A 6.D 7.E 8.E 9.C 10.A 11.A 12.B 13.B14.D 15.C 16.D 17.C 18.B 19.E 20.C 21.C 22.E 23.B 24.D 25.E 26.C 27.E 28.D 29.C 30.C

Denemeye Değer 9
 TÜRKÇE 02
1. Yazarlık deneyimim boyunca elimi hiç korkak
alıştırmadım. Ama ---- Tersi olsaydı bugün oldu-
ğum “yazar” olamazdım herhâlde. Belki bugün
olamadığım başka şeyleri olabilirdim. Ancak in-
san ihanet edilebilecekler ve edilemeyecekler
ayrımını yapmak zorunda kaldığında kendince
en aziz olanı ihanet edilemeyecekler listesinin
başına yerleştirmezse kişiliğini kaybeder. Bun-
dan hep korktum işte.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin
akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirile-
bilir?
A) kimileri beni kendini tekrarlamakla eleştirdiler
yıllarca.
B) her yazar yazı hayatında başkalarıyla karşı-
laştırılmaktan korkar.
C) ne olacağıma, nasıl yazacağıma benim adı-
ma karar vermeye çalışanlar da oldu.
D) yazmaktan şu ya da bu nedenle çekindiğim,
korktuğum şeyler de olmadı değil.*
E) yazarlık hayatı gençlerin sandığı kadar eğ-
lenceli bir hayat değildir.
2. Genç beyinler üretkendir ve üretmenin, yeni şey-
ler ortaya koymanın coşkusunu yaşar. Öyle ki
coşku içinde sıcağı sıcağına birçok fikir ortaya
atıverirler. Ama bazen dikkat etmedikleri bir şey
vardır: Taze olsun derken çiğ çay satmaya kalkı-
şırlar.
Bu parçadaki altı çizili sözle asıl anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gençlerin ortaya attığı fikirlerin yaşlılarca pek
kabul görmediği
B) Gençlerin yeteri kadar eğitim almadan işe
kalkıştıkları
C) Gençlerin kendi fikirlerinde bile maymun iş-
tahlılık gösterdikleri
D) Gençlerin fırsatçı bir yaklaşımla çıkar elde
etmeye çalıştıkları
E) Gençlerin yeterince olgunlaşmamış, yetkin-
leşmemiş fikirler öne sürdükleri*
10
3. Bir antivirüs paket programları üreten şirket, şir-
ketin tüm programlarıyla ilk defa karşılaşacak
müşterilerine A programının tam sürümünü 10
gün süreyle kullanma hakkı tanıyor.
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek
yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şirketin antivirüs programları dünyada çok
yoğun ilgi görmektedir.
B) Şirketin programının tam sürümünü kullana-
bilecek müşteriler belli donanıma sahip kişi-
lerden seçilmektedir.
C) Şirket, A programının tam sürümünü reklam
yapmak amacıyla müşterileriyle paylaşmak-
tadır.
D) Şirket, A programının tam sürümünü belli bir
zaman kotasıyla yeni müşterileriyle paylaş-
maktadır.*
E) Şirket, programlarıyla ilk defa karşılaşacak
müşterilerine A programı dışında başka prog-
ramlarını da tanıtmaktadır.
4. (I) Günümüzün gezi yazarının, gezdiği yerleri
Evliya Çelebi gibi yansıtması mümkün değildir.
(II) Gezi yazarı bir yerin geçmişini bugünmüş gibi
hissedip yazısına aktaramaz. (III) Mesela başka
bir ülkeyi gezerken orası için Batılı bir gezginin
yüzyıllar önce hissettiklerini hissetmesi olanak-
sızdır. (IV) Gezi yazarı gezdiği yerle ilgili olarak
ancak bugüne özgü kendi hislerini aktarabilir.
(V) Diğer taraftan gezilen yerle ilgili, dünün ba-
kış açısını yansıtan alıntılar yazıya serpiştirilerek
gezilen yerle ilgili dün bugün bağlamında sanat-
sal bir bütünlük sağlanabilir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gisinde “öneri” anlamı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.*
Denemeye Değer
5. (I) İnsanoğlunu birazcık sevgi mutlu ediveriyor.
(II) Mutluluk, başkalarının hüzünleri üzerine ku-
rulmadığı sürece masum kalıyor. (III) Bir erkeği,
bir kadını, bir sanat yapıtını, rüzgârda sallanan
yaprakları sevmek yüreklerimizi mutlulukla titre-
tiyor. (IV) Yaşama büyük bir minnettarlık duyu-
yorsunuz. (V) Bir de buna sevildiğini hissetmek
eklendi mi minnettarlığınız kat kat artıyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II.* C) III. D) IV. E) V.
6.
I. Elektrikli arabaların kullanımının önündeki en
büyük engel menzildir.
II. Ama benzin kullanımından kurtulabilmek için
bu elektrikli motorlara yeni bir bakış açısıyla
yaklaşmak gerekiyor.
III. Bu nedenle elektrik enerjisini depolama
konusuna yeni bir bakış açısı getirilerek bu
büyük engel aşılmaya çalışılıyor.
IV. Bu araçlarda kullanılan, yeniden dolduru-
labilir pillerin en iyisi bile bir depo benzinin
verdiği güçle boy ölçüşemez.
V. Bu konuya geçici bir çözüm olarak hem ben-
zin motoru hem de elektrik motoru taşıyan
hibrit araçlar gösterilebilir.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı
bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında
hangisi baştan üçüncü olur?
A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.
Denemeye Değer
7. Gazeteci:
(I)……………….
Sanatçı:
“Belgeseli en fazla 5 bin kişi izleyebilmiştir. İz-
leyen insanlarda duyarlılık olmuştur. Ancak ana
akım medya kanallarından ilgi olmadı. Televiz-
yon kanallarında belgeselin gösterilmesi lazım
ki ana akım medya izleyicisinin bakış açısı de-
ğişsin, politika belirleyiciler bir şeyler yapsın.
Örneğin vatandaş illegal avlanmış balık almasın,
balıkçı doğru şekilde avlansın. Bu belgesel ger-
çekleri anlattığı için yeterince ilgi duymadı.”
Gazeteci:
(II)……………
Sanatçı:
“Ailecek deniz severiz. Kitap çalışması yapı-
yordum. O zamanlar lüfer kampanyaları vardı,
Greenpeace’in ve birçok derneğin, topluluğun
kampanyası. Dayım neden lüferin belgeselini
yapmıyorsun dedi. Bu şekilde karar verdim lüferi
çekmeye. Balıkları sadece yemeyi değil, sürdü-
rülmesini de istiyoruz. Yaşam şeklimizi değiştir-
memiz gerekiyor. İklim değişikliği tüm dünyayı
etkiliyor ve Türkiye bundan kaçamaz. Konu sa-
dece lüfer değil ama biz lüfer üzerinden ilerle-
dik.”
Bu diyaloglarda boş bırakılan yerlere aşağı-
dakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (I) Belgeseli kaç kişinin izlediğini düşünüyor-
sunuz?
(II) Ailenizin bu belgeseli çekmede etkisi ne-
dir?
B) (I) Belgeseli çektikten sonra bir duyarlılık
oldu mu?
(II) Belgeseli çekmeye nasıl karar verdiniz?*
C) (I) Ana akım medyada belgeselinize yer bula-
biliyor musunuz?
(II)Bütün özel balıklar için bir çalışma düşü-
nüyor musunuz?
D) (I) Belgeselin gerekli ilgiyi yakaladığını düşü-
nüyor musunuz?
(II)Sadece lüferin belgeselini yapmak yeterli
midir?
E) (I) Belgeselcilik ne zamandan beri hayatınız-
da?
(II) Aileniz belgesel çekiminde yardımcı oldu
mu?
11
8. (I) Çağımızda aşk, karşı cinslerin namus, mül- 11. Aşağıdakilerden hangisinde eylemin devam
kiyet gibi kavramlarla yücelttiği bilinçli bir eylem ettiği anlamı vardır?
olarak yaşanmaktadır. (II) Ne var ki insanlığın
yabanıl döneminde aşktan söz edilemezdi. (III) A) Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da Samsun’a
Yabanıllık döneminde ne kadının ne de erkeğin çıkıyor.
bugünkü gibi bir “iffet” ve “sahip olma” anlamın- B) Verilen tüm görevler zamanında ve tam ola-
da bilinç - duygu karışımı tutumu bulunmaktaydı. rak yerine getirilecek.
(IV) Öyleyse söz konusu koşullarda aşkın bilinç- C) İstediğimiz örnekler elimize geçince işimiz
li bir eylem biçimi olarak yaşanamayacağının
çok kolaylaşmaktadır.
somut nedenleri yeterince bulunmaktaydı. (V)
İnsanın, vahşi topluluklar olarak yaşadığı ko- D) Kar daha da şiddetli yağıyor birkaç saattir.*
şullarda aşkı bugünkü gibi bir kültürel fenomen E) Bölgedeki köylüler gelecek baharda yaylaya
olarak algılaması olası değildir. (VI) Zamanın ve çıkıyor.
toplumsal koşulların gelecekte aşkı büründüre-
ceği anlam bugünküyle ne kadar yakın olacak
acaba?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
gisi kendinden önceki cümlenin nedenidir?

A) II. B) III.* C) IV. D) V. E) VI.

9. Rüzgârla savrulan yapraklar penceremin camına 12. Minyatür; el yazması eserlerin içeriğini açıkla-
çarpıp , kapımın önüne doğru dökülüyordu. Gök- mak amacıyla metne eklenen, derinliği olmayan,
I hacimsiz, ışık ve gölge oyunlarından uzak resim-
dir.
yüzü - insana korku salan karanlık boşluk - bu
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
II
gece yıldızsızdı ; yoldan geçenler , acele ace- A) Ek eylem
III IV B) Bağlaç
le yürürken zaman zaman başlarını havaya kal- C) Sıfat-fiil
dırıyor ve yağmuru kolluyorlardı . D) Türemiş isim
V E) İlgi zamiri*
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangi-
sinde noktalama işareti yanlış kullanılmıştır?

A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım

yanlışı vardır?
13. Güneş enerjisi elde etmek için nanobüyüklükte
A) Bölgedeki iki bin yüz yirmi genç, sanayi tesis-
inşa edilmiş yapay ormanlar, bazı bilim insanları-
lerinde işçi olarak çalışmaktadır.
nı düşündürüyor.
B) Öğrencilerimizin üçte ikisi üniversitede iste-
Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisin-
dikleri bölümlere yerleşmiştir. de sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
C) Kampanyayla topladığımız bin ikiyüz kitabı
A) Özne - belirtili nesne - yüklem*
çeşitli köy okullarına yolladık.*
B) Özne - belirtisiz nesne - zarf tümleci - yüklem
D) Bu yılbaşında büyük ikramiye 1 milyon Türk
C) Özne - yüklem
lirasıymış.
D) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci - yüklem
E) Son araştırmalar toplumun %18’inin durum-
E) Özne - zarf tümleci - yüklem
dan rahatsız olduğunu gösteriyor.

12 Denemeye Değer
14.
Kızdı bana yağmur
Nasıl gitti diye bağırdı
Hırçınlaştıkça hırçınlaştı
Hırsından camımı yumrukluyordu
Bense çoktan ağlamaya başlamıştım
Bu dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından han-
gisi yoktur?
A) Ünlü değişimi
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü daralması
D) Ünlü düşmesi
E) Ünlü türemesi*
17. Sanatçılar bazen öyledir bazen böyle. Kâh çı-
15. Gündelik hayatlarımızı, farkında olarak veya
olmaksızın kabul ettiğimiz onlarca varsayım ve
kişisel olduğunu düşündüğümüz onlarca seçim
üzerine kuruyoruz. Süpermarket reyonunda
seçtiğimiz meyvenin, bir mağazaya girdiğimizde
elimize aldığımız giysilerin veya tatilden sevdik-
lerimize attığımız kartpostalın dünya düzeni ve
uluslararası siyaset ile ne gibi bir ilişkisi olabilir
ki?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) İkileme yoluyla anlatımda ahenk sağlanmış-
tır.*
B) Soyut bir yargı somut durumlarla desteklen-
meye çalışılmıştır.
C) Tartışmacı anlatım biçimi kullanılmıştır.
D) Soru sorularak düşünce pekiştirilmiştir.
E) Düşünceler birinci çoğul kişi ağzından akta-
rılmıştır.
Denemeye Değer
16. (I) 20. yüzyılda görsel anlatım, dolayısıyla sine-
ma kültürel ortama damgasını vurmuştu. (II) Gü-
nümüzde sinema dünyanın her yerinde ölüyor.
(III) Bu, görsel dönemin sonuna gelinmesinden
kaynaklanıyor. (IV) İnternet, cep telefonu, tablet
gibi görsel iletişim araçları yaygın olsa da bun-
larınki dijital bir görselliktir. (V) Sinemada karşı-
mıza çıkan ve edebiyattan türeme, bir şey anlat-
maya ve kurgusal olmaya dayanan bir görsellik
değildir bunlarınki. (VI) Daha çok anlık kayıtlara
dayandığından, başı sonu belirsiz kesikli nitelik-
te olduğundan dijital görsellik sinemayı öldürü-
yor.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II.* B) III. C) IV. D) V. E) VI.
karlar gökyüzüne seyrederler âlemi kâh inerler
yeryüzüne âlem onları seyreder. Bazen kendi-
lerini büyük bir insan gibi hissederler, yaptıkları
iş müthiştir. Daha on dakika geçmeden müthiş
hüzünlenirler. “Hiçbir şey beceremedim hayatta.”
diye içlenirler, “Sanatım beş para etmez.” şeklin-
de düşünürler. Yine de bunu söylerken “Canım
ne de olsa...” diyerek içten içe böbürlenirler.
Bu parçada sanatçılarla ilgili olarak asıl anla-
tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanatçılara, tutarsız davrandıkları için inan-
mamak gerektiği
B) Sanatçı olmanın birçok ekonomik sorunla
baş etmeyi zorunlu kıldığı
C) Sanatçıların, yaptıkları işle ilgili olarak iç dün-
yalarının gelgitli olduğu*
D) Sanatçıların kendilerini dev aynasında gör-
meye meyilli olduğu
E) Sanatçıların genelde başarısız ve uyumsuz
insanlardan çıktığı
13
18. (I) Sadece vicdanı olan ama olayları çözecek bir
zekâya sahip olmayan, başkalarının oyuncağı
hâline gelir. (II) Sadece aklı olan fakat vicdanı
olmayanlarsa hiçbir sorumluluk duymadan, or-
tamdan yararlanma ve kişisel kazanç sağlama
yolunu seçerler. (III) Hem aklı hem vicdanı olan-
larınsa işi çok zordur. (IV) Böyleleri hem analitik
zekâsıyla ortada dönen dolapları çözer hem de
vicdanı gereği zarara uğrayacağı hâlde bunlar-
dan yararlanma davranışı sergilemez. (V) Top-
lumsal sorumluluğu ve vicdanı gereği halkı tehli-
kelere karşı uyarmaya çalışır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gisinden sonra düşüncenin akışına göre, “Bu
hâlleriyle saf birer çocuk gibidirler çünkü.” cüm-
lesi getirilirse anlatım akışı bozulmaz?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.
14
19. Dilimize yapışıp kalmış, insanlıktan söz eder-
ken hep insanoğlu diyoruz. Böylelikle dünya
nüfusunun bir kısmını yani erkekleri kastediyo-
ruz aslında. Ama bu kullanım zaman zaman işe
yaramıyor değil. Mesela savaştan söz edilirken
“insanoğlu”ndan doğru söz olamaz. Çünkü sa-
vaşları insanoğlu yapıyor, insankızı değil. Ama-
zonlar söylencesini saymazsak tarih boyunca
milyonlarca erkek birbirine giriyor, dönemin si-
lahlarıyla birbirini parçalıyor. İnsan kızları ise
çocuk doğuruyor, besleyip büyütüyor. ----
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerin hangisi getirilebilir?
A) Tarih genelde erkeğin yıkıcılığına ve saldır-
ganlığına, kadınınsa yapıcılığına ve şefkati-
ne sahne oluyor yani.*
B) Dolayısıyla kadınlarla erkekler arasındaki
mücadele geçmişten bugüne kadar uzuyor.
C) Demek ki erkekler daima kadınlar üzerinde
egemenliklerini kuruyorlar.
D) Kısacası kadınlar ne olursa olsun haklılıkları-
nı kabul ettiriyorlar erkeklere.
E) Sonuç olarak tarihi anlamadan gelecekte
olacaklar üzerine net saptamalar yapılamı-
yor.
Denemeye Değer
20. Evvel zamanla başlar Doğu’nun kadim
hikâyeleri. Genelde Doğu coğrafyası, özelde
ise Anadolu, çağlar boyunca yazıdan öte ses-
le, sözlü kültürle ilişkili olmuştur. Kurulup yıkılan
beylikler, mirlikler, hanedanlıklar, devletler, im-
paratorluklar söze daha çok değer biçmişlerdir.
Yazı ilk defa Mezopotamya’da ortaya çıkmasına
rağmen aslında pek de rağbet görmemiştir. Batı
daha sonra buna sahip çıkmış ve sözlü olanı ya-
zıya geçirmiş ve yazılı kültürlerini oluşturmuştur.
Oysa Doğu’da ve Mezopotamya topraklarında
söz varken yazıya ihtiyaç duyulmamıştır. Bu yüz-
dendir ki en çok Doğu coğrafyasında destanlar,
masallar, efsaneler, fabllar, atasözleri, kıssadan
hisseler yoğun biçimde görülmektedir ve hâlâ da
insanların hayatlarında hatırı sayılır bir biçimde
yer tutmaktadır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği-
nilmemiştir?
A) Yazının Batı’da Doğu’ya göre daha fazla de-
ğer gördüğüne
B) Doğu’da eski anlatıların çok öncelere dayan-
dığına
C) Anadolu’nun, Doğu coğrafyasının özellikleri-
ni yansıttığına
D) Doğu’da sözlü dil ürünlerinin günümüzde de
varlığını sürdürdüğüne
E) Batı toplumlarında sözlü kültüre önem veril-
mediğine*
Denemeye Değer
21. ve 22. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
Sinema bağımsız bir sanat mıdır? Bence hayır.
Sinema her şeyini başka sanatlardan alıyor. Bu
durumda sinema bütün sanatların karışımından
oluşan yeni bir sanattır, yeni bir sanat olduğu için
de bağımsızdır, diyeceksiniz. Oysa yeni olmak
bağımsız olmayı gerektirmez. Birçok yenilik, es-
kiye sonuna kadar bağımlıdır. Sinemanın için-
den eski sanatları çekerseniz, sinema diye bir
şey kalmaz.
21. Bu parçada asıl vurgulanmak istenen aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Yeni oluşumlarda eskinin içinden seçilmiş
taşlar kullanılır.*
B) Görsel sanatlarda kullanılan teknikler, gücü-
nü geleneksellikten alır.
C) Sanat konusunda düşünenler, ürünlere du-
yulan ilgiyi sınıflamaya tabi tutarlar.
D) Her sanat ürünü, belli ilkeler doğrultusunda
oluşturulur.
E) Özgünlüğü yakalamanın yolu geçmişle bağ-
lantının kesilmesinden geçer.
22. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Senli benli bir havası vardır.
B) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir.
C) Öznel cümleler kullanılmıştır.
D) Neden-sonuç ilişkisi kurulmuştur.
E) Alıntıdan yararlanılmıştır.*
15
 23. ve 24. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
(I) Çağdaş tiyatro, dil ve anlatım konusunda es-
kidiğini anladığı için kendini yeniliyor. (II) Dola-
yısıyla çağdaş tiyatronun dile fatura çıkaran bir
tiyatro olduğu düşünülebilir. (III) Tiyatro dilinin
büyüme aşamaları analiz edildiğinde bugün sah-
nelerde oynanan oyunların tiyatronun gündelik
dilinden oldukça uzak olduğu söylenebilir. (IV)
Bu uzaklık, oyuncunun ve yazarın dünyayı hangi
gözlükle görmek istediğine bağlanabilir. (V) Çağ-
daş tiyatroya, bu yönüyle dille çekişmeye giren,
onunla hesaplaşan bir tiyatro kimliği de verilebi-
lir.
23. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V.*
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
24. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisine
yanıt vardır?
A) Oyuncuların büründükleri rollerin değerlendi-
rilme ölçütleri nelerdir?
B) Günümüzde sunulan oyunların güncel dille
arasındaki kopukluğun sebebi ne olabilir?*
C) Çağdaş tiyatrolardaki özelliklerin diğer tiyat-
rolar üzerindeki etkisi nedir?
D) Gündelik dilin eserlere yansımasında konu-
lan sınırlar ne kadar genişletilebilir?
E) İnsanda neden bir sanatsal üretim çabası
vardır?
16
25. ve 26. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
(I) Büyüyen yaşlı nüfusu korumak ve onlara bak-
mak birçok gelişmiş ülkenin gittikçe büyüyen bir
sorunu hâline geliyor. (II) Yaşlanan uzuvların
gücünün ve sağladıkları yararın nasıl artırılabi-
leceği konusu sorunlardan biri. (III) Japonya’nın
başkenti Tokyo’nun yakınlarındaki Tsukuba Üni-
versitesinden Yoshiyuki Sankai’nin geliştirdiği
tek kol için dış iskelet belki bu sorunu çözebilir.
(IV) Aygıt omuzlara geçirilen portatif bir yelek ve
buna bağlı, tek kol için motorlu bir dış iskeletten
oluşuyor. (V) Dış iskelet koldaki açıyı, döndürme
kuvvetini ve sinir vurumlarını algılıyor ve bu ve-
riler doğrultusunda kullanıcının omuz ve dirsek
hareketlerine yardımcı oluyor. (VI) Bu sayede
kullanıcı günlük aktivitelerini daha rahat bir şekil-
de yerine getirebiliyor.
25. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gisinde aşamalılık söz konudur?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) VI.
26. Bu parçaya göre üretilen aygıtın;
I. kolay taşınabilir imkânı tanıması,
II. üretim maliyetinin yüksek olması,
III. günlük faaliyetleri gerçekleştirmede kolaylık
sağlaması
gibi özelliklerden hangilerine sahip olduğu
söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III* E) I, II ve III
Denemeye Değer
 27 – 30. soruları aşağıdaki bilgilere göre 28.

birbirinden bağımsız olarak yanıtlayınız. I. Dabbe

II. Labirent
Ayça, Banu, Ceren, Duygu, Elif, Figen, Gaye, III. Minyonlar
Hatice isimli arkadaşlar sinemaya gitmiş ve gös- Figen yukarıdaki filmlerden hangilerini izle-
terimde olan dört filmin başlama saatlerini miş olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II*

Dabbe → 17.30
D) II ve III E) I, II ve III
Labirent → 17.40
Minyonlar → 17.50
Kara Bela → 18.00
olarak öğrenmişlerdir.

Bu kişilerin izledikleri filmlerle ilgili olarak aşağı-

dakiler bilinmektedir:

y Bütün filmler izlenmiştir.

y Filmleri, herkes bir arkadaşıyla izlemiştir.
y Ayça ile Gaye aynı filmi izlemiştir.
y Ceren ile Elif aynı filmi izlemiştir.
29. Duygu’nun izlediği film 17:40’ta başlamışsa
y Gaye’nin gittiği film Ceren’in gittiği filmden 20 Kara Bela filmini izleyenlerden biri aşağıdaki-
dakika önce başlamıştır. lerden hangisidir?
y Figen’in izlediği film Hatice’nin izlediği filmden A) Ayça B) Ceren C) Gaye
önce başlamıştır.
D) Elif E) Banu *

27. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi ke-

sinlikle doğrudur?

A) Banu ve Hatice aynı filmi izlemiştir. 30. Minyonlar filmini izlemediği kesin olan üç
kişi aşağıdakilerden hangisidir?
B) Duygu ve Figen aynı filmi izlemiştir.
C) Ceren’in izlediği film Duygu’nun izlediği film- A) Ceren – Elif – Hatice
den önce başlamıştır. B) Ceren – Elif – Gaye
D) Ayça’nın izlediği film Hatice’nin izlediği film- C) Ayça – Gaye – Hatice
den önce başlamıştır. * D) Ayça – Gaye – Figen *
E) Elif Kara Bela’yı izlemiştir. E) Banu – Gaye – Elif

1.D 2.E 3.D 4.E 5.B 6.C 7.B 8.B 9.A 10.C 11.D 12.E 13.A14.E 15.A 16.A 17.C 18.A 19.A 20.E 21.A 22.E 23.C 24.B 25.A 26.D 27.D 28.C 29.E 30.D

Denemeye Değer 17
 TÜRKÇE 03
1. ---- Gelgelelim gündelik yaşamın tablolarına 2. Modern kentli insan teknolojiyi her alanda kulla-
dönüşen depremlerle, ekonomik krizlerle, ci- nıyor ve yeniliği hızla benimsiyor. Bu “hızla be-
nayetlerle sarsılıyoruz. Zaman zaman bunlara nimseme” öyle refleksleşiyor ki insan ilişkilerinde
ağzından çıkanı kulağı duymayan siyasetçilerin de “öncekini” hızla unutma yaygınlaşıyor. Ben bu
sözleri ekleniveriyor. Değerlilerin değersiz, de- nedenle teknoloji çağının mağara adamı olmayı
ğersizlerin değerli gibi yansıtıldığı iletişim araç- tercih ediyorum.
larıyla toplumu koruyan değer ölçütleri buruşuk Bu parçadaki altı çizili sözle, yazarın asıl an-
bir mendil gibi bir kenara fırlatılıyor. İyiyi kovup latmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
kötüyü yücelten bu atmosferin yüksek basıncıyla
bunalıyoruz. A) İnsan ilişkilerine zarar verdiğinden teknolojik
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre imkânlardan hiç yararlanmadığı
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? B) Teknolojiyi çok kullanan nesillerde ilkel dav-
ranışların çoğaldığı
A) Televizyon, İnternet gibi araçlar mutlu haber-
C) Hızla değişen teknolojiyi takip etmenin her
lerden çok üzücü haberler taşıyor gündemi-
geçen gün zorlaştığı
mize.
D) Teknoloji meraklısı yeni neslin eski değerlere
B) Modern çağın insanları olarak geleceğe hep
sırt çevirdiği
umutla yürümek, yıkılmamak istiyoruz.*
E) Teknoloji çağının ilişkilerde yarattığı nitelik-
C) Günümüzde siyasetçiler gerçekçi politikalara
sizliğe kendisinin direniş gösterdiği*
dayanmayan içi boş sözlerle halkı oyalıyor.
D) Toplumun ahlakı bozuldukça toplumu üzen
birçok sorun da ortaya çıkıveriyor.
E) Geçmişten bu yana çözümsüz sayılan sorun-
ları günümüzde bilim ve teknoloji kolaylıkla
hâllediveriyor.

18 Denemeye Değer
3.
I. bulunmaz bir hazine niteliğindeydi
II. insanlığın bebeklik günlerinde yaşamakta
olan bir primatla ilgili
III. Çad’ın Djurab Çölü’nde 2001 yılında ortaya
çıkarılan bir kafatası
IV. bulmaya adanmış paleoantropologlar için
V. ilk görüntüleri sunması bakımından, insanlı-
ğın köklerini
Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi
baştan dördüncü olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV.* E) V.
6.
4. Çok karlı bir pazar günüydü sanırım. Nedense
Karaköy... Sokaklar bomboş. Demek ki evlerden
çıkılmayacak denli soğuk. Pazar günlerinin yaz
mevsimindeki renkleri çoktan uçup gitmiş. Bem-
beyaz karakış... Arka mahâlleler... Kar yağmış
dallar... Kimi yoksul, kimi zengin binbir hikâyeyle
kaynaşan uzak çatılar... Bir tenha vakit... Neden,
nereden aklıma geldi bilmiyorum.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Pekiştirilmiş sözcük kullanılmıştır.
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Betimleyici anlatımdan yararlanılmıştır.
D) Eksiltili cümleler bulunmaktadır.
E) Örnekler verilerek somutluk sağlanmıştır.*
Denemeye Değer
5. (I) Kimliğimizin önemli bir bölümü doğduğumuz,
yaşadığımız yere bağlıdır. (II) Yabancı bir ülke-
ye gittiğimizde bize kim olduğumuzu sormadan
önce nereden geldiğimizi sorarlar. (III) Kimlik
kavramı son yıllarda tüm dünyanın gündemin-
de aslında. (IV) Kim olduğumuz hakkında en
önemli ipucu sayıldığı için belki de. (V) Bu
durumda kendisini bir yere ait hissetmeyen biri-
nin kimlik sorunu olmaz mı?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.
I. Sonraları dedem gözlerini bahane edip
elindeki gazeteyi veya kitabı “Hadi, sen bana
oku!” diye bana verirdi.
II. Elindekini bana uzatıp sesli okutsun diye...
III. Ben de o bir şeyler okurken elime kitabımı
alır, yanından ayrılmazdım.
IV. Dedem, okumayı keyifle sökmemi sağladı
her şeyden önce.
V. Okuma sevgim beş altı yaşlarındayken de-
dem sayesinde başladı.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı
bir paragraf oluşturulursa cümlelerin sırala-
ması aşağıdakilerin hangisinde verilen şekil-
de olur?
A) IV - III - I - V - II
B) V - IV - I - III - II*
C) III - II - I - IV - V
D) II - III - I - V - IV
E) I - III - II - IV - V
19
7.
I. İnsanların coğrafi dağılıma bağlı özellikle-
rinden en doğal olanı ve üzerinde en çok
tartışılanı, farklı deri renkleri.
II. Bu konuda en yaygın görüş, tropikal gün
ışığına karşı koruma sağlaması için, ekvator
gölgesine yaklaştıkça cilt renklerinin koyulaş-
ması.
III. Ancak derinin rengiyle enlem arasındaki bu
korelasyon, çok sayıda istisnayla dolu ve
bu korelasyonun işlevsel yorumu tartışma
konusu.
IV. Çünkü bu tartışmalara en çok ilgi duyanlar
ırkçılar olduğundan bu konuyu inceleyen
araştırmacılar, kendilerini zan altında hisse-
diyorlar.
V. Birçok bilim insanı da bu tartışmaya katılmak
istemiyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı
bir bütün oluşturabilmesi için hangileri yer
değiştirmelidir?
A) I. ile II. B) II. ile III.
D) III. ile V. E) IV. ile V.*
20
8. (I) Kendi dilimizin inceliklerini en çok da başka
bir dili öğrenirken görebiliriz. (II) Kendi dilimizi
ikinci plana atmadığımız sürece yabancı dil öğ-
renmek iyidir. (III) Bir yabancı dil öğrenmenin
yararını vurgulamak üzere kullanılan “Bir lisan
bir insan, iki lisan iki insan.” sözü hep düşündü-
rücü gelmiştir bana. (IV) Beni asıl düşündüren
ikinci, üçüncü diller değil; ana dil. (V) Aritmetiğe
vurulunca bir lisan bir insan ediyorsa ne kadar
çok yarım insan, ne kadar çok küsuratlı insan var
Türkçenin konuşulduğu ülkemizde.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, karşılaştırmadan yararlanılmak-
tadır.
B) II. cümlede, bir koşul dile getirilmektedir.
C) III. cümlede, bir sözle ilgili saptamada bulu-
nulmaktadır.
D) IV. cümlede, aşamalı bir durumdan bahsedil-
mektedir.*
E) V. cümlede, olumsuz eleştiri yapılmaktadır.
C) III. ile IV.
9. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de , turizmin
I
getirip önümüze koyuverdiği gerçekler var .
II
Turizm , karakteri gereği doğal güzelliklerin bu-
III
lunduğu yerlerde gerçekleşiyor ancak oteller, ko-
nutlar, eğlence merkezleri, lokantalar ; mavi tur-
IV
lar, doğa yürüyüşleri gibi birçok turistik etmen
doğal ve vahşi hayatın “ yara almasına” sebep
V
oluyor.
Bu parçadaki numaralanmış noktalama işa-
retlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.
Denemeye Değer
10. Sanattaki birtakım kurallar değişirken bazıları hiç 12. Dokun radyonun düğmesine, dünyanın dört ya-
I II I II
değişmez. Örneğin bir çok sanatçı kendi dönem- nından sesler getirsin ayağına. Uçağa bin, daha
III III
lerindeki farklı sanatçılardan etkilenmiştir ancak karnın acık madan okyanusu aşmışsın bile. Geç
sanat tarihi boyunca hiç kimse sanatı kuru bir televizyonun karşısına; kalabalıkları, karlı dağları,
IV IV
taklide indirgemeye kalkışmamıştır. denizleri seyret. Kimse kimsenin yabancısı değil
V V
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangi- artık.
sinde bir yazım yanlışı vardır? Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden
hangisi kendinden sonraki adı nitelemekte-
A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.
dir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.* E) V.

13. Rüzgâr şiddetini artırırken balıkçılar daha fazla

vakit kaybetmeden, ağlarını toplayıp kıyıda ken-
dilerini bekleyenlere sürdüler teknelerini.
Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisinin
yanıtı yoktur?

A) Ne zaman?
B) Neyi?
C) Kim?
D) Nasıl?
E) Ne kadar?*

11. Kadıköy vapuru, bir lodos dalgası gibi şiddetle

14.
I II
Yıllardan beridir ağaran teller
çarparak köprüye yanaştı. Önce bir iki cesaretli
Bu akşam parıldar şakaklarında
III
Bu gece ömrümün en son demi der
kendini iskeleye fırlattı. Arkasından, sarsıntıyla
çözülüp içindekileri dağıtan bir kırpıntı bohçası Büsbütün ağarsın varsın yarın da

IV Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından han-

gileri vardır?
gibi alacalı bulacalı bir kalabalık sökün etti.
V A) Ünlü daralması - ünsüz benzeşmesi
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden han- B) Ünsüz yumuşaması - ünsüz düşmesi
gisi bir eylemsinin nasıl gerçekleştiğini orta- C) Ünlü değişimi - ünsüz türemesi
ya koymaktadır? D) Ünlü düşmesi - ünsüz yumuşaması*

A) I. B) II.* C) III. D) IV. E) V. E) Ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi

Denemeye Değer 21
15. Birmingham Üniversitesi araştırmacılarınca ger-
çekleştirilen sıra dışı bir araştırma, insan kafa-
taslarının son birkaç yüzyıl içinde dikkat çekici
biçimde büyüdüğünü ortaya koydu.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik yapılı belgisiz sıfat
B) Bilinen geçmiş zamanla çekimlenmiş fiil
C) Tezlik eylemi*
D) Birden fazla ortaç
E) Çekim eki almış türemiş ad
16. 16. yüzyılın sonunda Asya, Avrupa ve Afrika
üçgeninde Akdeniz dünyasının en verimli zira-
at alanlarına Osmanlı İmparatorluğu sahiptir ve
iaşe temin etmede hiç zorlanmamıştır. Geniş ve
etkin bir organizasyon gerektiren başkentin iaşe-
si meselesinden birinci derecede sadrazam so-
rumluydu. Bazı durumlarda beslenmeyle ilişkisi
olmayan sorumlulukları dahi üstlenen saray için-
deki kurumların en güçlü ve en geniş organizas-
yona sahip olanı Matbah-ı Amire Emaneti; çeşitli
mutfaklar, helvahane, kiler, fırınlar, çeşitli ticaret-
haneler ve diğer kuruluşların bağlı bulunduğu
idari bir birimdi. Kurum personeli, görev yaptık-
ları kuruluşlara göre, çeşitli hizmet grubu oluş-
turmuşlardı. Zamanla sayıları değişen bu hizmet
grupları arasında 17. yüzyılda; aşçılar, kilerciler,
helvacılar, ekmekçiler, kasaplar, yoğurtçular, ta-
vukçular, sebzeciler, simitçiler, mumcular, kalay-
cılar, sakalar, buzcular, buğday döğücüler, müte-
ferrikalar ve eytam yer almaktaydı.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği-
nilmemiştir?
A) Osmanlılarda iaşe işlerinde örgütlü olan
Matbah-ı Amire Emaneti’nin güçlü bir yapıya
sahip olduğuna
B) Osmanlılarda İstanbul’un iaşesinin güç ve
karmaşık bir iş olduğuna
C) Matbah-ı Amire Emaneti’nde görevli meslek
erbabı sayısının günümüze doğru arttığına*
D) Matbah-ı Amire Emaneti’nin birçok meslek-
ten kişiyi bünyesinde bulundurduğuna
E) Geniş ve verimli topraklara sahip olmanın
iaşe temininde Osmanlıları rahatlattığına
22
17. Aptallığın tanımını yaparken uzlaştığımızı varsa-
yarsak Oscar Wilde’a katıldığımı söyleyebilirim.
Bence aptallık yeni fikirlere açık olmamak, de-
ğişime ve gelişime direnmek, yaşamla iş birliği
yapmamak ve yaşama zarar vermektir. Yaşamla
uyum içinde olan, sevgiyi alma ve verme kapasi-
tesi yüksek olan bütün canlılar zekidir. Bu tanıma
göre zekâ insanlara özgü bir ayrıcalık değil çün-
kü doğa zeki varlıklarla dolu.
Bu parçanın yazarının vurgulamak istediği
düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğadaki diğer canlıların insanoğlu tarafın-
dan küçümsenmesinin yanlış olduğu
B) Zekânın insanla doğadaki diğer birçok canlı
arasındaki ortak özellik olduğu
C) Zeki bir canlı olan insanın diğer canlılar gibi
değişime açık yaşayarak gelişeceği*
D) Doğadaki kimi canlıların insandan çok daha
zekice davranabildiği
E) Zeki insanların her durumda kendi çıkarları-
na uygun davranması gerektiği
18. (I) Savaş tamtamlarının çalındığı ve borazanların
öttüğü yerde bilgelerin düşünceleri ve olgun söz-
leri duyulmaz oluyor. (II) Üstüne bir de cehâlet
eklendiğinde basit sloganların kahramanı olan
radikallerin ortalığı kaplamasına şaşırmamak
gerekiyor. (III) Cehalet o dereceye geldi ki mil-
yonlarca kişi artık makale biçiminde yazılmış bir
gazete yazısı bile okuyamıyor. (IV) İnsanların
çoğu kaba saba küfür ve sataşmaları anlayabi-
liyor. (V) Zararı makul çoğunluğun gördüğü bu
ortamda, kutuplar ne kadar zıt olursa olsun üslup
ve seviye aynı oluyor ne yazık ki!
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gisinden sonra düşüncenin akışına göre,
“İnsanlar sağduyularını kaybedip vahşileşiyor o
gürültüde.” cümlesi getirilebilir?
A) I.* B) II. C) III. D) IV. E) V.
Denemeye Değer
19. Savaş ve katliam görüntüleri; savaşa karşı çık-
mayı kışkırtan bir etki mi yaratır? Daha ateşli bir
militanlığı mı besler? Amaçlanan şey bir davaya
destek mi sağlamaktır? Taraflardan birinin hak-
lılığına duyulan inancın pekiştirilmesi işlevini mi
yerine getirirler? Düşmana duyulan kini mi artı-
rırlar? Hakkın ve haklılığın bir tarafta, baskı ve
adaletsizliğin diğer tarafta yer aldığına ve kav-
ganın sürdürülmesi gerektiğine inananlar açı-
sından önemli olan, tam da kimin kim tarafından
öldürüldüğü müdür? İnsanları uyandırmak, sar-
sarak şoke etmek ve derinden yaralamak mıdır?
Düşmana ders vermek ve artık yapabilecekleri
bir şey olmadığını kanıtlamak mıdır? Yoksa bü-
tün bunlar evlerimizin içindeki seyirlik bir malze-
me midir?
Bu parçada aşağıdaki yargıların hangisine
ilişkin soru yoktur?
A) Savaş söz konusu olduğunda kimileri bakı-
mından kimin kimi öldürdüğü önemlidir.
B) Savaşa ilişkin izlenimler savaşan taraflardan
birini destekleme işlevini görebilir.
C) Savaşla ilgili görseller savaşan tarafları daha
da saldırganlaştırmaktadır.
D) Savaş görüntüleri insanların savaş konusun-
daki duyarsızlıklarından sıyrılmasını sağlar.
E) İnsanlık onlarca savaşa rağmen hâlâ gerekli
dersi almamıştır.*
Denemeye Değer
20. ve 21. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
(I) Cemal Süreya’nın öylesine dipsiz şiirleri vardır
ki okuduğunuzda onlardan ayrılmak istemezsi-
niz. (II) Biraz daha okumak arzusu, onda yerini
daha fazla okumaya bırakır. (III) Sonra bir ba-
karsınız ki şiir çölleşmiş. (IV) Cemal Süreya’nın
şiirlerinin karakteristik özelliğidir bu. (V) İçinde
ne varsa gösterir, sonra kendini nadasa bırakır.
20. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlış-
tır?
A) I. cümlede, şairin kimi şiirlerinin yoğun bir ni-
teliğe sahip olduğu dile getirilmiştir.
B) II. cümlede, bir isteğin aşamalı olarak arttı-
ğından söz edilmiştir.
C) III. cümlede, kendinden önceki cümlelerle
çelişen bir yargıya yer verilmiştir.
D) IV. cümlede, şairin şiirlerinin ayırıcı bir yö-
nünden bahsedilmiştir.
E) V. cümlede, şairin şiirlerinin imge yüklü bir
dille oluşturulduğu belirtilmiştir.*
21. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Değişik cümle türlerinden yararlanılmıştır.
B) Öznel cümleler kullanılmıştır.
C) Nitelendirmelere başvurulmuştur.
D) Sayıp dökmelere yer verilmiştir.*
E) Senli benli bir havası vardır.
23
 22. ve 23. soruları aşağıdaki parçaya 24 – 26. soruları aşağıdaki parçaya göre
göre yanıtlayınız. yanıtlayınız.

Dil, temeli bilinmeyen zamanlarda atılmış bir giz-

Denemelerimi yazarken kimseyi model almadım.
li anlaşmalar zinciridir diyor ya bir edebiyat ta-
Hep kendi imzamı attım onlara. Otoritelerin bas-
rihçisi ne de gizemli bir tanım yapıyor değil mi?
kıları altında ezilmedim, birikimsiz çoğunluğun
Dil bir iletişim aracıdır. Hem de en etkili iletişim
taleplerine karşılık vermedim. Prensipli yapıtlar
aracı. İnsanoğlu var olduğundan bu yana çeşitli
kaleme almaya çalıştım. Yazılarımın anayasası-
iletişim yolları denemiştir. Dumanla başlayan ile-
nı ben belirledim. Fakat bunları yaparken abar-
tişim çabaları yerini duvar resimlerine bırakmış-
tıya kaçmadım, başka denemecilerle arama sert
tır. Ardından çeşitli seslerin temelini oluşturduğu
ve buruk bir çizgi çizmedim. Samimiyetimi veya
bir konuşma dili almıştır yerini. İnsanoğlu artık
özgür kişiliğimi kestirme yoldan en iyi şekilde
dileklerini diliyle ifade edebilir duruma gelmiştir.
vermeye çalıştım.
Ayrıca duman da duvar resimleri de bir dildir ni-
hayetinde. Yani dil, insanoğlu gözlerini dünyaya
açtığı andan bu yana var olan bir olgu. Onlar- 24. Bu parçanın yazarıyla ilgili olarak aşağıdaki-
ca değişikliğe uğrasa da her millet kendini farklı lerden hangisi söylenemez?
farklı ifade etse de dil, dildir neticede. A) Eserlerini oluştururken başkalarına öykün-
mediği
22. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşı-
lamaz? B) Yazılarının kurallarını kendisinin belirlediği
C) Kimsenin yönlendirmesine ve kalabalıkların
A) İletişim için insanoğlu birçok yolu denemiş, isteklerine izin vermediği
sonunda konuşma dilini tercih etmiştir. D) Diğer denemecilerden farklı olmaya koşul-
B) Dilin yeryüzündeki gelişimi söz konusu oldu- lanmadığı
ğunda oldukça eski bir tarihi vardır. E) Denemelerini kuralsızlık ve bağımsız cümle-
C) Dilin gelişimi incelendiğinde onlarca değişik- lerle kaleme aldığı*
liğe uğradığı görülmektedir.
D) Her milletin kendini ifade etme çabası farklı
olduğundan diller de farklı adlandırılmıştır.*
E) Duman yoluyla iletişimin yerini bir süre sonra
duvar resimleri, sonrasında da konuşma dili
almıştır.

23. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han-

gisi yanlıştır?
A) Dilin gelişimi üzerine söylenen sözler aşama
aşama verilmiştir.
B) Dil ile ilgili herkesin kabul ettiği bir tanıma
25. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
ulaşılmıştır.*
hangisi yoktur?
C) Dilin en etkili iletişim aracı olduğu bilgisi üze-
rinde durulmuştur. A) Niteleyici sözcükler kullanma
D) Dilin varlığının aslında çok daha eskiye da- B) Duyular arası aktarma
yandığı vurgulanmıştır. C) Çoğullaştırmalara yer verme
E) Her milletin kendini ifade edebilmek için farklı D) Örnekten yararlanma*
yollar denediği aktarılmıştır. E) Birinci kişili anlatıma başvurma

24 Denemeye Değer
26. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle yazarın dene- 28. Hülya Fatma’nın sağında ise Deniz kaç nu-
melerinin aşağıdaki özelliklerinden hangisi- maralı sandalyededir?
ne sahip olduğu söylenebilir?
A) 4 B) 5 * C) 6 D) 7 E) 8
A) Özgünlük* B) Duruluk C) Evrensellik
D) Kalıcılık E) Yalınlık

27 – 30. soruları aşağıdaki bilgilere göre

birbirinden bağımsız olarak yanıtlayınız.

1 5

2 4 6 8
29. Fatma’nın karşısında Deniz varsa Aylin’in
karşısında aşağıdakilerden hangisi vardır?
3 7
A) Buse B) Ceren C) Esma

Aylin, Buse, Ceren, Deniz, Esma, Fatma, Gül- D) Gülden * E) Hülya

den, Hülya isimli sekiz arkadaş şekildeki gibi
aynı hizada duran iki masaya yüzleri masaya
dönük olacak şekilde oturmuşlardır. Her sandal-
yeye bir kişi oturmuştur ve oturma düzenleriyle
ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir:

y Esma’nın hemen arkasında Ceren vardır.

y Buse ile aynı masadaki Deniz Buse’nin sağın-
dadır.
y Ceren’in hemen karşısında Hülya vardır.
y Deniz, Esma’nın karşısında değildir.
y 1 numaralı sandalyede Fatma vardır.

27. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi ke-

sinlikle doğrudur?

A) Aylin ve Gülden aynı masadadır.

30. Buse’nin solunda Aylin varsa Gülden’in so-
B) Hülya, 8 numaralı sandalyededir. lunda aşağıdakilerden hangisi vardır?
C) Buse, Esma’nın karşısındadır.*
A) Ceren B) Deniz C) Esma
D) Hülya, Fatma ile aynı masadadır.
E) Deniz, 3 numaralı sandalyededir. D) Fatma E) Hülya*

1.B 2.E 3.D 4.E 5.C 6.B 7.E 8.D 9.A 10.C 11.B 12.D 13.E14.D 15.C 16.C 17.C 18.A 19.E 20.E 21.D 22.D 23.B 24.E 25.D 26.A 27.C 28.B 29.D 30.E

Denemeye Değer 25
 TÜRKÇE 04
1. Uzun bir aradan sonra tekrar bir röportaj yapma
fırsatı bulunan bu şarkıcının ne özel hayatı ----
ne de iş arkadaşlarıyla ilgili herhangi bir ---- oldu.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla
aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) ne yakın çevresi - planı
B) ne müzik dünyası - şikâyeti*
C) ne ailesi - bilgisi
D) ne yeni evliliği - sorgulaması
E) ne dinleyicileri - çatışması
2. Sanatın gözü gerçeklerdedir. Ancak sanatın aklı
ve dili gerçeklere ne denli dönüktür; bu, tartışma-
ya açıktır. Sanat gözlerini çevirdiği gerçeklerden
sanatsal aklın yarattığı değerler çıkarır ve bunla-
rı gündelik dilden firar ederek ortaya koyar.
Bu parçadaki “gündelik dilden firar etmek” sö-
züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Alışılagelmiş, sıradan söyleyişlerden çok, öz-
gün bir söyleyişe yaslanmak*
B) Herkesin anlayamayacağı oldukça kapalı bir
dil kullanmak
C) Süslü ve sanatlı bir söyleyişle sanatsal üslu-
bu yaratmak
D) Farklı olmak kaygısıyla anlatımda doğallığı
yitirmek
E) Gerçekleri olduğu gibi yansıtmaya çabalamak
26
3. (I) Tarihte olduğu gibi günümüzün insanının da
yanılgıları var. (II) Zenginliğin hayata mutlu göz-
lerle bakmanın aracı olduğunu sanarak yanılıyo-
ruz. (III) Para ve zenginlik açlığı giderir, mutsuzlu-
ğu değil. (IV) Bu nedenle geçmiş çağlardakinden
daha zengin olanaklara sahipken mutsuzuz. (V)
Tarihte mutluluk için zenginliklerden vazgeçme
düşüncesi bu nedenle çok görülmüştür.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) II. ve III.* C) I. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
4. (I) Yönetmenin son filminde filmlerde kahraman,
kötü adamları haklamadan önce haksızlığa uğ-
rar ya da darbe alır. (II) Sonunda uğradığı hak-
sızlıklara karşı direnmeye başlar. (III) Filmde ha-
karete ya da haksızlığa uğrayanla özdeşleştiririz
kendimizi. (IV) Külkedisinin ağır yaşam koşulları,
dışlanması, hor görülmesi içimizde acıma hissi
uyandırır. (V) Masal kahramanları için hissettiği-
miz de farklı değildir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gilerinde yoruma yer verilmemiştir?
A) I. ve II.* B) I. ve III. C) II. ve III.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
Denemeye Değer
5. (I) Çevremde görüşünü aldığım kişilerin çoğu
eleştirmenliğin nankör bir uğraş olduğu nokta-
sında birleşiyorlar. (II) Emek veriyorsunuz, hiçbir
açıdan karşılığını alamıyorsunuz. (III) Bir kitabı
nesnel açıdan eleştirince yazarı kırılırken kimi
yazarlar da kitabını değerlendirmediğiniz için
güceniyor. (IV) Oysa her eleştirmen, öncelikle
yazarın sanatsal emeğine saygı duymalıdır. (V)
Eleştirmenler yazarının ne düşüneceğini düşün-
meksizin kendi uğraşlarının belirlediği öncelikler-
le eser seçip değerlendirme yapabilmelidir ben-
ce.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV.* E) V.
6.
I. Bir eğitim bilimci duyarlığıyla söylediği “öğ-
retmen, ders, gençler ...” sözcüklerini duyup,
başımı onlardan yana çevirince kadının
atmaca bakışlı keskin gözleriyle karşılaştım.
II. Yanında ayakta duran iki kıza Kastamonu
ağzıyla bir şeyler anlatıyordu.
III. Erdemli kişinin yüreğinde öfke barınmadığın-
dan, çok geçmeden yumuşayıverdi kadının
bakışları.
IV. Tam karşıma oturmuştu.
V. Lise öğrencisi olduğunu sandığım kızlar da
parmakları cep telefonunda onu dinler görü-
nüp kıkırdıyorlardı.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı
bir paragraf oluşturulursa cümlelerin sırala-
ması aşağıdakilerin hangisinde verilen şekil-
de olur?
A) IV - II - V - I - III*
B) I - II - IV - V - III
C) V - II - IV - III - I
D) III - IV - V - I - II
E) II - I - IV - III - V
Denemeye Değer
7.
I. Aşiyan Müzesinin giriş katındaki salon ünlü
şair Abdülhak Hamit Tarhan’a ayrılmıştı.
II. Bu resimlerden bazıları Abdülmecit’in fırça-
sından çıkmıştı.
III. Duvarlarda çeşitli fotoğraflar ve resimler
vardı.
IV. Peşimden tüm sessizliğiyle gelen görevli,
bu kattaki eşyaların, şairin son eşi Lüsyen
Hanım tarafından verildiğini söyledi.
V. Fotoğraflar içinde en dikkat çekeniyse
ölümüyle Hamit’e “Makber” şiirini yazdıran
Fatma Hanım’ınkiydi.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden an-
lamlı bir bütün oluşturulabilmesi için hangi-
leri yer değiştirmelidir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.*
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
8. (I) Toplumsal ortamın önümüze atıverdiği bir so-
run olarak suç kavramını siyahın ve beyazın ge-
çişmez çizgisinin netliğinde ele alanlar vardır. (II)
Suç, toplum ve birey ilişkilerinin siyahı da beyazı
da içeren alacasında var olur. (III) Yine de suç
kavramında sorumluluk toplumun. (IV) Öte yan-
dan mazlum halk olmadığı gibi tamamen suçlu
bir halk da yoktur. (V) Suç ve suçun kaynağı ko-
nusundaki soruların yanıtlarının verilmesi hiç de
kolay değildir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gilerinde sözü edilen durum veya kavrama
ilişkin “kesinlik” anlamı yoktur?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) III. ve V.
D) II. ve IV.* E) IV. ve V.
27
9. Bu dünyada hatasız insan yoktur ( ) derler. Doğ-
rudur tartışmak bile anlamsız bu sözü. ( ) Herke-
sin, benim bile hatam var. ( ) diyene de rastlıyo-
ruz. İyi de, adama sorarlar ( ) Sen kimsin ( )
Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere aşa-
ğıdaki noktalama işaretlerinden hangisi geti-
rilemez?
A) Soru işareti
B) Tırnak işareti
C) Virgül
D) İki nokta
E) Noktalı virgül*
11. Şapkadan tavşan çıkarma numarası artık eskidi.
I
Hem galiba o numarayı yapanlar da eskidi. Tıpkı
II
tel cam bazlarının açık hava sahnesinden çekil-
III
diği gibi usta sihirbazlar da yok artık hayatımızda.
IV
Ara sıra kimi kanallarda izlediğim birtakım sihir-
V
bazlık numaralarıysa benim ilgimi hiç çekmiyor
artık.
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden
hangisi kendinden sonraki sözcüğü nitele-
mektedir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.* E) V.

10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı

vardır?

A) Yaşam şartları, sağlıklı yaşam uzmanı olan

kişileri de hastalığa sürüklüyor. 12. Bazı horozlar, güneşin kendileri için doğduğunu
sanıp sabahın sahibi olurlar.
B) İstanbul’da Utangaç Sokak, Sormagir Sokağı
gibi güzel sokak adları vardır. Yukarıdaki cümlede aşağıda eklerden hangi-
si kullanılmamıştır?
C) Rodin’in Düşünen Adam adlı yapıtı Etnograf-
ya Müzesinde sergilenmeye başladı. A) Çokluk eki
D) Birçok düşünürü ilgilendiren bir yanı vardır B) Tamlayan eki
Türk ceza kanununun kimi maddelerinin.* C) Hal (durum) eki
E) Varlık dergisi oldukça köklü bir geçmişe sa- D) Eylem çekim eki
hiptir. E) Addan ad yapım eki*

28 Denemeye Değer
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögeleri
ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Reşat Nuri Güntekin’in ünlü romanı Çalıkuşu
/ hâlâ / okuyucu / bulabiliyor.
B) O yabancı ülkede / kitaplara sığmaz anılar/
yaşadım.
C) Küçük çocuk / arkadaşlara / kendisinin ve
kardeşinin hayatını ağlayarak / anlatmış.*
D) Köşkün kapısında / evin hanımını / bekliyor-
du / uzun paltolu bir adam.
E) Uzun süredir ayakta bekleyenler / büyük min-
derlerin üzerine / yayıldılar.
16. (I) Dünyanın en iyi resimlerinden birkaçını yap-
14.
Birbirinden çürük çıktı seneler
Öz yiğidi az doğurdu analar
Hayal oldu gönlümdeki binalar
Temel için taş aradım kırk sene
Bu dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından han-
gisi yoktur?
A) Ünsüz değişimi
B) Ünlü türemesi*
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünlü düşmesi
E) Ulama
Denemeye Değer
15. Bodrum’da, inşaat için yapılan sondaj kazısında
Helenistik Dönem’e ait olduğu düşünülen su ku-
yusu bulundu.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Bulunma durumu eki
B) Belirtisiz ad tamlaması
C) Edilgen eylem
D) Sıfat-fiil
E) İlgi zamiri*
mış olan Leonardo, insan gövdesine ilişkin kesit
çizimlerini arka arkaya konduklarında birbirini
tamamlayan saydamlar gibi düzenleyerek insan
vücudunun nasıl çalıştığını anlamak istemiş. (II)
İnsan bedeninin işleyişinden hareketle pek çok
makine tasarlamış. (III) Doğadaki en önemli öge-
nin, devinimi sağlayan güç olduğu düşüncesine
varmış. (IV) Doğaya bir sanatçı gözüyle de baka-
rak doğanın gizlerini açığa çıkarmaya çalışmış.
(V) Araştırmalarını deneye dayandırdığı için yeni
ve bilimsel bir çağın açılmasına çok önemli kat-
kıda bulunmuş.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlış-
tır?
A) I. cümlede, bir amaca ulaşmak için kullanılan
yöntemden söz edilmektedir.
B) II. cümlede, iki varlık arasında ilişki kuruldu-
ğu söz konusu edilmektedir.
C) III. cümlede, bir genelleme dile getirilmektedir.
D) IV. cümlede, yapılan işin zorluğundan bahse-
dilmektedir.*
E) V. cümlede, bir durumun nedeni açıklanmak-
tadır.
29
17. Bir virüs türü olan Korona virüsler, elektron mik- 18. Teknoloji, insanların gülmesini sağlayan bir geliş-
roskobuyla bakıldığından yuvarlak ve üzerinde meler demetidir. ---- Eskiden insanların yetersiz-
çıkıntıları olan bir taca benzetildiği için, Latince- liklerden ötürü asılan yüzleri, artık birçok kolaylık
de taç anlamına gelen Koronadan kelimesiyle sayesinde gülüyor. Bu gülümsemenin çok sık ve
adlandırılmışlardır Toplumumuzda yıllardır ko- uzun şekilde tekrarlanması ise rahatlıktan dolayı
rona virüsler görülmektedir. Bunların en basitle- sırıtıp duran, umursamaz bir toplumu yaratmış
ri ve en sık görüleni nezledir. Burun akıntısıyla durumda. Rahatlığa ve konfora düşkünleşmiş
birlikte üst solunum yolu enfeksiyonuna neden toplumun umursamazlığı, teknolojinin kölesi ol-
olan, 20 farklı virüs türünün bir grubu da Korona muş bir insan tipini de var etmiş gibi görünüyor.
virüstür. Korona virüs ailesinden pek çok diğer Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin
korona virüs, yeni korona virüse göre daha hafif akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirile-
semptomların görüldüğü, daha hafif seyirli has- bilir?
talıklara neden olmaktadır. Bu nedenle korona
virüsler, şimdiye değin, konu soğuk algınlığı gibi A) İnsanlar teknolojiyi ne yazık ki doğaya zarar
hastalıklar olduğunda büyük bir salgına yol aç- verecek şekilde kullanıyor.
mamıştır. Zaman zaman korona virüsler insanlar B) Tıpta, bilişimde, iletişimde sağladıklarıyla ba-
ve hayvanlar arasında geçiş gösterebilmektedir. şarmıştır bunu.*
Virüslerin genetik bilgisi, RNA’sının mutasyona
C) Küçük yaşlardan itibaren teknolojiyi kullan-
uğraması sebebiyle değişiklik göstermektedir.
Özellikle yüzey proteinlerinde hücreye tutunup, mak sağlığına zarar veriyor gençlerin.
içeriye girmekte kullandığı proteinlerde değişik- D) Teknolojiyi iyi bilen ve bu açıdan çok dona-
lik yaratarak, daha önce oluşmuş bağışıklık sis- nımlı nesiller geçmişle bağlarını kopardılar.
teminden kaçmakta, hem de daha hızlı çoğalıp E) Teknolojinin yaygınlaşmasıyla insan ilişkileri
hücrelere çok daha fazla zarar verebilmektedir. de belirli değişimler geçirmiştir.
Bütün virüs türleri gibi zaman içinde sürekli ev-
rimleşen korona virüsler 2002 senesinden itiba-
ren grip benzeri semptomlar gösteren daha ciddi
sağlık sorunlarına neden olmaya başlamıştır.
Korona virüsler hayvanlar ve insanlar arasında
bulaşma riski taşıyan, yani zoonik virüslerdir.
Geçmişte MERS adıyla bilinen Orta Doğu Solu-
num Sendromu’ nun develerden, SARS adıyla
bilinen Şiddetli Akut Solunum Sendromu’ nun da
misk kedilerinden insana geçtiği düşünülmekte-
dir. Korona virüs enfeksiyonlarının yayılmasını
önlemek için standart öneriler arasında düzenli
olarak alkollü el dezenfektanları veya su-sabunla
el yıkanması ve temizliği, öksürme ve hapşırma
sırasında ağız ve burnun mendil veya dirsek içi
ile kapatılması, bu semptomları gösteren kişiler-
le yakınlaşmaktan kaçınılması yer alır. Kullanı-
lan mendilin derhal çöpe atılması gereklidir.
Bu parçada hangi düşünceye yer verilmemiştir?

A) Korona virüsün isminin nereden geldiğine

B) Farklı canlı türleri arasında geçiş yapabildiğine
C) Virüsün vücutta nasıl yayıldığına
D) Virüse karşı nasıl önlemler alınması gerekti-
ğine
E) Virüsün tedavisinin nasıl yapıldığına*

30 Denemeye Değer
19. Son yıllarda büyük kentlerde yepyeni bir araç
görmeye başladık. Sabahın en erken saatlarinde
ya da gecenin karanlıklarında karşımıza çıkan iki
tekerlekli bir araç bu. Kocaman bir çuvalın takılı
olduğu uzun iki saplı aracı sürükleyenler, genelde
çelimsiz çocuklar oluyor. Çöp kutularının başında
toplanıyorlar. Narin elleriyle kartonları, poşetleri,
teneke kutuları en ilkel metotlarla ayırıp ekmekle-
rini çöpten çıkarmaya çalışıyorlar.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
yanıtı yoktur?
A) Büyük kentlerde atıkların ayrıştırılması ge-
nelde kimler tarafından yapılmaktadır?
B) Çöplerden toplanıp ayrıştırılan malzemeler
arasınde neler vardır?
C) Günümüzde atıkların yeniden dönüşümü için
ilgili kurumlar neler yapmaktadır?*
D) Çöplerin dönüştürülebilir malzemeler bakı-
mından ayrıştırılması işi nasıl bir yöntemle
yapılmaktadır?
E) Çöplerden dönüştürülebilir malzeme toplama
işi daha çok hangi zamanlarda yapılmaktadır?
20. Genç sanatçılar bir kolaycılığın içinde bence.
Konu edinecekleri malzemeye erişmek için bü-
yük ağlarıyla denizin dibinde ne var ne yok topla-
yan balıkçı tekneleri gibi her şeyi izliyor, dağınık
bir merakla her şeye el atıyorlar. Oysa gerçek
sanatçılar hayat denizini iyi tanır ve hangi yemle
kaç numara iğneyle hangi balığı yakalayacağını
bilen olta ustaları gibi davranır.
Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden han-
gisini amaçladığı söylenebilir?
A) Genç sanatçıların ustaları küçümsemesinin
yanlış olduğunu göstermeyi
B) Usta sanatçıların daima gençlerden daha üs-
tün olduğunu kanıtlamayı
C) Genç sanatçıların ustalaşmak için zamana
ihtiyaçları olduğunu savunmayı
D) Usta sanatçıların genç sanatçılardan daha
az meraklı olduklarını dile getirmeyi
E) Genç sanatçıları, usta sanatçıların davranış-
larını örnek göstererek doğruya yöneltmeyi*
Denemeye Değer
21. ve 22. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
Sındırgı merkez ve kırsal mahâllelerinde 75-
200 yıllık geçmişe sahip yaklaşık 500 tahıl am-
barı bulunuyor. Konargöçer Yörüklerin yerleşik
hayata geçmesiyle inşa edilen tahıl ambarları,
döneminin özelliklerini taşıyan yapım tekniğiyle
ilgi çekiyor. Çivi kullanılmadan çıralı çam ağa-
cı kerestelerinin birbirine geçirilmesiyle yapılan
ambarların menteşeleri ise dönemin demirci
ustalarının izlerini taşıyor. Tek veya çift katlı ol-
mak üzere iki çeşidi bulunan ambarların genel-
likle 2 katlı olanları tercih ediliyor. Çift katlıların
alt katındaki 4 bölmede özellikle buğday başta
olmak üzere yaklaşık 4 ton tahıl ürünü depolanıp
muhafaza ediliyor. Üst katta ise meyveden, ku-
rutulmuş gıdalara, tarhanadan, güvelenmemesi
gereken giysilere kadar birçok gıda ürünü ve gi-
yecek malzemesi saklanabiliyor.
21. Bu parçada tahıl ambarlarıyla ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Dikkat toplamasında etkili olan unsura
B) Çoğunlukla merkezî yerleşim yerlerinde top-
landığına*
C) Yapımında farklı malzemelerin bir arada kul-
lanıldığına
D) İçlerinde niteliğini yitirmemesi için korunması
gereken malzemelerin tutulabileceğine
E) Oluşturulmasında kullanılan tekniğe
22. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
hangisi yoktur?
A) Yaklaşıklık içeren cümle
B) Açıklama
C) Çoğullaştırma
D) Benzetme*
E) III. kişili anlatım
31
 23. ve 24. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
Ben öyküler, denemeler yazdım. Öyküde hedef-
lediğim şey şuydu: “Acaba bir anın öyküsünü
kayda geçirebilir miyim?” Yazdığımız onlarca,
belki yüzlerce öykünün temel dengesi buydu.
Bir insanın veya bir anın öyküsünün kayda teş-
hir edilme çabası. Bu çabada başarılı olduğumu
düşünmüyorum. Hâlâ aynı şeyi yazmaya, çeşitli
vecihlerde aynı durumu tekrar tekrar denemeye
devam ettiğime göre başarılı olamadığımı dü-
şünüyorum. Eğer başarılı olabilseydim, “Yap-
mak istediğim bu!” diye bir öykü çıkarabilseydim
yazmaktan vazgeçerdim. Ama vazgeçmediğime
göre kendimi çok başarılı saymıyorum bu nok-
tada.
23. Kendisinden böyle söz eden bir yazarla ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Anlatımda yeni yöntemler denediği
B) Yapıtlarını gözlem gücüyle biçimlendirdiği
C) Nitelikli yapıtlar oluşturmak için kararlılıkla
çalıştığı*
D) Yapıtlarının odağına kendini yerleştirdiği
E) Herkesin anlayabileceği seviyede eserler
yazdığı
24. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Yansız bir söyleme dayandırılmıştır.*
B) Soru cümlesi kullanılmıştır.
C) İkilemeden yararlanılmıştır.
D) Birinci kişili anlatıma yer verilmiştir.
E) Öznel değerlendirmelere başvurulmuştur.
32
25. ve 26. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
İki dile aynı anda maruz kalan kişilerin o dilleri
ana dil gibi edinmeleri “bilingualizm” olarak ta-
nımlanır. İki dilin konuşulduğu ev ve kreş ortamı,
yaşanan çevre vb. her iki dilin de başlangıcında
gecikmeye sebep olabilir. Çünkü çocuklar her iki
dili de 4-5 yaşlarında konuşabilmektedirler. İki dil
bilmede iki dilin birden kazanılması ile ikinci dil
kazanımı arasındaki ayrıma dikkat edilmelidir.
İki dil kazanımı aynı anda iki dilin konuşulduğu
sosyal çevreyi ifade ederken ikinci dilin kazanıl-
masından kastedilen doğal ikinci dil edinimidir.
25. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Dil öğrenim metotları
B) Dilin doğal süreç içindeki gelişimi
C) Çift dil edinimi ile ikinci dil edinimi arasındaki
fark*
D) Bireylerin doğal dil edinim süreçleri
E) Bireylerin bildikleri dil sayısı
26. Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Açıklama*
B) Öyküleme
C) Karşılaştırma
D) Betimleme
E) Tartışma
Denemeye Değer
 29. Selçuk bu beş gün içinde depoda durmuşsa
27 – 30. soruları aşağıdaki bilgilere göre
cuma günü satışta duran aşağıdakilerden
birbirinden bağımsız olarak yanıtlayınız.
hangileridir?

Selçuk, Ali, Yalçın, Cengiz ve Kaan isimli beş kişi A) Selçuk B) Ali C) Yalçın
bir mobilya imalathanesinin satış, imalat, teknik D) Cengiz E) Kaan *
servis ve depo bölümlerinde çalışmaktadır. Her
bölümde bir kişi çalışmaktadır ve depoda 24
saat durulduğu için depoda duran ertesi gün izin-
li olmaktadır. Bu beş kişinin dışında mobilyacıda
çalışan yoktur. Haftanın ilk beş günü çalıştıkları
bölümlerle ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir:

y Yalçın, salı ve cuma izinlidir.

y Selçuk, pazartesi ve çarşamba imalat bölü-
münde çalışmıştır.
y Kaan perşembe izinlidir, pazartesi teknik ser-
viste çalışmıştır.
y Ali, iki gün peş peşe teknik serviste çalışmış
ve çarşamba izinlidir.
y Cengiz, üç gün imalatta çalışmıştır.

27. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi ke-

sinlikle doğrudur?

A) Selçuk salı günü teknik serviste çalışmıştır.

B) Ali pazartesi günü satışta çalışmıştır.
C) Selçuk depoda hiç durmamıştır.
D) Selçuk perşembe satışta çalışmıştır. *
E) Cengiz pazartesi izinlidir.

30. Cengiz iki gün satışta çalışmışsa Yalçın’ın

28. Salı günü teknik serviste çalışma ihtimali teknik serviste durduğu gün aşağıdakilerden
olanlar aşağıdakilerden hangileridir? hangisidir?
A) Selçuk - Kaan * A) Pazartesi
B) Selçuk - Yalçın B) Salı
C) Yalçın - Kaan C) Çarşamba *
D) Ali - Cengiz D) Perşembe
E) Ali - Yalçın E) Cuma

1.B 2.A 3.B 4.A 5.D 6.A 7.C 8.D 9.E 10.D 11.D 12.E 13.C 14.B 15.E 16.D 17.E 18.B 19.C 20.E 21.B 22.D 23.C 24.A 25.C 26.A 27.D 28.A 29.E 30.C

Denemeye Değer 33
 TÜRKÇE 05
1. Çocuklarına mutlu olmanın yolunu gösteren bir
babaydı o. “Olumsuzluklara takılıp kalmayın.”
derdi. Biz bir ağaç dikildiğinde, bir çiçek açtığın-
da, bir köpek başını okşatmak için bize yanaştı-
ğında, bir yaya geçidi yapıldığında mutlu olmayı
babamızdan gördük, babamızdan öğrendik. Na-
sıl da severdi insanları! Nasıl da güvenirdi onlara
ve nasıl da saygı gösterirdi her bireye! Yaşamı
asla ertelemezdi ve şöyle derdi: “Geçmişi değiş-
tiremezsin, geleceği bilemezsin, bugünü yaşa,
bugün çok önemli.”
Bu parçadaki “Yaşamı asla ertelemezdi.” cüm-
lesiyle söz konusu babayla ilgili olarak anlatıl-
mak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayatında yapmak istediklerini geciktirme-
mek.*
B) İlişkilerinde moralini bozmamak
C) Çalışmalarına ara vermemek
D) Mutluluğu kendinde bulmak
E) Çevresindekileri hiç kırmamak
3. Franz Kafka Ödülü, 2001 yılından beri her yıl
Çek asıllı Avusturyalı yazar Franz Kafka anısına
dağıtılan uluslararası edebiyat ödülüdür ve ödülü
kazanmanın en önemli kriterleri; kültürel, ulusal,
dil, din hoşgörüsüne ve zamansız bir karaktere
sahip olma ve yaşadığı çağa ayna tutarak gele-
cek nesillere iletebilme başarısıdır.
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek
yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Franz Kafka Ödülü, her yıl roman dalında da-
ğıtılmaktadır.
B) Bu ödül, edebiyat dünyasındaki en önemli
ödüldür.
C) Bu ödülün verilmesine Franz Kafka öncülük
etmiştir.
D) Avusturya vatandaşı olan Franz Kafka’nın adı-
na düzenlenen ödüller Çek Cumhuriyeti’nde
dağıtılmaktadır.
E) Bu ödülü almanın ölçütleri arasında birçok
unsur vardır.*

2. Dinozorların gelişimsel biyolojisini ---- incelemek

isteyen paleontologlar için bir haftada tam 67
dinozor iskeletini eksik gedikleriyle de olsa ta-
mamlayacak kadar fosil elde etmek, bulunmaz
bir ---- olsa gerek.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla
aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A) ayrıntılarıyla - fırsat*
B) dikkatlice - ihtimal
C) üstünkörü - nimet
D) titizlikle - şart
E) derinlemesine - konu

34 Denemeye Değer
4. (I) Dünyada yedi bin dilin yarısından fazlası yok
olma tehlikesiyle karşı karşıya ve gelecek yüz-
yılda birçoğu da tamamen kaybolacak. (II) Bilim
adamları dillerin kaybolmasının, hayvan ve bitki
türleri için de tehlike oluşturduğunu saptadı. (III)
Buradan yola çıkarak dünyanın biyolojik çeşitlilik
haritası ile dillerin dağılım haritasını çıkardı. (IV)
Bitki ve hayvan türlerinin en zengin olduğu Ama-
zon Havzası ve Yeni Gine Adası’nda dil yönün-
den de çeşitlilik görüldü. (V) Bilim adamları bu
bölgelerde biyolojik çeşitliliğin nasıl korunacağı
bilgisinin dillerin içinde gizli olduğuna inanıyor.
(VI) Çünkü bu dillerde, bitkilerin nasıl ve nere-
de yetiştiğine, hangi hastalıkları tedavi ettiğine
ilişkin pek çok bilgi bulunduğunu ancak bunla-
rın birçoğunun, yok olan dillerle beraber ortadan
kalktığını belirtiyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, birçok dilin gelecekte yok olacağı
belirtilmiştir.
B) II. cümlede, bilim adamlarının bir tespiti dile
getirilmiştir.
C) III. cümlede, II. cümledeki tespite dayanarak
dillerin dağılım haritasının çıkarıldığı belirtil-
miştir.
D) V. cümlede, Amazon Havzası ve Yeni Gine
Adası’nda gizemli dillerin varlığından bahse-
dilmiştir.*
E) VI. cümlede, dillerin bazı hastalıkların tedavi-
sine dair bilgiler içerdiği söylenmiştir.
7.
5. (I) Bir şeye yaklaşırken kutsayıcı ve onaylayıcı
bir dil ile yaklaşırsak ondaki gerçekleri göreme-
yiz. (II) Eğer niyetimiz böyle değilse başka. (III)
Kendi yazımızı bile eleştirel bir yaklaşımla oku-
maz isek faydalanılma yüzdesini düşürürüz. (IV)
Günümüzde çoğu yazar kendi eserini her şey-
den üstün görüyor ve ona eleştirel yaklaşmıyor.
(V) Bunun yanında insafsızlığı da önermiyoruz
tabii ki.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden
hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II.* C) III. D) IV. E) V.
Denemeye Değer
6.
I. Şeker hastaları sağlık durumlarını kanların-
daki şeker düzeyini ölçerek takip edebilirken
astım hastaları kendi değerlendirmelerine
güvenmek zorunda.
II. Yeni geliştirilen taşınabilir bir cihaz, astım
hastalarının olası bir astım krizini saatler
önce öngörebilmesini sağlayarak bu durumu
değiştirme potansiyeli taşıyor.
III. Firmanın algılayıcısı, hastaları olası bir
astım krizine karşı 24 saate kadar uzun bir
süre öncesinden uyarıyor, böylece hastanın
önleyici ilaçlarını kullanmak ya da doktoruna
başvurmak için de bol bol zamanı oluyor.
IV. Hekimler astım tanısı için klinikte benzer bir
teknoloji kullanıyor ancak bu yeni cihaz taşı-
nabilecek kadar küçük olduğu için hastalara
kendi durumlarını takip etme imkânı tanıyor.
V. Ünlü bir firmanın ürettiği bu cihaz, hastanın
nefesindeki azot oksit düzeyini ölçerek soluk
yolunda oluşan yangıya dair erken işaretleri
tespit ediyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı
bir bütün oluşturabilmesi için hangileri yer
değiştirmelidir?
A) I. ile II. B) I. ile IV. C) II. ile III.
D) III. ile V.* E) IV. ile V.
I. Yaşlanma Araştırma Enstitüsünden iki araş-
tırmacının da yer aldığı
II. Harvard Tıp Fakültesine bağlı
III. Uluslararası Araştırmacılar Kurulunun
IV. yağ olması kalp hastalığı ve diyabet riskinin
V. yaptığı bir çalışmaya göre vücutta düşük
oranda
VI. düşük olacağı anlamına gelmiyor
Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi
baştan dördüncü olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.*
35
8. Gazeteci: 9. Dedikodu yapan kişilerin zevkine ortak olmayın .
(I)……………… I
Bilim adamı: Genellikle sirklerde, yetişkin büyük Nerede insanların aleyhinde bir konuşmaya ta-
kedileri, sirk halkalarında doğal olmayan numa- nık olur sanız , sizi konuşmanın içine çekseler
ralar yapmaya zorlayarak yararlanılır; sirkler ge-
II
nellikle halkın büyük kedilerle doğrudan temas
kurmasına olanak sağlamaz. Bahsettiğiniz gibi bile orayı hemen terk edin : duyduklarınızı da
parklar para kazanmak için halkın yavrularla III
doğrudan temas kurmasını sağlıyor. Bunlar, Big hemen unutun . İnsanların erdemleri hakkında
Cat Rescue’ nin de farkındalığı arttırmak için
IV
çabaladığı acımasız ve bencil bir “endüstri” dir.
ABD’de yasaları değiştirmeye çalışıyoruz, böy- duyduklarınızı ise hatırda tutun ve başkalarına
lece halk artık büyük kedi yavrularına dokunamı- anlatın .
yor / besleyemiyor / fotoğraf çekemiyor. V
Gazeteci: Bu parçadaki numaralanmış noktalama işa-
(II)…………….. retlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır?

Bilim adamı: Hayır, bu büyük kediler doğumdan A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.

itibaren esaret altında oldukları için asla serbest
bırakılamaz. Ayrıca kaplanlar Asya’ya özgüdür
ve aslanlar Afrika’ya özgüdür, bu nedenle bu iki 10. Dünyada 10.000 dolayında kuş türü var. Bunların
alandan başka bir yere bu hayvanlar serbest bı-
I
rakılamaz. Bunlar Türkiye’ye, ABD’ye veya diğer
birçok ülkeye özgü değildir. 6.600’den fazlası hızla azalmakta. 1000’e yakın

Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- II

lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? kuş türü ise yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Dünyada ki kuş türlerinden 513’ü yalnızca
A) (I) Doğal yaşamdan koparılan hayvanların
III IV
yaşamlarında zorlandığını söyleyebilir miyiz?
Türkiye’de yaşıyor.
(II) Kafeste yaşayan bu canlıların esaretine
V
son verilmeli midir?
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin
B) (I) Parklardaki büyük kedilerle sirkler arasın-
hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
daki farklar nelerdir?
(II) Bu büyük kediler vahşi yaşamda yaşaya- A) I. B) II. C) III.* D) IV. E) V.
maz mı?*
C) (I) Dünyada hayvanların yaşamları için ge-
rekli özen gösteriliyor mu? 11. Aşağıdakilerden cümlelerin hangisinde eyle-
(II)Kedi türleri içerisindeki farklılıklar yaşam- min “başkası tarafından yapılması” söz konusu
larında da değişkenlik gösteriyor mu? değildir?

D) (I) Ülkemizde sivil toplum örgütleri vahşi hay-
vanlar konusunda gerekli çalışmalar yapıyor
mu?
(II)Esaret altındaki kedilerin doğal yaşama
dönme istekleri yok mu?
E) (I) Vahşi kedilerin yaşamına gerekli özenin
gösterilmemesini nasıl yorumluyorsunuz?
(II)Büyük kedilerin esaret altında olmaları ruh
dünyalarını etkiliyor mu?
A) Ortaköy Camisi, 1853 yılında yaptırılmıştır.
B) Cami, harem ve hünkâr olmak üzere iki kı-
sımdan oluşur.*
C) Geniş ve yüksek pencereleri, boğazın değiş-
ken ışıklarını caminin içine toplayacak biçim-
de düzenletilmiştir.
D) Duvarları beyaz kesme taştan yaptırılmıştır.
E) Mihrap, mozaik ve mermerden, minber ise
somaki kaplı mermerden inşa ettirilmiştir.

36 Denemeye Değer
12. (I) Eski İstanbul’da komedyenlerin çoğu ciddi
sanatçılardı. (II) Birkaç el hareketiyle, mimikle,
etkileyici sözle seyircileri kahkahaya boğmayı
bilirlerdi. (III) Şakalarında somurtmayan bir ağır-
başlılık vardı. (IV) Tüm tiyatro oyuncuları gibi ko-
medyenlerin de devamlılığı, sahneye çıkabildiği
süreyle sınırlıydı. (V) En ünlü komedyenler bile
sahneden çekildikten birkaç yıl sonra unutuluve-
rirlerdi.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han-
gisinde altı çizili sözcük bir adı nitelememiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV.* E) V.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “büyük harf-
lerin yazımı” ile ilgili yanlışlık yapılmıştır?
A) Busbecq, 1556 yılında Edirne ve İstanbul’da-
ki saray bahçelerinde lalenin yetiştirildiğini
gören ilk kişidir.
15. Başucumda bir sen varsın, bir de evren
B) Manisa Dağı Sultan Yaylası bölgesinde sarı,
turuncu ve kırmızı renkli laleler yaygın olarak
görülür.
C) İsviçreli botanikçi Conrad Gesner, laleyi ilk
kez 1559’da Almanya’nın Augsburg kentin-
de görmüştür.*
D) İran Selçukluları ve Büyük Selçuklular sanat
eserlerinde lale resim ve motiflerine yer ver-
miştir.
E) Lalenin binlerce yıl öncesinde Türkler tarafın-
dan yetiştirilip yayıldığı sanılıyor.
Denemeye Değer
14. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öge dizili-
şi diğerlerinden farklıdır?
A) Uzmanlar, yeni makaleleri konferans salo-
nunda dağıttılar.
B) Soğuktan tir tir titreyen zavallı bir kedi, zayıf
bedenini eski bir kulübeye soktu.
C) Yazıhanenin açık kalmış kapısından içeri gi-
ren rüzgâr, bütün kâğıtları uçurdu.*
D) Usta yazarlar, ilk romanlarını yeni yapılan
halk kütüphanesine bağışladı.
E) Büyük bir belediyede çalışan o memur, kuru-
mun evraklarını başkanlara imzalatıyormuş.
Saymıyorum ölüp ölüp dirilttiklerimi
Yalnızım benim çoğul türkülerim
Ne kadar yalansız yaşarsak o kadar iyi
Bu dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından han-
gisi yoktur?
A) Ünlü değişimi*
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü düşmesi
D) Ünlü daralması
E) Ünsüz benzeşmesi
37
16. (I) Havanın sağlık üstündeki etkilerinin incelen-
mesine daha Eski Çağ’da başlanmış, Çinliler,
Hintliler ve Eski Yunanlılar bu konuda pek çok
gözlem yapmışlardır. (II) Galenos da mevsimle-
rin ve meteoroloji etmenlerinin, hastalıklar üs-
tündeki etkilerini incelemiştir. (III) Bazı durum-
larda atmosfer olaylarının neden olduğu kesin
bir hastalık varsa da birçok durumda, kesin ve
genelleştirilebilecek bir ilişki kurmak henüz güç-
tür. (IV) İyi tanınan alanlar arasında, sıcak hava,
soğuk hava, yükselti, güneş ışınımları, fırtınalar
ve rüzgârlar sayılabilir. (V) Sıcak, çocuklarda
bazen ölümle sonuçlanan su yitimine ve gü-
neş çarpmasına yol açabilir; ayrıca baygınlığa,
kramplara, deri döküntülerine neden olur. (VI)
Soğuk, yerel (donma) ya da genel (bedenin her
yanında aşırı ısı düşmesi) etkilere yol açar.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV.* D) V. E) VI.
38
17. Bir insan kalabalığını topluma dönüştüren öge-
ler; inançlar, değerler ve kurallardır. Bir kalabalı-
ğın, toplum niteliği kazanması, bu inançların, de-
ğerlerin ve kuralların en azından bir bölümünün
paylaşılmasına bağlıdır. Bu paylaşımın sağlan-
ması için çocukluk döneminde ilk rol ailenin olup
“Yalan söylemek kötüdür.”, “Sözünde durmak
iyidir.” gibi değerler ve kurallar çocuğa öğretilir;
sonra arkadaş grupları, kitle iletişim araçları da
bu konuda etkili olur. Ardından bu değer, inanç
ve kuralların aktarılmasında okullar görev üst-
lenir. Kişiler, böylelikle bir toplumun bireyleri
hâline gelir, kişinin toplumsallaşması, öğrenme
yeteneği yok olmadığı sürece hayatı boyunca
devam eder.
Bu parçaya göre “değerlerin ve kuralların pay-
laşılmasında” üzerine görev düşenler arasın-
da aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Arkadaş grupları
B) Aile
C) Kitle iletişim araçları
D) Okullar
E) Dinî kurumlar*
Denemeye Değer
18. Okul öncesi eğitim kurumlarında sanat eğitimini
planlama ve uygulama sürecinde öğretmenin iyi
bir gözlemci olması gerekmektedir. Öğretmenin
çocuğu yakından izlemesi, yaptığı etkinlik ile ilgi-
li konuşması hem çocuğun ortaya koyduğu ürü-
ne değer verdiğini gösterir hem de sürece yani
çocuğun sanat için emek verdiği süreye saygı
duyduğunu gösterir. Bu saygıyı ileterek çocu-
ğun diğerlerinin ürettiklerine de ilgisini kabartan
öğretmen, onun hoşgörü ve barış duyguları ile
donanmasına yardımcı olacaktır. Ancak her şey-
den önce öğretmenin kendisinin temel sanat
kavramlarına ilgi duyması, resim, heykel sergile-
rini, müzeleri merak etmesi, “klasik” - “modern”,
“eski” - “yeni”, “yerli” - “yabancı” vb. demeden sa-
natçıların yapıtlarını, dünyayı algılama ve kurgu-
lama biçimlerini, yaratılarını görmesi, izlemesi,
bunlar üzerinde biraz düşünmesi gereklidir.
Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi
öğretmenin sanat eğitimi süresince yapması
gereken işlerden değildir?
A) Sanat eğitimini planlamak
B) Öğrencilerinin etkinliklerini yakından takip et-
mek
C) Öğrencilerinin hoşgörüye sahip olmalarını
20. İş yerinde bir yandan üstlerine karşı nazik ve
sağlamak
D) Sanatsal etkinlikleri izleyerek onların üzerin-
de düşünmek
E) Herhangi bir sanat dalını meslek hâline getir-
mek*
Denemeye Değer
19. Bireyler doğarken yasalar önünde eşit olarak
doğarlar. Fakat birçok yönden eşitsizlik içinde
yaşarlar. Bu eşitsizlikler aileden ve çevreden
kaynaklanabilmektedir. Aileden kaynaklanan
eşitsizlikler ailenin eğitim düzeyi ve sosyoeko-
nomik yapısıyla ilgilidir. Ekonomik açıdan güçlü
olan aileler çocuklarının en iyi okullarda hatta
genellikle özel okullarda ve kolejlerde en iyi şart-
larda eğitim alabilmelerini sağlarken, ekonomik
açıdan güçsüz olan aileler çoğu zaman çocuk-
larının okuldaki ihtiyaçlarını karşılamakta bile
zorlanmaktadırlar hatta bazı aileler çocuklarının
eğitimini yarıda kesmekte veya hiç başlatma-
maktadırlar.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde
durulmaktadır?
A) Eğitimde fırsat eşitsizliği*
B) Eğitimde olması gereken özellikler
C) Sosyoekonomik yapıda düzenleme
D) Maddi gücü olmayan ailelerin durumu
E) Sosyal haklarımız ve ödevlerimiz
güler yüzlü davranan, diğer yandan meslektaş-
larına ve astlarına karşı nezaket altında inceden
düşmanca davranan kişilere rastlanır. Biri ortaya
çıkıp da böyle biri tarafından yıldırılmaya çalışıl-
dığını iddia ettiğinde böylesine kibar birine iftira
ediyormuş gibi suçlanır. Çünkü söz konusu kişi-
nin bir saldırgan olduğuna inanılmaz. Burada yıl-
dırılıyor olmaktan daha kötü olan, böyle kibar ve
güler yüzlü bir saldırgan tarafından yıldırılmaktır.
Çünkü böyle bir durumda, mağdur durumu açığa
çıkarır çıkarmaz, kötü niyetli bir iftiracı olarak gö-
rülecektir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ula-
şılabilir?
A) Gerçek yüzünü göstermeyen bazı insanlar
yanındakilere eziyet edebilir.*
B) İş yerlerinde kimi insanlar yaptıklarıyla yanlış
anlaşılabilir.
C) Kibar bir yönetici çalışanlarına hoşgörüyle
yaklaşır.
D) Yıldırılan insanlar üstlerini anlamakta zorlanır.
E) Meslektaşı tarafından zulme uğramış insan-
lar iftira atabilir.
39
 21. ve 22. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
1940’lı yıllarda edebiyatta diğerlerinden farklı ve
yepyeni bir şiir anlayışıyla ortaya çıkan Garipçi-
ler aradan üç beş yıl geçmemişken yeni şiirler
üretemez oldular. Nazım Hikmet’le başlayan ve
40’lı yıllarda onun izinden giden Garipçilerin şiir
anlayışının üç beş yıl sonra birkaç çağrışımlı
sözcüğü bir araya getiremeyecek ve eskiler rafı-
na kaldırılacak olması oldukça şaşırtıcıdır.
21. Bu parçada sözü edilen sanatçılarla ilgili ola-
rak aşağıdakilerin hangisinden yakınılmakta-
dır?
A) Yeteneklerinin farkında olmamaları
B) Yeterli düzeye erişmeden şiir üretmeleri
C) Yenilik çizgilerini sürdürememiş olmaları*
D) İmgeli şiire ağırlık vermeleri
E) Dönemin koşullarını göz ardı etmeleri
22. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Pekiştirmeden yararlanılmıştır.
B) Koşul öne sürülmüştür.*
C) Karşılaştırma yapılmıştır.
D) Karşıt kavramlar kullanılmıştır.
E) Öznel yargılı cümlelere yer verilmiştir.
40
23. ve 24. soruları aşağıdaki parçaya
göre yanıtlayınız.
Hepimiz organik besinlerin daha iyi ve daha lez-
zetli olduğunu düşünürüz. Gıda ve Tarım Bilimi
dergisinde yayımlanan habere göre kuşlar bi-
zimle aynı fikirde değil. Hem doğal ortamında
yaşayan kuşlara hem de laboratuvar ortamında
beslenen kanaryalara organik olarak yetiştirilmiş
buğdayla modern yöntemlerle yetiştirilmiş buğ-
day arasında tercih yapma şansı verildiğinde
kuşların yüzde 60’ının modern yöntemlerle yetiş-
tirilmiş buğdayı seçtikleri görülmüş. Üç yıl süren
bu çalışma benzer deneyler arasında bu sonucu
veren ilk deney olma özelliğini taşıyor. ----
23. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) Öykülemeye başvurulmuştur.*
B) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
C) Birinci kişili anlatıma yer verilmiştir.
D) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.
E) Kıyaslama yapılmıştır.
24. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Organik gıdalar, hiçbir yapay koruyucu, renk
verici, parlatıcı veya diğer katkı maddeleri
kullanılmadan işlenmiş gıdalardır.
B) Pek çok araştırma, ıslah birimleri, ürün des-
tekleme fonları vs. gibi avantajlar, henüz yeni
yeni şekillenen organik gıda üreticilerine yan-
sıtılamamıştır.
C) Bu deneyler organik tarım uygulamaları, top-
rak ve suyun korunmasını, kirliliğin azaltılma-
sını teşvik etmek için tasarlanmıştır.
D) Daha önce de fareler ve tavuklar üzerinde
yapılan bu tarz deneylerde tercih hep organik
besinlerden yana çıkmıştı.*
E) Bazı araştırmalar organik buğdayların daha
besleyici olduğunu göstermekle birlikte so-
runun cevabı bilimsel olarak henüz kesinlik
kazanmamıştır.
Denemeye Değer
 25. ve 26. soruları aşağıdaki parçaya 27 – 30. soruları aşağıdaki bilgilere göre
göre yanıtlayınız. birbirinden bağımsız olarak yanıtlayınız.

Konuşma esnasında çoğunlukla içgüdüsel ola- Bir bilim adamı A, B, C, D, E, F, G maddelerini

rak kullandığımız jestler, doğru iletişimin vaz- 0º C’de katı (k), sıvı (s) ve gaz (g) hâllerinden
geçilmez unsurları arasında. İletişim dediğimiz hangisinde olduğu hakkında bir deney yapmıştır.
şey de aslında sözcüklere dökülen ifadelerden Deney sonunda aşağıdakiler bilinmektedir:
çok daha kapsamlı. Sesimizin tonu, vurgulama-
larımız, kullandığımız vücut dili ve mimiklerimiz y A ve F gaz hâlinde değildir.
karşı tarafa ne hissettiğimizle ilgili hep birer y C, D, E sıvı hâlde değildir.
ipucu verir. Bu nedenle başarılı iletişimciler aynı
zamanda sözel olmayan bu işaretleri doğru ve öl- y B ve G katı hâlde değildir.
çülü kullananlar arasından çıkar. Sadece mesajın y B ve F aynı hâldedir.
karşı tarafa doğru verilmesi kaygısıyla değil, aynı
y A ve E aynı hâldedir.
zamanda duygu ve düşüncelerin daha kolay ifade
edilmesine yardımcı olması sebebiyle de büyük
27. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi
küçük herkes tarafından ilgi görür jestler.
yanlış olabilir?

25. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği- A) A katı hâldedir.

nilmemiştir? B) E katı hâldedir.
A) Doğru iletişimde jestlerin önemine C) B sıvı hâldedir.
B) Jestlerin en etkili iletişim aracı olduğuna* D) F sıvı hâldedir.
C) İletişimin geniş bir çerçevesi olduğuna E) C gaz hâlindedir.*
D) Jest ve mimiklerin duyguları sezdirmedeki
rolüne
E) Duygu ve düşüncelerin rahatlıkla anlatılma-
28. G maddesi gaz hâlinde ise sıvı hâlde olan kaç
sına jestlerin destek olduğuna
madde vardır?

A) 1 B) 2 * C) 3 D) 4 E) 5

29. C ve G maddeleri aynı hâlde ise aşağıdaki-

lerden hangisinin hangi hâlde olduğu biline-
mez?

A) B B) C C) D * D) E E) F
26. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?

A) Betimleyici anlatımla oluşturulmuştur.

30. Sıvı hâlde bulunan 3 madde varsa bunlar
B) Dokunma duyusundan yararlanılmıştır.
aşağıdakilerden hangileridir?
C) Tanımlamaya yer verilmiştir.
D) Alıntıya başvurulmuştur. A) B, F, G * B) A, B, G C) A, F, G
E) Tekdüzelikten kaçınılmıştır.* D) B, C, F E) B, C, E

1.A 2.A 3.E 4.D 5.B 6.D 7.E 8.B 9.C 10.C 11.B 12.D 13.C 14.C 15.A 16.C 17.E 18.E 19.A 20.A 21.C 22.B 23.A 24.D 25.B 26.E 27.E 28.B 29.C 30.A

Denemeye Değer 41

DENEMEYE DEĞER - 01
1. Bu tip cümle tamamlama sorularında cümledeki boş-
luklar en uygun biçimde doldurulmalıdır. Bu nedenle
sözcüklerin birbiriyle olan anlamsal ve yapısal bağlan-
tısına dikkat etmek gerekir. O hâlde cümledeki birinci
boşluğa yemyeşil ormanların yıkılması, bozulması an-
lamında “tahrip edilmesi” ifadesinin ve ikinci boşluğa
“…vücut ısısını kaybederek ölüyor.” ifadesinden ötürü
“soğuktan” sözcüğünün getirilmesi cümleyi anlamca
en uygun şekilde tamamlayacaktır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
2. Parçada öncelikle senaryo yazarlarının yaşamla içli
dışlı olmaları, yaşamın gerçeklerini iyice araştırıp gör-
meleri gerektiği vurgulanmaktadır. Bu vurgu, altı çizili
sözdeki “gözlerini açarak” sözüne denk düşmektedir.
“Gözlerini yumarak kaleme almak” da gerçekleri oldu-
ğu gibi değil, zihinde tekrar tasarlayarak, kurgulaştıra-
rak senaryoya dönüştürmek anlamına gelir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
3. ÖSYM’nin son yıllarda sınavlarda sıklıkla sorduğu ke-
sin yargı sorularında “en, daha, oysa…” gibi karşılaş-
tırma bildiren sözcüklere ve bağlaçlara dikkat edilme-
lidir. O hâlde “…her dönem farklı yazarlara yazdırdığı
birbirinden özgün soru bankalarıyla…” ifadesinden ka-
leme alınan soru bankalarının birbirinden nicelik ve
nitelikçe farklı olduğu, birbiriyle benzerlik göstermediği
yargısına kesin olarak ulaşılır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
42
ÇÖZÜM
SAYFALARI
4. Sorudaki cümleye dikkatle bakıldığında cümlede iki
boyutun bulunduğu görülür. İlki mutlu olma hâlinin ha-
taları görmeyi engellemesi, ikincisiyse mutsuzluğun
hataları kavramayı sağlamasıdır. Bu iki boyutu içeren
bir cümle arandığında A, B, D ve E’deki cümlelerin
bu özelliği içermediği saptanır. Ancak C’deki yargıda
mutluluk için “gerçeklerin perdesi” sözüyle hataları
görmeyi engellediği yönündeki vurguya, mutsuzluk
için “gerçeklerin büyütecidir” sözüyle hataları görmeyi
sağladığı yönündeki vurguya paralel düşünceler belir-
tilmektedir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
5. Parçaya bütün olarak yaklaşıldığında II, III, IV ve V.
cümlelerde iletişim olanaklarının artmasıyla yalnızlaş-
ma, arkadaşlıkların niteliksizleşmesi gibi durumların
ilişkilendirildiği görülür. Ancak I. cümlede, bu bağlam-
dan tamamen kopuk şekilde iletişim araçlarının dünü
ve bugünü arasındaki fark söz konusudur.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
6. Cümlelere genel olarak bakıldığında cümlelerin evlilik,
çekirdek aile gibi kavramların tanımları ve birbirleriyle
olan ilişkileri üzerine olduğu görülür. II. cümle bir ta-
nım cümlesi olarak giriş niteliği taşımaktadır. Ayrıca IV.
cümle “hiçbir evlilik tanımı” sözüyle II. cümleye bağlan-
maktadır. I. cümle de “çünkü” sözcüğünün etkisiyle IV.
cümleye bağlanmaktadır. Buradan hareketle sıralama-
nın “II - IV - I - V - III” şeklinde olması gerekir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
7. Parçanın cümleleri dikkatle incelendiğinde I, II, III.
cümlelerin dilsel ve anlamsal bir ardışıklık içinde oldu-
ğu görülür. Ancak V. cümlenin “bu kendine özgülüğün”
sözüyle III. cümledeki “büyük ölçüde kendine özgüydü”
sözüne bağlandığı açıktır. Bu durumda IV ve V. cümle-
lerin yerlerinin değiştirilmesi gerekir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Denemeye Değer
8. Parçanın cümleleri soru kökündeki anlam açısından 11. Parçada numaralanmış sözcüklerin kendilerinden son-
değerlendirildiğinde I, II, III ve IV. cümlelerde söz konu- raki sözcüklerle ilişkisi incelendiğinde şu sonuçlara
su yönde bir vurgu olmadığı görülür. Ancak V. cümle- ulaşılır:
de geçen “zihnimizdeki dev aynasını yerle bir ediyor.”
II’de ceketinin önünü
sözü, kişilerin önceden gerçekçi olmayan abartılı algı-
ad ad
lara sahip olduğu ancak bu algının değiştiği anlamına
(Belirtili Ad Tamlaması)
gelmektedir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir. III’de Bilgin

ad
(Hiçbir sözcüğü nitelememektedir.)

IV’de var olmasına

ad yardımcı eylem
(Birleşik Eylem)

9. Parçada özel ada getirilen çekim ekini ayıran I numara- V’de iğrenç çıkarlar
sıfat ad
lı kesme işaretinin, sıralı cümleleri ayırmak için kullanı-
(Sıfat tamlaması)
lan II numaralı virgülün, alıntı bir sözü belirtmek için IV
numaralı tırnak işaretinin, eksiltili bir cümlenin sonunda Ancak I’de “dostça sarıp sarmalama” söz grubunda

sözü edilenlerin devamının bulunduğunu belirtmek için “dostça” zarfı, “sarıp sarmalama” eylemsisini nitele-

kullanılan üç noktanın kullanımı doğrudur. Ancak tırnak mektedir.

içindeki alıntı sözden önce kullanılan noktalı virgülün Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
kullanımı yanlıştır. Bunun yerine III numaralı yere iki
nokta getirilmelidir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

10. Parçada “nüfusun” sözcüğü ve “makineli” sözcüğü

12. Seçeneklerdeki cümleler dikkatle incelendiğinde A
doğru yazılmıştır. Ayrıca “Genetiği Değiştirilmiş Orga-
seçeneğindeki “gidildi” eyleminde aynı zamanda edil-
nizmalar” sözünün kısaltması olan “GDO” ya gelen
genlik söz konusudur ve E seçeneğindeki “döküldü”
“-lu” eki kesme işaretiyle doğru şekilde ayrılmıştır. V.
eyleminin “birlikte yapıldığı”; C seçeneğindeki “takıldı”
söz de isim tamlamasıdır ve doğru yazılmıştır. Ancak
ve D seçeneğindeki “çakıldı” eylemlerinin “tek kişi veya
I’deki “Dünya” sözcüğü yanlış yazılmıştır. Çünkü bura-
varlık tarafından yapıldığı”, “karşılık bulmadığı” görü-
da “dünya” gezegen adı olarak değil, “her yerde” anla-
lür. Ancak B seçeneğindeki “sarıldık” eylemi en az iki
mında bir tür adı olarak kullanılmıştır ve küçük harfle
kişinin karşılıklı olarak yapabileceği bir eylemdir.
başlamalıdır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

Denemeye Değer 43
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

13. Cümlenin ögelerinde öncüllü sorularda yapılması ge- 14. I.cümlede herhangi bir yan cümle barındırmamakla bir-
reken ilk işlem, öncülü ögelerine ayırmaktır. likte cümlenin yüklemi sonda bulunmaktadır.

Ünlü fotoğrafçı David Magro, Avustralya’nın II.cümlede “paylaşmak” sözcüğünü barındırdığı için
Özne DT yapıca girişik birleşik bir cümledir.
doğu kıyısındaki Tasmanya eyaletinde
III. cümlede herhangi bir yan cümle oluşturacak durum
“Güney Işıkları”nın çarpıcı renklerini yakaladı.
söz konusu olmadığından basit yapılı bir cümledir yanı
B’li Nesne Yüklem
sıra cümlenin yüklemi fiilden oluşmaktadır.
Seçeneklerdeki cümleler ögelerine ayrıldığında;
IV. cümlede “olduğumuz” sözcüğü cümle yapıca birle-
A) Çiftlik hayvanlarının çabuk büyümesi için şik cümle yapmış ve cümleni yüklemi “isim-fiil” barın-
B’li Nesne dırdığından bir isim cümlesidir.
kullanılan antibiyotiklerin zararlı olduğunu
V. cümle koşul ilişkisi barındırdığından koşul birleşik
bugün bilim insanları açıkladı.
ZT Özne Yüklem cümledir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

B) Servetifünun şairlerinden Tevfik Fikret,
Özne
Şermin adlı eserinde yoksul ve sakatlara
DT B’li Nesne
15. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu karma dil bil-
yardım etmenin gereğini anlatmıştır.
gisi sorularında her sözcük ayrı ayrı, cümlenin yapısal
Yüklem
ve anlamsal bütünlüğüne göre incelenmelidir. O hâlde

C) Türk edebiyatında köy konulu romanların çoğu “kullanabilmesi” sözcüğü yeterlik eylemine, “en” söz-
Özne cüğü üstünlük zarfına, “başta” sözcüğündeki -ta eki
Cumhuriyet Dönemi’nde yazılmıştır. bulunma durumu ekine ve “yoğun bir huzur” ifadesi
ZT Yüklem sıfat tamlamasına örnektir. Ancak cümlede, dönüşlülük
zamiri olan “kendi”ye yer verilmemiştir.
D) Ömer Seyfettin’in öykülerinde insanların
DT Özne Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
olaylar karşısındaki tepkileri en çarpıcı biçimde
ZT
görülür.
Yüklem 16. Parçadaki cümleler incelendiğinde “Gerçi eleştiri ve
senaryo yazarlığı yaparken vaktim olmasına rağ-

E) Uzmanlar, çocuğun ev ödevini eksik men…” ifadesinden A seçeneğine, “Ben kalem adamı-
Özne B’li Nesne yım. Kalemden ve en nihayetinde yazıdan başka bir
yapmasının ya da unutmasının altında ciddi şey düşünmem.” ifadelerinden B seçeneğine, “…yine
de kısa, anlaşılır yazmaya özen gösterirdim.” ifadesin-
sorunlar olabileceğini vurguluyor.
Yüklem den C seçeneğine ve “…kısa sürede yeni bir roman
sonucuna ulaşılır. yazmadınız mı unutulup gidiyorsunuz.” ifadesinden E
Doğru yanıt “B” seçeneğidir. seçeneğine ulaşılır. Ancak yazarın, romanlarını diğer
eserlerinden değerli bulduğuna ilişkin bir bilgiye yer
verilmediği için D seçeneğine ulaşılamaz.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

44 Denemeye Değer
17. Parçanın genelinde “ödül” kavramı açıklanmakta,
“Ödül, sözlüklerde iyi ve özgün bir çabanın karşılığı
olarak verilen armağan ya da yapılan bir iyilik olarak
geçiyor.” cümlesinde de görüldüğü üzere tanım yapıl-
makta, ödülün çağdaş anlamıyla Osmanlıcadaki anla-
mı karşılaştırılmakta ve parçanın son cümlesinde de
görüldüğü üzere soru cümlesiyle ve devrik cümleyle
görüşler desteklenmektedir. Ancak parçada görüşleri
desteklemek adına alanında uzman bir kişinin sözle-
rinin aktarılmasına dayanan “tanık gösterme” kullanıl-
madığı için C seçeneğine ulaşılamaz.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
18. Parçanın genelinde yazma ve okuma ortak bir yönden
ele alınmakta, özellikle insanın yaşamdaki eksiklikleri
arama, daha mükemmele yönelme, farklı hayatları ta-
nıma gibi ihtiyaçlarını gidermede yazma ve okumanın
önemi belirtilmektedir. Bu durumda parça, yazmanın
ve okumanın yaşamda nasıl bir yeri olduğunu açıkla-
mak için oluşturulmuştur, denebilir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
19. Parçanın I, II, III, IV ve V. cümlelerde 20.yüzyıldaki
önemli keşifler olan atomun parçalanması ve sine-
manın uzantısı olan televizyonun etkilerinden söz
edilmektedir. Ancak VI. cümlede bu bağlamdan uzak-
laşılarak sinema-siyaset ilişkisinin göz ardı edildiği vur-
gulandığına göre ikinci paragraf VI. cümleyle başlar.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
20. Parçada bir benzetmeyle toplumun sorunlarla yüzleş-
mesinin ne denli sancılı olduğu anlatılmaktadır. Toplu-
mu yönetenlerin, toplumun bazı konularda gerçekleri
görmesini engelleyerek bilgisizliğe; dolayısıyla gerçek-
lerle yüzleşmenin daha sancılı olmasına sebep olduğu
vurgulanmaktadır. Bu vurguyla A, B, D, E seçenekle-
rindeki yargılar uyuşmaz. Ancak C seçeneğinde toplu-
mun bilgisizliğinin, yüzleşmeleri problemli hâle getirdiği
üzerinde durulmaktadır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Denemeye Değer
21. Parçadaki cümleler incelendiğinde I. cümledeki “…ba-
lıklarla birlikte aynı ortamda yüzmekle kalmayıp aynı
onlar gibi soluk alıyor.” ifadesinden A seçeneğine, II.
cümledeki “…oluşturdukları ipeğimsi örümcek ağla-
rı arasındaki geniş hava kabarcıkları içinde yaşıyor.”
ifadesinden B seçeneğine, V. cümledeki “…böceklerde
fiziksel solungaçların bulunması yeni bir bilgi değil.”
ifadesinden D seçeneğine ve VI. cümledeki “Bazı kü-
çük böcekler vücutlarını kaplayan ince hava zarı saye-
sinde ...; ... zarın içindeki hava yenileniyor ve onların
en önemli mücadelesi yani hayatta kalma devam etmiş
oluyor.” ifadesinden de E seçeneğine ulaşılır. Ancak
parçanın IV. cümlesinde örümceklerin hava kabarcık-
ları içinde hareket etmesinin mümkün olmadığından
değil, örümceklerin hareketsiz bir şekilde dinlenmele-
rinden bahsedilmiştir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
22. Parçanın genelinde bilgi verildiği için A seçeneğine,
“Avrasyalı dalgıç hücreli örümcekler, bazı küçük bö-
cekler…” ifadelerinden B seçeneğine, parça gözlemci
bakış açısıyla anlatıldığı için C seçeneğine ve “…onla-
rın en önemli mücadelesi…” ifadesinden de D seçene-
ğine ulaşılır. Ancak parçada soyutlama yoktur.
Soyutlama: Tek başına kullanıldığında somut anlamı
olan bir sözcüğün, cümle içerisinde soyut anlamda kul-
lanılmasıdır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
23. Parçadaki cümleler incelendiğinde “…kehribar parça-
larının, geçmiş orman ekosistemlerini tanımak için bu-
lunmaz bir pencere açtıklarını ve çok büyük miktarda
bilgi sakladıklarını söylüyorlar; yalnızca örümceklerin
kendileriyle değil, yaşadıkları çevreyle de ilgili olarak.”
ifadesinden A seçeneğine, “Karşılaştırılan tür sayı-
sıysa altı yüz yetmiş bir.” ifadesinden C seçeneğine,
“…Manchester Üniversitesiyle Manchester Metropo-
litan Üniversitesi araştırmalarınca yapılan çalışma…”
ifadesinden D seçeneğine ve “…örümcekler, ilk kez
karşılaştırmalı bir çalışmaya konu oldular.” ifadesin-
den E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada sözü edilen
araştırmanın örümcek türlerinin en yoğun bulunduğu
çalışma olduğuna değil, dünyanın farklı bölgelerinden
gelen yaşlı örümceklerin böylesine büyük bir ölçekte
birbirleriyle karşılaştırılması bakımından bir ilk çalışma
olduğuna değinildiği için B seçeneğine ulaşılamaz.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
45
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

24. Parçanın genelinde örümcekler hakkında bilgiler veril-
miş ve bu bilgiler sayısal verilerle desteklenmiştir: “kar-
şılaştırılan tür sayısıysa altı yüz yetmiş bir.”, “Kehribar
içine hapsolmuş 30 milyon yıllık örümcekler…”
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
28. Ankara takımlarından E veya F finale çıkmalıdır. A,
İstanbul takımı olduğundan final Ankara ve İstanbul
takımları arasında olmuştur.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

25. Parçanın geneline dikkat edildiğinde dalgalar arasında

boğuşan bir okuyucunun eserin derinliklerine dalması,
ondaki ayrıntıları fark etmesi ve onun hakkında kafa 29. Yarı finalde İstanbul ve Ankara takımları eşleşmiştir. 1.
yorması gerekir. Ancak ifadelerin açık olduğu, okuyu- turda A ve B eşlemiş olursa en fazla 3 kez eşleşmiş
cunun anlamak için çaba göstermediği bir yapıtta söz olabilirler.
konusu durumlar gerçekleştirilemeyeceği için E seçe-
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
neğine ulaşılamaz.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

26. Parçanın genelinde senli benli bir hava ve yazarın ken-

30. A, yarı finalde E veya F ile eşleşmiş olamaz. “A, B ve
di görüşlerini kabul ettirme çabası olduğu için tartışma-
E” seçenekleri yanlıştır. G ilk turda elendiği için finalde
cı anlatım ağır basmaktadır.
G ile eşleşmiş olamaz. “D” seçeneği yanlıştır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

27 – 30. sorular aşağıdaki açıklamaya

göre çözülmüştür.
DENEMEYE DEĞER - 02
Ankara takımlarından D, C’ye elenmiş ise yarı finalde
eşleşen Ankara takımları E ve F’dir. 1. Parçada yazar “...elimi hiç korkak alıştırmadım” sözüy-
le her konuyu, durumu cesurca kaleme aldığını, cesur
1. tur
davranarak birtakım zararlar görme pahasına yazarlık
C A E F
D kişiliğini oluşturduğunu belirtmektedir. Bu durumda

2. tur parçaya eklenecek cümlenin öncelikle bu bağlama uy-

E A ması gerekir. A, C ve E seçeneklerindeki yargılar bu
F C
açıdan hemen elenir. Diğer yandan “Ama” sözcüğü ilk
Final cümle ile karşıtlık oluşturan yani yazarın kimi korkula-
A rının bulunduğunu bildiren bir cümleyi gerekli kılar. B
seçeneğindeki yargı bu şartı sağlamakla beraber met-
C, D’yi eleyip yarı finale çıkmışsa A ile eşlemiş olmalı-
nin genel iletisiyle ve içeriğiyle uyumlu değildir. Ancak
dır.
D seçeneğindeki yargı hem yazarın korkuları olduğunu
bildirmesi hem de parçanın geneline uymasıyla en uy-
27. Finale çıkan A ise yarı finalde eşleştiği C’yi elemiş ol-
gun cümle durumundadır.
malıdır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

46 Denemeye Değer
2. Parçada gençlerin üretme hevesi açısından olumlan-
dığı ancak bu hevesin yarattığı coşkunun olumsuz bir
sonucu açısından eleştirildiği görülmektedir. Gençlerin
coşkuyla birçok fikir ortaya attıkları belirtildikten sonra
olumsuz bir davranışa işaret etmek için altı çizili söz
kullanılmaktadır. Çayın, çiğ olmaması için yeterli süre
boyunca bekletilmesi ve demini alması gerekir. Bu du-
rumda altı çizili sözle “bir süre beklemeden, olgunlaş-
maya fırsat vermeden” anlamı vardır. Seçenekler bu
bakımdan incelendiğinde A, B, C ve D seçenekleri ele-
nir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
3. ÖSYM’nin son yıllarda sınavlarda sıklıkla sorduğu ke-
sin yargı sorularında “en, daha, oysa…” gibi karşılaştır-
ma bildiren sözcüklere ve bağlaçlara dikkat edilmelidir.
Bu bilgiden hareketle “…A programının tam sürümünü
10 gün süreyle kullanma hakkı tanıyor.” ifadesinden
şirketin programa zaman sınırlaması koyduğu yargısı-
na kesin olarak ulaşılır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
4. Parçanın cümleleri dikkatle incelendiğinde I, II ve III.
cümlelerde gezi yazarları açısından olanaksız gö-
rünen durumların, IV. cümlede ise olanaklı görünen
bir durumun belirtildiği görülür. Öneri, bir konuda ya-
pılmasının faydalı olacağı düşünülen ve bu nedenle
öne sürülen fikir olduğuna göre V. cümlede önerinin
bulunduğu söylenebilir. Cümleye dikkatli bakıldığında
IV.cümleden farklı olarak yararlı olacağı düşünülerek
“gezilen yerle ilgili, dünün bakış açısını yansıtan alın-
tılar yazıya serpiştirilerek gezilen yerle ilgili dün bugün
bağlamında sanatsal bütünlük sağlanabilir” düşüncesi
öne sürülmekte yani bunlar yapılsa iyi olur, denilmek-
tedir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Denemeye Değer
5. Parçanın I, III, IV ve V. cümlelerinde küçük bir sevginin
insanın mutlu olmasını sağladığı örneklerle savunul-
maktadır. Ancak II. cümlede, bu cümlelerden kopuk
şekilde mutluluğun hangi koşulda masum olabildiği
üzerinde durulmaktadır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
6. Paragrafta anlamlı bir bütün oluşturmak için öncül-
lerdeki cümlelerin hangisinin giriş, gelişme ve sonuç
cümlesi olabileceğine ve özellikle anlam akışına dik-
kat edilmelidir. O hâlde cümlelerdeki anlam ilişkisine
dikkat edildiğinde sıralama “I - IV - III - V - II” şeklinde
olacaktır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
7. Parçada yer alan mülakata göre boş bırakılan yerlere
uygun gelebilecek cevaplar B seçeneğinde yer almak-
tadır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
8. Bir cümlenin, kendinden önceki cümlenin nedeni ola-
bilmesi için başına “çünkü” sözcüğünün getirilmesini
sağlayacak anlamsal bağ taşıması gerekir. Cümleler
bu bakımdan değerlendirildiğinde II ve III. cümleler
arasında neden-sonuç ilişkisi bulunduğu görülür. II.
cümlede insanlığın yabanıl döneminde aşkın bulunma-
dığı ortaya konmakta; III. cümlede ise “çünkü” sözcüğü
de kullanılabilcek şekilde, aşksızlığın sebebinin o dö-
nemde “iffet, sahip olma” gibi kavramların bulunmama-
sı olduğu belirtilmektedir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
47

9. Parçada ara söz niteliğindeki sözün başına ve sonuna
konduğu için II numaralı kısa çizgi; ögeleri arasında
virgül bulunan sıralı cümleler arasına konduğu için III
numaralı noktalı virgül; yüklemden uzak düşen özneyi
belirginleştirmek için özneden sonra konan IV numa-
ralı virgül; yargının tamamlandığı cümlenin sonuna
konduğu için V numaralı nokta doğru kullanılmıştır.
Ancak I numaralı virgül yanlış kullanılmıştır çünkü bağ-
fiillerden sonra (çarpıp, dönerek vb.) özel durumlar dı-
şında virgül kullanılmaz.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
10. Seçeneklerdeki kullanımların daha çok sayıların ya-
zımıyla ilgili olduğu görülmektedir. Bu bakımdan A,
B, D ve E seçeneğindeki kullanımların doğru olduğu
söylenebilir. Ancak C seçeneğindeki, birden çok basa-
maktan oluşan sayıların her basamağının yazıda ayrı
gösterilmesi gerekirken “bin ikiyüz” şeklinde yanlış bir
yazımın bulunduğu görülmektedir. Doğrusu “bin iki
yüz” veya “1200” biçiminde olmalıdır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
11. Seçeneklerdeki cümleler incelendiğinde A seçeneğin-
de “19 Mayıs 1919’da” sözünün eylemin sonlandığı
anlamını, B seçeneğinde “yerine getirilecek” sözün-
deki “-ecek” ekinin eylemin gelecekte gerçekleşeceği
anlamını, C seçeneğinde “elimize geçince” sözünün
eylemin geniş zamanda gerçekleştiği anlamını, E se-
çeneğinde “gelecek bahar da” sözünün eylemin gele-
cek zamanda gerçekleşeceği anlamını sağlamaktadır.
Ancak D seçeneğinde “birkaç saattir” sözü eylemin
yakın geçmiş zamanda başladığını ve hâlihazırda da
sürdüğünü belirtmektedir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
48
ÇÖZÜM
SAYFALARI
12. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu karma dil bil-
gisi sorularında her sözcük ayrı ayrı, cümlenin yapısal
ve anlamsal bütünlüğüne göre incelenmelidir. O hâlde
“resimdir” sözcüğündeki “-dir” eki isim soylu sözcüğü
yüklem yaptığı için ek fiil, “ışık ve gölge oyunlarından”
ifadesindeki “ve” bağlaç, “eklenen, olmayan” sözcük-
leri sıfat-fiil ve “derinliği, ışık…” sözcükleri de türemiş
isimdir. Ancak cümlede ilgi zamiri “-ki”ye yer verilme-
miştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
13. Cümle ögelerine ayrıldığında;
Güneş enerjisi elde etmek için nanobüyüklükte
Özne
inşa edilmiş yapay ormanlar, bazı bilim insanlarını
B’li nesne
düşündürüyor. sonucuna ulaşılır.
Yüklem
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
14. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu sorulardan biri
de ses olaylarıdır ve ÖSYM bunu bir dizede veya parça-
da yer almayanı bulmak şeklinde sormaktadır. O hâlde,
“bana” sözcüğünde ünlü değişimi, “gitti, hırçınlaştı…”
sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi, “diye, yumrukluyor-
du” sözcüklerinde ünlü daralması, “nasıl, bense” söz-
cüklerinde de ünlü düşmesi vardır. Ancak bu dörtlükte
ünlü türemesine uğramış bir sözcük yoktur.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Denemeye Değer
15. Parça dikkatli okunduğunda tercihlerin kişisel olup ol-
madığı gibi soyut bir kavramın “süper markette alışve-
riş yapmak, bir mağazadan elbise almak vb.” somut
durumlarla bütünlenerek tartışıldığı görülür. Ayrıca
parçada “ Ne gibi bir ilişkisi olabilir ki?” biçiminde bir
soruyla düşünce pekiştirilmekte ve düşünceler “hayat-
larımızı, kabul ettiğimiz, kuruyoruz” vb. kullanımlarda
da belirtildiği üzere I. çoğul kişi (biz) ağzından akta-
rılmaktadır. Ancak parçada ikileme yoluyla anlatımda
ahenk sağlandığını gösterebilecek bir kullanım bulun-
mamaktadır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
16. Parçanın I. cümlesinde görsel anlatım ve sinema ile
ilgili bir saptama yapılmakta; II, III, IV, V ve VI. cümle-
lerinde ise sinemanın yeni teknolojilerin yarattığı de-
ğişimlerle eski etkinliğini yitirdiği ve süreç içinde yok
olmaya yüz tutacağı iddia edilmektedir. Bu durumda
II. cümleden itibaren konuyla ilgili başka bir yaklaşım
sergilendiğinden yeni bir paragraf oluşturulabilir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
17. Parçanın genelinde sanatçıların nasıl insanlar olduğu
ve niteliklerinin yaptıkları işle ilgili bakış açılarını ne
yönde etkilediği üzerinde durulmaktadır. Bu bakımdan
sanatçıların oldukça karmaşık ve gelgitli bir iç dünyaya
sahip olduğu vurgulanmaktadır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
18. Sorunun çözümünde soru kökündeki cümlede geçen
“Bu hâlleriyle” sözüyle “çünkü” sözcüğünün dikkate
alınması gerekir. “Bu hâlleriyle” sözü, kendinden önce-
ki cümlede birilerinin hâlinden söz edilmesini, “çünkü”
sözcüğü de içinde bulunduğu cümlenin, önceki cüm-
lenin nedeni olmasını gerektirir. Parçadaki I. cümlede
sadece vicdanı olanların “başkasının oyuncağı hâline
geldiği” belirtildiğine ve soru kökündeki cümle, bu hâlin
sebebini açıkladığına göre, sorudaki cümle I. cümle-
den sonra getirilebilir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Denemeye Değer
19. Parçanın genelinde “insanoğlu” sözcüğünden hareket-
le erkeklerin tarih boyunca savaşçı, saldırgan, ölüm-
cülbir tarzda hareket ettiği; kadınlarınsa doğurgan,
şefkatli rolünü üstlendiği iddia edilmektedir. Dolayısıyla
parçanın sonuna bu karşıtlığı bütünleştirecek bir sonuç
cümlesi getirilmelidir çünkü parçada ayrı ayrı kadının
ve erkeğin tarihsel konumundan genel kavrama doğru
gidilmektedir. B, C, D ve E seçeneklerindeki yargılar
belirtilen ve her iki cinsin karşılıklı rolünü içeren karşıt-
lığı parçaya uygun olarak belirtmektedir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
20. Parça dikkatli okunduğunda “Mezopotamya’da ortaya
çıkmasına rağmen ..... rağbet görmemiştir. Batı daha
sonra buna sahip çıkmış...” sözlerinin A’yı; “Doğu’nun
kadim hikâyeleri, çağlar boyunca” sözlerinin B’yi; “Ge-
nelde Doğu coğrafyası, özelde ise Anadolu” sözünün
C’yi; “Doğu coğrafyasında destanlar, masallar ...... yo-
ğun biçimde görülmektedir ve hâlâ da insanların hayat-
larında ........ yer tutmaktadırlar.” sözlerinin D’yi doğru
kıldığı görülür. Ancak parçada Batı’da sözlü kültüre
önem verilmediğine değinilmemiştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
21. Parçadaki “Birçok yenilik, eskiye sonuna kadar bağım-
lıdır.” cümlesinden yeni yaratıların içinde eskinin özel-
liklerinin bulunduğu yargısına ulaşılır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
22. Parçanın genelinde bir tartışma havası ve soru sorup
yanıtlama durumu senli benli anlatıma, “bağımsız sa-
nat, eski sanat…” niteleyici sözcüklere, parçadaki yar-
gılar kişiden kişiye değiştiği için öznel cümlelere ve
“…yeni bir sanat olduğu için de bağımsızdır.” ifadesi de
neden-sonuç ilişkisine örnektir. Ancak parçada alanın-
da uzman bir kişinin sözünden yararlanılmamıştır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
49
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

23. Yakın anlamlı cümleler, farklı sözcüklerle aynı anlamı

27 – 30. sorular aşağıdaki tabloya göre
karşılayan cümlelerdir. O hâlde çağdaş tiyatronun dille
çözülmüştür.
çarpışan, ona hesap soran bir niteliğinin olması II ve
V. cümlelerdeki yargıların anlamca birbirine en yakın
olduğunu göstermektedir. Ayça ve Gaye aynı filmi, Ceren ve Elif aynı filmi izlemiş
ve izledikleri filmler 20 dakika ara ile başlamışsa bu
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
filmler Dabbe - Minyonlar veya Labirent - Kara Bela
olabilir. Soruda kimsenin yalnız film izlemediği söylen-
miştir. Sekiz arkadaş ve dört film olduğu için her filmi
iki kişi izlemiştir. Figen Hatice’den daha önce başlayan
bir filmi izlemiş ise
24. Parçadaki “Tiyatro dilinin büyüme aşamaları analiz
D L M K D L M K
edildiğinde bugün sahnelerde oynanan oyunların tiyat-
A + A +
ronun gündelik dilinden oldukça uzak olduğu söylene-
B B
bilir. Bu uzaklık, oyuncunun ve yazarın dünyayı hangi
C + C +
gözlükle görmek istediğine bağlanabilir.” ifadeleri “Gü-
D veya D
nümüzde sunulan oyunların güncel dille arasındaki ko-
E + E +
pukluğun sebebi ne olabilir?” sorusunun yanıtıdır.
F + F +
Doğru yanıt “B” seçeneğidir. G + G +
H + H +

şeklinde olabilir.

25. Aşamalılık, önem veya değer bakımından gitgide yük-
selen bir sıra basamakların her birinin bulunduğu du-
rum olarak tanımlanabilir. Buna göre A seçeneğindeki
“gittikçe” ifadesinden cümlenin aşamalılık içerdiğine
ulaşılabilir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
27. Tablolara bakılırsa iki durumda da Ayça’nın izlediği film
Hatice’nin izlediği filmden önce başlamaktadır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
28. Figen 1. durumda Labirent filmini, 2. durumda ise Dab-
be filmini izlemiş olabilir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

29. 17.40’ta başlayan film Labirent filmidir. Duygu bu filmi

26. Parçadaki “Aygıt omuzlara geçirilen portatif bir ye-
izlemişse 1. durum olmalıdır. Bu durumda geriye kalan
lek…” ifadesinden aygıtın kolay taşınabilir olduğu ve
Banu, Kara Bela filmini izlemiştir.
“…kullanıcının omuz ve dirsek hareketlerine yardımcı
oluyor. Bu sayede kullanıcı günlük aktivitelerini daha Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
rahat bir şekilde yerine getirebiliyor.” ifadesinden de
günlük faaliyetleri gerçekleştirmede kolaylık sağlaması
30. Her iki tabloyada bakılırsa Ayça, Gaye ve Figen, Dab-
yargılarına ulaşılır. Ancak aygıtın üretim maliyetine iliş-
be ve Labirent filmlerini izlemiş olabilir. Bu üç kişinin
kin parçada bir bilgi yoktur.
Minyonlar filmini izleme olasılığı yoktur.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

50 Denemeye Değer

DENEMEYE DEĞER - 03
1. Parçanın genelinde gündelik yaşamda rastlanan
deprem, ekonomik kriz haberlerinin ve toplumsal de-
ğerlerin erozyona uğraması durumlarının çağımızın
sorunları olarak herkesi bunalttığından yakınılmak-
tadır. Parçaya eklenecek sözün bu bağlama uyması
gerekmektedir. Ancak parçanın başındaki “Gelgelelim”
sözcüğü kendinden önce bu bağlama uyan ve olumlu
bakış açısı yansıtan cümle gerektirir. Bu bakımdan A,
C ve D seçeneklerindeki yargılar olumsuz bakış açısı-
na sahip oldukları için uygun değildir. E seçeneğindeki
yargı olumlu bakış açısına sahip olmakla beraber par-
çanın bağlamına uymamaktadır. Ancak B seçeneğin-
deki cümle her bakımdan parçaya uymaktadır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
2. Parçada yazar öncelikle kentli insanın teknolojiyi yo-
ğun bir şekilde kullanarak yeniliğe yöneldiğini ancak
bunun sorgulamadan uzak bir benimseme hâlini yay-
gınlaştırıp geçmişle bağı zayıflattığını öne sürmektedir.
Bu düşünceyle modern hayatı ve insanı eleştiren ya-
zar, eleştirdiği davranışlardan uzak durduğunu, onla-
ra direndiğini altı çizili sözle anlatmaya çalışmaktadır.
Dolayısıyla yazarın asıl anlatmak istediği yeni neslin
eski değerlere sırt çevirdiği, teknolojiyi takip etmenin
zor olduğu, yeni nesillerin ilkel davranışlar sergilediği,
kendisinin teknolojiden hiç yararlanmadığı değildir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
3. Cümle oluşturma sorularında öncelikle yargıyı içeren
ifade yani yüklem bulunmalı, yargılar arası anlamsal
bütünlük sağlanmalı ve cümlenin sıralı cümle olup ol-
madığına da dikkat edilmelidir. Bu cümlede yargıyı ba-
rındıran ifade I. söz grubudur. O hâlde cümle anlamlı
ve kurallı ifadesine uyularak dizildiğinde sıralama “II I
- II - V - IV - I” şeklinde olacaktır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Denemeye Değer
4. Parçanın genelinde “Çok karlı bir pazar günüydü sa-
nırım.” vb. ifadelerle görselliğe dayanan betimleyici
anlatımdan yararlanılmıştır. Öte yandan “Nedense
Karaköy, Arka mahâlleler vb. ....” birçok eksiltili cümle,
“bomboş, bembeyaz” şeklinde pekiştirilmiş sözcük kul-
lanılmış ve “kimi yoksul, kimi zengin binbir hikâyeyle”
sözünde görüldüğü üzere karşılaştırma yapılmıştır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
5. Parçanın I, II, IV ve V. cümlelerinde kişinin doğduğu,
yaşadığı yerle kimlik kavramı arasında çok sıkı bir bağ
olduğu üzerinde durulmaktayken III. cümlede kimlik
kavramının son yıllarda tüm dünyanın gündeminde ol-
duğundan söz edilerek anlatım akışı bozulmuştur.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
6. Cümlelere bütün olarak bakıldığında bir kişinin okuma
sevgisinin gelişmesi ve dedesinin hareketlerinin buna
etkisinin öykülendiği görülür. Bu bakımdan V. cümlenin
giriş cümlesi olması gerekir. “Her şeyden önce” sözü
IV. cümleyi V. cümleye; “sonları” sözü de I. cümleyi IV.
cümleye bağladığına göre cümlelerin doğru sıralama-
sının “V - IV - I - III - II” biçiminde olması gerekir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
7. Paragrafta anlamlı bir bütün oluşturmak için öncül-
lerdeki cümlelerin hangisinin giriş, gelişme ve sonuç
cümlesi olabileceğine ve özellikle anlam akışına dikkat
edilmelidir. O hâlde I, II ve III. cümleler arasında an-
lamsal yönden bir kopukluk yoktur. Ancak III. cümle-
deki “…işlevsel yorumu tartışma konusu.” ifadesinden
hareketle belli bir konuda fikir çatışması olduğu ve bi-
lim insanlarının bu çatışmada yer almayı istemediği ve
inceledikleri konudan ötürü kendilerini suçlu durumda
hissettiği yargısı bu cümleden sonra getirildiğinde an-
lam akışı sağlanacaktır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
51
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

8. Soru yanıtlanırken seçeneklerden, numaralanmış 11. Bir eylemin ya da eylemsinin nasıl gerçekleştiğini belir-
cümlelere gidildiğinde I. cümlede geçen “en çok da” ten sözcüklere belirteç (zarf) denir. Parçadaki altı çizili
sözünün A’yı; II. cümlede geçen “ikinci plana atmadığı- sözcüklerin kendilerinden sonraki sözcüklerle ilişkileri
mız sürece” sözünün B’yi; III. cümlede geçen “Bir lisan irdelendiğinde şu sonuçlara varılır:
bir insan, iki lisan iki insan”, sözü hep düşündürücü I’de: lodos dalgası (ad tamlaması)
ad ad
gelmiştir bana yargısının C’yi; V. cümlede geçen “ ne
kadar çok yarım insan, ne kadar çok küsuratlı insan III’te: cesaretli (insan)
adlaşmış sıfat
var” sözünün E’yi doğru kıldığı görülür. Öte yandan IV.
IV’te: içindekileri (varlıkları)
cümlede aşamalı bir durum yoktur, dil kavramıyla ilgili
adlaşmış sıfat
olarak öncelik sıralaması yapma söz konusudur.
V’te: alacalı bulacalı kalabalık
Doğru yanıt “D” seçeneğidir. sıfat ad
(sıfat tamlaması)
Ancak II’de “şiddetle” sözcüğü “çarparak” eylemsisinin
nasıl gerçekleştiğini belirten zarf görevindedir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

9. Parçadaki noktalama işaretleri incelendiğinde, yargı-
nın tamamlandığı bir cümlenin sonuna getirildiğinden
II’deki noktanın; anlamı vurgulanmak istenen özneden
sonra getirildiğinden III’teki virgülün; virgüllerle ayrıl-
mış eş görevli sözcükleri iki gruba ayırmak için koyulan
12. Niteleyici sözcükler hem ada hem de eyleme sorulan
IV’teki noktalı virgülün; anlamı vurgulanmak istenen
“Nasıl?” sorusunu yanıtlar. Parçadaki sözcükler bu
sözün başına ve sonuna konulan V’teki tırnak işare-
bakımdan değerlendirildiğinde aşağıdaki sonuçlara
tinin doğru kullanıldığı görülür. Ancak I’deki virgülün
ulaşılır:
kullanımı yanlıştır çünkü bağlaç olan “de” den sonra
virgül konmaz. I’de radyonun düğmesi
ad ad
Doğru yanıt “A” seçeneğidir. (Ad Tamlaması)

II’te dört yan

sayı sıfatı ad
(Belirtme görevi var.)
10. Parçadaki numaralanmış sözcükler incelendiğinde
I’deki “-ki” nin yapım eki olduğu için doğru şekilde bi-
III’te daha karnın acıkmadan
tişik yazıldığı; II’deki “birtakım” sözcüğünün birleşik zarf eylemsi
sözcük olduğu için doğru olarak bitişik yazıldığı; IV’teki (Zamanı belirtme)
“hiç kimse” sözünün tamlama olduğu için doğru şekil-
de ayrı yazıldığı; V’teki “taklide” sözcüğünün ünsüz
V’te kimsenin yabancısı
yumuşaması gerçekleştiği için doğru şekilde yazıldığı ad ad
görülür. Ancak III’te birleşik sözcük olduğundan bitişik (Ad Tamlaması)
yazılması gereken “birçok” sözcüğünün ayrı yazılması Ancak IV’te “karlı” sözcüğü “dağlar” ın nasıl olduğunu
yanlıştır. yani niteliğini ortaya koyan sıfat görevindedir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir. Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

52 Denemeye Değer
13. Soruda verilen cümle ögelerine ayrıldığında şu durum
ortaya çıkar: “Rüzgâr şiddetini artırırken” ne zaman
sorusuna, “balıkçılar” kim sorusuna, “ağlarını toplayıp”
nasıl sorusuna, “teknelerini” neyi sorusuna cevap verir.
Cümlede “Ne kadar?” sorusunun yanıtı yoktur.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
14. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu sorulardan biri
de ses olaylarıdır ve ÖSYM bunu bir dizede, parçada
olanı veya olmayanı buldurmak şeklinde sormaktadır.
O hâlde dizeler incelendiğinde “ağaran” sözcüğünde
ünsüz yumuşaması(ak-ar-an), “ömrümün” sözcüğün-
de ünlü düşmesi(ömür-üm-ün) vardır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
15. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu karma dil bil-
gisi sorularında her sözcük ayrı ayrı, cümlenin yapısal
ve anlamsal bütünlüğüne göre incelenmelidir. O hâlde
“birkaç yüzyıl” tamlamasındaki “birkaç” belgisiz sıfat
olup birleşik yapılıdır, “ortaya koydu” yüklemi haber
kiplerinden bilinen geçmiş zamanla(di’li geçmiş za-
man) çekimlenmiştir, “gerçekleştirilen, büyüdüğünü”
sözcükleri birden fazla ortaca ve “araştırmacılarınca”
sözcüğü de çekim eki almış türemiş sözcüğe(araştır-
ma-cı-lar-ı-n-ca) örnektir. Ancak cümlede kurallı birle-
şik eylemlerden biri olan tezlik eylemi(-ivermek) yoktur.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
16. Parça dikkatli okunduğunda “Saray içindeki kurumla-
rın en güçlü ve en geniş organizasyona sahip olanı
“Matbah-ı Amire Emaneti” sözü A seçeneğini; “Geniş
ve etkin bir organizasyon gerektiren başkentin iaşesi
meselesinden” sözü B seçeneğini; “aşçılar, kilerciler,
helvacılar, mumcular .....” sözleri D seçeneğini; “16.
yüzyılın sonunda Asya, Avrupa ve Afrika üçgeninde
Akdeniz dünyasının en verimli ziraat alanlarına Os-
manlı İmparatorluğu sahiptir ve iaşe temin etmede hiç
zorlanmamıştır.” cümlesi E seçeneğini doğru kılmak-
tadır. Ancak parçada söz konusu Emanet’te görevli
meslek erbabı sayısının günümüze doğru arttığına de-
ğinilmemiştir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Denemeye Değer
17. Parçada aptallık ve zeki olmak kavramlarının karşıt-
lığından yararlanılarak insanın zeki bir varlık olduğu,
doğada insan dışında da zeki canlılar bulunduğu,
zekiliğin değişime açık olmakla mümkün olduğu be-
lirtilmekte yani insanoğlunun tüm zeki canlılar gibi
değişime, farklı fikirlere açık yaşayarak gelişebileceği
vurgulanmaktadır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
18. Soru kökünde verilen cümlede geçen “o gürültüde”
sözü çözüme ulaşmada önemlidir. Çünkü bu sözden
hareketle önceki cümlede “bir gürültü” durumuna deği-
nilmesi zorunlu olmaktadır. Parçanın cümleleri incelen-
diğinde I. cümledeki “Savaş tamtamlarının çalındığı,
borazanların öttüğü yerde” sözlerinin “o gürültüde” sö-
züne uygun bir bağlam yarattığı görülür. Bu bakımdan
soru kökündeki cümlenin I. cümleden sonra getirilmesi
uygun olur.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
19. Parça dikkatli incelendiğinde “... inananlar açısından
önemli olan, tam da kimin kim tarafından öldürüldüğü
müdür?” sorusunun A seçeneğindeki yanıta, “Taraflar-
dan birinin haklılığına duyulan inancın pekiştirilmesi iş-
levini mi yerine getirirler?” sorusunun B seçeneğindeki
yanıta, “Daha ateşli bir militanlığı mı besler?” sorusu-
nun C seçeneğindeki yanıta, “İnsanları uyandırmak,
sarsarak şoke etmek ve derinden yaralamak mıdır?”
sorusunun D seçeneğindeki yanıta ilişkin olduğu gö-
rülür. Ancak parçada E seçeneğindeki yanıta ilişkin bir
soru yoktur.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
20. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde “…öylesine dip-
siz şiirleri vardır ki…” ifadesinden A seçeneğine, “…
onda yerini daha fazla okumaya bırakır.” ifadesinden
B seçeneğine, “…şiir çölleşmiş.” ifadesiyle kendinden
önceki cümlelerde belirtilenlere karşıt bir yargı oluştur-
duğu için C seçeneğine ve “…şiirlerinin karakteristik
özelliğidir…” ifadesinden D seçeneğine ulaşılır. Ancak
V. cümlede Cemal Süreya’nın şiirlerinin imgeli olduğu-
na ilişkin bir bilgi verilmemiştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
53

21. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde I, II, III ve V. cüm-
leler kurallı, IV. cümle devrik olduğu için A seçeneğine,
parçanın genelinde kişiden kişiye değişen yargılar kul-
lanıldığı için B seçeneğine, “dipsiz şiirleri, karakteristik
özelliği…” gibi ismi niteleyici sözcükler kullanıldığı için
C seçeneğine ve parçanın genelinde samimi bir dil
kullanıldığı için E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada
bir işin türlü hâllerini, bir şeyin bütün parçalarını zihne
çarpacak şekilde art arda sıralayıp söylemek anlamına
gelen sayıp dökmelere yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
22. A seçeneğine paragrafın başındaki dumandan duvar
resimlerine ifadesi ile ulaşılabilir. B seçeneğine parag-
rafın son kısmındaki “…insanoğlu dünyaya gözlerini
açtığı andan bu yana…” ifadesinden, C seçeneğine
paragrafın sonundaki “…onlarca değişikliğe uğrasa
da…” ifadesinden, E seçeneğine “…dumandan duvara
ardından da konuşma diline…” ifadesiyle ulaşılabilir.
Söz konusu dillerin farklı adlarla anıldığı cümlesi pa-
ragrafta yer almamaktadır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
23. A seçeneğine “duman, duvar resimleri, konuşma dili”
sözlerinden, C seçeneğine “…en etkili iletişim aracı dil-
dir…” ifadesinden, D seçeneğine “…insanoğlu gözleri-
ni açtığı andan bu yana…” ifadesinden, E seçeneğine
parçanın son cümlesinden ulaşılabilir. Paragrafın ilk
cümlesinde sadece bir tanıma yer verilmiş olup bunun
anlaşılan bir tanım olup olmadığı ile ilgili bir ifade yok-
tur.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
54
ÇÖZÜM
SAYFALARI
24. Parçadaki cümleler incelendiğinde “Denemelerimi ya-
zarken kimseyi model almadım.” ifadesinden A seçe-
neğine, “Yazılarımın anayasasını ben belirledim.” ifa-
desinden B seçeneğine, “Otoritelerin baskıları altında
ezilmedim, birikimsiz çoğunluğun taleplerine karşılık
vermedim.” ifadesinden C seçeneğine ve “başka de-
nemecilerle arama sert ve buruk bir çizgi çizmedim.”
ifadesinden de D seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada
yazarın denemelerini kuralsızlıkla değil, kurala ve belli
ilkelere bağlı olarak yazdığı belirtilmiştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
25. Parçadaki cümleler incelendiğinde “birikimsiz çoğun-
luk, prensipli yapıtlar…” ifadelerinden niteleyici söz-
cükler kullanmaya, “sert ve buruk bir çizgi” söz gru-
bundan duyular arası aktarmaya (dokunma ve tatma
duyusu görme duyusuna aktarılmış), “denemelerim,
yapıtlar” sözcüklerinden çoğullaştırmalara ve parçanın
genelinde “ben” merkezli ifadeler kullanıldığından bi-
rinci kişili anlatıma ulaşılır. Ancak parçada örnekleme-
ye yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
26. Parçadaki altı çizili ifade yazarın kimseye benzemeyen
denemeler yazdığı yani denemelerinin özgün olduğu
yargısını vermektedir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Denemeye Değer
 29. Fatma’nın karşısında Deniz varsa geçerli durum 1 nu-
27 – 30. sorular aşağıdaki yerleştirmeye
maralı durumdur. Bu durumda Aylin’in karşısında Gül-
göre çözülmüştür.
den olmalıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

Esma’nın hemen arkasında Ceren varsa ve Ceren’in
karşısında Hülya oturuyorsa

1) 30. Aylin’in, Buse’nin solunda olması 2. durumda müm-

E C H
kündür. Bu durumda Gülden boş kalan yere yazılırsa
solunda Hülya olur.
veya Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
F

2) H C E

şeklinde olabilir.
DENEMEYE DEĞER - 04
Deniz, Buse’nin sağında ise yan yana olmalılar. Deniz
Esma’nın karşısında değilse 1. Bu tip cümle tamamlama sorularında cümledeki boş-
luklar en uygun biçimde doldurulmalıdır. Bunun için
F
sözcüklerin birbiriyle olan anlamsal bağlantısına dikkat
1)
B E C H etmek gerekir. O hâlde cümledeki “ne….ne” bağlaçla-
rından ötürü cümlenin yapıca olumlu, anlamca olum-
D suz olması ikinci boşluğa “şikâyeti” sözcüğünün geti-
veya
rilmesi ve birinci boşluğa “özel hayatı, iş arkadaşları”
F D
söz gruplarından ötürü “müzik dünyası” grubunun ge-

2) tirilmesi cümleyi anlamca ve yapıca en uygun şekilde

H C E B
tamamlayacaktır.

şeklinde olabilir. Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

27. Her iki durumda da Buse, Esma’nın karşısındadır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
28. Hülya, Fatma’nın sağında ise geçerli durum 2 numaralı
durumdur. Bu durumda Deniz 5 numaralı sandalyede-
dir.
2. Parçada öncelikle sanatın gerçekleri göstermeye, on-
ları anlamaya dönük olduğu vurgulanmaktadır. Ancak
ardından sanatın içerikte sergilediği bu yönelimin dilde,
üslupta pek de geçerli olmadığı belirtilmektedir. Tam da
bu noktada sanatın gerçeği olduğu gibi aktarmaya dö-
nük dilden, farklı bir dil kullandığı anlatmak için “gündelik
dilden firar etmek” sözü ifade edilmektedir. Bu durumda
“gündelik dilden firar etmek” sıradan, alışılagelmiş söy-
leyişlerden uzak, özgün bir dil yaratmak anlamındadır.
Bu dilin kapalı, süslü ve sanatlı, doğal olmayan bir dil
olduğu ise sadece yorumdur ve çeldiricidir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir. Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

Denemeye Değer 55

3. Parçanın II. cümlesinde zenginliğin mutluluk aracı ola-
rak görülmesinin bir yanılgı olduğu savunulmaktadır.
III. cümlede de para ve zenginliğin açlığı giderdiği an-
cak mutluluğu getiremediği belirtilmektedir. Bu durum-
da her iki cümlede de zenginlik-mutluluk ilişkisi paralel
bakış açılarıyla ele alınmıştır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
4. Yorum, bir duruma ilişkin kesinliği olmayan, genel ka-
bul niteliği taşımayan, kanıtlanabilirliği zayıf olan dü-
şüncedir. Bu durumda III, IV ve V. cümlelerde anlatıcı
okurların ve izleyicilerin hisleriyle ilgili yorumunu ortaya
koymaktadır. Ancak I ve II. cümlelerde filmlerde genel-
de rastlanan durumları gözümüzün önüne getirmeye
çalışmaktadır. Dolayısıyla I ve II. cümlelerde yoruma
yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
5. Parçanın I, II, III ve V. cümlelerinde eleştirmenliğin zor
bir uğraş olduğu, bu zorluğun eleştiri yapılan eserlerin
yazarlarıyla ilişkilerinde sorunlar yaşanmasından kay-
naklandığı, eleştirmenlerin yazarların ne düşüneceğini
dikkate almadan işlerini yapması gerektiği vurgulan-
maktadır. Ancak IV. cümlede parçanın bütününden ko-
puk biçimde yazarın emeğine saygı duymanın, eleştir-
men için öncelik olduğu yargısı ortaya konmaktadır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
6. Karışık verilmiş cümlelere genel olarak bakıldığında bir
olayın ve olaya bağlı durumun öykülendiği görülür. Bu
bakımdan IV. cümlenin paragrafın girişi olması gerekir.
II. cümlenin “Yanında ayakta duran iki kıza” sözüyle
IV. cümleye bağlandığı, V. cümlenin de “Lise öğren-
cisi olduğunu sandığım kızlar da” sözü aracılığıyla II.
cümleye bağlandığı görülmektedir. Buradan hareketle
cümlelerin “IV - II - V - I - III” sıralamasında olması
gerekir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
56
ÇÖZÜM
SAYFALARI
7. Parçaya dikkatle bakıldığında I. ve II. cümle arasında
anlam bağı olmadığı hemen dikkati çeker. II. cümlede
geçen “Bu resimlerden” sözü, III. cümledeki “..... resim-
ler vardı” sözüne bağlı olduğuna göre II. cümlenin III.
cümleden sonra gelmesi gerektiği kolaylıkla söylenebi-
lir. Bu durumda II. ve IV. cümlelerin yerleri değiştirilerek
anlatım akışı sağlanabilir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
8. Parçadaki II. cümlede geçen “siyahı da beyazı da
içeren alacasından” sözü, hem olumlu hem olumsuz
denebilecek karşıt özelliklerin suç kavramında yer aldı-
ğını düşündürmekte yani kesin olarak şu ya da bu de-
menin mümkün olmadığını belirtmektedir. Aynı şekilde
IV. cümlede “mazlum halk olmadığı gibi tamamen suç-
lu halk da yoktur” sözüyle suç ve mağduriyet açısından
halkın kesin olarak şu ya da bu pozisyona oturtulama-
yacağı düşündürülmektedir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
9. Parçaya dikkatli bakıldığında tırnak içine alınmamış
alıntı, cümlenin sonunda bulunduğundan ilk boşluğa
virgül, alıntı niteliğindeki cümlenin başında ve sonunda
yer aldığından ikinci ve üçüncü boşluklara tırnak işare-
ti, ardından bir konuşma cümlesinin geleceği cümlenin
sonunda bulunduğundan dördüncü boşluğa iki nokta,
bir soru cümlesinin sonunda bulunduğundan beşinci
boşluğa soru işareti getirilmesi gerektiği görülür. Ancak
parçada noktalı virgül kullanmaya uygun yer yoktur.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Denemeye Değer
10. Seçenekler incelendiğinde daha çok büyük harfle-
rin kullanımlarının ve birleşik sözcüklerin yazımının
örneklendiği görülür. Bu bakımdan A’da “kişileri de”
sözündeki bağlaç olan “de” nin ayrı yazılması, B’de
“Utangaç Sokak, Sormagir Sokağı” örneklerinde her
sözcüğün ilk harfinin büyük yazılması, C’de “Düşünen
12. A seçeneğinde belirtilen çokluk eki “horozlar” sözcü-
ğünde bulunmaktadır.
B seçeneğinde belirtilen tamlayan eki “sabahın” sözcü-
ğünde bulunmaktadır.
C seçeneğinde belirtilen durum eki “doğduğunu” söz-

Adam” adlı yapıt adında büyük harf kullanılıp “Etnog- cüğünde bulunmaktadır.

rafya Müzesinde” şeklinde kurum adında kesme işa- D seçeneğinde belirtilen eylem çekim eki “olurlar söz-
reti kullanılmaması, E’de “Varlık dergisi” sözüne tür cüğünde bulunmaktadır.
adı olan “dergi” sözcüğünün küçük harfle başlatılması
E seçeneğinde belirtilen addan ad yapan yapım eki bu-
doğrudur. Ancak kanunlar ve anayasa maddeleri de
lunmamaktadır.
özel ad kapsamındadır ve bu nedenle D’deki “Türk
ceza kanunun” sözünün yazımı yanlıştır. Doğrusu Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
“Türk Ceza Kanunu’nun” biçiminde olmalıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

13. Cümleler ögelerine ayrıldığında C seçeneğinde “ağla-

yarak” zarf-fiilinin zarf tümleci görevinde olması ve eğik
çizgiyle ayrılması gerekirken nesne grubunun içinde
yer alması yanlışlığa sebep olmuştur. Cümlenin öge
dizilişi ise şöyledir:

Küçük çocuk / arkadaşlara / kendisinin ve

11. Numaralanmış sözcüklerin kendilerinden sonraki söz-
Özne DT B’li nesne
cükle ilişkisi incelendiğinde şu sonuçlara ulaşılır:
kardeşinin hayatını / ağlayarak / anlatmış.
I’de tavşan çıkarma
ad eylemsi ZT Yüklem
(Niteleme yok)
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

II’te o numarayı
sıfat ad
(işaret/belirtme)

14. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu sorulardan

III’te tel cambazları biri de ses olaylarıdır ve ÖSYM bunu bir dizede veya
ad ad
(ad tamlaması) parçada olmayanı buldurmak şeklinde sormaktadır.
O hâlde, “yiğidi” sözcüğünde ünsüz değişimi (yiğit-i),
“çıktı” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi (çık-dı), “birbi-
V’te kimi kanallarda rinden” sözcüğünde ünlü düşmesi (bir-i-biri-n-den) ve
sıfat ad
(belgisizlik/belirtme) “hayal oldu, temel için” söz gruplarında ulama(birinci
sözcük ünsüzle bitip ikinci sözcük ünlüyle başladığın-
Ancak IV’teki “usta” sözcüğü “sihirbazlar” sözcüğünün da sözcükleri birleşik okuma) vardır. Ancak dörtlükte
niteliğini ortaya koyan bir sıfattır. ünlü türemesine uğramış bir sözcük yoktur.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir. Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

Denemeye Değer 57

15. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu karma dil bilgisi
sorularında her sözcük ayrı ayrı, cümlenin yapısal ve
anlamsal bütünlüğüne göre incelenmelidir. O hâlde,
“Bodrum’da” sözcüğündeki “-de” eki bulunma durumu
ekine, “su kuyusu” belirtisiz ad tamlamasına, “bulundu”
edilgenlik eki -n aldığı ve işi yapan belli olmadığı için
edilgen eyleme, “yapılan, düşünülen” sözcükleri de sı-
fat-fiile örnektir. Ancak cümlede ilgi zamiri olan -ki’ye
yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
16. Soru yanıtlanırken seçeneklerden, numaralanmış
cümlelere bakıldığında I. cümlede geçen “insan göv-
desine ilişkin kesit çizimlerini arka arkaya kondukların-
da birbirini tamamlayan saydamlar gibi düzenleyerek”
sözünün A seçeneğini, II. cümlede geçen “İnsan bede-
ninin işleyişinden hareketle” sözünün B seçeneğini, III.
cümlede geçen “Doğadaki en önemli ögenin” sözünün
C seçeneğini, V. cümlede geçen “Araştırmalarını dene-
ye dayandırdığı için” sözünün E seçeneğini doğru kıl-
dığı görülür. Ancak IV. cümlede yapılan işin zorluğuna
ilişkin bir bilgiye yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
17. Parçada virüsün tedavisinin nasıl yapıldığına dair ifa-
deler geçmemektedir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
58
ÇÖZÜM
SAYFALARI
18. Parçada genel olarak teknolojik gelişmenin insanlı-
ğa eskiden bulunmayan birçok imkân sunduğu, bu
imkânların insanlığı mutlu etmenin yanı sıra umursa-
mazlaştırıp teknoloji kölesi hâline getirdiği üzerinde
durulmaktadır. Bu bakımdan A, C, D ve E seçenek-
lerindeki yargılar parçanın bağlamına uymamaktadır.
Ayrıca ilk cümlede teknolojinin insanlığın gülmesini
sağladığı belirtilmektedir. B seçeneğindeki yargıda da
“...başarmıştır bunu” sözü aracılığıyla ilk cümledeki
olumlu duruma işaret edilmektedir. Bu durumda boşlu-
ğa B seçeneğindeki yargı getirilebilir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
19. Parça dikkatle okunduğunda “genelde çelimsiz ço-
cuklar oluyor” sözünün A seçeneğindeki sorunun,
“kartonları, poşetleri, teneke kutuları” sözünün B se-
çeneğindeki sorunun, “en ilkel metotlarla ayırıp” sö-
zünün D seçeneğindeki sorunun, “Sabahın en erken
saatlerinde ya da gecenin karanlıklarında” sözünün
E seçeneğindeki sorunun yanıtıyla ilgili ipucu verdiği
görülür. Ancak parçada atıkların yeniden dönüşümüyle
ilgili kurumların neler yaptığına ilişkin bilgi yoktur.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
20. Parçada yazar öncelikle gençlerin dağınık bir merakla
her şeye yöneldiklerini belirtmekte ve bunun da yanlış
bir tutum olduğunu savunmaktadır. Ardından usta sa-
natçıların deneyimleri sayesinde yaşamı iyi tanıdıkları-
nı ve her şeyi merak etmekten çok belirli noktada me-
rak ve dikkat yoğunluğu yaşayarak sanatsal anlamda
doğruyu yakaladıklarını dile getirmektedir. Bu durum-
da parçanın yazarının, genç sanatçıların yanlışlarını
dile getirerek onları eleştirdiği ve onlara neyin doğru
olduğunu göstermek için usta sanatçıların davranışını
örneklediği söylenerek parçanın yazarı bunları amaç-
lamaktadır, denilebilir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Denemeye Değer
21. Parçadaki cümleler incelendiğinde “…döneminin özel-
liklerini taşıyan yapım tekniğiyle ilgi çekiyor.” cümle-
sinden A seçeneğine, “…Çivi kullanılmadan çıralı çam
ağacı kerestelerinin birbirine geçirilmesiyle yapılan
ambarların menteşeleri ise dönemin demirci ustaları-
nın izlerini taşıyor.” ifadesinden C ve E seçeneklerine,
“…güvelenmemesi gereken giysilere kadar birçok gıda
ürünü ve giyecek malzemesi saklanabiliyor.” ifadesin-
den D seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada tahıl ambar-
larının çoğunlukla merkezî yerleşim yerlerinde toplan-
dığına ilişkin bir bilgiye yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
25. Parçanın son bölümündeki “İki dil bilmede iki dilin bir-
22. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde “…200 yıllık geç-
mişe sahip yaklaşık 500 tahıl ambarı…” ifadesinden A
seçeneğine, parçanın genelinde bilgi verildiği için B se-
çeneğine, “mahâllelerinde, tahıl ambarları” söz grupla-
rından C seçeneğine ve parça gözlemci bakış açısıyla
anlatıldığı için E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada
benzetmeye yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
26. Bu tip anlatım teknikleri sorularında soruda verilen an-
23. Parçanın genelinde yazarın yılmadan, usanmadan
çalıştığı; vazgeçmediği için başarılarını noktalamadığı
dile getirilmektedir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Denemeye Değer
24. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde “Acaba bir anın
öyküsünü kayda geçirebilir miyim?” ifadesinden B seçe-
neğine, “…tekrar tekrar…” ifadesinden C seçeneğine,
parçanın genelinde “ben” ve “biz” temelli cümleler kul-
lanıldığından D seçeneğine ve parçada yazarın kendi
görüşlerine yer verildiğinden E seçeneğine ulaşılır. An-
cak yansız bir söylem yani kanıta dayalı, ispatlanabilir
yargıların oluşturduğu söyleme yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
den kazanılması ile ikinci dil kazanımı arasındaki ayrı-
ma dikkat edilmelidir. İki dil kazanımı aynı anda iki dilin
konuşulduğu sosyal çevreyi ifade ederken ikinci dilin
kazanılmasından kastedilen doğal ikinci dil edinimidir.”
ifadelerinden çift dil edinimi ile ikinci dil edinimi arasın-
daki farkların anlatıldığı görülmektedir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
latım biçimi ifadesinin kullanımı seçeneklerde elemeyi
kolaylaştırmaktadır. Çünkü Türkçede dört anlatım bi-
çimi vardır ki bunlar açıklama, tartışma, betimleme ve
öykülemedir. Dolayısıyla sorunun öncülünde anlatım
biçimi ifadesinin kullanımı C seçeneğinin elenmesi de-
mektir. Buna göre parçanın geneli incelendiğinde de
bilgi verici ifadeler söz konusu olduğu için doğru ceva-
bın A seçeneği olduğu görülecektir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
59
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

27. Yukarıdaki tabloya göre Selçuk perşembe günü satışta

27 – 30. sorular aşağıdaki tabloya göre
çalışmıştır.
çözülmüştür.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

Yalçın salı ve cuma izinliyse pazartesi ve perşembe

depoda durmuştur.
28. Selçuk ve Kaan’ın salı günü teknik serviste çalışma
P S Ç P C
ihtimali vardır.
Yalçın D D
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Selçuk pazartesi ve çarşamba imalat bölümünde ça-
lışmıştır.

P S Ç P C
29. Selçuk depoda cuma günü durabilir. Bu durumda Kaan
Selçuk İ İ
satışta olmalıdır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

Kaan perşembe izinliyse çarşamba depoda durmuştur.

P S Ç P C
Kaan T D
30. Yalçın’ın teknik serviste çalışabileceği tek gün çarşam-
badır.
Ali çarşamba izinliyse salı depoda durmuştur. İki gün
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
peş peşe teknik serviste çalışmıştır.

P S Ç P C
Ali D T T

Cengiz üç gün imalatta çalışmışsa bunlar salı, perşem-

be ve cuma olmalıdır. DENEMEYE DEĞER - 05
P S Ç P C
1. Yaşamı ertelememek; herhangi bir şeyi yarına bırak-
Cengiz İ İ İ
mamak, yaşanılan anda gerçekleştirmek, geciktirme-
mek demektir.
P S Ç P C
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Yalçın D D
Selçuk İ İ S
Kaan T D
Ali D T T 2. Bu tip cümle tamamlama sorularında cümledeki boş-
Cengiz İ İ İ luklar en uygun biçimde doldurulmalıdır. Bu sebeple
sözcüklerin birbiriyle olan anlamsal ve yapısal bağlan-
Perşembeye dikkat edilirse boş kalan yere satış gel- tısına dikkat etmek gerekir. O hâlde cümledeki ikinci
melidir. boşluğa “bulunmaz bir” ifadesinden ötürü “fırsat” söz-
cüğü, birinci boşluğa da “incelemek” sözcüğünden ötü-
rü “ayrıntılarıyla” sözcüğü getirilmelidir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

60 Denemeye Değer
3. ÖSYM’nin son yıllarda sınavlarda sıklıkla sorduğu ke-
sin yargı sorularında “en, daha, oysa…” gibi karşılaş-
tırma bildiren sözcüklere ve bağlaçlara dikkat edilmeli-
dir. O hâlde parçadaki “…ödülü kazanmanın en önemli
kriterleri; kültürel, ulusal, dil, din hoşgörüsüne ve
zamansız bir karaktere sahip olma ve yaşadığı çağa
ayna tutarak gelecek nesillere iletebilme…” ifadesin-
den ödülü almada birçok kıstasın bulunduğu yargısına
kesin olarak ulaşılır.
7. Cümle oluşturma sorularında öncelikle yargıyı içe-
ren ifade yani yüklem bulunmalı, yargılar arası an-
lamsal bütünlük sağlanmalı ve cümlenin sıralı cümle
olup olmadığına da dikkat edilmelidir. Bu cümlede
yargıyı barındıran VI. söz grubudur. O hâlde cüm-
le anlamlı ve kurallı ifadesine uyularak dizildiğinde
sıralama “II - I - III - V - IV - VI” şeklinde olacaktır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

4. V. cümlede biyolojik çeşitlilikten ve nasıl korunacağın-

dan bahsedilmemiş, gizemli dillerin varlığından söz
edilmemiştir. Cümlede biyolojik çeşitliliğin korunacağı
8. Uygun olan yere mülakata uygun olarak B seçeneğin-
bilgisinin dillerde olduğu inancı üzerinde durulmuştur.
de yer alan cevaplar gelmelidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

5. II numaralı cümle parçada akışı bozar. Böyle bir cüm-

leye gerek olmadığı görülmektedir. Çünkü parçanın
genelinde eleştirel yaklaşımdan bahsedilirken II. cüm-
lede niyetten söz edilerek anlatım akışı bozulmuştur.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

9. III numaralı yere noktalı virgül getirilmelidir. İki nokta

açıklama yapılacak durumlarda kullanılır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

6. Paragrafta anlamlı bir bütün oluşturmak için öncül-
lerdeki cümlelerin hangisinin giriş, gelişme ve sonuç
cümlesi olabileceğine ve özellikle anlam akışına dikkat
edilmelidir. O hâlde I ve II. cümle anlamsal bağlantı
içerisinde olduğundan yer değiştirmeyi gerektirecek
bir durum yoktur. Ancak II. cümlede cihazın bir duru-
mu öngörme özelliğine sahip olduğundan bahsedildiği
için II. cümleden sonra V. cümle getirilmelidir. Çünkü V.
cümlede firmanın ürettiği cihazın hastalığı tespit etme
yönteminden söz edilmiştir. Dolayısıyla III ile V. cümle 10. III numaralı sözcükteki “ki” bitişik yazılmalıdır. Çünkü
yer değiştirildiğinde anlamlı bir bütün oluşacaktır. bağlaç değil, sıfat yapan “-ki” dir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir. Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

Denemeye Değer 61
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

11. Eylemin başkası tarafından yapılması yüklemin ettirgen 14. Seçeneklerdeki cümleler ögelerine ayrıldığında
çatılı olması demektir. “yaptırılmıştır, düzenletilmiştir,
yaptırılmıştır, inşa ettirilmiştir” eylemlerinde başkası ta- Uzmanlar, yeni makaleleri konferans salonunda
Özne B’li nesne DT
rafından yapılma anlamları vardır. Ancak bu durum B
dağıttılar.
seçeneğinde yoktur.
Yüklem
Doğru yanıt “B” seçeneğidir. Soğuktan tir tir titreyen zavallı bir kedi,
Özne
zayıf bedenini eski bir kulübeye soktu.
B’li nesne DT Yüklem

Yazıhanenin açık kalmış kapısından içeri giren rüzgâr,

Özne
bütün kâğıtları uçurdu.
B’li nesne Yüklem

Usta yazarlar, ilk romanlarını yeni yapılan halk

Özne B’li nesne DT
12.
kütüphanesine bağışladı.
Yüklem
ciddi sanatçı Büyük bir belediyede çalışan o memur,
sıfat isim
Özne
kurumun evraklarını başkanlara imzalatıyormuş.
etkileyici söz B’li nesne DT Yüklem
sıfat isim
sonucuna ulaşılır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
somurtmayan ağırbaşlılık
sıfat isim

ünlü komedyen
sıfat isim
Buna bağlı olarak I, II, III ve V cümlelerde niteleyici bir
sözcük kullanılmıştır. Ancak D seçeneğinde böyle bir
kullanım yoktur.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

15. ÖSYM’nin son yıllarda sıklıkla sorduğu sorulardan

biri de ses olaylarıdır ve ÖSYM bunu bir dizede veya
parçada olmayanı buldurmak şeklinde sormaktadır. O
hâlde, “çoğul, başucumda” sözcüklerinde ünsüz yumu-
şaması (çok-ul, baş-uç-u), “yalnızım” sözcüğünde ünlü
düşmesi (yalın-ız-ım), “saymıyorum” sözcüğünde ünlü
daralması (sayma-yor-um) ve “dirilttiklerimi” sözcüğün-
13. Meslekler, unvan sıfatları ismin önünde veya sonra-
de ünsüz benzeşmesi (dirilt-dik-ler-im-i) vardır. Ancak
sında büyük yazılır. C seçeneğinde “İsviçreli botanikçi
sadece “bana” ve “sana” sözcüklerinde gerçekleşen
Lonrod” ifadesinde “Botanikçi” kelimesi büyük harfle
ünlü değişimi dizelerde örneklenmemiştir.
başlamalıdır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

62 Denemeye Değer
16. Parçanın ilk üç cümlesinde atmosfer olaylarının hasta-
lıklar üzerindeki etkisinden bahsedilirken V. cümleden
itibaren iyi tanınan alanların neler olduğundan ve sı-
cakla soğuğun etkisinden söz edilerek yeni bir konuya
geçilmiştir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
21. Parçada Garipçilerin yeni bir anlayışla edebiyat yolcu-
17. Parçaya göre “Değerlerin ve kuralların paylaşılmasın-
da” arkadaşlar, aile, iletişim araçları, okullar önemli rol
oynar. Ancak “dinî kurumlar” bunun dışındadır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
22. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde
18. Bu tip sorularda soru kökünde verilen ifadeye dikkat
etmek gerekir. Seçenekler birebir paragrafla eşleşti-
rilip cevap bulunmalıdır. Bu paragrafta öğretmenlerin
herhangi bir sanat dalını mesleğe dönüştürmesi yani
23. Parçadaki cümleler analiz edildiğinde “…kuşların yüzde
sanatçı olması söz konusu değildir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
19. Bu soru tipi paragrafın konusunu sormaktadır. Parça
üzerinde durulan şey, konuyu verdiğine göre parçanın
konusu eğitimde fırsat eşitsizliğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Denemeye Değer
20. B, C, D, E seçeneklerine parçadan hareketle ulaşıla-
maz. Parçaya göre ters düşen ifadeler söylenmiştir.
Ancak A seçeneğinde parçada ele alınan, işlenen dü-
şünce verilmiştir. İkiyüzlü insanların varlığı ve davranış
şeklinin eleştirildiği parçada, A seçeneğinde verilen
yargıya ulaşılır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
luğuna çıktıkları ancak bu anlayışın kısa bir süre sonra
tıkandığı, yeni ürünler veremez duruma geldikleri an-
latılmıştır. Dolayısıyla yenilik çizgilerini sürdürememiş
olmaları parçadaki sanatçıların eleştirilen yönüdür.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
“yepyeni” söz-
cüğü A seçeneğine, “…edebiyatta diğerlerinden farklı
ve yepyeni bir şiir anlayışıyla ortaya çıkan Garipçi-
ler…” ifadesinden C seçeneğine, parçada eski-yeni
sözcükleri kullanıldığı için D seçeneğine ve parçanın
genelinde kişiden kişiye değişen yargılara yer verildiği
için E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada koşul anlamı
içeren bir ifadeye yer verilmemiştir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
60’ının…, üç yıl süren bu çalışma… ” ifadelerinden B se-
çeneğine, “…lezzetli olduğunu düşünürüz, bizimle aynı
fikirde değil…” ifadelerinden C seçeneğine, “…organik
besinlerin, benzer deneyler…” ifadelerinden D seçe-
neğine ve “Hepimiz organik besinlerin daha iyi ve daha
lezzetli olduğunu düşünürüz.” ve “…organik olarak yetiş-
tirilmiş buğdayla modern yöntemlerle yetiştirilmiş buğday
arasında tercih yapma şansı verildiğinde…” ifadelerinden
E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada yaşanmış ya da
yaşanması mümkün olayların yer, zaman ve kişilerle
anlatılmasında kullanılan bir anlatım yolu olan öyküle-
meye başvurulmamıştır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
63
 ÇÖZÜM
SAYFALARI

24. Bir paragrafın başına, ortasına ve sonuna getirilecek

27 – 30. sorular aşağıdaki tabloya göre
cümle, kendisinden önceki veya sonraki cümleyle dil
çözülmüştür.
ve düşünce yönünden bağlantılı olmalıdır. O hâlde
paragrafın genelinde kuşların organik yöntemlerle ye-
tiştirilmiş buğdayla modern yöntemle yetiştirilmiş buğ- Bütün maddelerin ait olmadıkları grupları yazalım:

daylardan hangisini tercih ettiğinden bahsedilmiştir, K S G

dolayısıyla yine tercih konusuyla devam eden D se- A –
çeneğindeki yargı parçayı düşüncenin akışına göre en B –
uygun şekilde tamamlayacaktır. C –

Doğru yanıt “D” seçeneğidir. D –

E –
F –
G –

Soruda B ve F’nin aynı hâlde olduğu söyleniyor. B katı,

F gaz olamayacağına göre ikiside sıvı hâldedir.

Aynı şekilde A ve E aynı hâldedir. A gaz, E sıvı olama-

yacağına göre ikiside katı hâldedir.

K S G
25. Parçadaki “Konuşma esnasında çoğunlukla içgüdüsel
A + – –
olarak kullandığımız jestler, doğru iletişimin vazgeçil-
B – + –
mez unsurları arasında.” ifadesinden A seçeneğine,
C –
“İletişim dediğimiz şey de aslında sözcüklere dökülen
D –
ifadelerden çok daha kapsamlı.” ifadesinden C seçe-
E + – –
neğine, “…kullandığımız vücut dili ve mimiklerimiz kar-
F – + –
şı tarafa ne hissettiğimizle ilgili hep birer ipucu verir.”
G –
ifadesinden D seçeneğine ve “…duygu ve düşünce-
lerin daha kolay ifade edilmesine yardımcı olması…”
27. A, E, B, F maddelerinin hangi hâlde olduğu kesindir. C
ifadesinden E seçeneğine ulaşılır. Ancak parçada jest-
maddesi ise kesin değildir.
lerin en etkili iletişim aracı olduğuna değenilmemiştir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

28. G maddesi gaz hâlinde ise sıvı hâlde olamaz. Sıvı

hâlde olan sadece B ve F maddeleridir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

29. C sıvı, G katı olamayacağından ikiside gaz hâlindedir.

26. Parçada kurallı ve devrik cümleler kullanılarak tekdü-
Bu durumda hangi hâlde olduğu bilinmeyen tek madde
zelikten kaçınılmıştır.
D maddesidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir. Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

64 Denemeye Değer
30. Sıvı hâlde olduğu kesin olan B ve F’dir. Bunların dışın-
da G maddesininde sıvı olma ihtimali vardır. Sıvı hâlde
üç madde varsa bunlar B, F ve G olmalıdır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

Denemeye Değer 65