ABDÜLAHAD oAvüo

Hz. Peygamber'in vefatı sırasında he- rarlaştırılan metni bu kabileden Man-

ABDURRAHMANb.YEZİD
nüz altı yaşında olan Abdurrahman'ın
( ~ .)t .:r. .,:...>)1-ı.,>:- ) doğrudan hadis rivayeti yoktur. Rivayet
Ebu Muhammed Abdurrahman ettiği hadisleri daha çok babasından.
b. Yezid b. Cariye el-Ensar! amcası Ömer'den, İbn Mes'üd ve diğer
(ö. 98/716-17)
sahabTierden nakletmiştir. Kendisinden
Medineli tabii. _J de oğlu Abdülhamid, ayrıca Hüseyin b.
L
Haris el-Cedeli ve Salim b. Abdullah gibi
Annesi. Hz. ömer'le evli iken daha kişiler rivayette bulunmuşlardır. Abdul-
sonra ondan boşanan kadın sahabTier- lah b. Zübeyr zamanında Mekke'de ve-
den Cemile bint Sabit. babası ise Veda fat etti.
haccının bir bölümünü rivayet etmesiy- BİBLİYOGRAFYA:
le tanınan Yezid b. Cariye'dir. İbn Sa'd, ef-Taba~atü'L·kübra tnşr. İhsan·
Güvenilir bir ravi olan Abdurrahman Abbas). Beyrut 1388/1968, V, 49-51; Nesar.
b: Yezid, daha çok Hz. Ömer, Ebü Ey- "Şıyam", 8; İbn Abdülber. el-isa•a.b tel-işabe
içinde). Kahire 1328, il, 425; İbnü'l-Esfr. Os-
yüb el-Ensari, Ebü Lübabe b. Abdül-
da·ı·gabe, Kahire 1285-87, 111, 450; İbn Hacer.
münzir ve amcası Mücemmi' b. Cari- el·İşabe, Kahire 1328, 111, 69; a.mlf.. Tefı?ibü't·
ye'den hadis rivayet etmiş, kendisinden Tefı?ib, Vl, 179-180.
de Kasım b. Muhammed b. Ebü Bekir li.I
M. ALi SÖNMEZ
ve İbn Şihab ez-Zühri gibi tabiiler riva-
yette bulunmuşlardır. Ömer b. Abdüla- r
ABDÜYİ, Ebu Hazim
ziz'in Hicaz valiliği sırasında Medine'de ·
bir süre kaza işlerini yürütmüştür. ( ...si.J~I r .Jb- Y.I )
BİBLİYOGRAFYA: (bk. EBÜ HAZİM el·ABDÜYİ).
L _J
İbn Sa'd. et·Tabal{aıa·ı-kübra tnşr. İhsan
Abbasi. Beyrut 1388/1968, V, 84; Halife b.
Hayyat. et·Taba~aı (nşr. Ekrem Ziya el-Ömeril. r ı
Riyad 1402/1982, s. 237; Buhari. et-Taril]u'L- ABDÜDDAR (Beni Abdüddar)
kebir (nşr. Abdurrahman b. Yahya el-YemanT () ..ıll..ı.,>:-~)
v.dğr.I. Haydariibiid 1360·80/1941·60, 111/1, s.
363; İbn Ebü Hatim. el·Ceri:z ve Na• dil, Hayda· Kureyşkabilesinin
riibiid 1371-73/1952-53, 11/2, s. 299; İbnü"l· ana kollarından biri.
L _J
Esfr. Üsda·ı-gabe (nşr. Muhammed İbrahim el-
Bennii v.dğr.). Kahire 1390·93/1970-73, 111,
500·501; İbn Hacer. Tefı?ibü't·Tefı?ib, Vl, 298· Abdüddar. Cahiliye döneminde Arap-
299. lar'ca meşhur Dar adlı putun kulu. kö-
li.I MÜCTEBA UGUR
lesi anlamına gelir. Hz. Peygamber'in
büyük dedesi Kusay ölürken Kabe hiz-
ABDURRAHMAN b. ZEYD metlerini. hacılara su dağıtma işini. san-
( ~.) .:r. .,:...>)1-ı.,>:- ) cak taşımayı ve Darünnedve'yi yönetme
hakkını büyük oğlu Abdüddar'a bırak­
Abdurrahman b. Zeyd b. el-Hattab
el-Kureşi mak suretiyle onu Kureyş'in en önemli
(ö. 71/690) adamı haline getirmişti. Daha sonra
Emeviler devrinde Abdümenafoğulları. dedelerinin mirası­
Mekke valiliği yapan sahabi. _J nı almak üzere Abdüddar'a karşı çıktı­
L
larsa da araya girenlerin yardımıyla ya-
Hz. ömer'in kardeşi Zeyd'in oğludur. pılan bir anlaşma uyarınca Kabe hiz-
S (626) yılında Medine'de doğdu. Anne metleri. sancaktarlık ve Mekke yöneti-
tarafından dedesi Ebü Lübabe. onu ciliği Abdüddar'da kaldı. Bu görev Mek-
hurma liflerine sararak Hz. Peygam- ke'nin fethine kadar Abdüddaroğulla­
ber'in huzuruna götürmüş, o da yediği rı'nca yürütüldü.
hurmadan Abdurrahman'a tattırmış ve Abdi, İbadi. Abderi gibi nisbelerle anı­
başını okşayarak dua etmiştir. Uzun
lan Abdüddaroğulları. Kabe'nin tamirin-
boylu ve yakışıklı bir genç olan Abdur-
de görev alarak Hicr kısmındaki duvarı
rahman'ı Hz. Ömer. kardeşi Zeyd'e çok
bazı kabilelerle birlikte yaptılar_. Zem_.
benzediği için pek severdi. Bu sebeple
zem kuyusu kazılmadan önce kabile
onu kızı Fatıma ile evlendirmiştir. Ab-
durrahman. Yezid b. Muaviye tarafın­ adına Ümmüahred adı verilen bir kuyu
dan Mekke valiliğine tayin edildi ve kazdıkları, Habeşistan'a yapılan ilk hic-
uzun süre bu görevde kaldı: ancak Ab- rete Abdüddaroğulları'ndan beş erkek
dullah b. Zübeyr taraftarı olduğu anla- ve bir kadının katıldığı. müslümanlara
şılınca valilikten azledildi. karşı yürütülen boykot hareketinde ka-
sür b. İkrime'nin yazdığı ve Kur'an öğ­
retmek için Medine·ye gönderilen Mus-
'ab b. Umeyr'in de bu kabileden olduğu
bilinmektedir.
Kureyş sancağını taşıyan Abdüddaro-
ğulları. Uhud Savaşı'nda Ebü Süfyan·ın
ve karısı Hind'in kışkırtmaları sonucu.
birbiri ardınca savaş meydanına çıkmış
ve çoğu öldürülmüştür. Mekke'nin fet-
hinden sonra Hz. Peygamber Kabe'nin
anahtarını, her zaman kendi ellerinde
kalmak üzere. bu aileden Osman b. Tal-
ha 'ya teslim etmiştir.
BİBLİYOGRAFYA:
İbn Hişam. es·Sire ınşr. Mustafa es-Sekka
v.dğr.). Kahire 1355/1936, 1, 132, 136, 138,
140, 157, 341, 376; 111, 70, 72; iV. 87; İbn
Kesir. es-Sire lnşr. Mustafa Abdülvahidı. Kahi·
re 1964·66 - Beyrut 1396 / 1976, 1. 100, 1O1,
259; il, 216, 259; 111, 31. 570; Firüziibiidi. el·
Kamüsa·ı-muhiL "dar" md.; Kehhiile. Mu•ce-
~ü ~aba' ili:/. 'Arab. Beyrut 1402/1.982. il.
723. r:ı
~ A. LüTFi KAzA:-;cı
ABDÜIAHAD Dl\V.ÜD
( ~_,ı~ ..I> °)'1-ı.,>:- )
(1866-1930 [?])
Rahib iken müslüman olan
ve Hıristiyanlığa reddiye yazan
ilahiyatçı.
L _J
Asıl adı David Benjamin Keldanfdir.
1282'de (1866) İran'da Urmiye'de doğ­
du. İlk tahsilini buradaki Amerikan ko-
lejinde yaptı. 1886-1889 yılları arasın­
da. Urmiye'deki Asuri hıristiyanlarına
(Nesturi hıristiyanlardan Katolikliği kabul
etmeyenler) hitap eden Canterbury Mis-
yonu başpiskoposunun öğretim kadro-
sunda yer aldı. 1892'de Kardinal Vaug-
han tarafından Roma 'ya gönderildi: bu-
rada Propaganda Fide College'de felse-
fe ve ilahiyat araştırmaları derslerini
takip etti. Bu arada The Tablet adlı
dergide "Asur. Roma ve Canterbury·.
ayrıca Irich Record dergisinde "Tev-
rat'ın Sıhhati" üzerine bir seri makale
yazdı. Ave Maria'dan çeşitli dillere yap-
tığı tercümeleri Illustrated Catholic
Missions' da yayımlandı. 189S'te rahip
oldu. Aynı yıl İran'a giderken İstanbul'a
uğradı ve burada neşredilen The Le-
vant Herald'da Doğu kiliseleri üzeri-
ne İngilizce ve Fransızca uzun bir ma-
kale serisi yayımladı. 189S'te Urmiye·-
deki Fransız Lazarist Misyonu'na katıl­
dı ve bu misyonun tarihinde ilk defa.
yaşayan Süryanice ile Qala-La-Sh<ir<i

177