Slides Giaitich3 Chuong1

Chương 1: CHUỖI
BỘ MÔN TOÁN CƠ BẢN
VIỆN TOÁN ỨNG DỤNG VÀ TIN HỌC

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
SAMI (HUST) – version 2023
Viện Toán ứng dụng và Tin học (ĐHBKHN) MI1131-GIẢI TÍCH III-CHƯƠNG 1 SAMI
1/54
(HUST) – version 2023 1 / 54
Chương 1: CHUỖI
1 Bài 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUỖI SỐ
2 Bài 2: CHUỖI SỐ DƯƠNG
3 Bài 3: CHUỖI SỐ CÓ SỐ HẠNG VỚI DẤU BẤT KỲ
4 Bài 4: CHUỖI HÀM SỐ
5 Bài 5: CHUỖI LŨY THỪA
6 Bài 6: CHUỖI FOURIER
2/54
(HUST) – version 2023 2 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUỖI SỐ
3/54
(HUST) – version 2023 3 / 54
Bài 1: Đại cương về chuỗi số
I. Các định nghĩa và một số ví dụ ban đầu
Cho {an }∞
n=1 là một dãy số bất kỳ. Tổng vô hạn các số hạng
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
được gọi là một chuỗi số và được ký hiệu là an . Khi đó:
n=1
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Cho {an }∞
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
n=1
• an được gọi là số hạng tổng quát.
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Cho {an }∞
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
n=1

• Sn = a1 + a2 + · · · + an được gọi là tổng riêng thứ n.
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Cho {an }∞
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
n=1

• Nếu dãy số {Sn }∞
n=1 có lim Sn = S là một số hữu hạn, thì ta nói chuỗi hội tụ (HT), có tổng bằng
∞
X
S và viết an = S.
n=1
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Cho {an }∞
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
n=1

∞
X
S và viết an = S. Nếu dãy số {Sn }∞
n=1 không có giới hạn hữu hạn, thì ta nói chuỗi phân kỳ
n=1
(PK).
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Cho {an }∞
a1 + a2 + · · · + an + · · ·
∞
X
n=1

∞
X
S và viết an = S. Nếu dãy số {Sn }∞
n=1 không có giới hạn hữu hạn, thì ta nói chuỗi phân kỳ
n=1
(PK).
• Rn = S − Sn được gọi là phần dư thứ n. Nếu chuỗi HT, thì lim Rn = 0.
4/54
(HUST) – version 2023 4 / 54
Ví dụ: Xét sự HT, PK và tính tổng (nếu có) của các chuỗi sau đây:
X∞
1) a.q n−1 , với a ̸= 0 (Chuỗi hình học).
n=1
5/54
(HUST) – version 2023 5 / 54
Ví dụ: Xét sự HT, PK và tính tổng (nếu có) của các chuỗi sau đây:
X∞
1) a.q n−1 , với a ̸= 0 (Chuỗi hình học).
n=1 ®
Sn = a + aq + · · · + aq n−1 1 − qn
Giải: Ta có . Do đó Sn = a (với q ̸= 1) và
qSn = aq + aq 2 + · · · + aq n 1−q
 a

nếu |q| < 1
lim Sn = 1 − q
∞ nếu |q| > 1.
• Nếu q = 1 thì Sn = an®⇒ lim Sn = ±∞ tùy theo dấu của a ⇒ Chuỗi PK.
0 nếu n chẵn
• Nếu q = −1 thì Sn = ⇒ không tồn tại lim Sn ⇒ Chuỗi PK.
a nếu n lẻ
a
KL: Chuỗi hình học đã cho HT và có tổng bằng nếu |q| < 1, PK nếu |q| ≥ 1.
1−q
5/54
(HUST) – version 2023 5 / 54
∞
X 1
2) .
n=1
n(n + 2)
6/54
(HUST) – version 2023 6 / 54
∞
X 1
2) .
n=1
n(n + 2)
1 1 1
Giải: Phân tích un = − . Ta có
2 n n+2
11 1 1 1 1 1 11 1 1 1
Sn = − + − + ··· + − = + − −
2 1 3 2 4 n n+2 2 1 2 n+1 n+2
Do đó lim Sn = 3/4. KL: Chuỗi đã cho HT và có tổng bằng 3/4.
6/54
(HUST) – version 2023 6 / 54
∞
X 1
2) .
n=1
n(n + 2)
1 1 1
2 n n+2
11 1 1 1 1 1 11 1 1 1
Sn = − + − + ··· + − = + − −
2 1 3 2 4 n n+2 2 1 2 n+1 n+2
∞
X 1
3) (Chuỗi điều hòa).
n=1
n
6/54
(HUST) – version 2023 6 / 54
∞
X 1
2) .
n=1
n(n + 2)
1 1 1
2 n n+2
11 1 1 1 1 1 11 1 1 1
Sn = − + − + ··· + − = + − −
2 1 3 2 4 n n+2 2 1 2 n+1 n+2
∞
X 1
3) (Chuỗi điều hòa).
n=1
n
Giải: Với 1 < m ∈ N bất kỳ, chọn n > 2m+1 ta được
1 1 1
Sn > 1 + + + · · · + m+1
2 Å 3 2
ã Å ã Å ã
1 1 1 1 1 1 1 1 1
=1+ + + + + + + + ··· + + · · · + m+1
2 3 4 5 6 7 8 2m + 1 2
1 1 1 1 m+1
> 1 + + 2. + 4. + · · · + 2m . m+1 = 1 + ⇒ lim Sn = ∞ ⇒ Chuỗi PK.
2 4 8 2 2
6/54
(HUST) – version 2023 6 / 54
II. Điều kiện cần để chuỗi HT
∞
X
• Định lý: Nếu chuỗi an HT, thì lim an = 0.
n=1
7/54
(HUST) – version 2023 7 / 54
∞
X
n=1
∞
X
CM: Ta có an = Sn − Sn−1 . Vì an HT nên tồn tại lim Sn = S (hữu hạn) ⇒ lim Sn−1 = S.
n=1
Do đó, lim an = lim(Sn − Sn−1 ) = lim Sn − lim Sn−1 = S − S = 0.
7/54
(HUST) – version 2023 7 / 54
∞
X
n=1
∞
X
n=1
∞
X
• Chú ý: Chiều ngược lại là không đúng, tức là: Nếu lim an = 0 thì chuỗi an chưa chắc HT.
n→∞
n=1
∞
X 1 1
Ví dụ: Chuỗi điều hòa có lim an = lim = 0 nhưng chuỗi này PK (theo ví dụ trước).
n=1
n n
7/54
(HUST) – version 2023 7 / 54
∞
X
n=1
∞
X
n=1
∞
X
• Chú ý: Chiều ngược lại là không đúng, tức là: Nếu lim an = 0 thì chuỗi an chưa chắc HT.
n→∞
n=1
∞
X 1 1
Ví dụ: Chuỗi điều hòa có lim an = lim = 0 nhưng chuỗi này PK (theo ví dụ trước).
n=1
n n
∞
X
• Phủ định: Nếu lim an ̸= 0 hoặc ∄ lim an , thì chuỗi an PK.
n=1
∞ ∞
X 2n − 1 X
Ví dụ: a) (PK do lim an = 2/3 ̸= 0) b) (−1)n (PK do ∄ lim an ).
n=1
3n + 2 n=1
7/54
(HUST) – version 2023 7 / 54
III. Các tính chất cơ bản của chuỗi số
• Tính HT, PK của chuỗi số không thay đổi khi ta bớt đi một số hữu hạn số hạng đầu tiên, tức là
∞
X ∞
X
an và an (với mọi N0 > 1) cùng tính chất HT hoặc PK.
n=1 n=N0
8/54
(HUST) – version 2023 8 / 54
∞
X ∞
X
n=1 n=N0
∞
X ∞
X ∞
X
• Nếu an = S1 và bn = S2 , thì với mọi α, β ∈ R ta có (αan + βbn ) = αS1 + βS2 .
n=1 n=1 n=1
8/54
(HUST) – version 2023 8 / 54
∞
X ∞
X
n=1 n=N0
∞
X ∞
X ∞
X
• Nếu an = S1 và bn = S2 , thì với mọi α, β ∈ R ta có (αan + βbn ) = αS1 + βS2 .
n=1 n=1 n=1
Bài tập: Xét sự HT, PK của chuỗi số sau:
∞
X 2n + 1 1 1
1) HT bằng cách phân tích an = − .
n=1
n2 (n + 1)2 n2 (n + 1)2
∞
X n + 2 n
2) PK vì lim an = e ̸= 0 .
n=1
n+1
X n − 1 √n
∞
3) PK vì lim an = 1 ̸= 0 .
n=1
n+3
8/54
(HUST) – version 2023 8 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 2: CHUỖI SỐ DƯƠNG
9/54
(HUST) – version 2023 9 / 54
Bài 2: Chuỗi số dương
∞
X
• Định nghĩa: Chuỗi an được gọi là một chuỗi số dương nếu an > 0, ∀n ≥ 1.
n=1
10/54
(HUST) – version 2023 10 / 54
∞
X
n=1
∞
X
• Chú ý: Chuỗi số dương an HT ⇔ Sn bị chặn (do tính chất đơn điệu của dãy số).
n=1
10/54
(HUST) – version 2023 10 / 54
∞
X
n=1
∞
X
n=1
I. Các tiêu chuẩn so sánh
∞
X ∞
X
1. Tiêu chuẩn so sánh 1: Cho 2 chuỗi số dương an và bn thỏa mãn
n=1 n=1
an ≤ bn với mọi n ≥ N0 ∈ N.
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
Khi đó: • bn HT ⇒ an HT • an PK ⇒ bn PK.
n=1 n=1 n=1 n=1
10/54
(HUST) – version 2023 10 / 54
∞
X
n=1
∞
X
n=1
I. Các tiêu chuẩn so sánh
∞
X ∞
X
1. Tiêu chuẩn so sánh 1: Cho 2 chuỗi số dương an và bn thỏa mãn
n=1 n=1
an ≤ bn với mọi n ≥ N0 ∈ N.
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
Khi đó: • bn HT ⇒ an HT • an PK ⇒ bn PK.
n=1 n=1 n=1 n=1
CM: Coi N0 = 1, từ giả thiết ta có An = a1 + a2 + · · · + an ≤ b1 + b2 + · · · + bn = Bn . Nếu
X∞
bn HT, thì tồn tại lim Bn = B và Bn ≤ B với mọi n. Do đó, An bị chặn trên. Vì An là dãy
n=1
∞
X
tăng, nên tồn tại lim An = A ⇒ Chuỗi an HT. Tương tự cho trường hợp còn lại.
n=1
10/54
(HUST) – version 2023 10 / 54
∞ ∞
X 1 1 1 X 1
Ví dụ: a) n
HT do a n = n
< bn = n
và bn HT chuỗi hình học với q = .
n=1
2 +1 2 +1 2 n=1
2
∞ ∞
X 1 1 1 X
b) PK do an = > bn = (vì ln n < n với mọi n ≥ 2) và bn PK (chuỗi điều hòa).
n=2
ln n ln n n n=1
11/54
(HUST) – version 2023 11 / 54
∞ ∞
X 1 1 1 X 1
Ví dụ: a) n
HT do a n = n
< bn = n
n=1
2 +1 2 +1 2 n=1
2
∞ ∞
X 1 1 1 X
n=2
ln n ln n n n=1
∞ ∞
X X an
2. Tiêu chuẩn so sánh 2: Cho 2 chuỗi số dương an và bn thỏa mãn: lim = L ∈ (0, ∞).
n=1 n=1
bn
∞
X ∞
X
Khi đó: an và bn cùng HT hoặc cùng PK.
n=1 n=1
11/54
(HUST) – version 2023 11 / 54
∞ ∞
X 1 1 1 X 1
Ví dụ: a) n
HT do a n = n
< bn = n
n=1
2 +1 2 +1 2 n=1
2
∞ ∞
X 1 1 1 X
n=2
ln n ln n n n=1
∞ ∞
X X an
2. Tiêu chuẩn so sánh 2: Cho 2 chuỗi số dương an và bn thỏa mãn: lim = L ∈ (0, ∞).
n=1 n=1
bn
∞
X ∞
X
Khi đó: an và bn cùng HT hoặc cùng PK.
n=1 n=1
an
CM: Vì lim = L nên với mọi ε > 0, tồn tại số N0 ∈ N sao cho
bn
an an
−L <ε⇔L−ε< < L + ε ⇔ (L − ε)bn < an < (L + ε)bn ∀ n ≥ N0 .
bn bn
Kết hợp bất đẳng thức này và Tiêu chuẩn so sánh 1, ta có điều phải chứng minh.
11/54
(HUST) – version 2023 11 / 54
∞ ∞
n2 − 1
X n2 − 1 1 an 1 X
Ví dụ: a) √ PK do an = √ và xét bn = √ có lim = . Vì vậy, an và
n=1
4n5 + n 4n5 + n n bn 2 n=1
∞ ∞ ∞
X 1 X X
bn cùng HT hoặc PK. Mặt khác, bn ≥ cn = và cn PK (chuỗi điều hòa) ⇒ bn PK.
n=1
n n=1 n=1
12/54
(HUST) – version 2023 12 / 54
∞ ∞
n2 − 1
X n2 − 1 1 an 1 X
n=1
4n5 + n 4n5 + n n bn 2 n=1
∞ ∞ ∞
X 1 X X
n=1
n n=1 n=1
∞ ∞ ∞
X 1 + 2n 1 + 2n 2 n an X X
b) HT do an = và xét b n = có lim = 1. Vì vậy, an và bn
n=1
3n − 2n 3n − 2n 3 bn n=1 n=1
∞
X 2
cùng HT hoặc PK. Mặt khác, bn HT chuỗi hình học với q = .
n=1
3
12/54
(HUST) – version 2023 12 / 54
∞ ∞
n2 − 1
X n2 − 1 1 an 1 X
n=1
4n5 + n 4n5 + n n bn 2 n=1
∞ ∞ ∞
X 1 X X
n=1
n n=1 n=1
∞ ∞ ∞
X 1 + 2n 1 + 2n 2 n an X X
b) HT do an = và xét b n = có lim = 1. Vì vậy, an và bn
n=1
3n − 2n 3n − 2n 3 bn n=1 n=1
∞
X 2
cùng HT hoặc PK. Mặt khác, bn HT chuỗi hình học với q = .
n=1
3
Chú ý:
• Nếu L = 1 thì ta viết an ∼ bn .
X∞ X ∞ ∞
X ∞
X
• Nếu L = 0 thì bn HT ⇒ an HT, an PK ⇒ bn PK.
n=1 n=1 n=1 n=1
X∞ X∞ X∞ ∞
X
• Nếu L = ∞ thì an HT ⇒ bn HT, bn PK ⇒ an PK.
n=1 n=1 n=1 n=1
12/54
(HUST) – version 2023 12 / 54
II. Các tiêu chuẩn điển hình khác
1. Tiêu chuẩn D’Alembert, Tiêu chuẩn Cauchy:
∞
X an+1 √
Cho chuỗi số dương an và lim = L (D’Alembert) hoặc lim n an = L (Cauchy).
n=1
an
X∞ ∞
X
Khi đó: • L < 1 ⇒ an HT •L>1⇒ an PK.
n=1 n=1
13/54
(HUST) – version 2023 13 / 54
II. Các tiêu chuẩn điển hình khác
1. Tiêu chuẩn D’Alembert, Tiêu chuẩn Cauchy:
∞
X an+1 √
Cho chuỗi số dương an và lim = L (D’Alembert) hoặc lim n an = L (Cauchy).
n=1
an
X∞ ∞
X
Khi đó: • L < 1 ⇒ an HT •L>1⇒ an PK.
n=1 n=1
CM: Ta chỉ cần chứng minh cho TC D’Alembert vì TC Cauchy được chứng minh tương tự. Theo giả
an+1 an+1
thiết lim = L nên với mọi ε > 0 tồn tại số N0 sao cho L − ε < < L + ε, ∀n > N0 .
an an
• Nếu L < 1, chọn ε đủ nhỏ sao cho L + ε < 1. Coi N0 = 1, ta có
a1
an < (L + ε)an−1 < (L + ε)2 an−2 < · · · < a1 (L + ε)n−1 = .(L + ε)n = bn , ∀n > 1.
L+ε
∞
X ∞
X
Vì bn HT (chuỗi hình học với q = L + ε) nên an cũng HT (theo TCSS 1).
n=1 n=1
• Nếu L > 1, chọn ε đủ nhỏ sao cho L − ε > 1. Tương tự như trên, ta có điều phải chứng minh.
13/54
(HUST) – version 2023 13 / 54
• Ví dụ: Xét sự HT, PK của các chuỗi số sau:

∞
X 2n an+1 2
a) HT theo TC D’Alembert do L = lim = lim = 0 < 1.
n=1
(n + 1)! an n + 2
∞
X 3n n! an+1 3 3
b) n
PK theo TC D’Alembert do L = lim = lim = > 1.
1 n
n=1
n an 1+ n e
∞
X 3n2 − 1 n √ 3n2 − 1 3
c) 2
PK theo TC Cauchy do L = lim n an = lim 2 = > 1.
n=1
2n − n + 1 2n − n + 1 2
∞
X n + 2 n(n+4) √ n + 2 n+4
d) HT theo TC Cauchy do L = lim n an = lim = e−1 < 1.
n=1
n + 3 n + 3
14/54
(HUST) – version 2023 14 / 54
• Ví dụ: Xét sự HT, PK của các chuỗi số sau:

∞
X 2n an+1 2
a) HT theo TC D’Alembert do L = lim = lim = 0 < 1.
n=1
(n + 1)! an n + 2
∞
X 3n n! an+1 3 3
b) n
PK theo TC D’Alembert do L = lim = lim = > 1.
1 n
n=1
n an 1+ n e
∞
X 3n2 − 1 n √ 3n2 − 1 3
c) 2
PK theo TC Cauchy do L = lim n an = lim 2 = > 1.
n=1
2n − n + 1 2n − n + 1 2
∞
X n + 2 n(n+4) √ n + 2 n+4
d) HT theo TC Cauchy do L = lim n an = lim = e−1 < 1.
n=1
n + 3 n + 3
• Chú ý: Thông thường, chuỗi có chứa dấu giai thừa ta áp dụng TC D’Alembert và chuỗi có chứa
mũ bậc n ta áp dụng TC Cauchy. Đặc biệt, nếu L = 1, thì ta chưa có kết luận tính chất HT, PK.
14/54
(HUST) – version 2023 14 / 54
Câu hỏi: Có hay không mối liên hệ giữa
Z ∞ Z b ∞
X n
X
f (x)dx = lim f (x)dx và an = lim ak ?
1 b→∞ 1 n→∞
n=1 k=1
15/54
(HUST) – version 2023 15 / 54
Z ∞ Z b ∞
X n
X
1 b→∞ 1 n→∞
n=1 k=1
2. Tiêu chuẩn tích phân: Nếu hàm số f (x) liên tục, dương, giảm trên khoảng [N0 , ∞) thỏa mãn
f (n) = an , thì
Z ∞ X ∞
f (x)dx và an cùng HT hoặc cùng PK.
N0 n=N0
15/54
(HUST) – version 2023 15 / 54
Z ∞ Z b ∞
X n
X
1 b→∞ 1 n→∞
n=1 k=1
2. Tiêu chuẩn tích phân: Nếu hàm số f (x) liên tục, dương, giảm trên khoảng [N0 , ∞) thỏa mãn
f (n) = an , thì
Z ∞ X ∞
f (x)dx và an cùng HT hoặc cùng PK.
N0 n=N0
CM: Coi N0 = 1. Vì f (x) là hàm số giảm nên

an+1 = f (n + 1) ≤ f (x) ≤ f (n) = an với x ∈ [n, n + 1] và n = 1, 2, · · ·
Z n+1
Lấy tích phân từ n đến n + 1 của các vế ta được an+1 ≤ f (x)dx ≤ an với n = 1, 2, · · · . Khi đó:
n
Z 2 Z 3 Z M
a2 + a3 + · · · + aM ≤ f (x)dx + f (x)dx + · · · + f (x)dx ≤ a1 + a2 + · · · + aM −1
1 2 M −1
15/54
(HUST) – version 2023 15 / 54
Z M
hay SM − a1 = a2 + a3 + · · · + aM ≤ f (x)dx ≤ a1 + a2 + · · · + aM −1 = SM −1 .
1
Z ∞ Z M
• Nếu f (x)dx HT ⇒ lim f (x)dx = S ⇒ SM − a1 là một dãy số tăng và bị chặn trên bởi
1 M →∞ 1
∞
X
S nên tồn tại lim (SM − a1 ) = A ⇒ Chuỗi an HT (hơn nữa có tổng bằng A + a1 ).
M →∞
n=1
Z ∞ Z M ∞
X
• Nếu f (x)dx ⇒ lim f (x)dx = ∞ ⇒ lim SM −1 = ∞. Chuỗi an PK.
1 M →∞ 1 M →∞
n=1
16/54
(HUST) – version 2023 16 / 54
Z M
hay SM − a1 = a2 + a3 + · · · + aM ≤ f (x)dx ≤ a1 + a2 + · · · + aM −1 = SM −1 .
1
Z ∞ Z M
• Nếu f (x)dx HT ⇒ lim f (x)dx = S ⇒ SM − a1 là một dãy số tăng và bị chặn trên bởi
1 M →∞ 1
∞
X
S nên tồn tại lim (SM − a1 ) = A ⇒ Chuỗi an HT (hơn nữa có tổng bằng A + a1 ).
M →∞
n=1
Z ∞ Z M ∞
X
• Nếu f (x)dx ⇒ lim f (x)dx = ∞ ⇒ lim SM −1 = ∞. Chuỗi an PK.
1 M →∞ 1 M →∞
n=1
∞
1 X 1
Ví dụ: a) √ PK bởi xét hàm số f (x) = √ trên [2, ∞) thỏa mãn các đk của TC Tích
n ln n x ln x
Z ∞n=2 √ ∞
phân và f (x)dx = 2 ln x = ∞.
2 2
∞
X 1 1
b) s
với s ∈ R (Chuỗi Riemann) HT nếu s > 1, PK nếu s ≤ 1. Gợi ý: Xét hàm số f (x) = s
n=1
n x
trên [1, ∞) và áp dụng TC Tích phân nếu s > 0. Nếu s ≤ 0 ⇒ lim an ̸= 0.
16/54
(HUST) – version 2023 16 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 3: CHUỖI SỐ CÓ SỐ HẠNG VỚI DẤU BẤT KỲ
17/54
(HUST) – version 2023 17 / 54
Bài 3: Chuỗi số có số hạng với dấu bất kỳ
I. Hội tụ tuyệt đối và bán hội tụ
X∞
1. Định nghĩa: Cho chuỗi số an với các số hạng an có dấu bất kỳ. Khi đó:
n=1
∞
X ∞
X
• an được gọi là hội tụ tuyệt đối (HTTĐ) nếu |an | HT.
n=1 n=1
18/54
(HUST) – version 2023 18 / 54
X∞
n=1
∞
X ∞
X
n=1 n=1
X∞ ∞
X ∞
X
• an được gọi là bán hội tụ (BHT) nếu |an | PK và an HT.
n=1 n=1 n=1
18/54
(HUST) – version 2023 18 / 54
X∞
n=1
∞
X ∞
X
n=1 n=1
X∞ ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1
∞ ∞
sin n
X | sin n| 1 1 X
Ví dụ: a) √ là HTTĐ vì |an | = √ ≤√ ∼ 3 = bn và bn HT.
n=1
n3 + 1 n3 + 1 n3 + 1 n2 n=1
∞ ∞ ∞ ∞
X (−1)n X X 1 X
b) là BHT vì |an | = PK và an HT (theo TC Leibniz, ta CM sau).
n=1
n n=1 n=1
n n=1
18/54
(HUST) – version 2023 18 / 54
X∞
n=1
∞
X ∞
X
n=1 n=1
X∞ ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1
∞ ∞
sin n
X | sin n| 1 1 X
Ví dụ: a) √ là HTTĐ vì |an | = √ ≤√ ∼ 3 = bn và bn HT.
n=1
n3 + 1 n3 + 1 n3 + 1 n2 n=1
∞ ∞ ∞ ∞
X (−1)n X X 1 X
b) là BHT vì |an | = PK và an HT (theo TC Leibniz, ta CM sau).
n=1
n n=1 n=1
n n=1
∞
X ∞
X
2. Định lý: Nếu an HTTĐ, thì an HT.
n=1 n=1
18/54
(HUST) – version 2023 18 / 54
CM: Đặt Sn = a1 + a2 + · · · + an và Tn = |a1 | + |a2 | + · · · + |an |, ta có
Sn + Tn = (a1 + |a1 |) + (a2 + |a2 |) + · · · + (an + |an |)
≤ 2|a1 | + 2|a2 | + · · · + 2|an | ≤ 2T,
∞
X ∞
X
ở đó T = |an | do an HTTĐ ⇒ {Sn + Tn }n∈N là một dãy số tăng và bị chặn trên, nên tồn
n=1 n=1
∞
X
tại A = lim(Sn + Tn ) ⇒ lim Sn = A − lim Tn = A − T . Chuỗi an HT và có tổng bằng A − T .
n=1
19/54
(HUST) – version 2023 19 / 54
Sn + Tn = (a1 + |a1 |) + (a2 + |a2 |) + · · · + (an + |an |)
≤ 2|a1 | + 2|a2 | + · · · + 2|an | ≤ 2T,
∞
X ∞
X
n=1 n=1
∞
X
n=1
3. Chú ý:
X∞ ∞
X
• Nếu |an | PK, thì an có thể HT hoặc PK.
n=1 n=1
∞ ∞
X 1 X (−1)n
Ví dụ: a) √ b) .
n=1
n +1 n=1
n
19/54
(HUST) – version 2023 19 / 54
Sn + Tn = (a1 + |a1 |) + (a2 + |a2 |) + · · · + (an + |an |)
≤ 2|a1 | + 2|a2 | + · · · + 2|an | ≤ 2T,
∞
X ∞
X
n=1 n=1
∞
X
n=1
3. Chú ý:
X∞ ∞
X
• Nếu |an | PK, thì an có thể HT hoặc PK.
n=1 n=1
∞ ∞
X 1 X (−1)n
Ví dụ: a) √ b) .
n=1
n +1 n=1
n
∞
X ∞
X
• Nếu |an | PK theo tiêu chuẩn D’Alembert hoặc tiêu chuẩn Cauchy, thì an PK.
n=1 n=1
19/54
(HUST) – version 2023 19 / 54
|an+1 | »
• TC D’Alembert, TC Cauchy (mở rộng): lim = L hoặc lim n |an | = L, ta có
|an |
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
i) L < 1 ⇒ |an |, an cùng HT ii) L > 1 ⇒ |an |, an cùng PK.
n=1 n=1 n=1 n=1
20/54
(HUST) – version 2023 20 / 54
|an+1 | »
|an |
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1 n=1
II. Chuỗi số đan dấu
∞
X
1. Định nghĩa: Chuỗi số đan dấu là chuỗi số có dạng (−1)n−1 an với an > 0, ∀n ≥ 1.
n=1
20/54
(HUST) – version 2023 20 / 54
|an+1 | »
|an |
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1 n=1
∞
X
n=1
∞
X
• Chú ý: (−1)n an với an > 0, ∀n ≥ 1 cũng là một chuỗi số đan dấu.
n=1
20/54
(HUST) – version 2023 20 / 54
|an+1 | »
|an |
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1 n=1
∞
X
n=1
∞
X
n=1
2. Định lý (Tiêu chuẩn Leibniz): Nếu {an }∞
n=1 là một dãy dương, giảm và lim an = 0 thì
∞
X ∞
X
(−1)n−1 an HT và 0 ≤ (−1)n−1 an ≤ a1 .
n=1 n=1
20/54
(HUST) – version 2023 20 / 54
|an+1 | »
|an |
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
n=1 n=1 n=1 n=1
∞
X
n=1
∞
X
n=1
2. Định lý (Tiêu chuẩn Leibniz): Nếu {an }∞
n=1 là một dãy dương, giảm và lim an = 0 thì
∞
X ∞
X
(−1)n−1 an HT và 0 ≤ (−1)n−1 an ≤ a1 .
n=1 n=1
CM: Xét dãy tổng riêng S2n có
S2n+2 = (a1 − a2 ) + (a3 − a4 ) + · · · + (a2n − a2n+2 ) ≥ S2n .
20/54
(HUST) – version 2023 20 / 54
Mặt khác
S2n = a1 − (a2 − a3 ) − · · · (a2n−2 − a2n−1 ) − a2n ≤ a1 .
Như vậy, dãy tổng riêng chẵn {S2n } là một dãy số tăng và bị chặn trên bởi a1 nên tồn tại
lim S2n = S ≤ a1 . Xét dãy tổng riêng lẻ S2n+1 = S2n + a2n+1 nên
lim S2n+1 = lim S2n + lim a2n+1 = S + 0 = S ⇒ lim Sn = S.
21/54
(HUST) – version 2023 21 / 54
Mặt khác
S2n = a1 − (a2 − a3 ) − · · · (a2n−2 − a2n−1 ) − a2n ≤ a1 .
Như vậy, dãy tổng riêng chẵn {S2n } là một dãy số tăng và bị chặn trên bởi a1 nên tồn tại
lim S2n = S ≤ a1 . Xét dãy tổng riêng lẻ S2n+1 = S2n + a2n+1 nên
lim S2n+1 = lim S2n + lim a2n+1 = S + 0 = S ⇒ lim Sn = S.
Ví dụ: Xét sự HTTĐ, BHT của các chuỗi số sau:

∞ ∞ ∞ ∞
X 1 X X 1 X
a) (−1)n−1 là BHT vì |an | = PK và an HT (theo TC Leibniz).
n=1
n n=1 n=1
n n=1
∞ ∞
X 1 1 1 1 X
b) (−1)n tan √ là HTTĐ vì |an | = tan √ ∼ √ = 3 = bn và bn HT Chuỗi
n=1
n n n n n n n2 n=1
∞
3 X
Riemann với s = > 1 ⇒ |an | HT (theo TCSS 2).
2 n=1
21/54
(HUST) – version 2023 21 / 54
II. Tính chất của chuỗi HTTĐ, BHT
• Nếu một chuỗi là HTTĐ có tổng bằng S, thì khi ta thay đổi thứ tự của các số hạng của chuỗi đó
hoặc nhóm một cách tùy ý các số hạng, ta được một chuỗi mới cũng HTTĐ và có tổng bằng S.
22/54
(HUST) – version 2023 22 / 54
• Nếu một chuỗi là BHT, thì ta có thể thay đổi thứ tự của các số hạng của chuỗi đó để tạo ra một
chuỗi mới HT có tổng bằng một số bất kỳ hoặc trở nên PK.
22/54
(HUST) – version 2023 22 / 54
X∞ X∞
• Tích của hai chuỗi: Cho hai chuỗi an và bn bất kỳ. Khi đó:
n=1 n=1
∞ ∞ ∞
! ! n
X X X X
an bn = cn , trong đó cn = ak bn+1−k .
n=1 n=1 n=1 k=1
22/54
(HUST) – version 2023 22 / 54
X∞ X∞
• Tích của hai chuỗi: Cho hai chuỗi an và bn bất kỳ. Khi đó:
n=1 n=1
∞ ∞ ∞
! ! n
X X X X
an bn = cn , trong đó cn = ak bn+1−k .
n=1 n=1 n=1 k=1
∞
X ∞
X ∞
X ∞
X
Tính chất: Nếu an HTTĐ có |an | = S1 và bn HTTĐ có |bn | = S2 thì
n=1 n=1 n=1 n=1
∞
X ∞
X
cn cũng HTTĐ và có |cn | = S1 S2 .
n=1 n=1
22/54
(HUST) – version 2023 22 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 4: CHUỖI HÀM SỐ
23/54
(HUST) – version 2023 23 / 54
Bài 4: Chuỗi hàm số
I. Chuỗi hàm số HT, PK
1. Định nghĩa: Cho dãy các hàm số {un (x)}∞

n=1 xác định trên tập D. Tổng vô hạn các hàm số
u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

∞
X
được gọi là một chuỗi hàm số và được ký hiệu là un (x).
n=1
24/54
(HUST) – version 2023 24 / 54

u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

∞
X
được gọi là một chuỗi hàm số và được ký hiệu là un (x). Khi đó:
n=1
∞
X ∞
X
• Chuỗi hàm số un (x) HT tại x0 ∈ D ⇔ Chuỗi số un (x0 ) HT.
n=1 n=1
X∞ X∞
• Chuỗi hàm số un (x) PK tại x0 ∈ D ⇔ Chuỗi số un (x0 ) PK.
n=1 n=1
24/54
(HUST) – version 2023 24 / 54

u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

∞
X
được gọi là một chuỗi hàm số và được ký hiệu là un (x). Khi đó:
n=1
∞
X ∞
X
• Chuỗi hàm số un (x) HT tại x0 ∈ D ⇔ Chuỗi số un (x0 ) HT.
n=1 n=1
X∞ X∞
• Chuỗi hàm số un (x) PK tại x0 ∈ D ⇔ Chuỗi số un (x0 ) PK.
n=1 n=1
• Tập hợp các điểm HT của chuỗi hàm số được gọi là miền HT.
24/54
(HUST) – version 2023 24 / 54
2. Ví dụ: Xác định miền HT của các chuỗi hàm số sau:
∞
X ∞
X
a) xn−1 . Giải: TXĐ: R. Lấy x0 ∈ R, ta xét chuỗi số xn−1
0 . Chuỗi hình học này HT nếu
n=1 n=1
|x0 | < 1 ⇔ x0 ∈ (−1, 1) và PK nếu |x0 | ≥ 1 ⇔ x0 ∈ (−∞, −1] ∪ [1, ∞). KL: MHT= (−1, 1).
∞ ∞
X 1 X 1
b) x
. Giải: TXĐ: R. Lấy x 0 ∈ R, ta xét chuỗi số . Chuỗi Riemann này HT nếu
n=1
n n=1
nx0
x0 > 1 và PK nếu x0 ≤ 1. KL: MHT= (1, ∞).
25/54
(HUST) – version 2023 25 / 54
∞
X ∞
X
n=1 n=1
∞ ∞
X 1 X 1
b) x
n=1
n n=1
nx0
x0 > 1 và PK nếu x0 ≤ 1. KL: MHT= (1, ∞).
3. Chú ý:
∞
X
• Tổng của un (x) là hàm số S(x) xác định trong miền HT của nó.
n=1
25/54
(HUST) – version 2023 25 / 54
∞
X ∞
X
n=1 n=1
∞ ∞
X 1 X 1
b) x
n=1
n n=1
nx0
x0 > 1 và PK nếu x0 ≤ 1. KL: MHT= (1, ∞).
3. Chú ý:
∞
X
• Tổng của un (x) là hàm số S(x) xác định trong miền HT của nó.
n=1
∞
X
• Với mỗi x0 thuộc miền HT, ta nói chuỗi hàm số un (x) HT điểm tại x0 , tức là ∀ ε > 0
n=1
∃ N0 = N0 (ε, x0 ) ∈ N sao cho
|Sn (x0 ) − S(x0 )| < ε ∀ n ≥ N0 .
25/54
(HUST) – version 2023 25 / 54
II. Chuỗi hàm số HT đều
∞
X
1. Định nghĩa: Chuỗi hàm số un (x) được gọi là HT đều trên tập D đến hàm số S(x) nếu ∀ ε > 0
n=1
∃ N0 = N0 (ε) ∈ N sao cho
|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.
26/54
(HUST) – version 2023 26 / 54
∞
X
n=1
|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.
• Ý nghĩa hình học: Với n đủ lớn, Sn (x) nằm hoàn toàn trong dải (S(x) − ε, S(x) + ε), ∀ x ∈ D.
26/54
(HUST) – version 2023 26 / 54
∞
X
n=1
|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.
• Ý nghĩa hình học: Với n đủ lớn, Sn (x) nằm hoàn toàn trong dải (S(x) − ε, S(x) + ε), ∀ x ∈ D.
2. Tiêu chuẩn đánh giá sự HT đều:
• Tiêu chuẩn Cauchy:
X∞
un (x) HT đều trên tập D ⇔ ∀ ε > 0 ∃ N0 = N0 (ε) ∈ N sao cho
n=1
|Sp (x) − Sq (x)| < ε, ∀ p > q ≥ N0 và ∀ x ∈ D.
26/54
(HUST) – version 2023 26 / 54
• Tiêu chuẩn Weierstrass: Nếu các giả thiết sau thỏa mãn:
i) |un (x)| ≤ an , ∀ n ≥ n0 và ∀ x ∈ D,
X∞
ii) an HT,
n=1
∞
X
thì un (x) HTTĐ và HT đều trên tập D.
n=1
27/54
(HUST) – version 2023 27 / 54
• Tiêu chuẩn Weierstrass: Nếu các giả thiết sau thỏa mãn:
i) |un (x)| ≤ an , ∀ n ≥ n0 và ∀ x ∈ D,
X∞
ii) an HT,
n=1
∞
X
thì un (x) HTTĐ và HT đều trên tập D.
n=1
Ví dụ: Xét sự HT đều của các chuỗi hàm số sau:
∞
X cos nx | cos nx| 1
a) n
. Giải: TXĐ: R. Ta có: |un (x)| = n
≤ n = an , ∀ n ≥ 1 và ∀ x ∈ R.
n=1
(n + 1)4 (n + 1)4 4
∞
X 1
Chuỗi số an HT Chuỗi hình học với q = ⇒ Chuỗi hàm HT đều trên R.
n=1
4
∞
X 1 3x + 1 n 3x + 1
b) n+1
, x ∈ [−1, 1]. Gợi ý: Xét hàm số f (x) = trên [−1, 1], ta có · · ·
n=1
3 x+2 x+2
4 1 2 n
−2 ≤ f (x) ≤ ⇒ |un (x)| ≤ = an , ∀ x ∈ [−1, 1] ⇒ Chuỗi hàm HT đều trên [−1, 1].
3 3 3
27/54
(HUST) – version 2023 27 / 54
3. Tính chất của chuỗi hàm số HT đều:

• Tính liên tục:
∞
X
Nếu i) un (x) HT đều đến hàm số S(x) trên tập D,
n=1
ii) un (x) liên tục trên D, ∀ n ≥ 1,
thì S(x) liên tục trên D và
X∞ ∞
X
lim S(x) = lim un (x) = lim un (x), ∀ x0 ∈ D.
x→x0 x→x0 x→x0
n=1 n=1
28/54
(HUST) – version 2023 28 / 54

∞
X
n=1
X∞ ∞
X
n=1 n=1
∞
X 1 x
Ví dụ: Xét tính liên tục của 2
arctan √ .
n=1
n n +2
28/54
(HUST) – version 2023 28 / 54

∞
X
n=1
X∞ ∞
X
n=1 n=1
∞
X 1 x
Ví dụ: Xét tính liên tục của 2
arctan √ .
n=1
n n +2
∞
1 x π X
Giải: Ta có: |un (x)| = arctan √ ≤ = a n , ∀ n ≥ 1 và ∀ x ∈ R. Chuỗi số an HT ⇒
n2 n+2 2n2 n=1
Chuỗi hàm HT đều trên R (TC Weierstrass). Mà un (x) liên tục trên R ⇒ Chuỗi hàm liên tục trên R.
28/54
(HUST) – version 2023 28 / 54
• Tính khả tích:

∞
X
Nếu i) un (x) HT đều đến hàm số S(x) trên [a, b],
n=1
ii) un (x) liên tục trên [a, b], ∀ n ≥ 1,
Z b Z b ∞
X ∞ Z
X b
thì S(x) khả tích trên [a, b] và S(x)dx = un (x) dx = un (x)dx.
a a n=1 n=1 a
29/54
(HUST) – version 2023 29 / 54

∞
X
n=1
Z b Z b ∞
X ∞ Z
X b
a a n=1 n=1 a
∞
X cos nx
Ví dụ: Xét tính khả tích của .
n=1
(n + 1)4n
29/54
(HUST) – version 2023 29 / 54

∞
X
n=1
Z b Z b ∞
X ∞ Z
X b
a a n=1 n=1 a
∞
X cos nx
Ví dụ: Xét tính khả tích của .
n=1
(n + 1)4n
Giải: Trên mọi đoạn [a, b] ⊂ R, ta thấy điều kiện i) của tính chất này thỏa mãn (do CM trong ví dụ
cos nx
trước). Hơn nữa, hàm số un (x) = luôn liên tục trên R, nên chuỗi hàm đã cho khả tích
(n + 1)4n
trên mọi đoạn [a, b] ⊂ R.
29/54
(HUST) – version 2023 29 / 54
• Tính khả vi:
Nếu i) un (x) khả vi liên tục trên (a, b), ∀ n ≥ 1,
∞
X
ii) un (x) HT tới hàm số S(x) trên (a, b),
n=1
∞
X
iii) u′n (x) HT đều trên (a, b),
n=1
∞
X ′ ∞
X
thì S(x) khả vi trên (a, b) và S ′ (x) = un (x) = u′n (x).
n=1 n=1
30/54
(HUST) – version 2023 30 / 54
• Tính khả vi:
∞
X
n=1
∞
X
n=1
∞
X ′ ∞
X
n=1 n=1
∞
cos nx X
Ví dụ: Xét tính khả vi của .
n=1
(n + 1)4n
30/54
(HUST) – version 2023 30 / 54
• Tính khả vi:
∞
X
n=1
∞
X
n=1
∞
X ′ ∞
X
n=1 n=1
∞
cos nx X
Ví dụ: Xét tính khả vi của .
n=1
(n + 1)4n
Giải: Ta thấy đk i) luôn đúng và đk ii) thỏa mãn (do CM trong ví dụ trước) trên R. Hơn nữa,
∞
−n sin nx ′ n 1 X
u′n (x) = ⇒ |u n (x)| ≤ ∼ = an khi n → ∞ với mọi x ∈ R. Vì an HT,
(n + 1)4n (n + 1)4n 4n n=1
∞
X
nên u′n (x) HT đều trên R (TC Weierstrass) ⇒ đk iii) đúng. Chuỗi hàm đã cho khả vi trên R.
Viện Toánn=1
ứng dụng và Tin học (ĐHBKHN) MI1131-GIẢI TÍCH III-CHƯƠNG 1 SAMI
30/54
(HUST) – version 2023 30 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 5: CHUỖI LŨY THỪA
31/54
(HUST) – version 2023 31 / 54
Bài 5: Chuỗi lũy thừa
I. Chuỗi lũy thừa và bán kính HT
1. Định nghĩa: Chuỗi lũy thừa là một chuỗi hàm số có dạng
X∞
an xn = a0 + a1 x + a2 x2 + · · · + an xn + · · · ,
n=0
trong đó an là các số thực và x là biến số.
32/54
(HUST) – version 2023 32 / 54
X∞
an xn = a0 + a1 x + a2 x2 + · · · + an xn + · · · ,
n=0
∞ ∞
X
n
X 1
• Ví dụ: Chuỗi lũy thừa x HT nếu |x| < 1 và xn = , PK nếu |x| ≥ 1.
n=0 n=0
1−x
32/54
(HUST) – version 2023 32 / 54
X∞
an xn = a0 + a1 x + a2 x2 + · · · + an xn + · · · ,
n=0
∞ ∞
X
n
X 1
n=0 n=0
1−x
∞
X
2. Định lý Abel: • Nếu an xn HT tại x0 ̸= 0, thì nó HTTĐ tại mọi x với |x| < |x0 |.
n=0
X∞
• Nếu an xn PK tại x0 , thì nó PK tại mọi x với |x| > |x0 |.
n=0
32/54
(HUST) – version 2023 32 / 54
X∞
an xn = a0 + a1 x + a2 x2 + · · · + an xn + · · · ,
n=0
∞ ∞
X
n
X 1
n=0 n=0
1−x
∞
X
2. Định lý Abel: • Nếu an xn HT tại x0 ̸= 0, thì nó HTTĐ tại mọi x với |x| < |x0 |.
n=0
X∞
• Nếu an xn PK tại x0 , thì nó PK tại mọi x với |x| > |x0 |.
n=0
x n x
CM: Lấy bất kỳ x ∈ R mà |x| < |x0 |, ta viết |an xn | = |an xn0 | = |an xn0 |q n với 0 ≤ q = < 1.
x0 x0
∞
X
Vì an xn0 HT, nên lim an xn0 = 0, tức là tồn tại N0 ∈ N sao cho |an xn0 | < 1 với n ≥ N0 . Khi đó:
n=0
32/54
(HUST) – version 2023 32 / 54
∞
X ∞
X ∞
X
|an xn | ≤ q n với n ≥ N0 . Vì q n HT, nên |an xn | HT (theo TCSS 1) ⇒ an xn HTTĐ.
n=0 n=0 n=0
Bằng cách sử dụng phản chứng và ý thứ nhất ở trên, ta chứng minh được ý còn lại của định lý này.
33/54
(HUST) – version 2023 33 / 54
∞
X ∞
X ∞
X
n=0 n=0 n=0
3. Bán kính HT:
• Định nghĩa: Từ định lý Abel, ta khẳng định rằng luôn tồn tại một số R (0 ≤ R ≤ ∞) sao cho
chuỗi lũy thừa HTTĐ trong (−R, R) và PK trong (−∞, −R) ∪ (R, ∞). Khi đó: Số R đó được
gọi là bán kính HT và khoảng (−R, R) được gọi là khoảng HT của chuỗi lũy thừa.
33/54
(HUST) – version 2023 33 / 54
∞
X ∞
X ∞
X
n=0 n=0 n=0
3. Bán kính HT:
|an+1 | »
• Cách tính R: Giả sử lim = L hoặc lim n |an | = L. Khi đó: Bán kính HT của chuỗi lũy
|an |
thừa được xác định bởi
1



L nếu 0 < L < ∞,
R= 0 nếu L = ∞,


∞ nếu L = 0.

33/54
(HUST) – version 2023 33 / 54
∞
X ∞
X ∞
X
n=0 n=0 n=0
3. Bán kính HT:
|an+1 | »
• Cách tính R: Giả sử lim = L hoặc lim n |an | = L. Khi đó: Bán kính HT của chuỗi lũy
|an |
thừa được xác định bởi
1



L nếu 0 < L < ∞,
R= 0 nếu L = ∞,


∞ nếu L = 0.

• Chú ý: Chuỗi lũy thừa có thể HT tại 2 đầu mút ±R, nên khi tìm miền HT của lũy thừa ta cần
xét thêm tại 2 giá trị đầu mút này.
33/54
(HUST) – version 2023 33 / 54
Ví dụ: Tìm bán kính HT, khoảng HT và miền HT của chuỗi hàm sau:
∞ ∞
X 1 n
X n + 2 n
a) n
x b) (x + 1)n .
n=1
(n + 2)3 n=1
2n + 1
34/54
(HUST) – version 2023 34 / 54
∞ ∞
X 1 n
X n + 2 n
a) n
x b) (x + 1)n .
n=1
(n + 2)3 n=1
2n + 1
Giải:
1 1 an+1 n+2 1
a) Ta có an = n
⇒ an+1 = n+1
⇒ L = lim = lim = . Khi đó:
(n + 2)3 (n + 3)3 an 3(n + 3) 3
• Bán kính HT là R = 3 và khoảng HT là x ∈ (−3, 3).
∞
X (−1)n
• Tại x = −3 thì chuỗi trở thành và HT theo TC Leibniz. Tại x = 3 thì chuỗi trở thành
n=1
n+2
∞
X 1
và PK theo TCSS. Do đó, miền HT là x ∈ [−3, 3).
n=1
n+2
34/54
(HUST) – version 2023 34 / 54
∞ ∞
X 1 n
X n + 2 n
a) n
x b) (x + 1)n .
n=1
(n + 2)3 n=1
2n + 1
Giải:
1 1 an+1 n+2 1
a) Ta có an = n
⇒ an+1 = n+1
⇒ L = lim = lim = . Khi đó:
(n + 2)3 (n + 3)3 an 3(n + 3) 3
• Bán kính HT là R = 3 và khoảng HT là x ∈ (−3, 3).
∞
X (−1)n
• Tại x = −3 thì chuỗi trở thành và HT theo TC Leibniz. Tại x = 3 thì chuỗi trở thành
n=1
n+2
∞
X 1
và PK theo TCSS. Do đó, miền HT là x ∈ [−3, 3).
n=1
n+2
n + 2 n » n+2 1
b) Đặt X = x + 1. Ta có an = ⇒ L = lim n |an | = lim = . Khi đó:
2n + 1 2n + 1 2
• Bán kính HT là R = 2, khoảng HT là X ∈ (−2, 2) ⇔ x ∈ (−3, 1).
3
• Tại x = −3 hoặc x = 1 thì lim |an | = e 2 ̸= 0 ⇒ lim an ̸= 0 ⇒ chuỗi thu được PK.
• Do đó, miền HT là x ∈ (−3, 1).
34/54
(HUST) – version 2023 34 / 54
II. Các tính chất của chuỗi lũy thừa
∞
X
Giả sử R > 0 là bán kính HT của chuỗi lũy thừa an xn và đặt
n=0
∞
X
S(x) = an xn với |x| < R.
n=0
Khi đó:
∞
X
• Tính HT đều: an xn HT đều trên mọi đoạn [a, b] ⊂ (−R, R).
n=0
35/54
(HUST) – version 2023 35 / 54
II. Các tính chất của chuỗi lũy thừa
∞
X
Giả sử R > 0 là bán kính HT của chuỗi lũy thừa an xn và đặt
n=0
∞
X
S(x) = an xn với |x| < R.
n=0
Khi đó:
∞
X
• Tính HT đều: an xn HT đều trên mọi đoạn [a, b] ⊂ (−R, R).
n=0
• Tính liên tục: S(x) liên tục trên (−R, R).
• Tính khả tích: S(x) khả tích trên mọi đoạn [a, b] ⊂ (−R, R) và
Z b Z bX∞ X∞ Z b
n
S(x)dx = an x dx = an xn dx.
a a n=0 n=0 a
∞
X ′ ∞
X ′
• Tính khả vi: S(x) khả vi trên (−R, R) và S ′ (x) = an xn = an xn .
n=0 n=1
35/54
(HUST) – version 2023 35 / 54
Ví dụ: Xác định bán kính HT và tính tổng của chuỗi hàm sau:
∞ ∞
X 1 X
a) (x + 2)n b) (−1)n−1 (n + 1)(x − 1)n .
n=1
n n=1
36/54
(HUST) – version 2023 36 / 54
Ví dụ: Xác định bán kính HT và tính tổng của chuỗi hàm sau:
∞ ∞
X 1 X
a) (x + 2)n b) (−1)n−1 (n + 1)(x − 1)n .
n=1
n n=1
Giải: b) • Bán kính HT: R = 1. Chuỗi luôn HT với |x − 1| < 1, tức là 0 < x < 2.
X∞
• Đặt S(x) = (−1)n−1 (n + 1)(x − 1)n . Lấy tích phân 2 vế trên [1, x] ta có
n=1
Z x ∞
X Z x ∞
X
S(t)dt = (−1)n−1 (n + 1)(t − 1)n dt = (−1)n+1 (x − 1)n+1
1 n=1 1 n=1
1 1
= (1 − x)2 + (1 − x)3 + · · · = − 1 − (1 − x) = + x − 2.
1 − (1 − x) x
1 ′ 1
KL: S(x) = + x − 2 = 1 − 2 với x ∈ (0, 2).
x x
36/54
(HUST) – version 2023 36 / 54
I. Khai triển hàm số thành chuỗi lũy thừa

1. Định nghĩa:
∞
X f (n) (x0 )
• Cho hàm số f (x) trên X, (x − x0 )n được gọi là chuỗi Taylor của hàm số f (x) trong
n=0
n!
∞
X f (n) (0) n
lân cận của x0 ∈ X. Nếu x0 = 0, thì x được gọi là chuỗi Maclaurin của hàm số f (x).
n=0
n!
37/54
(HUST) – version 2023 37 / 54
I. Khai triển hàm số thành chuỗi lũy thừa

1. Định nghĩa:
∞
X f (n) (x0 )
• Cho hàm số f (x) trên X, (x − x0 )n được gọi là chuỗi Taylor của hàm số f (x) trong
n=0
n!
∞
X f (n) (0) n
lân cận của x0 ∈ X. Nếu x0 = 0, thì x được gọi là chuỗi Maclaurin của hàm số f (x).
n=0
n!
∞
X f (n) (x0 )
• Nếu (x − x0 )n = f (x), thì ta nói hàm số f (x) được khai triển thành chuỗi Taylor
n=0
n!
trong lân cận của x0 .
37/54
(HUST) – version 2023 37 / 54
2. Điều kiện để một hàm số khai triển được thành chuỗi Taylor:
Một hàm số f (x) luôn khai triển được thành chuỗi Taylor trong lân cận của x0 nếu thỏa mãn một
trong các điều kiện sau đây:
• Điều kiện 1: f (x) có đạo hàm mọi cấp trong lân cận nào đó của x0 sao cho lim Rn (x) = 0,
n→∞
trong đó
f (n+1) (c)
Rn (x) = (x − x0 )n+1 với c ∈ (x0 , x).
(n + 1)!
• Điều kiện 2: f (x) có đạo hàm mọi cấp trong lân cận nào đó của x0 sao cho tồn tại hằng số
M > 0 để
f (n) (c) ≤ M, ∀ c thuộc lân cận đó của x0 .
38/54
(HUST) – version 2023 38 / 54
2. Điều kiện để một hàm số khai triển được thành chuỗi Taylor:
Một hàm số f (x) luôn khai triển được thành chuỗi Taylor trong lân cận của x0 nếu thỏa mãn một
trong các điều kiện sau đây:
• Điều kiện 1: f (x) có đạo hàm mọi cấp trong lân cận nào đó của x0 sao cho lim Rn (x) = 0,
n→∞
trong đó
f (n+1) (c)
Rn (x) = (x − x0 )n+1 với c ∈ (x0 , x).
(n + 1)!
• Điều kiện 2: f (x) có đạo hàm mọi cấp trong lân cận nào đó của x0 sao cho tồn tại hằng số
M > 0 để
f (n) (c) ≤ M, ∀ c thuộc lân cận đó của x0 .
Ví dụ: Xét hàm số f (x) = ex , ta có f ′ (x) = f ′′ (x) = · · · = f (n) (x) = ex . Khi đó:
|f (n) (c)| = ec ≤ ex0 +1 = M vì c ∈ (x0 , x), tức là c < x < x0 + 1.
KL: Hàm f (x) = ex khai triển được thành chuỗi Taylor (theo Điều kiện 2).
38/54
(HUST) – version 2023 38 / 54
Chú ý: Khai triển Maclaurin của một số hàm số sơ cấp sau đây:
∞ ∞
1 X 1 X
• = xn và = (−1)n xn (R = 1).
1 − x n=0 1 + x n=0
∞
X α(α − 1) · · · (α − n + 1) n
• (1 + x)α = 1 + x , ∀α ∈ R (R = 1).
n=1
n!
∞
x
X 1 n
• e = x (R = ∞).
n=0
n!
∞ ∞
X (−1)n−1 2n−1 X (−1)n 2n
• sin x = x và cos x = 1 + x (R = ∞).
n=1
(2n − 1)! n=1
(2n)!
∞ ∞
X (−1)n−1 n X (−1)n−1 2n−1
• ln(1 + x) = x và arctan x = x (R = 1).
n=1
n n=1
2n − 1
39/54
(HUST) – version 2023 39 / 54
Ví dụ: Khai triển các hàm số sau đây thành chuỗi lũy thừa:
1−x
a) f (x) = b) f (x) = x cos2 x c) f (x) = ln(3 + x).
1+x
40/54
(HUST) – version 2023 40 / 54
Ví dụ: Khai triển các hàm số sau đây thành chuỗi lũy thừa:
1−x
a) f (x) = b) f (x) = x cos2 x c) f (x) = ln(3 + x).
1+x
∞ ∞
2 X X
Giải: a) f (x) = −1 + = −1 + 2 (−x)n = 1 + 2 (−1)n xn với x ∈ (−1, 1).
1+x n=0 n=1
∞
!
1 + cos 2x x x x x X (−1)n 2n
b) f (x) = x. = + . cos 2x = + 1+ (2x)
2 2 2 2 2 n=1
(2n)!
∞
X (−1)n 22n−1 2n+1
=x+ x với mọi x ∈ R.
n=1
(2n)!
∞
x x X (−1)n−1 n
c) f (x) = ln 3 1 + = ln 3 + ln 1 + = ln 3 + x với x ∈ (−3, 3).
3 3 n=1
n.3n
40/54
(HUST) – version 2023 40 / 54
Chương 1: CHUỖI
Bài 6: CHUỖI FOURIER
41/54
(HUST) – version 2023 41 / 54
Bài 6: Chuỗi Fourier
I. Chuỗi lượng giác và chuỗi Fourier
1. Chuỗi lượng giác
• Định nghĩa: Chuỗi lượng giác là một chuỗi hàm số có dạng
X∞
a0 + (an cos nx + bn sin nx) ,
n=1
trong đó a0 , an , bn với n ≥ 1 là các số thực và x là biến số.
42/54
(HUST) – version 2023 42 / 54
X∞
n=1
• Chú ý:
X∞ ∞
X
i) Theo TC Weierstrass: Nếu |an | và |bn | HT, thì chuỗi lượng giác HTTĐ và HT đều trên
n=1 n=1
R.
Thật vậy: |un (x)| = |an cos nx + bn sin nx|
≤ |an cos nx| + |bn sin nx| ≤ |an | + |bn | =: cn với mọi x ∈ R.
42/54
(HUST) – version 2023 42 / 54
X∞
n=1
• Chú ý:
X∞ ∞
X
i) Theo TC Weierstrass: Nếu |an | và |bn | HT, thì chuỗi lượng giác HTTĐ và HT đều trên
n=1 n=1
R.
Thật vậy: |un (x)| = |an cos nx + bn sin nx|
≤ |an cos nx| + |bn sin nx| ≤ |an | + |bn | =: cn với mọi x ∈ R.
X ∞ ∞
X
ii) Tuy nhiên, nếu chuỗi lượng giác HT, thì chưa kết luận được |an | và |bn | HT.
n=1 n=1
42/54
(HUST) – version 2023 42 / 54
2. Chuỗi Fourier
• Định lý: Nếu hàm số f (x) tuần hoàn chu kì 2π và được biểu diễn thành chuỗi lượng giác
∞
a0 X
f (x) = + (an cos nx + bn sin nx) ,
2 n=1
thì các hệ số của chuỗi được tính bởi công thức sau:
1 π
Z
a0 = f (x)dx,
π −π
1 π
Z
an = f (x) cos nx dx,
π −π
1 π
Z
bn = f (x) sin nx dx.
π −π
43/54
(HUST) – version 2023 43 / 54
2. Chuỗi Fourier
• Định lý: Nếu hàm số f (x) tuần hoàn chu kì 2π và được biểu diễn thành chuỗi lượng giác
∞
a0 X
f (x) = + (an cos nx + bn sin nx) ,
2 n=1
thì các hệ số của chuỗi được tính bởi công thức sau:
1 π
Z
a0 = f (x)dx,
π −π
1 π
Z
an = f (x) cos nx dx,
π −π
1 π
Z
bn = f (x) sin nx dx.
π −π
C/M: Với mọi p, q ∈ N∗ , các tích phân sau luôn đúng:
Z π Z π Z π
cos px dx = 0, sin px dx = 0, sin px cos qx dx = 0,
−π −π −π
43/54
(HUST) – version 2023 43 / 54
π π
®
nếu p ̸= q,
Z Z
0
và cos px cos qx dx = sin px sin qx dx =
−π −π π nếu p = q.
44/54
(HUST) – version 2023 44 / 54
π π
®
nếu p ̸= q,
Z Z
0
và cos px cos qx dx = sin px sin qx dx =
−π −π π nếu p = q.
• a0 , an =? Lấy tích phân 2 vế ta có:
Z π Z π ∞ Å Z π Z π ã
1 1 a0 1X
f (x)dx = . 1.dx + an cos nxdx + bn sin nxdx
π −π π 2 −π π n=1 −π −π
= a0 .
π
1 a0 π
Z Z
1
f (x) cos nxdx = . cos nxdx
π −π π 2 −π
∞ Å Z π Z π ã
1X
+ ak cos kx cos nxdx + bk sin kx cos nxdx
π −π −π
k=1
= an .
• bn =? Tương tự.
44/54
(HUST) – version 2023 44 / 54
• Định nghĩa 1: Chuỗi Fourier của hàm số f (x) là chuỗi lượng giác
∞
a0 X
+ (an cos nx + bn sin nx) ,
2 n=1
trong đó a0 , an , bn với n ≥ 1 được xác định bởi công thức như sau:
1 π
Z
a0 = f (x)dx,
π −π
1 π 1 π
Z Z
an = f (x) cos nx dx và bn = f (x) sin nx dx.
π −π π −π
45/54
(HUST) – version 2023 45 / 54
∞
a0 X
2 n=1
1 π
Z
a0 = f (x)dx,
π −π
1 π 1 π
Z Z
π −π π −π
• Chú ý:
i) Nói chung, chuỗi Fourier của hàm số f (x) có thể HT hoặc PK.
ii) Trong trường hợp chuỗi Fourier của hàm số f (x) HT, thì nó cũng chưa chắc HT về hàm số
f (x).
45/54
(HUST) – version 2023 45 / 54
∞
a0 X
2 n=1
1 π
Z
a0 = f (x)dx,
π −π
1 π 1 π
Z Z
π −π π −π
• Chú ý:
i) Nói chung, chuỗi Fourier của hàm số f (x) có thể HT hoặc PK.
ii) Trong trường hợp chuỗi Fourier của hàm số f (x) HT, thì nó cũng chưa chắc HT về hàm số
f (x).
• Định nghĩa 2: Nếu chuỗi Fourier của hàm số f (x) HT về hàm số f (x) thì ta nói hàm số f (x)
được khai triển thành chuỗi Fourier.
45/54
(HUST) – version 2023 45 / 54
3. ĐK để hàm số khai triển được thành chuỗi Fourier

• Định lý Dirichlet: Nếu hàm số f : R → R thỏa mãn:
i) Tuần hoàn chu kì 2π,
ii) Đơn điệu từng khúc trên [−π, π],
iii) Bị chặn trên [−π, π],
thì chuỗi Fourier của nó HT về hàm số S(x) tại mọi điểm trên [−π, π] và

f (x)
 nếu x là điểm liên tục của f (x),
S(x) = lim+ f (t) + lim− f (t)
 t→x
 t→x
nếu x là điểm gián đoạn của f (x).
2
46/54
(HUST) – version 2023 46 / 54
3. ĐK để hàm số khai triển được thành chuỗi Fourier

• Định lý Dirichlet: Nếu hàm số f : R → R thỏa mãn:
i) Tuần hoàn chu kì 2π,
ii) Đơn điệu từng khúc trên [−π, π],
iii) Bị chặn trên [−π, π],
thì chuỗi Fourier của nó HT về hàm số S(x) tại mọi điểm trên [−π, π] và

f (x)
 nếu x là điểm liên tục của f (x),
S(x) = lim+ f (t) + lim− f (t)
 t→x
 t→x
nếu x là điểm gián đoạn của f (x).
2
• Ví dụ: Khai triển thành chuỗi Fourier hàm số®f (x) tuần hoàn chu kì 2π, xác định như sau:
−x nếu − π < x < 0,
a) f (x) = x2 , −π < x < π. b) f (x) =
1 nếu 0 ≤ x ≤ π.
46/54
(HUST) – version 2023 46 / 54
Giải: a) Dễ thấy: Các đk i)+ii)+iii) thỏa mãn. Ta có:
1 π 2
Z
1 3π 2
a0 = x dx = x = π2 .
π −π 3π −π 3
Z π (TP từng phần 2 lần)
1 4(−1)n
x2 cos nx dx chú ý cos nπ = (−1)n .

an = =
π −π n2
1 π 2
Z
bn = x sin nx dx = · · · = 0.
π −π
∞
1 2 X 4(−1)n
KL: f (x) = π + cos nx.
3 n=1
n2
47/54
(HUST) – version 2023 47 / 54
II. Khai triển Fourier của một số hàm số thường gặp
1. Hàm số chẵn, lẻ tuần hoàn chu kì 2π
• Định lý:
2 π 2 π
Z Z
i) Nếu f (x) là hàm chẵn thì a0 = f (x) dx, an = f (x) cos nx dx và bn = 0.
π 0 Z ππ 0
2
ii) Nếu f (x) là hàm lẻ thì a0 = 0, an = 0 và bn = f (x) sin nx dx.
π 0
48/54
(HUST) – version 2023 48 / 54
II. Khai triển Fourier của một số hàm số thường gặp
1. Hàm số chẵn, lẻ tuần hoàn chu kì 2π
• Định lý:
2 π 2 π
Z Z
i) Nếu f (x) là hàm chẵn thì a0 = f (x) dx, an = f (x) cos nx dx và bn = 0.
π 0 Z ππ 0
2
ii) Nếu f (x) là hàm lẻ thì a0 = 0, an = 0 và bn = f (x) sin nx dx.
π 0
C/M: i) Hàm chẵn f (−x) = f (x), ta có:
1 π 1 0 1 π
Z Z Z
an = f (x) cos nx dx = f (x) cos nx dx + f (x) cos nx dx,
π −π π −π π 0
(Đặt x=-t)
1 0 1 π
Z Z
= − f (−t) cos(−nt) dt + f (x) cos nx dx,
π π π 0
1 π 1 0 1 π
Z Z Z
bn = f (x) sin nx dx = f (x) sin nx dx + f (x) sin nx dx = 0.
π −π π −π π 0
ii) Tương tự.
48/54
(HUST) – version 2023 48 / 54
• Ví dụ: Khai triển thành chuỗi Fourier các hàm số tuần hoàn chu kì 2π sau đây:
a) f (x) = |x|, −π < x ≤ π. b) f (x) = x, −π ≤ x < π
49/54
(HUST) – version 2023 49 / 54
• Ví dụ: Khai triển thành chuỗi Fourier các hàm số tuần hoàn chu kì 2π sau đây:
a) f (x) = |x|, −π < x ≤ π. b) f (x) = x, −π ≤ x < π
Giải: a) Vì hàm số là hàm chẵn, nên bn = 0 và
2 π 2 π
Z Z
a0 = f (x) dx = x dx = π,
π 0 π 0
Z π
2 π
Z
2 2
x cos nx dx = 2 (−1)n − 1 .

an = f (x) cos nx dx =
π 0 π 0 n π
∞
π X 2
(−1)n − 1 cos nx.

KL: f (x) = +
2 n=1 n2 π
b) Vì hàm số là hàm lẻ, nên a0 = 0, an = 0 và
2 π 2 π 2(−1)n+1
Z Z
bn = f (x) sin nx dx = x sin nx dx = .
π 0 π 0 n
∞
X 2(−1)n+1
KL: f (x) = sin nx.
n=1
n
49/54
(HUST) – version 2023 49 / 54
2. Hàm số tuần hoàn chu kì 2T bất kì
• Định lý: Nếu hàm số f : R → R thỏa mãn:
i) Tuần hoàn chu kì 2T ,
ii) Đơn điệu từng khúc trên [−T, T ],
iii) Bị chặn trên [−T, T ],
thì khai triển Fourier của nó có dạng
∞
a0 X nπx nπx
f (x) = + an cos + bn sin ,
2 n=1
T T
trong đó
Z T Z T Z T
1 1 nπx 1 nπx
a0 = f (x)dx, an = f (x) cos dx, bn = f (x) sin dx.
T −T T −T T T −T T
50/54
(HUST) – version 2023 50 / 54
2. Hàm số tuần hoàn chu kì 2T bất kì
• Định lý: Nếu hàm số f : R → R thỏa mãn:
i) Tuần hoàn chu kì 2T ,
ii) Đơn điệu từng khúc trên [−T, T ],
iii) Bị chặn trên [−T, T ],
thì khai triển Fourier của nó có dạng
∞
a0 X nπx nπx
f (x) = + an cos + bn sin ,
2 n=1
T T
trong đó
T T
1 T
Z Z Z
1 1 nπx nπx
a0 = f (x)dx, an = f (x) cos
dx, bn = f (x) sin dx.
−T T −T T T T −T T
Å ã
πx Tz Tz
C/M: Đặt z = , tức là x = . Khi đó: f (x) = f = g(z) ⇒ g là hàm tuần hoàn chu kì 2π,
T π π
đơn điệu từng khúc trên [−π, π] và bị chặn trên [−π, π].
50/54
(HUST) – version 2023 50 / 54
∞
a0 X
Ta có: g(z) = + (an cos nz + bn sin nz), trong đó
2 n=1
π
1 T
Z Z
1
a0 = g(z)dz = f (x)dx,
π −π T −T
1 π 1 T
Z Z
nπx
an = g(z) cos nz dz = f (x) cos dx,
π −π T −T T
1 π 1 T
Z Z
nπx
bn = g(z) sin nz dz = f (x) sin dx.
π −π T −T T
51/54
(HUST) – version 2023 51 / 54
∞
a0 X
Ta có: g(z) = + (an cos nz + bn sin nz), trong đó
2 n=1
π
1 T
Z Z
1
a0 = g(z)dz = f (x)dx,
π −π T −T
1 π 1 T
Z Z
nπx
an = g(z) cos nz dz = f (x) cos dx,
π −π T −T T
1 π 1 T
Z Z
nπx
bn = g(z) sin nz dz = f (x) sin dx.
π −π T −T T
• Ví dụ: Khai triển thành chuỗi Fourier các hàm số sau đây:
a) f (x) = x2 với −1 ≤ x ≤ 1, tuần hoàn chu kì 2.
b) f (x) = x với −2 ≤ x < 2, tuần hoàn chu kì 4.
∞ ∞
1 X 4(−1)n X 4(−1)n+1 nπx
Đáp án: a) f (x) = + 2 2
cos nπx b) f (x) = sin .
3 n=1 n π n=1
nπ 2
51/54
(HUST) – version 2023 51 / 54
3. Hàm số bất kì trên đoạn [a, b]
Cho hàm số f (x) đơn điệu từng khúc và bị chặn trên [a, b]. Muốn khai triển f (x) thành chuỗi
Fourier, ta thực hiện như sau:
▶ B1: Xây dựng hàm số g(x) tuần hoàn chu kì 2T ≥ b − a sao cho g(x) = f (x) trên [a, b],
▶ B2: Khai triển hàm số g(x) thành chuỗi Fourier.
52/54
(HUST) – version 2023 52 / 54
Khi đó: Tổng của chuỗi Fourier của hàm số g(x) tại mọi x ∈ [a, b] bằng hàm số f (x), có thể trừ đi
những điểm gián đoạn của f (x).
52/54
(HUST) – version 2023 52 / 54
• Chú ý: Vì ta có nhiều cách xây dựng hàm số g(x), nên có nhiều chuỗi Fourier biểu diễn cho
cùng một hàm số f (x). Nếu g(x) là hàm chẵn, thì chuỗi Fourier chỉ gồm những hàm số cos
(Fourier cos). Nếu g(x) là hàm lẻ, thì chuỗi Fourier chỉ gồm những hàm số sin (Fourier sin).
52/54
(HUST) – version 2023 52 / 54
• Chú ý: Vì ta có nhiều cách xây dựng hàm số g(x), nên có nhiều chuỗi Fourier biểu diễn cho
cùng một hàm số f (x). Nếu g(x) là hàm chẵn, thì chuỗi Fourier chỉ gồm những hàm số cos
(Fourier cos). Nếu g(x) là hàm lẻ, thì chuỗi Fourier chỉ gồm những hàm số sin (Fourier sin).
• Ví dụ: Khai triển các hàm số sau thành chuỗi Fourier:
x
a) f (x) = với 0 ≤ x ≤ 2. b) f (x) = 2x với 0 ≤ x ≤ 1.
2
52/54
(HUST) – version 2023 52 / 54
Giải: a) Mở rộng hàm số f (x) thành hàm số g : R → R tuần hoàn chu kì 2T = 4 (có vẽ đồ thị kèm
∞
a0 X nπx nπx
theo) và nó là hàm chẵn. Ta có: g(x) = + an cos + bn sin ,
2 n=1
T T
trong đó
Z T Z 2
1 x
a0 = g(x)dx = dx = 1,
T −T 0 2
Z T Z 2
1 nπx x nπx 2
dx = 2 2 (−1)n − 1 ,

an = g(x) cos dx = cos
T −T T 0 2 2 n π
Z T
1 nπx
bn = g(x) sin dx = 0.
T −T T
∞
1 X 2 nπx
(−1)n − 1 cos

KL: f (x) = + 2 2
với x ∈ [0, 2].
2 n=1 n π 2
53/54
(HUST) – version 2023 53 / 54
The end
Chúc các em học tốt!
54/54
(HUST) – version 2023 54 / 54

Slides Giaitich3 Chuong1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Slides Giaitich3 Chuong1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chương 1: CHUỖI

BỘ MÔN TOÁN CƠ BẢN

VIỆN TOÁN ỨNG DỤNG VÀ TIN HỌC

SAMI (HUST) – version 2023

1 Bài 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUỖI SỐ

2 Bài 2: CHUỖI SỐ DƯƠNG

3 Bài 3: CHUỖI SỐ CÓ SỐ HẠNG VỚI DẤU BẤT KỲ

4 Bài 4: CHUỖI HÀM SỐ

5 Bài 5: CHUỖI LŨY THỪA

6 Bài 6: CHUỖI FOURIER

Bài 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUỖI SỐ

• an được gọi là số hạng tổng quát.

• an được gọi là số hạng tổng quát.

• an được gọi là số hạng tổng quát.

• an được gọi là số hạng tổng quát.

• an được gọi là số hạng tổng quát.

Bài 2: CHUỖI SỐ DƯƠNG

• Ví dụ: Xét sự HT, PK của các chuỗi số sau:

• Ví dụ: Xét sự HT, PK của các chuỗi số sau:

CM: Coi N0 = 1. Vì f (x) là hàm số giảm nên

Bài 3: CHUỖI SỐ CÓ SỐ HẠNG VỚI DẤU BẤT KỲ

lim S2n+1 = lim S2n + lim a2n+1 = S + 0 = S ⇒ lim Sn = S.

lim S2n+1 = lim S2n + lim a2n+1 = S + 0 = S ⇒ lim Sn = S.

Ví dụ: Xét sự HTTĐ, BHT của các chuỗi số sau:

Bài 4: CHUỖI HÀM SỐ

I. Chuỗi hàm số HT, PK

1. Định nghĩa: Cho dãy các hàm số {un (x)}∞

u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

I. Chuỗi hàm số HT, PK

1. Định nghĩa: Cho dãy các hàm số {un (x)}∞

u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

I. Chuỗi hàm số HT, PK

1. Định nghĩa: Cho dãy các hàm số {un (x)}∞

u1 (x) + u2 (x) + · · · + un (x) + · · ·

|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.

|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.

|Sn (x) − S(x)| < ε ∀ n ≥ N0 và ∀ x ∈ D.

|Sp (x) − Sq (x)| < ε, ∀ p > q ≥ N0 và ∀ x ∈ D.

3. Tính chất của chuỗi hàm số HT đều:

3. Tính chất của chuỗi hàm số HT đều:

3. Tính chất của chuỗi hàm số HT đều:

• Tính khả tích:

• Tính khả tích:

• Tính khả tích:

Bài 5: CHUỖI LŨY THỪA

I. Khai triển hàm số thành chuỗi lũy thừa

I. Khai triển hàm số thành chuỗi lũy thừa

|f (n) (c)| = ec ≤ ex0 +1 = M vì c ∈ (x0 , x), tức là c < x < x0 + 1.

Bài 6: CHUỖI FOURIER

3. ĐK để hàm số khai triển được thành chuỗi Fourier

3. ĐK để hàm số khai triển được thành chuỗi Fourier

Giải: a) Dễ thấy: Các đk i)+ii)+iii) thỏa mãn. Ta có:

3. Hàm số bất kì trên đoạn [a, b]

3. Hàm số bất kì trên đoạn [a, b]

3. Hàm số bất kì trên đoạn [a, b]

3. Hàm số bất kì trên đoạn [a, b]

Chúc các em học tốt!

You might also like