4.

การติดตามและประเมินผลการรักษาในการใช้ยากลุ่ม PDE-5 inhibitors

สำหรับผูป้ ่วยที่มีภาวะ ED วัตถุประสงค์ของการรักษา คือ เพิ่มคุณภาพชีวิตและความพึงพอใจของผู้ป่วยใน
การมีเพศสัมพันธ์อย่างเหมาะสม และหลีกเลี่ยงการเกิดอาการไม่พึงประสงค์และอันตรกิริยาระหว่างยา ทั้งนี้อาจ
ประเมินผลโดยการใช้ระดับคะแนน IIEF เปรียบเทียบก่อนและหลังใช้ยา โดยอาจใช้ระยะเวลาเป็นสัปดาห์ที่จะเริ่มเห็น
ประสิทธิภาพของยา ทัง้ นี้หากการรักษาล้มเหลวอาจพิจารณาปรับรูปแบบการรักษา ดังนี(1,้ 6)
1. ปรับเพิ่มขนาดยาให้สูงขึน้ ในระดับที่ผปู้ ่วยสามารถทนได้
2. เปลี่ยนยาเป็นยากลุ่มอื่น ๆ
3. พิจารณาการรักษาด้วยการผ่าตัด
ส่วนโรค BPH วัตถุประสงค์ของการรักษาด้วยยากลุ่มนี้ คือ ปรับปรุงและหลีกเลี่ยงโอกาสที่อาการของโรคจะ
รุนแรงมากขึ้น โดยผูป้ ่วยทีไ่ ด้รับการรักษาควรได้รับการประเมินการทุก 6 ถึง 12 สัปดาห์ หลังจากเริ่มเข้ารับการรักษา
ด้วยยา แต่หากการรักษาล้มเหลวอาจพิจารณาให้ผปู้ ่วยรับการผ่าตัด
5. การให้คำปรึกษาและคำแนะนำแก่ผู้ป่วยในการใช้ยากลุ่ม PDE-5 inhibitors
ผู้ป่วยที่มีภาวะ ED การใช้ยา PDE-5 inhibitor หากผูป้ ่วยใช้ยาไม่ถูกต้องและเหมาะสมอาจส่งผลต่อ
ประสิทธิภาพยาได้ เช่น รับประทานยาในช่วงเวลาที่ไม่เหมาะสม รับประทานเร็วหรือช้าเกินไป หรืออาจรับประทานยา
ร่วมกับอาหารที่มีผลชะลอการดูดซึมยา ดังนั้น เภสัชกรควรให้ความรู้แก่ผู้ป่วยที่ควรครอบคลุมประเด็นดังนี้ (1, 24, 25)
• เนื่องจากการแข็งตัวขององคชาตต้องมีการกระตุ้นทางอารมณ์มาก่อน ดังนั้นเพื่อให้ยา PDE-5 inhibitor ออก
ฤทธิ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผูป้ ว่ ยและคู่นอนควรเริ่มต้นด้วยการเล้าโลมหรือมีวิธีการปลุกเร้าที่เหมาะสมร่วม
ด้วย
• สำหรับ tadalafil และ sildenafil ควรรับประทานก่อนมีเพศสัมพันธ์อย่างน้อยครึ่งชั่วโมง สำหรับ
vardenafil ควรรับประทานก่อนมีเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 1 ชั่วโมง และ avanafil ควรรับประทานอย่างน้อย
15 นาที(25, 33-35)
• ควรรับประทาน sildenafil ในขณะท้องว่าง อย่างน้อย 2 ชั่วโมงก่อนอาหาร ในขณะที่ vardenafil, avanafil
และ tadalafil สามารถรับประทานร่วมกับอาหารได้และควรหลีกเลี่ยงการรับประทาน sildenafil,
vardenafil และ avanafil ร่วมกับอาหารที่มีไขมันสูง เนื่องจากอาหารไขมันสูงสามารถชะลออัตราการดูดซึม
ของยาได้ มีเพียง tadalafil เท่านั้นทีไ่ ม่ได้รบั ผลกระทบจากอาหารที่มีไขมันสูง
• ในกรณีที่ยาไม่มปี ระสิทธิภาพจากการใช้ในครั้งแรก ผู้ป่วยอาจทดลองใช้ยาได้อีก 5-8 ครั้ง ซึ่งหากยังคงไม่มี
ประสิทธิภาพ จึงจะถือว่าไม่ได้ผลการรักษา ทัง้ นี้เนื่องจากพบว่าการตอบสนองต่อยากลุ่มนี้จะเพิม่ ขึ้นหลังการ
ใช้ยาหลายครั้ง
•
ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ซึ่งสามารถทำให้เกิด ED และเพิ่มโอกาสเกิดความดัน
โลหิตต่ำได้ อย่างไรก็ตามพบว่าหากผู้ป่วยดื่มแอลกอฮอล์ที่ขนาด 0.5 g/kg การรับประทานยา sildenafil 50

15