ÜÇGEN

SİNÜS, KOSİNÜS, TANJANT, KOTANJANT, AÇIORTAY,

KENARORTAY …

KONTROL
SOYADI, ADI: E T

SINIFI:
Bir Üçgenin Yardımcı Elemanları
Üçgende Açıortay

Bir üçgenin herhangi bir açısını iki eş parçaya ayırarak köşeyi karşı kenara birleştiren doğru parçasına
üçgenin iç açıortayı denir. A açısına ait açıortayın uzunluğu na ile gösterilir.

na

C
B N

Örnek: ABC üçgeninde [AI] ve [CI] sırasıyla A ve C açılarına ait iç açıortaylardır.

değerini bulalım.

̂ ) = 80o
Örnek: Şekilde I, ABC üçgeninin, B ve C açılarının dış açıortaylarının kesim noktası ve m(𝐵𝐴𝐶
olduğuna göre , m(BIC) kaçtır?

2 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABD üçgeninde [AN] , A açısının iç açıortayı [AC] , A açısının dış açıortayı
kaçtır?

Teorem: Bir açının açı ortayı üzerinde alınan herhangi bir noktadan açının kollarına çizilen
dikmelerin uzunlukları eşittir.

Örnek: ABC üçgen, , |BC| = 10 cm, |AD| = 4 cm, |BD| = 6 cm dir.Buna göre, |AC| = x kaç cm dir?

3 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

İç Açıortay Teoremi :

Bir üçgende, herhangi bir iç açıortayın karşı kenar üzerinde ayırdığ ı parçaların uzunlukları oranı,
diğ er iki kenarın uzunlukları oranına eşittir.

Şekilde [AD], A açısının açıortayı

x c
olmak üzere; = dir.
y b

Teorem: Üçgenin iç açı ortayları daima üçgenin iç bölgesinde kesişir. Bu nokta üçgenin iç teğet
çemberinin merkezidir.

Örnek: ABC üçgeninde [AD], A açısına ait açıortaydır. |AB| = 6 cm , |AC| = 9 cm , |BD| = 4 cm
olduğuna göre , |DC|’ yi bulunuz.

4 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgen, [AD] açıortay, |AB|=8 cm, |AC|=10 cm , |BC|=9 cm olduğuna göre, |DC| kaç cm
dir?

Örnek: Şekilde [AE] ve [DE] sırasıyla A ve D açılarının açıortaylarıdır. |AB| = 6 br , |DB| = 8 br ve

|DC|=12 br ise |AC| nin kaç br olduğunu bulunuz.

Örnek: ABC üçgen, E noktası iç teğet çemberin merkezi olmak üzere, |AB|=8 cm, |AC|=12 cm, |BC|=10
AE
cm olduğuna göre, oranı kaçtır?
ED
A

12
8
E

B D C

5 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Dış Açıortay Teoremi : Bir ABC üçgeninde, A açısının dış açıortayı , BC kenarının uzantısını E noktasında
kesiyorsa;

|𝐸𝐶| |𝐴𝐶|
=
|𝐸𝐵| |𝐴𝐵|

Örnek: ABC bir üçgen, , |AB| = 10 br, |AC| = 4 br ve |BC| = 8 br olduğuna göre, |CK|
kaç br dir?

10

B K
8 C

Örnek: ABC bir dik üçgen, m(ABC)=90°, [AD, BAE açısının açıortayı, |AC|=13 cm, |CB|=5 cm, olduğuna
göre, |DB|=x kaç cm dir?

6 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABE üçgeninde [AD], BAE açısına ait iç açıortay ve [AC], A açısına ait dış açıortaydır. |BD| = 4 br ,
|ED| = 2 br , |CE| = x ise x kaçtır?

Üçgende Kenarortay
Bir üçgende, bir köşeyi karşısındaki kenarın orta noktasına birleştiren doğru parçasına, üçgenin o
kenarına ait kenarortayı denir.

Teorem: Üçgende kenarortaylar bir noktada kesişirler, bu nokta üçgenin ağırlık merkezidir.

A
AG CG BG
=2 , =2 , =2
GD GF GE

F E

B D C

7 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgeninde G, ağırlık merkezi , [CD]∩[BE] = {G}, |DG| = 5 cm, |BG| = 8 cm olduğuna göre, CG + GE
toplamı kaçtır?

Örnek: ABC üçgeninde G ağırlık merkezi AE ⊥ CD, |AE| = 9 cm, |CD| = 12 cm olduğuna göre , AC kaç cm dir?

Örnek: ABC üçgeninde G, ağırlık merkezi [BE]∩[CD] = {G} , DH ⊥ BE , |CG| = 10 cm ,|DH|= 4 cm ,|EG|= 5,5 cm
olduğuna göre , BH kaç cm dir?

8 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: G noktası ABC üçgeninin ağırlık merkezi , éëDGùû / / éëBC ùû , DG = 4 br ise BC = x kaç birimdir?

D G
4

B x C

Örnek: G ; ABC üçgeninin ağırlık merkezi , éëKHùû / / éëBC ùû , KH = 2 br ise BC kaç birimdir?

Örnek: G noktası, ABC üçgeninin ağırlık merkezi, [CD] kenarortay |EF|=3 cm olduğuna göre, |AE| kaç
cm dir?

9 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: G noktası, ABC üçgeninin ağırlık merkezi, |AG|=8 cm olduğuna göre, |BC| kaç cm dir?

Örnek: Şekilde BAC dik üçgen ve G noktası üçgenin ağırlık merkezidir. [AB] ⊥ [AC] , |AG| = 4 cm
verildiğine göre |AC| = x uzunluğunu bulunuz.

10 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Kenar Orta Dikme
Bir doğru parçasına orta noktasından dik olan doğruya, orta dikme denir. Şekilde CP doğrusu [AB] nın
kenar orta dikmesidir.

• Bir doğru parçasının orta dikmesi üzerinde alınan her nokta, doğru parçasının uç noktalarına eşit uzaklıktadır.
Eğer DK, doğrusu [AB] nın orta dikmesi ise |DA| = |DB| dir.

Örnek: Şekilde |CD| = |AD| dir. Verilenlere göre |HC| değerini bulunuz.

11 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

• Bir üçgenin çevrel çemberinin merkezi, kenarorta dikmelerinin kesim noktasıdır.

Üçgenin Yüksekliği
Bir üçgenin bir köşesinden karşı kenara veya karşı kenarın uzantısına indirilen dik doğrunun, karşı
kenarda kestiği nokta ile köşeyi birleştiren doğru parçasına, üçgenin o kenarına ait yüksekliği denir.

Diklik Merkezi: Bir üçgenin yükseklikleri aynı noktada kesişir.Bu noktaya üçgenin diklik merkezi denir.
Aşağıdaki üçgenlerin diklik merkezini gösteriniz.

12 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

 ̂ ) kaç derecedir?
Örnek: ABC üçgeninde H diklik merkezidir. m(𝐸𝐵𝐴

Özellik: İkizkenar üçgende taban üzerindeki

herhangi bir noktadan eşit kenarlara
çizilen dikmelerin uzunlukları toplamı, eşit
kenarlara ait yüksekliğe eşittir.

̂ )=75 , |𝐷𝐹|=5 cm
Örnek: ABC ikizkenar üçgen, |𝐴𝐵|=|𝐴𝐶|=18 cm, [𝐷𝐹] ⊥ [𝐴𝐵] , [𝐷𝐸] ⊥ [𝐴𝐶], m(𝐴𝐵𝐶
olduğuna göre, |𝐷𝐸| kaç cm’dir?

13 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Özellik: Eşkenar üçgenin iç bölgesinde
veya kenarlarının üzerinde alınan
herhangi bir noktadan kenarlara
indirilen dikmelerin uzunlukları
toplamı, eşkenar üçgenin
yüksekliğine eşittir.

Örnek: ABC eşkenar üçgen, |𝐴𝐵|=16 cm, dir. Aşağıdaki verilere göre, |𝐷𝐻|=x kaç cm’dir?

14 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

İKİZKENAR ÜÇGEN
Özellikleri:

AB = AC ise

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Özellik:

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

15 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Özellik:

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

16 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Özellik: Hipotenüse ait kenarortayın uzunluğu ayırdığı parçalardan birinin uzunluğuna eşittir.

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, α değerini bulunuz.

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, α değerini bulunuz.

17 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

İkizkenar dik üçgen:

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

18 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Eşkenar üçgen: Tepe açısı 60 olan ikizkenar üçgendir. Bu yüzden ikizkenar üçgenin tüm
özeliklerini sağlar.

Örnek: [AB] ^ [BC], m(AĈB) = 30°, |AB|=6 cm olduğuna göre, |AC| kaç cm dir?

Örnek: éëABùû ^ éëACùû, m(AB̂C) = 30°, AB =12cm, BC kaç cm’dir?

19 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Örnek: Aşağıda verilen şekle göre, x değerini bulunuz.

Örnek: Aşağıda verilen dörtgenin çevresinin değerini bulunuz

20 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: Aşağıda verilen şekilde ABC eşkenar üçgendir. Buna göre, x değerini bulunuz.

DİK ÜÇGEN VE TRİGONOMETRİ

Pisagor Hatırlatması

21 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek:

ÖKLİD

22 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

1)

Örnek:

Örnek:

BD
Yukarıdaki verilere göre, oranı kaçtır?
EC

23 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

4)

Örnek:

Örnek: A

Verilere göre, x değeri kaçtır?

24 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek:
A

Yukarıdaki verilere göre, x değeri kaçtır?

25 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

ÜÇGENİN ALANI

Bir üçgensel bölgenin alanı, bir kenarının uzunluğu ile bu kenara ait yükseklik uzunluğunun çarpımının
yarısına eşittir.
AE = ha , BF = hb olmak üzere;
A(ABC)=

A(ABC)=

A(ABC)=

Örnek: ABC üçgeninde , |BC| = 8 br, A(ABC) = 40 br2 ise |AC| = x değerini bulunuz.

26 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgen, |AB|=12 cm, |DC|=10 cm olduğuna göre, Alan(ADC) kaç cm2 dir?

Örnek: ABC üçgen, [DE] ⊥ [BC] , [DF] ⊥ [AC], |DE|= 4 cm , |DF|= 9 cm, |AC|=10 cm, |BC|=17 cm
olduğuna göre, Alan(ABC) kaç cm2 dir?

Örnek: ABC üçgeninde [CD] , C açısının açıortayı , |BD| = 4 br ve |AC| = 14 br ise A(ADC) değerini
bulunuz.

27 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

DİK ÜÇGENDE DAR AÇILARIN TRİGONOMETRİK ORANLARI:

➢ Matematiğin önemli bir dalı olan trigonometri Yunanca üçgen (trigon) ve ölçüm (metrio) sözcüklerinin
birleştirilmesiyle oluşup kökleri eski zamanlarda astronomi ve denizcilik alanında yapılan çalışmalara
dayanmaktadır. Trigonometrinin kurucusu olarakM.Ö 190 yılında İznik’te doğmuş Yunan astronomu
Hipparkhos kabul edilir.

➢ Günümüzde astronomi, geometri, fizik, optik ve haritacılık gibi alanlarda sıklıkla kullanılan trigonometrinin
ortaya çıkışı eski çağlara dayanmaktadır.
Birçok bilim insanı Piri Reis’in Dünya haritasını hazırlarken trigonometriden yararlanmış olabileceğini dile
getirmektedir.

sin B = tan B =

cos B = cot B =

Örnek: éëABùû ^ éëBCùû, |AC| = 13 cm |BC| = 12 cm olduğuna göre BÂC açısının trigonometrik oranlarını
bulunuz.

28 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Hatırlatma:

𝒔𝒊𝒏 𝟑𝟎°= 𝒔𝒊𝒏 𝟒𝟓°=

𝒔𝒊𝒏 𝟔𝟎°=

Sinüs Alan Formülü

Bir üçgenin alanı, iki kenar uzunluğu ve bu kenarların oluşturduğu açının ölçüsünün sinüs değerinin
çarpımının yarısına eşittir.

A(ABC)=

İspat:

29 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Sonuç:

Örnek: ABC üçgeninde AB = 10 cm I AC I=8cm olduğuna göre A(ABC) kaç cm2 dir?

Ön bilgi:

sin 150o=
sin 30o =
sin110o =
sin70o =

Sonuç :

sin( ……………….. ) = sin….

30 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgeninde IABI=3 cm, IACI=4 cm olduğuna göre A(ABC) kaç cm2 dir?

Örnek: Şekilde verilenlere göre

(
A ABC ) oranını bulunuz.
A(DAE)

Eş Yüksekliğe Sahip Üçgenlerin Alanlarının Karşılaştırılması :

Yükseklikleri eş olan üçgenlerin alanları oranı, bu yüksekliklere ait kenar uzunluklarının oranına eşittir.

31 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgeninde 2|DC| = 3|BD| ve A(ADC) = 15br2 olduğuna göre A(ABC) değerini bulunuz.

Örnek: Şekilde 3.|AD| = |AB| , A(ABC) = 24 br2 ise A(BDC) kaçtır?

Örnek: ABC üçgen, |AE|=|EB|, 5|BD|=2|DC|, Alan(ABC)=28 cm2 olduğuna göre, Alan(AED) kaç cm2 dir?

Örnek: ABC üçgen, |BE|=3|EA|, |BD|=|DC| Alan(AEDC)=30 cm2 olduğuna göre, Alan(ABC) kaç cm2 dir?

32 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: ABC üçgeninde AB kenarı 5 eşit parçaya, BC kenarı 4 eşit parçaya ayrılıyor. A(ABC) = 80 br2
olduğuna göre, taralı alan kaç br2 dir?

• Benzer iki üçgenin alanları oranı, benzerlik oranının karesine eşittir.

A(ABC)
Örnek: Aşağıda verilenlere göre oranını bulunuz.
A(DEF)

Örnek: Şekilde , , |AC|= 6br, |EC|= 3br, A(ABC) = 32 br2 ise taralı alan kaç br2
olduğunu bulunuz.

33 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

 DE 3 A(ADE)
Örnek: Şekilde , DE // BC = olduğuna göre , oranını bulunuz.
BC 5 A(DBCE)

Örnek: Şekilde [DE] // [BC] dir. |AD| = 3|BD| ve taralı alan 21 br2 ise A(ABC) değerini bulunuz.

A(ABC)
Örnek: Şekilde [DE] // [AB] olduğuna göre , oranını bulunuz.
A(CDE)
2
A B

D 6 E

34 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar

Örnek: Şekilde ABC ve FDE üçgenlerinde eş açılar gösterilmiştir. |AB| = 8 br ve |DF| = 2 br olduğuna
A(DEF)
göre oranını bulunuz.
A(ABC)

35 math-091- wb-üçgende yardımcı elemanlar