Professional Documents
Culture Documents
Temel-İleri Excel Ders Notları - 2019
Temel-İleri Excel Ders Notları - 2019
1- Hızlı Erişim Araç Çubuğu (Quick Access Toolbar) : Excel’de sık kullanılan seçeneklere, sekmelerden bağımsız
olarak her zaman erişilebilmesini sağlayan çubuktur. Buraya seçenek eklemek veya çıkarmak için Dosya –
Seçenekler – Hızlı Erişim Araç Çubuğu ( File – Options – Quick Access Toolbar ) seçenekleri işaretlenerek
ulaşılan ekranda Popüler Komutlar, Tüm Komutlar, Makrolar veya menülerle ilgili seçenekler çağırılarak Ekle
( Add ) butonu yardımıyla sık kullanılacak komutlar eklenebilir.
2- Dosya – Giriş – Ekle – Sayfa Düzeni gibi kelimeler, hemen altlarında görüntülenen butonları gruplayan menü
adlarıdır. Bu menüler sekme-tab-ribbon veya şerit olarak adlandırılabilir.
3- İlgili sekmede gruplanmış olan seçeneklerin kullanıcılara gösterildiği bölümdür. Bu bölüm 2. Maddede
belirtilen sekme adına çift tıklanarak açılabilir veya kapatılabilir. Kapatıldığında görüntülemek için sekme
adına bir kez tıklatmak gerekecektir.
4- Ad Kutusu (Namebox) olarak adlandırılır. Hücre, sütun veya tabloları isimlendirmek için buraya verilen isim
yazılır ve enter’a basılır. Boşluk karakteri girilemez.
5- Hücrelere yazılan formül buradan görüntülenir. Fare ile içine tıklatılarak veya F2 tuşuyla düzenleme
yapılabilir. Enter’a basmak onaylamak, ESC ise son yapılan düzenleme onaylanmadan çıkmak için kullanılır.
6- Çalışma sayfasındaki tüm hücrelerin seçilmesi için kullanılır.
7- Sütunları seçmek için bu alanlara tıklanmalıdır. Farenin sol tuşuna basılı tutarak birden fazla sütun seçilebilir.
8- Satırları seçmek için bu alanlara tıklanmalıdır. Farenin sol tuşuna basılı tutarak birden fazla satır seçilebilir.
Çalışma sayfalarının sayısının fazla olması halinde sayfa şeridi üzerinde sağa sola
gitmek için kullanılan butonlardır. Ekranın sol alt köşesinde durum çubuğunun
üstünde ve sayfa şeridinin solunda yer almaktadır.
Sayfalara geçiş yapmak için kullanılan şerittir. Durum çubuğunun üstünde yer alır.
Yeni bir çalışma sayfası eklemek için kullanılan butondur. Sayfa şeridinin sağında
yer alır.
Durum Çubuğudur. Sol tarafında hücre giriş modu bilgisi ve sağ tarafında ise seçili
hücre sayısı, toplam ve ortalama bilgileri gösterilebilir.
Çalışma sayfası görünümünü ayarlamak için kullanılır. Durum çubuğunun sağ
tarafında yer alır. Sayfaya yakınlaşmak ve uzaklaşmak için kullanılır.
Daha önceden kayıtlı olan bir dosyayı tekrar kaydetmek için Ctrl + S kısayol tuşları kullanılır. Herhangi bir pencere
açılmayacak dosya kaydedilecektir. Eğer bu değişiklikler ilk haline zarar vermesin ekleniyorsa ya F12 ya da Dosya (File)
menüsünden Farklı Kaydet (Save As) seçeneği seçilerek yeni bir ad verildikten sonra kayıt işlemi tamamlanır. Bu
işlemin, düzenlemelerin ardından eski belgelere tekrar erişmeyi gerektirebilecek her durumda yapılması uygun
olacaktır.
Çalışılan kitabın içinde yeni boş bir sayfa eklemek için sayfa şeridinin sonunda + butonuna basılır. Alternatif olarak
sayfalardan herhangi birinin üzerinde sağ buton yapılarak Ekle (Insert) – Çalışma Sayfası ( Worksheet ) seçilerek de
işlem gerçekleştirilebilir.
Çalışma sayfalarına renk verilebilir. Böylelikle sayfaların içeriklerine göre bir renk düzeni oluşturarak görsel bir farklılık
sağlanabilir. Rapor sayfalarının mavi, veri sayfalarının kırmızı olması gibi. Bu işlemin yapılabilmesi için ilgili çalışma
sayfasının üzerinde sağ butona basılarak Sekme Rengi (Tab Color) seçeneğinin üzerine gelinir. İstenen renk seçilerek
işlem tamamlanır.
Çalışma sayfasının, sayfa şeridindeki yeri değiştirilmek istendiğinde farenin sol tuşu ile tutularak sürüklenebilir. Eğer
CTRL tuşuna basarak bu işlem yapılırsa sayfanın kopyalanması sağlanır. Sayfa üzerinde yapılacak kritik işlemler
öncesinde bu şekilde yedeği alınarak olası bir veri ve zaman kaybının önüne geçilebilir.
HÜCRELERLE ÇALIŞMAK
Hücre seçmek için ok tuşlarıyla hareket etmek veya fare ile tek tıklamak yeterlidir. Fare ile seçmek için kalın bir artı
şeklinde fare imlecinin görünmesi gerekmektedir. ( )
Hücreleri (bir aralığı) seçmek içinse, alanın 4 köşesinden birine gelerek farenin sol tuşuna yine kalın bir artı şeklinde
imleç görünüyorken basılı tutarak, diğer tersi köşeye hareket etmek yeterlidir. Klavyeden bu işlemi yapmak için Shift
tuşuna basılı tutularak ok tuşları ile istenen yöne doğru seçim yapılabilmektedir.
Eğer seçilecek hücreler birbirlerinden bağımsız noktalarda ise CTRL tuşuna basılı tutulmak kaydıyla, istenilen hücreler
farenin sol tuşu ile tıklanır. İstenilen sayıda hücre seçilerek işlem tamamlanır.
Satır seçmek için ekranın sol tarafında bulunan 1,2,3,4,5…. Gibi rakamların
üzerine tek tıklamak yeterlidir. Eğer alt alta birden çok satır seçilecekse, farenin
sol tuşuna basılı tutarak en alttaki satırdan en üsttekine veya tam tersi şekilde
fare hareket ettirilir. Soldaki resimdeki gibi 24.satır seçilecekse fare imleci direkt
24 rakamının üzerine getirilip sol tuşa tıklanmalıdır.
Eğer seçilecek satırlar farklı konumlardaysa CTRL tuşuna basılı tutarak fare ile
istenen satırların numarasına tek tıklatılır.
.
Eğer seçilecek sütunlar farklı konumlardaysa CTRL tuşuna basılı tutarak fare ile istenen sütunların harflerine tek
tıklatılır.
Sayısal değerler de direkt girilebilir. Harf veya sembol katılmadığı sürece ondalıklı veya tam olarak girilen tüm sayılar
sayısal hesaplamalarda kullanılabilir.
Tarih değerleri girilirken excel bazı formatları otomatik olarak algılar, hücrede girilen görüntüye göre tarihi
gösterirken arkada o tarihe denk gelen sayıyı tutar. 1 rakamı 01.01.1900 tarihine denk gelmektedir. (Excel
seçeneklerden bu değiştirilmediği sürece) Bu nedenle bazı dosyalardan belli bir alan kopyalandığında tarih olan
hücreler sayı olarak görülebilmektedir.
Yüzde biçiminde sayılar girilirken birkaç alternatif vardır. Yanlış yöntem tercih edilmedikçe girişler aşağıda
açıklandığı şekilde yapılırsa kullanımda sorun yaşanmayacaktır.
-Önce % işareti konularak sayı yazılır ve enter’a basılır. %20 gibi. Bu durumda excel %20 olarak gösterirken,
hücrede 0,2 değerini tutar.
-0,2 değeri girilir ve sonrasında Giriş (Home) sekmesindeki % işareti biçimine basılır.
-Önce Giriş (Home) sekmesindeki % işaretine basılır. Sonra direkt 20 değeri girildiğinde görüntü %20 olacak
ve yine hücrede 0,2 değeri tutulacaktır.
Bununla birlikte Türkiye için Ocak, Oca, Pazartesi veya Pts olmak üzere gün ve ay listeleri de Excel’de otomatik olarak
gelmektedir. Bir hücreye Ocak yazılıp bu sağa veya aşağıya doğru kopyalanırsa otomatik olarak Şubat,Mart … şeklinde
liste devam edecektir.
Buraya yeni bir ürün, kişi, departman adı girişi yapılarak tekrar tekrar yazmaktan kaçınılabilir. Bunun için; Dosya(FILE)
, Seçenekler (Options) , Gelişmiş (Advanced) tıklanarak en alta inilmelidir. Burada bulunan Özel Listeleri Düzenle (Edit
Custom Lists) seçeneği ile yeni liste eklenebilir veya eklenmiş bir liste referans verilerek tekrar yazılmadan eklenebilir.
Daha önceden yazılmış bir formülün içine girerek düzenleme yapmak için F2 tuşu kullanılır. Ok tuşlarıyla yanlış olan
yere gelinebilir veya fare ile o nokta tıklanarak düzeltme yapılabilir.
HÜCRE BİÇİMLENDİRME
Sağ buton Hücreleri Biçimlendir (Format Cells) ile giriş yapılan ekranda hücre biçimlendirme ayarları bulunmaktadır.
CTRL + 1 tuşları ile de giriş yapılabilir.
0 (SIFIR)
Sayıları temsil eder. Tek başına kullanıldığında ondalıksız gösterimleri temsil ettiği gibi, sayıları metin gibi
biçimlendirmek için de kullanılır. Örneğin, telefon numaraları, vergi veya iban numaraları gibi. Sayısal içerik bozulmaz
ama maskeleme ile sayı görünümü dışına çıkılır.
000 000 00 00 ➔ 3 haneli alan veya gsm kodu olan telefon numaraları için kullanılır 532 333 33 33
“+90” 000 000-00-00 ➔ +90 kodu metin olarak eklenir. Veri girişinde yine 10 hane girildiğinde görüntü şu şekilde
oluşur. +90 532 333-33-33
0” KG” ➔ Sayıların yanına özel kısaltmalar getirmek için çift tırnak içinde metinler girilebilir. Sayıların
toplamı, ortalaması vs. hesaplanabilir ve metinsel veri tipine dönüşüm olmaz. 88 KG
#
Sayıları temsil eder. Binlik ayıraç kullanarak sayıları biçimlendirmek için kullanılır.
[ RENK VERMEK ]
Bu ayar, Excel’in diline göre renklerin adını yazarak kullanılabilir. Bölgesel seçenekler ile ilgisi yoktur.
Bu ekrandan aynı zamanda pozitif sayılar,negatif sayılar ve sıfır değerleri için de biçimlendirme tek seferde yapılabilir
[Blue]0;[Red]-0;- ➔ Pozitif sayıları Mavi, negatif sayıları Kırmızı gösterir. Sıfır değerleri ise – şeklinde
görüntülenir. Eğer Türkçe Excel kurulu ise renk adları Türkçe yazılmalıdır. [Kırmızı] , [Mavi] gibi… Sonuç;
Bu özellik kullanılarak IF , ELSEIF, ELSE modeli dikkate alınarak koşullu biçimlendirme de yapılabilir.
[<100][Red]0;[<500][Blue]0;[Green]0 ➔ Yüzden küçükler Kırmızı, 100 ve 500’e kadar Mavi gösterir. Daha büyük
sayıları ise Yeşil olarak görüntüler. Eğer Türkçe Excel kurulu ise renk adları Türkçe yazılmalıdır. [Kırmızı] , [Mavi], [Yeşil]
gibi…
Tarih Sembolleri
Windows’ta Bölgesel Ayarlarda(REGION) belirtilen lokasyona göre kullanılacak harfler değişkenlik gösterir. Eğer
Türkiye ise g , a , y harfleri, değilse d, m , y harfleri kullanılır.
dd (gg) ➔ Tarihte günü rakamla görmek için kullanılır. Eğer kısa kelime olarak görülmesi isteniyorsa ddd
(ggg) , tam kelime olarak görünmesi isteniyorsa dddd (gggg) yazılmalıdır.
mm (aa) ➔ Tarihte ayı, rakamla görmek için kullanılır. Eğer kısa kelime olarak görülmesi isteniyorsa mmm
(aaa) , tam kelime olarak görünmesi isteniyorsa mmmm (aaaa) yazılmalıdır.
yy (yy) ➔ Tarihte yılın, son 2 hanesi görünsün isteniyorsa yy , 4 haneli görünmesi isteniyorsa yyyy
yazılmalıdır.
Örneğin; dd.mm.yyyy girilirse tarih formatı 30.10.2016 şeklinde olur. dd.mmm.yy girildiğinde ise 30.Eki.16 olacaktır.
Örneğin; gg.aa.yyyy girilirse tarih formatı 30.10.2016 şeklinde olur. gg.aaa.yy girildiğinde ise 30.Eki.16 olacaktır.
Örneğin; dd.mm.yy dddd girilirse tarih formatı 30.10.16 Pazar şeklinde görüntülenir.
Hakan.ozus@bilgeadam.com www.bilgeadam.com www.hakanozus.com
hakanozusOfficial /hakanözus Sayfa: 8/ 36
Örneğin; gg.aa.yy gggg girilirse tarih formatı 30.10.16 Pazar şeklinde görüntülenir.
Eğer seçili hücrelerden kurallar kaldırılmak istenirse Kuralları Yönet(Manage Rule) ekranından kuralı seçip Sil (Delete)
butonuna basılabilir. Ayrıca Kuralları Temizle (Clear Rules) seçeneği üzerine gelindiğinde Seçili Hücrelerden Kuralları
Temizle (Clear Rules from Selected Cells) seçeneği ile o alandaki tüm kurallar tek bir işlemle de silinebilir.
Yukarıdaki resimdeki gibi belli bir kritere uyan veya uymayan bir kayıt için tüm satırı biçimlendirmek için, formül
kullanarak koşullu biçimlendirme kullanılabilir. Burada izlenecek yol aşağıdaki gibidir. Yine örnek tablo üzerinden
farklı biçimlendirmeler için formül ve açıklamaları da aşağıda bulunmaktadır.
Ortalama ücretin altında alan kişilerin renklendirilmesi ➔ = $E5 < ORTALAMA ( $E$5 : $E$16 )
= $E5 < AVERAGE ( $E$5 : $E$16 )
#YOK ( #N/A )
Bu hatayı veren formül (doğrudan veya dolaylı olarak) ulaşılması beklenen verilerin mevcut olmadığını anlatmaya
çalışır. Düşeyara(Vlookup), Yatayara(HLookup), Kaçıncı(Match) gibi formüller ilgili aranan değeri bulamayınca bu
hatayı verir. Eğer formül doğruysa; bu formülleri EğerHata(IFERROR) içinde yazarak, hata yerine “YOK”,”Bulunamadı”
gibi metinsel karşılıklar eklenebileceği için, raporu okuyanları bir hatadan ziyade bilgilendirme izlenimi yaratılmış
olacaktır.
#BAŞV! ( #REF! )
Bir formülde kullanılan hücre silindiyse, o hücrenin adının geçtiği tüm hücrelerde bu mesaj görünür. Aynı şekilde
adlandırılmış aralık isimleri de silindiğinde, o adın kullanıldığı tüm hücrelerde bu hata mesajı yer alacaktır. Kısaca
olmayan veya yok edilen bir hedefe başvurulduğu anlamına gelir.
#AD? ( #NAME? )
Formülde, Excel'in tanımadığı bir ad kullanılırsa bu hata mesajı görünür. Hücrenin adı eksik/fazla yazılırsa ya da
adlandırılmış bir hücre aralığının adı yanlış yazılırsa bu hata görünür.
Adlandırılmış iki ayrı hücre aralığı bir formül içinde kullanıldığı sırada; eğer aralık boyutları birbirinden farklı ise bu
hata alınır. Örneğin; Maaş hücre aralığı E2:E1000 , Departman hücre aralığı C2:C999 olarak tanımlanmışsa, tek bir
hücre farklı olmasına rağmen bu hata mesajı alınır. =SUMIFS(Maaş;Departman;”SATIŞ”)
Bu hata ayrıca, hata içeren kullanıcı tanımlı bir VBA fonksiyonundan dolayı oluşabilir.
#####
Sütun genişliği, sonucu görüntülemek için yeterince geniş değil veya formül negatif bir tarih veya saat değeri
döndürüyorsa görünür.
Ad vermek için isim verilecek hücre veya hücreler seçilir. Aşağıdaki resimde görülen ve hücrelerin adlarının yazdığı
Ad Kutusu (Namebox) içine tıklanarak verilen ad yazılır. Bu an itibariyle bu hücre veya bu aralıktan bahsedilirken
verilen ismin yazılması yeterli olacaktır.
Eğer verilen isimler veya verilen aralıklar düzeltilmek isteniyorsa FORMÜL (FORMULAS) şeridinden Ad Yöneticisi
(Name Manager) seçilmelidir. Burada düzeltilecek ad seçilerek Düzenle (Edit) butonuna basılır ve açılan pencerede
hem isim hem de hücre aralığı değiştirilebilir.
Adlandırılmış aralıklar kullanılarak, B2:B5000 aralığı seçilip PERSONEL , E2:E5000 aralığı seçilip TUTAR adları verilirse,
formül aynı veya farklı sayfada aşağıdaki şekilde yazılabilir.
=ÇOKETOPLA (TUTAR; PERSONEL ; “Kemal” )
=SUMIFS (TUTAR ; PERSONEL ; “Kemal” )
FİLTRELEME (FILTER)
Binlerce satırlık veri listelerinde, bir veya birden çok kolonda istenilen değerler süzülmek istendiğinde, Veri (Data)
şeridinden Filtre (Filter) kullanılabilir. Metinsel veriler için filtre türleri farklı, sayısal veriler için farklıdır.
Aynı şekilde Filtrelemek istediğiniz bir kolonda; arama kutusuna metinsel veya sayısal bir değer girdiğinizde, o değere
sahip olan değerler hızlıca süzülecektir. Buradan istediklerinize daha çabuk ulaşabilirsiniz.
Renge göre filtreleme yapmak da mümkündür. İlgili kolonda Renge Göre Filtrele (Filter By Color) seçilerek ilgili renk
seçilebilir.
*** Eğer sonuçlar başka bir sayfaya kopyalanacaksa, Hedef kısmında başka sayfa adresi verilse bile işlem
tamamlanamaz. Bu işleme başlamadan önce başka sayfadayken Gelişmiş Filtre (Advanced Filter) ekranı açılmalıdır.
Ve tüm seçimler aynen yapıldıktan sonra işlem tamamlanabilir. Aynı işlemler yapılmasına rağmen, verilerin olduğu
sayfadayken Filtre ekranına girildiğinde başka sayfaya filtre sonuçları kopyalanamaz. Belirtildiği üzere önce sonuçların
aktarılacağı sayfadayken bu ekran açılmalıdır.
İşlem
Sonuç
Liste (List) : Bir hücreye girilmesi gereken değerler liste şeklinde sunulabilir. Bunu ayarlamak için Liste seçilerek
Kaynak (Source) kısmına; elle aralarına Türkiye ayarlarına göre noktalı virgül (;) , Amerika ayarlarına göre virgül (,)
eklenerek değerler girilir.
Eğer bu değerler bir yerde girilmişse, Kaynak kısmına tıkladıktan sonra ilgili hücreler fare ile seçilebilir.
ALTTOPLAMLAR (SUBTOTALS)
Sıralanmış bir kolonda veriler değiştikçe (Örneğin; bir şehir kolonuna göre sıralama yapılmışsa, bir şehir bitip diğer
şehire geçilirken) araya satır eklenerek bu verilere ait sayısal kolonların toplamı, adedi, ortalaması, en büyüğü, en
küçüğü gibi değerleri hesaplatmak için kullanılan araçtır. İşlem sonucunda Gruplandırma butonlarını ekleyerek detay
veriye veya özet toplamlara erişimi de kolaylaştırır. Kaldırılması için de aynı şekilde bu seçenek açılarak Tümünü Kaldır
Yukarıdaki seçimlere göre her bir şehirden diğerine geçişte, Satış Toplamı kolonunun altına toplam değer yazılacaktır.
Eğer çıktı alındığında; bir şehir bir sayfanın ortasında bitmiş ve diğer şehre yeni bir sayfadan geçilmesi isteniyorsa.
“Gruplar arasında sayfa sonu” ( Page break between groups ) seçeneği de işaretlenmelidir.
Sonuç : 2 butonuna (sol üst ) basıldığında her bir şehrin toplam satışları görüntülenmektedir.
BİRLEŞTİR (CONSALIDATE)
Farklı excel kitaplarında veya farklı sayfalarda bulunan aynı yapıdaki tabloları birleştirmek için kullanılır. Birleştirilen
sayısal değerlere toplama, ortalama, sayma, en düşük ve en yüksek gibi fonksiyonlar uygulanarak veriler
görüntülenebilir. Aralarında link kurularak veri güncellemelerde sonuçların değişimi de sağlanabilir. Farklı kitap veya
sayfadaki ilgili adresler seçilerek Ekle (Add) butonuna basılır. Tüm Başvurular (Reference) kısmında görülebilir. Eğer
tablonun üstünde veya sol tarafında aşağıdaki resimdeki gibi ay, kategori gibi başlıklar varsa Etiket yeri (Use labels
in) tıklanarak birleştirilen tabloda da bu başlıkların olması sağlanır. En üstte de uygulanacak işlev seçilerek işlem
tamamlanabilir.
Kilitli (Locked) özelliği kaldırılacak hücreler seçilerek, Hücreleri Biçimlendir (Format Cells) ekranına girilir(Ctrl+1 Tuşu
ile). 6 sekmeden biri olan Koruma (Protection) sekmesinde Kilitli ve Gizli (Locked ve Hidden) özellikleri görüntülenir.
Kilitli dolu, gizli boştur. Kilitli özelliği boşaltılır. Bu işlem sonrasında hiçbir değişiklik olmayacaktır. Sayfa koruması
etkinleştirilmelidir.
Gözden Geçir (Review) sekmesinde, Sayfayı Koru (Protect Sheet) seçeneği ile aşağıdaki ekran açılır. Bu ekranda
kullanıcılara sayfa koruması etkinleştirildiğinde yapabilecekleri izinler verilir ve isteğe bağlı olarak şifre tanımlaması
yapılır. Şifre verilirse, şifre girişini tekrar soran bir ekran gelecektir. Böylelikle, kilitli hücrelere giriş yapılamaz ve hata
mesajı alınır, kilitli olmayan hücrelerde ise veri girişi yapılabilir.
FORMÜLLER
Mantıksal Fonksiyonlar
EĞER ( IF )
Bir hücredeki sayısal, metinsel veya formül sonucu hesaplanan bir değerin, belli aralıklara veya değerlere sahip olması
ihtimallerini ele alarak, bu ihtimallerin gerçekleşmesi ve gerçekleşmemesi durumlarında farklı işlemler yaptırabilmek
adına kullanılan fonksiyondur. Olasılık sayısı birden fazla olabileceği gibi koşul sayısı da birden fazla olabilir. Koşul
sayısının birden fazla olması durumunda ise yardımcı mantıksal fonksiyonları bilmek ve kullanmak gerekir(VE(AND) ,
YADA(OR) gibi). Eğer koşulların tamamı sağlandığında bir işlem yapılacaksa VE (AND) mantıksal sınama formülü Eğer
formülünün içinde kullanılır. Koşullardan sadece birinin sağlanması, işlemin yapılması için yeterli olacaksa YADA (OR)
Günlük hayatta mantıksal bir değerlendirmeyle ilgili cümle nasıl başlıyorsa ve devamında bu başlangıçta belirtilen
kritere göre nasıl devam ediliyorsa, EĞER (IF) içinde de yapı aslında çok benzer şekildedir. Koşulda ne kastediliyorsa,
sonrasında ilk olarak o duruma dair bildiri yapılır, aksi durum daha sonra belirtilir.
Bir cümle kurarken “Eğer param varsa , ürünü alırım” diye devam edilmesi, koşulun olumlu olarak sonuçlandığı
ihtimali kastetmektedir. Eğer formülünde de ilk olarak koşulun olumlu sonuçlanması ihtimalinde yapılacak işlem
yazılır, daha sonra olumsuz ihtimal için gerekli hesaplamayı belirtilir. Her zaman hesaplama yaptırılmayabilir, bir
mesaj görünmesi de sağlanabilir.
= IF ( B4=”İZMİR”; “1.BÖLGE”;”2.BÖLGE”)
= EĞER ( B4=”İZMİR”; “1.BÖLGE”;”2.BÖLGE”)
B4’te İzmir yazıyorsa 1.BÖLGE , yazmıyorsa 2.BÖLGE sonucunu yazar.
= IF ( B4<=1500; B4*1,10 ; B4 )
= EĞER ( B4<=1500; B4*1,10 ; B4 )
B4’teki değer 1500 veya altındaysa B4’ün %10 arttırılmış halini hesaplar, değilse B4 aynı kalır
= IF (OR(B4=”SATIŞ”;B4=”PAZARLAMA”);M4*0,05;0)
= EĞER (YADA(B4=”SATIŞ”;B4=”PAZARLAMA”);M4*0,05;0)
B4’te Satış YADA Pazarlama yazıyorsa prim hesaplaması yapılır. (Ciro * %5) Diğer departmanlara prim
hesaplanmaz.
=IF(AND(B4>=5;B4<=10);”Uygun”;”Uyumsuz”)
=EĞER(VE(B4>=5;B4<=10);”Uygun”;”Uyumsuz”)
B4’teki değer 5,6,7,8,9,10 değerlerinden biri ise Uygun sonucu görüntülenir. İstenilen aralıkta olup olmadığını
tespit etmek için 2 sonucunda doğru döndürmesi beklenir. Bu yüzden VE (AND) kullanılır.
EĞERHATA – IFERROR
MBUL (Search ya da Find), Düşeyara (Vlookup), Yatayara (Hlookup), EğerOrtalama (AverageIf), ÇokEğerOrtalama
(AverageIfs) gibi uygun veya aranan değerler olmadığında #DEĞER (#Value) , #Yok (#N/A), #SAYI/0 (#DIV/0) gibi hata
mesajı verebilen formüller başta olmak üzere, yanlış bir değer girildiğinde alınabilecek diğer hatalarda da, hata mesajı
yerine başka bir değer yazdırabilmek için kullanılan bir kontrol fonksiyonudur. Bu formül içinde belirtilen formülden
hata dönüyorsa, hata mesajı yerine belirtilen ifade formül sonucu olarak döndürülür.
=EĞERHATA( MBUL (“-“;A4) ; “- İşareti Yok”) ➔ Eğer A4 hücresinde – işareti yoksa #Değer hatası
yerine – İşareti Yok mesajı görüntülenir.
=IFERROR( SEARCH (“-“;A4) ; “- İşareti Yok”)
▪ SÜTUN İNDİS SAYISI – COLUMN INDEX NUMBER ➔ KÜMEDEN ÇEKİLECEK KOLON (kaçıncı kolon)
▪ ARALIK BAK – RANGE LOOKUP ➔ TAM EŞLEŞME – ARALIK BULMA (davranış şekli)
✓ ARANAN DEĞER , TABLO DİZİSİ OLARAK SEÇİLEN TABLONUN İLK KOLONU OLMAK ZORUNDADIR
✓ SÜTUN İNDİS SAYISI , TABLO DİZİSİNİN KOLON SAYISINDAN FAZLA OLAMAZ
✓ ARALIK BAK , TAM EŞLEŞME İÇİN 0 , YAKIN EŞLEŞME İÇİN 1
Düşeyara (Vlookup) fonksiyonu veri taşıma amacı veya kullanımıyla ortaya çıkan özellikleri doğrultusunda farklı
işlemler için de kullanılabilir.
1- Veri Taşımak
Maaş tablosuna , İletişim Bilgileri tablosundaki Telefon bilgisini getirmek için TCKN kolonundan faydalanılır.
Sütun indis sayısı (Column Index Number) ise telefon bilgisinin İletişim bilgileri tablosunda kaçıncı kolon
olduğudur.(TCKN kolonu itibariyle).
Aralık bak değeri olarak bu örnekte, YANLIŞ yani 0(sıfır) değeri yazılmalıdır. Maaş tablosundaki aranan değer olan
TCKN, iletişim bilgileri tablosunda var ise telefon bilgisi gelir, yok ise hata mesajı gelir.
2- Karşılaştırma Yapmak
Ocak ayında bir ürün listesi mevcut. Örneğin 40 ürün var. Şubat ayında ise 43 ürün var. Eğer Şubat ayında
eklenen yeni ürünler tespit edilmek istenirse; kayıt olarak fazla olan Şubat ayı listesine bir kolon açılarak
Düşeyara(VLOOKUP) formülü uygulanır. Aranan değer(Lookup Value) Şubat Ayındaki Ürün kodudur. Aranan
3- Aralık Hesaplamaları
Yukarıdaki ilk tabloda kişilerin performans notları yer almaktadır. 2. Tabloda ise bu puanlara karşılık gelen Ödül
ve Cezalar yer almaktadır. İlgili puanın aralığını tespit etmek için Düşeyara (Vlookup) kullanılmalıdır. Aksi halde iç
içe EĞER (IF) yazılması gerekecektir.
Ödül/Ceza kolonuna yazılacak Düşeyara (Vlookup) formülünün Aranan değeri Cemal Kır’a ait 67 notudur. Bu
değerin arandığı tablo dizisi Ödül/Ceza tablosunun tamamıdır. Sütun indis sayısı 3 olmalıdır ki; Uyarı, Bodrum,
Roma gibi metinsel karşılıklar elde edilebilsin. Aralık bak kısmı için girilecek değer 1 olmak zorundadır. Aksi halde
neredeyse tüm hücrelerde #YOK (#N/A) hatası görüntülenir. Çünkü kişilerin puanlarının tek tek karşılığı ödül/ceza
tablosunda yoktur. 1 yani DOĞRU değeri girildiği için, doğru aralığı bulana kadar listede devam edilir ve karşılık
gelen ifade elde edilir.
Matematiksel Fonksiyonlar
Aşağıyuvarla – RoundDown
Parantez içinde verilen sayıyı, yine belirtilen ondalık basamak sayısı ile aşağı yuvarlayarak geri döndürür. A4
hücresindeki 44,6371 sayısal değeri için aşağıdaki formüller yazılırsa;
Tamsayı – Int
Parantez içinde verilen sayının, tamsayı kısmını geri döndürür. A4 hücresindeki 44,6371 sayısal değeri için aşağıdaki
formül yazılırsa;
Yandaki sipariş listesi üzerinden boş bir hücreye aşağıdaki formül yazıldığında;
=TOPLA.ÇARPIM(D2:D9;E2:E9;F2:F9)
=SUMPRODUCT(D2:D9;E2:E9;F2:F9)
İlk olarak D2*E2*F2 işleminin sonucu hesaplanır(495), sonra D3*E3*F3 (1.105) ve bu şekilde 3 dizinin elemanlarını
sırasıyla çarparak 7 tane sonuç elde eder(her dizide 2.satırdan 9.satıra kadar 7 eleman olduğu için). Bu 7 çarpma
işleminin sonucunu da toplayarak 16.891,9 sonucunu
döndürür.
Tek
Parantez içinde verilen sayıdan büyük olan ilk tek sayıyı geri döndürür. Örneğin 41,2 değeri olan A4 hücresi için
aşağıdaki formül başka bir hücreye yazıldığında;
Kırp - Trim
Parantezi içinde bildirilen hücredeki değerin sağında ve solunda yer alan tüm boşlukları temizleyerek geri döndürür.
Aradaki boşlukları silmez ancak birden fazla boşluk varsa bunları bir tane kalacak şekilde temizler. Örneğin B4
hücresine aşağıdaki formül yazılırsa(boşlukların farkedilmesi için hücre değerleri “ içinde yazılmıştır);
Boşluksay // Countblank
Hücre değeri olarak içi boş olan
hücreleri saymak için kullanılır. Eğer bir
hücrede boşluk karakteri kullanılmış ise
bu boş hücre demek değildir. Bu
nedenle sayma işlemine dahil edilmez.
Tek bir koşula göre sayma işlemi yapar. Bu formülün 2007 sürümü ile ÇOKEĞERSAY (COUNTIFS) versiyonu
kullanılmaya başlanmıştır. Böylelikle koşul sayısının birden fazla olduğu durumlarda da sayma işlemi
yapılabilmektedir.
=EĞERSAY ( B2:B10;”SATIŞ”) ➔ B2:B10 aralığında Satış ifadesi olan satırların sayısını hesaplar.
=COUNTIF ( B2:B10;”SATIŞ”)
=ETOPLA ( B2:B10;”SATIŞ”;E2:E10) ➔ B2:B10 aralığında Satış ifadesi olan satırlar için E2:E10 aralığındaki
sayıların toplamını hesaplar. (örneğin E kolonunda maaşlar varsa, Satış departmanına ödenen toplam maaş
hesaplanır.)
=COUNTIF ( B2:B10;”SATIŞ” ;E2:E10)
=ÇOKETOPLA ( E2:E10; B2:B10; ”SATIŞ”; C2:C10; ”Uzman”) ➔ B2:B10 aralığında Satış ve C2:C10
aralığında Uzman ifadesi olan satırlar için E2:E10 aralığındaki sayıları toplar. Her iki koşulun birlikte sağlanmadığı
satırlar toplama işlemine dahil edilmez.
=SUMIFS ( E2:E10; B2:B10; ”SATIŞ”; C2:C10; ”Uzman”)
=EĞERORTALAMA ( B2:B10;”SATIŞ”;E2:E10) ➔ B2:B10 aralığında Satış ifadesi olan satırlar için E2:E10
aralığındaki sayıların ortalamasını hesaplar. (örneğin E kolonunda maaşlar varsa, Satış departmanına ödenen kişi başı
ortalama maaş hesaplanır.)
=AVERAGEIF ( B2:B10;”SATIŞ” ;E2:E10)
=ÇOKEĞERORTALAMA ( E2:E10; B2:B10; ”SATIŞ”; C2:C10; ”Uzman”) ➔ B2:B10 aralığında Satış ve C2:C10
aralığında Uzman ifadesi olan satırlar için E2:E10 aralığındaki sayıların ortalamasını hesaplar. Her iki koşulun birlikte
sağlanmadığı satırlar işleme dahil edilmez.
=AVERAGEIFS ( E2:E10; B2:B10; ”SATIŞ”; C2:C10; ”Uzman”)
Büyük / Large
Belirtilen bir dizinin istenilen sıradaki büyük olan değerini döndürür. MAK (MAX) sadece en büyük değeri
döndürürken bu formül ile 2. , 100. , 1000. büyük gibi değerler elde edilebilir.
Küçük / Small
Belirtilen bir dizinin istenilen sıradaki küçük olan değerini döndürür. MİN (MIN) sadece en küçük değeri döndürürken
bu formül ile 2. , 100. , 1000. küçük gibi değerler elde edilebilir.
Şimdi() – Now()
Sistemin tarihini ve saatini bir hücre içinde göstermek için kullanılır. Hücrelerin biçimlendirildiği ekranda Tarih veya
saat ayarları ile sadece bir tanesi (tarih veya saat kısmı) gösterilebilir.
Metin olarak saat eklemek için Ctrl + Shift + .(nokta) kısayol tuşları kullanılabilir.
Ekrana çıkacak pencerede tablo alanı belirir. Özet raporu yeni bir sayfada
oluşturmak istiyorsanız Yeni Çalışma Sayfası (New Worksheet) , bir sayfanın belli
bir yerine eklemek istiyorsanız Varolan Çalışma Sayfası (Existing Worksheet) seçeneği seçilir.
Yukarıdaki özet tablonun yapılması için örnek satış datasında; Model kolonu satır başlığı olarak SATIR (ROWS)
bölümüne sürüklenebilir. Bu şekilde tüm modellerin benzersiz(unique) listesi ekranda belirir. Gruplama yaparak her
etiketi 1 kez ekranda gösterecek şekilde listeler. İsteğe bağlı olarak gerekiyorsa azalan veya artan sıralama yapılabilir
bu listeye. Her bir modelden kaç tane olduğu görülmek isteniyorsa Model alanı bir kez daha seçilerek bu kez
DEĞERLER ( VALUES ) bölümüne sürüklenir. Gruplanan her bir modelin, kaç tane olduğu bilgisi buraya Say Model
• Bin ve üzeri rakamların kolay okunabilmesi için yapılacak hücre biçimlendirmesi için, tüm alanı seçmek yerine
değerlerden birinin üzerinde sağ buton Numara Biçimi(Number Format) seçeneği kullanılabilir. Eğer alan
sayısı fazla ise tüm sayılar seçilerek sağ buton Hücreleri Biçimlendir (Format Cells) kullanılabilir.
• Eğer ana tabloya yeni bir data eklenirse bu pivottable’a otomatik yansımaz. Sağ buton yenile(Refresh) ile de
yansımaz. Çözümle (Analyze) sekmesinde Veri Kaynağını Değiştir (Change Data Source) tıklatılmalı ve aralık
doğru olarak seçilmelidir. Seçim tamamlandıktan sonra tekrar yenile (refresh) yapmaya gerek yoktur.
• Eğer ana tabloda bir güncelleme yapılırsa (kayıt silinir veya güncellenirse) ya da araya bir satır eklenirse, bu
pivottable’a hemen yansımaz. Sağ buton Yenile(Refresh) yapıldığında yansır.
• Pivottable yapıldıktan sonra, detayları gizlemek adına ana veri silinerek özet raporu göndermek sağlıklı
değildir. Pivotcache nesnesinde datalar tutulduğu için çift tıklanıldığında verilere ulaşılabilir. Bu nedenle tüm
sayfa kopyalanıp, üzerine değerleri yapıştır yapılmalıdır. Böylelikle pivottable ortadan kalkmış olur.
• Pivottable’da bulunan her bir değer, mouse ile çift tıklatıldığında o değerin bağlı olduğu satır ve sütundaki
kriterler dikkate alınarak hazırlanmış olan bir veri listesi yeni bir sayfada listelenecektir. Bu listelere çok kolay
ulaşılabildiği için bakıldıktan sonra silinmesi, raporu okuyacak kişileri yanıltmayacaktır.
• Pivottable’da birden fazla detay eklendiğinde rapor çok uzayarak fazlaca yer kaplayabilir. Bu tip durumlarda
sağ buton, Genişlet/Daralt (Expand/Collapse) seçilerek Tüm Alanı Daralt (Collapse Entire Field) seçilebilir.
Aynı şekilde tersi yapılmak isteniyorsa Tüm Alanı Genişlet (Expand Entire Field) seçilebilir.
• Filtreleme için 2010 sürümüyle eklenen Dilimleyici Ekle (Insert Slicer) kullanılabilir. İstenen alanların alan
listesi ekrana döşenerek istenen veriler kolayca filtrelenebilir.
• Tarih bazlı filtreleme içinse 2013 sürümüyle eklenen Zaman Çizelgesi Ekle (Insert Timeline) kullanılarak gün,
ay, çeyrek ve yıl bazında özet rapor filtrelenebilir.
• Dilimleyici(slicer) veya zaman çizelgesi(Timeline) filtreleri eğer başka özet raporlarda da kullanılmak istenirse
diğer pivottable içinde bir hücre seçili iken Çözümle(Analyze) sekmesinde Filtre Bağlantıları (Filter
Connections) seçilerek ilgili hangi nesneler bağlansın isteniyorsa işaretlenerek işlem gerçekleştirilebilir.
OK Bir çalışma sayfasında bir hücre yukarıya, aşağıya, sola veya sağa doğru hareket etmenizi sağlar. CTRL+OK
TUŞLARI TUŞLARI bir çalışma sayfasında bulunulan tablonun en soluna-sağına-aşağısına-üstüne hızla
konumlanmayı sağlar. Tablodayken aynı işlem, önce END tuşuna basıp sonra tek başına bir yön tuşuna
basarak da gerçekleştirilebilir. SHIFT+OK TUŞU tuşları ile, tercih edilen yönde SEÇME işlemi yapılır.
CTRL+SHIFT+OK TUŞLARI ile, bulunulan hücreden tablonun en altına-üstüne veya en sağına-soluna
seçerek gidilir.
DELETE Hücre biçimleri veya açıklamaları etkilemeden seçili hücre(lerin) içeriğini siler. Formüller veya veri silinir.
Hücre içinde yazım sırasında, bulunulan noktanın sağındaki karakterleri silmek için de kullanılır.
ENTER Hücrede girişi tamamlar ve alttaki hücreye geçer. Sayfada ise, imleci bir alttaki satıra götürür. Eğer hem
giriş onaylanmak hem de üst satıra geçmek isteniyorsa SHIFT+ENTER yapılabilir. Hücredeyken ALT+ENTER
tuşları hücre içinde yeni bir satır başlatır. CTRL+ENTER yapılırsa hücre içinde yazılmış olan değer veya
formül neyse, o an seçili olan tüm hücreler aynı bilgiyle doldurulur.
ESC Hücrede o an yapılmakta olan girişi iptal eder ve içinden çıkar. İlk kez yazılan bir formülün sonuna
gelindiğinde ESC tuşuna basmak, yazılan formülü kaybetmek demektir. Açık menü veya alt menüyü,
iletişim kutusunu ya da ileti penceresini kapatır. Tam ekran modunda çalışılırken (Görünüm – View
şeridinden açılır) normal görünüme geri döner.
HOME Çalışma sayfasında satırın başına götürür. SCROLL LOCK ışığı yanarken, pencerenin sol üst köşesindeki
hücreye gider. CTRL+HOME çalışma sayfasının başına götürür. CTRL+SHIFT+HOME tuşlarına basıldığında
bulunulan hücreden sayfanın başına kadar seçim yapılır.
PAGE Çalışma sayfasında bir ekran aşağı kaydırır ALT+PAGE DOWN yapılırsa bir ekran sağa kaydırılır.
DOWN CTRL+PAGE DOWN sağ taraftaki (bir sonraki) çalışma sayfasına geçiş yapılır. CTRL+SHIFT+PAGE DOWN
tuşları ise sayfaları sağa doğru seçerek ilerlemeyi sağlar. Birden çok sayfayı seçmek için kullanılır.
PAGE UP Çalışma sayfasında bir ekran yukarı kaydırır ALT+PAGE UP yapılırsa bir ekran sola kaydırılır. CTRL+PAGE
UP sol taraftaki (bir önceki) çalışma sayfasına geçiş yapılır. CTRL+SHIFT+PAGE UP tuşları ise sayfaları sola
doğru seçerek ilerlemeyi sağlar. Birden çok sayfayı seçmek için kullanılır.
ARA CTRL+BOŞLUK ÇUBUĞU bulunulan sütunu seçer. SHIFT+BOŞLUK ÇUBUĞU bulunulan satırı seçer.
ÇUBUĞU CTRL+SHIFT+BOŞLUK ÇUBUĞU tüm çalışma sayfasını seçer.