΢ΤΝΟΥΗ

΢πλνρή είλαη ε κνξθηθή (ιεθηηθή/γιωζζηθή) ζύλδεζε κεηαμύ ησλ

θξάζεσλ, πξνηάζεσλ, πεξηόδσλ, παξαγξάθσλ ελόο θεηκέλνπ πνπ
πινπνηείηαη κε ηνπο αθόινπζνπο ηξόπνπο:

1) Δηαξζξσηηθέο ιέμεηο ή θξάζεηο (βι. παξαθάησ)

2) Επαλάιεςε ιέμεο ηεο πξνεγνύκελεο παξαγξάθνπ ή ελόηεηαο

3) Αλησλπκίεο: απηόο, άιινο, εθείλνο, ν νπνίνο (πνπ) θ.ιπ.

4) Ννεκαηηθή ζπγγέλεηα ή ζπλώλπκα: π.ρ. πξόηππν, ππόδεηγκα

5) Παξάιεηςε κηαο ιέμεο ή θξάζεο πνπ ήδε αλαθέξζεθε

6) Χξήζε ππώλπκσλ θαη ππεξώλπκσλ ιέμεσλ

7) Χξήζε γεληθόηεξνπ όξνπ (π.ρ. νη θαιιηηέρλεο, νη επηζηήκνλεο, νη

δηαλννύκελνη = νη πλεπκαηηθνί άλζξσπνη)

8) Εξσηήζεηο (- Απαληήζεηο)

9) Ννεκαηηθή ζπλάθεηα/ζύλδεζε κεηαμύ ηνπ πεξηερνκέλνπ δύν

παξαγξάθσλ

Δηαξζξωηηθέο ιέμεηο ή θξάζεηο

Δειώλνπλ:

1) Αηηηνιόγεζε: εμαηηίαο, επεηδή, γηαηί, δηόηη, αθνύ, κηα θαη, κηα πνπ,
έλαο αθόκε ιόγνο πνπ, θαζώο, εθόζνλ, απηό νθείιεηαη/ εμεγείηαη/
εξκελεύεηαη/ αηηηνινγείηαη …, γη’ απηό ην ιόγν

2) Απνηέιεζκα: έηζη πνπ, ώζηε, ινηπόλ, θαηά ζπλέπεηα, γη’ απηό ην ιόγν,
θαη γη’ απηό, σο επαθόινπζν, απνηέιεζκα/ απόξξνηα/ απόηνθν όισλ
απηώλ, ράξε ζ’ απηό

3) Αληίζεζε-ελαληίωζε: αιιά, κα, όκσο, θαη όκσο, παξά, κόλν, παξόιν,

σζηόζν, εληνύηνηο, κάιηζηα, έπεηηα, κνιαηαύηα, εμάιινπ, αληίζεηα, ζε
αληίζεζε, απελαληίαο, δηαθνξεηηθά, εηδάιισο, εηδεκή, αιιηώο, αιιηώηηθα,
από ηελ άιιε πιεπξά, πάιη, ελώ, αλ θαη, θαη αλ, κνινλόηη, αληίζηξνθα,
ζηνλ αληίπνδα, ελάληηα, αθόκε θη αλ, παξ’ όι’ απηά, θαη πνπ, θαη αο, (όρη
κόλν δελ … κα νύηε, όρη κόλν λα κε(λ) … αιιά νύηε θαη λα, όρη κόλν λα
κε(λ) … αιιά λα, όρη κόλν … αιιά θαη)

4) Υξνληθή ζρέζε: αξρηθά, πξνεγνπκέλσο, ζηε ζπλέρεηα, πξώηα,

ύζηεξα, πξηλ, ελησκεηαμύ, έπεηηα, ηέινο, όηαλ, θαζώο, νπόηε, κόιηο,
αξγόηεξα, ηαπηόρξνλα

5) Όξν, ππόζεζε, πξνϋπόζεζε: αλ, εθηόο αλ, ζε πεξίπησζε πνπ, κε ηελ

πξνϋπόζεζε όηη, ππό ηνλ όξν

6) Επεμήγεζε: δειαδή, απηό ζεκαίλεη όηη, εηδηθόηεξα, κε άιια ιόγηα,

ήηνη, ζπγθεθξηκέλα, κε όζα είπα πξνεγνπκέλσο ελλννύζα, γηα λα γίλσ
πην ζαθήο

7) Έκθαζε: ην ζεκαληηθόηεξν απ’ όια, ην θπξηόηεξν, ην ζπγθεθξηκέλν,

είλαη αμηνζεκείσην όηη, αμίδεη λα ζεκεησζεί πσο, εθείλν πνπ πξνέρεη, ζα
έπξεπε λα ηνληζηεί όηη, είλαη αμηνπξόζεθην όηη, ηδηαίηεξα ζεκαληηθό είλαη
όηη, πξέπεη αθόκε λα ζεκεησζεί, ζα ήζεια λα ηνλίζσ πσο/ λα επηζηήζσ
ηελ πξνζνρή ζαο, ηδηαίηεξα, θπξίσο, (όρη κόλν δελ … κα νύηε, όρη κόλν
λα κε(λ) … αιιά νύηε θαη λα, όρη κόλν λα κε(λ) … αιιά λα, όρη κόλν …
αιιά θαη)

8) Επηβεβαίωζε: βέβαηα/βεβαίσο, θπζηθά, αλακθηζβήηεηα, αλακθίβνια,

πξάγκαηη, νπσζδήπνηε, κάιηζηα

9) Παξάδεηγκα-δηεπθξίληζε: παξαδείγκαηνο ράξε, ιόγνπ ράξε, γηα

παξάδεηγκα, όπσο ην… (επεμήγεζε)

10) ΢ύγθξηζε-δηάδεπμε: ή … ή, είηε … είηε, νύηε … νύηε, κήηε … κήηε

11) Απαξίζκεζε, εηζαγωγή κηαο θαηλνύξγηαο ηδέαο: πξώην …

δεύηεξν, θαηαξράο, ηειηθά, ην επόκελν επηρείξεκα πνπ ζα καο
απαζρνιήζεη

12) ΢πκπέξαζκα, ζπγθεθαιαίωζε: επνκέλσο, έηζη, ινηπόλ, ηειηθά, γηα

λα ζπλνςίζνπκε, ζπγθεθαιαηώλνληαο/ επηινγηθά/ ζπκπεξαζκαηηθά ζα
ιέγακε όηη, ζπλάγεηαη ην ζπκπέξαζκα, αλαθεθαιαηώλνληαο

13) Γελίθεπζε: γεληθά, γεληθόηεξα, επξύηεξα, ηηο πεξηζζόηεξεο θνξέο

14) Πξνζζήθε: αθόκε, επίζεο, επηπξόζζεηα, επηπιένλ, έπεηηα,

επηπξόζζεηα, εθηόο από απηό,
15) Σαμηλόκεζε-δηαίξεζε: αθελόο … αθεηέξνπ, από ηε κηα … από ηελ
άιιε, ζην πξώην κέξνο … ζην δεύηεξν κέξνο

16) Σνπηθή ζρέζε: εδώ, εθεί, κέζα, έμσ, θνληά, καθξηά, πάλσ, θάησ

17) Αλαινγία-νκνηόηεηα: όπσο … έηζη, ζαλ, νκνίσο, αλάινγα,

παξαπιήζηα, θάηη αλάινγν ζπκβαίλεη θαη κε …, κε/θαηά ηνλ ίδην ηξόπν

΢ΤΝΕΚΣΙΚΟΣΗΣΑ

Η ζπλεθηηθόηεηα αλαθέξεηαη ζηε λνεκαηηθή ζύλδεζε κεηαμύ ησλ

πεξηόδσλ, παξαγξάθσλ ή θαη ηκεκάησλ ελόο θεηκέλνπ, αθνξά δειαδή ην
πεξηερόκελν. Οη ηξόπνη κε ηνπο νπνίνπο επηηπγράλεηαη ε ζπλεθηηθόηεηα
ελόο θεηκέλνπ είλαη νη αθόινπζνη:

1) Αηηηνιόγεζε

2) Αίηην-απνηέιεζκα

3) Σύγθξηζε -Αληίζεζε

4) Πξνζζήθε (επηρεηξήκαηνο, πιεξνθνξίαο…)

5) Χξνληθή ή Χσξηθή ζρέζε

6) Πξνϋπόζεζε

7) Επεμήγεζε

8) Αίηηα ελόο πξνβιήκαηνο-πξνηάζεηο γηα ηε ιύζε ηνπ πξνβιήκαηνο

9) Δηάδεπμε

10) Επηβεβαίσζε

11) Γελίθεπζε

12) Εξώηεζε – Απάληεζε

13) Σπκπέξαζκα

ΑΛΛΗΛΟΤΥΙΑ= ΢ΤΝΟΥΗ + ΢ΤΝΕΚΣΙΚΟΣΗΣΑ

Η αιιεινπρία επηηπγράλεηαη κε ηε ζαθή δηάθξηζε ησλ κεξώλ ελόο

θεηκέλνπ (πξόινγνο, θύξην κέξνο, επίινγνο) θαη ησλ επηκέξνπο ηκεκάησλ
ηνπ θπξίνπ κέξνπο θαη κε ηε ζσζηή δηάηαμε ησλ ηδεώλ. Σηα απνδεηθηηθά
θείκελα νη ηδέεο νξγαλώλνληαη κε βάζε ηε ινγηθή ζεηξά. Η δηάηαμε ησλ
ηδεώλ ζε έλα ηέηνην θείκελν κπνξεί λα είλαη: α) παξαγσγηθή (από ην
γεληθό ζηηο εηδηθέο ιεπηνκέξεηεο) β) επαγσγηθή (από ηηο εηδηθέο
ιεπηνκέξεηεο ζην γεληθό ζπκπέξαζκα).

ΠΡΟ΢ΟΥΗ

Αλ καο δεηεζεί ν εληνπηζκόο ηεο ζπλνρήο θαη ζπλεθηηθόηεηαο ζε έλα

θείκελν ή κία παξάγξαθν ελόο θεηκέλνπ πξνζπαζνύκε λα ηηο
εληνπίζνπκε ζηελ ακέζσο κηθξόηεξε ζπληαθηηθή ελόηεηα από απηήλ πνπ
καο δεηήζεθε. Δειαδή, αλ καο δεηεζεί ζπλνρή θαη ζπλεθηηθόηεηα
θεηκέλνπ δνπιεύνπκε αλάκεζα ζηηο παξαγξάθνπο ηνπ θεηκέλνπ ∙ αλ καο
δεηεζεί ζπλνρή ζπλεθηηθόηεηα παξαγξάθνπ δνπιεύνπκε αλάκεζα ζηηο
πεξηόδνπο απηή ηεο παξαγξάθνπ.