Republic of the Phillippines

DEPARTMENT OF EDUCATION
Republic of the Philippines
DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. VIII
DIVISIO OF NORTHERN SAMAR
Lavezares I District
BASILIO B. CHAN MEMORIAL AGRICULTURAL AND INDUSTRIAL SCHOOL

Masusing Banghay Aralin Sa Araling Panlipunan 10 (Mga Kontemporaryong Isyu)

Oras: Petsa Baitang/Pangkat:

1:00-2:00 P.M. April 24, 2024 10- Acacia
Gurong Nagsasanay: Gurong Tagapagpayo:
Jessa Mae D. Sabordo Rolando E. Cagsawa

A. Pamantayang Pangnilalaman: Ang mga mag-aaral ay may pag-unawa sa kahalagahan ng

pagkamamamayan at pakikilahok sa mga gawaing pansibiko tungo sa pagkakaroon ng isang
pamayananat bansang maunlad, mapayapa at may pagkakaisa.
B. Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ng pananaliksik tungkol sa kalagayan ng pakikilahok
sa mga gawaing pansibiko at political ng mga mamamayan sa kanilang pamayanan.
C. MELC: Nasusuri anf kahalagahan ng pagsulong at pangangalaga sa karapatang pantao sa
pagtugon sa mga isyu at hamong panlipunan.

I. LAYUNIN
1. Natatalakay ang iba’t-ibang kategorya ng Karapatan ng mga Bata.
2. Naisasaalang-alang ang kahalagahan ng mga karapatan ng mga bata tungo sa kanilang
sariling kaunlaran.
3. Naipamamalas ang pag-unawa sa paksang tinalakay sa pamamagitan ng dula-dulaan, pagguhit
at paggawa ng isang maikling kanta.

II. NILALAMAN
A. Ikaapat na Markahan: Mga Isyu at Hamon sa Pagkamamamayan
B. Aralin 2; Paksa 2: Karapatan ng mga Bata: Kategorya Ng Karapatan ng mga Bata at
Mga Prinsipyong Gumagabay sa Krapatan ng mga Bata.
C. Sanggunian: Learners Module in AP 10 (Kontemporaryong Isyu), pp: 393-394
Commision on Human Rights of thePhilippines
(https///www. chrgovph.com/?igsh=MzRIODBiNWFIZA)
D. Kagamitan: Multi-media/Visual Aids, Manila Paper, Cartolina, Marker, Umbrella Wheel
E. Integrasyon: 1. Natutukoy ang mga element ng kabutihang panlahat- EsP9PL-la-1.1
2. Demonstrate understanding of characteristic features contemporary music- MU10CM-IIIc-g-3
3. The learner demonstrates understanding of lines, shapes, colors and texture, and principle of
balance, proportion and variety through drawing- A1EL-Ia

III. PAMAMARAAN
GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MAG-AARAL
A. Panimulang Gawain

1. Panalangin

Magsitayo ang lahat para sa panalangin.

(Ang mga mag-aaral ay tumayo at taimtim na
nanalangin.)
Maaari na kayong umupo.

2. Pagbati

Magandang umaga para sa lahat!

Magandang umaga din po, Ma’am Jessa!

3. Pagsasaayos ng silid
Bago tayo magsimula sa ating klase ay nais ko
munang ayusin ninyo ang inyong mga upoan
at pulutan ang mga basurang inyong nakikita.

4. Pagtala ng liban sa klase

May mga lumibann bas a klase natin ngayon?
Wala po ma’am.
Magaling!

5. Pamantayan sa klase

Narito ang ilan sa mga pamantayang inyong

dapat sundin sa oras ng klase.

Patungkol sa Universal Decleration of Human

Right at Bill of Rights.

Ito ay isang konsepto na nagbibigay

proteksyon at pagkilala sa dignidad at mga
batayang kalayaan ng bawat indibidwal.

Ito ay ang natural rights, constitutional rights at

B. Balik-aral statutory rights.

Bago tayo dumako sa ating bagong paksang

tatalakayin ay atin munang balikan ang ating
huling tinalakay.

Patungkol saan ang ating huling paksang

tinalakay?

Ano ang ibig sabihin ng karapatang pantao?

Ano ang tatlong uri ng karapatang pantao?

Magaling!
Tunay ngang kayo ay may nakuhang
kaalaman sa ating huling naging talakayan.

C. Pagganyak

“Pinto mo, Sagot mo!”

Sa gawaing ito ay pipili ang mga mag-aaral ng
pinto. Bawat pinto ay mayroong iba’t-ibang
mga karapatan. Dapat tukuyin ng mga mag-
aaral kung itong karapatan ba ay para sa mga
bata o hindi. Kung ang Karapatan ay para sa
bata ay itataas nila ang “😍” at kung ito naman ay
hindi nagpapakita ng Karapatan para sa bata ay

itataas nila ang “🙁”

 🙁
Hindi dapat pilitin ang
isang tao na tumestigo
laban sa kanyang sarili.

Maisilang at
magkaroon ng
pangalan at
nasyonalidad.

😍
Mabigyan ng
pagkakataon na
makapaglibang.

D. Paghahawan ng mga Balakid

😍
Sabihin ang ipinapahiwatig ng mga larawan.

1.

2.
3.

BATA
+ May edad na mas mababa sa labing walong
(18) taong gulang o kayay ay labing walong
taon o higit pa ngunit hindi kayang
pangalagaan at ilayo ang sarili sa pang-
aabuso ng iba dahil sa pisikal na kundisyon o
kundisyo sap ag iisip.

E. Paglalahad ng Aralin

Sa araw na ito, ang ating paksang tatalakayin

ay patungkol sa “Kategorya ng Karapatan ng
mga Bata at Mga Prinsipyong Gumagabay sa
Karapatan ng mga Bata.” Sa pagtatapos ng
talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahan:

KARAPATAN
Ito ay mga bagay o gawaing ipinagkaloob sa
isang tao na maari niyang gawin habang siya
ay nabubuhay.

F. Pagtalakay

1. Gawain

Bago natin simulant ang talakayan na ito ay

KARAPATAN NG MGA BATA
Ito ay kailangan ng mga bata upang
magkakaroon muna tayo ng isa pang gawain.
magkaroon ng Mabuti at ligtas na buhay, at
mahubog ang kanilang kakayahan upang
Kung sino mang mag-aaral ang matatawag ay
magtagumpay sa buhay at maging yaman ng
pupunta sa harapan at pupunan ang mga
bansa sa hinaharap.
blankong bilog na nasa harapan sa
pamamagitan ng pagsusulat ng alam niyang
karapatan ng isang bata.
 1. Natatalakay ang iba’t-ibang kategorya ng
Karapatan ng mga Bata.
2. Naisasaalang-alang ang kahalagahan ng
mga karapatan ng mga bata tungo sa kanilang
sariling kaunlaran.
3. Naipamamalas ang pag-unawa sa paksang
tinalakay sa pamamagitan ng dula-dulaan,
pagguhit at paggawa ng isang maikling kanta.

2. Pagsusuri

Batay sa inyong ginawang gawain, bakit

mahalagang matukoy ang iba’t-ibang
karapatan ng mga bata?
Inaasahang awtput:

Magaling!

Nararapat bang bigyang diin ng pamahalaan

ang mga karapatan ng mga bata?
Mahusay!

Paano nakatutulong ang mga karapatan ng

mga bata sa pagkakaroon nila ng magandang
pamumuhay?

Tama!

Sa tingin mo, ano ang dapat gawin ng

gobyerno at iba pang institusyon upang tiyakin
ang pagtatanaggol at pagpapaunlad ng
karapatan ng mga bata?

Upang alam natin kung pano tutugunan ang

mga karapatang dapat ibigay sa mga bata.

Nararapat bang bigyang pansin ang mga

karapatan ng mga bata dito sa Pilipinas?
Opo, upang hindi maubuso ang mga
karapatang ito at maibigay sa mga bata
sapagkat ito ay poprotekta sa kanila sa ano
mang karahasan sa lipunan.

Napakahusay!

3. Paglalahat

Sa inyong palagay, meron bang mga ahensya Dahil sa pamamagitan ng kanilang mga
ng gobeyerno ang tumutulong upang mas karapatan ay natutugonan nito ang kanilang
mapa igting at masunod ang mga karapatan mga pangunahing pangangailangan upang
ng mga bata? makamit ang isang magandang pamumuhay.
 Magsagawa ng malinaw na pamamaraan kung
pano ng aba nila ito ipapatupad sa mga bata at
pagbibigay ng ibat-ibang suporta kagaya na
Napakagaling! lamang ng pinansyal at pisikal na suporta
upang mapalakas ang mga karapatang para
Alam niyo ba ang United Nations Convention sa mga bata.
on the Rights of Children?

Opo, ma’am! Sapagkat maraming mga

kabataan ang nakakatamasa ng hindi
magandang pamumuhay dahil lamang sa hindi
naibibigay ng tama sa kanila ang kanilang mga
karapatan bilang mga bata.
Tama!

Sa ilalim ng UNCRC, merong mga prinsipyong

gumagabay upang mailapat ng maayos ang
mga karapatan ng mga bata.

Una ay ang Artikulo 2 na nagsasaad ng

pagkapantay-pantay. Ano ang nakasaad dito?

Opo, Ma’am. Marami pong ahensya ng

gobyerno ang tumutulong upang matamasa ng
mga kabataan ang karapatang dapat nilang
makuha. Kagaya na lamang ng DepEd, sila
ang sumisiguro sa karapatan ng mga bat ana
makapag aral. At ang DOH upang masiguro
Napakahusay! ang kaligtasan ng mga bata.

Ang sumunod na artikulo ay ang Artikulo 3 na

naka sentro sa kapakanan ng mga bata.
Ibahagi ang iyong kaalaman patungkol rito.

Opo, Ma’am. Sila po ang sumisiguro sa

pagkilala sa karapatang pambata na dapat ito
ang pangunahing responsibilidad ng
Mahusay! pamahalaan.

Ang Artikulo 6 naman ay pumapatungkol sa

proteksyon at pag unlad ng bata. Sa paanong
paraan itong karapatan nais ibahagi sa
kabataan?

Nakasaad dito na lahat ng bata ay may

karapatan, sinuman sila, saanman sila
At ang panghuli ay ang Artikulo 12 na nakatora, anuman ang trabaho ng mga
 magulang nila, anuman ang wika, relihiyon at
nagbibigay diin sa pakikilahok ng mga bata. kasarian nila, may kapansanan man sila, at
Ibigay ang inyong pangunawa patungkol rito. mayaman man sila o mahirap. Walang bata
ang dapat tratuhin ng hindi patas dahil sa
anumang dahilan.

Tama!

Ngayon naman ay dadako na tayo mga

Kategorya ng mga Karapatan ng Bata. Dapat isaalang-alang ng lahat ang pinaka
Mabuti para sa mga bata. Tuwing gagawa ng
Una ay ang karapatang mabuhay. Paano niyo mga desisyon na makakaapekto sa mga bata,
masasabing ang karapatang ito ay natatamasa dapat siguraduhin na lagging
ng isang bata? mapapangalagaan ang interes ng mga bata.

Magaling!

Magbigay ng iba’t-ibang pamamaraan na Karapatan ng mga bata na mabigyan ng

nagpapakita karapatan ng bata na mabuhay. proteksyon mula sa sinapupunan ng nanay
hanggang sa kanyang paglaki. May karapatan
din silang magkaroon ng edukasyon upang
malinang ang kanilang katauhan, talion, at
kakayahang mental at pisikal.

Ang bawat bata ay may karapatang makilahok

sa mga usapin, desisyon, o program ana
Mahusay! maaring maka apekto sa kanila. Ang kanilang
opinion ay dapat mapakinggan at mabigyang-
Ang sumunod ay ang karapatang mapaunlad halaga ng matatanda.
ang sarili. Patungkol saan ang karapatang ito?

Ano ang inyong naiisip na batayan para

masabing ito ay natatamasa ng isang bata?
Kinakailangan na matugunan ang lahat ng
kanilang pangangaiolangan upang sila ay
mabuhay nang maayos, mapayapa at may
dignidad bilang tao at bilang

- Maisilang at magkaroon ng pangalan at


Tama!
Pangatlo ay ang karapatang maproteksyunan.
Ibigay ang iyong pang unawa patungkol sa
karapatang ito.
nasyonalidad
- Mabigyan ng agaran at tamang medical
na atensyon kapag may sakit
- Magkaroon ng isang mapagmahal at
mapag-arugang magulang.
- Magkaroon ng sapat na pagkain at
tirahan

Ito ay ang karapatan ng bat ana mapabuti ang

Sa paanong paraan ito maitatamasa ng mga kanilang kakayahan at talion upang sila ay
bata? lumaki bilang responsible at kapaki-pakibang
na mamamayan.

- Sila ay nakakapag aral

- Natutunan ang mabubuting asal at
kultura
- Mabigyan ng impormasyon na
naaangkop sa kanilang edad at
maturidad
- Mapaunlad ang talent
- Mabigyan ng pagkakataon na
Mahusay! makapaglibang

At ang panghuling kategorya ay ang

karapatang makilahok. Patungkol saan ang
karapatang ito?

Ito ay ang karapatan ng mga bat ana

maipagtanggol laban sa lahat o ano mang uri
Tama! ng karahasan, pagsasamantala o pang-
aabuso.
Paano ito maipamamalas?

- Kapag sila ay napoproteksyonan laban

Magaling!
Ano nga ulit ang prinsipyong gumagabay sa
mga karapatan ng mga bata?
sa paggamit ng bata sa trabaho at
pagsasamantalang pang ekonomiya.
- Kapag sila ay napoproteksyonan laban
sa ipinagbabawal na gamut
- Kapag sila ay napoprotektahan laban sa
pang aabusong sekswal at
pagsasamantala.
- Kapag sila ay nabibigyan ng angkop na
edukasyon at pangangalaga kung
mayroon mang kapansanan.
Mahusay!

Anu-ano naman ang mga kategorya ng

karapatan ng mga bata? Ito ay ang karapatan ng mga bata na makisali
sa pagdedesisyon ng mga bagay na may
kaugnayan sa kanilang buhay bilang mga
bata.

Bakit mahalaga na mapangalagaan ang

karapatan ng mga bata?

- Makisali sa pagdedesisyon ng mga

bagay na makaka apekto sa mga bata.
Dito Lavezares o Northern Samae, meron - Mabigyan ng kalayaan sa kaisipan,
bang mga grupo ng tao o organisayong konsensya, relihuyon at ugnayan.
lumalabag sa karapatan ng mga bata?

Ang artikulo 2- pagkakapantay-pantay, artikulo

Kung halimbawa lahat ng bata dito sa Northern 3- kapakanan ng mga bata, artikulo 6-
Samar ay nakakatamasa ng lahat ng proteksyon at pag-unlad ng bata at ang pang
karapatan nila, ano kaya ang mangyayari sa huli ay ang artikulo 12- pakikilahok.
ating lipunan?

Gaano kahalaga sa mga bata ang pagtamasa

ng kanilang mga karapatan tungo sa kanilang Ito ay ang karapatang mabuhay, karapatang
pansariling kaunlaran? mapaunlad ang sarili, karapatang makilahok at
karapatang maproteksyunan,

Upang magkaroon ng maayos at komportable

na pamumuhay ang isang bata.

Mahusay!
Sa aking palagay ay wala naming lumalabag
Tunay ngang inyong naintindihan ang ating sa mga karapatan ng mga bata dito sa aming
naging talakayan ngayon. lugar sapagkat mahigpit na nakabantay ang
iba’t-ibang ahensya ng gobyerno sa
kapakanan ng mga kabataan.

4. Paglalapat
Sa puntong ito ay magkakaroon kayo ng
pangkatang gawain. Sa gawaing ito ay
ipamamalas ninyo ang inyong mga nakuhang
kaalaman sa ating nagging talakayan ngayon.
Siguro ang ating lipunan ay magkakaroon ng
kapayapaan at mas maggiging produktibo at
maunlad ang ating lipunan. malayo sa ano
mang kaguluhan at kahirapan na maaaring
mangyari.

Pangkat 1: Magsagawa ng dula-dulaan

patungkol sa pagtamasa ng isang bata sa Kapag natatanggap o tatamasa ng isang bata
kanyang karapatang mapaunlad ang sarili. ang mga karapatang dapat naman talaga
siyang magkaroon ay mas madali para sa
Pangkat 2: Gumuhit ng isang poster patungkol kanya na makamit ang kaniyang pansariling
sa mga sumisimbolo ng karapatan ng mga kaunlaran sapagkat mas maginhawa at mas
bata. madali na ang lahat para sa kanya.

Pangkat 3: Gumuwa ng isang maikling tyla

patungkol sa inyong mga nagging kaalaman
sa mga karapatan ng bata.

PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA
MAGALING KATAMTAMAN NANGANGAILANGAN
NG PAGSASANAY
MGA
PAMANTAYAN
(5)
(10) (8)
NILALAMAN

HIKAYAT SA
MADLA
KABUOANG
PAGTATANGHAL

IV. Pagtataya

Panuto: Isulat ang TAMA kung wasto ang

isinasaad na pahayag at MALI kung di-wasto
ang pahayag.

1. Nakapaloob sa Artikulo 1 ang pagbibigay

diin sa pagkakapantay-pantay ng bawat bata
anuman ang kaniyang lahi, kultura, relihiyon,
kakayahan, o kalagayan sa buhay.

2. United Nations Convention on the Rights of

the Children ang ibig sabihin ng UNCRC.

3. Nakapaloob sa Artikulo 6 sa mga

prinsipyong gumagabay sa karapatan ng mga
bata na karapatan ng mga bata na mabigyan
ng proteksyon mula sa sinapupunan ng nanay
hanggang sa kanyang paglaki. May karapatan
din silang magkaroon ng edukasyon upang
malinang ang kanilang katauhan, talion, at
kakayahang mental at pisikal.
4. hindi obligado ang pamahalaan ng tiyakin
ang ang paggalang, pangangalaga at
pagpapatupad ng mga karapatan ng mga bata.

5. Hindi inaasahan na ang mga bata ay

magkaroon ng mabuting pangangalang
pangkalusugan, maayos na pamumuhay,
edukasyon, libangan at paglalaro.

V. Takdang Aralin
1. TAMA
Sa isang kalahating papel (1/2), isulat ang
inyong sariling opinyon bilang isang mag-aaral
kung paano niyo mapapahalagahan ang
karapatan ng mga bata.
2. TAMA

3. TAMA

4. MALI

5. MALI

Inihanda ni: Sinang-ayunan ni:

Jessa Mae D. Sabordo Rolando E. Cagsawa
Gurong Nagsasanay Master Teacher I

Binigyang pansin ni: Inaprobahan ni:

Nerissa C. Tan Luisito N. Fraga
Head Teacher IV Principal IV
A.P., EsP, Sceince Department