I.

Ý CHÍ VÀ CÁC PHẨM CHẤT CỦA Ý CHÍ

II. HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ
III. HÀNH ĐỘNG TỰ ĐỘNG HÓA – KỸ XẢO VÀ THÓI QUEN

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

I. Ý CHÍ VÀ PHẨM CHẤT CỦA Ý CHÍ
1. KHÁI NiỆM
2. VAI TRÒ CỦA Ý CHÍ.
3. PHẨM CHẤT Ý CHÍ

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

 KHÁI NiỆM
 Ý chí là mặt năng động của ý thức, thể hiện ở khả năng
thực hiện những hành động có mục đích đòi hỏi phải có
sự nỗ lực, cố gắng để khắc phục những khó khăn, trở
ngại.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

 Đặc điểm:
 Ý chí được xem là “điểm” hội tụ của nhận thức và tình cảm hướng vào
hoạt động của con người.
 Ý chí là một phẩm chất tâm lý của cá nhân, một thành tố cấu thành
nhân cách của con người.
 Ý chí là sự phản ánh các điều kiện của hiện thực khách quan dưới hình
thức các mục đích hành động.
 Ý chí là hình thức tâm lý điều khiển, điều chỉnh hành vi tích cực nhất ở
con người.
 Ý chí của con người được hình thành tùy theo những điều kiện lịch sử -
xã hội, điều kiện vật chất của đời sống xã hội.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

 VAI TRÒ CỦA Ý CHÍ

Nhờ có có ý chí mà con người tổ chức được mọi hoạt

động của mình một cách hợp lý và có ích nhất.
 Nhờ có ý chí mà con người có thể cải tạo được tự
nhiên, cải tạo xã hội và cải tạo chính bản thân mình.

ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

 3. CÁC PHẨM CHẤT CỦA Ý CHÍ
• Tính mục đích. Là kỹ năng đề ra cho hoạt động và cuộc sống của
mình những mục đích gần và xa, và điều khiển hành vi của mình
phục tùng các mục đích ấy.
• Tính độc lập. Đó là năng lực quyết định và thực hiện hành động
đã dự định mà không chịu ảnh hưởng của người khác.
• Tính quyết đoán. Đó là khả năng đưa ra được những quyết định
kịp thời và cứng rắn mà không có những sự dao động không cần
thiết.

ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

• Tính kiên trì. Phẩm chất này được thể hiện ở kỹ năng đạt được
mục đích đề ra dù cho con đường đạt tới chúng có lâu dài và gian
khổ đến đâu đi chăng nữa.
• Tính tự chủ. Đó là khả năng làm chủ được bản thân (cả những
suy nghĩ bên trong và hành vi bên ngoài).

ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

 7 Câu Chuyện Về Ý Chí Nghị Lực
Ý chí nghị lực là một năng lực tinh thần tác động trực tiếp
đến suy nghĩ, hành động của mỗi người.
Nó biểu thị quyết tâm vươn lên, phá bỏ mọi rào cản để vượt
ra khỏi nghịch cảnh.
Những câu chuyện dưới đây là tấm gương đáng học hỏi cho
chúng ta về khái niệm cao đẹp này.

3/27/2024 ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

1. Nick Vujicic
 Mở đầu cho danh sách này là một cái tên nổi tiếng trên
toàn thế giới, là một tấm gương về ý chí nghị lực của mọi
thời đại – Nick Vujicic. Sinh ra với hội chứng tetra-amelia
bẩm sinh (một hội chứng rối loạn hiếm gặp), Nick không
có cả chân và tay. Thế nhưng người đàn ông này đối diện
với nghịch cảnh của bản thân bằng một tinh thần thép.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

2. Linh Chi
 Được biết đến với biệt danh “Nick Vujicic Việt Nam”, bé Nguyễn Linh
Chi sinh ra cũng không có cả chân lẫn tay do chịu ảnh hưởng nặng nề
từ chất độc màu da cam. Cô bé được công chúng biết và chú ý đến qua
sự kiện Nick Vujicic đến thăm Việt Nam, cũng là một tấm gương về ý
chí nghị lực mà ai biết qua cũng vô cùng thương cảm.
 Phải chịu số phận nghiệt ngã ngay từ lúc lọt lòng, thế nhưng Linh Chi
chưa bao giờ đầu hàng số phận. Cô bé 8 tuổi khi ấy là tấm gương vượt
khó học tập đáng để bất kỳ ai noi theo. Không có tay, Chi đã tập viết
bằng cách kẹp viết vào cằm, không có chân, nên hàng ngày Linh Chi
đã vất vả tập đi trên hai ống inox. Thế nhưng em vẫn mang trong mình
một tinh thần lạc quan yêu đời và đức tính tự lập.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

3. Nguyễn Công Hùng
 Nguyễn Công Hùng sinh năm 1982 ở Nghệ An, được biết
đến như một tấm gương về ý chí nghị lực cho bao thế hệ.
Không may mắn mắc phải căn bệnh khiến anh bị bại liệt
toàn thân, nhưng Hùng chưa bao giờ từ bỏ ước mơ và đam
mê trong cuộc sống. Bằng sự thông minh vốn có và những
nổ lực để vượt qua nghịch cảnh, anh đã tự mày mò học bộ
môn tin học.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

4. Lê Minh Châu với ý chí nghị lực
 Lê Minh Châu được người ta biết đến như một “người họa sĩ vẽ tương
lai bằng miệng”, anh sinh năm 1991 tại Hòa Bình. Bị ảnh hưởng bởi
chất độc màu da cam, Châu đã phải chịu những khuyết tật ở chân và
một phần tay ngay từ khi còn nhỏ. Những bất hạnh của cuộc đời
không thể nào ngăn anh theo đuổi ước mơ trở thành họa sĩ. Những ý
chí nghị lực của bản thân luôn thôi thúc Châu không bao giờ được từ
bỏ.
 Năm 17 tuổi, cậu rời Hòa Bình nhằm mục đích hiện thực hóa ước mơ
của bản thân. Người họa sĩ nhỏ lúc đó đã mở phòng tranh riêng, nuôi
sống bản thân mình chính bằng những tác phẩm – những bức tranh
được vẽ bằng miệng. Thế nhưng đáng trân trọng ở chỗ, chưa bao giờ
Châu muốn người ta mua tranh của anh bằng sự thương cảm dành cho
một người khuyết tật, mà anh muốn bản thân anh được xã hội nhìn
nhận như một nghệ sĩ thực thụ.
ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM
5. Nguyễn Phương Anh cô gái đầy ý chí và nghị lực
 “Hãy công bằng với trẻ khuyết tật” – đó là lời kêu gọi của cô bé xương thủy tinh
Nguyễn Phương Anh tại tại lễ công bố Báo cáo Tình hình trẻ em thế giới diễn ra tại Đà
Nẵng chiều 30 tháng 5 năm 2013. Dù đã trải qua một thời gian khá dài nhưng hẳn
những ấn tượng về ý chí nghị lực của cô gái này chưa hề phai nhạt.
 Sinh ra không may mắn với căn bệnh xương thủy tinh khiến xương rất giòn và vô cùng
dễ gãy, nhưng Phương Anh không hề bị nó đánh gục. “Từ khi sinh ra tôi đã mắc chứng
xương thủy tinh, một rối loạn di truyền khiến xương rất dễ vỡ. Xương của tôi bị gãy
khoảng hơn 30 lần, nhưng tôi không tiếp tục đếm nữa vì khi đó tôi nghĩ rằng vấn đề
này không còn đáng quan tâm”.
 Phương Anh được Quỹ Nhi Đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) bình chọn là gương mặt
khuyết tật tiêu biểu. Cô đồng thời là đại diện cho các bạn trẻ khuyết tật nói lên tiếng
nói của họ. Chia sẻ của cô khiến mọi người phải xúc động: “Em muốn nói rằng những
đứa trẻ khuyết tật luôn mang trong mình một khát vọng tha thiết được sống, được hòa
nhập. Những đứa trẻ khuyết tật cũng có khả năng làm được những công việc bình
thường như các đứa trẻ khác nếu xã hội cho các em một cơ hội”.

3/27/2024 ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

6. Đoàn Phạm Khiêm và ý chí nghị lực
Việc học đối với một người bình thường đã vô cùng khó khăn, thì khó mà tưởng tượng
được đối với một người câm điếc nó còn khó khăn đến nhường nào. Thế nhưng Đoàn
Phạm Khiêm không để những hạn chế của bản thân ngăn cản anh thực hiện ước mơ của
bản thân mình.
Người ta không khỏi ngỡ ngàng khi biết được trong suốt quá trình đi học, Khiêm luôn là
học sinh khá giỏi trong nhiều năm liền bất kể những điểm chưa hoàn hảo trên thân thể.
Người ta càng phải suýt xoa nể phục khi biết anh từng là Thủ khoa Hội họa của Trường
Đại học Mỹ thuật TPHCM.
Anh chính là sinh viên câm điếc đầu tiên theo học một trường đại học chính quy trong sự
ngỡ ngàng của nhiều người. Khi mới hơn 1 tuổi, một cơn sốt ập đến như một tai họa đã
cướp đi vĩnh viễn khả năng nói và nghe của anh. Tưởng như cậu bé lúc ấy đã đầu hàng số
phận, nhưng không, nghịch ảnh ấy chỉ càng làm cậu vươn lên mạnh mẽ. Sau khi lớn lên,
Khiêm thậm chí còn trở thành 1 trong 5 người xuất sắc nhất trong dự án biên soạn bộ Từ
điển ngôn ngữ ký hiệu Việt Nam để dạy học cho những mảnh đời kém may mắn như anh
trên toàn thể Việt Nam.

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

7. Chantelle Whitney Brown Young
 Nếu chỉ nói về Chantelle có lẽ sẽ không nhiều người biết đến cô
người mẫu này, vì cô được mọi người trên toàn thế giới biết đến
với nghệ danh Winnie Harlow. Tuy vậy, dù không biết tên khác
của cô, nhưng người ta chắc chắn không bao giờ quên đi làn da
“độc nhất vô nhị” của cô nàng này được.
 Winnie sinh ra với căn bệnh bạch biến, khiến da cô bị mất sắc
tố, trở nên loang lỗ những khoảng trắng trên nền da nâu khỏe
mạnh. Những tưởng là da khác biệt này sẽ khiến Winnie khép
mình và chọn sống một cuộc đời bình thường, nhưng không, cô
đã biến nó thành dấu ấn mà chỉ riêng cô có được.

3/27/2024 ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

1. Khái niệm: những hành động có ý thức, có chủ tâm, có mục đích,
có sự khắc phục những khó khăn trở ngại, kèm theo là sự tích cực
của tư duy và sự nỗ lực của ý chí.
- đặc điểm: xuất hiện khi gặp những khó khăn trở ngại, có mục đích,
chứa đựng nội dung đạo đức. Có sự lựa chọn phương tiện, biện pháp
để thực hiện, có sự tham gia điều khiển, kiểm tra của ý thức.
2. PHÂN LOẠI HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ

 HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ GiẢN ĐƠN

 HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ CẤP BÁCH
 HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ PHỨC TẠP
 Hành động ý chí giản đơn: Có mục đích - để đạt được mục đích
đó thí không cần sự nổ lực nào cả, không cần sự lựa chọn
phương tiện, biện pháp để thực hiện
 Hành động ý chí cấp bách: xảy ra trong khoảng thời gian ngắn,
đòi hỏi phải có sự nổ lực, sự quyết định chớp nhoáng …(bắt
cướp …, cứu người …).

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

Hành động ý chí điển hình (phức tạp)
có sự tham gia của các đặc điểm:
 Xuất hiện khi gặp những khó khăn trở ngại
 Có mục đích, chứa đựng nội dung đạo đức
 Có sự lựa chọn phương tiện, biện pháp để thực hiện
 Có sự điều khiển, kiểm tra của ý thức

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

 Cấu trúc của hành động ý chí điển hình

HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ ĐiỂN HÌNH

GIAI ĐOẠN GIAI ĐOẠN GIAI ĐOẠN ĐÁNH

CHUẨN BỊ THỰC HiỆN GIÁ KẾT QUẢ

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM


CHUẨN BỊ
•Xác định mục đích hình
thành động cơ
•Thu thập và xử lí thông tin
có liên quan
•Lập kế hoạch để hành động
•Quyết định hành động
HÀNH ĐỘNG Ý
CHÍ ĐiỂN HÌNH
ĐÁNH GIÁ KẾT
THỰC HiỆN
QUẢ
•Mục đích của việc đánh
Đây là giai khó khăn giá là nhằm rút kinh
và phức tạp hơn nghiệm cho hành động
nhiều, đòi hỏi chủ lần sau
thể phải có sự nỗ lực •Ý nghĩa của việc đánh
ý chí để vựơt qua giá là sự kích thích đối
với hoạt động lần sau
III. HÀNH ĐỘNG TỰ ĐỘNG HÓA
KỶ XẢO VÀ THÓI QUEN
1. Hành động tự động hóa: là một hành động có ý thức, có ý chí
nhưng do được lặp đi lặp lại hay do luyện tập mà về sau trở
thành những hành động tự động. ( không cần có sự kiểm soát
trực tiếp của ý thức mà vẫn thực hiện có kết quả ).

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

Phân loại hành động tự động hóa
 Kỹ xảo: Là hành động tự  Thói quen: Là hành động tự
động hóa được hình thành động hóa ổn định, được hình
một cách có ý thức.( tức là thành một cách vô thức.
hành động tự động hóa nhờ
vào việc luyện tập).

ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

 Kỹ xảo Thói quen
* Mang tính kỹ thuật. * Mang tính nhu cầu, nếp sống.
* Được đánh giá về mặt thao tác. * Được đánh giá về mặt đạo đức.

* Ít gắn với tình huống. * Luôn gắn với tình huống cụ thể.

* Có thể ít bền vững nếu không * Bền vững, ăn sâu vào nếp sống.
thường xuyên luyện tập, củng cố.

* Con đường hình thành chủ yếu * Hình thành bằng nhiều con
của kĩ xảo là luyện tập có mục đường như rèn luyện, bắt chước.
đích và có hệ thống.
Câu hỏi ôn tập
1. Phân tích khái niệm ý chí.
2. Vai trò của ý chí đối với cuộc sống, hoạt động và nhân cách của
con người?
3. Phân tích các phẩm chất của ý chí.
4. Khái niệm về hành động ý chí? Thế nào là hành động ý chí điển
hình?
5. Cấu trúc của một hành động ý chí điển hình? Giai đoạn nào trong
cấu trúc của một hành động ý chí điển hình là quan trong nhất? Vì
sao?
6.Thế nào là hành động tự động hóa? Sự khác nhau giữa kỹ xảo và
thói quen?

ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM

BÀI TẬP: Bằng kiến thức tâm lý, hãy bình luận câu nói: “Có
chí thì nên”. Rút ra bài học gì cho cá nhân?

3/27/2024 ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM