PANGALAN:_____________________________________

5
BAITANG/SEKSYON:___________________________
____

FILIPINO
Kwarter III – Linggo 8
Paggamit ng Sanggunian at
Pagbibigay ng Datos sa isang Form

CONTEXTUALIZED LEARNING ACTIVITY SHEETS

SCHOOLS DIVISION OF PUERTO PRINCESA CITY
Filipino - Baitang 5
Contextualized Learning Activity Sheets (CLAS)
Kwarter III – Linggo 8: Paggamit ng Sanggunian at Pagbibigay ng Datos sa
isang Form
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda
kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.
Inilathala ng Dibisyon ng Lungsod ng Puerto Princesa
Bumuo sa Pagsusulat ng Contextualized Learning Activity Sheets
Manunulat: Mia Mirasol C. Alvarez
Pangnilalamang Patnugot: Margie S. Gumban
Editor ng Wika: Medelyn B. Bonbon, Margie S. Gumban

Tagawasto: Margie S. Gumban, Jacqueline N. Macawili

Tagasuri: Luis R. Mationg, Mary Jane J. Parcon, Margie S. Gumban,
Leah M. Caabay, Rennyll C. Cayabo

Tagaguhit: Mia Mirasol C. Alvarez

Tagalapat: Mia Mirasol C. Alvarez

Tagapamahala:
Servillano A. Arzaga, CESO V, SDS
Loida P. Adornado PhD, ASDS
Cyril C. Serador PhD, CID Chief
Ronald S. Brillantes, EPS-LRMS Manager
Luis R. Mationg, EPS-Filipino
Mary Jane J. Parcon, PSDS
Eva Joyce C. Presto, PDO II
Rhea Ann A. Navilla, Librarian II
Pandibisyong Tagasuri ng LR:
Ronald S. Brillantes Ronald N. Fragata
Mary Jane J. Parcon Joseph D. Aurello
Division of Puerto Princesa City-Learning Resource Management Section (LRMS)
Sta. Monica Heights, Brgy. Sta. Monica, Puerto Princesa City
Telephone No.: (048) 434 9438
Email Address: puertoprincesa@deped.gov.ph
 Aralin 1
Paggamit ng Sanggunian
at Pagbibigay ng Datos sa isang Form

MELCs:
Nagagamit ang pangkalahatang sanggunian sa pagsasaliksik tungkol sa
isang isyu. (F5EP-IIIb-6)
Naibibigay ang datos na hinihingi ng isang form. (F5EP-IIIj-1)

Mga Layunin:
1.Natutukoy ang pangkalahatang sanggunian sa pagsaliksik sa
isang isyu.
2.Naibibigay ang datos na hinihingi ng isang form.
3.Nagagamit ang pangkalahatang sanggunian sa ibinigay na datos
ng isang form.

Subukin Natin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang talata na nasa ibaba. Ibigay ang mga
datos na hinihingi sa form.

Si Allan ay isang batang lalaki na mahilig bumasa at magsaliksik sa silid-

aklatan ng mga bagay na gusto niyang malaman at maintindihan. Ang kanyang
buong pangalan ay Allan Dennis Cabrera Alvarez. Siya ay siyam (9) na taong gulang
pa lamang, at nasa Ikalimang Baitang. Ipinanganak noong Abril 18, 2011 sa Bgy.
Binduyan, Lungsod ng Puerto Princesa. Ang kanyang ama ay si Henry Cacacha
Alvarez at ang kanyang ina naman ay si Alicia Cabrera Alvarez. Sila ay nakatira sa
Bgy. Buenavista, Lungsod ng Puerto Princesa. Si Allan ay nag-aaral sa Mababang
Paaralan ng Buenavista. Hilig niya ang pagbabasa kaysa paglalaro ng gadget. Isang
araw, siya ay tumungo sa silid-aklatan ng lungsod upang magsaliksik sa
asignaturang Filipino. Bago siya nakatuloy, kanyang pinunan ang mga datos sa
form na nakalagay sa front desk ng silid-aklatan.

Narito ang form na kanyang pinunan.

1. Pangalan ng Paaralan:
2. Pangalan: 3.Baitang:

4. Edad: 5. Kasarian: 6. Tirahan:

7. Petsa ng Kapanganakan:
8. Lugar ng Kapanganakan:
9. Pangalan ng Ama:
10. Pangalang ng Ina:
1
 Ating Alamin at Tuklasin
Ang paggamit ng sanggunian ay mahalaga
Paghawan ng Balakid
sapagkat madaling makita ang datos na iyong
hahanapin. Mas mapadadali ang pagsasaliksik ng
dengue – isang uri ng
isang isyu kung tama at totoo ang sanggunian na
sakit na nanggaling sa
iyong gagamitin.
kagat ng lamok.
Nicole, alam mo ba na sa Oo nga Adrian,
komunidad – lugar na pananaliksik nasasagot kabilang na ang mga
kinabibilangan ng ang ating katanungan maaaring kaalaman
mamamayan. hinggil sa isang bagay? na nakalimutan na
natin.
pondo – laang-salapi

krisis – panahon ng
kagipitan

lokal – pampook,
pambayan, pambansa

Natatandaan pa ba ninyo ang ating nakaraang aralin sa CLAS 7? Ang liham

na nagmumungkahi ay isang uri ng pangangalakal. Ginagamit ang liham
pangangalakal sa pakikipag-ugnayan sa mga tanggapan, sa mga bahay-kalakal,
at iba pa na higit na kailangan ang pormal, tiyak, direkta, at hindi maligoy.

Laban Nating Lahat

Matinding pinsala ang hatid ng dengue sa buong bansa. Halos araw-araw ay

nakapagtatala tayo ng namamatay at ang nakalulungkot dito ay pawang bata ang
tinatamaan ng nakamamatay na sakit na ito.
Dahil sa malawakan ang pinsalang hatid ng nakamamatay na sakit,
naniniwala kaming hindi lamang gobyerno ang dapat na kumilos o umasikaso para
sugpuin ito.
Kahit anong laki kasi ng pondo ang ilabas ng gobyerno para masawata ang
pag-atake ng dengue, hindi magtatagumpay kung walang inisyatibo ang taumbayan
na kumilos dahil ang pinakamahalaga rito ay ang kooperasyon ng bawat
mamamayang Pilipino sa pagpapanatili ng kalinisan ng kaniya-kaniyang
komunidad. Mahalaga sa bawat tahanan at komunidad pa lamang ay simulan na
ang pagsugpo sa mga lamok na nagdadala ng sakit na dengue.
Kapag nagawa natin itong simulan sa bawat kabahayan, malaki ang tsansang
malipol nating lahat ang mga lamok na nagdadala ng nasabing nakamamatay na
sakit.

2
 Kaya naman bago pa magtuloy-tuloy ang pagtaas ng bilang ng mga apektado
ng dengue ay kumilos na tayong lahat. Makipagtulungan tayo sa ating komunidad
sa pagpapanatili ng kalinisan. Maging masigasig din sana ang bawat lokal na
pamahalaan sa pagtutok at pagbibigay ng tamang ayuda sa nasasakupan para sa
mas epektibong laban kontra dengue.
Ugaliin na rin sana nating lahat ang pagpapanatili ng kalinisan para hindi
tamaan ang ating mga mamamayan ng anumang uri ng sakit na nag-ugat dahil
lamang sa kapabayaan nating linisan ang ating bakuran.
Dapat nating isaisip ang kasabihang ”Ang kalusugan ay kayamanan,” lalo na
sa ganitong panahon ng krisis.

(Pinagkunan: Patricia Jo C. Agarrado et al, Alab Pilipino-Batayang Aklat, Quezon City:

Department of Education-Vibal Group, Inc. 2016, ph.162-163)

1. Ano ang isyu na kumakalat sa isang ______________________________________

komunidad? ______________________________________
______

2. Ano ang dapat gawin upang _____________________________________

maiwasan ang sakit na dengue? _____________________________________

3. Paano natin malalaman ang bilang ______________________________________

ng may sakit na dengue? ______________________________________

Mga iba’t ibang gamit ng sanggunian.

Sanggunian Impormasyong Makukuha
Diksyunaryo Kahulugan, baybay, pagpapantig, at pinagmulan ng mga
salita. Malalaman din kung sa aling bahagi ng pananalita
kabilang ang salita.
Internet Ito ay teknolohiyang maaaring mapagkunan ng
impormasyon gamit ang kompyuter, tablet, cellphone at
iba pa. Isa ito sa gamit na sanggunian sa kasalukuyan.
Tesawro Kasingkahulugan at kasalungat ng mga salita.
Atlas Mga mapa at impormasyon tungkol sa isang lugar, gaya
ng lawak, layo, populasyon, anyong lupa at anyong tubig.
Almanake/almanac Pinakabagong impormasyon tungkol sa pulitika,
kawilihan, isports, relihiyon at iba pang nangyari sa loob
ng isang taon.
Ensayklopidya Ito ay kalipunan o set ng mga aklat na nagtataglay ng mga
impormasyon tungkol sa iba’t ibang paksa.
Kinapapalooban ito ng mga artikulo tungkol sa mga
katotohanan sa isang bagay, tao, pook o pangyayari.

(Pinagkunan:Patricia Jo C. Agarrado et al, Alab Pilipino-Batayang Aklat, Quezon City:

Department of Education-Vibal Group, Inc. ,2016,ph.86-87)

3
 Tayo’y Magsanay

Panuto: Tukuyin ang mga sanggunian sa pamamagitan ng pagbuo ng mga ginulong

letra. Isulat ang iyong sagot sa patlang.

1. Kinapapalooban ito ng mga artikulo tungkol Enklosaydyapi

sa mga katotohanan sa isang bagay, tao, pook
o pangyayari. _________________

Ito ay teknolohiyang maaaring mapagkunan ng ternetin

impormasyon gamit ang kompyuter, tablet,
2.
cellphone at iba pa. _________________

Mga mapa at impormasyon tungkol sa isang aslat

3. lugar, gaya ng lawak, layo, populasyon, anyong
lupa at anyong tubig. _________________

sawrote
Kasingkahulugan at kasalungat ng mga salita.
4.
_________________

Pinakabagong impormasyon tungkol sa maalkena

pulitika, kawilihan, isports, relihiyon at iba
5. _________________
pang nangyari sa loob ng isang taon.

Panuto: Ibigay ang mga detalye na hinihingi sa form sa pagpapagawa ng school I.D.

Pangalan___________________________________Baitang/seksiyon:____________
Magulang o tagapagalaga:_________________________________________________
Gurong tagapayo:_________________________________________________________
Punong guro:______________________________________________________________

Replektibong Tanong:

1. Paano nakatutulong ang pananaliksik sa atin?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
4
 Ating Pagyamanin

Mababang Paaralan ng Buenavista

Ang paaralan ng Buenavista Elementary School ay binubuo ng walong
masisipag na mga guro at 198 bilang na mga mag-aaral mula Kindergarten
hanggang sa Ika-anim na Baitang. Ito ay pinamumunuan ni G. Jesse B. Dela Cruz,
punongguro. Ang pamunuan ng Parent Teachers Association at ng paaralan ay may
iisang layunin, ito ay ang mapataas ang kalidad ng edukasyon at magkaroon ng
mahuhusay na mag-aaral.

Panuto: Ibigay ang mga datos na hinihingi sa pormularyo o form na nasa ibaba.
Tala Tungkol sa Mababang Paaralan ng Buenavista
Pangalan ng Paaralan:__________________________________________________________
Pangalan ng Punongguro:______________________________________________________
Bilang ng mga Guro: ____________
Bilang ng mga Mag-aaral:_____________________
Ano ang layunin ng mga guro at magulang?
_________________________________________________________________________________

Panuto: Tukuyin ang sangguniang dapat gamitin upang matugunan ang hinihingi
sa bawat bilang. Lagyan ng T ang patlang bago ang bilang kung tama at M naman
kung mali.

_____1. Ang atlas ay aklat ng mga mapa na nagsasabi ng lawak, distansya, at

lokasyon ng mga lugar.
_____2. Ensayklopidya ay nagbibigay ng kaalaman sa isang salita.
_____3. Sa almanake makikita ang bansang Pilipinas.
_____4. Ang diksyunaryo ay kabilang sa mga kaalamang ito ay ang baybay, bigkas
pagpapantig, bahagi ng pananalitang kinabibilangan ng salita, pinanggalingan ng
salita, at iba’t ibang kahulugan nito.
_____5. Ang kasingkahulugan at kasalungat ng mga salita ay matatagpuan sa
tesawro.
Replektibong Tanong:

1. Bakit kailangang basahing mabuti ang mga hinihinging datos na nakatala sa

forms bago isulat?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
5
 Ang Aking Natutuhan

Panuto: Isulat ang tamang sagot sa patlang na makikita.

Ating Tayahin
A. Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong. Bilugan ang titik ng
tamang sagot.

1. Ang diksyunaryo, atlas, internet, tesawro, ensayklopidya at almanake ay

tinatawag na mga ___________________.
A. Pangkalahatang sanggunian C. Pangkalahatang pananaliksik
B. Pangkalahatang impormasyon D. Pangkalahatang baybay

2. Anong sanggunian ang dapat gamitin sa paghahanap kahulugan ng mga

salita, pababaybay, at tamang bigkas?
A. Atlas C. Diksyunaryo
B. Ensayklopidya D. Lahat ng nabanggit

3. Ito ay kinapapalooban ng mga artikulo tungkol sa mga katotohanan sa isang

bagay, tao, pook o pangyayari.
A. Ensayklopidya C. Mapa
B. Diksyunaryo D. Pahayagan

4. Ang mga sumusunod ay pangkalahatang sanggunian, MALIBAN sa isa.

A. Internet B. Form C. Atlas D. Ensayklopidya

5. Bakit kailangan gumamit ng iba’t ibang sanggunian sa pananaliksik?

A. Upang higit na lumawak ang iyong kaalaman.
B. Upang magkaroon ng kasagutan ang mga tanong.
C. Upang madadagdagan ang bagong kaalaman.
D. A, B, at C.

6
 Ang bawat paaralan ay may iba’t ibang samahan tulad ng Filipino Club,
English Club, Mathematics Club, Science Club Araling Panlipunan Club at iba pa,
sa halagang limang piso. Nais mong sumali sa samahan ng Filipino at
kinakailangan mong ibigay ang mga datos na hinihingi sa isang form.

A. Panuto: Ibigay at isulat ang mga datos na hinihingi sa form sa pagsali sa

Filipino Club.

Registration Form
Pangalan:______________________________________________Baitang:_____________

Edad:________Kasarian:_______________Kapanganakan:_______________________
Asignaturang sasalihan:_____________________________________________________

Registration Fee:_____________________________Lagda:________________________

7
 Susi sa Pagwawasto

Tayo’y Magsanay Ating Alamin at Tuklasin

Gawain 1 1. Tungkol sa sakit na dengue

2. Maglinis ng bakuran at kapaligiran
1. Ensayklopedya 3. Magsaliksik
2. Internet
3. Atlas
4. Tesawro Ang Aking Natutuhan
5. Almanake
1. Sanggunian
Gawain 2 2. Tesawro
3. Atlas
Tanggapin ang sagot ng mag-aaral.
4. Almanac
Ating Pagyamanin 5. Kalipunan o set ng mga aklat

Gawain 1
Gawain 2
1. Buenavista Elementary School
1. Tama 3. Mali 5. Tama
2. G. Jesse B. Dela Cruz 2. Mali 4. Tama
3. Walo
4. 198
5. Mapataas ang kalidad ng Ating Tayahin
edukasyon at magkaroon ng A. B. Tanggapin ang
mahuhusay na mag-aaral 1. A sagot ng mag-
2. C aaral ayon sa
3. A kanilang personal
4. B na detalye.
Subukin Natin 5. D
1. Pangalan ng Paaralan: Buenavista Elementary School

2. Pangalan: Allan Dennis Cabrera Alvarez 3. Baitang: Ikalima

4. Edad: Siyam 5. Kasarian: 6. Tirahan: Bgy. Buenavista, Puerto Princesa
Lalaki City
7. Petsa ng Kapanganakan: Abril 18, 2011
8. Lugar ng Kapanganakan: Bgy. Binduyan, Puerto Princesa City
9. Pangalan ng Ama: Henry Cacacha Alvarez
10. Pangalang ng Ina: Alicia Cabrera Alvarez

Sanggunian
Aklat

Agarrado, Patricia Jo, Maricar Francia, Perfecto Guerrero III, at Genaro Gojo Cruz. Alab
Filipino, Quezon City Philippines: Department of Education-Vibal Group, Inc. 2016.

8
FEEDBACK SLIP

A. PARA SA MAG-AARAL

Maraming salamat sa paggamit ng CLAS na ito. Hangarin nito

ang iyong lubusang pagkatuto sa tulong ng iyong kapamilya. OPO HINDI

1. Kontento at masaya ka bang natuto gamit ang CLAS na ito?

2. Nasunod at nagawa mo ba ang mga proseso at pamamaraang

nakasaad para sa iba’t ibang gawain para sa iyong pagkatuto?

3. Ikaw ba ay ginabayan o sinamahan ng sinuman sa iyong

kapamilya para sa pag-aaral gamit ang CLAS na ito?

4. Mayroon bang bahagi sa CLAS na ito na ikaw ay nahirapan

(kung Opo, ano ito at bakit?)

B. PARA SA MAGULANG O TAGAPATNUBAY

Suhestiyon o Rekomendasyon para sa mas maayos na serbisyo

at pagkatuto ng inyong anak gamit ang CLAS na ito?

Mayroon (Pakisulat sa nakalaang guhit)

Wala

Contact Number : __________________________________

PANGALAN NG PAARALAN:

Pangalan at Lagda ng Guro:

Pangalan at Lagda ng Magulang

o Tagapatnubay:

Petsa ng Pagtanggap ng CLAS:

Petsa ng Pagbalik ng CLAS: