BÀI GIẢNG

VĂN HÓA
DOANH NGHIỆP

ThS. NGHIÊM PHÚC HIẾU

0909992866
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

BÀI 4:
VĂN HÓA DOANH NHÂN
TÌNH HUỐNG
Doanh nhân Phạm Nhật Vượng
Hiện nay ông đang là Chủ tịch HĐQT Vingroup, là tỷ phú đô la đầu tiên
của Việt Nam được tạp chí Forbes vinh danh ở vị trí 974 thế giới với 1,6
tỷ USD. Để có được thành công như ngày hôm nay ông đã phải trải qua
rất nhiều khó khăn để tích lũy được vốn kinh nghiệm quý giá cho bản
thân. Khi đứng trước mọi khó khăn thì ông không bao giờ bỏ cuộc. Chân
dung ông được khắc họa là một lãnh đạo hòa đồng. Ngoài ra, "tấn công
luôn tốt hơn là phòng thủ" là nguyên tắc được ông áp dụng cho mọi việc
làm của mình. Là một trong những tỷ phú kín tiếng nhất làng doanh
nhân Việt, ông ít khi xuất hiện trước công luận, và cũng chưa bao giờ
tiết lộ con số thực về tài sản của mình...

Phân tích và bình luận các nhân tố cấu thành văn hóa doanh
nhân Phạm Nhật Vượng
MỤC TIÊU

• Trình bày được các khái niệm doanh nhân, văn hóa doanh
nhân;
• Làm sáng tỏ được ảnh hưởng của văn hoá doanh nhân tới sự
phát triển của doanh nghiệp;
• Phân tích và lấy ví dụ minh họa về các nhân tố tác động đến
văn hóa doanh nhân;
• Trình bày được các đặc điểm của các yếu tố cấu thành văn
hóa doanh nhân;
• Phân tích được các tiêu chuẩn đánh giá văn hóa doanh nhân.
1.1 DOANH NHÂN

• Doanh nhân xuất hiện cùng với nền kinh

tế hàng hóa;
• Doanh nhân là người làm kinh doanh, là
những người tham gia quản lý, tổ chức,
điều hành hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp;
• Doanh nhân Việt Nam hiện nay là một
cộng đồng xã hội gồm những người làm
nghề kinh doanh, gồm nhiều nhóm,
nhiều người thuộc giai tầng xã hội khác
nhau.
1.1 DOANH NHÂN
1 số doanh nhân tiêu biểu

Trần Đình Long Phạm Nhật Vượng Nguyễn Đăng Quang Nguyễn Đức Tài

Đặng Lê Nguyên Vũ Trương Gia Bình Mai Kiều Liên

1.2 DOANH NHÂN LÀ NHỮNG NGƯỜI TRỰC TIẾP GÓP PHẦN
TẠO SỰ PHỒN THỊNH CHO NỀN KINH TẾ

• Lực lượng chủ yếu làm ra của cải vật

chất và giải quyết công ăn việc làm cho
xã hội;
• Sáng tạo sản phẩm, dịch vụ, phương
thức sản xuất mới;
• Đóng vai trò quan trọng trong việc mở
rộng thị trường, thúc đẩy giao lưu kinh tế
văn hoá xã hội;
• Giáo dục đào tạo cho những người dưới
quyền, góp phần phát triển nguồn nhân
lực;
• Tham mưu cho Nhà nước về đường lối
sách lược và chiến lược kinh tế.
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

Văn hóa doanh nhân

• Là một hệ thống các giá trị, các chuẩn
mực, các quan niệm và hành vi của
doanh nhân trong quá trình lãnh đạo và
quản lý doanh nghiệp;
• Là văn hóa của người làm nghề kinh
doanh, là văn hóa để làm người lãnh đạo
doanh nghiệp;
• Là văn hóa của người đứng đầu doanh
nhân, văn hóa của “thuyền trưởng” con
thuyền doanh nhân;
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

THẢO LUẬN
Hãy phân tích vai trò của cá nhân hoặc nhóm cá
nhân trong một đội đua thuyền, ai là người có vai trò
quan trọng nhất? Tại sao?
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỘI ĐUA

• Hoạt động tập thể gồm nhiều người

• Thành tích của đội phụ thuộc đồng thời vào sức mạnh,
tính đồng thời của các tay chèo & chiến thuật của đội
đua
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

CÁC TAY CHÈO

• Gồm một nhóm từ 10 đến 12 người

• Nhiệm vụ quạt tay chèo nhanh, mạnh và đều theo hiệu

lệnh của người cầm nhịp
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

NGƯỜI GIỮ NHỊP

• Cầm trống, ngồi ở mũi thuyền
• Giữ nhịp chèo của cả đội theo một chiến thuật thích
hợp & sao cho thật nhanh, đều
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN

NGƯỜI CẦM LÁI

• Đứng ở cuối thuyền
• Có nhiệm vụ điều chỉnh bánh lái, giữ cho thuyền đi
đúng hướng, vượt qua các khúc quay với quỹ đạo tối
ưu nhất
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN
YẾU TỐ THÀNH CÔNG CỦA ĐỘI ĐUA
• Gồm các tay chèo khỏe mạnh – Các thành viên xuất
sắc
• Khi đua, nhịp chèo của cả đội phải nhanh, mạnh &
đều
• Chiến thuật đua phù
hợp
• Đi đúng hướng & vượt
qua các khúc quay tốt
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN
LIÊN HỆ TRONG TỔ CHỨC DOANH NGHIỆP

• Người cầm lái có thể ví như

người đóng vai trò lãnh đạo
trong doanh nghiệp
• Người giữ nhịp cho cả đội là
nhà quản lý, điều hành; còn
• Các tay chèo là đội ngũ các
nhân viên
2 VĂN HÓA DOANH NHÂN
SO SÁNH LÃNH ĐẠO & QUẢN TRỊ
3 ẢNH HƯỞNG CỦA VĂN HÓA DOANH NHÂN ĐẾN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

• Văn hóa doanh nhân là hạt nhân, là bộ phận

quan trọng nhất của văn hóa DN;
• Văn hóa doanh nghiệp là phản ánh văn hóa
của người lãnh đạo DN;
• Doanh nhân là người tạo ra môi trường cho
các cá nhân khác phát huy tính sáng tạo, là
người góp phần mang đến không gian tự
do, bầu không khí ấm cúng trong DN;
• Doanh nhân có khả năng thay đổi hẳn văn
hóa của doanh nghiệp và tạo ra một sức
sống mới, tạo bước nhảy vọt trong hoạt
động của doanh nghiệp.
4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA DOANH NHÂN

NHÂN TỐ VĂN HÓA

• Là cái nôi nuôi dưỡng văn hóa doanh
nhân;
• Là điều kiện để văn hoá doanh nhân tồn
tại và phát triển đồng thời là động lực thúc
đẩy doanh nhân hoạt động kinh doanh;
• Có vai trò như một hệ điều tiết quan trọng
đối với lối sống và hành vi của mỗi doanh
nhân;
• Tạo ra đặc trưng riêng biệt cho mỗi doanh
nhân (do kết hợp văn hóa dân tộc, văn
hóa tổ chức, tính cách cá nhân).
4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA DOANH NHÂN

NHÂN TỐ VĂN HÓA

Sự thất bại trong Thế chiến II khiến Nhật Bản
chỉ còn lại đống tro tàn. Điều này khiến cả nước
Nhật gắn kết lại, làm hết sức mình trong sự
nghiệp phát triển kinh tế. Trong thời kì này, dấy
lên trong xã hội Nhật Bản sự tôn vinh lao động
xả thân vì doanh nhân và vì xã hội. Người Nhật
Bản coi trọng lao động hơn tất cả, gắn bó với
doanh nhân hơn với gia đình của mình, đặt tất
cả sự nghiệp của mình cho sự thành công của
tổ chức. Những phẩm chất đó đã trở thành
những nét mới, bền chắc và định hình thành
Văn hóa doanh nhân Nhật Bản, từ đó đã giúp
Nhật Bản trở thành cường quốc thứ III thế giới.
4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA DOANH NHÂN

NHÂN TỐ KINH TẾ
• Văn hoá của doanh nhân hình thành và phát
triển phụ thuộc vào mức độ phát triển của
nền kinh tế và mang đặc thù của lĩnh vực mà
doanh nhân hoạt động kinh doanh;
• Hoạt động của các hình thái đầu tư cũng là
một trong những yếu tố kinh tế quyết định
đến văn hóa của đội ngũ doanh nhân;
• Một nền kinh tế mở, thông thoáng từ bên
trong và hội nhập với bên ngoài là động lực
cho doanh nhân hoạt động.
4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA DOANH NHÂN

NHÂN TỐ CHÍNH TRỊ – PHÁP LUẬT

• Các thể chế chính trị - pháp luật cho
phép lực lượng doanh nhân phát triển
hay không, được khuyến khích hay hạn
chế phát triển.
• Môi trường kinh doanh lành mạnh
được bảo vệ bởi một hệ thống pháp lý
rõ ràng, công bằng.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

Năng lực Tố chất

của doanh doanh
nhân nhân

Phong
Đạo đức
cách
doanh
doanh
nhân
nhân
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

NĂNG LỰC CỦA DOANH NHÂN

Trình độ Năng lực Trình độ

chuyên môn lãnh đạo quản lý
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN
NĂNG LỰC CỦA DOANH NHÂN
Trình độ chuyên môn
• Trình độ chuyên môn của doanh nhân bao gồm
bằng cấp chuyên môn, kiến thức xã hội, kiến thức
kỹ thuật nghiệp vụ, kiến thức ngoại ngữ;
• Là yếu tố quan trọng giúp doanh nhân giải quyết
vấn đề trong điều hành công việc, thích ứng và luôn
tìm giải pháp hợp lý với những vướng mắc có thể
xảy ra;
• Các doanh nhân luôn phải nâng cao trình độ
chuyên môn của mình.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN
NĂNG LỰC CỦA DOANH NHÂN
Năng lực lãnh đạo
• Năng lực lãnh đạo: là khả năng định
hướng và điều khiển người khác hành
động để thực hiện những mục đích
định.
• Doanh nhân không chỉ đưa ra đường
lối, mục tiêu mà còn biết cách chỉ dẫn
những người làm theo cách của mình;
• Doanh nhân là người đưa ra quyết định
nên tập trung nguồn lực của công ty ở
đâu, đầu tư vào lĩnh vực nào thì đem
lại lợi nhuận tối đa;
Trình độ quản lý
• Trình độ quản lý kinh doanh giúp doanh
nhân thực hiện đúng vai trò, chức năng,
nhiệm vụ quản lý doanh nghiệp mình.
• Hoạt động quản trị kinh doanh của doanh
nhân bao gồm năm chức năng chính:
➢ Chức năng lập kế hoạch;
➢ Chức năng ra quyết định;
➢ Chức năng tổ chức;
➢ Chức năng điều hành;
➢ Chức năng kiểm tra kiểm soát.

• Doanh nhân là người chèo lái con

thuyền doanh nghiệp của mình bằng
cách tác động tới nhân viên và thay đổi
suy nghĩ của họ.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

TỐ CHẤT CỦA DOANH NHÂN

• Tầm nhìn chiến lược
• Khả năng thích ứng với môi trường, nhạy
cảm, linh hoạt, sáng tạo;
• Tính độc lập, quyết đoán, tự tin;
• Năng lực quan hệ xã hội;
• Có nhu cầu cao về sự thành đạt;
• Say mê, yêu thích kinh doanh, sẵn sàng
chấp nhận mạo hiểm, có đầu óc kinh doanh.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

ĐẠO ĐỨC CỦA DOANH NHÂN

• Đạo đức của một con người
• Xác định hệ thống giá trị đạo đức làm nền tảng hoạt
động;
• Nỗ lực vì sự nghiệp chung;
• Kết quả công việc và mức độ đóng góp cho xã hội.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

PHONG CÁCH DOANH NHÂN

Phong cách của doanh nhân
là một chỉnh thể bao gồm từ
phong cách tư duy, phong cách
làm việc, phong cách diễn đạt,
phong cách ứng xử, phong
cách sinh hoạt,… của doanh
nhân.
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

PHONG CÁCH DOANH NHÂN

Vượt qua mọi rào Vận dụng mọi khả

Luôn bị thôi thúc cản để tìm ra chân năng và dồn mọi
bởi sự hoàn hảo lý một cách nhanh nỗ lực của mình
chóng; cho công việc;

Biến công việc

Hiểu được và biết Không tự thoả
thành nhu cầu và
dự liệu đến những mãn
sở thích của mọi
tiểu tiết;
người;
5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

PHONG CÁCH DOANH NHÂN

THEO RENSIS LIKERT

Phong cách quyết đoán – áp chế: chuyên quyền cao, ít lòng tin

Phong cách quyết đoán- nhân từ: có lòng tin vào nhân viên

Phong cách tham vấn: lắng nghe nhân viên không hoàn toàn

Phong cách tham gia: hy vọng hoàn toàn cấp dưới

5 CÁC BỘ PHẬN CẤU THÀNH VĂN HÓA DOANH NHÂN

PHONG CÁCH DOANH NHÂN

THEO DANIEL GOLEMAN
Phong cách gia trưởng: mệnh lệnh, coi trọng thành tích

Phong cách ủy quyền

Phong cách khích lệ năng động, sáng tạo

Phong cách dân chủ: vai trò tập thể

Phong cách nhạc trưởng: Yêu cầu cao

Phong cách bề trên: cho nv thực hành năng lực

6 CÁC TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ VĂN HÓA DOANH NHÂN

• Tiêu chuẩn về sức khỏe

➢ Thể chất không bệnh tật;
➢ Tinh thần không bệnh hoạn;
➢ Trí tuệ không tăm tối;
➢ Tình cảm không cực đoan;
➢ Lối sống không sa đoạ.
• Tiêu chuẩn về đạo đức
➢ Tính trung thực;
➢ Tính nguyên tắc;
➢ Tính khiêm tốn;
➢ Lòng dũng cảm.
6 CÁC TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ VĂN HÓA DOANH NHÂN

• Tiêu chuẩn về trình độ và năng lực:

Hoạch định Lập kế hoạch Tổ chức
Ra quyết định Điều hành Kiểm tra
• Tiêu chuẩn về phong cách:
➢ Đối với tinh thần làm việc ;
➢ Trong quan hệ giao tiếp ứng xử;
➢ Trong việc đánh giá và giải quyết vấn đề.
• Tiêu chuẩn về thực hiện trách nhiệm xã hội:
➢ Các nghĩa vụ về kinh tế;
➢ Các nghĩa vụ về pháp lý;
➢ Nghĩa vụ đạo đức;
➢ Nghĩa vụ nhân văn.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1

Khả năng gây ảnh hưởng, định hướng và điều

khiển người khác thực hiện theo mục đích của
mình thuộc về… của doanh nhân:
A. Trình độ chuyên môn
B. Năng lực lãnh đạo
C. Tố chất
D. Trình độ quản lý kinh doanh
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2

Tố chất của doanh nhân KHÔNG bao gồm:

A. Tầm nhìn
B. Quyết đoán
C. Trình độ chuyên môn
D. Chấp nhận mạo hiểm
TÓM LƯỢC

• Văn hóa doanh nhân là một hệ thống các giá trị, các chuẩn
mực, các quan niệm và hành vi của doanh nhân trong quá
trình lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp.
• Văn hóa doanh nhân là hạt nhân, là bộ phận quan trọng
nhất của văn hóa doanh nghiệp.
• Có 3 nhân tố tác động đến văn hóa doanh nhân: nhân tố
văn hóa, nhân tố kinh tế, nhân tố chính trị - pháp lý.
• Văn hóa doanh nhân được cấu thành bởi 4 bộ phận chính:
Năng lực, tố chất, đạo đức, phong cách của doanh nhân.
• Có 5 tiêu chuẩn tạo thành hệ thống đánh giá văn hóa
doanh nhân.